Spis treści roczników 1995 do 1999
Transkrypt
Spis treści roczników 1995 do 1999
PRZEGLĄD ZACHODNI KWARTALNIK ROK 1995 POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI 1996 SPIS TREŚCI ZA ROK 1995 ANTOLOGIA TEKSTÓW „PRZEGLĄDU ZACHODNIEGO" (1945-1990) Pół wieku „Przeglądu Zachodniego" Nr Str. 2 I 2 79 2 2 27 101 2 1 2 55 2 2 73 17 2 43 2 243 2 2 135 113 2 171 2 2 2 2 2 267 193 281 153 211 2 123 I. ZIEMIE ZACHODNIE I PÓŁNOCNE B u r s z t a Józef, Kategorie społeczno-kulturowe ludności Ziem Zachodnich Dulczewski Zygmunt, Problematyka badań socjograficznych na Ziemich Zachodnich G r u c h m a n Bohdan, Ziemie Zachodnie w życiu gospodarczym Polski . . . Kiełczewska Maria, Gluck Leopold, Zagadnienie akcji migracyjnej na Ziemiach Zachodnich M a r k i e w i c z Władysław, Zasiedlenie i zagospodarowanie Ziem Zachodnich (1945-1964) Sczaniecki Michał, Instytuty Ziem Zachodnich - ich działalność i miejsce w organizacji nauki polskiej T u r n a u Irena, O pochodzeniu dzisiejszej ludności miasta Wrocławia . . . Z i ó ł k o w s k i Janusz, Specyficzność problemów ekonomiczno-demograficznych Ziem Zachodnich a szkolnictwo wyższe II. PROBLEMATYKA NIEMIECKA I STOSUNKI POLSKO-NIEMIECKIE J a n i c k i Lech, Sporne problemy prawne w stosunkach PRL-RFN . . . . K a c z m a r c z y k Zdzisław, Polska granica zachodnia w perspektywie tysiąca lat historii Klafkowski Alfons, Niemcy jako przedmiot prawa międzynarodowego . . K o n i e c z n y Józef, Nowe elementy w postawach zachodnioniemieckiego społeczeń stwa wobec Polski K o z e ń s k i Jerzy, Kreisauer Kreis - odłam niemieckiej opozycji prawicowej w Ul Rzeszy L a b u d a Gerard, Dzieje Prus jako zagadnienie historiograficzne Olszewski Henryk, Ideologia „niemieckiej drogi" w historiografii . . . . P o s p i e s z a l s k i Karol Marian, Terror hitlerowski w Polsce 1939-1945 . . Skubiszewski Krzysztof, Czy Gdańsk był powodem wojny? Wojciechowski Zygmunt, Polityka wschodnia Niemiec a katastrofa współczesnej cywilizacji 2 III. STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE INTEGRACJA EUROPEJSKA K r a s u s k i Jerzy, Zasadnicze tendencje dziejów politycznych Europy Zachodniej 1945-1965 KwHecki Andrzej, Socjologiczne aspekty stosunków między Francją a Niemiecką Republiką Federalną Nowak Zdzisław, Międzynarodowa integracja gospodarcza (pojęcie i charakter) . Pajewski Janusz, Mit: Mitteleuropa. Idea, ideologia, legenda? Tymieniecki Kazimierz, Imperializm niemiecki na tle innych imperializmów światowych Wolff-Powęska Anna, Niemiecka droga do Europy Zdzitowiecki Jan, Europa Środkowa w służbie Niemiec 2 331 2 2 2 371 349 391 2 2 2 301 397 321 1 1 4 1 5 1 4 5 4 57 3 1 13 69 4 1 1 1 43 53 35 107 4 1 17 75 3 3 1 29 1 87 * ** JUBILEUSZE Siedemdziesiąta rocznica urodzin prof. dra hab. Lecha Janickiego (Jan Barcz) . Bibliografia prac prof. dra hab. Lecha Janickiego (Stanisław Lisiecki) . . . Jubileusz prof. dra hab. Jerzego Krasuskiego (Bogdan Koszel) Bibliografia prac prof. doktora habilitowanego Jerzego Krasuskiego (Radosław Grodzki) ARTYKUŁY Andrzejewski Piotr, S z c z e p a n i a k Marian, Państwa Grupy Wyszehradzkiej - obraz gospodarczy Bart z Brunon, Niemiecki model państwa opiekuńczego w okresie wzmożonej imigracji Dalos Gyórgy, Nacjonalizmy wschodnioeuropejskie Janicki Lech, Status mniejszości narodowych w konstytucjach krajów środkowoi wschodnioeuropejskich K r a s u s k i Jerzy, Językowe podłoże podziału Europy Nolte Hans-Heinrich, „Spóźnione" narody w Europie Środkowej i Wschodniej N o w i n a - K o n o p k a Piotr, Cele polskiej polityki zagranicznej Paruch Waldemar, T r e m b i c k a Krystyna, Równowaga sił czy zbiorowy pater nalizm mocarstw. Rozważania o typologii systemów bezpieczeństwa w XLX i XX wieku Sakson Andrzej, Nowa fala migracji w Europie Serwański Maciej, S c h r a m m Tomasz, Czy gospodarność Wielkopolan to wynik wpływów pruskich? Od Rzeczypospolitej szlacheckiej do pracy organicznej Solak Janusz, Bundeswehra w nowych krajach RFN Wróblewski Tadeusz S., Hegemonistyczne aspiracje nowej Rosji (Niemieckie interpretacje polityki rosyjskiej) 3 MATERIAŁY Brzeziński Andrzej M., Z historii francuskiej „dyplomacji kulturalnej" w Polsce w okresie międzywojennym Gzella Jacek, Koncepcja związków polsko-niemieckich na łamach czasopisma „Naród a Państwo" w 1918 roku H a l c z a k Bohdan, Stosunki polsko-niemieckie w publicystyce Obozu Narodowego w latach 1922-1939 J a n k o w i a k Stanisław, Akcja „łączenia rodzin" między Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną w latach 1949-1954 J a n k o w i a k Stanisław, Łączenie rodzin między Polską a NRD w latach 1955 -1959 M a c a ł a Jarosław, Kościół katolicki w diecezji katowickiej wobec mniejszości niemieckiej w latach 1926-1930 M ł y n a r s k i Andrzej, USA i RFN wobec przemian w ZSRR M o n t e w k a Marek, Ewolucja instytucji azylu w Republice Federalnej Niemiec . O s ę k o w s k i Czesław, Ludność rodzima a procesy integracji i dezintegracji społecz nej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po drugiej wojnie światowej Tyszkiewicz Jakub, Propaganda Ziem Odzyskanych w prasie Polskiej Partii Robotniczej w latach 1945-1948 1 117 3 107 3 118 3 4 51 85 3 1 3 88 132 74 4 107 4 115 4 139 3 134 3 129 1 143 1 154 3 4 144 133 1 161 4 4 146 150 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE Lipscher Winfried, Kultura i polityka. Z doświadczeń zainteresowanego (dy plomaty P e r l a k Bernard, Problemy reformy powiatowej i gminnej w pięciu nowych krajach RFN P o z n a ń s k a Krystyna, Małe i średnie przedsiębiorstwa we wschodnich Niemczech S o ł d r a - G w i ż d ż Teresa, Świadomość ekologiczna młodzieży w regionie Śląska Opolskiego. Rozważania na podstawie wyników badań empirycznych . . Szczepaniak Marian, Współpraca trasgraniczna Polski z Czechami i Słowacją R u t o w s k a Maria, Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Pol skiemu - Instytut Pamięci Narodowej W a g i ń s k a - M a r z e c Maria, Polacy i Niemcy: zbliżenie przez kulturę . . . POLEMIKI I DYSKUSJE M a ń c z a k Witold, Uwagi do artykułu Jerzego Krasuskiego „Językowe podłoże podziału Europy" K r a s us ki Jerzy, Polemika z artykułem Georga W. Strobla pt. „Denken und Handel in den polnischen Teilungsgebieten und in Polen nach 1918" K r as us ki Jerzy, Odpowiedź profesorowi Witoldowi Mańczakowi 4 Węc Janusz Józef, Interpretacje regionalizmu. Odpowiedź na uwagi Lecha Jani ckiego do artykułu „Regionalizacja w państwach Unii Europejskiej (Republika Federalna Niemiec, Belgia, Włochy i Hiszpania)" 4 143 4 162 1 177 3 163 3 172 3 1 3 4 151 196 182 206 3 4 3 178 173 170 3 156 1 1 4 198 202 194 3 168 3 180 4 156 3 159 1 199 3 175 3 165 OCENY I OMÓWIENIA Banach Jacek, Niemiecka polityka narodowościowa w Prusach w latach 1900-1914 w świetle polskiej prasy pomorskiej (omów. D. Matehki) . . Bingen Dieter, Węc Janusz Józef, Die Deutschlandpolitik Polens 1945 -1991. Vom Status-quo-Orientierung bis zum Paradigmenwechsel (omów. B. Kosze!) Breyvogel Wilfried (Hrsg.), Lust auf Randale, Jugendliche Gewalt gegen Fremde (omów. B. Perlak) Czubiński Antoni, Węzłowe problemy rozwoju socjaldemokracji niemieckiej (1847-1993) (omów. J. Fiszer) Demps Laurenz, Berlin - WilhemstraBe. Eine Topographie preufiisch-deutscher Macht; Berlin - Handbuch. Das Lexikon der Bundeshauptstadt; H a u p t m a n n Heike, M e y e r Helga, M o r i Volker, S c h u b e r t Hans-Gert, Voigt Uwe, Seelen der Stadt. Berliner Friedhofsspaziergange; Berliner Biographisches Lexikon (omów. J. Kozeński) Deutsch-polnische Ansichten zur Literatur und Kultur (omów. T. S. Wróblewski) Deutsch-polnisches Jahrbuch der Germanistik 1993 (omów. M. Wagińska-Morzec) Deutsch-polnische Ansichten zur Literatur und Kultur (omów. T. S. Wróblewski) . Die polnische Minderheit in Deutschland vor dem Hintergrund der anderen Bevolkerungsgruppen (omów. K. Ruchniewicz) Dyczewski Leon, Polacy w Bawarii (omów. / . Lewartowski) F i e d o r Karol, Niemiecki ruch obrońców pokoju 1892-1933 (omów. W. Lesiuk) Hajnicz Artur, Polens Wende und Deutschlands Vereinigung. Die óffnung zur Normalitat 1989-1992 (omów. A. Wblff-Powęska) H on sza Norbert, Prowokacje literackie. Literatur ais Provokation (omów. S. Piontek) J o h n s o n Paul, Intelektualiści (omów. M. Tomczak) K a s t o r y Andrzej, Finlandia w polityce mocarstw 1939-1940 (omów. S. Żerkó) K l e m p e r e r Klemens von, Die verlassene Verschwórer: der deutsche Widerstand auf der Suche nach Verbiindeten 1938 -1945 (omów. T. Scheffler) . . . K n a p i k Piotr, Gerhart Hauptmann życie i twórczość do 1914 roku (omów. R. Karczmarczuk) Koć win Lechosław, Polityczne determinanty polsko-wschodnioniemieckich sto sunków przygranicznych 1949-1990 (omów. B. Perlak) K o s t h o r s t Daniel, Brentano und die deutsche EinheiŁ Die Deutschland- und Ostpolitik des AuBenministers im Kabinett Adenauer 1955 -1961 (omów. K. Ruchniewicz) Kozłowski Aleksander, K u c z y ń s k i Krzysztof A., Polskie fale Dunaju. Pol sko-austriackie powinowactwo kulturalne (omów. E. K. Nowak) . . . Liedke Karl, „...aber politisch unerwunscht". Arbeitskrafte aus Osteuropa im Land Braunschweig 1880 bis 1939 (omów. K. Jońca) Lukacs John, Churchil und Hitler: der Zweikampf. 10. Mai - 31. Juli 1940 (omów. S. Żerko) 5 Ł a p t o s Józef, Europa jedna czy dwie? Projekty i koncepcje integracji europejskiej w latach 1944-1950 (omów. S. Sierpowski) M a s n y k Marek, Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech (1923-1939) (omów. H. Chalupczak, W. Spaleniak) Meyer Carsten, Die Eingliederung der DDR in die EG (omów. A. Gras) Mniejszości narodowe i wyznaniowe w Toruniu w XIX i XX wieku (omów. P. Mickiewicz) M r o c z k o Marian, Ziemie dzielnicy pruskiej w polskich koncepcjach i działalności politycznej 1864-1939 (omów. M. Masnyk) Najnowsze książki Horsta Bieńka: Brzozy i wielkie piece. Dzieciństwo na Górnym Śląsku; Podróż w krainę dzieciństwa. Spotkanie ze Śląskiem; Pierwsza polka; Opis pewnej prowincji (omów. M. Szmeja) N o w a k Andrzej, Między carem a rewolucją. Studium politycznej wyobraźni i postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 1831-1849 (omów. G. Kucharczyk) Od nienawiści do przyjaźni. O problemach polsko-niemieckiego sąsiedztwa. Pod red. Friedberta Pflugera i Winfrieda Lipschera (omów. K. Malinowski) . . . Opowieść o cynowym raju i kilka innych historii z XX wieku (eseje i szkice) (omów. P. Kraszewski) r O skrupulatniejsze spojrzenie na terytorium i granice Polski po odzyskaniu przez nią niepodległości. Uwagi w związku z książką „Problem granic i obszaru odrodzo nego państwa polskiego 1918-1990" (omów. J. Muszyński) Pfliiger Friedbert, Deutschland driftet. Die Konservative Revolution entdeckt ihre Kinder (omów. M. Maciejewski) Ruhe Volker, Betr.: Bundeswehr - Sicherheitspolitik und Streitkrafte im Wandel; N a u m a n n Klaus, Die Bundeswehr in einer Welt im Umbruch (omów. J.Solak) Stefanowicz Janusz, Rzeczypospolitej pole bezpieczeństwa (omów. W. Paruch) . Szews Jerzy, Filomaci Pomorscy. Tajne związki młodzieży polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1830-1920 (omów. W. Molik) Teusch Urlich, Freiheit und Sachzwang. Untersuchung zum Verhaltnis von Technik, Gesellschaft und Politik (omów. J. J. Węc) T o r a ń s k a Teresa, My (omów. Z. Mazur) T r a b a Robert, Niemcy - Warmiacy - Polacy 1871-1914. Z dziejów niemieckiego ruchu katolickiego i stosunków polsko-niemieckich w Prusach (omów. M. Czapliński) Uwagi do książek Akcja „Wisła": Edward Prus, Operacja „Wisła". Fakty - fikcje - refleksje; Eugeniusz Misiło, Akcja „Wisła". Dokomenty (omów. F. Kusiak) Walczak Marian, Ludzie nauki i nauczyciele podczas II wojny światowej. Księga strat osobowych (omów. E. Serwańskf) „WeltTrends. Internationale Politik und vergleichende Studien" Nr 1 - 4/1993 -1994 (omów. S. Żerko) Zagłada chorych psychicznie w Polsce 1939 -1945. Pod red. Z. Jaroszewskiego (omów. M. Przychodzki) Zakerzonie. Wspomnienia żołnierzy Ukraińskiej Powstańczej Armii. T. I. Oprać. B. Huk (omów. M. Zygmański) Z dziejów przemian w Europie Środkowo-Południowo-Wschodniej po drugiej wojnie światowej (omów. P. Kraszewski) Z i e l i ń s k a - G ł ę b o c k a Anna, S t ę p n i a k Andrzej, G a w l i k o w s k a - H u e c k e l Krystyna (eds.), Transformation and Integration in Europę. Adjustment of Polish Economy (omów. J. Chodorowski) 6 1 179 4 3 170 188 1 190 4 165 4 208 1 189 4 153 1 192 1 165 4 158 3 4 161 196 4 168 4 4 160 203 4 166 4 178 4 187 3 185 4 191 4 184 1 185 1 182 Noty F r i e d m a n n Bernhard (Hrsg.), Der Europaische Rechnungshof und die Wirtschaftsund Finanzhilfe der EU fur Mittel- und Osteuropa (omów. A. Graś) . . Geiger Rudolf, EG-Vertrag. Kommentar zu dem Vertrag zur Grundung der Europaischen Gemeinschaft (omów. A. Graś) H u b e r Peter M., Maastricht - ein Staatsstreich? (omów. A. Graś) . . . . Lecheler Helmut, Das Subsidiaritatsprinzip. Strukturprinzip einer europaichen Union (omów. A. Graś) P o ł c z y ń s k a Edyta, Z a ł u b s k a Cecylia, Bibliografia przekładów z literatury niemieckiej na język polski 1800-1990. T. II. 1919-1939 (omów. M. Wagińska-Marzec) Vitt Hans Rudi, Hans Lipinsky-Gottersdorf. Nachlassverzeichnis, Bibliographie, Materialien (omów. J. Mazurkiewicz) Z i ó ł k o w s k i Marek, P a w ł o w s k a Barbara, D r o z d o w s k i Rafał, Jednostka wobec władzy (omów. A. Sakson) 4 215 1 1 205 206 4 215 4 211 4 213 1 204 1 211 1 4 213 220 4 224 1 3 3 19 200 198 3 193 1 4 214 217 1 209 3 3 192 193 3 3 204 203 Z KRONIKI NAUKOWEJ Bon ter Urszula, Badania oświeceniowe we Wrocławiu. Międzynarodowe sym pozjum „Oświecenie na Śląsku w aspekcie interkulturalnym" D a n k o w s k a Joanna, Ksenofobia a muzea (125-lecie Muzeum Etnograficznego w Lipsku) G r o d z k i Radosław, Kształcenie polityczne w państwie demokratycznym . . J a n i c k a Halina, Ochrona mniejszości narodowej jako element zapewnienia pokoju w Europie Nacjonalizm i „zrastanie się" Europy (Dyskusja polityków polskich i niemieckich: T. Mazowieckiego, M. F. Rakowskiego, H. Schmidta i F. Schorlemmera) (oprać. i tłum. S. Żerko) Kaj Stanisław H., Sympozjum naukowe „Pomorze - trudna ojczyzna?" . . K a l k a Piotr, Rola zjednoczonych Niemiec w polityce międzynarodowej . . Kozeński Jerzy, Spotkania w Krzyżowej tematem sesji Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych P i ą t k o w s k a Regina, Od Grabskiego do Balcerowicza. Systemy pieniężne w gos podarce polskiej S akson Andrzej, VIII Forum Polsko-Niemieckie Spaleniak Włodzimierz, Sympozjum polsko-austriackie „Polonia i przyjaciele Polski w Austrii" Strzelczyk Jerzy, Doktorat honorowy Uniwersytetu Jagiellońskiego dla profesora Gerarda Labudy Zwierzycka Romualda, Nagroda „Pomostu" miasta Górlitz NEKROLOGI Wąsicki Jan 1921-1995 (Krystyna Sikorska-Dzięgiełewska) Wygodzki Zygmunt 1911-1995 (Maria Tomczak) Opracowanie: Ewa Kozłowska 7 PRZEGLĄD ZACHODNI KWARTALNIK ROK 1996 POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI 1997 SPIS TREŚCI ZA ROK 1996 ARTYKUŁY Barcz Jan, Klauzule dotyczące ochrony mniejszości narodowych w nowych dwustronnych traktatach Polski z państwami sąsiedzkimi D u c h h a r d t Heinz, Początki idei Europy Galus Henryk, Zróżnicowanie etniczne Pomorza. Problemy podmiotowości i part nerstwa w życiu politycznym G r a ś Andrzej, Reforma Unii Europejskiej - postulaty de legę ferenda . . . J a n i c k i Lech, Aspekty prawne konfiskaty mienia niemieckiego w Polsce po II wojnie światowej K o s m a n Marceli, Litwa - legenda wielkiej przeszłości i realia współ czesności . . . . Koszel Bogdan, Hiszpański Kościół, państwo i Watykan (1931-1953). Trudne początki kompromisu K r a s z e w s k i Piotr, Zjazdy Pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych . . . . Lissowski Olgierd, Maquiladora i NAFTA. Prawne i ekonomiczne zagadnienia współpracy transgranicznej USA-Meksyk M a r k i e w i c z Władysław, Dzień powszedni więźnia w KZ Mauthausen-Gusen Mik Cezary, Wspólna polityka bezpieczeństwa Unii Europejskiej a system bez pieczeństwa ONZ. Aspekty prawne i polityczne M o h r Manfred, Organizacja Narodów Zjednoczonych a ochrona mniejszości. Próba analizy P e r l a k Bernard, Potencjał postaw skrajnie prawicowych w jednoczących się Niemczech Schulz Eberhard, Polityka bezpieczeństwa w Europie u progu XXI wieku . . S t o l a r c z y k Mieczysław, Aktualne problemy Górnego Śląska w kontekście stosun ków polsko-niemieckich S u c h o c k a Hanna, Znaczenie Orędzia biskupów polskich z 1965 r. dla budowania tożsamości nowej Europy Szczepaniak Marian, Współpraca gospodarcza państw Grupy Wyszehradzkiej. Trzy lata funkcjonowania CEFTA Tomczak Maria, Wschodnioniemieccy twórcy kultury i literatury wobec wyzwań politycznych lat 1976-1989 Wolff-Powęska Anna, Przezwyciężyć przeszłość. 50 lat od zakończenia II wojny światowej Wróblewski Tadeusz S., Prasa polska i niemiecka o pięćdziesiątej rocznicy zakończenia wojny Wrzesiński Wojciech, Nowe elementy i kierunki w polskich badaniach niemcoznawczych Ż u r a w s k i vel Grajewski Przemysław, O bezpieczeństwie Rzeczypospolitej . 2 Nr Str. 2 2 61 1 4 2 23 89 4 1 3 21 2 4 121 71 4 1 93 29 2 11 2 39 1 3 81 1 4 43 1 17 3 45 1 101 1 3 1 35 1 3 63 77 MATERIAŁY Jażdżewski Leszek, Kaszubi a służba w Wehrmachcie (1942-1945) . . . . K a b a t Danuta, Parlament Europejski Kai u za Katherina, Polityka władz państwowych i regionalnych w Polsce wobec inwestycji niemieckich Kwilecki Andrzej, Zagłada wielkopolskiego ziemiaństwa M a ń c z a k Witold, Praojczyzna Słowian Osękowski Czesław, Polsko-Niemieckie Towarzystwo Wspierania Gospodarki (1994-1995) Solak Janusz, Polska w polityce bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec . Sporek Tadeusz, Wspólna waluta europejska Wróblewski Tadeusz S., Aktualny stan stosunków niemiecko-rosyjskich (1994-1995) Wróblewski Tadeusz S, Kultura krajów postkomunistycznych w ocenach nie mieckich 4 2 119 170 4 3 3 139 129 99 4 3 2 129 117 159 2 145 3 103 1 132 3 3 4 4 137 140 164 159 4 2 4 176 179 170 4 145 4 111 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE K o s m a n Marceli, Henryk Lew i jego czasy. Wystawa w 800. rocznicę śmierci . Łukasiewicz Dariusz, Zbrodniarze i nieudacznicy? Uwagi o nowych pracach o dziejach stereotypów polsko-niemieckich i charakterze narodowym, ze szcze gólnym uwzględnieniem okresu rozbiorów (1772-1815) Nikisch Jan Jacek , Refleksje nad ewolucją polskiej myśli zachodniej . . . Serwański Edward, Wspomnienie o Janie Jacku Nikischu Tomczak Maria, „Borussia" - próba wykreowania nowej tradycji regionu . . Wolff-Powęska Anna, „Rocznik Polsko-Niemiecki" - uwagi polemiczne . . Wolff-Powęska Anna, „Niemcy i Polacy: Zbliżenia 1945-1995". Refleksje na marginesie wystawy Wróblewski Tadeusz S., Kongresy Badań Wschodnioeuropejskich . . . . Wróblewski Tadeusz S, „Krasnogruda" - pismo wielu wspólnot RAPORT Kalka Piotr, Gospodarczo-społeczne i prawne aspekty inwestycji niemieckich w zachodnich województwach przygranicznych WYWIAD O badaniach socjologicznych na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Z profesorem dr. hab. Zygmuntem Dulczewskim rozmawiają Jan Włodarek i Stanisław Lisiecki 3 OCENY I OMÓWIENIA B a r t l e t t Christopher John, The Global Conflict The International Rivalry of the Great Powers 1880-1990 (omów. M. Czapliński) Bartz Brunon, Exodus i integracja wysiedleńców jako wyzwanie dla polityki społecznej RFN (omów. A. Trzcielińska-Polus) Batowski Henryk, Zachód wobec granic Polski 1920-1940. Niektóre fakty mniej znane (omów. S. Sierpowski) B o k aj ł o Wiesław, Koncepcja Europy Konrada Adenauera i jej realizacja w prakty ce politycznej w latach 1945-1954 (omów. T. Łoś-Nowak) B ó m e l b u r g Hans-Jurgen, Zwischen polnischer Standegesellschaft und preufiischem Obrigkeitsstaat. Vom Kóniglichen PreuBen zu Westpreufien (1756-1806) (omów. J. Kozłowski) Bułhak Henryk, Polska-Francja. Z dziejów sojuszu 1922-1939. Cz. I (1922-1932) (omów. A. M. Brzeziński) Czaja Herbert, Unterwegs zum kleinsten Deutschland? Mangel an Solidaritat mit den Vertriebenen. Marginalien zu 50 Jahren Ostpolitik (omów. P. Madajczyk). Deszczyński Przemysław, S z c z e p a n i a k Marian, Grupa Wyszehradzka. Współ praca polityczna i gospodarcza (omów. B. Koszet) Dworecki Zbigniew, Poznań i poznaniacy w latach Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939 (omów. D. Matelski) Erich Maria Remarque, „Die Traumbude", „Station am Horizont" und die unselbstandigen Publikationen (1916-1968). Eine Bibliographie (omów. R. Dziergwa) Favez Jean-CIaude, Warum schwieg das Rotę Kreuz? Eine internationale Organisation und das Dritte Reich (omów. S. Żerkó) F r i s z k e Andrzej, Opozycja polityczna w PRL 1945-1980 (omów. N. Jackowska) . G r z e l o ń s k i Bogdan, Dyplomacja Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec zagroże nia Czechosłowacji i Polski (12 marca 1938-1 września 1939) (omów. J. Kiwerska) H a h n Hans Henning (Hrsg.), Historische Stereotypenforschung. Methodische Oberlegungen und empirische Befunde (omów. H. Orłowski) Handel fur Europa. Deutsch-franzósische Zusammenarbeit in einer veranderten Welt. Pod red. A. Saudera, J. Schilda (omów. K. Malinowski) Heller Celia S., On the Edge of Destruction. Jews of Poland between the two World War (omów. Z. Zieliński) K a r l Helmut, H e i n r i c h m e y e r Wilhelm (Hrsg.), Regionalentwicklung im ProzeB der europaischen Integration (omów. A. Graś) K i r c h e i s e n Ingę (Hrsg.), Tauwetter ohne Fruhling. Das Jahr 1956 im Spiegel blockinterner Wandlungen und internationaler Krisen (omów. W. Krzyżaniak). K i w e r s k a Jadwiga, Między izolacjonizmem a zaangażowaniem. Europa w polityce Stanów Zjednoczonych od Wilsona do Roosevelta (omów. W. Malendowski) . Kónigsberg-Kaliningrad unter europaischen Perspektiven; „Ein Schicklicher Platz?" Konigsberg-Kaliningrad in der Sicht von Bewohnern und Nachbarn (omów. D. Matelski) Lenz Carl Otto, EG-Vertrag. Kommentar zu dem Vertrag zur Grundung der Europaischen Gemeinschaften (omów. A. GraS) 4 3 151 2 200 3 153 3 162 1 148 3 155 4 198 2 206 4 220 1 174 1 3 159 172 4 184 2 203 2 191 1 161 4 213 4 194 3 147 1 172 4 216 L o t h Wilfried, Wallace William, Wessels Wolfgang (HrsgO, Walter Hallstein - Der vergessene Europaer? Mit Vorworten von Helmut Kohl und Jacques Delors (omów. A. GraS) Łach Stanisław, Osadnictwo miejskie na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945-1950 (omów. Cz. Osękowski) Madajczyk Piotr, Na drodze do pojednania. Wokół orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku (omów. JV. Jackowska) M i c h a ł k a Wolfgang (Hrsg.), Der Erste Weltkrieg. Wirkung, Wahmehmung (omów. S. Żerko) Mitteleuropa Konzeptionen in der ersten Halfte des 20. Jahrhunderts (omów. B. Kosze!) Nacjonalizm. Konflikty narodowościowe w Europie Środkowej i Wschodniej. Red. Stanisław Helnarski (omów. R. Grodzki) Na tropach bezprawia. Witold Staniewicz w areszcie śledczym (omów. D. Matelski). Obcy - sąsiedzi - niechciani partnerzy? Red. K. Glass, Z. Puślecki, B. Serloth (omów. A. Gucka) O s ę k o w s k i Czesław, Społeczeństwo Polski zachodniej i północnej w latach 1945-1956 (omów. S. Jankowiak) *. . . . P a i l e r Wolfgang, Stanisław Stomma. Nestor der polnisch-deutschen Aussóhnung (omów. N. Jackowska) P a r z y m i e s Stanisław, Przyjaźń z rozsądku. Francja i Niemcy w nowej Europie (omów. T. Sporek) P a t z o l d Kurt, W e i B b a c k e r Manfred, Adolf Hitler. Eine politische Biographie (omów. M. Wojciechowski) Płygawko Danuta, „Prusy i Polska". Ankieta Henryka Sienkiewicza (1907-1909) (omów. M. Kosman) P o d l a s e k Maria, Wypędzenie Niemców z terenów na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej. Relacje świadków (omów. P. Madajczyk) Polacy i Niemcy pół wieku później. Księga pamiątkowa dla Mieczysława Pszona (omów. N. Jackowska) Polska - Niemcy - mniejszość niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość. Pod red. A. Saksona (omów. A. Kwilecki) Pomorze - trudna ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945-1995. Pod red. A. Saksona (omów. K. Sopuch) Problemy transformacji wewnętrznej i integracji ekonomicznej państw Grupy Wyszehradzkiej. Red. Marian Szczepaniak (omów. R. Zięba) Scalpelli Adolfo, Vite vendute. L'emigrazione verso ii Terzo Reich dal fenudo di Farinacci 1938-1945 (omów. S. Sierpowski) S c h a t t k o w s k y Ralph (Hrsg.), Locarno und Osteuropa. Fragen eines europaischen Sicherheitssystems in den 20er Jahren (omów. S. Żerko) Stettin - Szczecin 1945 -1946. Dokumenten - Erinnerungen. Dokumenty - wspom nienia (omów. K. Weiss) Suwerenność i państwa narodowe w integrującej się Europie - przeżytek czy przyszłość? Red. J. Fiszer, Cz. Mojsiewicz (omów. A. GraS) Szczepaniak Marian, Z y b o r o w i c z Stanisław, Przebudowa ustroju politycznego na Węgrzech i w Czechosłowacji (omów. M. Chmaj) Szyfer Anna, Warmiacy. Studium tożsamości (omów. A. Sakson) Tobjański Zbigniew, Czesi w Polsce (omów. W. Molik) 3 161 4 203 1 168 1 153 4 192 3 1 164 166 3 167 4 205 1 176 2 193 3 159 1 150 4 201 2 197 2 195 4 217 3 170 1 157 2 204 4 209 3 166 2 4 2 208 218 210 5 Weidenfeld Werner (Hrsg.), Maastricht in der Analyse. Materialien zur Euro paischen Union; Werner Weidenfeld (Hrsg.), Europa '96. Reformprogramm fur die Europaische Union (omów. A. GraS) Widerstand gegen den Nationalsozialismus. Hrsg. Peter Steinbach und Johannes Tuchel (omów. T. Scheffler) W kręgu międzywojennego Wilna: Ferdynand Ruszczyć, Dziennik. Cz. 1, Ku Wilnu 1894-1919. Cz. 2, W Wilnie 1919-1932; Eugeniusz Romer, Dziennik. Cz. 1, 1914-1918. Cz. 2, 1919-1923 (omów. M. Kosman) Wojciechowski Jerzy Andrzej, Instytucje i porządek prawny Wspólnot Europejs kich; Jurgen Schwarze, Ulrich Becker, Christiana Pollak, Die Implementation von Gemeinschaftsrecht. Untersuchungen zur Gesetzgebungs- und Verwaltungspolitik der Europaischen Gemeinschaft und ihrer Mitgliedstaaten (omów. A. GraS) Z a ć m i ń s k i Andrzej, Działalność zagraniczna Towarzystwa Rozwoju Ziem Za chodnich w latach 1957-1970 (omów. M. Mroczko) Z e r n a c k Klaus, Polen und Rufiland. Zwei Wege in der europaischen Geschichte (omów. P. Łossowski, J. Krasuski) Zwischen „Tauwetter" und neuem Frost Ostmitteleuropa 1956 -1970 .(omów. J. Kozeński) 2 187 1 155 4 179 4 214 4 207 1 137 4 190 3 173 2 213 1 1 181 180 2 1 1 3 215 183 182 174 1 184 1 179 2 214 2 212 Noty Die Albertus-Universitat zu Kónigsberg. Hóhepunkte und Bedeutung. Vortrage aus Anlafi der 450. Wiederkehr ihrer Grundung. Hrsg. Hans Rothe, Silke Spieler (omów. K. Malinowski) Dokumenty Wspólnot Europejskich. Oprać. A. Przyborowska-Klimczak, E. Skrzydło-Tefelska (omów. A. Gros) Gerlich Peter, G l a s s Krzysztof, S e r l o t h Barbara (Hrsg.), Neuland Mitteleuropa. Ideologiedefizite und Identitatskrisen; Krzysztof Glass, Zdzisław P u ś l e c k i (Hrsg.), Fremde - Nachbarn - Partner wider Willen; Peter Gerlich, Krzysztof G l a s s (Hrsg.), Der schwierige SelbstfindungsprozeB. Regionalismen - Nationalismen - Reideologisierung (omów. B. Koszel) H a r t e n s t e i n Elfi (Hrsg.), Deutsche Gedichte uber Polen (omów. W. Król) . . H i l l e n b r a n d Olaf, Europa óko-logisch? Wirkungs- und Stórfaktoren der euro paischen Umweltpolitik (omów. A. GraS) H r b e k Rudolf (Hrsg.), Burger und Europa (omów. A. GraS) M a r i a s Epamidondas A. (ed.), European Citizenship (omów. A. GraS) . . . M o l t k e Helmuth von (starszy), O Polsce (omów. P. Mickiewicz) M o r a w i t z Rudolf, K a i s e r Wilhelm, Die Zusammenarbeit von Bund und Landem bei Vorhaben der Europaischen Union (omów. A. GraS) Łuczak Czesław, Polacy w okupowanych Niemczech 1945-1949 (omów. H. Dmochowska) P i e p e r Stefan Ulrich, Subsidiaritat. Ein Beitrag zur Begrenzung der Gemeinschaftskompetenzen (omów. A. GraS) Schlie Ulrich, Kein Friede mit Deutschland. Die geheimen Gesprache im Zweiten Weltkrieg 1939-1941 (omów. S. Żerko) 6 PRZEGLĄD ZACHODNI KWARTALNIK ROK 1997 POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI 1998 SPIS TREŚCI ZA ROK 1997 Nr Czy i jak badać dzisiaj Ziemie Zachodnie i Północne Polski? Z dyskusji socjologów: Zygmunta Dulczewskiego, Krzysztofa Kwaśniewskiego, Andrzeja Kwileckiego i Marka Ziółkowskiego Str. 3 1 4 1 107 161 2 4 101 23 4 4 4 57 129 69 4 1 47 1 1 1 1 93 133 79 2 1 119 17 2 3 69 15 2 2 39 29 3 71 3 91 2 4 3 15 ARTYKUŁY Barcz Jan, Struktura federalna Austrii a jej członkostwo w Unii Europejskiej . B u d n i k o w s k i Tomasz, Kościół katolicki a praca ludzka B u d n i k o w s k i Tomasz, Transformacja gospodarki wschodnioniemieckiej. Wybra ne zagadnienia C z a r n o c k i Bohdan, Dylemat państwa - wolność i przemoc D o b r k o v i ć Nina, Jugosławia w poszukiwaniu tożsamości: próba zerwania z prze szłością F r a n z k e Jochen, Rozszerzenie NATO na Wschód H e u b e r g e r Valeria, Bośnia między Wschodem a Zachodem Jeszenszky Geza, Traktaty Węgier z sąsiednimi państwami a kwestia mniejszości narodowych K o l l a t z Udo, Obwód Kaliningradzki ważnym rosyjskim oknem na Europę . Koszel Bogdan, Niemcy wobec Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej w drugiej połowie XIX i w XX wieku (do 1989 r.). Koncepcje działań i próby organizacji polityczno-gospodarczej K i w e r s k a Jadwiga, Perspektywy polityki Billa Clintona wobec Europy . . . ^rj^isj^|_J^rzy J _JErjLn£ią_^^ilAT^__. K r z y ż a n i a k Wojciech, Polityka wewnętrzna chadecji w Republice Federalnej Niemiec w pierwszym okresie kanclerstwa Helmuta Kohla (1982-1987) . . L e b i o d a Tadeusz, Niemcy rosyjscy Lebiod a Tadeusz, Powstanie i główne problemy związków wypędzonych na terenie byłej NRD Madajczyk Piotr, Polska myśl zachodnia w polityce komunistów polskich . M a l i n o w s k i Krzysztof, W cieniu zjednoczenia Niemiec. Spór o potwierdzenie granicy polsko-niemieckiej Meckel Markus, Niemcy - doświadczenie z dyktaturą N i t s c h k e Bernadetta, Położenie ludności niemieckiej na terenach na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej w 1945 roku Sakson Andrzej, Problemy adaptacji i stabilizacji społecznej ludności z Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej na Warmii i Mazurach po 1945 roku . . Solak Janusz, NATO, sytuacje kryzysowe w Europie a interesy Republiki Fe deralnej Niemiec Szacki Jerzy, Indywidualizm i kolektywizm w polskiej świadomości politycznej . 2 Szczepaniak Marian, Rumunia - przebudowa ustroju politycznego i gospodarki. Akces do CEFTA T r a b a Robert, Mogiły wrogów? Wschodniopruskie cmentarze wojenne w per spektywie przemian kulturowych 1915-1995 Tomczak Maria, Austriacy w poszukiwaniu tożsamości Wolff-Powęska Anna, Kryzys tożsamości w krajach Europy Środkowej w okresie transformacji Z a ć m i ń s k i Andrzej, Związek Polskich Ziem Zachodnich w Wielkiej Brytanii w latach 1950-1986. Zarys działalności Żelazny Walter, Region w Unii Europejskiej 4 77 3 1 55 117 4 3 3 1 37 61 2 168 1 179 2 133 3 141 3 109 2 152 3 123 1 192 2 184 2 2 197 206 3 191 3 3 3 186 194 175 2 211 MATERIAŁY G ł u b i ń s k a Ewa, „Fischer-Kontroverse" w historiografii zachodnioniemieckiej . H u d o w i c z Andrzej, Kozacy i narody Kaukazu wobec agresji niemieckiej 1941-1945 . Kwilecki Andrzej, Polscy i niemieccy właściciele ziemscy w Poznańskiem. Z prob lematyki wzajemnych stosunków Lisiecki Stanisław, Problemy społeczne i kulturowe adaptacji niemieckiego dzie dzictwa kulturowego Maliszkiewicz Beata, M i k a Jerzy, Weigl Barbara, Program edukacyjny w szko le - praktyczne działanie w regionie zróżnicowanym kulturowo i etnicznie . M a r c h w i ń s k i Janusz, Polska Rada w Niemczech - Zrzeszenie Federalne. Trzy zjazdy: Boppard I, Boppard II, Saarbrucken W a g i ń s k a - M a r z e c Maria, Pogwarki Witnickie - spotkania z mieszkańcami przygranicznych miasteczek Wódkę Joanna, Kształtowanie polityki europejskiej w Republice Federalnej Nie miec. Zagadnienia organizacyjno-prawne W r ó b l e w s k i Tadeusz S., Trudne pojednianie. Czesko-niemiecka deklaracja z 21 stycznia 1997 roku PRZEGLĄDY I KOMENTARZE D u d z i ń s k a Anna, Ekstremizm prawicowy w zjednoczonych Niemczech. Przegląd niemieckich publikacji z lat dziewięćdziesiątych [Korcz Władysław | Joseph Frank (1771-1842) K r z e s z e w s k a - Z m y ś l o n y Barbara, Szkolnictwo na pograniczu polsko-niemieckim a programy współpracy transgranicznej Roeder Michael, Przekształcenia obrazu Polaków w podręcznikach szkolnych RFN w latach 1949-1991 Szczepaniak Marian, Utworzenie Euroregionu Glacensis Vagts Elke, Obraz Polski w podręcznikach szkolnych NRD w latach 1945-1989 . Zjednoczone Niemcy w oczach młodzieży, K o ł o d z i e j c z a k Małgorzata, Biskup Joanna, O w c z a r z a k Marta B 3 POLEMIKI I DYSKUSJE Prawo narodów do samostanowienia Fisch Jórg, Prawo do samostanowienia - opium dla narodów | Lech Janicki | Samostanowienie państw i samostanowienie narodów . . . . Schramm Tomasz, Kilka uwag o prawie do samostanowienia Schulz Eberhard, Czyste wino zamiast opium dla narodów? W r ó b l e w s k i Tadeusz S., Naród i państwo w dzisiejszej Europie Wschodniej i Południowo-Wschodniej 4 4 4 4 141 150 152 156 4 165 3 151 3 158 3 201 3 217 2 254 2 1 261 219 4 1 4 176 227 178 3 232 2 1 229 235 RAPORTY M a z u r Zbigniew, O badaniach nad stosunkiem do niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych . . . . . . . . . S c h ó n e m a n n Elke, P e r l a k Bernard, Hófer Andreas, Inwestorzy niemieccy o Polsce. Wybrane wyniki badań Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Wspiera nia Gospodarki (TWG) ŹRÓDŁA R u t o w s k a Maria, Ziemie Zachodnie w 1945 r. w świetle dokumentu . . . Żerko Stanisław, Próba sformowania na Podhalu „Legionu góralskiego" Wanen-SS OCENY I OMÓWIENIA A I t h a u s Hans-Joachim, Auslandsleute. Westdeutsche Reiseerzahlungen uber Ostdeutschland (omów. P. Dranikowskf) „Ansichten". Jahrbuch des Deutschen Polen-Instituts Darmstadt, 7. 1995/1996 (omów. T. S. Wróblewski) Bezpieczeństwo państw Grupy Wyszehradzkiej. Nadzieje i realia (omów. R. Grodzki) Biermann Harald, John F. Kennedy und der Kalte Krieg. Die AuBenpolitik der USA und die Grenzen der Glaubwiirdigkeit (omów. S. Żerko) Bloch Michael, Ribbentrop (omów. S. Żerko) Busek Erhard, Mitteleuropa. Eine Spurensicherung (omów. J. Barcz) . . . . Demografia i społeczeństwo Ziem Zachodnich i Północnych 1945 -1995. Próba bilansu. Pod red. E. Fratczak, Z. Strzeleckiego; L a t o s z e k Marek, Pomorze. Zagadnienia etniczno-regionalne (omów. A. Sakson) El i as Norbert, Rozważania o Niemcach. Zmaganie o władzę a habitus narodowy i jego przemiany w XIX i XX wieku (omów. Cz. Karolak) Go win Jarosław, Kościół po komunizmie (omów. N. Jackowska) . . . . . 4 Historia społeczna. Mikrohistoria. T. I (omów. K. Malinowski) Interesy bezpieczeństwa w Europie: Polska-Rosja-Niemcy. Materiały z konferencji - Poznań 9-10 kwietnia 1996. Pod red. Jadwigi Kiwerskiej (omów. J. Solak). Ir gang Winfried, Bein Werner, N e u b a c h Helmut, Schlesien. Geschichte, Kultur und Wirtschaft (omów. M. W. Wanatowicz) K a s t o r y Andrzej, Rewanż za Monachium. Z dziejów czechosłowackiej polityki wobec sąsiadów w latach 1945 -1947 (omów. J. Kozeński) Kisielewski Stefan, Dzienniki (omów. N. Jackowska) Kley Stefan, Hitler, Ribbentrop und die Entfesselung des Zweiten Weltkriegs (omów. S. Żerko) K l u g m a n Aleksander, Polonica w Ziemi Świętej (omów. / . Knopek) . . . . K o w a l s k a Zofia, Krzyżacy w innym świetle. Od średniowiecza do czasów współczesnych (omów. M. Kosman) K rock o w Christian Graf von, Niemcy. Ostatnie sto lat (omów. L. Trzeciakowski). Kulczycki John J., The Foreign Workers and the German Labor Movement. Xenophobia and Solidarity in the Coal Fields of the Ruhr, 1871 -1941 (omów. K. A. Makowski) Kurcz Zbigniew, Mniejszość niemiecka w Polsce (omów. B. Koszel) . . . . Len z Christofer, Ein einheitliches Verfahren fur die Wahl des europaischen Parlaments. Unverwirklichte Vorgabe der Gemeinschaftsvertrage; W e s t l a k e Martin, The Commission and the Parliament - Partners and Rivals in the European Policy-making Process (omów. A. Graś) L u d o r o w s k i Lech, Antypruska publicystyka Henryka Sienkiewicza (omów. M. Kosman) Łuczak Czesław, Pod niemieckim jarzmem. Kraj Warty 1939-1945 (omów. J. Wiśniewski) M a r s z a ł e k Antoni, Z historii europejskiej idei integracji międzynarodowej (omów. H. Dmochowska) M a t e r s k i Wojciech, Georgia Rediviva. Republika Gruzińska w stosunkach mię dzynarodowych 1918-1921 (omów. A. Furier) Mich Włodzimierz, Obcy w polskim domu. Nacjonalistyczne koncepcje roz wiązania problemu mniejszości narodowych 1918-1939 (omów. A. Gucl<a) . Namowicz Tadeusz, Johann Gottfried Herder. Z zagadnień przełomu oświecenia w Niemczech w drugiej połowie XVIII wieku (omów. M. Czekańska) . . Opus jubileuszowe profesora Gerarda Labudy. Polsko-niemieckie rozmowy o prze szłości (omów. M. Kosman) Orłowski Hubert, „Polnische Wirtschaft". Zum deutschen Polendiskurs der Neuzeit (omów. W. Kunicki) Państwa narodowe w euroatlantyckich strukturach (omów. R. Grodzki) . . . Państwa wyszehradzkie. Systemy polityczne, gospodarka, współpraca. Pod red. Mariana Szczepaniaka (omów. A. Antoszewski) Pierwsze monografie poświęcone traktatom z Schengen. A c h e r m a n n Alberto, Bieber Roland, Epiney Astrid, W e h n e r Ruth, Schengen und die Folgen. Der Abbau der Grenzkontrollen in Europa; P o u l y Alexis (red.), Schengen en pannę. Teksten in het Frans, Engels en Duits (omów. A. Graś) Pawluczuk Zdzisław, Zarys dziejów Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" w Gdańsku, na Kaszubach i Kociewiu w latach 1894 -1939 (omów. P. Mickiewicz) 2 242 4 171 3 235 3 4 244 181 2 4 236 203 3 2 223 223 4 2 187 259 4 192 4 201 3 241 1 223 1 231 3 238 2 231 1 201 3 1 227 216 1 221 1 211 3 246 5 Pottoff H., Die „Koalition der Vernunft". Deutschlandpolitik in den 80er Jahren (omów. K. Malinowski) Ritter Alexander (Hrsg.), Sudtirol. Ostbelgien. Nordschleswig. Modelle und Orientierung fur die deutsche Młnderheit in Polen? Referate und Dokumente (omów. T. S. Wróblewski) Rudzio Wolfgang, Das politische System der Bundesrepublik Deutschland (omów. R. Backer) Stefanowicz Janusz, Ład międzynarodowy. Doświadczenie i przyszłość (omów. M. Stolarczyk) S z a r o t a Tomasz, Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy (omów. H. Orłowski) T h o r w a l d Jurgen, Iluzja. Żołnierze radzieccy w armii Hitlera (omów. A. Furier) . Tomczak Maria, Intelektualiści podzielonych Niemiec wobec państwa i narodu (omów. W. Kunicki) Wendt Bernd Jurgen, Deutschland 1933-1945. Das „Dritte Reich". Handbuch zur Geschichte (omów. S. Żerko) W o l a ń s k i Marian S., Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej»emigracji polskiej 1945-1975 (omów. B. Koszei) Vom Kalten Krieg zur deutschen Einheit Analysen und Zeitzeugenberichte zur deutschen Militargeschichte 1945 bis 1995 (omów. J. Solak) 2 245 4 185 2 257 4 173 2 4 228 195 2 247 2 234 1 225 2 240 1 241 3 248 3 249 1 240 3 250 3 251 1 239 1 250 4 220 Noty BundesarchW, Russischer Staatlicher Archivdienst, Russisches Staatliches Militararchiv: Reichswehr und Rotę Armee. Dokumente aus den Militararchiven Deutschlands und RuBlands 1925-1931 (omów. S. Żerko) Danzig. Gdańsk. Deutsch-polnische Geschichte, Politik und Literatur. Red. S. Kemlein, S. Muenchenbach, A. Ohgke (omów. G. Berendt) Ludność niemiecka na ziemiach polskich w latach 1939 -1945 i jej powojenne losy. Materiały z konferencji, pod red. W. Jastrzębskiego (omów. A. Sakson) . . M o h r Manfred (Hrsg.), Friedenssichernde Aspekte des Minderheitenschutzes in der Ara des Volkerbundes und der Vereinten Nationen in Europa (omów. A. Sakson) Okręg Mazurski w raportach Jakuba Prawina. Wybór dokumentów. Rok 1945 (omów. A. Sakson) S t r a u c h o l d Grzegorz, Polska ludność rodzima Ziem Zachodnich i Północnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948 (omów. A. Sakson) U kr o w Jorg, Richterliche Rechtsforbildung durch den EuGH. Dargestellt am Beispiel der Erweiterung des Rechtsschutzes des Marktburgers im Bereich des vorlaufigen Rechtsschutzes und der Staatshaftung (omów. A. Graś) . . . Z KRONIKI NAUKOWEJ F r a n z k e Jochen, Ukraina w europejskiej architekturze bezpieczeństwa . . . F u r i e r Andrzej, Polska diaspora na Wschodzie - międzynarodowa konferencja naukowa w Łodzi 6 G r o d z k i Radosław, Ukraina - Polska, wczoraj - dziś - jutro (Lublin 22-24 czerwca 1997 roku) H e r m a n Maciej, Kraje Europy Środkowo- i Południowo-Wschodniej w po szukiwaniu nowej tożsamości K i w e r s k a Jadwiga, Profesorowi Januszowi Pajewskiemu w rocznicę dziewięć dziesiątych urodzin K o ł a c k i Jerzy, Seminarium dla poznańskich i bydgoskich studentów historii w Ost-Akademie w Luneburgu Koszel Bogdan, Nowy porządek europejski i prawo narodów do samookreślenia . K o z e ń s k i Jerzy, Jubileusz 90-lecia urodzin Profesora Henryka Batowskiego . K u b i c k a Małgorzata, Polska i jej sąsiedzi w latach dziewięćdziesiątych. Polityczne i ekonomiczne aspekty współpracy i integracji M a l i n o w s k i Krzysztof, Polska - Niemcy. Problemy bezpieczeństwa: między państwem, mediami i obywatelami N o w a k Magdalena, Gdańsk w gospodarce i kulturze europejskiej Nowak Magdalena, Na rozstajach dróg: Gdańsk między Niemcami a Polską 1920-1939 R u t o w s k a Maria, Polska - Niemcy - Ukraina Sakson Andrzej, Okręg Kaliningradzki - rosyjskim oknem na Europę . . . Sakson Andrzej, IX Forum Polsko-Niemieckie (Bonn 13 -15 kwietnia 1997 roku). Walkowski Maciej, Polska między Niemcami a Rosją Wróblewski Tadeusz S., Odnowienie doktoratu profesora Gerarda Labudy . 4 213 4 224 3 259 3 1 4 255 252 209 4 231 3 3 261 256 4 1 1 4 3 1 229 245 246 218 253 243 3 264 1 4 255 237 * Nowa siedziba Instytutu Zachodniego (N. J.) NEKROLOGI P o h e r Alain 1909-1996 {Andrzej Graś) Rysiak Gwidon 1935-1996 (Marian Banach, Zofia Szafrańska) Opracowanie: Ewa Kozłowska PRZEGLĄD ZACHODNI KWARTALNIK ROK 1998 POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI 1999 SPIS TREŚCI ZA ROK 1998 Nr Czy i jak badać dzisiaj Ziemie Zachodnie i Północne Polski? (Ciąg dalszy dyskusji) D o m a g a ł a Bożena, Różne perspektywy badawcze Galus Henryk, Socjologiczne spektrum Polski Zachodniej i Północnej . . . Kurcz Zbigniew, Badać procesy i problemy społeczne, a nie Ziemie Zachodnie i Północne jako szczególne terytorium Latoszek Marek, Socjologia Ziem Zachodnich - wybory badacza M a r c i n i a k Tomasz, Badawcze wyzwania T . . . . Sakson Andrzej, Nowe paradygmaty w badaniach Ziem Zachodnich i Północ nych Szmeja Maria, Co należy zweryfikować, a co kontynuować? Szyfer Anna, Ziemie Zachodnie i Północne Polski z perspektywy badawczej etnologii i antropologii kulturowej Str. 3 3 3 3 6 3 3 3 15 24 28 3 3 34 40 3 43 2 1 3 197 11 111 4 109 4 73 2 89 1 4 73 15 3 49 4 53 ARTYKUŁY A n d r u s i e c z k o Piotr, Problemy narodowościowe na Ukrainie po rozpadzie ZSRR Bender Peter, Dwie tożsamości Niemców Berlińska Danuta, Tożsamość Ślązaków w świetle badań socjologicznych . . BI uhm Lothar, Botho StrauB, Peter Handke i spór o kierunek we współczesnej literaturze niemieckiej B o r k o w s k i Andrzej, Idea demokracji w myśli politycznej i działalności Obozu Narodowego 1893-1939 Brzeziński Andrzej M., Z polityki rządu RP na uchodźstwie wobec UNRRA (1943-1945) B u c h b e n d e r Ortwin, Wojna propagandowa przeciwko Drugiemu Korpusowi Polskiemu we Włoszech w latach 1944-1945 Czikadze Elena, Polacy w Sankt Petersburgu - problemy tożsamości . . . E b e r h a r d t Piotr, Powojenna dynamika demograficzna Ziem Zachodnich i Pół nocnych Ferszt Katarzyna, Kształtowanie tożsamości etniczno-kulturowej uczniów w Pol sce i w Niemczech. Studium porównawcze na podstawie podręczników do historii 2 F u r i e r Andrzej, Kozacy w społeczeństwie rosyjskim G r o d z k i Radosław, Ukraina - pomiędzy Rosją a Zachodem Gzella Jacek, Koncepcje i działalność Władysława Studnickiego w pierwszych miesiącach II wojny światowej Hryniewicz Janusz T., Rozwój gospodarczy Polski w perspektywie procesów długiego trwania KleBmann Christoph, Dylemat państwa narodowego. Historyczne doświadczenia Niemców w XX w Kociszewski Jerzy, Migracje ponadregionalne w procesie integracji Ziem Zachod nich i Północnych z Polską K o s m a n Marceli, Refleksje nad wschodnią granicą Polski Mackiewicz Maciej, W poszukiwaniu demokratycznej spójności. Rozmowa z Richardem von Weizsackerem - prezydentem Republiki Federalnej Niemiec w latach 1984-1994 . M a l e n d o w s k i Włodzimierz, Współpraca wojskowa Polski z państwami Grupy Wyszehradzkiej Ociepka Beata, Polska - Niemcy: dialog między kulturami Schramm Tomasz, Dyplomacja francuska wobec ukraińskich dążeń niepodległo ściowych 1917-1918 Schramm Tomasz, Rozważania na koniec wieku Stolarczyk Mieczysław, Wokół formuły: „polsko-niemiecka wspólnota intere sów" Szczepaniak Marian, Udział Polski w strukturach regionalnych Europy Środ kowo-Wschodniej (1990-1997) Tomczak Maria, Współpraca twórców kulhiry w NRD ze Stasi T r o s i a k Cezary, Procesy kształtujące pogranicze polsko-niemieckie po drugiej wojnie światowej Zaćmiński Andrzej, Myśl zachodnia i formy jej upowszechniania w działalności Polskiego Związku Ziem Zachodnich w Ameryce (1955-1989) Żerko Stanisław, Polska wobec zbliżenia niemiecko-radzieckiego u schyłku lat trzydziestych 2 2 211 167 2 137 2 29 1 1 3 2 61 1 4 7 2 1 67 35 2 4 151 1 1 51 2 1 49 17 3 81 3 133 2 115 3 186 3 3 176 197 MATERIAŁY Jażdżewski Leszek, Problematyka kaszubska w polskiej prasie konspiracyjnej w latach 1941-1945 Kraszewski Piotr, W a w r u c h Krzysztof, Polacy wobec Niemców na Ziemiach Odzyskanych w powojennej prozie polskiej Macała Jarosław, Katolicy niemieccy w diecezji katowickiej 3 M a r c i s z e w s k a Elżbieta, Społeczność górnośląska. Analiza pamiętników nadesła nych na konkurs „Życiorys własny robotnika" Solak Janusz, Niemieckie siły zbrojne poza granicami kraju Szulich Justyna, Obraz Polaka w tygodniku „Der Spiegel" 3 1 1 155 99 113 3 1 3 210 154 214 4 1 1 141 152 145 4 3 144 203 4 4 3 134 129 219 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE C z a r n u c h Zbigniew, Gorzowski „Trakt" F u r i e r Andrzej, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych Galus Henryk, 75 lat Gdańskiego Towarzystwa Naukowego Głuch Grzegorz, Łaszkiewicz Hubert, Ł u k a s i e w i c z Sławomir, Instytut Euro py Środkowo-Wschodniej w Lublinie Kołacki Jerzy, Herbert Czaja |Korcz Władysław] Józef Bernard Bogedain K o t t e Eugen, Rola mitu historycznego w tworzeniu państw europejskich. Wystawa w Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie Szczepaniak Marian, „Pradziad" - euroregion na pograniczu polsko-czeskim . Tyszkiewicz Jakub, Studencki Marzec '68 w Poznaniu. Relacja konsulatu amerykańskiego Wyrwińska Wanda, Kapitalizm i etyka. Maxa Webera podejście do kapitalizmu Zieliński Zygmunt, Ojcu Lotharowi Groppemu pod rozwagę OCENY I OMÓWIENIA „Ansichten. Jahrbuch des Deutschen Polen-Institut Darmstadt". 9. 1998 (omów. T. S. Wróblewski) C h o d a k i e w i c z Marek Jan, Zagrabiona pamięć: wojna w Hiszpanii 1936-1939 (omów. M. Maciejewski) Cziomer Erhard, Zarys historii Niemiec powojennych 1945-1995 (omów. M.Stolarczyk) Deutsch-russische Beziehungen im 18. Jahrhundert. Kultur, Wissenschaft und Diplomatie (omów. M. Kosman) Deutsche, Deutschbalten und Russen. Studien zu ihren gegenseitigen Bildern und Beziehungen (omów. J. Krasuski) D m i t r ó w Edmund, Obraz Rosji i Rosjan w propagandzie narodowych socjalistów 1933-1945. Stare i nowe stereotypy (omów. H. Orłowski) D o m a g a ł a Bożena, Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach. Rodowód kulturowy, organizacja, tożsamość (omów. A. Sakson) 4 3 249 4 173 4 151 3 223 1 157 1 159 3 240 Dubicki Tadeusz, Internowanie płk. Józefa Becka w Rumunii (IX 1939-VI 1944) (omów. D. Kisielewicz) D z w o n k o w s k i Roman, Kościół katolicki w ZSSR 1917-1939. Zarys historii; Roman D z w o n k o w s k i , Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR: 1917-1939. Martyrologium (omów. A. Furier) F r e v e r t Ute, Mąż i niewiasta. Niewiasta i maż. O różnicach płci w czasach nowożytnych (omów. H. Orłowski) Górny Śląsk i Pomorze dwa symbole niezależności Drugiej Rzeczypospolitej (omów. P. Mickiewicz) H a ł u b Marek, Johann Gustav Gottlieb Biisching 1783-1829. Ein Beitrag zur Begrundung der schlesischen Kulturgeschichte (omów. H. Orłowski) . . . Handbuch der historischen Buchbestande in ósterreich (omów. B. Kosmanowa) . Hliżak Edward, P o p ł a w s k i Dariusz (red.), Demokracja w stosunkach między narodowych (omów. D. Bach) »• ■ ■ Kaufmann Friedrich, M e n k e Andreas, Standortverlagerungen mittelstandischer Unternehmen nach Mittel- und Osteuropa. Eine empirische Untersuchung am Beispiel der vier Visegrad-Staaten (omów. B. Perlak) K o c k a Jurgen, O historii społecznej Niemiec (omów. M. Tomczak) 4 171 4 177 1 181 3 232 3 4 228 167 1 169 1 164 4 157 Kościół wobec integracji europejskiej (omów. T. Budnikowski) 4 182 Kowal Stefan, Partnerstwo czy uzależnienie? Niemieckie postawy wobec stosunków gospodarczych z Polską w czasach Republiki Weimarskiej (omów. H. Dmochowska) 4 186 K r i m p h o v e Dieter, Europaischer Arbeitsrecht (omów. A. Graś) 1 170 M a t e l s k i Dariusz, Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce w latach 1919-1939 (omów. J. Krasuski) 3 235 M a z u r Zbigniew, Obraz Niemiec w polskich podręcznikach szkolnych do na- *" uczania historii 1945-1989 (omów. A. Suchoński) 4 165 M a z u r Zbigniew (red.), Rola nowych Niemiec na arenie międzynarodowej (omów. M. Stolarczyk) 4 161 Mielczarek Zygmunt (Hrsg.), Nach den Zurcher Unruhen. Deutschsprachige Schweizer Literatur seit Anfang der achtziger Jahre (omów. /. Sellmer) . . 1 172 Niemcy - Polska - Rosja, bezpieczeństwo europejskie i współpraca społeczeństw. Red. Michał Dobroczyński (omów. M. Herman) 1 162 Ociepka Beata, Związek Wypędzonych w systemie politycznym RFN i jego wpływ na stosunki polsko-niemieckie 1982-1992 (omów. M. Stolarczyk) . . . . 3 243 O t t o Hugo, Martin Heidegger. W drodze ku biografii (omów. K. Jedynakiewicz) 1 166 Rezler Marek, Emilia Sczaniecka 1804-1896 (omów. B. Górczyńska-Przybylowicz) 4 184 Roggemann Herwig, Fragen und Wege zur Rechtseinheit in Deutschland (omów. 1 L. Janicki |) 1 157 Sellmer Izabela, Warum schreibe ich das alles? Zur Rolle des Tagebuchs fiir deutschsprachige Exilschriftsteller 1933-1945 (omów. R. Dziergwa) . . . . 1 177 Stalin-Briefe an Molotow 1925-1936 (omów. 5. Źerko) 4 169 5 T r a b a Elżbieta, T r a b a Robert (red.), przy współpracy Jórga Hackmanna, Tematy polsko-niemieckle (omów. H. Orłowski) Wysiedlenia Niemców i osadnictwo ludności polskiej na obszarze Krzyżo wa-Świdnica (Kreisau-Schweidnitz) w latach 1945-1948. Wybór dokumentów pod red. Karola Joncy (omów. Cz. Łuczak) Y o s h i n o Etsuo, Polscy chłopi w XX w., podejście mikro-deskryptywne (omów. M. Kramer) Z a g ó r a - J o n s z t a Urszula, Etatyzm w polskiej myśli społeczno-ekonomicznej Górnego Śląska 1922-1939 (omów. B. Cimala) Zieliński Zygmunt, Niemcy. Zarys dziejów (omów. M. Kosman) Z y b u r a Marek, August Scholtis 1901-1969. Untersuchungen zu Leben, Werk und Wirkung (omów. H. Orłowski) Żyliński Leszek, Heinrich Bólls Poetik der Zeitgenossenschaft (omów. Cz. Karo lak) 3 248 3 242 3 252 3 4 229 155 1 168 1 175 3 259 3 263 4 189 3 262 4 192 3 267 1 183 Z KRONIKI NAUKOWEJ F u r i e r Andrzej, Oblicza Wschodu w kulturze polskiej J a c k o w s k a Natalia, Polsko-niemiecka współpraca kulturalna; promocja kultury za granicą i współpraca partnerska miast J a c k o w s k a Natalia, Niemcy i Polacy na drodze do partnerskiego sąsidztwa. Próba bilansu 1989-1998. Konferencja w Krzyżowej 13-16 października 1998 roku K n o p e k Jacek, Główne kierunki polityki europejskiej i światowej w przededniu II wojny światowej K o s m a n Marceli, Profesor Marian Biskup - doktor honoris causa Almae Matris Posnaniensis * N. J., Instytut Zachodni w nowym gmachu NEKROLOGI Korcz Władysław 1913-1997 (Jan Muszyński) Opracowanie: Ewa Kozłowska 6 PRZEGLĄD ZACHODNI KWARTALNIK ROK 1999 POZNAŃ INSTYTUT ZACHODNI 2000 SPIS TREŚCI ZA ROK 1999 Możliwości i granice wspólnych interesów Francji, Niemiec, Polski i Ukrainy. Dyskusja polityków (Zbigniew Brzeziński, Philippe Moreau-Defarges, Gerd Weisskirchen, Hanna Suchocka, Wolodymyr Wassylenko) Nr Str. 1 1 1 61 3 1 4 2 3 1 3 4 2 29 15 111 1 41 27 1 79 35 4 31 1 71 2 1 55 55 1 4 89 1 4 11 3 117 1 154 2 154 ARTYKUŁY A l e k s a n d r o w a Olga, Bezpieczeństwo Ukrainy: współistnienie z Rosją i współpraca z Unią Europejską B a ł t o w s k i Maciej, M i s z c z u k Andrzej, Granica polsko-ukraińska w perspektywie nowego europejskiego porządku geopolitycznego C z e m p i e l Ernst Otto, Interwencja we współczesnym świecie G o ł k a Marian, Warunki funkcjonowania kultury w Wielkopolsce Go win Jarosław, Bonn - Berlin - Moskwa K a w a l e c Krzysztof, Myśl polityczna Romana Dmowskiego K i w e r s k a Jadwiga, Stany Zjednoczone i bezpieczeństwo europejskie K w a ś n i e w s k i Krzysztof, Polskie Kresy Wschodnie a Deutsche Ostmarken . . . M e i s s n e r Janusz, Współpraca Wielkopolski z zagranicą S c h u l z Eberhard, RFN po zmianie rządu S ł o d o w a - H e ł p a Małgorzata, W ę c k o w s k i Ryszard, Wielkopolska wobec wyzwań cywilizacyjnych XXI wieku S o l a k Janusz, Bezpieczeństwo Polski w aspekcie doktryn wojennych wschodnich sąsiadów S t u d t Christoph, Rewolucyjne marzenia i porewolucyjna rzeczywistość. Rzesza Nie miecka w poglądach Lothara Buchera, Eduarda Simsona, Friedricha Heckera i Carla Schurza w latach 1848/49-1871 T h o m Francoise, Wschodnioeuropejska polityka Francji W i l c z y ń s k i Wacław, Pieniądz w procesie transformacji gospodarki polskiej w latach dziewięćdziesiątych W o l f f - P o w ę s k a Anna, Współczesne aspekty pracy organicznej Z i ó ł k o w s k i Marek, Mentalność Wielkopolan. Rzeczywistość, stereotyp czy per swazyjne argumenty? MATERIAŁY F i g u r a Marek, W cieniu pokoju brzeskiego. Polska prasa zaboru pruskiego w obronie Chełmszczyzny w 1918 roku J e z i o r n y Dariusz, Austria Niemiecka - „kolonią" brytyjską? Z polityki brytyjskiej wobec Europy Środkowej w 1919 roku J ę d r z e j e w s k a Sidonia, Niemieckojęzyczni obywatele w Federalnym Królestwie Belgii 2 J u r e k o v i ć Predrag, Ogniska kryzysów w Europie Południowo-Wschodniej . . . K o s m a n Michał M., Polska w Trójkącie Weimarskim L e b i o d a Tadeusz, Niemieckie partie polityczne w Czechosłowacji w okresie między wojennym L i n e k Bernard, Przedpoczdamskie wysiedlenia ludności niemieckiej ze Śląska . . N i e ć Mateusz, Francja i Republika Weimarska w koncepcji polityki zagranicznej Narodowej Demokracji w latach 1922-1925 O h r y z k o Wolodymyr, Ukraina w procesie rozszerzenia NATO i UE P o n c z e k Eugeniusz, Polska myśl polityczna w latach II wojny światowej wobec „porządku wersalskiego" R o m i s z e w s k a Ilona, Inwestycje niemieckie w bankach i firmach ubezpieczeniowych w Polsce R y k i n Wiktor S„ Konflikty w Rosji i WNP S a w c z u k Janusz, Myśl zjednoczeniowa RFN w reakcji na radziecką pierestrojkę (1987-1988) '. S c h w e n g e l Hermann, Regiony przygraniczne S z c z e p a n i a k Marian, Bułgaria w CEFTA S z y m a ń s k i Marek, Potencjał militarny w Obwodzie Kaliningradzkim a bezpie czeństwo Polski T o m c z a k Maria, Ludność rodzima na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1952 W r ó b l e w s k i Tadeusz Seweryn, Niemiecki Okręg Narodowy w Kraju Ałtajskim . 1 3 115 59 2 2 131 71 3 1 76 105 3 93 2 1 118 108 2 3 1 104 160 121 1 137 3 2 139 164 2 1 205 176 3 4 1 2 173 125 169 187 3 165 2 2 182 173 4 4 151 152 PRZEGLĄDY I KOMENTARZE C h u d y Krzysztof, Ucieczka, wypędzenie i wysiedlenie ludności niemieckiej z Ziemi Wschowskiej w latach 1945-1947 E r g e t o w s k i Ryszard, Tajny raport prof. Jacoba Caro J u c h n o w s k i Jerzy, Granica polsko-niemiecka w myśli politycznej socjalistów polskich 1918-1945 K o t t e Eugen, Na rozdrożu? Stosunki niemiecko-polskie pod koniec stulecia . . P ł o n k a Beata, Europa Środkowo-Wschodnia w opinii Unii Europejskiej . . . . R a n k ę Andrzej, Mniejszość niemiecka w Krotoszynie w latach 1919-1939 . . . U r z y ń s k a Dorota, Kwestia niemiecka w programach polskich socjalistów w latach II wojny światowej RAPORTY M a l i n o w s k i Krzysztof, Niemcy i Polacy na drodze do partnerskiego sąsiedztwa. Próba bilansu dziesięciolecia 1989-1998 W o l f f - P o w ę s k a Anna, S c h u l z Eberhard, Polacy w Niemczech POLEMIKI I DYSKUSJE D ą b r o w s k i Dariusz, Na marginesie artykułu Tomasza Schramma „Dyplomacja francuska wobec ukraińskich dążeń niepodległościowych 1917-1918" . . . . S c h r a m m Tomasz, Odpowiedź na uwagi 3 OCENY I OMÓWIENIA Bąk Ludwik, Dzieje szkoły średniej w Wałczu. Od kolegium jezuickiego do Liceum Ogólnokształcącego (1665-1995) (omów. B. Gałka) B i e l e ń Stanisław (red.), Patrząc na Wschód. Z problematyki polityki wschodniej III RP (omów. R. Grodzki) B u r a s Piotr, KI i mi u k Paweł, Osi ca Olaf, Niemcy w polskiej literaturze naukowej i publicystyce 1989-1996. Bibliografia (omów. M. M. Kosman) C y g a ń s k i Mirosław, L e s z c z y ń s k i Rafał, Zarys dziejów narodowościowych Łuży czan (omów. T. S. Wróblewski) C z a p l i ń s k i Władysław, Zmiany terytorialne w Europie Środkowej i Wschodniej i ich skutki międzynarodowoprawne (1990-1992) (omów. B. Wierzbicki) . . . . Der Fremde im Dorf. Oberlegungen zum Eigenen und zum Fremden in der Geschichte. Rex Rexheuser zum 65. Geburstag (omów. D. Łukasiewicz) D r o z d Jarosław, Sojusz nadziei. Polsko-niemiecka współpraca wojskowa po 1989 roku (omów. B. Koszel) D z i e r g w a Roman, Literaturasthetik versus Tagespolitik. Zur Rezeption und Funktion deutschsprachigen Literatur in Polen in der Zwischenkriegszeit (1918-1939) (omów. W. Kunicki) Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945 (omów. M. Rezler) . . . . G e r l i c h Peter, G l a s s Krzysztof, K r z y s z t o f e k Kazimierz (Hrsg.), Kulturelle Wandlungen. Zwischen dem „Universalismus" des Westens und dem „Partikularismus" des Ostens (omów. T. S. Wróblewski) G r u n e w a l d Eckhard, S i e n e r t h Stefan (Hrsg.), Deutsche Literatur im óstlichen und sudóstlichen Europa. Konzept und Methoden der Geschichtsschreibung und Lexikographie (omów. J. Watrak) Histoire des idees politiques de 1'Europe centrale. Sous la direction de Chantal Desol-Michel Masłowski (omów. M. Zmierczak) J a c k i e w i c z Mieczysław, Polskie życie kulturalne w Republice Litewskiej (1919-1940) (omów. J. Wajer) K e m l e i n Sophia, Die Posener Juden 1815-1848. Entwicklungsprozesse einer polnischen Judenheit unter preussischer Herrschaft (omów. K. A. Makowski) . . . K o s m a n Marceli, Poczet Prymasów Polski (omów. Z Zieliński) K o z y r - K o w a l s k i S., P r z e s t a l s k i A., W ł o d a r e k J. (red.), Krytyka rozumu socjologicznego (omów. P. Wechta) K r a m e r Raimund, Grenzen der Europaischen Union (omów. M. Herman) . . . K r o ć ko w Graf von Christian, Bismarck - biografia (omów. K. Jedynakiewicz) . L a s a t o w i c z Maria Katarzyna, J o a c h i m s t h a l e r Jurgen (Hrsg.), Nationale Identitat aus germanistischer Perspektive (omów. E. Plomińska) M a c k i e w i c z Witold, Myśl Fryderyka Nietzschego w Polsce w latach 1947-1997 (omów. G. Kowal) M a l i n o w s k i Krzysztof, Polityka Republiki Federalnej Niemiec wobec Polski w latach 1982-1991 (omów. W. Lenarczyk) M o s e l e y Ray, Zwischen Hitler und Mussolini. Das Doppelleben des Grafen Ciano (omów. S. Żerko) Nieznane karty polsko-niemieckiej współpracy kulturalnej w okresie międzywojnia. Bogusław D r e w n i a k , Polen und Deutschland 1919-1939. Wege und Irrwege kultureller Zusammenarbeit (omów. R. Dziergwa) 4 3 214 1 187 4 162 3 198 1 183 3 183 4 155 3 2 209 237 4 164 3 213 1 179 3 201 4 3 175 207 4 1 2 167 185 234 2 226 4 171 3 191 4 160 2 219 N o w a k - K i e ł b i k o w a Maria, Konstanty Skirmunt. Polityk i dyplomata (omów. S. Sierpowski) P a t e r Mieczysław, Polskie dążenia narodowe na Górnym Śląsku (1891-1914) (omów. M. Czapliński) S a k s o n Andrzej, Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997 (omów. Cz. Osekowski) S k r z y p e k Andrzej, Stosunki polsko-łotewskie 1918-1920 (omów. M. Kosman) . S o l a k Janusz, Niemcy w NATO (omów. M. Herman) S t a ż e w s k i Marek, Exodus. Migracja ludności niemieckiej z Pomorza do Rzeszy po I wojnie światowej (omów. P. Hauser) S z a r o t a Tomasz, Der deutsche Michel. Die Geschichte eines nationalen Symbols und Autostereotyps (omów. H. Orłowski) T h i e l Elke, Die Europaische Union. Von der Integration der Markte zu gemeinsamen Politiken (omów. P. Kalka) U b e r s c h a r Gerd R. (Hrsg.), Hitlers militarische Elite. Bd. 1: Von den Anfangen des Regimes bis Kriegsbeginn. Bd. 2: Vom Kriegsbeginn bis zum Weltkriegsende (omów. S. Żerko) . V i l e m a r e s t de Pierre, Stasi Markusa Wolfa. Niemiecka wojna domowa 1945-1991 (omów. M. Tomczak) W o j c i e c h o w s k i Mieczysław, S c h a t t k o w s k y Ralph (red.), Regiony pograniczne Europy Środkowo-Wschodniej w XVI-XX wieku. Społeczeństwo - gospodarka - polityka (omów. T. S. Wróblewski) 3 205 4 176 3 1 2 203 190 236 3 187 2 225 4 179 4 158 2 231 3 196 2 241 2 242 3 218 3 223 3 220 4 181 2 244 4 182 3 221 Noty G a r s z t e c k i Stefan, Das Deutschlandbild in der offiziellen, der katholischen und der oppositionellen Publizistik Polens 1970-1989. Feindbild kontra Annaherung (omów. N. Jackowska) K o c k a Jurgen, M a y n t z Renatę (Hrsg.), Wissenschaft und Wiedervereinigung. Disziplinen im Umbruch (omów. H. Orłowski) K o r z e n i o w s k a Wiesława, Ziemiaństwo na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. (omów. M. Szmeja) M a n t h e y Franciszek, O historii Kaszubów. Prawda i świadectwo (omów. H. Dmo chowska) M o r a w s k i Kajetan, Wspólna droga z Rogerem Raczyńskim. Wspomnienia (omów. S. Żerko) Polska między Niemcami a Rosją. Studia ofiarowane Marianowi Wojciechowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Pod red. W. Borodzieja, P. Wieczorkiewicza (omów. H. Dmochowska) R e m a r q u e Erich Maria, Wojujący pacyfista. Artykuły i wywiady 1929-1966 (omów. R. Dziergwa) WeiB Herman (Hrsg.), Biographisches Lexikon zum Dritten Reich (omów. 5. Żerko) Z y b u r a Marek (wyd.), Mit dem Wort am leben hangen. Reiner Kunze zum 65. Geburstag (omów. M. Wojtczak) 5 Z KRONIKI NAUKOWEJ G r o d z k i Radosław, Francja - Niemcy - Polska - Ukraina wobec wyzwań europejskich (Poznań 20-21 listopada 1998) J a c k o w s k a Natalia, Kościół katolicki wobec udziału Polski w integracji europejskiej . K a l k a Piotr, R o m i s z e w s k a Ilona, Walne Zebranie Stowarzyszenia Instytut Zacho dni S e r w a ń s k i Maciej, Wielkie postacie historii widziane z odmiennych perspektyw. X Kolokwium Poznań - Strasbourg S z u t c z y ń s k i Zbigniew, Polacy w Niemczech. Konferencja naukowa w Szczecinie (18-20 lutego 1999) S z u t c z y ń s k i Zbigniew, Konserwacja Ołtarza Maryjnego z katedry hamburskiej: projekt polsko-niemiecki. Wystawa S z u t c z y ń s k i Zbigniew, Polacy i Niemcy - 60 lat od wybuchu II wojny światowej. Historia i przyszłość 4 4 197 211 4 189 4 195 4 208 4 183 4 184 Opracowanie: Ewa Kozłowska