Rozdział I

Krzysztof Gergelewicz
Komunikacja interpersonalna
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Ćwiczenia
Zdefiniuj pojęcia: osobowość, introwersja, ekstrawersja, melancholik, flegmatyk,
choleryk, sangwinik.
Wymień typy osobowości według Hipokratesa.
Wyjaśnij różnice między introwertykiem a ekstrawertykiem.
Wyjaśnij, na czym polega postawa przedsiębiorcza.
Przeanalizuj cechy osoby przedsiębiorczej, a następnie wskaż tę, która twoim zdaniem jest
najważniejsza. Wybór uzasadnij.
Wymień cechy swojej osobowości sprzyjające ,a również te niesprzyjające wykonywaniu
wymarzonego przez siebie zawodu.
Uzasadnij celowość rozwijania swojej osobowości.
Wyjaśnij, w jaki sposób człowiek może rozwijać swoja osobowość.
Uzasadnij stwierdzenia zawarte w poniższej tabeli
Stwierdzenie
Człowiek, chcąc osiągnąć
zaplanowane cele, musi odpowiednio
kształtować swoją osobowość
Wiedza o samym sobie, a więc o
swoich mocnych i słabych stronach,
ułatwia ocenę własnych predyspozycji
do pracy zawodowej lub do
prowadzenia działalności
gospodarczej.
Przy wyborze zawodu warto kierować
się wiedzą o tym, jakich predyspozycji
wymaga jego wykonywanie.
Uzasadnienie
10. Zdefiniuj pojęcia: rola społeczna, rola organizacyjna, konflikt ról, napięcie ról,
asertywność, konformizm, nonkonformizm.
11. Wymień role społeczne, które odgrywasz, a następnie scharakteryzuj zachowania typowe
dla tych ról.
12. Używając przykładu ów wyjaśnij różnicę miedzy konformizmem a nonkonformizmem.
13. Używając przykładu wyjaśnij różnicę między nonkonformizmem a antykonformizmem.
14. Wymień przyczyny konfliktu ról.
15. Używając przykładów wyjaśnij na czym polegają poszczególne przyczyny konfliktów ról.
16. Podaj przykład zachowania agresywnego, z którym się spotkałeś. Przeanalizuj skutki
takiego zachowania.
17. Podaj przykład zachowania uległego, z którym się spotkałeś. Przeanalizuj skutki takiego
zachowania.
18. Podaj przykład zachowania manipulacyjnego, z którym się spotkałeś. Przeanalizuj skutki
takiego zachowania.
19. Podaj przykład zachowania asertywnego, z którym się spotkałeś. Przeanalizuj skutki
takiego zachowania.
Krzysztof Gergelewicz
20. Przyporządkuj podane wypowiedzi do jednego z rodzajów zachowań.
Wypowiedź
Rodzaje zachowań
(agresywne, uległe,
manipulacyjne, asertywne)
Takie jest moje zdanie.
Tak ma być i koniec.
Czuję się z tym źle.
To jest okropne! – krzyknął Stefan.
Zastanawiam się nad tym, nie wiem, co o tym myśleć.
Rób co chcesz. Ale pamiętaj, że to Ty za to odpowiadasz.
21. Zdefiniuj pojęcia: komunikowanie się, komunikacja społeczna, komunikacja werbalna,
komunikacja niewerbalna, parajęzyk, empatia.
22. Wymień 4 elementy parajęzyka.
23. Uzasadnij, dlaczego w sytuacji niespójności przekazu werbalnego i niewerbalnego należy
wierzyć niewerbalnemu.
24. Oceń, która bariera wewnętrzna komunikacji najczęściej występuje w twoich kontaktach
z rówieśnikami, rodzicami, nauczycielami.
25. Oceń znaczenie empatii w skutecznej komunikacji.
26. Oceń siebie jako nadawcę w procesie komunikacji uwzględniając wymienione wyżej
cechy dobrego nadawcy.
27. Oceń siebie jako odbiorcę w procesie komunikacji uwzględniając wymienione wyżej
cechy dobrego odbiorcy.
28. Zademonstruj różne sposoby podawania ręki.
29. Zademonstruj różne rodzaje spojrzeń.
30. Zademonstruj różne sposoby zajmowania miejsc przy stole.
31. Wymień 4 elementy komunikacji niewerbalnej świadczące o nastawieniu agresywnym.
32. Wymień 4 elementy komunikacji niewerbalnej świadczące o nastawieniu przyjaznym.
33. Wymień 4 elementy komunikacji niewerbalnej świadczące o nastawieniu nieprzyjaznym.
34. Zademonstruj różne zachowania niewerbalne w zależności od nastawienia do rozmówcy.
35. Zdefiniuj pojęcia: decydent, decyzja, problem decyzyjny.
36. Używając przykładu wyjaśnij, jaką decyzję nazwiemy racjonalną rzeczowo.
37. Używając przykładu wyjaśnij, jaką decyzję nazwiemy racjonalną metodologicznie.
38. Oceń wpływ występowania luki informacyjnej na racjonalność decyzji.
39. Wymień bariery w podejmowaniu decyzji.
40. Przypomnij sobie i przedstaw sytuację z własnego życia lub historii, literatury, filmu,
w której wystąpił syndrom grupowego myślenia. Jakie były konsekwencje decyzji
podjętej w ten sposób.
41. Wskaż sytuację, w których lepszą formą podejmowania decyzji byłoby indywidualne
podejmowanie decyzji. Wybór uzasadnij.
42. Wskaż sytuację, w których lepszą formą podejmowania decyzji byłoby grupowe
podejmowanie decyzji. Wybór uzasadnij.
43. Aby decyzja mogła być uznana za racjonalną metodologicznie musi być podjęta zgodnie
z przyjętymi zasadami postępowania. Podejmij decyzję, np. o sposobie przygotowania się
do egzaminu maturalnego, wykorzystując w tym celu „Schemat procesu podejmowania
decyzji”.
Krzysztof Gergelewicz
Faza III Wybór
Faza II Projektowanie
Faza I
Rozpoznanie
Schemat procesu podejmowania decyzji
Czego dotyczy problem?
Jakiego zakresu czasowego dotyczy?
Kto odpowiada za jej podjęcie decyzji?
Kryterium oceny wariantu
Wariant I
Waga
(0,00-1,00) Ocena
Ocena
(0-10) wariantu
Ogółem
1,00
X
Wariant II
Ocena
(0-10)
X
Ocena
wariantu
Wariant III
Ocena
(0-10)
Ocena
wariantu
X
Wariant, który w najwyższym stopniu
spełnia przyjęte kryteria
Sposób realizacji
Termin rozpoczęcia realizacji
Osoby odpowiedzialne za realizację
44. Zdefiniuj pojęcia: konflikt, negocjacje.
45. Wyjaśnij różnice miedzy technikami negocjacji a technikami manipulacji.
46. Wymień sytuacje, w których zaleca się stosowanie strategii dominacji i strategii
kompromisu.
47. Wymień sytuacje, w których zaleca się stosowanie strategii dostosowania i strategii
unikania.
48. Używając przykładów wyjaśnij w jakich sytuacjach należy stosować strategii unikania.
49. Używając przykładu wyjaśnij na czym polegają negocjacje rzeczowe.
50. Wymień dziesięć zasad negocjowania.
51. Używając przykładów wyjaśnij na czym polegają cztery techniki negocjacji.
Zadania testowe
1. Sangwinik jest
A. stałym emocjonalnie introwertykiem.
B. zmiennym emocjonalnie introwertykiem.
C. zmiennym emocjonalnie ekstrawertykiem.
D. stałym emocjonalnie ekstrawertykiem.
2. Z pojęciem przedsiębiorczości nie należy kojarzyć
A. umiejętności pokonywania trudności.
B. „zwykłego” cwaniactwa
C. radzenia sobie w zmieniających się warunkach.
D. wykorzystywania pojawiających się szans.
Krzysztof Gergelewicz
3. Osobowość
A. jest to zespół względnie stałych cech psychicznych człowieka, decydujący o sposobie
jego reagowania na bodźce płynące z otoczenia.
B. jest to zespół względnie zmiennych cech psychicznych człowieka, decydujący
o sposobie jego reagowania na bodźce płynące z otoczenia.
C. jest to zespół zmiennych cech psychicznych człowieka, decydujący o sposobie jego
reagowania na bodźce płynące z otoczenia.
D. jest to zespół stałych cech psychicznych człowieka, decydujący o sposobie jego
reagowania na bodźce płynące z otoczenia.
4. Ekstrawertyk
A. woli raczej czytać książki niż przebywać w towarzystwie.
B. nie lubi czytać w samotności.
C. w działaniu nie jest impulsywny.
D. jest pesymistą.
5. Występowanie sprzeczności między rolami nazywane jest
A. wymaganiami roli.
B. napięciem roli.
C. konfliktem roli.
D. negacją roli.
6. Podstępne narzucanie innym osobom własnych zasad i przekonań jest cechą postawy
A. agresywnej.
B. uległej.
C. manipulacyjnej.
D. asertywnej.
7. Konformizm jest skutkiem postawy
A. agresywnej.
B. uległej.
C. manipulacyjnej.
D. asertywnej.
8. Konformizm
A. jest to nieuleganie panującym wartościom, poglądom, zasadom, normom i wzorom
postępowania, opiniom.
B. cechuje te jednostki, które nie poddając się społecznej presji żyją w zgodzie
z własnymi przekonaniami.
C. polega na nieuznawaniu cudzych norm i wartości za własne.
D. jest to przyjęcie i podporządkowaniu się wartościom, poglądom, zasadom, normom
i wzorom postępowania, opiniom obowiązującym w danej grupie społecznej.
9. Pomruki i śmiech zaliczamy do
A. parajęzyka.
B. mowy ciała.
C. komunikacji werbalnej.
D. barier komunikacyjnych.
Krzysztof Gergelewicz
10. Współpracujące ze sobą bliskie osoby zajmują przy stole miejsce
A. obok siebie.
B. narożnikowo.
C. naprzeciw.
D. po przekątnej.
11. Zdolność utożsamiania się z inną osobą, rozumienie jej uczuć i przeżyć oraz umiejętność
przejęcia jej sposobu myślenia i widzenia rzeczywistości nazywana jest
A. introwersją.
B. empatią.
C. komunikacją.
D. antykonformizmem.
12. Osoba, która wstaje, by unieść się nad rozmówcę, jest do niego nastawiona
A. nieprzyjaźnie.
B. przyjaźnie.
C. agresywnie.
D. lękliwie.
13. Świadomy, nielosowy wybór jednego z co najmniej dwóch alternatywnych rozpoznanych
i dostępnych wariantów rozwiązań danego problemu decyzyjnego nazywamy
A. decydentem.
B. fazą wyboru.
C. decyzją.
D. problemem decyzyjnym.
14. Decyzję, która prowadzi do osiągnięcia zamierzonego celu nazywamy racjonalną
A. metodologicznie.
B. bezwzględnie.
C. celowo.
D. rzeczowo.
15. Fałszywa jednomyślność wśród członków grupy, jest dowodem
A. zastosowania właściwej procedury podejmowania decyzji.
B. wystąpienia syndromu grupowego myślenia.
C. zdefiniowania problemu decyzyjnego.
D. podjęcia nieracjonalnej decyzji.
16. Decyzja podejmowana w warunkach ryzyka jest to taka decyzja, która zostaje podjęta gdy
A. można przewidzieć wynik podjętego działania.
B. można przewidzieć wyniku podjętego działania, ani nie są znane warunki realizacji.
C. znany jest wynik podjętego działania.
D. nie można przewidzieć wyniku podjętego działania.
17. Twarde, miękkie i rzeczowe mogą być
A. konflikty.
B. techniki manipulacji.
C. negocjacje.
D. problemy.
Krzysztof Gergelewicz
18. Techniki negocjacji i techniki manipulacji
A. różnią się tylko stopniem naszego przygotowania.
B. różnią się tylko celem jaki chcemy osiągnąć.
C. są synonimami.
D. są zupełnie innymi technikami.
19. Jeśli w sytuacji konfliktowej, przewidywane koszty są większe od spodziewanych
korzyści, należy zastosować technikę
A. dominacji.
B. dostosowania.
C. unikania.
D. kompromisu.
20. Konflikt interpersonalny dotyczy
A. poszczególnych osób.
B. jednej osoby
C. grup społecznych.
D. państw.