Borszura edukacyjna dla nauczycieli realizujących kampanię

Świat
bez
Głodu
Borszura edukacyjna
dla nauczycieli
realizujących kampanię
Polskiej Akcji Humnaitarnej
2
polska akcja humanitarna
Chcemy, aby dla każdego
człowieka na świecie starczyło
hcemy świata bez głodu. Niestety, pomimo ogromnego
żywności. Cpostępu
technicznego i gospodarczego we współczesnym
świecie wciąż prawie miliard ludzi narażonych jest na głód i niedożywienie. Działając
wspólnie, możemy to zmienić!
925 milionów ludzi na świecie jest niedożywionych. Oznacza to, że co 7 mieszkaniec ziemi nie
ma dostępu do wystarczającej ilości pożywienia,
aby zaspokoić fizyczny głód i prowadzić aktywne życie społeczne i zawodowe. Z drugiej strony,
w krajach najbardziej rozwiniętych jest nadmiar
pożywienia – produkcja żywności oparta jest na
rolnictwie przemysłowym, lecz nawet jedna trzecia
żywności jest marnowana. Według Organizacji
Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), co roku na śmietniki trafia 1,3 miliarda ton jedzenia. Duża część ludzkości – przede
wszystkim w krajach globalnego Południa – głoduje, podczas gdy w krajach bogatych nadmiar żywności jest problemem.
1100
1050
2009
2011
1000
950
2008
900
2010
1969–71
1979–81
1990–2
850
2000–2
2005–7
800
1995–7
750
700
2011
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
1993
1991
1989
1987
1985
1983
1981
1979
1977
1975
1973
1971
1969
Liczba osób głodujących na świecie
3
Świat bez głodu
Rolnicy w krajach Południa ciężko pracują,
aby wyżywić swoje rodziny. Sudan
Południowy, 2012. fot. marcin suder
Dlaczego to ważne
Dostęp do żywności jest prawem człowieka.
Każda istota ludzka powinna być wolna od
głodu i niedożywienia. Gdy dowiadujemy się
o kolejnych kryzysach humanitarnych, budzi się
w nas sprzeciw wobec rażącej niesprawiedliwości, jaką jest brak wystarczającej ilości pożywienia. To bardzo ludzki odruch. Nie powinien
on skłaniać nas do pesymizmu lecz mobilizować do działania. Bowiem przyczyny głodu są
znane, a rozwiązanie tego problemu możliwe
do wprowadzenia. Według danych Światowego
Programu Żywnościowego (WFP), produkuje się
dziś na świecie półtora raza więcej żywności, niż
potrzeba, by każdej osobie na Ziemi zapewnić
pożywną dietę. Aby świat był bez głodu, musimy
zmienić światową gospodarkę żywnościową
i włączyć się do niesienia pomocy humanitarnej tam, gdzie jest ona konieczna. Dzięki temu,
każdy człowiek na świecie będzie mógł cieszyć
się prawem do żywności.
Azja
i Pacyfik
578
Bliski Wschód
i Afryka Pn.
Afryka
Subsaharyjska
239
37 19
Kraje
rozwinięte
53
Ameryka Łac.
i Karaiby
Niedożywienie a region
(2010, mln)
4
polska akcja humanitarna
Co to znaczy
dostęp do żywności
Głód to nie tylko nieprzyjemne uczucie pustego
żołądka. Brak witamin i innych mikroelementów
w ubogiej diecie milionów niedożywionych dzieci
na świecie nie pozwala im na prawidłowy rozwój
psychofizyczny i jest główną przyczyną obniżonej
odporności na choroby. Niedożywieni ludzie żyją
krócej i nie są tak produktywni i zaangażowani w życie swoich społeczności jak ci, którzy mają stabilny
dostęp do pożywienia.
Niedożywienie to sytuacja, kiedy nie dostarczamy organizmowi odpowiedniej liczby kalorii oraz wystarczającej ilości wszystkich składników odżywczych. Niedożywienie osłabia
organizm i czyni go podatnym na rozmaite choroby, zmniejsza również prawdopodobieństwo
szybkiego powrotu do zdrowia. Niedożywienie
negatywnie wpływa na dzieci, gdyż osłabia ich
zdolność do nauki, oraz na dorosłych – bo znacznie utrudnia im pracę.
Głód jest niedożywieniem w wersji skrajnej: żaden organizm nie jest w stanie przez dłuższy czas
tolerować absolutnego braku pokarmu.
Głód ukryty to chroniczny niedobór witamin
i minerałów; najczęściej nie wywołuje wyraźnych objawów, dlatego cierpiący nań ludzie nie są świadomi
zagrożenia. Inaczej niż w wypadku niedożywienia
i głodu, ukryty głód nie musi wiązać się ze zbyt małą
ilością jedzenia; raczej z jego niską jakością i niewielką różnorodnością. Osoba, która codziennie je właściwie te same potrawy przygotowane z podstawowych produktów takich jak ryż, ziemniaki czy mąka
jest najedzona, ale dostarcza swojemu organizmowi
bardzo niewiele potrzebnych mikroelementów. Brak
kluczowych dla organizmu mikroelementów - jodu, żelaza, cynku i witaminy A – znacznie pogarsza stan
zdrowia prowadząc do wielu poważnych chorób,
niepełnosprawności fizycznej lub śmierci. Ukryty głód
dotyka dwóch miliardów ludzi na całym świecie.
W dzisiejszym świecie problemem jest przede
wszystkim niedożywienie i głód ukryty (zarówno
w krajach globalnej Północy jak i Południa), w mniejszym stopniu klęski głodu, które zdarzają się dość
incydentalnie i najczęściej w państwach będących
w stanie rozkładu, takich jak Somalia, lub w wyniku
klęsk żywiołowych takich jak np. susza.
Ogródki założone w ramach projektu rolniczego w Malual-Chat
w stanie Jonglei w Sudanie Południowym, 2007.
fot. anna bedyńska
5
Świat bez głodu
Jak wygląda dostęp do
żywności w różnych krajach
925 milionów osób na świecie cierpi niedożywienie i głód. Liczba ta jest dzisiaj wyższa niż przed
kolejnymi falami kryzysu żywnościowego, który
rozpoczął się w latach 2007-2008. Gdy chodzi
o liczby bezwzględne, najwięcej niedożywionych
jest w Azji, a gdy o udział procentowy - w Afryce
Subsaharyjskiej. W krajach globalnego Południa
się mieszka 98% osób cierpiących niedożywienie
i głód, z czego 2/3 w siedmiu krajach - Bangladeszu, Chinach, Demokratycznej Republice Konga,
Etiopii, Indiach, Indonezji i Pakistanie.
Problem głodu dotyka mieszkańców najróżniejszych krajów. W ciągu ponad 20 lat działania
Polska Akcja Humanitarna niosła pomoc w wielu
z nich – dzięki wsparciu polskiego społeczeństwa,
w tym szkół. Pomimo różnorodności lokalnych warunków i potrzeb działalność PAH opiera się zazwyczaj na dwóch filarach.
Sudan Południowy to państwo, które powstało zalesudan
dwie dwa lata temu. Kraj
południowy jest ubogi, a szereg jego
problemów jego mieszkańców stanowi dobrą
ilustrację wyzwań, które stoją
przed wieloma krajami globalnego Południa.
Przyjrzyjmy się wiosce Malual-Chat w stanie Jonglei,
gdzie PAH kontynuuje działania z zakresu bezpieczeństwa żywnościowego. Stworzona przez PAH
farma o powierzchni ponad 19 hektarów została
zagospodarowana przez lokalnych mieszkańców;
dla nich organizowaliśmy szkolenia na temat m.in.
agroleśnictwa i sadzenia drzewek owocowych.
Operacja rozpoczęła się od niwelacji i wyrównania
terenu, dzięki czemu na farmie poprawiły się stosunki wodne i zwiększyła się produkcja rolnicza. Teren
niespójny był pod względem występowania wód
gruntowych, czego konsekwencją jest stałe zalewanie niektórych jego części i nadmierne wysuszenie
innych. Rozwiązanie tego problemu umożliwiło rol-
Po pierwsze, trzeba nieść pomoc natychmiast wszędzie tam, gdzie zagrożone jest życie lub zdrowie
ludzi. Służy temu pomoc humanitarna, a także długofalowe przedsięwzięcia mające na celu wprowadzenie trwałych zmian lokalnych, dzięki którym
ludność lokalna będzie lepiej bronić się przed głodem i niedożywieniem.
Po drugie, PAH działa na rzecz szerokiej zmiany
w światowym systemie żywnościowym. Dzięki tej
zmianie nie będzie dochodziło do sytuacji, w której pomoc natychmiastowa jest konieczna. Zmianie
muszą ulec warunki gospodarcze i polityka krajów
bogatych, która powinna aktywnie wspierać walkę
ze skrajnym ubóstwem., głodem, niedożywieniem
i innymi pogwałceniami praw człowieka. Źródłem
tej pracy jest wiedza o strukturalnych przyczynach
głodu, które przedstawione zostały w kolejnym rozdziale tej publikacji.
nikom podwójne, a nawet potrójne zasiewy w roku.
Zainstalowany został również system nawadniania,
dzięki czemu możliwa stała się uprawa warzyw
w porze suchej. Mieszkańcy wioski uczestniczyli też
w 3-dniowym szkoleniu, podczas którego dowiedzieli się wszystkiego na temat uprawy pomidorów,
okry, marchewki, melona, cebuli, bakłażana, kapusty oraz lokalnych warzyw, np. lubii i kudury. Każdy
z uczestników po zakończeniu szkolenia dostał zestaw takich nasion oraz komplet niezbędnych narzędzi - grabie, motykę, łopatę i maczetę.
Codzienne zmagania rolników z krajów Południa dotyczą wielu spraw. Muszą rozwijać
swoje gospodarstwa, uczyć się technik wydajnej uprawy roli, mieć odpowiednie narzędzia
i ziarna. Ale z problemem głodu związanych
jest wiele innych wyzwań: zapewnienie dostępu
do wody pitnej i wody do uprawy roli, wygenerowanie dochodów potrzebnych na drobne
inwestycje. Skrajne ubóstwo, głód i niedożywienie ma wpływ na edukację. Jest ona inwestycją,
która przyczynia się do zwiększenia dochodów
rodziny, a więc do ochrony przed głodem.
6
polska akcja humanitarna
Sudan Południowy, 2013.
fot. tomasz woźny
7
Świat bez głodu
Przyczyny głodu
Bezpośrednią przyczyną głodu jest ubóstwo. Poza
wyjątkowymi sytuacjami, związanymi najczęściej
z nagłymi klęskami żywiołowymi, problem głodu nie
polega na braku żywności na terenie objętym głodem. Najczęściej żywność jest, lecz ludzie ubodzy
nie mają do niej dostępu, gdyż brak im pieniędzy
na jej zakup. Głód i niedożywienie dotykają zarówno biednych mieszkańców slumsów na obrzeżach dużych miast, jak i drobnych rolników, którzy
nie mogą utrzymać się ze swoich gospodarstw.
W skali globalnej przyczyny głodu sięgają jednak znacznie dalej niż ubóstwo konkretnych osób.
Wśród wielu czynników potęgujących światowy
kryzys żywnościowy Polska Akcja Humanitarna
zwraca uwagę na następujące, dobrze udokumentowane problemy.
Niedostateczna
regulacja rynków
finansowych
Wahania cen żywności na rynkach międzynarodowych są ogromnym zagrożeniem dla ubogich
mieszkańców z krajów Południa. Dla rodziny, która
większość swoich dochodów przeznacza na zakup żywności, nawet drobny wzrost cen może skutkować niedożywieniem lub nawet głodem.
Tymczasem rządy wycofały się ze swojej odpowiedzialności za regulowanie upraw, obrotu
i sprzedaży żywności na świecie. Obecnie kilka
potężnych i działających niejawnie firm i inwestorów czerpie zyski z sektora rolniczego, podczas
gdy miliony rolników, pracowników gospodarstw
i konsumentów cierpią głód i skrajną nędzę. Niestabilne ceny żywności stały się ogromnym źródłem zysków dla spekulantów. Dlatego rządy
krajów bogatych, w tym państw członkowskich
Unii Europejskiej, powinny zmienić reguły gry na
swoich rynkach finansowych w celu uniknięcia
nadmiernych spekulacji towarami rolnymi.
Błędna polityka UE
w sprawie agropaliw
Unia Europejska robi słusznie, zabiegając o ochronę środowiska i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. Wiele z jej inicjatyw zasługuje na
poparcie. Jednak polityka w sprawie agropaliw
przyczynia się do pogłębienia zjawiska głodu
w krajach globalnego Południa.
Starając się ograniczyć stosowanie paliw kopalnych, UE postawiła na promocję agropaliw.
W konsekwencji, w krajach ubogich wiele terenów wykorzystywanych dotychczas do produkcji
żywności zamienione zostało na plantacje służące produkcji agropaliw. Pokrycie zapotrzebowania UE na agropaliwa wymagałoby obszaru
większego niż powierzchnie Belgii i Holandii razem wziętych. Takich wielkich obszarów nie ma
w Europie, więc zajmowane są tereny w krajach
globalnego Południa.
Zawłaszczanie ziemi
Z produkcją agropaliw związany jest problem zawłaszczania ziemi, tj. przejmowania przez wielkich
inwestorów terenów uprawnych w krajach Południa. Zakup lub dzierżawa ziemi ma zabezpieczyć obszary na produkcję agropaliw lub innych
produktów (np. papieru, oleju, paszy dla zwierząt),
a czasem nawet na budowę infrastruktury pod masową turystykę. Zyski z tej działalności przypadają
głównie inwestorom z krajów bogatych. Tymczasem skutki odczuwają przed wszystkim mieszkańcy
krajów Południa.
Zawłaszczanie ziemi bezpośrednio wpływa na
pogłębienie problemu głodu i niedożywienia,
gdyż ludność lokalna traci ziemię, która służyła
im – lub mogłaby służyć – do zapewnienia sobie
odpowiedniej ilości pożywienia. Nawet tam, gdzie
lokalni rolnicy nie stracili swoich gospodarstw, ich
plony są znacznie mniejsze, jeśli w sąsiedztwie
znajduje się wielkoobszarowa, monokulurowa
plantacja – często wpływa ona na brak wody
w okolicy i inne utrudnienia dla drobnych rolników.
Zawłaszczanie ziemi wpływa również w sposób
8
polska akcja humanitarna
pośredni na pogłębianie się skrajnego ubóstwa
w krajach Południa. Zawłaszczaniu ziemi towarzyszy często korupcja, szkodliwe przedsięwzięcia
gospodarcze i przymusowe przesiedlenia ludności;
wszystkie te zjawiska utrudniają walkę z głodem
i niedożywieniem.
Zmiany klimatyczne
Zmiany klimatyczne stanowią poważne zagrożenie dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego. Na przykład, według wyliczeń organizacji Oxfam, zmiany klimatyczne zwiększą
cenę kukurydzy na rynku światowym o 86% do
roku 2030, co w połączeniu z innymi problemami doprowadzi do podwojenia cen żywności
100
90
w ciągu najbliższych kilkunastu lat. Dla setek
milionów mieszkańców krajów Południa niesie to
widmo głodu.
Zmiany klimatyczne wpływają też bezpośrednio
na dochody drobnych rolników w krajach rozwijających się. Wzrost częstotliwości i natężenia
ekstremalnych zjawisk pogodowych grożą dalszymi zniszczeniami zbiorów. Problem stanowi też
nieprzewidywalność zmian pogodowych, powodowana przez zmiany klimatyczne. Już teraz powolne, ale widoczne zmiany w sezonach upraw
utrudniają farmerom zorientowanie się, kiedy najlepiej jest zasiać, hodować i planować żniw. Odbija
się to bezpośrednio na ilości żywności dostępnej
najuboższym.
2020
2030
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Inna
przetworzona
ż ywność Przetwo- Przetworzo- Pszenica
rzone
ny ryż
produkty
mięsne
Bydło
Inne
uprawy
Przewidywany wzrost światowych cen towarów żywnościowych
Ryż
niełuskany
Kukurydza
9
Świat bez głodu
Niedostateczne wsparcie
zrównoważonego
rolnictwa rodzinnego
Głód i ubóstwo w krajach rozwijających się koncentruje się głównie w obszarach wiejskich. Inwestowanie w 500 milionów małoobszarowych producentów żywności - którzy karmią prawie dwa miliardy
ludzi - jest jedyną i najważniejszą szansą do zwiększenia produkcji żywności i bezpieczeństwa żywnościowego oraz zmniejszenia wahań cen żywności.
Lata katastrofalnych zaniedbań w rolnictwie krajów
rozwijających się doprowadziły do tego, że wielu
drobnych rolników produkuje tylko niezbędne minimum, a nawet mniej, dla swoich rodzin.
Konieczne jest więc nie tylko zwiększenie, ale
i usprawnienie pomocy dla zrównoważonego,
małoobszarowego rolnictwa, w szczególności dla
kobiet i rolników prowadzących gospodarstwa rodzinne. Ważną rolę mogą w tej sprawie odegrać
kraje, które świadczą pomoc rozwojową, w tym
Polska. Lepiej, aby przeznaczały one pieniądze
na wsparcie rolników, niż na gigantyczne przedsięwzięcia gospodarcze, których przydatność dla
ludności najuboższej jest wątpliwa.
Mozambik
Przykładem zawłaszczania ziemi było stworzenie plantacji drzew w prowincji Niassa
w północnym Mozambiku. Monokulturowe uprawy sosny i eukaliptusa założone
zostały przez firmę, której właścicielami są
europejscy inwestorzy. Dla ludności lokalnej
plantacja ta spowodowała znaczne pogorszenie sytuacji. Drobni rolnicy stracili dostęp
do żyznych ziem, na których produkowali
żywność. Część rolników straciła źródło
utrzymania, a tylko nieliczni zostali zatrudnieni na plantacjach. Warunki pracy są tam
ciężkie, a wynagrodzenie niskie i niepewne.
Monokulturowe plantacje spowodowały też
ograniczenie dostępu do wody dla ludności
lokalnej. Wycięto rodzime lasy, co nieodwracalnie zmieniło ekosystem. Dlatego też
rolnicy z prowincji Niassa w Mozambiku
protestują przeciw takiemu zawłaszczaniu
ziemi, a organizacje z Europy nagłaśniają ten
problem m.in. wśród inwestorów europejskich.
Elisabeth z miejscowość Malek w okolicach Bor, która pracuje w ogródku
założony przez PAH. Sudan Południowy, 2011.
fot. bart pogoda
10
polska akcja humanitarna
Wybrane zagadnienia
Suwerenność żywnościowa
Suwerenność żywnościowa to prawo ludności i poszczególnych krajów do samodzielnego definiowania
własnej polityki rolnej i żywnościowej, która umożliwia zaspokojenie potrzeb i oczekiwań ludności oraz
osiągnięcie zrównoważonego rozwoju, a jednocześnie nie szkodzi innym krajom. Koncepcja ta jest ściśle
związana z dostępem do żywności. Jeśli kraje globalnego Południa osiągną suwerenność żywnościową,
będą mogły lepiej bronić się przed głodem i niedożywieniem. Gospodarka wielu krajów najuboższych
oparta jest w ogromnym stopniu na rolnictwie. Zwiększając wsparcie dla swoich rolników, prowadząc politykę przyjazną dla drobnego rolnictwa, kraje te mogą poprawić los większości swoich obywateli. Oczywiście
nie oznacza to automatycznie radykalnej poprawy stanu gospodarki tych krajów, rozkwitu przemysłu czy
nowoczesnych technologii. Doświadczenie pokazuje jednak, że drobna – wydawałoby się – zmiana w polityce rolnej jest najbardziej skuteczną formą walki z głodem i niedożywieniem. Dopiero wtedy, gdy większość
ludności będzie wolna od przekleństwa głodu, przyjdzie czas na dalsze zmiany.
Suwerenność żywnościowa jest wyzwaniem zarówno dla rządów krajów Południa, jak i Północy. Od tych
pierwszych wymaga prowadzenia bardziej asertywnej i demokratycznej polityki, której celem jest poprawa warunków życia większości obywateli. Natomiast kraje Północy mogą przyczynić się do suwerenności
żywnościowej poprzez prowadzenie polityki skupionej na walce z ubóstwem. Ważnymi elementami takiej
polityki byłoby usunięcie strukturalnych źródeł głodu, w tym: regulacja rynków finansowych i ograniczenie
spekulacji żywnością, zmiana polityki w sprawie agropaliw, ograniczenie zawłaszczania ziemi, przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i lepsze wsparcie dla zrównoważonego rolnictwa rodzinnego.
Powiązania głodu z innymi problemami
głód
a
woda
głód
a
edukacja
głód
a
rozwój
Dla rolników i pasterzy ważny jest nie tylko dostęp do wody pitnej, ale też do
czystej wody, dzięki której mogą produkować żywność na potrzeby własne i na
sprzedaż. Z tego samego względu rybacy potrzebują dostępu do łowisk w czystych akwenach. Te trzy grupy zawodowe - rolnicy, pasterze i rybacy - stanowią
przytłaczającą większość ludności krajów Południa. Dlatego dostęp do wody
jest ściśle związany z ograniczeniem głodu i niedożywienia.
Dobre odżywianie się dzieci jest warunkiem skutecznej edukacji. Dziecko głodne podatne jest na choroby, osłabienie i ma mniej energii do nauki. Co więcej,
w rodzinach dotkniętych skrajnym ubóstwem dzieci muszą zaangażować w jakąkolwiek działalność zarobkową, a szkoła schodzi na drugi plan lub staje się
wręcz niedostępna – z powodu opłat za edukację lub innych kosztów związanych z uczęszczaniem do szkoły (konieczność posiadania mundurków i butów,
koszty transportu itd.). Z drugiej strony, zdobycie edukacji może być przepustką
do lepszego życia i wolności od głodu i niedożywienia. Szacuje się, że każdy
rok spędzony przez dziecko w szkole skutkuje w przyszłości wzrostem średnich
dochodów o 10 procent.
Głód jako skrajny przejaw ubóstwa jest oczywiście podstawową barierą dla
rozwoju zarówno jednostek, jak i całych społeczeństwa. Rozwój – rozumiany jako poszerzenie możliwości życiowych i ograniczenie zniewoleń – możliwy jest
tylko wtedy, gdy człowiek jest wolny od podstawowego zniewolenia – głodu.
11
Świat bez głodu
Wejście do kliniki w Mogadiszu, 2012.
fot. marcin suder
Uczestnicząc w kampanii „Świat bez głodu” szkoła
bezpośrednio pomaga w Dożywianiu w Mogadiszu
Somalia jest jednym z najuboższych krajów na
świecie. Targana jest nieustannym konfliktem zbrojnym i ciągle powtarzających się susz. Dlatego
mieszkańcy tego kraju ludność mają bardzo utrudniony dostęp praktycznie do wszystkiego, co niezbędne do życia – wody pitnej, pożywienia czy
pomocy medycznej.
Ogromna liczba ludności napływająca z najbardziej niebezpiecznych regionów kraju do stolicy,
Mogadiszu, i jej okolic tworzy przeludnione i nieprzystosowane do życia obozy dla uchodźców
wewnętrznych. Te dramatyczne warunki są przyczyną niedożywienia, chorób i wysokiej umieralności głównie wśród kobiet i dzieci.
PAH zdecydował się więc na kontynuację
programu dożywiania w Mogadiszu. Projekt
jest realizowany przy współpracy z lokalna
organizacją SOYDA (Somali Young Doctors
Association) już po raz trzeci. Każdego dnia
PAH zajmuje się dożywianiem dzieci poniżej
5 roku życia, kobiet w ciąży i karmiących matek w dwóch klinikach w Mogadiszu w dzielnicach Hawl-Wadag oraz Bondhere, w których
zlokalizowane są duże skupiska uchodźców
wewnętrznych. Działaniami PAH objęte jest
łącznie około 11500 osób.
12
polska akcja humanitarna
JAK TY MOŻESZ SIĘ ZAANGAŻOWAĆ?
Chcesz pomóc nam w działaniach na rzecz
mieszkańców krajów Południa? Zaangażuj się!
1
2
3
Zdobywaj wiedzę o otaczającym świecie, mechanizmach nim rządzących, staraj się zrozumieć
zależności łączące kraje Północy i Południa – dzięki temu poznasz przyczyny dlaczego wciąż tak
ogromna liczba ludzi żyje w ubóstwie.
Informuj innych. Zdobyta wiedzę przekazuj innym – świadomi i wrażliwi obywatele to pierwszy krok
do zmiany świata na lepszy!
Wspieraj PAH w działaniach prowadzonych za granicą – pomagaj w dożywianiu dzieci. Biorąc
udział w kampanii „Świat bez głodu” szkoła wspiera działania PAH prowadzone w Somalii.
Jak zorganizować kampanię w szkole?
1
2
3
4
5
6
7
Wejdź na stronę: www.pah.org.pl/
kampanieedukacyjne
Zorganizuj w szkole zbiórkę pieniędzy.
Skontaktuj się z PAH jak ją przeprowadzić – [email protected]
amów bezpłatne materiały edukacyjne
Z
i promocyjne – broszurę na temat dostępu do żywności, plakaty edukacyjne oraz
promocyjne.
L ub zamów gadżety ze sklepiku PAH
– link znajdziesz na stronie internetowej
PAH. Koniecznie zapoznajcie się z zasadami dystrybucji gadżetów w szkołach.
P rzygotuj akcję informacyjną w swojej
szkole. W jej przeprowadzeniu przydatne
będą plakaty – promocyjne pomogą
poinformować o wydarzeniu, edukacyjne
pomogą przekazać ważne fakty z zakresu dostępu do żywności.
P ochwal się swoimi dokonaniami i przyślij
nam relacje z działań.
P o otrzymaniu relacji wyślemy szkole
podziękowania.
Zdjęcie na okładce: Somalia, 2012. Fot. Marcin Suder
Polska Akcja Humanitarna
ul. Szpitalna 5/3
00-031 Warszawa
www.pah.org.pl
Copyright © by Polska Akcja Humanitarna, Warszawa 2013
ISBN 978-83-63069-47-6
zdjęcie na okładce:
Somalia, 2012. Fot. Marcin Suder
Marcin Wojtalik
opracowanie merytoryczne:
opracowanie graficzne:
Możesz wesprzeć działania edukacyjne przeznaczając PAH 1% swojego podatku. Dzięki temu powstanie więcej bezpłatnych publikacji skierowanych do szkół na temat współzależności globalnych oraz krajów globalnego Południa. KRS 0000136833 z dopiskiem edukacja.