Reguły mafii na Giełdzie
Transkrypt
Reguły mafii na Giełdzie
Reguły mafii na Giełdzie Krzysztof Borowski Poniższy tekst był inspirowany artykułem: D. Penn "The Godfather Rules of Trading", który ukazał się w „Technical Analysis of Stock & Commodities Vol. 25 nr. 12. Filmy a giełda • Problemy mafii i giełdy reprezentują dwa światy? • Analiza postaw psychologicznych mafiosów i inwestorów giełdowych • Czy rynek jest racjonalny czy też behawioralny? (CAPM, APT) Filmy a giełda • "Ojciec Chrzestny" (The Godfather), nakręcony przez F. Coppolę w 1972 r. • "Człowieka z blizną" (Scareface), • "Chłopców z ferajny" (Goodfellas) • "Donniegio Brasco" • kolejne części "Ojca Chrzestnego". Na polskim podwórku: • "Psy" • "Sara", • "Gangsterzy i filantropi" z 1962 r. 1. Oferta "nie do odrzucenia" • Kontekst w filmie: • Oferta jaką czyni Tom Hagen w imieniu Dona producentowi Wolzowi • Prośba Jonny Fontane 1. Oferta "nie do odrzucenia" • Gdy Don prosi o przysługę, lepiej przyjąć od razu pierwszą ofertę. • Na giełdzie zasada ta ma szerokie zastosowanie. • Czas na rynkach giełdowych możemy podzielić się na dwie grupy. • Na czas, kiedy możemy grać na giełdzie i na czas, kiedy musimy grać na giełdzie. Inaczej mówiąc • akcje należy kupić nie wtedy, gdy się ma pieniądze, ale wtedy, kiedy należy je kupić! • Teoria żalu w finansach behawioralnych Rynek jest Donem. • A kiedy Don czyni propozycję, musimy ją przyjąć - otworzyć pozycję. • Często dla gracza kwestią samodyscypliny jest nie odmówić Donowi, po potem bardzo tego żałuje. Jak mówi Tom Hagen „Don nigdy nie prosi o przysługę dwa razy”, Kiedy przyjąć ofertę Dona • W wyraźnym trendzie • A co w trendzie wzrostowym? Rynek uczy pokory • Scena z samego początku filmu – Bonasera (grabarz) • Nie okazuje respektu Donowi • W końcu chce aby został jego przyjacielem • Całuje w rękę • Korzy się przed Donem (rynkiem) Przychodzisz do mnie i prosisz: "Donie Corleone, daj mi sprawiedliwość". Nie prosisz jednak z szacunkiem, ani myślisz nazwać mnie Ojcem Chrzestnym. Postać: don Vito Corleone 2. Złe wieści przekazuj szybko • Kontekst w filmie: • Spotkanie u Wolza, kiedy to producent odrzuca ofertę Dona • Tom Hagen nalega aby szybko został odwieziony na lotnisko: • „Mój pracodawca nalega aby złe wieści przekazywać szybko” 2. Złe wieści przekazuj szybko • Inwestorzy podejmują decyzje na podstawie tego, co analitycy techniczni mówią. • Nie podejmuje się przecież decyzji na podstawie tego, co analitycy mogliby powiedzieć, albo tego co chcielibyśmy aby powiedzieli. • Jeśli analityk techniczny mówi, że nadszedł czas na otwarcie pozycji, to inwestor powinien otworzyć taką pozycję. • Jeśli zaś analitycy sygnalizują zagrożenie na rynku akcji, należy zwrócić uwagę na tego typu ostrzeżenie i zredukować (lub zlikwidować) pozycję. • To samo można powiedzieć w stosunku do analizy fundamentalnej, teorii portfelowej czy też innych metod inwestowania na rynkach. Konsekwencje tej zasady • Zasada akceptowania małych strat • Małe straty = złe wieści • Gdy akceptuję duże straty ->> rynek rządzi inwestorem • Jak mafia zrobiła czystkę pod koniec filmu? Zabiła wszystkich w jednym momencie. Cięcie strat od razu. 3. Nigdy nie mów nikomu nie należącemu do rodziny tego, co myślisz • Kontekst w filmie: • Rozmowa Dona z Sollozzo (Sonny) • Rozmowa Michaele Corleone z Moe Greenem w Las Vegas (Fredo) 3. Nigdy nie mów nikomu nie należącemu do rodziny tego, co myślisz • Kto jest rodziną? • "Ci, którzy wiedzą - nie mówią. Ci zaś, którzy nie widzą mówią dużo". Trzy małpy!!!! • Nie sztuką jest nic nie mówić (zakryte usta małpy symbolizują milczenie) lecz mówić tylko te rzeczy, które nie dotyczą Rodziny. Nie zdradzają naszych metod inwestowania. • "Niech twoje 'nie' brzmi jak 'tak'. I chociaż druga strona jest świadoma, że powiedziałeś "nie", to odchodząc jest przekonana, że się w zasadzie się zgodziłeś". 3. Nigdy nie mów nikomu nie należącemu do rodziny tego, co myślisz • Kto jest rodziną? A kto nie jest? • Analiza swoich dokonań giełdowych (dziennik transakcji) • Wierność swoim strategiom inwestycyjnym • „Zdrada” w mafii = śmierć Kontekst w Filmie (Luka ślubuje dozgonną wierność Donowi) • Japończycy: technika szeptu (wpuszczenie plotki na rynek) + rozponanie wiadomości prawdziwych i fałszywych. 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Kontekst filmowy: • Michaele Corlenone przejmuje interesy rodziny i zwalnia Toma Hagena z funkcji Consigliere • Tom Hagen nie jest wg. niego doradcą czasów wojny • Wcześniej podobną myśl wypowiada Sollozzo, kiedy porwał Toma Hagena przed zamachem na Vito Corleone. 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Poprzez słowo "doradca" należy rozumieć w tym punkcie nie tylko osoby udzielające porad czy wskazówek inwestorom, ale także metody i sposoby inwestowania wybierane przez inwestorów. • Inwestorzy inwestujący w horyzoncie inwestycyjnym o długości od X jednostek czasu powinni korzystać z porad doradców, którzy są dobrzy właśnie w takich horyzontach. • Inwestorzy powinni też wybrać określony arsenał - zbiór strategii i metod inwestowania, zgodny z wybranym horyzontem. 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Zmianie horyzontu inwestycyjnego powinna towarzyszyć zmiana doradcy oraz metod i strategii inwestowania, bardziej przystosowanych do nowego horyzontu czasowego. To samo dotyczy też: • trendów panujących na rynku (wzrostowe, spadkowe i boczne), • rynków, na których operujemy (rynek kapitałowy, pieniężny i towarowy), • instrumentów, w jaki inwestowane są środki (akcje, obligacje, kontrakty, opcje, swapy), • indywidualnej awersji do ryzyka inwestora. 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Dla bardziej wymagających graczy powyższą listę można jeszcze rozszerzyć o inne elementy takie jak: wykorzystywanie dźwigni finansowej, • preferowana metoda analizy (fundamentalna, techniczna, portfelowa oczywiście w zależności od preferowanej długości horyzontu inwestycyjnego). 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Wybór "doradców" powinien w każdym momencie uwzględniać pięć powyższych elementów. • To inwestor określając te pięć elementów wyznacza jakiego "doradcy" potrzebuje, a nie odwrotnie! • Nigdy nie pozwólmy, aby to doradca nas kształtował!!! • On jest dla nas, a nie my dla niego!!! 4. Doradcy czasu wojny i pokoju • Pamiętają Państwo w czym był dobry (metoda walki) Sollozzo? • Nożem!!! (Metoda, technika) • „Bo to mu było potrzebne w jego branży”. 5. To nic osobistego, to biznes • Kontekst filmowy: • Spotkanie 5 rodzin w trakcie pojednania (po zamachu na Dona) • Barzini gdy go zabierają aby zabić (pod koniec filmu) • Tom Hagen u Wolza 5. To nic osobistego, to biznes • • • • Fundusze etyczne czy nieetyczne? Wątpliwości moralne inwestowanie i trading są biznesem. Głównym celem jest zarobienie dużej kwoty pieniędzy na giełdzie i cieszenie się potem życiem. • Czasami się to udaje, a czasami nie. Jednakże to ile razy zarobiliśmy, a ile razy straciliśmy ma wpływ na ocenę, jakim traderem jesteśmy. Nie oddaje w żaden sposób naszych wartości moralnych jako człowieka. Duży zysk? To nic osobistego. Duża strata? To nic osobistego. To po prostu biznes. GIEŁDA = BIZNES Inwestor 1 Inwestor 2 Inne relacje Giełda a kasyno Obstawianie kolorów, Parzyste – nieparzyste, Czerwone – czarne 1, 2 i 3 tuzin Liczby od 1 do 18 i od 19 do 36 1, 2, i 3 rząd. 6. Znaki, gęsty oraz język • Określenie "oferta nie do odrzucenia", • "Donnie Brasco" - "szkoda gadać". Z jednej strony zwrot ten stanowił uznanie i podziw. Z drugiej zaś mógł zostać przyjęty jako obelga. • Żargon giełdowy To sycylijski telegram. Oznacza, że Luca Brasi śpi z rybami. Postać: Sal Tessio Całowanie w rękę: 1. Koniec filmu – gest szacunku 2. Początek filmu Bonasera 7.Bądź twardy • Kontekst filmowy: • Don uderza Fontanę „Bądź mężczyzną” • Inwestowanie (gra giełdowa) dla osób „twardych psychicznie” Inne filmy związane z ekonomią • a) „Pretty woman” – rynek fuzji i przejęć • b) „Pracująca kobieta” – rynek fuzji i przejęć. • c) „Wall Street” – tutaj chyba nie muszę wyjaśniać, chociaż tylko prawdziwi znawcy zwrócili uwagę na kwotowania spółek jeszcze sprzed wprowadzenia systemu dziesiętnego na Wall Street. • d) „Spekulant” – film poświecony N. Leesonowi • e) „Forrest Gump” • e) „Amok” – chyba jeden (o ile nie pierwszy) film o polskiej giełdzie. f) „Pierwszy milion” – chyba drugi film o GPW. g) „Wielki Szu” - wiele prawd o samej grze i „kantowaniu” + „Sztos”. Wielki Szu • Mistrz objaśnia uczniowi, dlaczego ten drugi przegrał (w trakcie dość krótkiej gry w pokera, która poprzedziła tę scenę). • Uczeń został oślepiony pieniędzmi, jakie były w grze i nie zwracał uwagi na inne elementy. • Uczeń prezentuje postawę „gra się, bo tam są pieniądze”. • Podczas gdy dla Mistrza filozofia gry jest nieco inna: „Gra się, aby wygrać. Z wygraną wiążą się też pieniądze”. • Prawdziwy trader nie gra już na giełdzie dla pieniędzy (te oczywiście są ważne), ale gra po to, aby wygrać. Cieszy go dobrze przeprowadzona transakcja – tj. przeprowadzona zgodnie z kanonami AT lub ewentualnie „idealne” (jeśli takie w ogóle istnieje) wyczucie lokalnych dołków i górek. Wtedy reprezentuje on już poziom „mistrzowski”, w przeciwieństwie do poziomu „podstawowego”, rządzonego przez chciwość. Inne filmy • „Żądło” • „The Cincinnati Kid”.