Zwiększenie Zdrowotności

Jak zwiększyć zdrowotność,
wydajność i dochodowość
ekonomiczną stada.
Olga Piekarska - Doradca ds. produkcji
16 września, Pałac w Pakosławiu
Jak zwiększyć zdrowotność,
wydajność i dochodowość
ekonomiczną stada
Olga Piekarska
Program prezentacji
1- Co zyskuje hodowca wybierając dobrą genetykę?
2- Organizacja produkcji na fermie
3- Ochrona zdrowia i profilaktyka
4- Generowanie wysokich wyników produkcyjnych
5- Warunki zoohigieniczne fermy
Co zyskuje Hodowca wybierając dobrą
genetykę?
W G
ynik =
Ś
enetyka +
Ś
rodowisko
rodowisko : żywienie, warunki utrzymania, status sanitarny, prowadzenie stada
… To praca i umiejętności hodowcy
Co zyskuje Hodowca wybierając dobrą
genetykę
W Zł
ynik =
a więc
G
enetyka =
Zł
Poziom genetyczny stada podstawowego w danej hodowli ma
realny wpływ na dochody hodowcy!
Co zyskuje Hodowca wybierając dobrą
genetykę?
Różnica w marży związana z poprawą cech użytkowych
Różnica w marży wynosi
€ na lochę
€ na 100 kg
rocznie
tuszy
Plenność (+ 1 prosię
sprzedane/lochę/rok)
Tempo wzrostu (-10 dni)
Tusza (+1 % mięsności)
Współczynnik zużycia pasz
(-0.1 punktu w tuczu)
76
4
31
44
1.6
2.3
28
1.5
Źródło: IFIP / Izba Rolnicza w Bretanii 2006
Co zyskuje Hodowca wybierając dobrą
genetykę?
Skutki ekonomiczne poprawy cech użytkowych w ciągu 10 lat
Zmiana w latach
Skutki ekonomiczne
1996 - 2006
locha/rok 100 kg tuszy
Plenność
+ 2.8 sztuk
213
12
sprzedanych/lochę/rok
Tempo wzrostu
-4 dni do uzyskania
12
0.68
wagi 115 kg
Tusza
+1.5 % mięsność
66
3.7
Indeks spożycia -0.16 punktu (od 30 do
45
2.5
paszy
115kg)
Źródło: IFIP / Izba Rolnicza w Bretanii2006
+ 1.9 euro na 100 kg tuszy na rok!
A genetyka przynajmniej częściowo przyczynia się do tych
wyników!
Co zyskuje Hodowca wybierając dobrą
genetykę?
Korzyści wypływające dla hodowcy z genetyki wysokiej
jakości mogą być bardzo duże!
Podczas gdy inwestycja jest niewielka :
W ciągu 10 ostatnich lat we Francji genetyka (wymiana
loszek + nasienie) stanowiła 2.1% całkowitych kosztów
produkcji!!! (W warunkach polskich są to koszty rzędu
2,6%)
Organizacja produkcji na fermie
Najbardziej efektywne działanie poprawiające
wydajność pracy na fermie to dobrze
zsynchronizowane grupy technologiczne:
Organizacja produkcji na fermie
Zalety pracy w grupach technologicznych:
pozwala na zwiększenie wydajności pracy bez
zwiększania zatrudnienia
pozwala na planowanie i rytmiczność pracy (lepsze
wykorzystanie czasu pracy)
łatwiejsze i szybsze przeprowadzenie zabiegów
profilaktycznych i leczniczych
ułatwia prowadzenie dokumentacji stada i w efekcie
lepsze porównywanie wyników
łatwiej stosować zasadę „całe pomieszczenie pełne –
całe pomieszczenie puste”
Organizacja produkcji na fermie
Jak zoptymalizować produkcję w grupach
technologicznych ?
Prawidłowe wprowadzenie loszek
LOSZKA NAIMA
• Pierwsze krycie:
Cel:
- waga min 140 kg
- wiek min 240 dni
- krycie minimum w
trzeciej rui
- grubość słoniny w
punkcie P2 12 – 14 mm
• Pierwsze wyproszenie:
Cel:
- waga około 205 kg
- wiek 365 dni
- grubość słoniny w
punkcie P2 16mm
Organizacja produkcji na fermie
WPROWADZANIE LOSZEK:
prowadzimy obserwacje rui w czasie aklimatyzacji.
po aklimatyzacji przeganiamy grupę loszek na
sektor krycia i synchronizujemy (naturalnie bądź
hormonalnie)
Organizacja produkcji na fermie
TWORZENIU GRUP TECHNOLOG. (HORMONY):
REGUMATE
- poprawia kryteria prowadzenia w grupach
- poprawia plenność
- racjonalizuje demografię stada
- stosować w kojcach indywidualnych, tylko wtedy gdy
program szczepień został całkowicie zakończony!
BIOESTROVET
- stosowane przy synchronizacji wyproszeń (wieloródki)
Ważne, aby preparaty hormonalne stosować w konsultacji
z lekarzem wet. opiekującym się fermą
Organizacja produkcji na fermie
Trzeba pamiętać, że firmy z którymi Państwo
współpracujecie (genetyczne, paszowe) często
posiadają własny bezpłatny serwis techniczny.
Zachęcam do korzystania z porad serwisantów np.
w kwestii jak stworzyć grupy technologiczne i jak
dobrać odpowiedni dla Waszej fermy rytm
produkcji.
Ochrona zdrowia i profilaktyka
Jak zapewnić sobie wysoki status
zdrowotny na fermie?
Ochrona zdrowia i profilaktyka
W utrzymaniu wysokiego statusu
zdrowotnego fermy pomagają lekarze
weterynarii, specjaliści chorób świń.
Ochrona zdrowia i profilaktyka
Bioasekuracja – przedsięwzięcie mające na celu
niedopuszczenie do wystąpienia na fermie
czynników chorobotwórczych
Ochrona zdrowia i profilaktyka
ZASADY BIOASEKURACYJNE:
wyznaczenie stref czystych i brudnych
szczelna śluza sanitarna
kontrolowane wizyty z zachowaniem okresu
karencji
przestrzeganie zasady „pomieszczenie pełne –
puste”
organizowanie kwarantanny
Ochrona zdrowia i profilaktyka
ORGANIZACJA FERMY
Ochrona zdrowia i profilaktyka
BIOBEZPIECZEŃSTWO FERMY
Ochrona zdrowia i profilaktyka
Pamiętajmy, że nawet na fermach o wątpliwym
statusie sanitarnym musimy dbać i przestrzegać
zasad bioasekuracje !
DLACZEGO?
Bo nadal możemy wprowadzić sobie chorobę,
której jeszcze nie mamy (dyzenterie, pomór
świń…) i zwiększyć istotnie koszty weterynaryjne
Ochrona zdrowia i profilaktyka
PRZYJĘCIE LOSZEK NA FERMĘ
Pomieszczenie specjalne (kwarantanna)
podłoże przystosowane rusztowanie
lub z wyboru słoma
indywidualny system żywienia
Ochrona zdrowia i profilaktyka
AKLIMATYZACJA ZWIERZĄT PRZED KRYCIEM
Optymalny : 7 tygodni
- Znaczenie sanitarne
stabilizacja poziomu immunologicznego
loszek
wprowadzenie programu szczepień
Ochrona zdrowia i profilaktyka
ŻYWIENIE LOSZEK
Bezwzględnie:
program żywienie przystosowany do
wieku loszek w ostateczności pasz locha
prośna
uwaga na niektóre surowce
uwaga na mikotoksyny
Ochrona zdrowia i profilaktyka
Dobrze ustalona profilaktyka to
mniejsze koszty leczenia!!!!!!!
Ochrona zdrowia i profilaktyka
PROGRAM SZCZEPIEŃ
« Parvo i Różyca » : Loszki na kwarantannie (uwaga na szczepienia przed
kryciem)
Lochy : 3 razy w roku.
« Coli » :
Loszki : 6 i 3 tygodnie przed wyproszeniem.
Lochy : 3 tygodnie przed wyproszeniem.
Odrobaczanie:
Całe stado 2 razy w roku, szczepienie zewnętrzne plus
ocena wzrokowa stada loch.
Generowanie wyników produkcyjnych
OD CZEGO ZALEŻY SUKCES:
dobrego materiału genetycznego,
odpowiedniej selekcji,
dostosowanie kondycji zwierząt do wzorca
genetycznego,
dopracowywanie poszczególnych sektorów
produkcyjnych (sektor krycia, porodówki,
warchlakarnie, tuczarnie).
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
Żeby wiedzieć tak naprawdę jakie są wyniki
produkcyjne, czy nasza ferma jest rentowna
musimy zbierać i rzetelnie analizować wyniki
produkcyjne !!!
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
skuteczność inseminacji
skuteczność wyproszeń
liczba żywo urodzonych prosiąt/lochę/rok
liczba odsadzonych prosiąt/lochę/rok
% upadków na poszczególnych etapach produkcji
liczba sprzedanych tuczników/lochę/rok
wykorzystanie paszy w kg/kg przyrostu
tempo wzrostu
Wiadomo że każdemu hodowcy zależy żeby wyprodukować
jak najwięcej zdrowych prosiąt.
Tylko jak to zrobić?
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
Rachunek ekonomiczny na fermie
zaczyna się w sektorze krycia!
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
PRZED KRYCIEM
Loszki powinny mieć fazę utrzymania grupowego
- nie utrzymywać permanentnie loszek w kojcach
zblokowanych
-przyzwyczajanie loszek do rytmu produkcji,
aklimatyzacja do stada krążącego
Efekt grupy ułatwia uzewnętrznienie i wykrywanie rui
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
ŚWIATŁO
niezbędny program świetlny 14 – 16 godz./dzień
- w szczególności w okresach jesiennozimowych (krótki dzień)
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
SKUTECZNE KRYCIE (loszki)
notować systematycznie ruje u loszek
kryć loszki w 3 rui
- maksymalna owulacja komórek jajowych
(lepsza plenność)
typ genetyczny (loszki krzyżówkowe mają
zawsze lepszą manifestację rui od czystorasowych)
% loszek wchodzących w ruję
Typ genetyczny
5go -7-go dnia
8-my dzień
Loszki krzyżówkowe
90,4 %
3,3%
Loszki czystorasowe
69,7%
21,5%
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
SKUTECZNE KRYCIE
kontrola (wzrokowa) rui czwartek i piątek 1 raz dziennie.
wyszukiwanie rui z knurem 1 raz w sobotę i niedziele.
wyszukiwanie rui z knurem 2 razy dziennie (rano i
wieczorem) od poniedziałku do środy.
następnie przejście z knurem 1 raz dziennie.
kontrola powtórek w tym samym czasie.
załączanie światła na noc.
¾ grupy odsadzonej w czwartek powinno wchodzić w ruję
w poniedziałek .
stosować odpowiednio dobrany dla fermy rytm inseminacji
Generowanie wysokich wyników
produkcyjnych
OBECNOŚĆ KNURA
rejestrowanie rui u loszek
wyszukiwanie rui u loszek i loch
stymulowanie loch i loszek podczas inseminacji
(obowiązkowo!!!!)
Istotny jest także odpowiedni podział loch prośnych według
gabarytów.
Przy odpowiednim podziale jest mniej konfliktów na fermie
Generowanie wyników produkcyjnych
Uwaga na lochy jałowiące,
często są sprawcami dużych
kosztów na fermie !!!
Generowanie wyników produkcyjnych
WYLICZANKA
Załóżmy że koszt paszy locha prośna kosztuje - 1,05 zł/kg,
średnio locha zjada ok. 2,5 kg paszy/dzień
1. Koszt nieskutecznej inseminacji (żywienie) :
21 dni jałowych x 2,5 x 1,05 = 55,125 zł
2. Koszt utrzymania lochy nieprośnej na porodówce (żywienie):
115dni jałowych x 2,5 x 1,05 = 301,87 zł
3. Koszt utraconych korzyści produkcyjnych:
11 prosiąt x 100 zł/szt. = 1100 zł
4. Inne koszty (szczepienie, amortyzacja, energia , obsługa…)
Generowanie wyników produkcyjnych
PAMIĘTAJMY O PORODÓWKACH!!!
najważniejsze jest zdrowie loch (mniej problemów w
rozrodzie)
dostosować indywidualny program rozkarmiania loch w
czasie laktacji
dobra jakość i zdrowie prosiąt (prosiak bez problemów na
porodówce, to bardzo dobry i mięsny tucznik)
dbajmy o jakość profilaktyki stada podstawowego loch i
prosiąt (szczelne zabezpieczenie przed chorobami
specyficznymi dla danej chlewni, Cirkowirus ?)
Generowanie wyników produkcyjnych
ŚMIERTELNOŚCI NA PORODÓWKACH
środowisko (temperatura, wilgotność, ruch powietrza),
jakość wyposażenia (kojce porodowe, podłoga), jakość paszy
i dostep do wody;
genetyka (cechy macierzyńskie lochy, kondycja, wielkość
miotu, jakość porodu, struktura stada);
jakość prosiąt (waga urodzeniowa, jednorodność, wigor ,
wady rozwojowe prosiąt);
jakość obsługi (poród, okres poporodowy, wyrównywanie
miotów, rozkarmianie loch itd.);
choroby (MMA, kokcydioza, colibakterioza, cirkoviroza itd.).
Generowanie wyników produkcyjnych
PRZEŻYWALNOŚĆ A MASA URODZENIOWA PROSIĄT
120%
% przeżywalności
100%
81%
88%
90%
95%
98%
98%
80%
54%
60%
40%
20%
0%
0%
< 0.6
>= 0.6-0.8 >= 0.8-1< >= 1-1.2 < >= 1.2-1.4 > = 1.4-1.6 >= 1.6-1.8< >= 1.8
<
<
<
Waga urodzeniowa (kg)
Generowanie wyników produkcyjnych
SPOSOBY OBNIŻANIA ŚMIERTELNOŚCI
genetyka (locha wybitnie mleczna z dużą liczbą sutków)
mamka (locha z przedłużoną laktacją lub system inkubator)
częściowe odsadzanie (najpierw prosięta największe dając
szansę mniejszym)
dokarmianie prosiąt paszą specjalistyczną (preparaty
mlekozastępcze, syntetyczna siara, linia Provimi itd..)
wyrównywanie miotów (przeprowadzone zgodnie z
zasadami zootechnicznymi pozwala obniżyć śmiertelność
ponad 5%)
usuwanie prosiąt słabych (nie rokujących nadziei)
Generowanie wyników produkcyjnych
CZY TO NAM SIĘ OPŁACA?
Obniżenie śmiertelności o 1% = wartość dodana 50 zł/lochę/rok
Przy średniej liczbie prosiąt żywo urodzonych 13,05/miot/lochę
Czynnik ekonomiczny
objęty analizą
10 %
najlepszych
ferm
25 %
najlepszych
ferm
Średnia śmiertelność
(%)
Różnica
ze średnich (%)
8,9
10,8
11,8
13,7
-
- 1,9
- 2,9
- 4,8
Różnice najlepszy (10%)
średni (wartość w zł.)
+ 145 zł/lochę/rok
+ 29 000 zł/fermę 200 loch/rok
Różnica najlepszy (10%)
najgorszy (wartość w zł)
Średnia ze 25 %
wszystkich najgorszych
ferm
ferm
+ 240 zł/lochę/rok
+ 48 000 zł/fermę 200 loch/rok
Generowanie wyników produkcyjnych
TUCZARNIE I WARCHLAKARNIE:
ważny jest odpowiedni program żywienia dostosowany do
wieku i wagi zwierząt
właściwa profilaktyka i systematyczne kontrole lekarza
wet. nawet jeżeli nic złego się nie dzieje na fermie!!!
zapewnijmy zwierzętom odpowiednie warunki życiowe
(mikroklimat, obsada, dostęp do koryta, wody, obsługa)
Generowanie wyników produkcyjnych
WSKAŹNIKI PRODUKCYJNE, KRYTYCZNE PUNKTY
Dla stada podstawowego loch
Wskaźnik produkcyjny
akceptacja
reakcja
Skuteczność krycia
> 92%
< 85%
Skuteczność wyproszenia (USG)
> 90%
< 85%
% loch pokrytych do 7 dnia
> 95%
< 85%
Liczba prosiąt żywo urodz./miot
> 13,0
< 12,0
Martwo urodzone
< 3%
> 8%
Odsadzonych /miot
> 11,8
< 11,0
Odsadzonych/lochę pod./rok
> 26,0
< 24
Generowanie wyników produkcyjnych
Ciąg dalszy
Warchlakarnia
Przyrosty kg/dzień
> 0,480
< 400
Śmiertelność (%)
< 2%
>3%
Przyrosty kg/dzień
> 0,900
< 800
Śmiertelność (%)
< 1%
>2%
Mięsność (%)
< 58%
> 56%
Tuczarnia
Warunki zoohigieniczne
Aby uzyskać
dobre wyniki na
fermie musimy
zapewnić
zwierzętom
komfortowe
warunki
produkcyjne
Podstawowe warunki
dobrego komfortu:
•
•
•
•
•
temperatura powietrza
bilans gazowy
powierzchnia użytkowa
plan wentylacji
dostęp do koryta i wody
HODOWLA TRZODY CHLEWNEJ MOŻE
BYĆ OPŁACALNA…
Pytanie brzmi:
„Ile zarabiamy na świniach?” a nie
„ czy zarabiamy?”
„Zysk i sukces
klienta jest
naszym
sukcesem i
zyskiem!”
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!