Węglowy Cub - Michał Setlak

Podczas podróży po Alasce w 1980 roku
Jim Richmond zobaczył ulubione
samoloty bush pilots – Pipery Super
Cub – w ich naturalnym środowisku.
Zachwycił się nimi do tego stopnia,
że sprzedał swoją firmę i zajął się
remontami kapitalnymi
i odbudowywaniem kultowych maszyn.
Tak powstała firma CubCrafters.
KONSTRUKCJE
Carbon Cub SS
CarbonCub SS 11-160
(dane producenta)
SportCub, starszy brat CarbonCuba
W
latach 80 i 90 zapotrzebowanie na samoloty było na Alasce bardzo duże, zwłaszcza na maszyny najlepiej
nadające się do eksploatacji
w miejscowych warunkach. W tej
sytuacji Jim, oprócz remontów i odbudowy Super Cubów, zaczął też
montować nowe samoloty z części
kupowanych od producenta, wprowadzając pewne ulepszenia.
Firma Piper, niezadowolona
z pojawienia się konkurencji, zgłosiła sprawę do FAA. Niespodziewanie nadzór lotniczy okazał się
sojusznikiem Jima Richmonda i zaproponował mu pomoc w procesie
certyfikacji jego wersji rozwojowej
Super Cuba – samolotu Top Cub.
74
PLAR 7/2012
W ten sposób firma CubCrafters stała się firmą produkującą
własne samoloty, i to znacznie
lepsze od oryginalnego Super Cuba. Nowocześniejsze, mocniejsze,
bezpieczniejsze, łatwiejsze do latania – skrojone na miarę potrzeb
pilotów.
Produkt okazał się udany i trafił
w potrzeby rynku. W 1997 roku firma CubCrafters otworzyła nowy zakład produkcyjny obok lotniska
Yakima McAllister Field w stanie
Waszyngton. Zainteresowanie samolotem Top Cub na całym świecie
przerosło najśmielsze oczekiwania.
Gdy w USA wprowadzono kategorię LSA, firma CubCrafters opracowała samolot SportCub ze stu-
Rozpiętość (m)
10,44
Długość (m)
7,09
Wysokość (m)
2,56
Masa własna (kg)
405
MTOW (kg)
599
Prędkość nieprzekraczalna (km/h)
226
Prędkość maksymalna (km/h)
162
Prędkość przeciągnięcia na klapach (km/h)
51
Prędkość wznoszenia maks. (m/s)
10,7
Rozbieg / dobieg (m)
18 / 75
Zasięg (km)
721
konnym silnikiem. Dla tych, którym
potrzebne są wyśrubowane osiągi,
powstał 180-konny Carbon Cub SS,
zaś dla amatorów pragnących samodzielnie zbudować swój samolot
– CarbonCub SS w postaci zestawu
pod nazwą Carbon Cub EX.
Wbrew pozorom, CarbonCub
nie jest w całości wykonany
z kompozytów węglowych,
jednak ich użycie w wielu
miejscach pozwoliło znacznie
zmniejszyć masę maszyny
i poprawić aerodynamikę
CarbonCub to wymarzony samolot do bush flying – ma fantastyczne właściwości STOL, a po
założeniu 26-calowych kół „tundra” jest wyjątkowo tolerancyjny
na rodzaj nawierzchni. Rekord długości startu, ustanowiony w 2007
r. w legendarnym konkursie na
najkrótszy start i lądowanie w Valdez na Alasce to... 19 stóp, czyli
niecałe 6 m...
Od nowa
Sercem CarbonCuba jest silnik
CC340 – zmodyfikowany Lycoming O-320 z elektronicznym zapłonem oraz zmienioną miską olejową i wydechem, dzięki czemu
waży około 50 kg mniej, niż standardowy O-320 i ma większą moc.
TBO silnika to 2400 h.
CarbonCub SS nie jest bynajmniej modyfikacją Super Cuba –
inżynierowie z CubCrafters zaprojektowali go od początku z wykorzystaniem metod (CAD), materiałów (kompozyty na bazie włókna
węglowego) i technologii, o których projektanci Super Cuba w latach 50 mogli jedynie pomarzyć.
Dzięki temu udało się zaoszczędzić
ponad 250 kg i zmniejszyć liczbę
części o połowę! Aluminiowa kon-
strukcja pozwoliła zaoszczędzić kolejne 22 kg na skrzydle. Oczywiście
zmniejszenie masy nie odbyło się
kosztem wytrzymałości – elementy
konstrukcji CarbonCub SS były testowane do 5,85 G.
Kabina CarbonCuba jest o ponad 10 cm szersza, niż w Super Cubie. Jeśli chodzi o awionikę, do wyboru mamy kilka opcji – od tablicy
z podstawowymi przyrządami po
pełny glass cockpit Executive Glass.
Ciekawym rozwiązaniem jest
zmiana położenia dźwigni klap –
umieszczono ją u góry, by pilot nie
musiał schylać się do podłogi, jak
w Super Cubie. Zastosowanie turbulizatorów na skrzydle w połączeniu z pełnymi klapami spowodowało, że samolot jest bardzo stabilny przy małych prędkościach – jest
sterowny nawet przy 20-30 mph.
W akcji
Na temat mistycznej przyjemności latania Piperem Cub już chyba
wszystko zostało powiedziane, a
CarbonCub SS zachowuje pod tym
względem wszystkie zalety Cuba,
udowadniając, że połączenie nowych technologii w tradycyjnej
konstrukcji może przynieść wyśmienite efekty.
CarbonCub znakomicie sprwdza się jako wodnosamolot
75
KONSTRUKCJE
Carbon Cub SS
Latanie CarbonCubem jest nie
tylko przyjemne, ale i bezpieczne.
Wpływa na to bardzo niska prędkość przeciągnięcia, budowa kabiny przypominająca klatkę bezpieczeństwa, pasy bezpieczeństwa
wyposażone w poduszki powietrzne oraz nowe podwozie z systemem amortyzacji AOSS, które
w połączeniu z kołami tundra pozwala lądować na bardzo nieprzyjaznym podłożu – np. na kamienistej plaży. Do tego dochodzi typo-
wa dla Cuba, legendarna łatwość
pilotażu.
Rejestracja
W USA CarbonCub SS jest rejestrowany w kategorii S-LSA jako
samolot zbudowany fabrycznie.
Jeżeli masa samolotu przekroczy
normy kategorii S-LSA (900 lbs /
409 kg) można go zarejestrować
jako E-LSA czyli Experimental-LSA.
Koła typu „tundra” pozwalają lądować w miejscach niedostępnych dla zwykłych maszyn
Samolot ma małą prędkość minimalną i świetne własności STOL
Gdy w USA wprowadzono
kategorię LSA, firma
CubCrafters opracowała
samolot SportCub
ze stukonnym silnikiem.
Dla tych, którym potrzebne
są wyśrubowane osiągi,
powstał 180-konny
Carbon Cub SS.
Turbulizatory na krawędzi natarcia dodatkowo poprawiają zachowanie samolotu przy małych prędkościach
W Europie EASA na wzór FAA
utworzyła kategorię o nazwie CS-LSA. Największa różnica między
LSA a CS-LSA polega na braku certyfikatu typu w USA. Producenci samolotów LSA, chcący sprzedawać
swoje samoloty w Europie, muszą
uzyskać certyfikat typu EASA. Do
uzyskania certyfikatu Carbon Cub
SS będzie latał w Europie na mocy
EASA Permit to Fly – trwają negocjacje EASA z FAA nad uproszczeniem procedur certyfikacji.
Carbon Cub EX
Jeśli ktoś akceptuje specyfikę
wynikającą z rejestracji w kategorii
specjalnej (lub National Permit to
Fly w dowolnym kraju Europy),
może zdecydować się na zakup
CarbonCub EX. To odpowiednik
CarbonCuba SS w postaci zestawu
do samodzielnego montażu, zawierającego wszystko, co potrzebne do zbudowania samolotu, od
Proste, sprawdzone rozwiązania są najlepsze – niezawodny wskaźnik paliwa
najmniejszej podkładki, przez
zmontowany już kadłub samolotu,
po silnik CC340 i szczegółowe, bogato ilustrowane instrukcje. Po kilkuset godzinach pracy możemy się
cieszyć swoim pięknym Cubem,
startując z własnego ogródka.
Mamy do dyspozycji dokładnie to
same opcje wyposażenia, co
w przypadku modelu SS, od glass
cockpitu do kół tundra 29’’ lub
większych. Ale nie jesteśmy ograniczeni limitami kategorii LSA!
FAA dopuszcza możliwość zarejestrowania samolotu z zestawu
w kategorii LSA – EASA zapowiedziała, że analogiczna opcja nie
będzie możliwa w Europie.
Michał Setlak
fot. CubCrafters/directsky.eu
PLAR 7/2012
77