Spis treści
Transkrypt
Spis treści
Spis treści Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 KOBIETA I MĘŻCZYZNA — MIĘDZY PRAWEM A CODZIENNOŚCIĄ Beata Wojciechowska Proles — fides — sacramentum. Małżeństwo w średniowiecznym prawie kanonicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Magdalena Biniaś–Szkopek Kobiety, mężczyźni i małżeństwo w najstarszych księgach konsystorskich poznańskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Dominika Burdzy Perypetie małżeńskie mieszczan sandomierskich w XVI wieku . . . . . . . . . . . . . . 37 Dorota Żurek Małżeństwa mieszczan Chrzanowa do połowy XVII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Ewa Dubas–Urwanowicz O prawie w świecie kobiet — szlachcianek w Rzeczypospolitej w XVI–XVII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Katarzyna Justyniarska–Chojak „Najlepszemu i najściślejszemu przyjacielowi...” — więzi małżeńskie w testamentach mieszczańskich z terenu Małopolski w XVII wieku . . . . . . . . . . 73 Bożena Popiołek Męska zbrodnia, kobiecy ból. Drobna przemoc w czasach saskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Bernadetta Manyś Więzi emocjonalne między małżonkami w testamentach mieszkańców Wilna i jego okolic z lat 1733–1763 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 6 Spis treści Urszula Kicińska Codzienność i święto w kobiecej korespondencji czasów saskich . . . . . . . . . . . . . . . 107 Piotr Oczko „Zniewolona” czy „wyzwolona”? Sytuacja kobiet w Republice Zjednoczonych Prowincji — oficjalne wzorce kultury a praktyki życia codziennego . . . . . . . . . . 121 Cezary Kuklo Jedność czy wielość przestrzeni kobiecych i męskich ognisk domowych w miastach i miasteczkach Polski przedrozbiorowej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 Beata Gryko–Andrejuk Sacrum i profanum w testamentach żon Lwa Sapiehy, Doroty z Firlejów Sapieżyny i Halszki Radziwiłłówny Sapieżyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Lech Krzyżanowski Kobieta w sędziowskiej todze. Prawne i psychologiczne aspekty debaty o dostępie kobiet do pracy w wymiarze sprawiedliwości II Rzeczypospolitej . . . . . . . . . . . . . 155 Martyna Grądzka „Usiłujemy żyć, jak gdyby nigdy nic”. „Aryjskie” losy dwóch Żydówek krakowskich: Ireny Markiewicz i Marii Steczko, zapisane w pamiętnikach . . . 171 KOBIETA I MĘŻCZYZNA — W POSZUKIWANIU WSPÓLNEJ PRZESTRZENI Jerzy Ciecieląg Władczynie, żony, kochanki. Rola kobiet w rodach hasmonejskim i herodiańskim w antycznej Judei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Krzysztof Ratajczak Relacje damsko–męskie w rodzinie Piastów wielkopolskich . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Jerzy Rajman Kobieta i mężczyzna w Miechowie, mieście bożogrobców (XIII–XVI wiek) . . . . . 209 Daniela Rywiková „Wprowadź mnie, królu, w twe komnaty!” Kobieca duchowość monastyczna i sztuka na ziemiach czeskich późnego średniowiecza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 Waldemar Kowalski De mortuis nil nisi... vere. Czamerowie, krakowscy mieszczanie i ewangelicy, oczami pastora Daniela Kałaja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 Franciszek Leśniak Mieszczanek i mieszczan świat rzeczy drobnych zapisany w pośmiertnych inwentarzach ruchomości (XVI–XVIII wiek) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Spis treści 7 Iwona Maciejewska, Katarzyna Zawilska „Białogłowy dokazują, czego chcą”, czyli o sztuce przekonywania i pochlebstwa (listy Konstancji i Magdaleny Czapskich do Hieronima Floriana Radziwiłła) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Agnieszka Słaby Kobiecy obraz świata w listach do mężów z przełomu XVII i XVIII wieku . . . 273 Anna Penkała „Nie masz nic takiego, czego bym dla Ciebie nie uczynił”. O wzajemnych podarunkach w małżeństwach szlacheckich w XVIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . 283 Agnieszka Jakuboszczak Panny i wdowy — w poszukiwaniu własnej przestrzeni. Losy osiemnastowiecznych szlachcianek z kręgu rodzin Działyńskich . . . . . . . . . . . . . 295 Mateusz Wyżga Zły los Małgosi Madejszczonki? Mikrohistoria spod osiemnastowiecznego Ojcowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 Krystyna Stasiewicz Relacje rodzinne Elżbiety z Kowalskich Drużbackiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 Agata Roćko Pisemna autoterapia kobiety współuzależnionej — Wirydianny Fiszerowej na tle dzienników intymnych końca XVIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325 Paweł Konieczny Transakcje i oblężenia — kilka uwag o zalotach plantatorów w osiemnastowiecznej Wirginii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 Anna Szylar „Potrzeby do pożytku należące” — rozrzutność czy skąpstwo? O wydatkach mniszek w XVIII wieku w księgach ekspensy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Jiří Wolf Farář a jeho matka v barokních Čechách. Heuristická sonda do mentality katolických kněží v XVII. a XVIII. století . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 Małgorzata Ewa Kowalczyk „Żona moja, która mnie zawsze najlepiej kochała, [...] duszą całą okazuje się mnie nienawidzić”, czyli problemy małżeńskie Agnieszki i Stanisława Treterów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369 Przemysław Jędrzejewski Kobiety i mężczyźni „srebrnego miasta”. Struktura ludności miasta Olkusza w dobie Sejmu Czteroletniego — studium demograficzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 8 Spis treści Kazimierz Karolczak Świat kobiet i mężczyzn w pałacu arystokratycznym w XIX wieku . . . . . . . . . . . 393 Iwona Długoń Witold ks. Czartoryski. Błogosławione ojcostwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401 Marceli Olma Obraz ojca i matki w korespondencji familijnej Mieczysława oraz Heleny Pawlikowskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409 Mariusz Misztal „Jestem jedynie mężem, ale nie panem w swoim domu”. Problemy małżeńskie królowej Wiktorii i księcia Alberta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421 Katarzyna Śleziak Bella gerant alli, tu Felix Austria, nube... małżeństwa na dworze Habsburgów żywieckich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433 Anna Landau–Czajka Kobieta w rodzinach żydowskich w Polsce okresu międzywojennego — tradycyjna rola w obalaniu tradycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 443 Barbara Obtułowicz Oddzielne sypialnie w pałacach i na statkach, a co w zamian? . . . . . . . . . . . . . . . 455 KOBIETA I MĘŻCZYZNA W DYSKURSIE PUBLICZNYM Dorota Żołądź–Strzelczyk Rola zabawek w przygotowaniu do pełnienia funkcji społecznych kobiecych i męskich w epoce nowożytnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469 Bogdan Rok Wyobrażenie mężczyzny i kobiety w staropolskich poradnikach artis bene vivendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 Filip Wolański Rozważne Panny i Dzielni Kawalerowie. Kulturowy status płci w bernardyńskim dyskursie kaznodziejskim epoki saskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493 Małgorzata Karpińska „Przy świetle dziennym obnażanie kobiety”. Kobieta w oczach polskiego fizjonomisty w XIX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503 Renata Stachura–Lupa Gdy dwoje nie idzie już razem... Rozwód w dyskursie emancypacyjnym drugiej połowy XIX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 513 Spis treści 9 Anita Napierała Małżeństwo higieniczne. Koncepcje, wskazania i porady dotyczące higieny życia małżeńskiego w publikacjach medycznych i higienicznych XIX i początku XX wieku . . . . . . . 525 Katarzyna Dormus Kształtowanie się modelu małżeństwa partnerskiego w kręgach postępowej inteligencji polskiej przełomu XIX i XX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539 Lucyna Kudła Nauczycielki i nauczyciele w żeńskich szkołach zakonnych autonomicznej Galicji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 Aleksandra Bednarowska Transgresja płci — kobieta jako mężczyzna: Józef Maria Einsmann . . . . . . . . . 559 Sabire Arık Od historii mężczyzn do historii kobiet — emancypacja kobiet w historii tureckiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 Isabel Röskau–Rydel Gorszycielka Beate Uhse i inne. Niemieckie kobiety między nazizmem a demokracją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 579 Beata Kołodziejczyk–Mróz, Piotr Majcher Groteskowy świat kobiecości i męskości na przykładzie wybranych utworów literatury niemieckojęzycznej XX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587 Katarzyna Stańczak–Wiślicz „Ludwicy contra Filipinki” — kobiety i mężczyźni w codziennej przestrzeni gospodarstwa domowego w Polsce 1945–1989 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 595 Marcin Chorązki Model rodziny ziemiańskiej po wywłaszczeniu na przykładzie krakowskich „bezetów” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 603 Agnieszka Chłosta–Sikorska Boginie PRL — nowe role kobiety w społeczeństwie socjalistycznym . . . . . . . . . . 615 Józef Brynkus Funkcje rodzinne kobiety i mężczyzny w programie ideowym polskich komunistów w latach osiemdziesiątych XX wieku. Zarys problematyki . . . . . . . 623 Blažena Gracová Nowe ujęcie tematyki genderowej w najnowszych czeskich podręcznikach historii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 631 Denisa Labischová Analiza genderowa brytyjskich i niemieckich podręczników historii . . . . . . . . . . 641 10 Spis treści Justyna Wojniak Kształtowanie tożsamości dziewcząt i chłopców w przestrzeni szkolnej. Symetria ról czy petryfikacja stereotypów? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 651 Teresa Chynczewska–Hennel Co z inną płcią? Głos w dyskusji akademickiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663 Anna Wywioł Wzorzec kobiecości i męskości — portret płci w reklamie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 673 Wybór ważniejszych opracowań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 683 Spis ilustracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 687 Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 691