raport z ewaluacji problemowej

Transkrypt

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II z Oddziałami
Integracyjnymi w Chełmie
Chełm
Kuratorium Oświaty w Lublinie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja
zewnętrzna
polega
na zbieraniu
i analizowaniu
informacji
na temat
funkcjonowania
szkoły
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu,
egzaminu
gimnazjalnego,
egzaminu
maturalnego,
egzaminu
potwierdzającego
kwalifikacje
zawodowe
i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te
wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie
2/47
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 04-11-2014 - 07-11-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Dariusz Sułkowski, Krystyna Saneluta. Badaniem objęto 148 uczniów (ankieta i wywiad
grupowy),93
rodziców
(ankieta
i wywiad
grupowy)
i 35
nauczycieli
(ankieta
i wywiad
grupowy).
Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego
i partnerów
szkoły,
grupowy
z pracownikami
niepedagogicznymi,
a także
obserwacje
lekcji
i analizę
dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary
działania szkoły.
Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi:
OZ - Arkusz obserwacji zajęć
AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły
AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli
AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców
AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień"
AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła"
APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora
ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych"
WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami
WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami
WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami
WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły
WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji
WP - Scenariusz wywiadu z partnerami
WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale
3/47
Obraz szkoły
Gimnazjum nr 1 im. Jan Pawła II z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie, wchodzi w skład Zespołu Szkół
Ogólnokształcących Nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi. Jest placówką publiczną prowadzoną przez Miasto
Chełm. Mieści się przy ulicy Wołyńskiej 1 w odremontowanym, estetycznym budynku. Posiada dobrze
wyposażone pracownie przedmiotowe, salę komputerową oraz bibliotekę z Internetowym Centrum Informacji
Multimedialnej. Zaletą szkoły jest posiadanie własnego kompleksu boisk sportowych ORLIK, z których
korzystają
uczniowie
zarówno
na lekcjach
wychowania
fizycznego
jak
i
na zajęciach
pozalekcyjnych
(koszykówka, pika nożna i siatkowa, tenis stołowy). Organizowane są także dla uczniów zajęcia na pobliskim
basenie, a nauczycielki prowadzą grupę cheerliders.
W szkole wielorakie działania edukacyjne, wśród których warto wymienić: Szkolny Klub Filmowy, Koło Misyjne,
wydawanie gazetki szkolnej "Uczniak" oraz działalność przedmiotowych kół zainteresowań: humanistycznego,
matematycznego z elementami przedsiębiorczości, informatycznego, biologicznego i chemicznego, języka
niemieckiego . Wiele działań wychowawczych związanych jest z postacią patrona szkoły i wartościami jakie
wyznawał, to np. międzyszkolny konkurs recytatorski "Nie zmarnujmy tego daru…", "Kawiarenka wadowicka" –
spotkania uczniów, rodziców i nauczycieli, obchody Dnia Patrona, koncerty, inscenizacje i przedstawienia.
W gimnazjum działa drużyna harcerska, "Caritas", PCK, a uczniowie rozwijają empatię i wrażliwość na krzywdę
drugiego człowieka, angażując się w niesienie pomocy innym oraz organizacje wielu akcji charytatywnych.
Nauczyciele
kształtują
kompetencje
kluczowe
uczniów
poprzez
organizację
procesów
edukacyjnych
z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej. Uczniowie gimnazjum
osiągają średnie i wyżej średnie wyniki z egzaminów zewnętrznych, są laureatami różnorodnych konkursów.
Szkoła buduje pozytywny klimat dla rozwijania samorządności uczniów i podejmowania działań społecznych
w środowisku lokalnym. Większość uczniów angażuje się w działania społeczne Samorządu Uczniowskiego.
Organizowane są debaty szkolne i spotkania z ciekawymi ludźmi (także absolwentami szkoły).
Szkoła może poszczycić się trzynastoletnim, bogatym doświadczeniem w nauczaniu i wychowaniu dzieci
w duchu idei integracji, z poszanowaniem odmienności każdego z uczniów. Kadra nauczycielska odznacza się
wysokim profesjonalizmem. Pedagodzy zdobywają ciągle nowe kwalifikacje i umiejętności. Każdy z nich ma
wysoką świadomość odpowiedzialności za proces edukacji, bezpieczeństwo i atmosferę w szkole. Odznaczają się
wysokim poziomem empatii, co prowadzi do głębokiego rozumienia potrzeb, ale i ograniczeń wszystkich
uczniów.
W szkole
zatrudniony
jest
rehabilitant,
który
pracuje
z podopiecznymi
w sali
wyposażonej
w nowoczesny sprzęt i pomoce. Na uwagę zasługuje również wsparcie reedukatora, który wszechstronnie
wspiera rozwój i prowadzi diagnozę oraz terapię.. Placówka posiada też specjalistyczny sprzęt do terapii EEG–
BIOFEEDBACK, który jest wykorzystywany przez uczniów.
Aby uhonorować osoby szczególnie zaangażowane w działania na rzecz słabszych i potrzebujących pomocy,
każdego roku przyznawane są w gimnazjum nagrody "Złote Serce Integracji". Jest to wyróżnienie, które
przyznaje młodzież. Wśród posiadaczy "Złotego Serca Integracji" są zarówno uczniowie, jak i rodzice,
nauczyciele, pracownicy obsługi, władze miasta i przyjaciele szkoły.
Gimnazjum posiada wojewódzki certyfikat " Szkoła Promująca Zdrowie". W roku 2013 szkoła została
wyróżniona w Ogólnopolskim Konkursie "Szkoła przyjazna dla każdego".
Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie realizuje się podstawę programową
uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz zalecane warunki i sposoby jej
realizacji. W szkole monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości
4/47
rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz, zaś wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania
osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów
edukacyjnych uczniów.Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy.W szkole
rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną
każdego ucznia, zaś zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze
i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie
do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. W szkole analizuje się wyniki egzaminów oraz wyniki ewaluacji
zewnętrznej i wewnętrznej, a analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie
których planuje się i podejmuje działania. Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane
i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane
5/47
Informacja o placówce
Patron
Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II z Oddziałami
Integracyjnymi w Chełmie
JAN PAWEŁ II
Typ placówki
Gimnazjum
Miejscowość
Chełm
Ulica
WOŁYŃSKA
Numer
1
Kod pocztowy
22-100
Urząd pocztowy
CHEŁM
Telefon
825632233
Fax
825632233
Nazwa placówki
Www
Regon
11024946700000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
275
Oddziały
11
Nauczyciele pełnozatrudnieni
40.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
0.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
0.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
25
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
6.88
Województwo
LUBELSKIE
Powiat
Chełm
Gmina
Chełm
Typ gminy
gmina miejska
6/47
Poziom spełniania wymagań państwa
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
B
W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z
poprzedniego etapu edukacyjnego (D)
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji
(D)
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego
możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów
uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów,
w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych
działań dydaktyczno-wychowawczych (B)
Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
B
W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia
się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D)
Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne
organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie
do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D)
W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły
lub placówki (D)
Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami
świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D)
W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w
odniesieniu do każdego ucznia (B)
W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B)
Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników
sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych
B
W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i
wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje
się i podejmuje działania (D)
Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby
modyfikowane (D)
W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B)
W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć
uczniów i losów absolwentów (B)
7/47
Wnioski
1. W gimnazjum realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu
edukacyjnego oraz zalecane warunki i sposoby jej realizacji.
2. Placówka monitoruje i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe,
formułuje i wdraża wnioski z tych analiz, co przyczynia się do osiągania przez uczniów sukcesów w konkursach
i olimpiadach, jednak w ostatnim roku nastąpił spadek wyników egzaminu gimnazjalnego z niektórych
przedmiotów.
3. W gimnazjum realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły, co sprawia,
że uczniowie w szkole czują się bezpiecznie.
4. W szkole analizuje się wyniki egzaminów oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej, a analizy prowadzą
do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania służące
podniesieniu efektywności pracy szkoły.
8/47
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Stan oczekiwany:
Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do
nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice
powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one
nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o
osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Poziom spełnienia wymagania: B
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Przeprowadzona ewaluacja dowodzi, że w Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II z Oddziałami
Integracyjnymi w Chełmie realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów
z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz zalecane warunki i sposoby jej realizacji. W szkole
monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe,
formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz, zaś wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania
osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych
sukcesów edukacyjnych uczniów.Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na
rynku pracy.
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając
osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego
Przeprowadzona ewaluacja dowodzi, że w szkole realizuje się podstawę programową uwzględniając
osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Potwierdza to wywiad z dyrektorem oraz analiza danych zastanych.
Dyrektor powiedział, że w szkole analizuje się osiągnięcia uczniów. W klasie I wychowawcy we współpracy
z zespołem ds. analiz i opracowywania wyników egzaminów wewnętrznych przeprowadzają diagnozę na wejście.
Zakres diagnozy obejmuje analizę wyników klasyfikacji rocznej po klasie VI, analizę wyniku sprawdzianu po
klasie VI, czynniki kontekstowe i społeczne. Wychowawcy klas z zespołem nauczycieli uczących w klasie
dokonują analizy orzeczeń i opinii w celu dostosowania procesu lekcyjnego, wymagań edukacyjnych oraz
zorganizowania pomocy psychologiczno – pedagogicznej. Na podstawie diagnozy m.in. formowane są grupy
językowe, a nauczyciele uzyskują wiedzę na temat potencjału edukacyjnego uczniów. Informacje uzyskane
9/47
w wyniku diagnozy przedstawiane są wszystkim nauczycielom podczas posiedzenia rady pedagogicznej. Należy
nadmienić, że służą one do modyfikacji programów nauczania i metod pracy oraz dostosowywania oferty zajęć
pozalekcyjnych do potrzeb i możliwości uczniów
Analiza dokumentów potwierdziła, że w szkole, w klasach pierwszych prowadzona jest „Diagnoza na wejście’,
w której uwzględniono:
1. Wyniki sprawdzianu po klasie VI oraz oceny z matematyki i języka polskiego na zakończenie II etapu
edukacji;
2. Czynniki środowiskowe;
3. Wyniki sprawdzianów próbnych z języka polskiego, matematyki i języka obcego.
Wnioski wynikające z diagnozy:
1. Uczniowie słabo opanowali umiejętności matematyczne, w szczególności z zakresu obliczania rzeczywistej
odległości, korzystania ze skali i przeliczania jednostek oraz rozwiązywania zadań tekstowych.
2. Do gimnazjum zostali przyjęci w większości uczniowie o potencjale niskim i średnim.
3. Należy zwiększyć liczbę godzin lekcyjnych na powtórzenie zagadnień, które sprawiają uczniom trudności (
zmodyfikować szkolne plany nauczania).
4. W klasach II w I semestrze przeprowadzić sprawdzian próbny z umiejętności, które najsłabiej wypadły
diagnozie.
Na podstawie przeprowadzonej diagnozy wdrożono do realizacji następujące działania:
1.
Zorganizowanie
zajęć
wyrównawczych
z języka
polskiego
i matematyki
począwszy
od klasy
I 2.
Zmodyfikowanie szkolnych planów nauczania, uwzględniając zwiększenie liczby godzin na lekcje powtórzeniowe.
3.
Skorelowanie
programu
nauczania
matematyki,
fizyki
i geografii
w celu
ćwiczenia
praktycznego
wykorzystania matematyki w nauczaniu tych przedmiotów (przeliczanie skali, zamiana jednostek, analiza
danych na podstawie tabeli).
4. Przeprowadzenie w klasie II we wrześniu sprawdzianu z matematyki z zakresu wiadomości i umiejętności,
które najsłabiej wypadły w diagnozie.
Efektem tych działań jest:
1. Wzrost oceny średniej klas I na koniec roku w porównaniu z I semestrem;
2. Uzyskanie na sprawdzianie próbnym z matematyki w klasie II wyniku o 17 % wyższego w stosunku
do diagnozy na wejście.
3. Zorganizowanie zajęć dla uczniów zdolnych z matematyki i języka polskiego.
4. W szkolnych planach nauczania uwzględniono zmiany związane z dostosowaniem do potencjału edukacyjnego
zespołów klasowych i indywidualnie dla ucznia.
10/47
Obszar badania:
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji
Przeprowadzone badanie pozwala na stwierdzenie, że podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem
zalecanych warunków i sposobów jej realizacji.
Potwierdzają to, ankiety dla nauczycieli, obserwacje zajęć i wywiady z nauczycielami po obserwacji.
Większość ankietowanych nauczycieli było zdania, że na wszystkich zajęciach kształtują u uczniów czytanie –
umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów oraz umiejętność uczenia się (wykres 3j.),
Wszyscy ankietowani nauczyciele zaznaczyli, że na wszystkich prowadzonych zajęciach dawali uczniom
możliwości kształtowania umiejętności komunikowania się w języku ojczystym (wykres 8j.). Większość
ankietowanych nauczycieli była zdania, że na większości zajęć kształtują u uczniów myślenie naukowe –
umiejętność
formułowania
wniosków
opartych
na obserwacjach
empirycznych
dotyczących
przyrody
i społeczeństwa ( wykres 2j.) oraz, że większość nauczycieli na co najmniej połowie zajęć kształtuje u uczniów
myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz
formułowania
sądów
opartych
na rozumowaniu
matematycznym
(wykres
4j.).
Większość
nauczycieli
na większości zajęć stwarzała swoim uczniom możliwość kształcenia umiejętności pracy zespołowej (wykres
5j.), odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji (wykres 6j.) i posługiwania się
nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi ( wykres 7 j.). Ankietowani nauczyciele oznajmili,
które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej wykorzystują systematycznie.
Wymienili: wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktyce, przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie
informacyjnym, wykorzystanie mediów edukacyjnych, organizowanie pozalekcyjnych form nauki, uczenie się
poprzez
zabawę,
dbanie
o infrastrukturę
oraz
dostosowanie
treści
nauczania
do możliwości
uczniów
i mobilizowanie uczniów do generowania własnych pomysłów (wykres 10 o).
Obserwacje zajęć wykazały, iż nauczyciele podczas prowadzonych lekcji kształtowali następujące umiejętności
opisane w podstawie programowej (Tab. 1).
Nauczyciele w wywiadach po obserwacji powiedzieli, które z zalecanych sposobów i warunków realizacji
podstawy programowej wykorzystali podczas tej lekcji. Najczęściej wymieniali indywidualizację procesu
nauczania,
umożliwienie
uczniom
korzystania
ze
zdobytych
wiadomości
i umiejętności
w praktyce,
motywowanie do udziału w zajęciach i twórczego rozwiązywania problemów, zwracanie uwagi na poprawność
posługiwania się językiem ojczystym, kształcenie samodzielności w docieraniu do informacji oraz umiejętności
ich selekcjonowania i prawidłowego wnioskowania, jak też eksperymenty i odwołanie do środowiska uczniów.
Obserwacje lekcji potwierdziły informacje przekazane w wywiadach po obserwacji.
11/47
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
12/47
Wykres 5j
Wykres 6j
Wykres 7j
Wykres 8j
13/47
Wykres 1o
Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru
Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu
kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788)
Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6
Tab.1
Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi
Częstość Procent
1
czytanie
5/1
83.3 / 16.7
2
myślenie matematyczne
2/4
33.3 / 66.7
3
myślenie naukowe
4/2
66.7 / 33.3
4
umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym,
5/1
83.3 / 16.7
1/5
16.7 / 83.3
zarówno w mowie, jak i piśmie
5
umiejętność
posługiwania
informacyjno-komunikacyjnymi,
się
w
nowoczesnymi
tym
także
dla
technologiami
wyszukiwania
i
korzystania z informacji
6
umiejętność uczenia się
4/2
66.7 / 33.3
7
umiejętność pracy zespołowej
2/4
33.3 / 66.7
8
inne, jakie?
0/6
0 / 100
14/47
Obszar badania:
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego
ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz
Przeprowadzone badanie dowodzi, że w szkole monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego
ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz.
Potwierdza to, ankieta dla nauczycieli, obserwacje zajęć oraz wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym
oddziale. Ankietowani nauczyciele poinformowali w jaki sposób monitorują osiągnięcia uczniów. Wymienili
stwarzanie
uczniom
możliwości
zadawania
pytań,
zbieranie
informacji
zwrotnych
od uczniów,
prośbę
o podsumowanie ćwiczenia, wykorzystanie różnych narzędzi diagnostycznych, zadawanie pytań, sprawdzenie,
czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie, w jaki sposób wykonują zadania, posługiwanie się
indywidualną
dokumentacją
każdego
ucznia,
stosowanie
oceniania
bieżącego,
stosowanie
oceniania
podsumowującego i kształtującego oraz min. udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych, projektach i kołach
zainteresowań. (wykres 1w). Obserwacje zajęć i wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym oddziale
potwierdziły
przytoczone
przez
ankietowanych
nauczycieli
sposoby
monitorowania
osiągnięć
uczniów.
Ankietowani nauczyciele oznajmili do czego wykorzystują wnioski z analizy osiągnięć uczniów. Najczęściej
wymieniali
modyfikację
metody
pracy
z uczniem
i metody
wychowawcze,
indywidualizację
nauczania,
modyfikację zakresu wprowadzonego materiału, zwracanie większej uwagi na zagadnienia, które sprawiają
uczniom trudność, zwiększenie motywacji do zwiększenia indywidualnego zaangażowania uczniów, modyfikacje
warsztatu pracy, zwiększenie nacisku na rozwiązywanie zadań praktycznych i umiejętności rozwiązywania
zadań, modyfikacji kryteriów oceniania oraz zwiększenie konsultacji z rodzicami. Nauczyciele uczący w jednym
oddziale w wywiadzie oznajmili, że wnioski z analizy osiągnięć uczniów służą im do:
●
planowania pracy z uczniami i aktywizowania ich do dodatkowej pracy (dodatkowe zajęcia zgodne
z zainteresowaniami uczniów i oczekiwaniami rodziców)
●
modyfikacji zakresu wprowadzanego materiału programowego poprzez zwiększenie liczby ćwiczeń
doskonalących umiejętności, które uczniowie opanowali najsłabiej, zwiększenie liczby godzin
na zagadnienia trudniejsze -zmiany form i metod pracy na lekcjach w celu dostosowania ich
do potrzeb uczniów z uwzględnieniem wniosków z egzaminów próbnych i diagnoz
●
modyfikacji warsztatu pracy poprzez opracowanie dodatkowych kart pracy, pomocy dydaktycznych,
treści zadań, wzorów sprawdzianów
●
opracowywania i przeprowadzania testów i sprawdzianów z wykorzystaniem zadań egzaminacyjnych
w celu
ćwiczenia
strategii
rozwiązywania
testów,
wykonywania
zadań
typu
prawda-fałsz,
rozwiązywania zadań praktycznych, pozwalających uczniom na wykorzystanie wiedzy w praktyce
●
zwiększenia częstotliwości konsultacji z rodzicami uczniów (zarówno tych, którzy mają problemy
z nauką, jak i uzdolnionych)
●
modyfikowania programów nauczania,
●
bieżące dostosowanie tematów lekcji do potrzeb uczniów,
●
ustalanie najlepszych metody ćwiczeń i metod pracy,
●
organizacji zajęć pozalekcyjnych.
15/47
Wykres 1w
16/47
Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów
przyczyniają
się
do
wzrostu
efektów
uczenia
się
i
osiągania
różnorodnych
sukcesów
edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany
etap
edukacyjny,
potwierdzają
skuteczność
podejmowanych
działań
dydaktyczno-wychowawczych
Przeprowadzona
ewaluacja
dowiodła,
że wdrożone
wnioski
z monitorowania
i analizowania
osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych
sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy
ukończyli
dany
etap
edukacyjny,
potwierdzają
skuteczność
podejmowanych
działań
dydaktyczno-wychowawczych.
Świadczy o tym wywiad z dyrektorem szkoły i nauczycielami uczącymi w jednym oddziale oraz ankieta dla
uczniów
i analiza
danych
zastanych.
Dyrektor
w wywiadzie
podał
przykłady
podejmowanych
działań
dydaktycznych i wychowawczych wynikających z bieżących analiz osiągnięć uczniów. Były to organizacja
różnych form zajęć pozalekcyjnych:
●
rozwijających zainteresowania uczniów
(koła: języka polskiego, informatyczne, matematyczne,
plastyczne, szkolny klub filmowy),
●
przygotowujących
do egzaminu
gimnazjalnego
-
mających
na celu
ćwiczenie
umiejętności
i utrwalanie wiadomości sprawdzanych na egzaminie zewnętrznym (koła: matematyczne, chemiczne,
fizyczne, historyczne, biologiczne, geograficzne, informatyczne, języka polskiego, języka angielskiego
i języka niemieckiego),
●
dla uczniów mających trudności w nauce (zajęcia wyrównawcze: z języka polskiego, języka
angielskiego, języka niemieckiego, matematyki, fizyki, chemii).
oraz przeprowadzanie i analiza próbnych egzaminów gimnazjalnych, zachęcanie do udziału i przygotowywanie
uczniów do konkursów, praca zespołowa nauczycieli - wspólne opracowywanie i analiza egzaminów próbnych.
Efektem tych działań jest:
1. Wzrost efektywności kształcenia potwierdzony w wynikach klasyfikacji rocznej i ilość uczniów promowanych
oraz uzyskanie przez uczniów dobrych wyników na egzaminie gimnazjalnym z języka polskiego.
2. Udział w coraz większej liczbie różnorodnych konkursów i osiąganie sukcesów, m.in.:
• Ogólnopolski Konkurs Polonistyczny „OMNIBUS”,
• Konkursy Lubelskiego Kuratora Oświaty /finaliści z geografii i fizyki – 2013/.
• Ogólnopolska Olimpiada Myśli Jana Pawła II /finaliści -2013/,
• Ogólnopolski Konkurs Geograficzny / wyróżnienie – 2013/,
• IX Wojewódzki Konkurs Pieśni patriotycznej i Religijnej Placówek Specjalnych i Integracyjnych / II miejsce –
2013/,
• Ogólnopolski Konkurs Polonistyczny „FRASZKA” -/ wyróżnienie – 2013/,
• Ogólnopolski Konkurs Informatyczny „Bezpieczny w sieci” / wyróżnienie – 2013/,
• Wojewódzki Konkurs Wiedzy o Janie Pawle II / II miejsce – 2014/,
• „Złota Maska” V Ogólnopolski Przegląd Form Teatralnych Inspirowanych Myślą Jana Pawła II /wyróżnienie –
17/47
2014/,
• XI lubelskie spotkania z poezją Jana Pawła II / laureat – 2014/,
• Wyróżnienia w Ogólnopolskim Konkursie Przedmiotowym PINGWIN- w kategorii przyroda i matematyka 2014.
Efektem tego typu działań było pokonanie przez uczniów trudności w nauce i uzyskanie promocji do klasy
wyższej.
Dyrektor podał również przykłady podejmowanych działań wychowawczych wynikających z bieżących analiz
osiągnięć uczniów. Były to:
• Organizowanie imprez dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, m.in. Orlik Cup – turniej piłki
nożnej, Festiwal „Młody Artysta”, Integracyjny Turniej Tenisa Stołowego;
• Organizacja debat uczniowskich: Tolerancja”, „Wolność”, Życie czy wegetacja”;
• Udział w akcjach charytatywnych, m.in Pomóż dzieciom przetrwać zimę, Paczka dla kolegi, Ogólnopolska
Akcja Dzieło Nowego Tysiąclecia;
• Udział w I edycji Ogólnopolskiej Kampanii „W –f z klasą”.
• Opracowanie punktowego systemu oceniania zachowania.
• Wzbogacenie oferty zajęć z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia.
Natomiast efektem podejmowanych działań wychowawczych jest między innymi:
1. Zwiększenie udziału uczniów w działalności wolontariackiej;
2. Zmniejszenie ilości zwolnień z zajęć wychowania fizycznego, zwiększenie udziału uczniów w zajęciach
pozalekcyjnych sportowych, wyróżnienie w Ogólnopolskiej Kampanii „W –f z klasą”.
3. Zmiana kryteriów ocen zachowania w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania, co zdaniem nauczycieli
zwiększyło dyscyplinę uczniów;
4. Organizowanie spotkań z: dietetykiem na temat zdrowego żywienia, psychologiem i reedukatorem na temat
stresu przed egzaminem gimnazjalnym oraz efektywnych sposobów uczenia się.
Ponadto uczniowie biorą udział w spektaklach profilaktycznych, przygotowali spektakl „Sekret” w ramach
programu PaT.
Ankietowani uczniowie są zadowoleni z osiągnięć sportowych i innych ( w tym promocji do następnej klasy) oraz
osiągnięć w konkursach i olimpiadach, zdobycia lub podniesienia umiejętności, sukcesów artystycznych,
uzyskanych ocen, dobrej frekwencji i niespóźniania się na lekcje, mobilizacji do nauki oraz rozwijania talentów
i zainteresowań w szkole.
Nauczyciele uczący w jednym oddziale wymienili efekty działań (przytoczone przez dyrektora)
wynikające
z wdrażania wniosków z nadzoru pedagogicznego i przeprowadzonych analiz.
Analiza dokumentów zastanych wykazała, że wyniki egzaminu gimnazjalnego w ostatnich trzech latach
kształtowały się następująco:
●
Język polski stanin 5,6,6.
●
Matematyka stanin 4,5,3
●
Historia i wos stanin 6,6,4 .
●
Przedmioty przyrodnicze stanin 5,5,4
Z analizy EWD wynika, że w uczniowie piszący egzamin gimnazjalny w 2014 r. uzyskali wyniki z języka
polskiego stanin 6, matematyki stanin 3. Wśród uczniów piszących egzamin w 2014 r. aż 35 % uczniów było
o potencjale niskim na wejście ( w latach poprzednich 23 % - 2012, 16,1 % w 2013), Wskaźnik trzyletni z lat
18/47
2012 – 2014 pokazuje, iż w części humanistycznej szkoła jest „Szkołą sukcesu”; w części matematyczno –
przyrodniczej szkoła pozostaje na poziomie „Szkoły wymagającej pomocy". W ostatnim roku nastąpił spadek
wyników egzaminu gimnazjalnego z matematyki, historii, wos -u i przedmiotów przyrodniczych.
Z języka
polskiego wynik wzrósł i utrzymuje się na tym samym poziomie. Grupa uczniów o niskim potencjale na wejście
uzyskała najwyższy wskaźnik dodatni EWD Wszyscy uczniowie gimnazjum w 2014 r. ukończyli szkołę. Nastąpił
wzrost oceny średniej klas III ( śr o 0,5 %).
Dyrektor w wywiadzie wymieniła najważniejsze wnioski z nadzoru pedagogicznego:
1. Zaangażować uczniów zdolnych do udziału w kołach przedmiotowych, zajęciach pozalekcyjnych oraz
konkursach przedmiotowych, zajęciach pozalekcyjnych oraz konkursach przedmiotowych w celu osiągania
sukcesów.
2. Utrwalać zrealizowany materiał oraz kontrolować stopień opanowania wiedzy i umiejętności w formie
sprawdzianów i testów zbliżonych formą do egzaminów zewnętrznych. 3. Zwiększyć frekwencję na zajęciach
obowiązkowych i dodatkowych oraz zachęcać uczniów do organizowania pomocy koleżeńskiej.
Na podstawie tych wniosków podjęto następujące działania:
1. Zespoły przedmiotowe nauczycieli we współpracy z Radą Rodziców opracowały i wdrożyły do realizacji
projekt szkolnego konkursu „Z wiedzą lepszy start” z zakresu przedmiotów objętych egzaminem gimnazjalnym.
Rozszerzono ofertę zajęć pozalekcyjnych zgodnie z zainteresowaniem uczniów i oczekiwaniami rodziców(koło
humanistyczne dla uczniów zdolnych, koło informatyczne, biologiczne, chemiczne, matematyczne z elementami
przedsiębiorczości, szkolny klub filmowy). 2. Zespoły przedmiotowe nauczycieli opracowały harmonogram
roczny egzaminów próbnych i testów diagnozujących dla uczniów , przeprowadzają szczegółową analizę
jakościową wyników, w celu opracowania wniosków i rekomendacji do dalszej pracy. Wnioski wykorzystują
do planowania zajęć edukacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów, które wypadły najsłabiej (
wspólnie z uczniami opracowują zagadnienia, które sprawiają uczniom najwięcej problemów, następnie planują
na zajęciach rozwiązywanie tych problemów w sposób twórczy). 3. Zespół wychowawczy opracował i wdrożył
„Program Poprawy Frekwencji w Gimnazjum”. Wychowawcy zawarli z rodzicami kontrakty dotyczące frekwencji
na zajęciach dodatkowych . W bibliotece i świetlicy szkolnej zorganizowano pomoc koleżeńską w odrabianiu
lekcji.
Efektami działań były:
1. Udział 60 uczniów w konkursie „Z wiedzą lepszy strat”.
2.Uzyskanie przez uczniów i rodziców informacji o stopniu opanowania podstawy programowej z przedmiotów
egzaminacyjnych.
3.
Analiza
dokumentacji
i dodatkowych.
szkolnej
W większości
wykazała
oddziałów
wzrost
frekwencja
frekwencji
wyniosła
uczniów
powyżej
93
na zajęciach
%. Efektem
obowiązkowych
końcowym
było
zmniejszenie liczby uczniów niepromowanych oraz ukończenie gimnazjum przez wszystkich uczniów.
19/47
Wykres 1o
20/47
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku
pracy
Przeprowadzone badanie dowiodło, że uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku
pracy.
Potwierdza to wywiad z nauczycielami i dyrektorem.
Nauczyciele i dyrektor w wywiadzie powiedzieli, że szkoła rozwija u uczniów wiele umiejętności przydatnych
na kolejnym etapie kształcenia. Są to:
●
rozwój kompetencji osobistych i społecznych
●
poprawna komunikacja interpersonalna, umiejętność autoprezentacji,
●
praca zespołowa i przygotowanie do publicznych wystąpień,
●
planowanie, organizowanie i ocenianie własnej nauki,
●
prezentacja własnego punktu widzenia,
●
podejmowanie ważnych decyzji,
●
rozwiązywanie konfliktów bez przemocy,
●
planowanie własnego rozwoju,
●
wykorzystanie wiedzy w praktyce,
●
szacunek do drugiego człowieka,
●
tolerancja, asertywność i empatia,
●
zdobywanie umiejętności przydatnych na rynku pracy (redagowanie podania, zaproszenia, CV, listu
motywacyjnego),
●
przygotowanie do wyboru zawodu (badanie predyspozycji zawodowych, rozpoznawanie własnych
potrzeb edukacyjnych, spotkanie z absolwentami),
●
komunikowanie się w języku ojczystym i w językach obcych, zarówno w mowie jak i w piśmie,
●
gotowość do uczestnictwa w kulturze,
●
kształtowanie zdrowego stylu życia,
●
ponoszenie odpowiedzialności za powierzone zadanie,
●
korzystanie z TIK (technologii informacyjno – komunikacyjnych),
●
rozwijanie przedsiębiorczości u uczniów,
●
myślenie naukowe.
Nauczyciele za najbardziej efektywne działania uznali:
●
realizację projektów edukacyjnych, np. „Czego uczą nas bajki Ignacego Krasickiego?”, „Świat pana
Fredry”, „Szlakiem bohaterów Kamieni na szaniec”, „Aktywnie po zdrowie”, „Żyj smacznie i zdrowo”
w ramach akcji firmy „Winiary”, „Jaki to kraj”, „Boże Narodzenie w Polsce i Niemczech”, „Gry i zabawy
ruchowe jako sposób czynnego wypoczynku”, „W zdrowym ciele zdrowy duch”, „Tesco dla szkół
„Zdrowo najedzeni”, organizację debat uczniowskich, np. „Tolerancja”, „Wolność”, „Życie czy
wegetacja”, „Czy warto się uczyć”, „Twoje życie w twoich rękach”, „Czy telefon i komputer to zawsze
twoi przyjaciele”, „Korzyści płynące z nauki języków obcych”, „Języki obce oknem na świat”, „Etyczna
konsumpcja”-w ramach tygodnia edukacji globalnej,
21/47
●
udział w akcjach charytatywnych, np.: Pomóż dzieciom przetrwać zimę, „Tak pomagam”, „Paczka dla
kolegi”, „Ogólnopolska akcja na Fundację Dzieło Nowego Tysiąclecia”, zbiórki nakrętek (uczą się
wrażliwości na drugiego człowieka, empatii),
●
udział w konkursach przedmiotowych, ortograficznych, literackich, recytatorskich, artystycznych,
sportowych, np.: Ogólnopolski Konkurs Albus 2014 z języka angielskiego(2014), Ogólnopolski
Konkurs Przedmiotowy „PINGWIN” w kategorii przyroda i matematyka(wyróżnienie-2012, 2013,
2014), Ogólnopolski Konkurs Polonistyczny „OMNIBUS”, ”Fraszka”(wyróżnienie 2013), Ogólnopolska
Olimpiada ”Myśli Jana Pawła II”(finaliści) - Konkursy Lubelskiego Kuratora Oświaty(finaliści z geografii
i fizyki) - „Złota Maska”, V Ogólnopolski Przegląd Form Teatralnych Inspirowanych Myślą Jana Pawła
II (wyróżnienie 2014), Ogólnopolski Konkurs Historyczny „Krąg”(wyróżnienie 2013), Ogólnopolski
Konkurs „Szkoła przyjazna dla każdego ucznia”(laureat-jeszcze nie odebrana nagroda) - XI Lubelskie
spotkania
z poezją
Jana
Pawła
II(laureat-III
miejsce,
Ogólnopolski
Konkurs
Informatyczny
„Bezpieczny w sieci”(wyróżnienie 2013), IX Wojewódzki Konkurs Pieśni Patriotycznej i Religijnej
Placówek Specjalnych i Integracyjnych(II miejsce-2013), IV Diecezjalny Konkurs Ortograficzny
„Dyktando Papieskie”(III miejsce) - II miejsce w konkursie o Janie Pawle II, udział w uroczystościach
(„Dzień Papieski”, „Dzień Patrona”, V Zjazd Rodziny Szkół Jana Pawła II Archidiecezji Lubelskiej,
„Dzień
otwarty
gimnazjum”,
uroczystości
państwowe),
udział
w teatralnych
poszukiwaniach
kształtujących postawy etyczne i estetyczne (Ogólnopolski Festiwal Małych Form Teatralnych „Złota
Maska”, Lubelski Przegląd teatrów w języku angielskim, Międzyszkolny Przegląd Małych Form
Teatralnych „Wznieś serce nad zło”, „W podróż do mrocznego i fascynującego świata – „Dziady”),
●
organizacja uroczystości promujących życie szkoły: koncert „Nie lękajcie się być świętymi”,
„Kawiarenka
wadowicka”,
informacyjno-komunikacyjnymi
posługiwanie
(tworzenie
się
prezentacji
nowoczesnymi
multimedialnych),
technologiami
realizacja
programów
profilaktycznych: „Szkoła bez przemocy”, „Bezpieczna szkoła – bezpieczny uczeń”, „Mediacje
rówieśnicze”, „PaT”, „Zanim spróbujesz”, „Najlepsza szkoła”, „Program poprawy frekwencji”,
●
udział w spotkaniach z osobami, które wyszły z uzależnień i realizacja spektakli profilaktyczno –
edukacyjnych, jak również w turniejach i akcjach: „Narkotykom mówię: Nie”, „Wznieś serce nad zło”,
„Sekret”,
„Rozprawa
żywieniowych
„Jedz
przeciw
zdrowo,
przemocy”,
myśl
„Życie
sprawniej”,
poza
klatką”,
udział
przygotowanie
w tygodniu
zdrowia
warsztatów
pod hasłem
„Cyberprzemoc”, udział w festynie rekreacyjno – sportowym „Łączy nas sport” – dla społeczności
lokalnej,
udział w happeningu „W drodze po zdrowie”, udział w programie „WF z Klasą”, udział
w Integracyjnym Turnieju Piłki Nożnej ORLIK CUP 2011 – 2014 oraz Integracyjnym Turnieju Tenisa
Stołowego, przygotowanie występu kabaretowego „Bajki ze zdrowiem w tle”, udział w wycieczkach
edukacyjnych, uczestnictwo w lekcjach muzealnych, oglądanie spektakli teatralnych („Zemsta”
w Tatrze Polskim, „Romeo i Julia” w Teatrze Buffo w Warszawie).
Nauczyciele
stwierdzili
efektywność
tych
działań
w oparciu
o udział
uczniów
w debatach,projektach
edukacyjnych, spektaklach teatralnych i seansach filmowych, uroczystościach szkolnych i integracyjnych oraz
w oparciu o sukcesy w konkursach, w akcjach charytatywnych, pracę w organizacjach szkolnych (Samorząd
Szkolny, Koło Misyjne, Koło Caritas, PCK), udział w zawodach sportowych, udział w targach edukacyjnych
i dniach otwartych szkół ponadgimnazjalnych, spotkaniach z przedstawicielami wybranych zawodów, udziału
w realizacji programów profilaktycznych. Dodali, że prowadzą diagnozy, badania edukacyjne, mikrobadania
22/47
i analizę wyników egzaminów zewnętrznych.
23/47
Wymaganie:
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
Stan oczekiwany:
W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być
one
oparte
na
diagnozie,
a
ich
skuteczność
poddawana
refleksji.
Ich
elementem
jest
przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują
nauczanie i wspierają uczniów.
W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz
sytuację społeczną każdego ucznia, zaś zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze
szczególnego
wsparcia
i specjalistyczne
w rozwoju
organizowane
lub pomocy
dla
uczniów
psychologiczno-pedagogicznej
wymagających
oraz
zajęcia
rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego
ucznia. W szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność
szkoły, a placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami
świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną.
Prowadzone
są
również
działania
uwzględniające
indywidualizację
procesu
edukacyjnego
w odniesieniu do każdego ucznia, zaś w opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole
odpowiada ich potrzebom.
Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby
rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia
Ewaluacja dowodzi, że w szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe,
sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora i rodziców oraz wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym oddziale.
Dyrektor w ankiecie oznajmił, iż w roku szkolnym 2011/2012 powołano 53 zespoły dla uczniów, u których
rozpoznano specjalne potrzeby edukacyjne. W tym: 25 zespołów dla uczniów z orzeczeniami, 26 zespołów dla
uczniów z opiniami, 2 zespoły dla uczniów zgłoszonych przez wychowawców. W roku szkolnym 2012/2013
powołano 74 zespoły dla uczniów gimnazjum. W tym: 56 dla uczniów z opiniami i 18 dla uczniów
z orzeczeniami. W roku szkolnym 2013/2014 powołano 62 zespoły. W tym: 46 uczniów z opiniami i 16
z orzeczeniami. Łącznie na przestrzeni lat 2011-2014 rozpoznano u 189 uczniów gimnazjum potrzebę wsparcia
w postaci różnorodnych form pomocy psychologiczno – pedagogicznej. Ankietowany dyrektor stwierdził, iż
głównym powodem wspierania uczniów są specyficzne lub niespecyficzne trudności w uczeniu się w postaci:
24/47
dysleksji,
dysortografii,
dysgrafii,
dyskalkulii,
obniżonego
rozwoju
intelektualnego
lub upośledzenia
umysłowego. W nielicznych przypadkach powodem są zaburzenia emocjonalne lub przewlekła choroba ucznia.
Dodał,
że programem
wsparcia
byli
objęci
wszyscy
uczniowie
zgłoszeni
do pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w sposób stały lub doraźny w postaci różnorodnych form pomocy do których
możemy zaliczyć: zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze z j. polskiego, matematyki, fizyki i chemii, zajęcia
korekcyjno – kompensacyjne, terapię logopedyczną, terapię psychologiczną, konsultacje pedagogiczne dla
rodziców,
zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu,
rewalidację, rehabilitację ruchową,
konsultacje przedmiotowe nauczycieli z rodzicami. W latach 2011/2014 dla 59 uczniów posiadających
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego opracowano Indywidualne Programy Edukacyjno-Terapeutyczne
oraz zorganizowano zajęcia rewalidacyjne.
Większość ankietowanych rodziców oznajmiło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach
ich dziecka przynajmniej kilka razy w roku (wykres 1j.).
Nauczyciele uczący w jednym oddziale powiedzieli, że rozpoznawaniu możliwości psychofizycznych i potrzeb
rozwojowych uczniów służą m.in.:
analiza wyników sprawdzianu po klasie VI oraz zapoznanie z ocenami
uczniów na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej;
analiza danych zawartych w kwestionariuszu
przyjęcia uczniów do gimnazjum; analiza diagnozy wstępnej (dydaktycznej i wychowawczej, z przedmiotów
i środowiskowej); w klasie II diagnoza przyrostu wiedzy, analiza osiągnięć uczniów, wymiana informacji między
nauczycielami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym, reedukatorem,
indywidualne rozmowy z rodzicami
i uczniami oraz bezpośrednie obserwacje uczniów podczas lekcji, zajęć pozalekcyjnych, wyjść, wycieczek,
uroczystości szkolnych itp.
Nauczyciele uczący w jednym oddziale za najważniejsze potrzeby rozwojowe uczniów uznali: potrzeby
społeczne – przynależność do grupy, akceptację, aprobatę, poczucie bezpieczeństwa, samodzielności, uznania,
szacunku, podziwu przez innych; potrzeby poznawcze – rozwijanie zainteresowań, zdobywanie wiedzy,
samorealizację oraz potrzeby emocjonalne – radzenie sobie w trudnych (stresujących) sytuacjach, odnoszenie
sukcesu, aktywności, uwolnienia energii i współzawodnictwa.
Wykres 1j
25/47
Obszar
badania:
Zajęcia
i
rozwijające
zainteresowania
specjalistyczne
organizowane
i
dla
uzdolnienia,
uczniów
zajęcia
wymagających
szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia
rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb
każdego ucznia
Przeprowadzona
i uzdolnienia,
ewaluacja
zajęcia
pozwala
na stwierdzenie,
że zajęcia
i specjalistyczne
rozwijające
zainteresowania
organizowane
dla
uczniów
wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz
zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb
każdego ucznia.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora, rodziców i uczniów oraz wywiady z nauczycielami po obserwacji lekcji
i nauczycielami uczącymi w jednym oddziale.
Ankietowany dyrektor oznajmił, że szkoła tworząc ofertę edukacyjną bierze pod uwagę:
potrzeby uczniów
i oczekiwania rodziców określone na podstawie wniosków z badań ankietowych i badań wewnętrznych,
konieczność dostosowania warunków nauczania i pobytu w szkole uczniów o specjalnych potrzebach ( kadra
nauczycieli i specjalistów wspomagających, programy nauczania i pomoce dydaktyczne, likwidacja barier
architektonicznych), wartości określone w programie wychowawczym związane z postacią patrona szkoły,
bezpieczeństwo
uczniów
(program
profilaktyki),
zainteresowania
uczniów(oferta
zajęć
pozalekcyjnych
i rozwijających), wyniki egzaminów i sprawdzianów zewnętrznych oraz bazę dydaktyczną, którą dysponuje
szkoła. Dyrektor dodał, iż 15 uczniów nie uczęszcza na zajęcia pozalekcyjne. Przyczyną są zajęcia pozaszkolne,
np. treningi zapaśnicze i zajęcia w szkole muzycznej.Oznajmił również, że w szkole podejmowane są działania
wspierające uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Jest to pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, opinię poradni psychologiczno – pedagogicznej
lub specjalistycznej oraz uczniów nie posiadających opinii wobec których nauczyciele bądź rodzice zgłaszają
konieczność objęcia taką pomocą. Zadaniem nauczycieli i specjalistów jest rozpoznanie indywidualnych potrzeb
rozwojowych
i edukacyjnych
oraz
możliwości
psychofizycznych
uczniów
wynikających
ze
szczególnych
uzdolnień, z niepełnosprawności, z zagrożenia niedostosowaniem społecznym, ze specyficznych trudności
w uczeniu się, niepowodzeń edukacyjnych oraz zaniedbań środowiskowych. Wychowawcy informują innych
nauczycieli lub specjalistów o potrzebie objęcia ucznia pomocą w trakcie ich bieżącej pracy z uczniem, jeśli
stwierdzą taką potrzebę, informują rodziców ucznia o proponowanych formach i sposobach udzielania pomocy
psychologiczno – pedagogicznej, planują i koordynują udzielanie uczniowi pomocy, w tym ustalają wspólnie
z dyrektorem formy, okres oraz wymiar godzin dla poszczególnych zajęć. Dyrektor szkoły informuje pisemnie
rodziców ucznia o ustalonych formach, okresie oraz wymiarze godzin, w których poszczególne formy pomocy
będą realizowane. Uczniowie ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi korzystają z następujących form
pomocy
i wsparcia:
zajęcia
korekcyjno-kompensacyjne,
rozwijające
zajęcia
uzdolnienia,
logopedyczne,
zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze,
socjoterapeutyczne,
terapia
psychologiczna,
zajęcia
zajęcia
związane z wyborem kierunku kształcenia oraz konsultacje dla rodziców. Praca z uczniem o specjalnych
potrzebach edukacyjnych na zajęciach jest indywidualizowana, nauczyciele dostosowują zalecenia zawarte
w opiniach lub orzeczeniach poradni. Szkoła dostosowuje warunki przeprowadzania egzaminu zewnętrznego
26/47
do potrzeb i możliwości uczniów posiadających opinie i orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej.
W ramach pracy Zespołu ds. organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej zorganizowano następujące
działania:
szkolenie
dla
nauczycieli
z zakresu
analizy
i interpretacji
opinii
i orzeczeń
poradni
psychologiczno-pedagogicznej, warsztaty dla rodziców na temat: „Jak pomóc dziecku w nauce”, „Organizacja
form pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów z trudnościami w uczeniu się”. Przeprowadzono zajęcia
z zakresu technik efektywnego uczenia się oraz higieny pracy umysłowej. Koordynatorzy i członkowie zespołu
uczestniczyli w następujących formach doskonalenia: szkolenie zorganizowane przez Lubelskie Samorządowe
Centrum
Doskonalenia
Nauczycieli
„Organizacja
pomocy
psychologiczno
–
pedagogicznej”,
szkolenie
prowadzone przez pracownika Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 1 w Chełmie - „Organizacja pomocy
psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych”, kurs internetowy
„Modelowa organizacja pomocy uczniom o SPE” organizowanym przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.
Większość ankietowanych rodziców było zdania, że zajęcia pozalekcyjne w tej szkole są dostosowane do potrzeb
ich dzieci (wykres 1j.).
Większość ankietowanych uczniów jest zdania, że organizowane w szkole zajęcia pozalekcyjne interesują ich (
wykres 2j.) oraz, że w szkole są zajęcia pozalekcyjne, które pomagają im w nauce (wykres 3j.).
Nauczyciele uczący w jednym oddziale podczas wywiadu powiedzieli, że rozpoznanie potrzeb i możliwości
uczniów klasy pozwoliło na sformułowanie następujących wniosków:
a) wielu uczniów deklaruje zainteresowanie przedmiotami humanistycznymi i uzyskało z nich dobre lub bardzo
dobre oceny na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej
b) grupa uczniów wykazuje uzdolnienia z przedmiotów przyrodniczych i są zainteresowani rozwijaniem swoich
uzdolnień i pasji
c) wielu uczniów wykazuje uzdolnienia naukowe, artystyczne, sportowe potwierdzone wpisami na świadectwie
ukończenia szkoły podstawowej oraz aktywność społeczną na terenie szkoły
d) 13 uczniów uzyskało bardzo dobre wyniki w nauce po klasie I (średnia ocen powyżej 4,0)
e) 7 uczniów uzyskało bardzo słabe wyniki w nauce po klasie I ( średnia ocen poniżej 3,0)
f) 8 uczniów napotyka na specyficzne problemy w nauce (opinie PPP) w tym 7 uczniów ma zdiagnozowaną
dysortografię
g) 1 uczennica posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niedosłuch. Wymienione
wnioski zostały wykorzystane w pracy z klasą w następujący sposób:
a) 12 uczniów uczestniczy w zajęciach Koła Humanistycznego, w ramach którego rozwijają swoje pasje, talenty
i zainteresowania (uczniowie m.in. wzięli udział w 4 wycieczkach edukacyjnych, zrealizowali 3 projekty
edukacyjne z zakresu edukacji polonistycznej i historycznej, przygotowali inscenizacje teatralne, wzięli udział
w konkursach przedmiotowych np. „Z wiedzą lepszy start”, „Omnibus”, „Fraszka” osiągając w nich bardzo dobre
wyniki),
b) 12 uczniów realizowało projekty z języka niemieckiego, 2 uczennice zostały laureatkami szkolnego konkursu
nt. „Dlaczego warto uczyć się języków obcych?” 8 osób brało udział (zajmując czołowe miejsca) w szkolnym
konkursie wiedzy o państwach anglo- i niemieckojęzycznych,
c) uczniowie angażują się w działalność organizacji szkolnych (Samorząd Uczniowski, redakcja gazetki szkolnej,
aktyw biblioteczny, szkolne koło Caritas, Koło Misyjne) – podejmują działalność w ramach wolontariatu,
organizowali wybory do Rady SU i na Rzecznika Ucznia, pisali i zamieszczali artykuły w gazetce szkolnej;
d) uczniowie uczęszczają na zajęcia kół zainteresowań m.in. chemicznego, matematycznego, informatycznego
rozwijając swoje pasje i realizując liczne projekty edukacyjne, debaty, pokazy,
e) uczniowie mają możliwość korzystania z zajęć wyrównawczych z matematyki w celu uzupełnienia braków
w wiedzy i umiejętnościach oraz uniknięcia niepowodzeń edukacyjnych (w efekcie 5 uczniów poprawiło ocenę
27/47
roczną, a 1 uczennica zdała w sierpniu egzamin poprawkowy z matematyki),
f) uczniowie ze specyficznymi trudnościami w nauce zostali objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną
na terenie szkoły; indywidualizowany jest proces nauczania na lekcjach; uczniowie ze zdiagnozowaną
dysortografią
pod kierunkiem
nauczyciela
języka
polskiego
i reedukatora
szkolnego
wykonują
trening
ortograficzny utrwalający znajomość zasad poprawnej pisowni;
g) uczennica z orzeczonym niedosłuchem objęta została pomocą psychologiczno-pedagogiczną na terenie szkoły
(zajęcia rewalidacyjne w wymiarze 2 godz. tygodniowo), dodatkowo, dziewczynka zajmuje stałe miejsce
w klasie (ławka blisko tablicy i nauczyciela) i otrzymuje pomoc w pracy ze strony wszystkich nauczycieli.
Nauczyciele w wywiadach po obserwacji lekcji wymienili działania, które wynikały z wczesniejszego rozpoznania
potrzeb i możliwości poszczególnych uczniów. Były to różnorodne formy i metody pracy, monitorowanie pracy
uczniów, gry i zabawy dydaktyczne, zachęcanie uczniów do pokonywania trudności, czuwanie nad dyscypliną,
eksperymenty dydaktyczne, jasne przedstawienie celów oraz indywidualizacja nauczania.
Wykres 1j
Wykres 2j
28/47
Wykres 3j
Obszar badania:
W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne
obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki
Z przeprowadzonego badania wynika, że w szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne
obejmujące całą społeczność szkoły.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora i nauczycieli oraz wywiad z nauczycielami, rodzicami i uczniami.
Dyrektor w ankiecie i nauczyciele w wywiadzie poinformowali jakie działania antydyskryminacyjne były
prowadzone w szkole, w okresie dwóch ostatnich lat. Wymienili działania antydyskryminacyjne, wynikające
z realizacji
szkolnego
programu
wychowawczego
i profilaktyki:
udział
uczniów
całej
szkoły
w akcjach
profilaktycznych „Stop przemocy”, „Bezpieczna szkoła – bezpieczny uczeń”, udział uczniów w spektaklach
profilaktycznych oraz realizacja i prezentacja spektaklu profilaktycznego „Sekret” w ramach profilaktyki PAT,
realizacja projektów edukacyjnych, m.in. „Pod wspólnym dachem – o mniejszościach narodowych i etnicznych”
- projekt interdyscyplinarny realizowany przez uczniów pod kierunkiem nauczyciela informatyki, współpraca
z Hospicjum
Małego
Księcia
w Lublinie,
Hospicjum
ks.
Malinowskiego
w Chełmie,
organizacja
akcji
charytatywnych na terenie szkoły i w środowisku lokalnym np. „Pomóż dzieciom przetrwać zimę”, „Góra
grosza”, „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, kampanii „Słowa ranią na całe życie” realizowanej przez Fundację „Dzieci
Niczyje”, w akcję Dzieło Pomocy Polskim Misjonarzom „Ad Genius” /2011 – 2013/, organizacja „Festiwalu Młody
Artysta” oraz turnieju „Orlic Cup”” i „Integracyjnego Turnieju Tenisa Stołowego” dla uczniów o specjalnych
potrzebach edukacyjnych, organizacja przez Samorząd Uczniowski imprez, spotkań i pikników integracyjnych
dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i ich rodziców, uczestnictwo uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych w codziennym życiu szkoły ( uroczystościach klasowych i szkolnych np. wigilia, Mikołajki,
Andrzejki itd.). Wychowawcy na godzinach wychowawczych poruszają problematykę rozwiązywania konfliktów,
29/47
nauczyciele pełnią dyżury na przerwach, w szkole funkcjonuje monitoring. Działania antydyskryminacyjne
zostały
potwierdzone
licznymi
certyfikatami
i wyróżnieniami,
m.in
szkoła
uzyskała
certyfikat
„Szkoły
Humanitarnej”/2012 /, uczestniczyła w ogólnopolskiej kampanii „Bezpieczna szkoła – bezpieczny uczeń”/2012/.
Ankietowani nauczyciele zaznaczyli, iż prowadzili działania antydyskryminacyjne uwzględniające różne
przesłanki; patrz (wykres 1 w.).
Ankietowani nauczyciele podali przykłady działań antydyskryminacyjnych wymienionych przez dyrektora.
Nauczyciele w wywiadzie powiedzieli, że nie dostrzegają w szkole przypadków dyskryminacji wśród uczniów.
Dodali, że uczą młodzież tolerancji, postawy otwartej na drugiego człowieka i jego inność, poprzez działania
wychowawcze i profilaktyczne (np.: debata „Tolerancja”, pogadanki na godzinach wychowawczych).
Rodzice w wywiadzie zapytani o przypadki dyskryminacji w szkole odpowiedzieli, że nie zaobserwowali niczego
takiego. Cyt.: "Jestem krótko w tej szkole, dzieci przeniosłam niedawno, dzieci potwierdzają że nie ma
dyskryminacji, są zadowolone, mówią, że pozostałe dzieci bardzo dobrze je przyjęły. Nikt nikogo nie traktuje
gorzej, wszyscy są traktowani równo. Nikt dzieci nie dyskryminuje, czują się bezpiecznie, są akceptowane. Jest
tu dobra atmosfera, dobry dyrektor, wymaga, często rozmawia z rodzicami, jest otwartym człowiekiem.
Jesteśmy zadowoleni z tej szkoły, (...)". Dodali, że Szkoła realizuje program wychowawczy, profilaktyki,
projekty edukacyjne, co roku we wrześniu są spotkania rodziców z wychowawcami i dyrektorem, zapoznawani
są z programami, które udostępnia się na stronie internetowej. Działania prowadzone przez szkołę są
skuteczne, kształtują postawy tolerancji. Np.: co roku organizowany jest festiwal „Młody artysta”, gdzie dzieci
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i z uzdolnieniami biorą udział. Są również spartakiady (dla dzieci
z dysfunkcjami). W szkole pracują dobrzy wychowawcy, którzy współpracują z rodzicami, mają dobre relacje
z wychowankami. Dobrze pracują pedagodzy i kadra wspomagająca. Na koniec każdego roku szkolnego –
wybrane dzieci, które pomagają dzieciom z dysfunkcjami z klasy integracyjnej dostają „Złote serca integracji”,
wręczane na forum szkoły. Dzieci pomagają sobie, uczą się tolerancji i wspierają się. Złote serce dostają
dzieci, rodzice i nauczyciele. Realizowane są różne programy edukacyjne np.: „Pod wspólnym dachem” –
o tolerancji. Jest też koło caritas – dzieci uczą się pomagać, uwrażliwiają się na potrzeby innych. Biorą udział
w zbiórkach, szkolnym kole PCK. Cyt.: "Istnieje funkcja rzecznika praw ucznia, to osoba wybierana przez dzieci,
mają do niej zaufanie". Wychowawcy, psycholog pomagają w kontaktach rodziców z poradniami. Są też zajęcia
dodatkowe, dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów. Z rodzicami szkoła konsultuje
jakie zajęcia są
potrzebne. Raz w miesiącu odbywają się konsultacje z rodzicami; rodzice mogą z nauczycielami porozmawiać
indywidualnie, szkoła stwarza takie możliwości. Szkoła organizuje wycieczki, które integrują, dni otwarte, oraz
różne imprezy i uroczystości integrujące rodziców i dzieci. Lekcje pokazowe i pikniki
ułatwiają kontakty
i przepływ informacji. Dla nauczycieli ważne jest jakie dziecko ma potrzeby, jak się uczy. Na zajęciach
wychowawczych nauczyciele rozmawiają z dziećmi o ich problemach, są na bieżąco rozwiązywane. Według
rodziców uczniowie mają zaufanie do nauczycieli i wychowawców.
Uczniowie w wywiadzie oznajmili, że zdarzają się sytuacje, że uczniowie traktują jakąś osobę inaczej i nie
chodzi tutaj o dyskryminację. Są osoby, które nie chcą z innymi kontaktu. Dodali, iż w szkole nie ma
dyskryminacji na tle wyglądu, a jeśli z jakimś uczniem są problemy, to zwracają się z tym do wychowawcy
i pedagoga. Poinformowali również, że szkoła organizuje wycieczki i imprezy intergacyjne, które zapobiegają
dyskryminacji.
30/47
Wykres 1w
Obszar
badania:
Szkoła
lub
placówka
współpracuje
z
poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc
uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną
Przeprowadzone
badanie
dowodzi,
że szkoła
współpracuje
z poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom,
zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną.
Potwierdzają to wywiady z nauczycielami, partnerami i dyrektorem szkoły.
Dyrektor, nauczyciele i partnerzy szkoły w wywiadzie oznajmili, iż szkoła współpracuje z następujacymi
instytucjami: Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna, Komenda Miejska Policji w Chełmie, Caritas, MOPR, Sąd
Rejonowy – Wydział Rodzinny i Nieletnich, Parafia Rzymsko – Katolicka, RODOK, Urząd Miasta - Wydział Spraw
31/47
Społecznych, Wydział Oświaty, LSCDN, Kursor, NPDN, ZW i PPP nr 1 w Chełmie, ZSO nr7 w Chełmie, III LO
i ZSE w Chełmie, Hospicjum Domowe im. Ks. Malinowskiego, Miejskie Gimnazjum w Kowlu, PCK, Miejski
Szkolny Związek Sportowy, ZHP, Chełmskie Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie oraz Polska Akcja
Humanitarna.
Wszyscy uczestnicy wywiadów oświadczyli, że działania prowadzone w ramach współpracy z wymienionymi
instytucjami jest adekwatna do potrzeb uczniów i polegała na:
• Urząd Miasta Chełm – realizacji polityki oświatowej miasta, pozyskiwaniu środków na realizację programów
profilaktycznych, współorganizowaniu imprez i uroczystości dla społeczności lokalnej.
• MOPR – pomocy socjalnej uczniom z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, diagnozie sytuacji
rodzinnej uczniów.
• PPP Nr 1 w Chełmie – badaniu i wydawaniu orzeczeń i opinii uczniom z dysfunkcjami, pedagogizacji rodziców,
szkoleniu nauczycieli.
• Komenda Miejską Policji w Chełmie – organizacji pogadanek na temat zagrożeń, zachowań ryzykownych oraz
ich konsekwencji, współpraca przy realizacji programu PaT, udzielanie pomocy uczniom mającym trudną
sytuację życiową.
• Caritas Archidiecezji Lubelskiej - organizacji akcji charytatywnych, ufundowaniu obiadów dla dzieci ubogich
i stypendium "Skrzydła" dla uczniów szczególnie uzdolnionych.
• Miejski Szkolny Związek Sportowy – współorganizowaniu zawodów sportowych.
• Hospicjum Domowe im Ks. Malinowskiego – udział w akcjach charytatywnych.
• Miejskie Gimnazjum w Kowlu – wymiana doświadczeń oraz wymiana kulturowa.
• Związek Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych – kultywowaniu tradycji
poprzez spotkania młodzieży z kombatantami, współorganizowaniu uroczystości odsłonięcia Pomnika ku czci
Polaków - ofiar ludobójstwa ukraińskich nacjonalistów na kresach wschodnich II Rzeczpospolitej.
• PSSE w Chełmie – realizacji projektów profilaktycznych i zdrowotnych.
• III LO i ZSE w Chełmie – organizacji debat i udziału w konkursach dla gimnazjalistów oraz organizacji
uroczystości środowiskowych.
• ZSO Nr 7 w Chełmie-
współpracy w ramach wymiany doświadczeń i organizacji imprez dla uczniów
o specjalnych potrzebach.
• Lubelski Kurator Oświaty – organizacji etapów okręgowych konkursów przedmiotowych.
Nauczyciele w wywiadzie wymienili najważniejsze korzyści, jakie odnoszą uczniowie dzięki współpracy szkoły
z organizacjami i instytucjami działającymi w środowisku lokalnym. Powiedzieli, że dzięki współpracy szkoły
z organizacjami i instytucjami w lokalnym środowisku uczniowie,
odnoszą sukcesy w konkursach wiedzy,
artystycznych i zawodach sportowych, rozwijają swoje talenty i zainteresowania, biorąc udział w projektach
edukacyjnych, są promowani w środowisku lokalnym, mają optymalne warunki dla swojego rozwoju, kształtują
prawidłowe postawy społeczne, korzystają z poprawy sytuacji materialnej i warunków kształcenia. Rozwijają
swoje kompetencje osobiste i społeczne, poprawiają efekty kształcenia dzięki atrakcyjnym formom i metodom
pracy stosowanym przez nauczycieli na lekcjach, integrują się ze społecznością szkolną i lokalną poprzez
uczestnictwo w sporcie powszechnym,
poznają sposoby na aktywne spędzenie czasu wolnego w rekreacji
rodzinnej „Mamo, Tato poćwicz ze mną”.
32/47
Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające
indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia
Przeprowadzone
badanie
pozwala
na stwierdzenie,
że w szkole
są
prowadzone
działania
uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia.
Potwierdzają to ankiety dla uczniów, obserwacje zajęć oraz wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym
oddziale.
Większość ankietowanych uczniów
zdecydowanie oznajmiło, że w swojej szkole mogą uczestniczyć we
wszystkich zajęciach, na których chcą być ( wykres 1j.).
Obserwacje lekcji wykazały, że nauczyciele indywidualizują proces edukacyjny poprzez różnicowanie ćwiczeń,
opiekę nauczyciela wspomagającego (uczniowie ze specjalnymi potrzebami), stwarzanie możliwości wyboru
pytania stawianego do całej klasy, stosowanie zróżnicowanych kart pracy, stosowanie pracy domowej dla
chętnych, możliwość zgłaszania się do zadań i wykonywanych ćwiczeń.
Nauczyciele podczas zajęć motywowali uczniów do aktywnego uczenia się poprzez pracę w grupach, gry
i zabawy dydaktyczne, nagradzanie uczniów cukierkami i pochwałami, zachęcanie do komunikowania i pomoc
w przezwyciężaniu
napotkanych
trudności,
stosowanie
samooceny,
wykorzystanie
popełnianych
błędów
w dalszej pracy, stosowanie korelacji między-przedmiotowej, pozwolenie na wypowiadanie własnego zdania
na temat
prowadzonych
zajęć,
potwierdzanie
prawidłowości
udzielonych
odpowiedzi,
monitorowanie
wykonywania ćwiczeń, zwracanie uwagi na ważne treści z sugestią zapamiętania. Wszystkie te działania
odnoszą pozytywny skutek w stosunku do większości uczniów. Nauczyciele na wiekszości obserwowanych lekcji
motywowali wszystkich uczniów do angażowania w proces uczenia się.
Nauczyciele uczący w jednym oddziale podczas wywiadu oświadczyli, że na podstawie rozpoznanych potrzeb
i możliwości uczniów dostosowują dla nich wymagania programowe z uwzględnieniem zaleceń poradni
psychologiczno – pedagogicznej (pomoc pedagoga, reedukatora), przygotowują zróżnicowane zadania i prace
domowe dla uczniów o specyficznych trudnościach w nauce oraz uzdolnionych (zadania na sprawdzianach
i kartkówkach są tak dobierane, aby każdy uczeń miał szansę uzyskania oceny pozytywnej - są zróżnicowane),
dzielą zadania na mniejsze części, zadają mniejszą część materiału do samodzielnego wykonania, wydłużają
czas na wykonanie zadań uczniom pracującym w wolnym tempie,
rozwijają zainteresowania czytelnicze
poprzez propozycję dodatkowej lektury dla uczniów zainteresowanych (język polski), umożliwiają pisanie prac
na komputerze, korzystanie ze słowników (np. ortograficznego) podczas pisania wypracowań klasowych (język
polski).
Uczniowie mający trudności w nauce mogą liczyć na pomoc nauczyciela oraz pomoc koleżeńską
w odrabianiu prac domowych, czy przygotowania do sprawdzianu. Nauczyciele prowadzą trening ortograficzny
dla uczniów ze zdiagnozowaną dysortografią i mających trudności z poprawną pisownią (język polski), prowadzą
wizualizuję treści nauczania wykorzystując na lekcjach fragmenty filmów, prezentacje multimedialne, plakaty,
zdjęcia dzieł sztuki.
Dla uczniów zdolnych prowadzą zajęcia rozwijające w formie kół
humanistycznego,
biologicznego, chemicznego i zajęć rozwijających ( język niemiecki, geografia). Umożliwiają uczniom poprawę
sprawdzianów i testów w ustalonych i dogodnych dla nich terminach, modyfikują sposób realizacji programu
nauczania do możliwości zespołu klasowego, dostosowują metody i formy pracy wprowadzając elementy gier
dydaktycznych
i konkursów
oraz
zwiększają
ilość
prac
samodzielnych
podczas
lekcji
pozwalających
na indywidualne tempo pracy ucznia i możliwość korzystania z pomocy nauczyciela. Różnicują stopień trudności
zadań na sprawdzianach i kartkówkach (tzn. wersja 2 zawiera zadania sprawdzające te same umiejętności
co w wersji
1,
ale o nieco
niższym
stopniu
trudności);
prowadzą
zajęcia
wyrównawcze
dla
uczniów
z problemami edukacyjnymi (matematyka). Przy ocenie pracy zwracają uwagę na wysiłek i indywidualne
33/47
zaangażowanie ucznia w jej wykonanie. Podczas lekcji udzielają dodatkowych wyjaśnień uczniom, którzy nie
zrozumieli omawianych treści oraz organizują pomoc koleżeńską. Zadania na prace domową są na różnym
poziomie, tak aby każdy mógł pracę wykonać (zadania trudniejsze i łatwiejsze).
Wykres 1j
Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce
odpowiada ich potrzebom
Przeprowadzona
ewaluacja
dowodzi,
że w opinii
rodziców
i uczniów
wsparcie
otrzymywane
w szkole odpowiada ich potrzebom.
Potwierdzają to ankiety dla uczniów i rodziców.
Większość ankietowanych uczniów klas trzecich była zdania, iż w dniu ankietowania większość nauczycieli dało
im do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości (wykres 1j.). Większość ankietowanych uczniów klas drugich
była również zdania, że nauczyciele na wszystkich lekcjach wierzą w ich możliwości (wykres 2j.) oraz, iż
nauczyciele zdecydowanie mówią im, ze mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy ( wykres 3j.).
Większość ankietowanych rodziców oznajmiła, że nauczyciele uczący ich dziecko, służą im radą i wsparciem
w sytuacjach trudnych dla ich dziecka oraz, że wychowawca służy im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych
dla ich dziecka, zawsze, gdy jest taka potrzeba (wykres 4j. i 5j.).
34/47
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
35/47
Wykres 5j
36/47
Wymaganie:
Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników
sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych
Stan oczekiwany:
Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem
zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych
szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie
udostępniając
dane
służące
refleksji
nad
efektywnością
i
planowaniem
dalszych
działań.
Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych
źródeł.
W szkole analizuje się wyniki egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej,
a analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się
i podejmuje
działania.
Działania
prowadzone
przez
szkołę
lub placówkę
są
monitorowane
i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane.Wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych
i prowadzi badania odpowiednio do potrzeb szkoły, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów.
Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz
wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i
rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania
Przeprowadzone badanie prowadzi do wniosku, że w szkole analizuje się wyniki egzaminów oraz
wyniki
ewaluacji
zewnętrznej
i wewnętrznej.
Analizy
prowadzą
do formułowania
wniosków
i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora i nauczycieli oraz wywiad z nauczycielami pracującymi w jednym oddziale
i analiza danych zastanych.
Dyrektor w ankiecie poinformował, jak szkoła wykorzystuje wnioski z egzaminów zewnętrznych oraz ewaluacji.
Oznajmił, że w szkole analizuje się wyniki egzaminów zewnętrznych z wykorzystaniem różnych metod
(ilościowych
i jakościowych),
wykorzystaniem
EWD,
tendencji
rozwojowej
oraz
analizy
postępów.
Do najważniejszych wniosków wynikających z analizy egzaminów zewnętrznych zaliczył:
1) Wyniki uzyskiwanie przez uczniów są wyższe w części humanistycznej niż w części matematyczno –
przyrodniczej;
2) Trzyletnie wynik egzaminów i EWD wskazują na dobry kierunek rozwoju szkoły. W części humanistycznej
37/47
obserwuje się stały wzrost, natomiast w części matematyczno – przyrodniczej wzrost „skokowy”;
3) Analiza rozkładu wyników wskazuje na lepszą efektywność pracy w grupie uczniów o potencjale niskim
i średnim, a poniżej przeciętną efektywność pracy z uczniami o potencjale wysokim;
4) W kształceniu przedmiotowym należy doskonalić:
• umiejętność jednoczesnego korzystania z różnych źródeł informacji;
• umiejętność redagowania różnych form wypowiedzi,
• umiejętności argumentowania, wnioskowania i dowodzenia matematycznego,
• umiejętność reagowania językowego,
• poprawność językową,
• umiejętności dostrzegania związków przyczynowo – skutkowych.
W szkole podjęto następujące działania w celu realizacji wniosków:
1) Wprowadzenie zmian w organizacji lekcji, stosowanie aktywizujących metod nauczania oraz indywidualizację
procesu nauczania,
2) Modyfikacja szkolnych programów nauczania – z analizy wynika, na które treści należy zwrócić większą
uwagę i poświęcić więcej czasu celem utrwalenia wiedzy i umiejętności,
3) Ukierunkowanie pracy nauczycieli z uczniami na czytanie ze zrozumieniem nie tylko tekstów, ale również
poleceń do zadań
4) Wdrożenie korekty programowej poprzez ograniczenie treści wykraczających poza podstawę programową
na rzecz zajęć powtórzeniowych, z uwzględnieniem wybranych wiadomości i umiejętności; 5) Wprowadzenie
zmian
w tygodniowym
planie
zajęć
polegające
na organizacji
zajęć
przygotowujących
do egzaminu
gimnazjalnego na pierwszych godzinach lekcyjnych;
6) Zorganizowanie konkursów tematycznych „Z wiedzą lepszy start” przeznaczonych dla uczniów o wysokim
potencjale intelektualnym z klas I i II.
7) Dokonano podziału na grupy z języka angielskiego w zależności od stopnia opanowania wiadomości, 8)
zorganizowano w bibliotece szkolnej pomoc w odrabianiu prac domowych,
9) pozyskano dodatkowe środki na wyposażenie szkoły (wyposażenie sal lekcyjnych w tablice interaktywne
i środki audiowizualne, zorganizowanie kina lektur szkolnych w bibliotece )
10) Nauczyciele fizyki, chemii i geografii opracowali i wdrożyli do realizacji projekty kształcące umiejętności
matematyczne, np. „Jak założyć firmę – interdyscyplinarny projekt edukacyjny z wiedzy o społeczeństwie
i matematyki”, „Do czego to potrzebne – czyli zastosowanie matematyki w życiu codziennym”,
11) Nauczyciele języka polskiego i języka angielskiego wdrożyli projekty edukacyjne: „Bawimy się w teatr.
Przedstawienie Dracula w języku angielskim”, „Co czytają chełmscy gimnazjaliści” Metodą projektów został
przeprowadzony „Tydzień Języków Obcych”. Hasłem przewodnim realizowanych przedsięwzięć było „Dlaczego
warto uczyć się języków obcych”.
12) Na zajęciach dodatkowych z informatyki uczniowie realizowali projekt „Oczarowani polskimi zamkami”
wykorzystując metodę Web Quest do pogłębiania wiedzy i rozwijania zainteresowań wykorzystując elementy
działania i uczenia się zespołowego opartego na idei budowania własnej wiedzy w oparciu o zasoby internetu.
13) Pedagog i psycholog szkolny zorganizowali zajęcia „ Szkoły dla rodziców”.
Zespół nauczycieli powołany przez dyrektora po do przeprowadzenia ewaluacji wewnętrznej przedstawił
szczegółowy raport radzie pedagogicznej oraz sformułował wnioski:
1) Ćwiczyć najsłabiej opanowane umiejętności i pozytywnie motywować uczniów do podejmowania wysiłku;
2) Doskonalić kompetencje nauczycieli w zakresie przygotowania uczniów do egzaminu zewnętrznego
3) Zorganizować podczas godzin wychowawczych zajęcia na temat skutecznych form uczenia się oraz higieny
38/47
pracy umysłowej.
W celu realizacji wniosków i podniesienia efektywności kształcenia podjęte zostały następujące działania:
1) Wychowawcy i pedagog szkolny przeprowadzili zajęcia dotyczące efektywnego wykorzystania czasu pracy
i skutecznych metod uczenia się.
2) W tygodniowym rozkładzie zajęć uwzględniono zasady higieny pracy.
3) Uczniów o obniżonej motywacji i niskiej samoocenie zaangażowano do aktywnego uczestnictwa w życiu
szkoły poprzez wolontariat (w ramach koła misyjnego, szkolnego koła Caritas i PCK).
Ankietowany dyrektor poinformował również, że szkoła prowadzi monitoring działań wynikających z wniosków
z analiz i dokonuje ich modyfikacji. Monitorowane przez szkołę działania, wynikające z analizy wyników
egzaminów
zewnętrznych,
to
m.in.:
modyfikacja
planów
nauczania,
organizowanie
dodatkowych
obowiązkowych zajęć przygotowujących do egzaminu oraz wyrównywania braków w klasach I i II, działania
nauczycieli w zakresie analizy, interpretacji i wykorzystania wyników egzaminów zewnętrznych, motywowanie
uczniów
do efektywnej
pracy,
wykorzystanie
w procesie
lekcyjnym
technologii
informacyjnej. Wnioski
z monitorowania działań prowadzonych przez szkołę zostały wykorzystane, m.in. do: mobilizowania uczniów
do aktywności własnej, zorganizowania dla nauczycieli szkoleń dotyczących wykorzystania wyników egzaminów
zewnętrznych, wzbogacenia oferty kół zainteresowań i zajęć wyrównawczych, udziału szkoły w projekcie "WF
z klasą"", wzbogacenia oferty szkoły w zakresie organizacji czwartej godziny wychowania fizycznego oraz zajęć
pozalekcyjnych dla uczniów zdolnych, motywowania i zachęcania rodziców do większego zaangażowania
w organizację życia szkoły i organizowania spotkań z absolwentami szkoły.
Ankietowani nauczyciele za najważniejsze wnioski uznali wnioski z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej poprzez
zespoły przedmiotowe lub inne zespoły nauczycielskie, ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej
szkoły oraz dane z egzaminów zewnętrznych ( wykres 1w.).
Ankietowani nauczyciele podali też, w jaki sposób wykorzystali wymienione wnioski. Najczęściej wymieniali:
opracowanie i zastosowanie indywidualnych kart pracy kształtujące umiejętności korzystania z różnych źródeł
informacji, umiejętności językowe, wykorzystania wiedzy w praktyce, czytania ze zrozumieniem, poprawnego
redagowania
różnych
form
wypowiedzi,
wprowadzenie
do sprawdzianów
wiedzy
zadań
wzorowanych
na zadaniach egzaminacyjnych, ćwiczenia z arkuszami egzaminacyjnymi, prowadzenie dodatkowych zajęć
przygotowujących do egzaminów,organizację pomocy koleżeńskiej, dodatkowych zajęć dla uczniów mających
trudności w nauce, wzbogacanie własnego warsztatu pracy poprzez szkolenia, opracowanie jednolitego sposobu
przekazywania rodzicom i uczniom informacji o wynikach egzaminów próbnych, zachęcanie uczniów zdolnych
do rozwiązywania zadań dodatkowych o podwyższonym stopniu trudności, organizowanie wewnątrzszkolnych
konkursów, modyfikowanie planów nauczania i zwracanie uwagi na sekwencyjność wykonywania zadań przez
uczniów oraz dobór form i metod pracy do możliwości uczniów.
Nauczyciele uczący w jednym oddziale w wywiadzie wymienili wnioski wynikające z analizy egzaminów
przeprowadzonych na zakończenie etapu edukacyjnego oraz ich wykorzystanie do pracy z klasą (tab.1).
Analiza dokumentów zastanych pozwala na stwierdzenie, ze szkoła posiada materiały dotyczące analizy
wyników zewnętrznych egzaminów gimnazjalnych oraz ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej.
Sformułowano następujące wnioski dotyczące analizy wyników egzaminów zewnętrznych: 1. W spierać uczniów
mających trudności w nauce poprzez organizowanie zajęć dydaktyczno – wyrównawczych w mniejszych
zespołach już od I klasy, aby zmniejszyć ilość uczniów, którzy uzyskują niskie wyniki, a zwiększyć grupę tych,
którzy uzyskują wyniki średnie. 2. Doskonalić umiejętność tworzenia własnego tekstu. 3. Ćwiczyć uważne,
precyzyjne
czytanie
poleceń
i treści
zadań. 4.
Doskonalić
umiejętność
argumentowania,
wnioskowania
i dowodzenia matematycznego, szczególnie w zdaniach geometrycznych. 5. Kształcić umiejętność dostrzegania
39/47
związków przyczynowo – skutkowych.6. W zakresie środków językowych ćwiczyć posługiwanie się zasobem
środków gramatycznych, leksykalnych i ortograficznych 7. Wdrożyć działania, mające na celu zniwelowanie
niskiej efektywności pracy z uczniem o potencjale wysokim oraz opracować i wdrożyć do realizacji dla uczniów
klas I i II konkurs „Z wiedzą lepszy start”. Sformułowano też wnioski z ewaluacji wewnętrznej: 1. W szkole
diagnozuje się możliwości rozwojowe uczniów i dostosowuje się kryteria wymagań do możliwości edukacyjnych
uczniów; 2. W szkole prowadzone są różnorodne działania umożliwiające uczniom uzyskiwanie coraz lepszych
wyników w nauce, skierowane zarówno do uczniów zdolnych jak i wymagających pomocy; 3. Osiągnięcia
uczniów są analizowane przez nauczycieli na bieżąco, a także na koniec I i II semestru poprzez sprawdziany
wewnętrzne i zewnętrzne; 4.Należy kontynuować działania szkoły umożliwiające uczniom rozwijanie zdolności
i wyrównywanie braków edukacyjnych.
Wykres 1w
40/47
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Jakie wnioski z analizy egzaminów przeprowadzanych na zakończenie etapu edukacyjnego
wyciągnięto w odniesieniu do tej klasy? Proszę podać przykłady ich wykorzystania w pracy z klasą. [WNO]
(7608)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
klasa jest zespołem uczniów o zróżnicowanych
możliwościach i umiejętnościach
2
umiejętności czytania i pisania występują na wysokim
poziomie
3
słabo opanowana wiedza i umiejętności z zakresu nauki
o języku
4
duża grupa uczniów wykazuje uzdolnienia
humanistyczne
5
niewielka grupa uczniów (4 -5 osób) wykazuje
uzdolnienia matematyczne
6
najsłabiej opanowane umiejętności to rozumowanie i
wykorzystanie wiedzy w praktyce
7
należy dokonać modyfikacji programów nauczania
poprzez zwiększenie liczby zadań praktycznych i
problemowych pozwalających na doskonalenie
umiejętności rozumowania i wykorzystania wiedzy w
praktyce
8
należy zaangażować uczniów w pracę koła
humanistycznego
9
należy zorganizować zajęcia dodatkowe dla uczniów z
problemami matematycznymi
10
należy zaangażować uczniów do konkursów z j.
polskiego i matematyki
11
Należy zaangażować uczniów do realizacji projektów
edukacyjnych
12
systematycznie monitorować stopień opanowania
podstawy programowej z języka polskiego i matematyki
(testy diagnozujące)
41/47
Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i
analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane
Badanie
dowiodło,
że działania
prowadzone
przez
szkołę
lub placówkę
są
monitorowane
i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora i nauczycieli oraz wywiad z dyrektorem.
Dyrektor w ankiecie oznajmił, że w wyniku monitorowania działań odnoszących się do wdrożonych wniosków po
analizie wyników egzaminów zewnętrznych i ewaluacji wewnętrznej w szkole zostały wprowadzone zmiany
dotyczące, m.in.: szkolnego planu nauczania, oferty zajęć dodatkowych, konsultacji z rodzicami, stosowanych
form i metod pracy.Wyniki monitorowania posłużyły do: zmian w tygodniowym podziale godzin. Ze względu
na niską frekwencje uczniów na zajęciach popołudniowych wprowadzono do tygodniowego podziału godzin
zajęcia przygotowujące do egzamin na pierwszej godzinie lekcyjnej. Nauczyciele w swojej pracy stosują częściej
metody aktywizujące, stosują różnorodne metody i formy pracy z uczniem, konstruują sprawdziany i prace
klasowe z zastosowaniem zadań typowych dla egzaminu i nowych typów zadań, monitorują udział uczniów
w zajęciach dodatkowych, motywują uczniów do udziału w nich, ćwiczą umiejętności najsłabiej opanowane
na egzaminie, indywidualizują pracę z uczniami wymagającymi szczególnego wsparcia oraz wspierają uczniów
zdolnych, organizują i uczestniczą wraz z uczniami w konkursach, olimpiadach, zawodach sportowych, gdzie ich
wychowankowie odnoszą sukcesy. Zespół nauczycieli ujednolicił sposób komunikowania wyników egzaminów
próbnych: rodzicom– poprzez ujednolicenie sposobu przekazywania rodzicom wyników egzaminów próbnych
i zewnętrznych (opracowanie karty analizy), uczniom poprzez wspólne analizowanie poszczególnych zadań oraz
wskazania mocnych i słabych stron. Nauczyciele w procesie lekcyjnym oraz na zajęciach dodatkowych
i edukacyjnych częściej wykorzystują atrakcyjne pomoce i środki dydaktyczne (prezentacje multimedialne,
filmy). Nauczyciele uczestniczyli w szkoleniach: „ Projekt edukacyjny jako wielofunkcyjna metoda nauczania”,
„Wykorzystanie komputerowych narzędzi diagnostycznych”, „Jak wykorzystać wyniki egzaminów w pracy
szkoły”, „ Jak wykorzystać EWD do podniesienia jakości pracy szkoły”. Kilku nauczycieli ukończyło szkolenia dla
egzaminatorów.
Ankietowani nauczyciele wymienili najważniejsze wyniki monitorowania działań prowadzonych przez szkołę. Za
najważniejsze uznali wnioski z monitorowania egzaminów zewnętrznych. Najczęściej wymieniali: coraz lepsze
wyniki w egzaminach zewnętrznych z przedmiotów humanistycznych, osiągane sukcesy uczniów w konkursach
przedmiotowych
i artystycznych,
zwiększenie
frekwencji
na zajęciach
dodatkowych
przygotowujących
do egzaminu gimnazjalnego dla uczniów kl. III, uczniowie o niskim i średnim potencjale oraz uczniowie
o specjalnych potrzebach edukacyjnych osiągają wysokie wyniki na egzaminie zewnętrznym, uczniom wystarcza
czasu na egzaminie by rozwiązać zadania.
Ankietowani nauczyciele wymienili najważniejsze zmiany, które wprowadzili w swojej pracy w związku
z wnioskami wynikającymi z monitorowania działań. Były to zmiana form i metod pracy, zwiększenie liczby
ćwiczeń
praktycznych,
urozmaicanie
i wprowadzenie
dodatkowych
zajęć,
indywidualizacja
nauczania,
mobilizowanie uczniów do aktywności własnej oraz zmiana programów nauczania i organizowanie konkursów.
(wykres 1o).
Dyrektor w wywiadzie oznajmił, że analiza wyników poszczególnych klas pierwszych i wyników indywidualnych
uczniów z poprzedniego etapu kształcenia służy doskonaleniu procesu kształcenia między innymi poprzez::
●
zweryfikowanie i zmodyfikowanie szkolnego zestawu programów nauczania,
42/47
●
zaplanowanie współpracy nauczycieli kształtujących te same lub podobne umiejętności,
●
organizację zajęć pozalekcyjnych dla uczniów zdolnych oraz zajęć wyrównawczych dla uczniów, którzy
uzyskali niskie wyniki z ze sprawdzianu i diagnozy wstępnej.
●
zmianę stosowanych podręczników,
●
stosowanie zróżnicowanych form i metod pracy oraz środków dydaktycznych uwzględniających
współczesne osiągnięcia techniki,
●
zaplanowanie
pracy
w zespole
klasowym,
z uwzględnieniem
stopnia
opanowania
wiadomości
i umiejętności przez uczniów oraz ich potrzeb i możliwości psychofizycznych;
●
w
szkolnym
planie
nauczania
dokonanie
zmiany
w przydziale
liczby
godzin
(język
polski,
matematyka)
●
w szkolnych programach nauczania nauczyciele indywidualizują wymagania w pracy z uczniem
zgodnie z zaleceniami zawartymi w opiniach i orzeczeniach poradni psychologiczno – pedagogicznej,
m.in. poprzez ograniczenie form samodzielnej pracy z tekstem, częste powtarzanie nowych treści
i umiejętności oraz opieranie ich na własnym doświadczeniu ucznia, wydłużanie czasu pracy,
Wykres 1o
43/47
Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych
Przeprowadzona ewaluacja dowodzi, że w szkole wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora i nauczycieli.
Ankietowany
dyrektor
oznajmił,
że nauczyciele
podczas
planowania
działań
wykorzystują
różnorodne
zewnętrzne badania edukacyjne, m.in.: badania przeprowadzane przez OKE (m.in. Wydział Badań i Analiz)
i CKE,
GWO,
IBE,
oraz
wydawnictwa
edukacyjne
(WSiP,
OPERON)).
Badania
zewnętrzne
służą
do:
przeprowadzenia analizy ilościowej i jakościowej egzaminu (zdawalność, skala staninowa, łatwość zadań, itp.),
uzyskania informacji o jakości kształcenia, promocji szkoły, oceny przyjętych w danym roku rozwiązań
dydaktycznych, wdrożenia planu naprawczego, zaplanowania pracy z młodszymi rocznikami z uwzględnieniem
opracowanych
wyników
sprawdzianu,
zestawienia
wyników
egzaminów
zewnętrznych
z osiągnięciami
uzyskanymi przez ucznia w trakcie nauki w szkole i podczas próbnych egzaminów, motywowania uczniów
do nauki, modyfikowania planu pracy przez nauczycieli, skupianiu się na umiejętnościach stanowiących
największą trudność dla uczniów.
Nauczyciele w ankiecie zaznaczyli jakie typy badań edukacyjnych wykorzystują w swojej pracy. Były to
następujące badania: losów absolwentów, badania prowadzone przez samych nauczycieli w klasach, ewaluacja
wewnętrzna prowadzona przez zespoły przedmiotowe lub inne zespoły nauczycielskie, ewaluacja wewnętrzna
prowadzona na poziomie całej szkoły, dane z egzaminów zewnętrznych, zewnętrzne badania edukacyjne oraz
inne badania edukacyjne, takie jak: analiza opinii i orzeczeń PPP oraz dokumentacji medycznej uczniów,
analiza stylów uczenia się i analiza skierowana do uczniów i rodziców. Analiza opinii i orzeczeń PPP służy
do przygotowania "Arkusza wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia", zaś na jego podstawie
opracowania indywidualnych programów edukacyjno - terapeutycznych, dostosowania wymagań edukacyjnych
do potrzeb i możliwości ucznia, doboru i organizowania zajęć w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Analiza stylów uczenia się służy doborowi metod pracy z uczniem oraz określenia kierunków pracy z uczniem.
Analiza ankiet dla uczniów i rodziców pozwala na określeniu potrzeb uczniów i rodziców w zakresie zajęć
dydaktycznych.
Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły
lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów
Przeprowadzone badania pozwalają na stwierdzenie, że w szkole prowadzi się badania odpowiednio
do potrzeb szkoły, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów.
Potwierdza to ankieta dla dyrektora oraz wywiad z nauczycielami.
Dyrektor w ankiecie oznajmił, że szkole prowadzone są działania wewnętrzne dotyczące wszystkich obszarów
pracy szkoły. W klasach pierwszych prowadzona jest diagnoza dotycząca osiągnięć edukacyjnych uczniów ”na
wejście” do gimnazjum oraz wpływ czynników po stronie ucznia i środowiska rodzinnego mających wpływ
na osiągnięcia edukacyjne. Diagnoza jest prowadzona przez wychowawców klas I we współpracy z zespołem ds.
analiz wyników egzaminów zewnętrznych. Swoim zakresem obejmuje wyniki sprawdzianu po klasie VI oraz
oceny końcowe z przedmiotów egzaminacyjnych. Zespół nauczycieli języków obcych prowadzi badania ze
znajomości podstawy programowej z języka angielskiego. Obejmuje on wiadomości i umiejętności z zakresu
I i II etapu edukacyjnego. Dyrektor szkoły dwa razy w roku dokonuje analizy wyników klasyfikacji i frekwencji
w poszczególnych
zespołach
klasowych
(w
szczególności
porównanie
wyników
końcowych
z wynikami
44/47
z ostatnich trzech lat). Wychowawcy i nauczyciele uczący w poszczególnych zespołach klasowych okresowo (
dwa razy w semestrze) analizują wyniki indywidualne uczniów, w szczególności uczniów zagrożonych ocenami
niedostatecznymi). Dyrektor w ramach sprawowanego nadzoru prowadzi badanie efektywności realizacji zajęć
dodatkowych wynikających z art.42 K.N . Zakres badań obejmuje frekwencję na zajęciach oraz efekty.
Nauczyciele wychowana fizycznego przeprowadzają testy sprawnościowe uczniów w klasie I. Koordynator ds.
bezpieczeństwa cztery razy w roku dokonuje analizy wypadków oraz przeglądów bieżących dotyczących b.h.p.
w szkole. Zespół ds. ewaluacji prowadzi ewaluację wewnętrzną. W ostatnich trzech latach dotyczyła ona
następujących wymagań: analizuje się wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz uczniowie nabywają wiadomości
i umiejętności (2011/2012), wykorzystywane są informacje o losach absolwentów ( 2012/2013), procesy
edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się, uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
określone w podstawie programowej (2013/2014). Liderzy WDN dokonują badania potrzeb nauczycieli
w zakresie doskonalenia zawodowego. Dyrektor dokonuje analizy systematyczności realizacji podstawy
programowej. Zespół ds. programu wychowawczego przeprowadził ewaluacje w zakresie funkcjonowania
i realizacji. Badanie dotyczyło uczestnictwa uczniów w imprezach i uroczystościach środowiskowych, akcjach
charytatywnych oraz znajomości norm i wartości. W badaniu uwzględniono znajomość przez uczniów ich praw
i obowiązków oraz udział w zajęciach rozwijających zainteresowania i zdolności. Pedagog i psycholog szkolny
przeprowadzili badanie wśród uczniów i rodziców dotyczące priorytetów w zakresie działań profilaktycznych
szkoły. Nauczyciele prowadzą badania indywidualne uczniów dotyczące przyrostu wiedzy i umiejętności
zawartych w podstawie programowej, ze szczególnym uwzględnieniem zadań egzaminacyjnych. Zespoły
przedmiotowe przeprowadzają egzaminy próbne w klasach II ( dwa razy w roku) oraz w klasach III ( IV razy
w roku).
Dyrektor w ankiecie oświadczył również, iż wyniki badań wykorzystywane są do poprawy efektywności
kształcenia oraz organizacji pracy szkoły. M.in. zmodyfikowano „Regulamin nauczyciela dyżurnego”. Wyniki
diagnozy na wejście zostały wykorzystane do modyfikacji szkolnych planów nauczania (matematyka, język
polski, język angielski) oraz organizacji zajęć wyrównawczych z matematyki i języka polskiego w klasach I.
Badanie znajomości języka angielskiego zostało wykorzystane do podziału uczniów na grupy w zależności
od stopnia zaawansowania oraz rozszerzenia treści w szkolnym programie nauczania z języka angielskiego.
Wyniki analizy klasyfikacji i frekwencji są wykorzystywane w „Planie nadzoru pedagogicznego dyrektora szkoły”
– opracowanie celów obserwacji lekcji w poszczególnych zespołach klasowych, comiesięcznego monitorowania
wspólnie z wychowawcą i pedagogiem frekwencji uczniów w klasach oraz organizacji zajęć dla uczniów
zagrożonych
ocenami
niedostatecznymi
–
terapeutyczne
z psychologiem
i reedukatorem,
indywidualne
konsultacje z nauczycielem matematyki. Wnioski wynikające z egzaminów próbnych zostają wykorzystane
do określenia przyrostu wiedzy i umiejętności uczniów z przedmiotów egzaminacyjnych oraz wdrożenia działań
naprawczych, zgodnie ze „Strategią poprawy efektów kształcenia”. Szczegółowa analiza wyników prac
pisemnych,
kartkówek
i testów
prowadzona
przez
nauczycieli
poszczególnych
przedmiotów
pozwala
na dostosowanie realizowanych treści do możliwości rozwojowych uczniów oraz organizacji zajęć dodatkowych
dla uczniów zdolnych, np.: koło młodych polonistów (klasa IIB), , koło matematyczne (klasa IIC), zespół
muzyczny (uczniowie klas I- III), szkolny klub filmowy, koło chemiczne, koło informatyczne, teatr
profilaktyczny. Organizacja zajęć wychowania fizycznego (w ramach art.42 K.N) z podziałem na dyscypliny
sportowe- wykorzystano wyniki testów sprawnościowych oraz badanie zainteresowań uczniów. Wyniki diagnozy
„na wejście” są wykorzystywane do opracowania indywidualnych programów wsparcia dla uczniów z opiniami
i organizacji dla tych uczniów indywidualnych zajęć w ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej. Analiza
jakościowa egzaminów próbnych w klasach drugich zostaje wykorzystana do wypracowania w zespołach
przedmiotowych materiałów do ćwiczeń wyrównawczych dla uczniów ( nauczyciele poloniści i nauczyciele
45/47
matematyki oraz nauczyciele języka angielskiego). Ponadto w klasach I i II zostały zorganizowane zajęcia
z technik uczenia się prowadzone przez reedukatora na godzinach wychowawczych.
Ankietowany dyrektor dodał, że w szkole zbierane są i analizowane informacje o losach absolwentów, poprzez
organizowanie spotkań z absolwentami, w ramach godzin wychowawczych, zaangażowanie absolwentów
w organizację wspólnych przedsięwzięć i akcji charytatywnych. Absolwenci utrzymują kontakt (najczęściej przez
internet ) z nauczycielami. Ponadto informacje o losach absolwentów uzyskujemy z prasy i kontaktów
z dyrektorami szkół średnich ( w zakresie udziału uczniów w konkursach i aktywnym uczestnictwie w życiu
szkoły). Absolwenci uczestniczą również w debatach uczniowskich, m.in.”Życie czy wegetacja”, „Czy warto się
uczyć”, „O roli wykształcenia w życiu młodego człowieka”. W roku szkolnym 2013/2014 absolwenci włączyli się
w realizację filmu promującego szkołę oraz uczestniczyli w spektaklu przygotowanym przez nauczycieli
polonistów „Przed sklepem jubilera”.Spotkania z absolwentami są wykorzystywane do: doskonalenia procesu
nauczania, zachęcania uczniów do podejmowania wysiłku w pokonywaniu trudności, motywowania uczniów
do nauki i promowania wartości edukacji, pokazywania uczniom wzorców, wspierania właściwych zachowań
i postaw uczniów, organizowania spotkań z absolwentami w celu wskazywania możliwości rozwoju i właściwego
wyboru ścieżki zawodowej oraz uczestnictwa absolwentów w działaniach promocyjnych szkoły.
Nauczyciele w wywiadzie poinformowali o tym, w jaki sposób w szkole są wykorzystywane informacje o losach
absolwentów. Przytoczyli informacje przekazane przez dyrektora szkoły.
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania:
Czy zbierają Państwo informacje o losach swoich absolwentów? Jeżeli tak, to jak są
wykorzystywane? [WN] (8481)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
doskonalenia procesu nauczania
2
zachęcania uczniów do podejmowania wysiłku w
pokonywaniu trudności,
3
motywowania uczniów do nauki i promowania wartości
edukacji,
4
pokazywania uczniom wzorców, wspierania właściwych
zachowań i postaw uczniów,
5
organizowania spotkań z absolwentami w celu
wskazywania możliwości rozwoju i właściwego wyboru
ścieżki zawodowej
46/47
Raport sporządzili
●
Dariusz Sułkowski
●
Krystyna Saneluta
Kurator Oświaty:
........................................
Data sporządzenia raportu:
15.12.2014
47/47

raport z ewaluacji problemowej

Transkrypt

Podobne dokumenty

Oficjalna strona projektu: www.szkolawspolpracy.pl

SP - dane osobowe uczniów

BANK DOBRYCH PRAKTYK 1. Tytuł/nazwa działania 2. Nauczyciel

Ogłoszenie o naborze na wolne stanowisko: Główny księgowy

1. „Prawo jazdy kat. C+E z kursem kwalifikacji wstępnej

Lista szkół z IV edycji programu WARS i SAWA