zastosowanie przybliżenia hybrydowego b3lyp w badaniu
Transkrypt
zastosowanie przybliżenia hybrydowego b3lyp w badaniu
SCIENTIFIC BULLETIN OF THE TECHNICAL UNIVERSITY OF LODZ No. 1008 Food Chemistry and Biotechnology, Vol. 71 2007 AGNIESZKA KOWALSKA AGNIESZKA STOBIECKA Instytut Podstaw Chemii ywno ci, Wydział Biotechnologii i Nauk o ywno ci, Politechnika Łódzka ZASTOSOWANIE PRZYBLI ENIA HYBRYDOWEGO B3LYP W BADANIU ODDZIAŁYWA MI DZYCZ STECZKOWYCH POMI DZY HARMANEM A AKRYLOAMIDEM Opiniodawca: Prof. dr hab. Stanisław Wysocki W niniejszej pracy zastosowano przybli enie hybrydowe B3LYP w badaniu oddziaływa mi dzymolekularnych, których wynikiem jest powstanie wi zania wodorowego w układzie 1:1 harman/akryloamid. Obliczono optymalizacj geometrii oraz cz stotliwo ci drga czterech mo liwych konfiguracji układu 1:1 harman/akryloamid z wykorzystaniem metody B3LYP/6-31G(d,p). Nast pnie, dla rozwa anych układów obliczono energi stabilizacji z uwzgl dnieniem poprawki na bł d superpozycji bazy (BSSE) oraz poprawki na energi drga w temperaturze zera bezwzgl dnego (ZPVE). Ponadto wyznaczono równie entalpi i energi swobodn asocjacji badanych układów. Na podstawie uzyskanych wyników oblicze wskazano najbardziej stabiln konfiguracj kompleksu harman/akryloamid. 1. Wst p W ostatnim dziesi cioleciu tematyka dotycz ca oddziaływa mi dzycz steczkowych, których wynikiem jest powstawanie wi za wodorowych cieszy si rosn cym zainteresowaniem. Istnieje wiele prac, zarówno eksperymentalnych, jak i teoretycznych, na temat oddziaływa mi dzycz steczkowych pomi dzy zwi zkami posiadaj cymi grupy funkcyjne mog ce pełni rol donora lub/i 60 A. Kowalska, A. Stobiecka akceptora wi za wodorowych. Do klasy zwi zków zawieraj cych w cz steczce grupy mog ce pełni rol zarówno donora, jak i akceptora wi za wodorowych nale ß-karboliny, które mog oddziaływa z szeregiem innych zwi zków. Wyniki przeprowadzonych bada wskazuj na wyst powanie oddziaływa pomi dzy harmanem, jednym z przedstawicieli -karbolin, a akryloamidem, czego konsekwencj jest tworzenie si kompleksu w stanie podstawowym. Natura oddziaływa pomi dzy harmanem a akryloamidem nie jest jeszcze dokładnie poznana. Ze wzgl du na dwufunkcyjny charakter pier cienia ß-karbolin mo na przypuszcza , e oddziaływanie pomi dzy harmanem a akryloamidem polega na tworzeniu wi zania wodorowego. Obecno wi zania wodorowego poci ga za sob znaczne zmiany wła ciwo ci elektronowych, jak równie parametrów strukturalnych oddziaływuj cych molekuł. Nowoczesnymi metodami badawczymi maj cymi na celu uzyskanie informacji o strukturze elektronowej molekuł s metody obliczeniowe chemii kwantowej. St d te wykonanie oblicze kwantowo-mechanicznych maj cych na celu okre lenie energii stabilizacji oraz parametrów geometrycznych układu harman/akryloamid jest uzasadnione. Mechanizm tworzenia i natura wi zania wodorowego były przedmiotem zainteresowa chemii kwantowej jeszcze zanim pojawiły si mo liwo ci wykonywania oblicze struktury elektronowej. Wynikiem jako ciowych i ilo ciowych rozwa a były ró ne uproszczone teorie wi zania wodorowego, np. elektrostatyczny model wi zania wodorowego Paulinga, model Coulsona czy Danielsona [1,2]. Ustalenie obecno ci wi za wodorowych, jak równie ilo ciowe okre lenie energii oddziaływania mi dzycz steczkowego nale y do najwi kszych wyzwa mechaniki kwantowej. Najcz ciej stosowanym modelem teoretycznym w badaniach ró nych aspektów wi zania wodorowego jest przybli enie supermolekularne. W przybli eniu supermolekularnym całkowita energia oddziaływania w schemacie pola samouzgodnionego stosowanego do supermolekuły i jej komponentów jest definiowana jako ró nica energii elektronowej supermolekuły i sumy energii elektronowych poszczególnych jej podukładów. Dokładno metody pola samouzgodnionego w wyznaczeniu energii oddziaływania jest determinowana przede wszystkim przez wybór metody obliczeniowej oraz stosowanej bazy funkcyjnej. Zarówno energia wi zania wodorowego, jak i szczegóły geometrii układu z wi zaniem wodorowym zale istotnie od doboru metody i bazy funkcyjnej. W opublikowanych do tej pory pracach teoretycznych dotycz cych oddziaływa mi dzycz steczkowych zastosowano szereg modeli teoretycznych maj cych na celu okre lenie energii wi za wodorowych dla ró nych układów [3-8]. Do wiadczenia wskazuj , e wykonywanie oblicze dla oddziaływuj cych układów wymaga zastosowania baz rozszerzonych z funkcjami polaryzacyjnymi. Ponadto, w celu uzyskania zadowalaj cej dokładno ci w opisie wi za wodorowych, konieczne jest zastosowanie zaawansowanych metod uwzgl dniaj cych Zastosowanie przybli enia hybrydowego B3LYP w badaniu oddziaływa … 61 efekty korelacyjne (np. metody MP2) oraz stosowanie rozbudowanych baz funkcyjnych. Dotyczy to szczególnie słabych oddziaływa , w których intermolekularny efekt korelacyjny, odpowiadaj cy energii dyspersyjnej jest istotny [9]. Jednak e wybór metody obliczeniowej jest ograniczony z jednej strony rozmiarami modelowanego układu, z drugiej strony dysponowan moc obliczeniow komputera. W ostatnich latach ogromn popularno zdobyła metoda B3LYP, która przy stosunkowo niskich kosztach oblicze daje zadowalaj ce rezultaty w opisie wła ciwo ci strukturalnych oraz elektronowych asocjatów molekularnych [10-15]. Wyniki ostatnio opublikowanych bada teoretycznych dowodz , e metoda B3LYP nadaje si do opisu wi kszo ci typowych układów z wi zaniem wodorowym, stanowi c w wielu przypadkach alternatyw do kosztownej metody MP2. Metoda B3LYP nie nadaje si jednak do opisu słabych oddziaływa , np. oddziaływa van der Waalsa czy słabych wi za wodorowych [16-17]. Istnieje niewiele prac teoretycznych dotycz cych badania oddziaływa pomi dzy -karbolinami a cz steczkami zwi zków posiadaj cych grupy mog ce pełni rol donora lub/i akceptora wi za wodorowych. Jedn z tych prac jest publikacja Chou i współpracowników, w której zastosowano metod HF/6-31G(d,p) w celu ustalenia parametrów geometrycznych oraz oszacowania energii stabilizacji układu ß-karbolina/kwas octowy [18]. W niniejszej pracy zastosowano metod B3LYP/6-31G(d,p) w teoretycznym badaniu oddziaływa mi dzycz steczkowych pomi dzy harmanem a akryloamidem. Celem pracy jest okre lenie parametrów geometrycznych, oszacowanie energii stabilizacji układu harman/akryloamid, jak równie zbadanie natury oddziaływa prowadz cych do powstania kompleksu pomi dzy badan ß-karbolin a akryloamidem. 2. Metody oblicze Ze wzgl du na znaczne rozmiary badanego układu zastosowanie zaawansowanych metod obliczeniowych uwzgl dniaj cych korelacj elektronow , np. metody MP2 jest praktycznie niemo liwe. Dlatego te obliczenia optymalizacji geometrii oraz cz sto ci drga cz steczki harmanu, akryloamidu, oraz kilku mo liwych konfiguracji układu 1:1 harman/akryloamid wykonano metod B3LYP/6-31G(d,p). Warto energii oddziaływania kompleksów ( Euncorr) wyznaczono z ró nicy obliczonej energii elektronowej kompleksu i sumy energii elektronowych poszczególnych komponentów tego kompleksu. Energi stabilizacji ( Ebind) obliczono, koryguj c uzyskan energi oddziaływania ( Euncorr) o warto poprawki na bł d superpozycji bazy (BSSE) oraz o warto poprawki na energie drga zerowych ( ZPVE). Warto poprawki na bł d superpozycji bazy obliczono, stosuj c metod przeciwwagi 62 A. Kowalska, A. Stobiecka Boysa-Bernardiego [19]. Warto poprawki na energie drga zerowych ( ZPVE) obliczono z ró nicy energii drga w temperaturze zera bezwzgl dnego kompleksu i sumy energii drga zerowych poszczególnych składników kompleksu. Warto ci entalpii i energii swobodnej asocjacji kompleksów wyznaczono z ró nicy obliczonych warto ci entalpii (energii swobodnej) kompleksu i sumy entalpii (energii swobodnej) poszczególnych składników kompleksu z uwzgl dnieniem poprawki na bł d superpozycji bazy (BSSE). W obliczeniach przyj to zało enie harmoniczno ci drga , nie stosuj c skalowania ich warto ci. Wszystkie obliczenia wykonano z wykorzystaniem programu Gaussian 03. 3. Wyniki i dyskusja Podstawowym problemem przybli enia supermolekularnego jest fakt, e warto energii oddziaływania mi dzycz steczkowego jest bardzo mała w porównaniu z warto ciami energii elektronowych supermolekuły oraz jej komponentów [20]. W konsekwencji adne obliczenia energii elektronowej nie b d wiarygodne, dopóki nie osi gnie si dostatecznie du ej dokładno ci energii składowych. Oczywistym jest, e struktura elektronowa kompleksu b dzie zale ała od struktury elektronowej poszczególnych komponentów supermolekuły. Dlatego te zoptymalizowano geometri cz steczki harmanu oraz akryloamidu z wykorzystaniem metody B3LYP/6-31G(d,p). Uzyskane w wyniku optymalizacji geometrii struktury cz steczek przedstawiono na rys. 1. Wyniki oblicze potwierdzaj opublikowane wcze niej doniesienia [21], i najbardziej stabiln konfiguracj cz steczki akryloamidu jest izomer trans (trans ze wzgl du na orientacj grupy aminowej i metylenowej =CH2 w stosunku do wi zania C1-C7). Grupa amidowa trans-akryloamidu mo e pełni rol zarówno donora, jak i akceptora wi za wodorowych. St d te istnieje mo liwo wyst powania oddziaływa mi dzycz steczkowych akryloamidu z azotem pier cienia pirydynowego, jak równie z grup pirolow NH harmanu. a) b) Rys. 1. Geometria cz steczki a) harmanu i b) akryloamidu uzyskana w wyniku minimalizacji energii metod B3LYP/6-31G(d,p) Zastosowanie przybli enia hybrydowego B3LYP w badaniu oddziaływa … 63 W teoretycznych badaniach oddziaływa mi dzycz steczkowych ustalono kryteria, na podstawie których dane oddziaływanie mi dzycz steczkowe mo na zaklasyfikowa jako polegaj ce na tworzeniu wi zania wodorowego. W ród nich nale y wymieni kryterium energetyczne, geometryczne oraz spektroskopowe. Jednak e podstawowym zadaniem w teoretycznych badaniach oddziaływa mi dzycz steczkowych jest ustalenie parametrów geometrycznych, jak równie energii stabilizacji oddziaływuj cego układu [1, 20-23]. Zoptymalizowane metod B3LYP/6-31G(d,p) parametry geometryczne zwi zane z oddziaływaniem mi dzycz steczkowym w układzie harman/akryloamid przedstawiono na rys. 2. W tabeli 1 zebrano obliczone energie elektronowe rozpatrywanych kompleksów oraz energie elektronowe podukładów. Analiza obliczonych cz sto ci drga kompleksów wykazała, e kompleksy A, B i D odpowiadaj lokalnym minimom energetycznym, podczas gdy dla kompleksu C uzyskano jedn ujemn warto cz stotliwo ci, co wskazuje na to, e struktura ta stanowi stan przej ciowy. 3,03 <NH…N=161,3° 3,31 <CH…O=150,7° 3,01 <NH…N=170,6° A B 2,88 <NH…O=161,3° 2,89 <NH…O=161,3° C 3,39 <CH…O=178,5° D Rys. 2. Parametry geometryczne układu 1:1 harman/akryloamid uzyskane w wyniku optymalizacji geometrii metod B3LYP/6-31G(d,p) W tabeli 2 przedstawiono obliczone warto ci energii stabilizacji rozpatrywanych kompleksów. Mo na zauwa y , i pomimo e kompleks C nie stanowi minimum energetycznego, uzyskano dla niego wzgl dnie wysok warto energii stabilizacji. 64 A. Kowalska, A. Stobiecka Na podstawie obliczonych warto ci energii stabilizacji mo na stwierdzi , e preferowanym miejscem oddziaływania mi dzycz steczkowego pomi dzy harmanem a akryloamidem jest grupa pirolowa harmanu i atom tlenu akryloamidu. Najbardziej stabilnym spo ród rozpatrywanych konfiguracji układu harman/akryloamid jest kompleks D. Jednak e ró nice energii stabilizacji badanych układów s nieznaczne, np. ró nica energii pomi dzy kompleksem A i D wynosi około 0,7 kcal/mol, a kompleks D jest tylko o około 0,3 kcal/mol bardziej stabilny w porównaniu z kompleksem B i C. Analiza parametrów geometrycznych kompleksu D wskazuje na obecno silnego wi zania wodorowego pomi dzy grup pirolow harmanu a atomem tlenu akryloamidu. Obliczona odległo pomi dzy atomem azotu grupy pirolowej N-H a atomem tlenu akryloamidu wynosi 2,88 Å. W przypadku kompleksów A i B oddziaływanie mi dzycz steczkowe wyst puje pomi dzy atomem azotu pier cienia pirydynowego a jednym z atomów wodoru grupy amidowej akryloamidu. Ponadto w kompleksach A i B mo na zauwa y obecno dodatkowego oddziaływania wyst puj cego pomi dzy atomem tlenu akryloamidu oraz (w przypadku kompleksu A) pomi dzy atomem wodoru nale cego do pier cienia pirydynowego harmanu lub (w przypadku kompleksu B) pomi dzy atomem wodoru grupy metylowej harmanu. Ponadto wi ksza odległo pomi dzy atomem azotu pier cienia pirydynowego a atomem azotu akryloamidu, wynosz ca 3,01 Å w przypadku kompleksu A oraz 3,03 Å w przypadku kompleksu B, sugeruje, e siła oddziaływania pomi dzy azotem pier cienia pirydynowego a grup amidow akryloamidu jest mniejsza w porównaniu z sił oddziaływania pomi dzy pirolow grup harmanu a atomem tlenu akryloamidu. Tabela 1 Warto ci całkowitej energii elektronowej (z korekt (Ecorr [a.u]) lub bez korekty (Euncorr [a.u]) na bł d superpozycji bazy) kompleksów 1:1 harman/akryloamid obliczone metod B3LYP/6-31G(d,p) harman akryloamid A B C D Euncorr [a.u] -572,844675624 -247,303117609 -820,162361919 -820,163085339 -820,162724426 -820,164097094 BSSE [a.u] 0,004412215480 0,004506439137 0,004076190793 0,005039302062 Ecorr [a.u] -820,157949703132 -820,158578902056 -820,158648235105 -820,159057791210 Zastosowanie przybli enia hybrydowego B3LYP w badaniu oddziaływa … 65 Tabela 2 Warto ci energii oddziaływania (z poprawk ( Ecorr) lub bez poprawki ( Euncorr) na bł d superpozycji bazy) [kcal/mol], energii stabilizacji Ebind [kcal/mol] dla kompleksów 1:1 harman/akryloamid obliczone metod B3LYP/6-31G(d,p) harman akryloamid A B C D Euncorr [kcal/mol] -9,14199 -9,59594 -9,36947 -10,2308 BSSE [kcal/mol] 2,768707 2,827833 2,557848 3,16221 Ecorr [kcal/mol] -6,37328 -6,76811 -6,81162 -7,06862 ZPVE [a.u] 0,192501 0,078864 0,273319 0,273478 0,273260 0,273492 ZPVE [kcal/mol] 1,226154 1,325928 1,189131 1,334713 Ebind [kcal/mol] -5,14713 -5,44218 -5,62249 -5,7339 Z tabeli 2 wynika, e ró nice energii stabilizacji dla poszczególnych kompleksów s nieznaczne, (np. energia oddziaływania kompleksu D jest tylko o 0,6 kcal/mol wi ksza w porównaniu z warto ci energii interakcji obliczonej dla kompleksu A). W celu jednoznacznego ustalenia najbardziej stabilnego spo ród rozwa anych kompleksów, obliczono warto ci entalpii i energii swobodnej asocjacji kompleksów w temperaturze 298 K. Wyniki oblicze (zebrane w tabeli 3) potwierdzaj wcze niejsze przypuszczenia, e preferowanym miejscem oddziaływania mi dzycz steczkowego w układzie harman/akryloamid jest grupa pirolowa harmanu oraz atom tlenu akryloamidu. Najbardziej stabiln konfiguracj kompleksu 1:1 harman/akryloamid jest struktura D. Tabela 3 Warto ci energii stabilizacji, entalpii i energii swobodnej asocjacji kompleksów 1:1 harman/akryloamid obliczone metod B3LYP/6-31G(d,p) A B C D ∆Ebind [kcal/mol] -5,147 -5,442 -5,622 -5,734 ∆Has. [kcal/mol] -10,353 -10,886 -10,967 -11,819 ∆Gas. [kcal/mol] -0,130 -0,786 +0,821 -1,434 W celu zbadania natury oddziaływa mi dzycz steczkowych, których wynikiem jest utworzenie kompleksu harman/akryloamid (o strukturze reprezentowanej przez kompleks D), wykorzystano kryterium spektroskopowe ustalania obecno ci wi za wodorowych. Zgodnie z tym kryterium dowodem istnienia wi zania wodorowego jest znaczne obni enie cz sto ci drgania rozci gaj cego grupy pełni cej rol donora wi zania wodorowego oraz wielokrotny wzrost intensywno ci tego drgania w porównaniu z warto ciami w izolowanym układzie. 66 A. Kowalska, A. Stobiecka W tabeli 4 zebrano obliczone metod B3LYP/6-31G(d,p) cz sto ci i intensywno ci drgania rozci gaj cego N-H w harmanie oraz w układzie harman/ kryloamid. Z danych zawartych w tabeli 4 wynika, e tworzeniu wi zania wodorowego pomi dzy grup pirolow harmanu a atomem tlenu akryloamidu towarzyszy przesuni cie w stron ni szych cz sto ci drgania rozci gaj cego NH. Wynika to z faktu, e utworzenie wi zania wodorowego z karbonylowym atomem tlenu powoduje osłabienie wi zania N-H. Ponadto nast puje równie znaczny, niemal 14-krotny, wzrost intensywno ci drgania rozci gaj cego w porównaniu z warto ci intensywno ci drgania NH w izolowanej cz steczce harmanu. Tabela 4 Parametry spektroskopowe drgania rozci gaj cego NH grupy pirolowej w cz steczce harmanu oraz w kompleksie harman/akryloamid, obliczenia z u yciem metody B3LYP/6-31G(d,p) harman kompleks D νNH [cm-1] 3690,94 3433,16 INH 57,4552 790,292 ∆νNH [cm-1] -257,78 INHC/INHM 13,755 Tworzeniu wi zania wodorowego towarzysz zmiany rozkładu g sto ci elektronowej oddziaływuj cych molekuł, tj. zmniejszenie g sto ci elektronowej na atomie wodoru bior cym udział w wi zaniu oraz wzrost g sto ci elektronowej na atomach donora i akceptora wodoru. Najprostszym sposobem przedstawienia rozkładu g sto ci elektronowej molekuł jest wyznaczenie ładunków cz stkowych na atomach, które mo na uzyska z analizy populacyjnej Mullikena. W tabeli 5 zebrano obliczone ładunki cz stkowe na atomach uczestnicz cych w tworzeniu wi zania wodorowego w układzie harman/akryloamid uzyskane z analizy populacyjnej Mullikena. Warto ci te porównano z warto ciami ładunków cz stkowych w izolowanych monomerach. Tabela 5 Ładunki cz stkowe na atomach bior cych udział w tworzeniu wi zania wodorowego w kompleksie harman/akryloamid uzyskane za pomoc analizy populacyjnej Mullikena metod B3LYP/6-31G(d,p) Ładunek cz stkowy na karbonylowym atomie tlenu akryloamid harman kompleks D -0,516 -0,547 Ładunek cz stkowy na atomie azotu pier cienia pirolowego -0,731 -0,739 Ładunek cz stkowy na atomie wodoru grupy pirolowej 0,258 0,296 Zastosowanie przybli enia hybrydowego B3LYP w badaniu oddziaływa … 67 Mo na zauwa y , e w wyniku utworzenia wi zania wodorowego nast puje wzrost dodatniego ładunku na pirolowym atomie wodoru, co oznacza, e g sto elektronowa na tym atomie uległa obni eniu. Ponadto tworzeniu wi zania wodorowego towarzyszy wzrost g sto ci elektronowej na amidowym atomie tlenu akryloamidu. 4. Wnioski W pracy zastosowano metod B3LYP z u yciem bazy funkcyjnej 6-31G(d,p) w badaniu oddziaływa mi dzycz steczkowych pomi dzy harmanem a akryloamidem. Wyniki bada eksperymentalnych wskazuj , e w wyniku wspomnianych oddziaływa w stanie podstawowym tworz si kompleksy harman/akryloamid o stechiometrii 1:1. W celu okre lenia parametrów geometrycznych kompleksu harman/ akryloamid oraz zbadania natury oddziaływa prowadz cych do jego powstania obliczono optymalizacje geometrii kilku mo liwych konfiguracji układu harman/akryloamid. Nast pnie wyznaczono energi stabilizacji, entalpi oraz energi swobodn asocjacji wspomnianych układów. Wyniki oblicze wskazuj jednoznacznie, e preferowanym miejscem oddziaływa jest grupa pirolowa harmanu i atom tlenu akryloamidu. W najbardziej stabilnym kompleksie harman/akryloamid obliczona odległo pomi dzy atomem azotu grupy pirolowej harmanu a atomem tlenu akryloamidu wynosi 2,88 Å. Ponadto obliczona warto k ta pomi dzy atomami uczestnicz cymi w tworzeniu wi zania wodorowego (<NH…O) wynosi 161,3˚. Na podstawie obliczonych parametrów strukturalnych mo na stwierdzi , e kryterium geometryczne tworzenia wi za wodorowych w układzie harman/akryloamid zostało spełnione. Przeprowadzono tak e analiz parametrów spektroskopowych drgania rozci gaj cego N-H w harmanie oraz w kompleksie harman/akryloamid. Okazało si , e utworzenie wi zania wodorowego powoduje znaczne obni enie cz sto ci drgania rozci gaj cego N-H przy jednoczesnym wielokrotnym wzro cie jego intensywno ci. W wyniku tworzenia kompleksu stwierdzono równie zmiany rozkładu g sto ci elektronowej, tj. zmniejszenie g sto ci elektronowej na atomie wodoru bior cym udział w wi zaniu wodorowym oraz jej zwi kszenie na obu s siaduj cych z nim atomach o wy szej elektroujemno ci. Zmiany te sugeruj , e oddziaływanie pomi dzy harmanem a akryloamidem prowadzi do powstania wi zania wodorowego pomi dzy grup pirolow harmanu a atomem tlenu akryloamidu. Literatura [1] Sadlej J.: Obliczeniowe metody chemii kwantowej CNDO, INDO, NDDO, ab initio. PWN, Warszawa (1988). 68 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] A. Kowalska, A. Stobiecka McWeeny R.: Coulsona wi zania chemiczne. PWN, Warszawa (1987). Fu A., Du D., Zhou Z.: Density functional theory study of the hydrogen bonding interaction of 1:1 complexes of formamide with water. J. Mol. Struct., 623, 315325, (2003). Bienko A., Latajka Z.: Density functional studies of 1:1 and 1:2 sulfuric acid complexes with carbon monoxide. Chem. Phys., 282, 207-218, (2002). Fu A., Du D., Zhou Z.: Density functional theory study of the hydrogen bonding interaction of 1:1 complexes of formamide with methanol. Chem. Phys. Lett., 377, 537-543, (2003). Fu A., Du D., Zhou Z.: Theoretical study on the hydrogen bond interaction between diacetamide and methanol. J. Mol. Struct., 676, 133-140, (2004). Fernandez-Berridi M., Iruin J., Irusta L., Mercero J., Ugalde J.: Hydrogenbonding interactions between formic acid and pyridine. J. Phys. Chem. A, 106, 4187-4191, (2002). Yilgör E., Yilgör ., Yurtsever E.: Hydrogen bonding and polyurethane morphology.I. Quantum mechanical calculations of hydrogen bond energies and vibrational spectroscopy of model compounds. Polymer, 43, 6551-6559, (2002). Vianello R., Kova evi B., Ambroži G., Mavri J., Maksi Z.: Hydrogen bonding in complex of serine with histidine: computational and spectroscopic study of model compounds. Chem. Phys. Lett., 400, 117-121, (2004). Lundell J., Latajka Z.: Density functional studies of hydrogen-bonded systems II. Solvation of the H2O-CO complex by a nonpolar solvent. Chem. Phys., 263, 221230, (2001). Chandra A., Nguyen M.: A density functional study of weakly bound hydrogen bonded complexes. Chem. Phys., 232, 299-306, (1998). Wu O., Zhang H., Zhou Z., Lu J., Zhao G.: Study of the hydrogen bonding interaction of 1:1 complexes of serine with formamide using density functional theory. J. Mol. Struct., 757, 9-18, (2005). Pei K., Li Y., Li H.: Hydrogen-bonding interaction between acetic acid and pyridine 1:1 complex. J. Mol. Struct., 660, 113-118, (2003). Zhao G., Duan C., Zhou Z., Wu Q., Lu J.: Density functional theory study of the hydrogen bonding interaction of 1:1 complexes of formamide with cysteine. J. Mol. Struct., 756, 143-149, (2005). Chaundhari A., Lee S.: Computational study of glycine-(water) complex by density functional study. Chem. Phys., 310, 281-285, (2005). Wang Y., Balbuena P.: Associations of alkyl carbonates: intermolecular C-H…O interactions. J. Phys. Chem. A, 105, 9972-9982, (2001). Bondesson l., Mikkelsen K., Luo Y., Garberg P., Ågren H.: Density functional theory calculations of hydrogen bonding energies of drug molecules. J. Mol. Struct., 776, 61-68, (2006). Chou P., Liu Y., Wu G., Shiao M., Yu W.: Proton-transfer tautomerism of carbolines mediated by hydrogen-bonded complexes. J. Phys.Chem. B, 105, 10674-10683, (2001). S S., Duran M., Dannenberg J.J.: How does basis set superposition error change the potential surfaces for hydrogen-bonded dimers?. J. Chem. Phys., 105, 1102411031, (1996). Zastosowanie przybli enia hybrydowego B3LYP w badaniu oddziaływa … 69 [20] Piela L.: Idee chemii kwantowej. PWN, Warszawa (2003). [21] Duarte A., da Costa A., Amado A.: On the conformation of neat acrylamide dimers-a study by ab initio calculations and vibrational spectroscopy. J. Mol. Struct., 723, 63-68, (2005). [22] Jeffrey G.: Hydrogen bonds and molecular recognition. Food Chem., 56, 241-246, (1996). [23] Oliveira B., Pereira F., de Araújo R., Ramos M.: The hydrogen bond strength: New proposals to evaluate the intermolecular interaction using DFT calculations and the AIM theory. Chem. Phys. Lett., 427, 181-184, (2006). A. Kowalska jest stypendystk projektu współfinansowanego ze rodków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze rodków Bud etu Pa stwa (numer umowy Z/2.10/II/2.6/04/05/U/2/06). APPLICATION OF THE B3LYP METHOD IN THE STUDY ON HYDROGEN-BONDED INTERACTIONS BETWEEN HARMANE AND ACRYLAMIDE Abstract In this study the hydrogen bonded interactions between harmane and acrylamide have been investigated using B3LYP/6-31G(d,p) method. Four reasonable geometries of harmane/acrylamide complex have been considered. The equilibrium structures and vibrational frequencies of the interacting systems have been determined. Three stable structures and one structure corresponding to the transition state have been found. Stabilization energies of the molecular systems under study have been estimated taking into account the zero-point vibrational energies (ZPVE) and the basis set superposition error (BSSE) corrections. In addition, some thermodynamical parameters of harmane/ acrylamide complexes have been calculated and the most stable harmane/ acrylamide complex has been found. Finally, the spectroscopic parameters of NH stretching vibration in the most stable harmane/acrylamide complex have been compared to those corresponding to isolated harmane molecule in order to calculate their shifts due to the hydrogen bond formation. Institute of General Food Chemistry, Faculty of Biotechnology and Food Sciences, Technical University of Lodz