v-prędkość, s-droga, t-czas, a-przyspieszenie, -zmiana, F

Karta wybranych praw, wzorów i stałych fizycznych dla gimnazjum
Kinematyka
ruch jednostajny prostoliniowy
s
s,m
s=vt
v=
a=0
Dynamika
I zasada dynamiki Newtona
Praca, moc, energia
Praca
v=const jeśli Fw=0
t
F1
Termodynamika
Gęstość
m
d=r=
V
W=Fs (jeśli F||s)
F2
[W]=J=N·m
Elektrostatyka
Prawo
Coulomba
ruch jednostajnie przyspieszony prostoliniowy
at 2
;
2
a=
s,m
Dv
Dt
v t
k
2
s=
II zasada dynamiki Newtona
F1
P=
Moc
Fw
Fw>0 a =
m
W
t
III zasada dynamiki Newtona
s,m
FBA
Energia potencjalna ciężkości
Ep=mgh
FAB
Energia kinetyczna
v= vp-at v k = 0; s =
2
v średnia =
ruch niejednostajny
ruch po okręgu
v=
s 2p r
=
t T
s cała
t cała
Ciężar ciała = siła ciężkości
F = mg
[ F ] = N = kg
Zasada zachowania Em
m
s2
DEk = DEp jeśli Fzew =0
Spadek swobodny
2=p rf
F=pS
Ciśnienie
p=mv
Pęd
Siła parcia
F=
Siła
Dp
t
p=
Ciśnienie
na pewnej głębokości
Odrzut
Optyka
N
F
[ p] = Pa =
S
m2
m1 v 1 = m 2 v 2
p=rcieczygh
zdolność skupiająca soczewki
Z=
Zasada zachowania pędu dla zderzeń
1
1
[ Z ] = D = dioptria =
f
m
a=b
a
Siła grawitacji
Fg = G
b
-11
2
2
G - stała grawitacji = 6.67×10 Nm /kg
8
c - prędkość światła w próżni =3×10 m/s
24
Ciało tonie jeśli
rciała >rcieczy
r2
9
2
k - stała elektryczna dla próżni=8,99×10 Nm /C
-19
e- ładunek elektronu = 1,6×10 C
-31
masa Ziemi»6×10 kg
me -masa elektronu »9,11×10 kg
średni promień Ziemi»6370km
mp -masa protonu »1,67×10
-27
kg
2
Wrzenie
W
Q
DEw=m qp
podczas topnienia i wrzenia ciał
Magnetyzm
Transformator
U1 n1 I 2
=
=
U 2 n2 I1
d=r
gęstość
kg/m3
E
energia
J
Ek
energia kinetyczna
J
Ep
energia potencjalna ciężkości
J
Ew
energia wewnętrzna
J
f
częstotliwość
Hz
F
siła
N
g
przyspieszenie ziemskie
h
wysokość
m
I
natężenie
A
l
długość
m
m
masa
kg
n
liczba zwojów
V
U
[R] = Ω =
A
I
P
moc
W
Q
ciepło
J
l
R=r
S
Q=q
ładunek
C
r
odległość między środkami ciał
m
W = UIt
R
opór
W
W=Pt
s
droga
m
S
pole powierzchni
m2
t
czas
s
T
okres
s
T
temperatura
°C
U
napięcie
V
V
objętość
m3
v
prędkość
m/s
W
praca
J
C
I=const; U=U1+U2
Rc=R1+R2
Równoległe I=I1+I2+I3; U=const
1
1
1
1
=
+
+
Rc R1 R2 R3
Opór
definicja
R=
zależy od
Ruch drgający
Praca
1
1
f =
[ f ] = Hz =
s
T
v
l = vT =
[l ] = metr
f
J/kg
J/kg
U,V
Siła elektrodynamiczna F=BIl gdyB^l
wrzenia
J/kg°C
I,A
Szeregowe
ciepło parowania w temperaturze
m/s2
ciepło właściwe
Łączenie oporników
DEw oddanej = DEw pobranej
przyspieszenie
ciepło topnienia
krystalicznych DT=0
Bilans cieplny
a
jednostka
cw
C
[I ] = A =
s
[U ] = V =
U
I=
R
zmiana
ct=qt
DQ
I=
Dt
U=
wielkość fizyczna
D
cp=qp
Natężenie prądu stałego
Prawo Ohma
Długość fali w danym ośrodku
m 1 m2
r2
Prąd elektryczny
DEw=m qt
Topnienie
Związek między częstotliwością a okresem
Fw =rcieczygV
Suma pędów przed =
= suma pędów po
Prawo odbicia
Siła wyporu
1
Napięcie
Ogrzewanie DEw =Q=mcw (Tk-Tp)
Hydrostatyka
Jeśli Foporu=0 to a=g
bez względu na masę
mv 2
Fd =
r
siła dośrodkowa
mv2
Ek =
2
FAB=FBA
v pt
DEw=W+Q
J
s
Równoważność pracy i energii
W=DE
ruch jednostajnie opóźniony prostoliniowy
I zasada termodynamiki
[ P] = W(wat) =
F2
Q Q
Energia wewnętrzna
Ew=Ek cząsteczek+Ep cząsteczek
v p = 0; vk = at; s =
F =k
symbol
Moc
U2
W
P = UI = I 2 R =
=
R
t
2
-6
1km = 1000 m
1m = 1mikro= 10 = 1/ 1 000 000
1m = 100 cm
1m = 1mili= 10 = 1/ 1 000
1h = 60 min = 3600s
1k = 1kilo= 10 = 1 000
1min = 60 s
1M = 1mega= 10 = 1 000 000
-3
3
6
»10m/s2
J
oprac. B.Krywult-Szczudło