link do pracy - Politechnika Krakowska
Transkrypt
link do pracy - Politechnika Krakowska
POLITECHNIKA KRAKOWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ PRACA DYPLOMOWA INŻYNIERSKA INTEGRACJA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ Z KONCENTRACJAMI KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ W NOWYM SĄCZU INTEGRATION OF PUBLIC SPACE WITH PUBLIC TRANSPORT NODE IN NOWY SACZ AUTOR: PROMOTOR: WSPÓŁPROMOTOR: WSPÓŁPRACA: Magdalena Oleksy prof. dr hab. inż. arch. Grażyna Schneider Skalska dr inż. arch. Kinga Racoń Leja mgr inż. arch. Paweł Tor Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska Kraków, 2016 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Spis treści 1 Wstęp . ................................................................................................................ 3 1.1 2 3 4 5 Streszczenie w języku polskim. ............................................................. 3 Opracowywany teren na tle miasta Nowy Sącz. .................................................. 4 2.1 Krótka charakterystyka miasta Nowy Sącz. ........................................... 4 2.2 Lokalizacja opracowywanego terenu na tle miasta. .............................. 6 2.3 „Kolejowa” historia miejsca. ................................................................... 6 2.4 Opracowywany teren w dokumentach planistycznych. .......................... 9 Analiza urbanistyczna w skali większego obszaru miasta. ................................ 11 3.1 Analiza komunikacyjna. ....................................................................... 11 3.2 Analiza istotnych ośrodków i przestrzeni publicznych w mieście. ........ 13 3.3 Analiza elementów przyrodniczych...................................................... 14 3.4 Analiza kompozycyjna. ........................................................................ 15 Analiza urbanistyczna wybranego obszaru. ...................................................... 17 4.1 Struktura zabudowy. ............................................................................ 17 4.2 Funkcja. ............................................................................................... 18 4.3 Ciągi piesze. ........................................................................................ 19 4.4 Komunikacja kołowa. ........................................................................... 21 4.5 Kompozycja. ........................................................................................ 22 4.6 Tabela inwentaryzacyjna. .................................................................... 23 4.7 Analiza SWOT. .................................................................................... 26 4.8 Wnioski i założenia. ............................................................................. 30 Warianty dla stworzenia placu dla dworca PKP i MPK. .................................... 31 5.1 Wariant 1 „Minimum”. .......................................................................... 33 5.2 Wariant 2 „Rondo”. .............................................................................. 35 5.3 Wariant 3 „Z objazdem”. ..................................................................... 37 5.4 Wariant 4 „Pod ziemią”. ....................................................................... 39 6 Projekt koncepcyjny wybranego wariantu.......................................................... 42 7 Bibliografia......................................................................................................... 50 8 Załączniki. ......................................................................................................... 51 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 2 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Wstęp. 1 Cel i zakres pracy inżynierskiej. Celem pracy dyplomowej było zbadanie możliwości przekształceń pod kątem zintegrowania przestrzeni publicznych znajdujących się w rejonie dworca MPK i PKP w Nowym Sączu. Zakres pracy to: analizy urbanistyczne obszaru, wyciągnięcie odpowiednich wniosków oraz założeń, które pozwolą na opracowanie dla terenu korzystnych rozwiązań funkcjonalno – przestrzennych, które podniosą atrakcyjność miejsca w mieście. 1.1 Streszczenie w języku polskim. Głównym założeniem pracy było zbadanie możliwości integracji przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu. W tym celu zostały przeprowadzone analizy urbanistyczne w skali większej części miasta oraz analizy wybranego obszaru. Następnie wyciągnięcie odpowiednich wniosków z analizy i sformułowanie założeń pozwoliło na zaproponowanie zmian przestrzenno – funkcjonalnych danego obszaru przedstawionych w postaci odpowiednich wariantów. Projekt koncepcyjny wybranego wariantu zakłada stworzenie odpowiedniej, wielofunkcyjnej przestrzeni publicznej, która pozwoli zintegrować komunikację zbiorową, stworzy nowe funkcję i podniesie atrakcyjność miejsca w mieście Nowy Sącz. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 3 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Opracowywany teren na tle miasta Nowy Sącz. 2 2.1 Krótka charakterystyka miasta Nowy Sącz. A) Położenie i wielkość miasta. Nowy Sącz leży w południowej części Polski, w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. Pod względem geograficznym jest to środek Kotliny Sądeckiej, łańcucha Beskidu Sądeckiego. Przez miasto przepływają dwie rzeki – Kamienica oraz Dunajec. Powierzchnia miasta wynosi 57km 21. Miasto Nowy Sącz na rok 2013 liczyło ogółem 82 877 mieszkańców, w tym 39 435 mężczyzn i 43 442 kobiet2. Ryc.1. Położenie Nowego Sącza na tle Polski. Ryc.2. Położenie Nowego Sącza na tle woj. Małopolskiego. Źródło: www.google.pl Źródło: www.google.pl B) Rys historyczny. Miasto Nowy Sącz zostało założone w 1292r.3 na terenie dawnej wsi Kamienica przez księcia Wacława II Czeskiego, ówczesnego księcia krakowskiego, a od 1300r. króla Polski. Dzięki dobremu położeniu na szlaku handlowym, Nowy Sącz rozwijał się bardzo szybko, co sprawiło, iż w średniowieczu stał się ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej i handlowej wymiany. W XVII i XVIII na skutek, głównie potopu szwedzkiego oraz rządów saskich, miasto straciło swoją pozycję. Okres autonomii galicyjskiej stał się czasem ponownego rozwoju gospodarczego miasta. Dzięki budowie Tarnowsko Leluchowskiej linii kolejowej na południe od centrum historycznego miasto znacznie się rozrosło i wzmocniło swoją pozycję na tle innych 1 http://www.nowysacz.pl/nowy-sacz-geografia Wydział Spraw Obywatelskich, Urząd Miasta Nowy Sącz 3 „Dzieje miasta Nowego Sącza”, pod red. Feliksa Kiryka i Zygmunta Ruty, Kraków 1996r. 2 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 4 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy ośrodków miejskich. I wojna światowa obeszła się z miastem w dość łagodny sposób, natomiast II stała się okresem najbardziej tragicznym w historii Nowego Sącza. Niemcy bardzo szybko zajęli miasto, a następnie utworzyli aparat terroru, na czele którego stanął Heinrich Hamann. Ocenia się, iż wymordowano ponad tysiąc mieszkańców, a prawie 2.5 tys. zostało wywiezionych do obozu zagłady4. Również poniesiono straty w substancji budowlanej, zniszczony został zamek sądecki. W 1958r.5 rozpoczęto tzw. „eksperyment sądecki”, którego celem było podniesienie atrakcyjności miasta i regionu na podstawie jego walorów przyrodniczo – krajobrazowych. Warto również wspomnieć iż Nowy Sącz do 1998 roku był miastem wojewódzkim.6 Ryc.3. Widok na historyczną zabudowę Nowego Sącza. Źródło: www.nowysacz.pl C) Struktura przestrzenna miasta. Należy zauważyć, iż miasto przez wieki rozwijało się wokół historycznego centrum, czyli rynku oraz zamku królewskiego w widłach dwóch rzek Kamienicy i Dunajca. Charakterystyczna kamienicowa zabudowa w centrum miasta pozostała do dziś. Dopiero w 1876r. 7 wybudowanie odcinka kolei przeniosło rozwój miasta na tereny leżące na południe od centrum. W strukturze przestrzennej niestety widać brak planu, chaotyczna zabudowa pojawia się na dużych obszarach miasta, szczególnie na południe i wschód od dworca PKP. Wyróżniającymi się elementami w tkance miejskiej jest na pewno historyczne centrum miasta wokół Rynku, Stara Kolonia, czyli zabudowa jednorodzinna dla pracowników kolei w całości zaplanowana i zaprojektowana, a także kilka osiedli zabudowy wielorodzinnej powstałej głównie w latach 80 i 90 XX wieku. D) Gospodarka. Miasto Nowy Sącz wyróżnia się na tle innych ośrodków miejskich większą ilością przedsiębiorstw zatrudniających dużą liczbę osób. Do najważniejszych należą: FAKRO, DAKO, NEWAG, WIŚNIOWSKI, KONSPOL, SGL CARBON8. W 2007 roku 4 http://www.nowysacz.pl/nowy-scz-krltka-historia http://www.nowysacz.pl/kalendarium2 6 http://www.nowysacz.pl/nowy-scz-krltka-historia 7 „Dzieje miasta Nowego Sącza”, pod red. Feliksa Kiryka i Zygmunta Ruty, Kraków 1996r. 8 www.nowysacz.pl 5 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 5 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy powstała „Podstrefa Nowy Sącz Krakowskiego parku technologicznego” 9 , która przyciąga nowych inwestorów i wzmacnia poziom istniejących firm. 2.2 Lokalizacja opracowywanego terenu na tle miasta. Wybrany przeze mnie teren w Nowym Sączu znajduję się na południe, około 2,5 km od historycznego centrum miasta. W jego skład wchodzi w szczególności: - zielona przestrzeń publiczna przed hotelem Beskid oraz blokiem zabudowy wielorodzinnej; - dworzec PKP wraz z placem i towarzyszącym mu niewielkim parkiem; - dworzec MPK wraz z towarzyszącą mu infrastrukturą pieszą oraz kołową, - część alei Stefana Batorego, ulicy Kolejowej oraz ulicy Królowej Jadwigi. Ryc.4. Położenie terenu na tle miasta. Opracowanie własne. 2.3 „Kolejowa” historia miejsca. Historia wybranego terenu jest ściśle związana z koleją. Dopiero po wybudowaniu w 1876r. 10 odcinku linii kolejowej w Nowym Sączu można mówić o zagospodarowaniu tego terenu. Do najważniejszych jego elementów należy: - dworzec PKP 11 – pierwszy budynek powstał w 1878 roku, obecny został wzniesiony według projektu austriackich władz kolejowych w stylu secesyjnym Ryc.5. Budynek dworca PKP. Zdjęcie własne. 9 http://www.nowysacz.pl/nowosadecki-program-rozwoju-przedsiebiorczosci http://www.nowysacz.pl/nowy-scz-krltka-historia 11 ” Encyklopedia sądecka”, Jerzy Leśniak, Augustyn Leśniak, Nowy Sącz 2000r. 10 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 6 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy z bogatą sztukaterią na elewacji frontowej, w 1908r. Od strony torów kolejowych zachował się do dziś peron z żeliwnymi kolumnami przykryty pulpitowym dachem; - kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa zwany „kolejowym” – zbudowany został w 1898r.12 w stylu neogotyckim, powstał w szczególności dla mieszkańców związanych z koleją; - Stara Kolonia13 – zabudowa jednorodzinna dla pracowników kolei w całości zaprojektowana; jest jednym z najstarszych osiedli robotniczych w kraju; - Szkoła Kolejowa, dziś Szkoła Podstawowa nr 8 14 – została wybudowana w 1897r. jako szkoła dla kolonii kolejowej, jej elewacja w wielu elementach przypomina kamienicową zabudowę gotycką; Ryc.7. Stara Kolonia. Źródło: www.nowysacz.pl Ryc.8. Szkoła Kolejowa. Zdjęcie własne. Ryc.6. Kościół kolejowy. Zdjęcie własne. Oprócz zabudowy ściśle związanej z koleją, na tym terenie znajduje się kilka obiektów bardziej współczesnych, wybudowanych pod koniec XX wieku: - Hotel „Beskid”15 – wybudowany w stylu modernistycznym i otwarty w 1967r., 12 kondygnacyjny obiekt jest główną dominantą architektoniczną obszaru; Ryc.9. Hotel „Beskid”. Zdjęcie własne. Encyklopedia sądecka”, Jerzy Leśniak, Augustyn Leśniak, Nowy Sącz 2000r. http://www.nowysacz.pl/kolonia-kolejowa-zwana-stara-kolonia 14 http://www.nowysacz.pl/kolonia-kolejowa-zwana-stara-kolonia 15 http://www.nowysacz.pl/kolonia-kolejowa-zwana-stara-kolonia 12 13 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 7 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy - blok „Pekin”16 – został zbudowany w połowie lat 60 XX wieku i do dziś jest najdłuższym budynkiem w mieście liczącym 175 m, nazwany „Pekinem” z powodu bardzo dużej liczby mieszkańców zamieszkujących go; Ryc.10. Blok Pekin zdj. z lat 70 XXw. Źródło: www.twojsacz.pl - dworzec MPK – stanowi bardzo węzeł ważny komunikacji zbiorowej w Nowym architektura techniczny Sączu; i stan infrastruktury wokół obiektu jest na dzień dzisiejszy w bardzo złym stanie. Ryc.11. Dworzec MPK. Zdjęcie własne. Na wybranym terenie spotkać możemy dwa pomniki, w postaci głazu, a na nim tablicy upamiętniającej17: - obelisk Państwa Podziemnego – odsłonięty w 2007 roku w 62 rocznicę zwycięstwa nad faszyzmem; - Głaz Pamięci – „w hołdzie Polakom, ofiarom deportacji, wywózek i zsyłek na Sybir w czasie II wojny światowej”18. 16 http://twojsacz.pl/175-metrow-chin-w-nowym-saczu-czyli-pekin-2/ http://www.nowysacz.pl/pomniki-sdeckie 18 http://www.nowysacz.pl/pomniki-sdeckie 17 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 8 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 2.4 Opracowywany teren w dokumentach planistycznych. A) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Nowy Sącz19. - kierunki zagospodarowania przestrzennego – w studium opracowywany przeze mnie teren nie podlega większym zmianom zagospodarowania przestrzennego, zostały jedynie podkreślone obszary wpisane do rejestru zabytków oraz tereny zieleni urządzonej. Pod względem komunikacji zbiorowej tereny obsługi pasażera oraz miejsce, w które może zostać Ryc.12. Wyrys z SUiKZP. przeniesiony dworzec PKS. Źródło: www.nowysacz.pl/prawolokalne wynikające uwarunkowania z infrastruktury technicznej – istotnym dla mojego terenu jest obecność dwóch dworców PKP i MPK, które w studium posiadają zapis „do utrzymania”, więc są ważne dla miasta jako węzły komunikacji W tekście zbiorowej. również o jest Ryc.13. Wyrys z SUiKZP. wzmianko budowie Źródło: www.nowysacz.pl/prawolokalne i modernizacji linii kolejowej Kraków – Tymbark – Nowy Sącz – Muszyna, co w znacznym stopniu poprawi atrakcyjność kolei w stosunku do innych środków transportu. 19 http://www.nowysacz.pl/prawo-lokalne/pl_zp Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 9 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy B) Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Nowy Sącz. Podobnie jak większość średnich i dużych miast w Polsce, Nowy Sącz nie posiada jednego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru całego miasta. Zostało ono podzielone na kilkanaście terenów, dla których tworzy się osobne plany. Opracowywany przeze mnie teren w części zachodniej posiada plan, a w części wschodniej nie. Plan, zawierający opracowywany obszar nosi nazwę „NS-29 Śródmieście”20 i poniżej został zamieszczony wyrys z niego. Widać, iż tereny kolejowe nie zostały opracowane, natomiast najważniejsze dla tego obszaru zapisy MPZ to: - – ZU tereny zieleni urządzonej, znajdują się przy bloku „Pekin”, a także w pasie pomiędzy jezdniami Alei; - U – usługi publiczne; - U/W – usługi w zabudowie wielorodzinnej, z UK- usługi związane kościołem i jego funkcjonowaniem; - KS- tereny obsługi komunikacji. Ryc.14. Wyrys z MPZP NS-29. Źródło: Urząd Miasta Nowy Sącz. Wnioski jakie można wysnuć z zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego są następujące: - większość zabudowy nie zmienia swojej funkcji oraz duża powierzchnia w dalszym zagospodarowaniu przeznaczona jest pod zieleń urządzoną, co podnosi atrakcyjność miejsca; 20 http://www.nowysacz.pl/prawo-lokalne/pl_zp Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 10 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy - teren dworca MPK został praktycznie dwukrotnie powiększony, likwidując przy tym teren usług, które są usytuowane w obiektach nietrwale związanych z gruntem i posiadają nieciekawą architekturę. Analiza urbanistyczna w skali większego obszaru miasta. 3 Analizy urbanistyczne dla większej części miasta zostały przeprowadzone w skali 1:10 000. Podkład do analiz pochodzi z portalu e-mapa.net 21 . Jest to portal ogólnodostępny. 3.1 Analiza komunikacyjna. Analiza komunikacyjna miała na celu zweryfikowanie, czy opracowywany teren jest dobrze połączony siecią uliczną z resztą miasta, a w szczególności z historycznym centrum. Główną drogą, która naprowadza nas na teren jest Aleja Wolności oraz Stefana Batorego, która są prostopadłe do dworca PKP, a ich długość to ok. 2 km. Kończy się przed Plantami i łączy się z ulicami, które naprowadzają nas na centrum. Istotną sprawą jest również główny ciąg pieszy zaznaczony na pomarańczowo, z którego został wyłączony ruch kołowy. Zaznaczone na fioletowo historycznie ukształtowane ulice z zabudową tworzącą Ryc.15. Analiza komunikacyjna. pierzeje, kamienicową charakterystyczne ukształtowały zwarte Opracowanie własne. 21 http://nowosadecki.e-mapa.net/ Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 11 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy zagospodarowanie terenu. Widać, że zabudowa na południe nie jest już tak bardzo skupiona wzdłuż ulic, a bardziej rozproszona. Bardzo ciekawą rzeczą, która wynikła z analizy tej części miasta jest to, że główne ulice kształtowane były prostopadle lub równolegle do alei, a współcześnie zostały spięte drogą krajową 75 na wschodzie. Od zachodu ogranicza je przebieg linii kolejowej. Podkreślić należy również, że linia kolejowa przez wiele lat była barierą dla rozwoju przestrzennego miasta i również dzisiaj odseparowuje północną część miasta od południowej. Na wybranym do opracowania terenie znajdują się dwa dworce: MPK i PKP. Stanowią one bardzo ważne węzły komunikacji zbiorowej i punkty obsługi pasażera. Dworzec PKS natomiast znajduję się również przy alejach, lecz bliżej centrum miasta, bardzo szybko można tam dostać się z opracowywanego terenu. Wnioski: - Aleje stanowią główne połączenie opracowywanego terenu z centrum miasta; - linia kolejowa dzieli miasto na część północną i południową; - dwa bardzo ważne dworce miasta znajdują się na wybranym terenie; - jest dobrze obsłużony pod względem komunikacyjnym. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 12 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 3.2 Analiza istotnych ośrodków i przestrzeni publicznych w mieście. Analiza istotnych ośrodków i przestrzeni publicznych w mieście miała na celu sprawdzenie jakie obiekty lub punkty w mieście generują duży ruch. Widać, iż wzdłuż Alei znajduję się kilkanaście instytucji, które przyciągają ruch. Są to m.in. dworzec PKS, szkoły w tym szkoły wyższe, a także pasaż handlowo usługowy. Na wybranym terenie najważniejszymi obiektami są: dworzec PKP i MPK, hotel „Beskid”, a także zlokalizowana na południe firma NEWAG, która zatrudnia dużą liczbę pracowników. Istotne jest to, że w Nowym Sączu brakuje powiązań poszczególnymi pomiędzy przestrzeniami publicznymi czy instytucjami. Są one, ale nie stanowią zintegrowanego systemu. Wyjątek stanowi centrum miasta, a w szczególności deptak, fragment Ryc.16. Analiza istotnych ośrodków i przestrzeni wmieście. Opracowanie własne. ulicy Jagiellońskiej, naprowadzający na Rynek Główny. Jednak i tam przestrzeń tę zakłóca komunikacja kołowa, która w centrum powinna być ograniczona. Również i w tej analizie wyróżniają się Aleje, które przyciągają ważniejsze ośrodki. terenu. Wnioski: - na opracowywanym terenie znajdują się dwa dworce: MPK i PKP generujące duży ruch; - opracowywany teren jest końcem ważnej ulicy w mieście, jaką są Aleje, które skupiają wokół siebie ważne ośrodki i obiekty publiczne; - Aleje są potencjalnie ważną przestrzenią publiczną miasta. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 13 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 3.3 Analiza elementów przyrodniczych. elementów Analiza przyrodniczych miała na celu w sprawdzenie jakiej części miasta znajduje się jej najwięcej oraz czy jest jej wystarczająco dużo. Analizowany posiada obszar wystarczającą ilość zieleni, by było można uznać tę część miasta za przyjazną człowiekowi. Ponadto, jest to zieleń zróżnicowana począwszy od trawnika, urządzoną niską poprzez skończywszy na parku, plantach czy boiskach sportowych. Również centrum, na Rynku, który w większości miast jest w posiada całości dużą utwardzony, część zieleni urządzonej. Ciekawym miejscem są na pewno ruiny zamku królewskiego, który otoczony jest bardzo zadbanymi roślinami i kwiatami. Również, w tej analizie Ryc.17. Analiza elementów przyrodniczych. wyróżniają się Aleje jako bardzo Opracowanie własne. ciekawa ulica w mieście. Stanowi ona „zieloną oś miasta”, ponieważ na całej jej długości, pośrodku i jednej stronie, ukazują się szpalery drzew o różnej wysokości czy gatunku. Bardzo poprawia to estetyka danej drogi, po której odbywa się ruch samochodowy. Nie należy również zapominać o zieleni zlokalizowanej wzdłuż dwóch rzek: Kamienicy i Dunajca. W większości jest to zieleń niestety niezadbana przez władze miasta i dzika, jednak mająca duży potencjał w rozwoju rekreacji na jej terenie. Na opracowywanym obszarze również nie brakuje terenów zielonych. Stanowią je przede wszystkim: zieleń urządzona wysoka przed blokiem zabudowy wielorodzinnej „Pekin” oraz park przy Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 14 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy dworcu PKP. Również szpalery drzew wzdłuż Alei zwiększają ilość roślinności znajdującej się na tym obszarze. Wnioski: - duża ilości zieleni urządzonej na wybranym terenie; - powiązanie z resztą miasta „zielonym ciągiem Alei”. 3.4 Analiza kompozycyjna. Analiza kompozycyjna ukazuje charakterystyczne punkty w panoramie miasta, a także prawidłowości w strukturze przestrzennej Nowego Sącza stanowiące o jego indywidualności. Ponownie i w tej analizie wysuwają Aleje się na pierwszy plan. Stanowią one główną oś kompozycyjną południe miasta, z która północą. łączy Ulice, przebiegające prostopadle do kierunku Alei, również stanowią osie kompozycyjne, na których końcach znajdują się punkty widokowe na zabudowę miasta lub w wielu przypadkach na otaczające wzgórza Kotliny Sądeckiej. Najważniejszymi dominantami w panoramie miasta są: Ratusz, bazylika św. Małgorzaty, zabytkowa wieża należąca do straży państwowej oraz hotel „Beskid”. Ryc.18. Analiza kompozycyjna. W Nowym Sączu istnieją dwa rodzaje Opracowanie własne. głównych barier, które mają wpływ na zagospodarowanie przestrzenne i kompozycję miasta. Są ta przede wszystkim dwie rzeki oraz ich zieleń zalewowa, a także przebieg linii kolejowej na południu i zachodzie. Uniemożliwiają one całkowitą integrację tkanki miejskiej i zawsze będą stanowić barierę komunikacyjną. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 15 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Wnioski: - bariera w postaci torów kolejowych dzieli miasto na część północną i południową, co sprzyja dezintegracji tkanki miejskiej; - wybrany teren stanowi zakończenie głównej osi kompozycyjnej miasta, jaką są Aleje Wolności i Stefana Batorego; - ściany Alei tworzą podłużne wnętrza urbanistyczne wymagające skomponowania. Główne wnioski wynikające z analizy przeprowadzonej w skali większego obszaru miasta: - dworzec MPK i PKP jest dla miasta bardzo ważnym węzłem komunikacji zbiorowej, a także punktem o dużej aktywności społecznej; - istotna dla danego obszaru jest historia miejsca związana z rozwojem kolei; - na danym obszarze istnieje duża powierzchnia zieleni urządzonej, która łączy się z pozostałymi elementami przyrodniczymi w mieście poprzez szpalery drzew Alei; - obszar jest dobrze skomunikowany siecią dróg z resztą miasta, a także jest dobrze obsłużony komunikacją zbiorową; - wybrany do opracowania teren w kontekście całego miasta stanowi zamknięcie głównej osi kompozycyjnej, jaką stanowią aleje. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 16 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 4 Analiza urbanistyczna wybranego obszaru. Analizy urbanistyczne dla wybranego terenu zostały przeprowadzone w skali 1:5000. Podkład do analiz został udostępniony przez Urząd Miasta Nowy Sącz. 4.1 Struktura zabudowy. Struktura zabudowy pokazuje stopień zurbanizowania danego terenu, istniejącą tkankę zabudowy, jaka znajduję się na danym obszarze. Można zauważyć przestrzeń niezabudowaną pomiędzy budynkami, w której znajdują się ulice, przede wszystkim Aleje, ulica Królowej Jadwigi oraz Kolejowa. Można również wywnioskować i sposobu obiektów, Ryc.19. Szwartzplan. z rozmieszczenia iż wybudowane Opracowanie własne. wielkości zostały w okresie. różnym Zabudowa w zachodniej części obszaru jest bardziej historyczna, widać typową zabudowę kamienicową z podwórkami wewnątrz osłonionymi przez elewacje budynków. Natomiast na zachodzie istnieje bardziej współczesna, typowa zabudowa wielorodzinna. Większe obiekty mogą sugerować lokalizację usług lub szkół. Wnioski: -zabudowa chaotyczna, nieuporządkowana, brak jednolitego planowania; - zauważyć można różne rodzaje zabudowy, które pochodzą z odmiennych okresów; - ukazane są korytarze przeznaczone na ulice, przede wszystkim Aleje; - widoczna jest skala wnętrz urbanistycznych i proporcje pomiędzy terenem zabudowanym i otwartym. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 17 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 4.2 Funkcja. Analiza funkcjonalna wykazała, iż dany teren jest w różnorodny sposób wykorzystywany i użytkowany. Na pierwszy plan na pewno wysuwa się funkcja dworca PKP i MPK. Są punktami aktywności i stanowią komunikacji Ryc.20. Funkcja. o dużej społecznej ważne węzły zbiorowej w mieście. Kolejną funkcją Opracowanie własne. dominującą na obszarze jest zabudowa mieszkaniowa. Tu możemy wyróżnić dwa rodzaje: wielorodzinną oraz jednorodzinną. Dominuje ta wielorodzinna z najdłuższym budynkiem w mieście liczącym 175 m22. Usługi również zajmują bardzo ważną część tego terenu. Wyróżnić tu możemy przede wszystkim te związane z handlem, ale również duży obiekt hotelowy czy szkoła podstawowa. Ważnym elementem jest na pewno kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa zwany kolejowym, który zwraca uwagę ciekawą architekturą, ale na pewno generuje ruch. Zieleń urządzona jest tu również dominującą funkcją. Jest ona ogólnodostępna i znajduje się głównie w obszarze zabudowy wielorodzinnej, ale również niewielki park towarzyszy dworcowi PKP. Plusem danego terenu jest brak parkingów, które zajmowałyby duże obszary. Miejsca postojowe 22 http://twojsacz.pl/175-metrow-chin-w-nowym-saczu-czyli-pekin-2/ Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 18 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy zlokalizowane są w większości wzdłuż ulic, czy na prywatnych podwórkach. Zabudowa wielorodzinna posiada kilka obiektów garaży. Wnioski: - teren o zróżnicowanej funkcji; - na pierwszy plan wysuwa się bardzo ważna funkcja dworca PKP i MPK; -obecność dużej ilości zieleni urządzonej, co podnosi atrakcyjność miejsca; - brak parkingów o dużej powierzchni, bardziej rozdrobnione, nie stanowią dominującej funkcji miejsca; - pewne usługi są zlokalizowane w parterach budynków mieszkalnych; - rozdrobnione usługi w obiektach tymczasowych. 4.3 Ciągi piesze. Główne ciągi piesze zlokalizowane są wzdłuż ulic, czyli Alei, ulicy Królowej Jadwigi i Kolejowej. Widać w nich ciągłość, niewiele jest miejsc, w których brakuje chodnika. Jedynym takim miejscem jest fragment ulicy Kolejowej na wschód od dworca PKP po prawej stronie. Ze względu na istniejący tam obiekt należący do Polskich Kolei nie ma możliwości Ryc.21. Ciągi piesze. Opracowanie własne. poprowadzenia chodnika. Plusem terenu są na pewno ciągi zlokalizowane w zieleni urządzonej, co daje możliwość mieszkańcom nie tylko do Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 19 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy przejścia do wyznaczonego celu, ale również do rekreacji na danym obszarze. Niestety analiza pokazała dość dużą ilość barier komunikacyjnych. Do najważniejszych należą niewygodna organizacja ruchu w rejonie dworca PKP, która w znacznym stopniu wydłuża dojście. Brak również jest integracji pomiędzy dworcami PKP i MPK. Największą barierą tego terenu są jednak tory kolejowe, które utrudniają powiązanie z południową częścią miasta. Istnieje kładka piesza nad torami, jednak jest ona niedostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych (jedynie schody, brak windy czy rampy). Pozostałe bariery w postaci schodów czy skarp nie stanowią większych utrudnień dla mieszkańców. Zostały one dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych (rampa). Wnioski: - duża liczba ciągów pieszych; - ciągi piesze zlokalizowane w zieleni urządzonej stanowią atrakcję tego miejsca; - bariery komunikacyjne uniemożliwiają bezpośredni dostęp do dworca PKP; - brak integracji pomiędzy dworcem PKP i MPK; - kładka nad linią kolejową niedostosowana do ruchu niepełnosprawnych; - jakość materiałów i stan techniczny niektórych ciągów jest zły, a w szczególności w rejonie dworca MPK. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 20 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 4.4 Komunikacja kołowa. Najważniejszą ulicą, przebiegającą przez dany teren, jest na pewno ulica Królowej Jadwigi. Jest to droga krajowa 87 i w godzinach szczytu jest jedną z najbardziej ruchliwych ulic Nowego Sącza. Bardzo ważne dla obszaru są Aleje Ryc.22. Komunikacja kołowa. Opracowanie własne. Stefana Batorego. Są historycznym ciągiem łączącym PKP z centrum miasta i skupiają przy sobie mnóstwo ważnych instytucji tj: dworzec PKS, PKP, MPK czy różnego rodzaju szkoły. Stanowią istotny element sieci ulicznej miasta. Pozostałe ulice na terenie są lokalne lub stanowią dojazd do poszczególnych obiektów. Istotnym elementem sieci komunikacyjnej jest przebieg linii kolejowej, która współcześnie jest mało używana, jednak w przyszłości może się to poprawić poprzez wprowadzenie nowych połączeń. Wspomniane w analizie funkcjonalnej parkingi zajmują niewiele powierzchni na danym terenie. Na załączonej mapie zostały wyszczególnione. Zaznaczone zostały również ulice, przy których istnieje parkowanie równoległe lub na części ciągu pieszego. Przed dworcem PKP również znajdują się miejsca postojowe. Są one jednak umieszczone centralnie przy wejściu, co jeszcze bardziej komplikuje dojście piesze do obiektu. Dworzec MPK zdecydowanie zajmuje mały teren i jest on w fatalnym stanie technicznym, co jeszcze bardziej zraża mieszkańców do komunikacji zbiorowej. Ulica Kolejowa, która przebiega centralnie przed dworcem, uniemożliwia stworzenie większego placu przed nim i integrację z komunikacją zbiorową miasta. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 21 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Nieciekawie zostało również rozwiązane skrzyżowanie owej ulicy z Alejami. Wydaje się ono zbyt duże jak na dany teren i uniemożliwia pieszym bezpośrednie dotarcie do dworca PKP. Wnioski: - Aleje Stefana Batorego oraz ulica Królowej Jadwigi najważniejszymi ciągami komunikacji samochodowej danego terenu; - brak integracji dworca PKP i MPK; - nieciekawie rozwiązane skrzyżowanie ulicy Kolejowej z Alejami; - ulica kolejowa przebiegająca przed dworcem uniemożliwia stworzenie większego placu dworcowego; - zbyt mały dworzec MPK i zły stan techniczny jego infrastruktury. 4.5 Kompozycja. Analiza kompozycyjna wykazała, które obiekty danego terenu są dominantami architektonicznymi. Należą do nich na pewno hotel „Beskid” oraz kościół kolejowy. Są nie tylko charakterystyczne dla danego obszaru, ale również dla panoramy miasta Nowy Sącz. Nie należy pominąć również dworca PKP wymieniając Ryc.23. Kompozycja. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 ważne obiekty. Jest on niskim budynkiem 22 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy o historycznym znaczeniu dla miasta. Stanowi zamknięcie osi kompozycyjnej biegnącej wzdłuż alei. Ciekawym budynkiem dla danego obszaru okazał się blok mieszkalny „Pekin”, który dzięki swojej bardzo długiej elewacji wytworzył ciekawe wnętrze urbanistyczne, które może zostać przeznaczone pod interesującą przestrzeń publiczną. Minusem pod względem kompozycyjnym terenu są niestety liczne obiekty niezwiązane na stałe z gruntem. Są to przede wszystkim stragany handlowe, które mają zaniedbaną i nieciekawą architekturę. Znajdują się głównie naprzeciwko dworca PKP oraz w przerwie pomiędzy zabudową kamienicową. Na opracowywanym obszarze znajduje się kilka punktów widokowych. Do najciekawszych należą na pewno widok na końcu Alei na piękny, secesyjny obiekt dworca PKP czy widok z ulicy kolejowej na wzgórza kotliny Sądeckiej. Wnioski: - dominatami terenu są hotel „Beskid” i kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa; - wnętrze urbanistyczne wytworzone przed budynkiem mieszkalnym „Pekin” stanowi ciekawą przestrzeń publiczną; - dworzec PKP stanowi zamknięcie osi kompozycyjnej biegnącej wzdłuż Alei i jest jednym z najważniejszych obiektów terenu; - akcentem terenu jest również zabytkowa lokomotywa stojąca po zachodniej stronie dworca PKP; - w badanym obszarze wyraźnie widoczny jest teren dworca MPK z zadaszeniami nad stanowiskami dla autobusów; - ważną rolę w kompozycji pełnią szpalery drzew podkreślające główną oś widokową. 4.6 Tabela inwentaryzacyjna. Poniżej zamieszczono tabelę inwentaryzacyjną, która w sposób bardziej szczegółowy opisuje obiekty, które otaczają wybrany teren. W inwentaryzacji zostały uwzględnione: sposób użytkowania budynku, liczba kondygnacji oraz stan techniczny, w szczególności wygląd elewacji. Przy charakterystycznych obiektach terenu zostało wpisane kilka uwag. Całość opracowania przedstawia poniższa tabela. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 23 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 1 U 7 +/- 2 U 1 - informacje Dodatkowe techniczny nadziemnych Stan kondygnacji Ilość zabudowy Rodzaj Numer inwent. Tabela 1. Hotel „Beskid”, 1967, wysoki parter przeznaczony na recepcję oraz restaurację Sklep spożywczy „Delikatesy centrum” Szkoła Podstawowa nr 8 im. Władysława Jagiełły, 3 U 3 +/- dawniej pospolita szkoła mieszana przy kolonii kolejowej powstała w 1897 roku Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego, 4 UR - + 5 U 2 + Bank Spółdzielczy 6 U 2 +/- Budynek należący do PKP 7 MW 2 - 8 MW/U 3 - 9 U 2 - 10 U 1 - Sklep spożywczy 11 U 3 - Budynek należący do PKP 12 U 1/2 + Dworzec PKP 13 MN 2 +/- Wolnostojący, ogrodzony dom jednorodzinny. 14 MW/U 5 +/- Usługi w parterze od strony alei Stefana Batorego 15 MW 4 +/- Blok zabudowy wielorodzinnej. 16 MW 5 +/- Blok zabudowy wielorodzinnej. 17 MW 4 +/- Blok zabudowy wielorodzinnej. 18 MW 4 +/- Blok zabudowy wielorodzinnej. 19 U 2 + Obiekt usługowy w zabudowie wielorodzinnej. 20 MN 2 - potocznie zwany kościołem kolejowym Budynek mieszkalny wielorodzinny w zabudowie kamienicowej. Usługi w parterze Usługi w wolnostojącym obiekcie, zniszczona elewacja. Ogrodzone domy jednorodzinne o złym stanie technicznym Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 24 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Legenda: U – usługi; „+” - bardzo dobry stan techniczny; UR – usługi religijne; „+/-„ - dobry stan techniczny; MN – zabudowa jednorodzinna; „-„ - zły stan techniczny. MW – zabudowa wielorodzinna; MW/U – zabudowa wielorodzinna z usługami; Inwentaryzacja pokazała przede wszystkim stan istniejących tam obiektów. Większość z nich niestety ma niezadowalający stan techniczny. Budynki mieszkalne i usługowe po wschodniej stronie Alei oraz domy jednorodzinne wymagają poprawy ich wyglądu zewnętrznego. Zadawalający jest natomiast wygląd dworca PKP oraz kościoła. Podnoszą one zdecydowanie atrakcyjność danego miejsca. Budynki o dobrym stanie wymagają technicznym Ryc.24. Inwentaryzacja. Opracowanie własne. jednak pewnych interwencji. Inwentaryzacja podobnie jak analiza struktury zabudowy wykazały, iż poszczególne obiekty pochodzą z różnych okresów. Secesyjny dworzec PKP, neogotycki kościół, modernistyczny hotel czy współczesna zabudowa wielorodzinna powodują, iż teren jest na pewno interesujący, jednak niespójny pod względem architektonicznym. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 25 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 4.7 Analiza SWOT. W analizie SWOT zebrano wszystkie wnioski wynikające z analiz i sformułowano założenia do proponowanych wariantów przekształcenia – funkcjonalno przestrzennego danego terenu. Informacje zostały posegregowane do czterech grup: A) mocne strony; Do mocnych stron terenu należą: - dobra dostępność komunikacyjna – teren jest dobrze obsłużony komunikacją zbiorową, a także posiada wystarczająca ilość ulic, z których można dostać się do innych części miasta; - duża ilość zieleni – na obszarze istnieje bardzo duża powierzchnia przeznaczona pod zieleń, tymi terenami są park kolejowy, przestrzeń publiczna przed blokiem mieszkalnym oraz szpalery drzew Alei Stefana Batorego; - bliskość centrum miasta – znajduje się w ono odległości niecałych 2,5 km; jest to odległość, Ryc. 25. Analiza SWOT; mocne strony. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 26 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy którą można pokonać pieszo, komunikacją zbiorową lub samochodem; - obecność dworca PKP i MPK – są to bardzo ważne węzły komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu co sprawia iż obszar jest ważną częścią miasta; - interesująca architektura – atrakcyjność miejsca podnoszą ciekawe budynki, są nimi dworzec PKP, hotel „Beskid” oraz kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa. B) słabe strony; Do słabych stron terenu należą natomiast: - bariera komunikacyjna w postaci torów kolejowych – dzieli ona miasto na część południową i północną, istnieje jedna kładka piesza nad linią kolejową, która jest w złym stanie technicznym i nie mogą z niej korzystać osoby niepełnosprawne (brak rampy, windy); - mały plac dworcowy – dworzec PKP nie posiada placu, ponieważ została zarezerwowana niego zbyt pod mała całość Ryc. 26. Analiza SWOT; słabe strony. powierzchnia, Opracowanie własne. wykorzystywana jest na parking; w znacznym stopniu utrudnia to poruszanie się pieszych; - zaniedbany dworzec MPK i budynki nietrwale związane z gruntem – stan techniczny dworca jest fatalny, nawierzchnia chodników oraz drogi dla autobusów są bardzo Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 27 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy zniszczone; obiekty handlowe w postaci straganów wprowadzają chaos na danym terenie i nie wpływają na podniesienie atrakcyjności obszaru; - ulica Kolejowa przed dworcem – przebieg ulicy w bezpośrednim sąsiedztwie uniemożliwia stworzenie większego placu i odpowiedniego parkingu; wzmożony ruch kołowy utrudnia poruszanie się pieszych na tym obszarze; - bariery komunikacyjne – uniemożliwiają bezpośrednie dotarcie do dworca, piesi muszą obchodzić skrzyżowanie; wydłuża to w znacznym stopniu odcinek drogi do przejścia; - skrzyżowanie Alei z ulicą Kolejową – jest ono rozwiązane w sposób nieciekawy i zajmujący bardzo duży obszar. C) szanse; Do możliwych szans dla terenu należą: możliwość - przekształcenia skrzyżowania przed – bardziej dworcem przemyślane i lepiej rozwiązane skrzyżowania pozwoli na stworzenie Ryc. 27. Analiza SWOT; szanse. Opracowanie własne. odpowiedniego placu dla dworca PKP i MPK; - integracja przestrzenna – teren będzie stanowił interesującą całość, podniesie to atrakcyjność miejsca w mieście; Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 28 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy - integracja komunikacji zbiorowej – połączenie dworca PKP i MPK poprzez plac dworcowy i podniesie ich konkurencyjności w stosunku do innego sposobu przemieszczania się, przede wszystkim samochodem; korzystający z komunikacji zbiorowej będą mogli w sposób szybki przesiąść się z jednego środka transportu do drugiego; - kładka piesza nad torami – możliwość wyeksponowania powiązania funkcjonalnego południowej i północnej części miasta, stworzenie udogodnień dla niepełnosprawnych, więcej osób będzie mogło się w sposób szybki przemieszczać; - nowe funkcje – istnieję możliwość lokalizacji nowych funkcji co związane byłoby budową nowego obiektu. D) zagrożenia. Do zagrożeń jakie mogą spotkać dany teren należą: - ulica w – Kolejowa przyszłości jeśli pozostanie w istniejącym przebiegu może powodować jeszcze większy ruch; spowoduje to spadek atrakcyjności kolei jako środka transportu; następnie degradacja obszarów kolejowych; - przestrzeń publiczna – odizolowana działań spowoduje Ryc. 28. Analiza SWOT; zagrożenia. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 brak integracyjnych iż zieleń urządzona znajdująca się pomiędzy blokiem 29 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy mieszkalnym a Alejami zostanie odizolowana od reszty terenu; cały obszar nie będzie integralną całością; - brak integracji komunikacji zbiorowej – dworzec PKP i MPK nie będą całościowo zintegrowane; osłabi to atrakcyjność komunikacji zbiorowej w mieście. Wnioski i założenia. 4.8 Wnioski: • brak bezpośredniego naprowadzenia na teren dworca; • brak placu dworcowego, który był by użytkowany jedynie przez pieszych i stanowił o sile danego miejsca; • brak czytelnej integracji dworca MPK z PKP (bariery komunikacyjne); • brak integracji przestrzeni publicznej zlokalizowanej przed zabudową wielorodzinną z terenem dworca oraz parkiem dworcowym; • zabudowa nietrwale związana z gruntem psuje ogólny wygląd miejsca; • nieciekawie, nieodpowiednio rozwiązane skrzyżowanie przed dworcem. Założenia: • stworzenie reprezentacyjnego placu dworcowego dla PKP i MPK; • zmiana skrzyżowania przed dworcem, ograniczenie ruchu samochodowego na ulicy Kolejowej; • integracja komunikacji zbiorowej (zachęta dla ludzi, by ograniczyć korzystanie z samochodu osobowego); • integracja przestrzeni publicznej z placem oraz parkiem dworcowym co poprawi czytelność miejsca; • stworzenie nowych funkcji miejsca. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 30 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 5 Warianty dla stworzenia placu dla dworca PKP i MPK. Czy układ komunikacji kołowej w rejonie dworca PKP i MPK można przekształcić, tak aby wytworzyć plac dworcowy i zintegrować go z przestrzenią publiczną? Powyższe pytanie nasuwa się w pierwszej kolejności po przeprowadzeniu analiz dla danego terenu. Ulica Kolejowa oraz jej skrzyżowanie z alejami przed dworcem PKP uniemożliwia stworzenie odpowiedniego placu i integrację komunikacji zbiorowej. Kolejna część pracy przedstawi wariantowe rozwiązania przestrzenno – funkcjonale, które mogą podnieść atrakacyjność danego obszaru. Ryc. 29. Schemat głównej komunikacji kołowej miasta. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 31 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Ryc. 30. Schemat komunikacji wokół obszaru. Opracowanie własne. Mapa istniejącej głównej sieci drogowej w Nowym Sączu oraz ulic znajdujących się w najbliższym sąsiedztwie opracowywanego terenu pokazały, iż ulica Kolejowa, a w szczególności jej odcinek przed dworcem PKP, stanowią ważną, ale nie najważniejszą część systemu. Ulica ta jest w szczególności ważna dla mieszkańców pracujących na wschodzie, a mieszkających na zachodzie miasta lub na odwrót. Mogą oni korzystać z innych dróg o podobnym przebiegu co ulica Kolejowa. Proponowane warianty nie zamykają w całości ulicy, a jedynie zmieniają jej przebieg lub uniemożliwiają wjazd na aleje od strony dworca PKP. Powoduje to przede wszystkim zmniejszenie ruchu na danym odcinku, ograniczenie prędkości, co zachęca użytkowników samochodu do zmiany środka transportu na zbiorowy. Można również zauważyć, że dla miasta ważniejsze drogi to na pewno ulica Królowej Jadwigi (droga krajowa 87) przebiegająca w północnej części obszaru i droga krajowa 75 (przebiegająca na wschodzie wzdłuż rzeki Kamienica). Aleje mają dla Nowego Sącza znaczenie bardziej historyczne i kompozycyjne, niż komunikacyjne. Stanowią oś miasta i kumulują wokół siebie dużo ważnych instytucji, jednak są bardzo dobrze obsłużone komunikacją zbiorową. Pokazane poniżej warianty zmiany komunikacji kołowej w rejonie dworca PKP oraz nowe rozwiązania funkcjonalno przestrzenne w znaczący sposób podnoszą atrakcyjność opracowywanego obszaru i powodują integrację komunikacji zbiorowej, co w dzisiejszych czasach jest bardzo ważne dla miasta. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 32 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 5.1 Wariant 1 „Minimum”. Ryc. 31. Wariant 1 „Minimum” Opracowanie własne. Pierwszy z proponowanych wariantów został nazwany jako „minimum”, ponieważ w nieznaczny sposób zmienia istniejący w tym rejonie układ komunikacyjny. Główne założenie polega na tym, iż zmieniony zostaje nieznacznie przebieg odcinka ulicy Kolejowej przed dworcem PKP w sposób, który pozwala stworzyć większą powierzchnię pod plac oraz powiększyć obszar dworca MPK. Taki przebieg ulicy powoduje, iż prosty dotychczas odcinek staję się bardziej skomplikowany dla użytkownika, co zniechęca do korzystania z ulicy. Taki zabieg wpływa na osłabienie ruchu samochodowego, zmniejszenie prędkości pojazdów Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 w tym rejonie 33 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy i podniesienie atrakcyjności komunikacji zbiorowej. Ponadto wariant ten proponuje skrzyżowanie, które zajmuje niewielką powierzchnię. Teren zajmowany przez istniejące skrzyżowanie został włączony do powiększonego placu dworcowego oraz dworca MPK. Dzięki stworzeniu przestrzeni przed dworcem PKP i MPK przeznaczonej wyłącznie dla ruchu pieszego, użytkownicy komunikacji zbiorowej mogą bezpośrednio do nich dotrzeć, a także w szybszy sposób przesiadać się z jednego środka komunikacji na drugi. Reprezentacyjny plac dworcowy może stać się bardzo atrakcyjny dla obszaru oraz dla miasta. Następuje również integracja przestrzeni publicznej znajdującej się pomiędzy Alejami a blokiem mieszkalnym „Pekin” z resztą terenu oraz parkiem kolejowym. W ten sposób obszar staje się spójny i bardziej przyjazny dla użytkownika. Ruch pieszy w obszarze również został poprawiony. Brak barier komunikacyjnych sprawia, iż piesi docierają do celu łatwo i bezpośrednio. Wariant ten proponuje również nowe miejsce dla parkingu dworca PKP. Zostaje on przeniesiony na tereny kolejowe po wschodniej stornie budynku. Można z niego bezpośrednio dostać się na dworzec, a miejsca postojowe przed samym obiektem nie stanowią już przeszkody dla pieszych. Tabela 2. ZALETY WARIANTU 1 WADY WARIANTU 1 - najmniej ingeruję w istniejąca sieć - może powodować kongestię na komunikacji kołowej; skrzyżowaniu ulicy Kolejowej z Alejami, - powiększa plac dworcowy, większa większa ilość kolizji; część przeznaczona pod ruch pieszy; - plac dworcowy nadal jest otoczony - powiększa powierzchnię dworca MPK; ruchem kołowym. - usuwa niepotrzebną zabudowę nietrwale związaną z gruntem; - integruje komunikację zbiorową oraz przestrzeń publiczną; - zmniejsza ruch i prędkość na ulicy Kolejowej, na czym korzystają nie tylko piesi, ale również mieszkańcy danego terenu. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 34 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 5.2 Wariant 2 „Rondo”. Ryc. 32. Wariant 2 „Rondo” Opracowanie własne. Wariant numer 2 proponuje zmianę istniejącego skrzyżowania na ruch okrężny, czyli tak zwane rondo. Powierzchnia zajmowana przez istniejące skrzyżowanie jest bardzo duża, co jest niefunkcjonalne i zbędne dla opracowywanego obszaru. Rondo spowoduję wygięcie odcinka ulicy Kolejowej, które pozwoli na stworzenie placu dworcowego i powiększenie terenu dworca MPK. Ruch okrężny spowoduje zmniejszenie ilości i prędkości pojazdów na danym obszarze. Niestety rondo Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 35 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy w znaczący sposób skomplikuje poruszanie się pieszych na danym obszarze. Dlatego zaproponowano przejście podziemne pod rondem, które wychodziłoby bezpośrednio na plac dworca PKP oraz dworzec MPK. Zlokalizowany w tym przejściu pas usług i handlu zachęciłby użytkowników do korzystania z niego. Zlikwidowana zostaje zabudowa tymczasowa, która powoduję chaos na danym obszarze. Przejście integruje komunikację zbiorową oraz przestrzeń publiczną i park kolejowy. Podobnie jak we wcześniejszym wariancie reprezentacyjny plac dworcowy uatrakcyjnia obszar i podnosi jego znaczenie w mieście. Problem parkingu dla dworca PKP jest rozwiązany podobnie jak w wariancie pierwszym. Tabela 3. ZALETY WARIANTU 2 -całkowita skrzyżowania, które jest zmiana istniejącego - plac dworcowy nadal jest otoczony wprowadzenie jednym WADY WARIANTU 2 ronda, ruchem kołowym; z elementów - utrudnienia dla pieszych, którzy nie ograniczenia ruchu oraz zmniejszenia chcieli by skorzystać z przejścia prędkości samochodów; podziemnego; - powiększenie placu dworcowego, - rozwiązanie bardziej skomplikowane przeznaczenie większej części terenu pod względem technicznym. dla ruchu pieszego, - usunięcie niepotrzebnej zabudowy tymczasowej; - stworzenie dogodnego przejścia podziemnego dla osób poruszających się pieszo połączone z powiększeniem programu usługowego w podziemiu; - integracja komunikacji zbiorowej, - powiększenie obszaru dworca MPK. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 36 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 5.3 Wariant 3 „Z objazdem”. Ryc. 33. Wariant 3 „Z objazdem” Opracowanie własne. Wariant numer 3 znaczniej ingeruje w zmianę istniejącego układu komunikacyjnego. Podstawową decyzją jest zamknięcie ulicy Kolejowej na odcinku przebiegającym przed dworcem PKP. Ruch kierowany byłby na drogi prostopadłe do ulicy Kolejwej i Królowej Jadwigi. Wariant ten zakłada, że obciążenie pojazdami Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 37 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy samochodowymi byłoby równomiernie rozłożone na poszczególne ulice. Ponadto dla kierowców przymus poruszania się okrężnymi odcinkami ulicy w danym obszarze spowoduje całkowite zrezygnowanie z poruszania się w tej części samochodem, może nawet skorzystanie z komunikacji zbiorowej. Istotną cechą wariantu jest zamknięcie Alei tuż przed dworcem MPK i uniemożliwienie połączenia jej z ulicą Kolejową. W ten sposób ostani odcinek Alei byłby wykorzystywany tylko dla osób korzystających z danego obszaru, a nie jedynie przejeżdżających przez niego. Przesteń uwolniona od ruchu kołowego będzie w całości przeznaczona dla ruchu pieszego lub na powiększenie dworca MPK. W tym wariancie usunięto uciążliwości dla poruszania się pieszych, następuję całkowita integracja dworca PKP i MPK oraz połączenie ich z przestrzenią publiczną. Teren jest zintegrowany i stanowi spójną całość. W wariancie tym został zaproponowany teren pod nowe funkcje usługowe i handlowe. Osoby korzystające z komunikacji zbiorowej, a także mieszkające na danym obszarze będą mogły skorzystać z nowego obiektu, który będzie bardziej interesujący niż istniejąca zbudowa tymczasowa. Problem parkingu dla dworca PKP został rozwiązany podobnie jak w wariancie pierwszym. Tabela 4. ZALETY WARIANTU 3 WADY WARIANTU 3 - zamknięcie alei tuż przy dworcu, - możliwość przeciążenia ulic, na które ostatni odcinek alei staję się drogą kieruję się osoby nie korzystające z jedynie dla korzystających z danego komunikacji zbiorowej; miejsca lub z komunikacji zbiorowej; - zamknięcie odcinka ulicy Kolejowej - powiększenie placu dworcowego, i powodowanie utrudnień w ruchu większa część przeznaczona pod ruch kołowym może wzbudzić protesty pieszy; mieszkańców miasta; - w miejscu tymczasowej zabudowy - brak możliwości bezpośredniego stworzenie odpowiedniego placu zjazdu z Alei na ulicę Kolejową. usługowego z pawilonem co uatrakcyjni dany obszar; - integracja komunikacji zbiorowej; - powiększenie dworca MPK; - brak uciążliwości dla pieszych. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 38 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 5.4 Wariant 4 „Pod ziemią”. Ryc. 34. Wariant 4 „Pod ziemią” Opracowanie własne. Ostatni wariant zmiany układu komunikacyjnego terenu opiera się na pomyśle poprowadzenia odcinka ulicy Kolejowej przed dworcem PKP pod ziemią. Jest to najtrudniejsze pod względem technicznym rozwiązanie, jednak dające szansę na najdalej idące pozytywne zmiany w tym obszarze miasta. Poprowadzenie ulicy pod ziemią nie tylko ułatwi poruszanie się pieszych, ale także kierowców. Nie będą oni Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 39 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy musieli liczyć się z ograniczeniem prędkości przejeżdżając przez teren, który generuje duży ruch pieszy ze względu na obecność dwóch dworców komunikacji zbiorowej. Ulica Kolejowa stanie się bardziej atrakcyjna, ze względu na brak kolizji z ruchem pieszym na jednym z jej odcinków. Minusem tego rozwiązania może być powstanie jednej lub dwóch ulic ślepych. Ze względu na wymogi co do długości rampy zjazdu pod ziemię jak i samej głębokości zjazdu, drogi prostopadłe do ulicy Kolejowej mogą ze względu na obecność takiej infrastruktury, nie łączyć się z nią. Aleje w ostatnim odcinku, podobnie jak w poprzednim wariancie, będą obsługiwać jedynie dany teren. Poprowadzenie drogi pod ziemią całkowicie zlikwiduje uciążliwości dla pieszych, a także stworzy miejsce na reprezentacyjny plac dworcowy i powiększenie dworca MPK. Całość terenu, razem z przestrzenią publiczną i parkiem kolejowym, będzie stanowiło integralną przestrzeń, przyjazną mieszkańcom. Możliwość stworzenia placu targowego z pawilonem w miejscu zabudowy tymczasowej podniesie atrakcyjność obszaru. Problem parkingu dla dworca PKP został rozwiązany podobnie jak w wariancie pierwszym. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 40 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Tabela 5. ZALETY WARIANTU 4 WADY WARIANTU 4 - zamknięcie alei tuż przy dworcu, - skomplikowane pod względem ostatni odcinek alei staję się drogą technicznym rozwiązanie; jedynie dla korzystających z danego - brak możliwości bezpośredniego miejsca lub z komunikacji zbiorowej; zjazdu z alei na ulicę Kolejową. - odcinek ulicy Kolejowej znajdujący się przy dworcu zostaje przeniesiony pod ziemię, brak kolizji ruchu pieszego z kołowym; - dla osób mieszkających na tym terenie nastąpi ograniczenie ruchu na ostatnim odcinku alei; - powiększenie placu dworcowego, większa część przeznaczona pod ruch pieszy; - w miejscu tymczasowej zabudowy stworzenie odpowiedniego placu usługowego z pawilonem co uatrakcyjni dany obszar; - możliwość wielofunkcyjnej, zmiennej aranżacji placu dworcowego, wprowadzenie pożądanych nowych funkcji okresowych – lodowisko, targi, występy zespołów, wystawy plenerowe itp.; - integracja komunikacji zbiorowej; - brak uciążliwości dla ruchu pieszego; - powiększenie dworca MPK. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 41 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 6 Projekt koncepcyjny wybranego wariantu. A) OPIS PROJEKTU Ryc. 35. Projekt koncepcyjny. Opracowanie własne. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 42 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Do opracowania projektu koncepcyjnego wybrano wariant numer 4. Jest to założenie przewidujące przeniesienie odcinka ulicy kolejowej przed dworcem pod ziemię oraz zamknięcie Alei tuż przy dworcu MPK. Techniczne rozwiązania wymagają rampy prowadzącej pod ziemię, odpowiednio zabezpieczonej murem oporowym, odpowiedniej szerokości pasów jezdni oraz dróg ewakuacyjnych. Niestety w tym wypadku infrastruktura ta powoduję zamknięcie ulicy 1 Maja, która nie stanowi ważnego odcinka układu komunikacyjnego w rejonie dworca. Jest przeznaczona wyłącznie dla mieszkańców „Starej Kolonii” oraz zabudowy wielorodzinnej przy Alei Stefana Batorego. Dzięki przeniesieniu ulicy Kolejowej i zamknięciu Alei wytwarza się bardzo duża przestrzeń przeznaczona wyłącznie dla ruchu pieszego. Powierzchnię tę w pierwszej kolejności przeznaczono na powiększenie dworca MPK. Zlikwidowano w tym celu nieciekawą zabudowę nietrwale związaną z gruntem. Infrastruktura dworca w całości wymagała naprawy, dlatego zaproponowano całkiem nowe stoiska dla autobusów o odpowiedniej szerokości oraz zadaszenia dla pasażerów. Odpowiedni dojazd oraz wyjazd zapewni sprawne poruszanie się pojazdów po trenie dworca MPK. Nowy obiekt dla pasażerów komunikacji z odpowiednim punktem informacji oraz automatami biletowymi i poczekalnią podniesie atrakcyjność komunikacji zbiorowej w mieście. Park kolejowy i zlokalizowane w nim ciągi piesze pozostały bez zmian. Zostały jedynie poszerzone i proponuje się nową nawierzchnię, ponieważ istniejąca jest w złym stanie. Bardzo istotne jest to, iż w pobliżu parku znajduje się kładka piesza nad trakcją kolejową. Umożliwia ona przejście pieszych na południową stronę miasta, w szczególności korzystają z niej liczni pracownicy firmy NEWAG. W projekcie została wzbogacona o windę, dzięki czemu będą mogli z niej korzystać niepełnosprawni. Szerokie dojście do niej ukształtowane przez pas zieleni oraz istniejący budynek dworcowy podniesie jej znaczenie i na pewno większa liczba osób będzie z niej korzystała. Znacznie powiększona przestrzeń placu przed dworcem została w sposób wielofunkcyjny wykorzystana. Przede wszystkim jest to powierzchnia przeznaczona wyłącznie dla ruchu pieszego. Pasażerowie komunikacji zbiorowej będą mogli w sposób łatwy i szybki przesiadać się oraz korzystać w dowolny sposób z przestrzeni publicznej. Nastąpi integracja komunikacji zbiorowej na wybranym obszarze. Plac Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 43 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy w większej części nie będzie zabudowany. Można będzie tam organizować różnego rodzaju wydarzenia kulturalni i sportowe. W zimie może zostać tam rozłożone lodowisko, w wakacje instalacja dla osób jeżdżących na rolkach czy deskorolkach. Przestrzeń będzie zachęcać do organizowania koncertów czy różnego rodzaju wydarzeń, a nawet wystaw plenerowych. Miejsce zacznie żyć, będzie miejscem atrakcyjnym dla różnych grup mieszkańców i osób przyjezdnych. Na placu również zaproponowano nowe miejsca pod handel i usługi. Zlikwidowano przy tym brzydkie stragany. Nowy obiekt może być nowoczesnym, estetycznym zadaszeniem nad punktami sprzedaży, ciekawym pawilonem nawiązującym do architektury dworca PKP, hotelu „Beskid” lub prezentować współczesną formę. Całość placu zostanie poprzecinana niewielkimi elementami zieleni niskiej. Podniesie to atrakcyjność całego założenia. Parking dla dworca PKP został zlokalizowany po jego wschodniej stronie. Wjazd do niego odbywać się będzie z ulicy kolejowej, tuż przed rampą do zjazdu pod ziemię. Aleje w ostatnim odcinku również zostały delikatnie zmienione. Przede wszystkim jeden z pasów został przeznaczony na miejsca postojowe. Zjazd z Alei w ulicę Kolejową jest niemożliwy, dlatego zostały one odpowiednio zakończone. Proponuje się tam parking typu KISS&RIDE. Jest to bardzo ciekawe rozwiązanie dla osób, które zostają podwożone do dworca PKP lub MPK i nie zostawiają tam samochodu na dłuższy czas. Ponadto wprowadzono nowe elementy zieleni wysokiej, które przeplatają się z miejscami postojowym. Zorganizowano również dla pieszych dwa nowe przejścia. Przestrzeń publiczna przed blokiem „Pekin” została w sposób prosty i geometryczny podzielona. Głównie jest to ciąg pieszy naprowadzający na dworzec PKP i MPK oraz mniejsze ciągi zlokalizowane w zieleni. Poprzez stworzenie większych i wygodniejszych stopni została zniwelowana bariera komunikacyjna w postaci muru oporowego. Taki zabieg ułatwi pieszym dotarcie do usług zlokalizowanych w parterze budynku mieszkalnego. W większości przestrzeń ta będzie miała mnóstwo zieleni urządzonej, w której proponuje się różnego rodzaju roślinność podnoszącą atrakcyjność oraz podnoszącą jakość życia mieszkańców obszaru. W niektórych częściach zaproponowano również płaskie fontanny lub płytkie baseny. Woda jest ważnym elementem służącym zachowaniu naturalnego środowiska i sprzyjająca dobremu samopoczuciu człowieka, gdyż w połączeniu z roślinnością wywołuje Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 44 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy wrażenie obcowania z naturą. Na wyznaczonych poprzez ścieżki piesze powierzchniach możliwe będzie stworzenie tymczasowego lub stałego zadaszenia. Dzięki takiemu zabiegowi osoby korzystające z terenu będą mogły organizować spotkania towarzyskie, możliwe jest ustawienie odpowiednich mebli do gry w szachy lub warcaby. Artyści uliczni będą mogli organizować w tych miejscach niewielkie pokazy, a mieszkańcy będą mieli miejsce do rekreacji w wolnych chwilach. B) INSPIRACJE 1. Plac dworcowy, który będzie wielofunkcyjnym miejscem przeznaczonym wyłącznie dla ruchu pieszego. W zależności od potrzeby może on stanowić powierzchnię pod lodowisko w zimie, w wakacje pod różnego rodzaju instalację pod deskorolki lub rolki. Będzie również miejsce na różnego rodzaju wydarzenia kulturalne, koncerty czy wystawy na powietrzu. Przykładem może być plac dworcowy w Krakowie. Ryc. 36. Plac dworcowy w Krakowie. Źródło: www.google.pl 2. Wprowadzenie wody w postaci płytkich basenów lub płaskich fontann. W zdecydowany sposób podniesie atrakcyjność miejsca oraz wpłynie na poprawę warunków klimatycznych terenu. Przykład może stanowić płaska fontanna we wnętrzu urbanistycznym jakim jest atrium budynku Metropolitan w Warszawie. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 45 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy Ryc. 36. Płaska fontanna w atrium budynku Metropolitan w Warszawie. Źródło: http://www.warsawtour.pl/zabytki-i-inne-atrakcje/metropolitan-161216.html 3. Możliwość wprowadzenia stałych lub tymczasowych zadaszeń na placu lub w terenie. Będą one osłoną dla różnego rodzaju aktywności społecznych m.in. gry w szachy, spotkań towarzyskich. Stworzą dodatkowe możliwości spędzania wolnego czasu dla mieszkańców lub czekających na komunikację zbiorową. Przykładowe zadaszenie dziedzińca lub zadaszenia połączonego z oświetleniem pokazano poniżej. Ryc. 37, 38. Przykłady zadaszeń. Źródło: www.google.com Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 46 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 4. Wprowadzenie na teren różnych gatunków roślinności, traw czy niskich krzewów. Będą one ciekawie wyglądać w różnych porach roku i uatrakcyjnią obszar. Przykładem może stać się niska zieleń wokół Muzeum Śląskiego w Katowicach. Ryc. 39. Muzeum Śląskie w Katowicach. Źródło: http://rpo-promocja.slaskie.pl/strona.php?art1=1300087979 5. Pawilon usługowy i miejsce pod tymczasowe stragany. Wprowadzi nowe funkcje, zachęci do korzystania z komunikacji zbiorowej. Zlikwiduję istniejącą, nieciekawą zabudowę. Interesującym przykładem jest plac targowy w Mszanie Dolnej i jego proste, ale ciekawe zadaszenie. Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 47 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 6. Stworzenie odpowiedniej kładki dla pieszych nad trakcją kolejową. Będzie ona również dostosowana dla niepełnosprawnych poprzez windę. Zlikwiduję istniejącą barierę komunikacyjną i w większy sposób zintegruję północną i południową część miasta. Poniżej znajduję się przykładowy projekt kładki pieszej z windą nad trakcja kolejową w Giżycku. Ryc. 42. Projekt kładki nad torami kolejowymi w Giżycku. Źródło: http://www.gizycko.pl/oferta-centrum.html Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. 7. PowiększenieŹródło: i poprawa infrastruktury dworca MPK. Zachęci mieszkańców i http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ gości do korzystania z komunikacji zbiorowej. Odpowiednio zadaszone i wyposażone stanowiska Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ całkowicie poprawią istniejący dworzec. Przykład ciekawego, współczesnego dworca znajduję się w Poznaniu. Ryc. 43. Dworzec MPK – Rataje w Poznaniu. Źródło: http://mariuszlis.com.pl/panoramy2d.html Ryc. 42. Projekt kładki nad torami kolejowymi w Giżycku. Źródło: http://www.gizycko.pl/oferta-centrum.html Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. Praca dyplomowa inżynierska Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 48 Ryc. 40, 41. Plac targowy 2016 w Mszanie Dolnej. Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ Ryc. 40, 41. Plac targowy w Mszanie Dolnej. Źródło: http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy C) PODSUMOWANIE. Przyjęte rozwiązania przestrzenno-funkcjonalne w projekcie przede wszystkim integrują dwa bardzo ważne węzły komunikacji zbiorowej, czyli dworzec PKP i MPK. Stwarzają wielofunkcyjny plac, który może być wykorzystywany w różny sposób oraz wprowadzają nowe funkcje, jakimi są przede wszystkim usługi. Dzięki zmniejszeniu ruchu samochodowego na danym obszarze staje się on przyjazny pieszemu i zachęca do korzystania z komunikacji zbiorowej. Poprawa jakości życia mieszkańców obszaru ma także znaczenie. Również przestrzeń publiczna przed blokiem „Pekin” nabiera nowego wymiaru, poprzez wprowadzenie ciekawej roślinności czy różnego rodzaju elementów małej architektury np. w postaci zadaszenia. Wybrany obszar staję się integralną całością, co podnosi atrakcyjność miejsca w Nowym Sączu. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 49 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 7 Bibliografia [1] „Dzieje miasta Nowego Sącza”, pod red. Feliksa Kiryka i Zygmunta Ruty, Kraków 1996r., wydawnictwo i drukarnia: Secesja. [2] „Encyklopedia sądecka”, Jerzy Leśniak, Augustyn Leśniak, Nowy Sącz 2000r., Urząd Miasta w Nowym Sączu. [3] „Wielmożny Pan Nowy Sącz”, Sylwester Adamczyk, Justyna Machałowska, Nowy Sącz 2013. [4] „Przestrzenie publiczne miast europejskich. Projektowanie urbanistyczne”, Katarzyna Pluta, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2014. [6] Bojanowski K., et al. — Elementy analizy urbanistycznej, Program Tempus JEN-3533, Kraków, 1998, Wyd.PK. [7] Gehl J. — Zycie miedzy budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, Kraków, 2011, RAM. [8] Gyurkovich J. (red.) — Przestrzeni publiczna współczesnego miasta, Czasopismo Techniczne z. 9-A/, Kraków, 2005, Wyd.PK [9] Wejchert K. — Elementy kompozycji urbanistycznej, Warszawa, 1984, Arkady [10] Zuziak Z.K. — O tożsamości urbanistyki, Kraków, 2009, Wyd. PK Źródła internetowe: [1] http://www.nowysacz.pl [2] http://twojsacz.pl/175-metrow-chin-w-nowym-saczu-czyli-pekin-2/ [3] http://www.nowysacz.pl/prawo-lokalne/pl_zp - Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego „NS-29 Śródmieście”; - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Nowy Sącz. [4] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20020750690 [5] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19990430430 [6] http://nowosadecki.e-mapa.net/ [7] http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&actions=acShowWgButtonPanel_ kraj_ORTO [8] http://mariuszlis.com.pl/panoramy2d.html [9] http://www.gizycko.pl/oferta-centrum.html [10] http://www.em4.pl/index.php?/urbanistyka/plac-targowy-mszana-dolna/ [11] http://rpo-promocja.slaskie.pl/strona.php?art1=1300087979 Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 50 Integracja przestrzeni publicznej z koncentracjami komunikacji zbiorowej w Nowym Sączu Magdalena Oleksy 8 Załączniki 1. Plansza 1 – Analizy urbanistyczne. 2. Plansza 2 – Analiza SWOT oraz warianty 1 i 2. 3. Plansza 3 – Warianty 3 i 4 oraz projekt koncepcyjny. Praca dyplomowa inżynierska Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, 2016 51