programy edukacyjne - Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

programy edukacyjne - Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Muzeum Pałac w Wilanowie, rezydencja króla Jana III
Sobieskiego, jest miejscem niezwykłym. Samo w sobie stanowi
opowieść – o historii, ludziach i obyczajach, sztuce, kulturze.
Mamy nadzieję, że nasze propozycje edukacyjne pozwolą
Państwu zagłębić się w te opowieści. Liczymy, że zechcą
je Państwo poznać, a potem z przyjemnością będą Państwo
do nas wracali.
Do zobaczenia w Muzeum Pałacu w Wilanowie. Jego drzwi są
zawsze dla Państwa otwarte.
Program edukacyjny Muzeum Pałacu w Wilanowie „Innowacyjna Oferta Edukacyjna” został nagrodzony w kategorii programy edukacyjne, oświatowo-wychowawcze w konkursie na
Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2009 organizowanym co
roku przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Program edukacyjny Muzeum Pałacu w Wilanowie został
również objęty patronatem Europejskiego Roku Kreatywności
i Innowacji koordynowanego przez Ministerstwo Edukacji
Narodowej.
1
Przedszkola
Spotkania muzealne (pałac)
Wizyta u króla
Król, niestety, osobiście nie oprowadza gości po swojej rezydencji. Czynią to współcześni piewcy jego bohaterskich czynów. Podczas wizyty u króla Jana III
Sobieskiego zwiedzisz najpiękniejsze komnaty w jego
pałacu. Kim była wybranka serca Jana III Sobieskiego, jaka była jego ulubiona lektura i w co się ubierał
– odpowiedzi znajdziesz, rozwiązując szereg przewidzianych na czas wizyty zadań. Liczne anegdoty i ciekawostki z życia króla Jana, które usłyszysz, pozwolą
Ci poznać charakter tego nietuzinkowego władcy.
Zwierzaki, stwory i potwory
Jeżeli chcesz zamienić się w tropiciela dziwnych stworzeń i niestraszne Ci spotkanie oko w oko z mitologicznymi potworami, zapraszamy na bezkrwawe łowy w bajkowy świat centaurów, satyrów i nimf. Tylko dzięki Twojej spostrzegawczości dziwaczne kreatury mogą zostać
schwytane, poskromione i oswojone. Dlaczego właśnie
w pałacu w Wilanowie zamieszkują smok i centaur?
Co łączy królową Marysieńkę ze Sfinksem? Dlaczego
w Sypialni Króla ukrywają się konie morskie zwane hippokampami? Odpowiedzi szukaj w królewskich komnatach! W czasie zajęć możesz też z całą klasą wsiąść
na latający dywan edukacyjny, który potem zamieni się
w grę memory lub układankę.
2
Warsztaty
króla Jana III Sobieskiego i królowej Marii Kazimiery,
a także kto wchodził w skład rodziny królewskiej, jakie
pieszczotliwe przezwiska nadane zostały królewiczom
i królewnie przez rodziców, oraz poznają zabawy i rozrywki swoich rówieśników sprzed 300 lat (ślepa babka,
polowanie, gra w kręgle, gra w piłkę, gra w kości, wyścigi, zagadki i rebusy).
Guzikozwierzaki
Gdzieś, wiadomo nawet dokładnie gdzie, jest park,
w którym mieszkają guzikowe zwierzęta. Wśród nich są
zarówno guzikolądowce, jak i guzikowodniaki oraz guzikopowietrzniaki. Uczestnicy warsztatów wyruszą na
wycieczkę do wilanowskiego Guzikoparku, w czasie
której oko w oko spotkają się z wiewiórką, łabędziem,
motylem. Na koniec młodzi tropiciele będą wykonywać
z kolorowych guzików różnych kształtów i wielkości, kleju oraz drucików napotkane w parku zwierzaki.
Podróże w karecie Jana III Sobieskiego
Jeśli lubisz wodzić palcem po mapie, rozwiązywać zagadki i rebusy, konstruować pojazdy, wznosić z klocków budowle, a ponadto jesteś ciekawy, czym i do
jakich zakątków Europy podróżowali król Jan III Sobieski oraz królowa Maria Kazimiera d’Arquien, to zapraszamy na „Podróże w karecie Jana III Sobieskiego”.
Wspólnie zbudujemy karetę królewską oraz zagramy
w grę karcianą „Poznaj kraje europejskie”.
Codzienne niecodzienne stroje Jana III Sobieskiego
W trakcie półtoragodzinnych zajęć dzieci dowiedzą się:
kto wchodził w skład familii króla Jana III Sobieskiego,
w co ubierali się na co dzień i od święta król Jan III
Sobieski i królowa Maria Kazimiera, w jaki sposób damy
podkreślały swoją urodę oraz jakie uczesania były modne w czasach Ich Królewskich Mości. Spróbujemy też
urządzić miniwarsztat krawiecki. Zajęciom towarzyszą:
lektura książeczki „Codzienne niecodzienne stroje Jana
III Sobieskiego”, rozpoznawanie po fakturze i splocie
nitek różnych rodzajów tkanin, gałgankowe wyklejanki
oraz mierzenie pasów kontuszowych.
Bursztynowa korona
W czasie zajęć dzieci usłyszą legendę, według której król Jan III Sobieski, rezydujący niegdyś w pałacu w Wilanowie, otrzymał koronę wykonaną z bryły bursztynu przez początkującego gdańskiego artystę
Andrzeja Schlütera. Poznają również niesamowite dzieje samego artysty, który trafił na dwór Jego Królewskiej
Mości. W części warsztatowej dzieci wykonują ze złotego lustrzanego brystolu koronę królowej (dziewczynki)
lub koronę króla (chłopcy), którą ozdabiają
„kamieniami szlachetnymi”.
Królewskie zabawy w królewskich ogrodach
Zajęcia dla dzieci, które uwielbiają rysować, malować,
układać puzzle i klocki, a ponadto są ciekawe, w co
się bawili ich rówieśnicy 300 lat temu. W trakcie około półtoragodzinnych warsztatów dzieci dowiedzą się,
że pałac w Wilanowie był w XVII w. letnią rezydencją
3
Spotkania przyrodnicze (ogród)
Zielona wyprawa
Zapraszamy dzieci na niezwykłą wyprawę w świat parkowej przyrody. W trakcie spotkania dowiemy się, jakie
rośliny i zwierzęta można spotkać w królewskich ogrodach i jak je rozpoznawać. Poznamy także historię wydry zwanej Robakiem i inne przyrodnicze wilanowskie
opowieści.
Król ogrodnik
Praca w ogrodzie jest ciężka, ale przynosi bardzo dużo radości i satysfakcji. Nawet sam król Jan III
Sobieski z przyjemnością zajmował się ogrodami
i dbał o to, aby zachwycały pięknem i oryginalnością.
W trakcie naszych zajęć uczniowie dowiedzą się, jak
dawniej tworzono ogrody, poznają zioła hodowane
przez króla oraz sprawdzą, jakie znaczenie odgrywał
kolor w ogrodzie barokowym. Następnie – jak prawdziwi
architekci krajobrazu – samodzielnie zaprojektują rabatkę barokową.
4
dzieł sztuki przeniesiemy Cię w barwny i niezwykle ciekawy świat obyczajów dawnej Polski. Liczne zagadki
i ćwiczenia pomogą Ci w poznawaniu polskich tradycji
i rodzimej historii.
Szkoły podstawowe
Spotkania muzealne (pałac)
Mitologiczny kod Wilanowa (klasy IV–VI)
Z obrazów pałacowych spoglądają postaci starożytnych
bogów i bogiń, kamienne muskuły prężą rzeźby mitycznych herosów. W Sypialni Królowej spotkać można
Narcyza zapatrzonego w swe odbicie i nieszczęśliwie
w nim zakochaną nimfę Echo. W niewielkim gabineciku pod postacią byka, łabędzia i złotego deszczu ukrywa się najważniejszy z bogów – Zeus. Atrybuty towarzyszące mitycznym postaciom są jedyną wskazówką,
która pomaga odgadnąć, z kim mamy do czynienia.
Komu bogini urodzaju Demeter wręcza wianek bławatków? Kto na złocistym rydwanie przemierza nieboskłon
w sypialni Jana III Sobieskiego? Liczne łamigłówki
i rebusy pozwolą odkryć tajemnice mitologicznych
postaci. Dowiesz się też, dlaczego król i królowa
szczególnie upodobali sobie towarzystwo starożytnych
bogów.
Wizyta u króla (klasy 0–VI)
Król, niestety, osobiście nie oprowadza gości po swojej rezydencji. Czynią to współcześni piewcy jego bohaterskich czynów. Podczas wizyty u króla Jana III
Sobieskiego zwiedzisz najpiękniejsze komnaty w jego
pałacu. Kim była wybranka serca Jana III Sobieskiego, jaka była jego ulubiona lektura i w co się ubierał
– odpowiedzi znajdziesz, rozwiązując szereg przewidzianych na czas wizyty zadań. Liczne anegdoty i ciekawostki z życia króla Jana, które usłyszysz, pozwolą Ci poznać charakter tego nietuzinkowego władcy.
W czasie zajęć wykorzystywane są opracowane stosownie do wieku uczestników materiały edukacyjne;
uczniowie klas 0–III pracują z książeczką edukacyjną,
a uczniowie klas IV–VI – z kartami zadań.
Zwierzaki, stwory i potwory (klasy 0–III)
Jeżeli chcesz zamienić się w tropiciela dziwnych stworzeń i niestraszne Ci spotkanie oko w oko z mitologicznymi potworami, to zapraszamy na bezkrwawe łowy w bajkowy świat centaurów, satyrów i nimf.
Tylko dzięki Twojej spostrzegawczości dziwaczne kreatury mogą zostać schwytane, poskromione i oswojone.
Dlaczego właśnie w pałacu w Wilanowie zamieszkują smok i centaur? Co łączy królową Marysieńkę ze
Sfinksem? Dlaczego w Sypialni Króla ukrywają się konie morskie zwane hippokampami? Odpowiedzi szukaj
w królewskich komnatach! W czasie zajęć możesz też
z całą klasą wsiąść na latający dywan edukacyjny, który potem zamieni się w grę memory lub układankę.
Raz, dwa, trzy! W górę patrzysz Ty! Zagadkowe
historie o sufitach w pałacu w Wilanowie! (I–III)
Sufity – białe, nijakie, wszędzie takie same. Czy zawsze takie były? Spójrz w górę jeszcze raz, by
przekonać się, że mogą one cieszyć oko kolorami
w najróżniejszych odcieniach, pobudzać wyobraźnię, intrygować, a na dodatek być niezwykle cenne.
Przyjdź do pałacu w Wilanowie i podziwiaj niezwykłe
malarstwo sufitowe. Odkryjesz piękno i ulotność czterech pór roku na plafonach, które zdobią sufity apartamentów pary królewskiej. W czasie swojej wędrówki
po pałacowych wnętrzach pamiętaj, że każdy malarz
to sprytny szyfrant, którego najskrytszym marzeniem
jest, abyś odczytał treść zobrazowaną w jego dziele.
Wnet odkryjesz, że obrazy nadwornego malarza tylko na pierwszy rzut oka są plastycznym wyobrażeniem
czterech pór roku… Wznieś zatem wzrok ku górze
i śmiało rozwiązuj zagadki zadane Ci przez obdarzonego niezwykłym talentem królewskiego mistrza pędzla! W części warsztatowej wykonasz zawieszkę ze swoim znakiem zodiaku!
Obyczaje w dawnej Polsce (klasy IV–VI)
Kim był szlachcic? Jak się ubierał? Jak lubił spędzać
czas? Co jadł? Co to jest herb i dlaczego pojawia się
niemal na wszystkim, co należało do tej warstwy społecznej? Na te wszystkie pytania uzyskasz odpowiedzi
podczas zajęć muzealnych. Na podstawie wybranych
5
Tajemniczy ogród (klasy 0–III) (park)
Wędrując po wilanowskim ogrodzie, możesz dowiedzieć się, jak dawniej planowano ogrody galanteryjne
i skąd wzięły się ich regularne kształty. Spróbuj spojrzeć na otoczenie przez geometryczne okulary! Czy
krzewy mogą zamienić się w kule, a drzewa w prostopadłościany? Wciel się także w rolę architekta i z rozkazu Króla Jego Mości rozplanuj królewski ogród fruktyfikujący. Dawne opisy pozwolą Ci odkryć, jakie warzywa i owoce uprawiał w swoim ogrodzie król Jan III
Sobieski.
Gra terenowa „Kółko i krzyżyk” (klasy IV–VI) (park)
„Kółko i krzyżyk” to gra, która z pewnością nie ma
przed Wami żadnych tajemnic. Znacie obowiązujące
w niej zasady i wiecie, jaki zręczny manewr daje Wam
zwycięstwo. W „Kółko i krzyżyk” można również
zagrać bez kartki, za przeciwnika mając nie jedną osobę, ale co najmniej trzy. Kartkę zastąpi Wam mapa
terenu rozciągającego się wokół pałacu w Wilanowie,
na której znajdziecie doskonale znany diagram do gry
w „Kółko i krzyżyk”. W każdym polu znajduje się jakiś obiekt, do którego będzie należało dotrzeć.
W grze będą konkurowały ze sobą dwie kilku- lub kilkunastoosobowe drużyny. O przynależności do zespołu,
którego identyfikatorem, tj. znakiem rozpoznawczym, będzie kółko lub krzyżyk, zadecyduje zabawa
„Kosmos”.
Numer obiektu, w kierunku którego wyruszy drużyna,
zostanie wylosowany przez wyłonionego wśród Was
lidera. Na miejscu odszukacie kartę z takim samym numerem, jaki ma wylosowany obiekt. Na karcie znajdziecie zadania, których rozwiązanie zostanie potwierdzone stemplem – kółkiem lub krzyżykiem w odpowiednim
polu w diagramie do gry. Zwycięża ta drużyna, u której
wylosowane obiekty ułożą się w pionową, poziomą lub
skośną linię. Grupa może liczyć maksymalnie 35 osób.
Śladami hrabiego Stanisława Kostki Potockiego
(klasy IV–VI) (park)
Stanisław Kostka Potocki to ogarnięty pasją podróżowania oraz kolekcjonowania dzieł sztuki zręczny polityk
i postępowy pisarz oświecenia. Przez ponad 20 lat był
on właścicielem pałacu w Wilanowie, w którym niegdyś
rezydował król Jan III Sobieski. Pragnąc udostępnić
szerszej publiczności zgromadzone przez siebie dzieła
sztuki, hrabia Potocki otworzył w Wilanowie (1805 r.)
jedno z pierwszych na ziemiach Rzeczypospolitej muzeów. Co w spadku, poza muzeum, przekazał nam jeszcze Stanisław Kostka Potocki? W jaki sposób odwdzięczyli mu się potomni za osobliwy dar? Na te pytania
uczestnicy wycieczki (połączonej z konkursem) znajdą
odpowiedzi sami, podążając śladami Stanisława Kostki
Potockiego, które zaprowadzą ich do bajecznego ogrodu roztaczającego się na tyłach królewskiej rezydencji.
Śladami hrabiego Stanisława Kostki Potockiego
(trasa nr 1)
Śladami hrabiego Stanisława Kostki Potockiego
(trasa nr 2)
Dzieci, które przekażą przewodnikowi wycieczki karty
z rozwiązanymi zadaniami, wezmą udział w losowaniu
nagród, które odbędzie się 20 czerwca br.
6
Warsztaty
Historia szkiełka i oka na dworze króla Jana III
Sobieskiego (klasy III–VI)
Jak liczną familię miał król Jan III Sobieski? Co łączyło zwycięzcę spod Wiednia oraz gdańskiego astronoma Jana Heweliusza? Kto Jego Królewskiej Mości wyjaśnił zjawisko powstawania tęczy na niebie? Jak dawniej odmierzano czas? Na te i inne pytania dzieci znajdą odpowiedzi w czasie półtoragodzinnych plenerowych warsztatów oraz lektury książeczki „Historia
szkiełka i oka na dworze króla Jana III Sobieskiego”.
Uczestnicy warsztatów skonstruują zegar słoneczny,
a także wprawią w ruch mieszacz kolorów, aby przekonać
się, że białe światło wcale nie jest białe, oraz nauczą się,
że lepiej jest zmierzyć, niż uwierzyć.
Guzikozwierzaki (klasy 0–III) (park)
Gdzieś, wiadomo nawet dokładnie gdzie, jest park,
w którym mieszkają guzikowe zwierzęta. Wśród nich
są zarówno guzikolądowce, jak i guzikowodniaki oraz
guzikopowietrzniaki. Uczestnicy warsztatów wyruszą
na wycieczkę do wilanowskiego Guzikoparku, w czasie
której oko w oko spotkają się z wiewiórką, łabędziem,
motylem. Na koniec młodzi tropiciele będą wykonywać
z kolorowych guzików różnych kształtów i wielkości,
kleju oraz drucików napotkane w parku zwierzaki.
Bursztynowa korona (klasy 0–III)
W czasie zajęć dzieci usłyszą legendę, według której król Jan III Sobieski, rezydujący niegdyś w pałacu
w Wilanowie, otrzymał koronę wykonaną z bryły bursztynu przez początkującego gdańskiego artystę Andrzeja Schlütera. Poznają również niesamowite dzieje samego artysty, który trafił na dwór Jego Królewskiej Mości. W części warsztatowej dzieci wykonują ze złotego lustrzanego brystolu koronę królowej (dziewczynki)
lub koronę króla (chłopcy), którą ozdabiają „kamieniami szlachetnymi”.
Warsztat nadwornego malarza (klasy IV–VI)
Czy wiesz, że w Wilanowie za czasów Jana III działała malarnia będąca zalążkiem pierwszej akademii sztuk
pięknych w Polsce? To tu artyści tworzyli swoje wspaniałe kompozycje. Zastanawiałeś się kiedyś, jak uzyskiwali niezwykłe efekty, tak by zachwycić króla i jego
poddanych? W czasie zajęć dowiesz się, jak wykreślano perspektywę, czym są kompozycja i światłocień.
Wspólnie spróbujemy odkryć tajniki warsztatu dawnych
artystów królewskich. Skąd brali farby do malowania?
Na czym tworzyli swoje dzieła? Jak długo je malowali? Jakimi zasadami kierowali się przy wyborze kolorów
i ich zestawieniu? W odpowiedzi na te wszystkie pytania pomogą Ci pomoce naukowe w postaci próbek
barwników, pigmentów, farb, podobrazi malarskich.
Wybierz się razem z nami w fascynującą wyprawę
do malarni króla Jana!
Papier papierowi nierówny, czyli historia szeleszczących kartek z drukarni króla Jana III Sobieskiego
(klasy I–III)
Przeniesiemy się w odległe czasy króla Jana III i oko
w oko spotkamy się z nadwornym drukarzem Jego
Królewskiej Mości Karolem Schreiberem, który zdradzi m.in., w jaki sposób pozyskiwano papier na druki
ulotne, kiedy minęła era kosztownego papirusu i pergaminu, oraz co drukował z rozkazu swojego pana.
Z pewnością ponownie wprawi w ruch prasę drukarską, by przypomnieć czasy jej największej świetności.
Przed uczestnikami warsztatów wiele wyzwań. Staną
się detektywami, których zadaniem będzie rozpoznanie
i zidentyfikowanie faktury przedmiotów znajdujących się
w królewskiej drukarni. Przekonają się, że papier papierowi nierówny pod względem grubości, koloru, wytrzymałości. Ponadto wykonają kilka eksperymentów,
w czasie których odkryją, że faktura nie jest raz na zawsze przypisana przedmiotom. Można ją dowolnie
zmieniać, tworzyć od nowa.
7
Król wydaje gazetę! (klasy IV–VI)
Zapraszamy na niezwykłą przygodę, która rozegra
się w zrekonstruowanej drukarni królewskiej! Królewski drukarz przeniesie nas w świat ruchomych czcionek, drukujących XVII‑wiecznych maszyn, szeleszczących kart i czarnej jak smoła farby drukarskiej.
W drukarni królewskiej powstaje zbiór reprintów unikatowych pism ulotnych z zasobów Biblioteki Narodowej, m.in.: „Pogrom Tatarski 1624”, „Relacyja Bitwy Wideńskiej” i „Nowiny z Wiednia”, głoszących wielkie zwycięstwa militarne Rzeczypospolitej.
Na podstawie tych wczesnych form gazet uczniowie
poznają historię piśmiennictwa, kaligrafii, drukarstwa,
krój czcionek, stylistykę i formę języka powszechnego
XVII-wiecznej Polski. Wszyscy uczniowie otrzymują kopie gazet, które własnoręcznie mogą wycisnąć na prasie.
Kaligrafia – (nie)zapomniana sztuka (klasy I–VI)
Warsztaty opierają się na zabawie z wierszem
Juliana Tuwima „Abecadło”. Uczestnicy zostaną zapoznani z krótką historią powstawania pisma z użyciem
rekonstrukcji przyborów i podkładów piśmienniczych.
W czasach Jego Królewskiej Mości zawsze był czas na
zabawę, a także na naukę, zwłaszcza na naukę pisania! Pisać ładnie i czytelnie musiał każdy, dlatego kaligrafia była przedmiotem obowiązkowym.
Usiądź przy pulpicie, weź piórko, zanurz je
w kałamarzu i kreśl litery z fantazyjnymi zawijasami,
zakrętasami.
8
Spotkania przyrodnicze
gdy jest ciepło, motyle poruszają się znacznie szybciej,
niż gdy jest zimno? Serdecznie zapraszamy na nasze
warsztaty, aby wspólnie poszukać odpowiedzi na te pytania.
Zielona wyprawa (klasy 0–III)
Zapraszamy dzieci na niezwykłą wyprawę w świat parkowej przyrody. W trakcie spotkania dowiemy się, jakie
rośliny i zwierzęta można spotkać w królewskich ogrodach i jak je rozpoznawać. Poznamy także historię wydry zwanej Robakiem i inne przyrodnicze wilanowskie
opowieści.
Skrzydlaci mieszkańcy Wilanowa (klasy IV–VI)
Kto tak pięknie śpiewa? Może to sikorka, a może zięba albo… Świat latających mieszkańców ogrodów
wilanowskich jest bardzo różnorodny. Począwszy
od ptaków, które spotkamy tutaj o każdej porze dnia
i roku, poprzez ściśle związane z ogrodami motyle
i pszczoły czy też bliższe środowisku wodnemu ważki,
aż po miłośników nocnych wędrówek – ćmy i nietoperze. Kogo uda się spotkać, kogo podpatrzeć, kogo usłyszeć – serdecznie zapraszamy na zajęcia, aby się o tym
przekonać.
Król ogrodnik (klasy 0–III)
Praca w ogrodzie jest ciężka, ale przynosi bardzo
dużo radości i satysfakcji. Nawet sam król Jan III
Sobieski z przyjemnością zajmował się ogrodami i dbał
o to, aby zachwycały pięknem i oryginalnością. W trakcie naszych zajęć uczniowie dowiedzą się, jak dawniej tworzono ogrody, poznają zioła hodowane przez
króla oraz sprawdzą, jakie znaczenie odgrywał kolor
w ogrodzie barokowym. Następnie – jak prawdziwi
architekci krajobrazu – samodzielnie zaprojektują
rabatkę barokową.
Wilanowskie obserwatorium przyrody (klasy IV–VI)
Zapraszamy na spotkanie z wilanowską przyrodą, w trakcie którego uczestnicy będą obserwować
i poznawać rośliny oraz zwierzęta występujące na terenie królewskiego parku.
Podczas zajęć będziemy szukać tropów i śladów zwierząt, przyjrzymy się rodzimym i obcym gatunkom
drzew w ogrodzie krajobrazowym, dowiemy się, co
to są drzewa pomnikowe, a przy odrobinie szczęścia
i cierpliwości może uda nam się nawet zobaczyć czaplę
dostojnie wyczekującą nad jeziorem albo dzięcioła zawzięcie pracującego wysoko na drzewie.
Wilanowskie laboratorium przyrody (klasy IV–VI)
Zapraszamy na wycieczkę po wilanowskim parku, aby
poznać świat jednych z najmniejszych mieszkańców
gleby, wody i powietrza. W trakcie naszego spotkania
o charakterze warsztatowym, wyposażeni w niezbędny
sprzęt prawdziwego badacza przyrody, będziemy poznawać mikroorganizmy wilanowskich ogrodów oraz
zastanowimy się, jaką rolę odgrywają w przyrodzie.
Co chruściki robią w Jeziorze Wilanowskim? Dlaczego,
9
Szkoły
ponadpodstawowe
oraz jak zaaranżować uroczystość pogrzebową.
W trakcie zajęć dowiesz się też, z czego wynikał swoisty snobizm na tle genealogicznym polskiej szlachty w XVII w., ile z ducha tamtej epoki przetrwało do
naszych czasów, a także zastanowisz się, co dzisiaj
pozwala nam określić się jako wspólnota narodowa.
Poznaj niesamowite obyczaje Sarmatów: kulturę polityczną, orientalną modę (elementy polskiego stroju narodowego: kontusz, żupan, delia, pas kontuszowy; charakterystyczne fryzury: czub, osełedec), zasady zawierania małżeństw (konkury, śluby, rozwody), styl biesiadowania (gusta kulinarne i sposób podejmowania gości), status poszczególnych członków rodziny, zwyczaje pogrzebowe (portret trumienny, oprawa artystyczna
pogrzebów).
Spotkania muzealne
Wnętrza pałacu i ich symbolika (pałac)
Daj się uwieść! Pałac w Wilanowie porazi Cię bogactwem dekoracji: ogromne plafony w komnatach królewskich, złocenia, rzeźby, stiuki, marmurowe posadzki,
genueńskie welury na ścianach, piękne malowidła ze
scenami o tematyce mitologicznej, wspaniałe portrety
królewskiej rodziny, istna feeria barw i kształtów! Oszołomieni przepychem musimy zastanowić się, jaka idea
łączy w całość te wszystkie elementy. W jaki sposób
można wykorzystać prywatną rezydencję króla do gloryfikacji jego czynów wojennych i sławienia go jako dobrego władcy?
W trakcie zwiedzania najpiękniejszych komnat królewskich będziesz mógł podjąć się interpretacji plafonów
z przedstawieniami pór roku i rozwikłać wiele ciekawych zagadek ukrytych w dekoracji pałacowej.
Wilanów perłą baroku (pałac)
Dlaczego z sufitu wyłania się całkiem tłuściutka noga
pewnego putta? Jak to się dzieje, że przodkowie z portretów wodzą za Tobą wzrokiem? Dlaczego po złożeniu plan pałacu przybiera kształt litery L, a wzrok płata
nam figle, gdy patrzymy na posadzkę królewskiej biblioteki? Przyjrzyj się warsztatowi XVII-wiecznego artysty
i zbadaj tajniki sztuki barokowej zaklętej w dewizie: zachwycić, wzruszyć, pouczyć, a wreszcie przekonać! Zachwyć się pięknem barokowych form, wzrusz się dramatycznymi losami mitycznych bohaterów, przyjmij naukę
o potędze władzy królewskiej i przekonaj się o mądrości monarchy oraz ogromie jego sukcesów militarnych.
W czasie zajęć znajdziesz odpowiedzi na wiele pytań.
W jaki sposób artysta barokowy osiąga swój cel propagandowy? Jakie cechy dzieła sztuki pozwalają nam
określić je przymiotnikiem „barokowy”? Czym inspirował się architekt Wilanowa, projektując królewską willę? Twoje wnikliwe oko przebada gruntownie najciekawsze zabytki malarskie, rzeźbiarskie i architektoniczne zgromadzone w Wilanowie, by zgłębić zagadnienie
baroku jako stylu i epoki.
Kultura sarmacka, czyli poznaj pana po cholewie!
(pałac)
Podejrzany: szlachcic. Wygląd: drągal, brzuszysty,
pleczysty, wąsal z czubem. Był ubrany z turecka, kontusz ekstraordynaryjnie w błocie uflegany. Człowiek
gorączka, raptus puellae na Waćpannie Annie Stanisławskiej wykonał. Uwaga! Poszukiwany szlachcic jest wyjątkowo niebezpieczny, zapalczywy, tęgi
rębajło, w szabli eksperiencję ma wysoką, znany
z burd i pijatyk, świetnie jeździ konno. Znak szczególny: żółta cholewa. Ostatnio z kupą swawolną grasował
na szlaku zbaraskim. Wielokrotnie sejmy zrywał. Kompletujemy kompanów do drużyny, która wyruszy śladami zbiega. Kandydaci zmierzą się z kulturą sarmacką,
obyczajami i historią. Po wyprawie będziesz wiedział,
jak właściwie zawiązać pas kontuszowy, dlaczego warto zawsze nosić przy sobie łyżkę, czemu kielichy były
tak duże, jak przyrządzić polewkę piwną i gęś czarną
10
Zakochany król i królowa (pałac)
Wilanów jako rezydencja zakochanej pary królewskiej
kryje wiele dzieł sztuki o tematyce miłosnej. Na obrazach i plafonach pałacu odnajdziesz sceny przedstawiające znane pary mitycznych kochanków. Z czasów
Jana III Sobieskiego przetrwała wspaniała opowieść
o Amorze, bogu miłości, i Psyche, pannie nadobnej
– ulubiona historia króla Jego Mości.
W trakcie zajęć usłyszysz romantyczną historię
miłości prześlicznej Marii Kazimiery d’Arquien i Jana
Sobieskiego oraz poznasz tajemniczy miłosny szyfr,
którym kochankowie posługiwali się w listach. Znajdziesz odpowiedzieć na pytanie, dlaczego Marysieńka
tak często słała królowi pomarańcze, a król namiętnie
przyrządzał konfitury. Będziesz mógł spróbować swych
sił w trudnej sztuce epistolografii i stworzyć własny list
miłosny utrzymany w stylistyce barokowej.
Style w ogrodach (park)
Oprawę pałacu w Wilanowie stanowią wspaniałe królewskie ogrody. Od wschodu do pałacu przylega dwupoziomowy ogród barokowy. Na północ i południe rozciągają się malownicze parki krajobrazowe zwane angielskimi. W jaki sposób uzyskujemy takie niezwykłe
kształty roślin? Co sprawia, że układają się w barwny
dywan? Dlaczego tajemnicze zakątki nie zarosły chwastami? Zajęcia są prezentacją różnych typów założeń
ogrodowych na przykładzie parku wilanowskiego.
W części praktycznej młodzież odnajduje elementy
charakterystyczne dla ogrodu barokowego, parku
w stylu angielskim i angielsko-chińskim.
Podczas lekcji zastanowimy się też, jaką rolę odgrywały ustawione wśród zieleni posągi.
11
Warsztaty
Król wydaje gazetę! (warsztaty)
Warsztaty kierujemy do uczniów zainteresowanych
historią drukarstwa oraz sposobami pozyskiwania
materiałów piśmienniczych w nowożytności. W drukarni królewskiej powstaje zbiór reprintów unikatowych pism ulotnych z zasobów Biblioteki Narodowej.
Są to m.in.: „Pogrom Tatarski 1624”, „Relacyja Bitwy
Wiedeńskiej” i „Nowiny z Wiednia” – pisma głoszące wielkie zwycięstwa militarne Rzeczypospolitej.
Na podstawie tych wczesnych form gazet uczniowie poznają historię piśmiennictwa, kaligrafii, drukarstwa, krój
czcionek oraz język XVII-wiecznej Polski. Oprócz historiografii drukarstwa uczniowie mogą poznać meandry
XVII-wiecznej polityki i kultury. Wynalazek Gutenberga
był świetnym narzędziem propagandy politycznej króla
Jana III. Dzięki niemu też przetrwały do naszych czasów tajemnice elekcji królewskiej, a także inne sekrety
tamtej epoki!
Tajemnice konserwacji (warsztaty)
Na zajęciach dowiesz się, w jaki sposób w dawnych
wiekach malowano obrazy, rzeźbiono lub złocono. Zrozumiesz, dlaczego dzieła sztuki się niszczą. Poznasz różne możliwości ich naprawy. Wystarczy,
że zaczniesz wnikliwiej przyglądać się obrazom, a odkryjesz ich tajemnice. Na efektownej prezentacji
multimedialnej zobaczysz najpierw proces niszczenia
dzieła sztuki, a następnie etapy jego konserwacji. A wszystko to na najciekawszych przykładach dzieł sztuki, podane
w przystępny sposób przez młodych konserwatorów.
Dawne stroje (warsztaty)
Uwaga, fantazyjne stroje z dawnych epok mogą uwolnić Twoją wyobraźnię i spowodować, że zmienisz
całkowicie swój dotychczasowy wizerunek! Zapraszamy do wspólnej wyprawy w krainę dawnej mody, świat
gorsetów, krynolin, podgolonych czubów i kontuszy. Wilanowska galeria portretów pozwoli Ci zapoznać się
z historią polskiego kostiumu od XVII do XIX w.
W trakcie zajęć szczególną uwagę poświęcamy polskiemu ubiorowi narodowemu. Wszyscy uczestnicy zajęć
otrzymają bogato ilustrowaną książeczkę edukacyjną
„Dawne stroje”.
Kierunek Wilanów (rowerowa gra miejska)
Wciel się w rolę detektywa! Zaginął projekt architektoniczny pałacu w Wilanowie – czy uda Ci się go odnaleźć? Rozglądaj się uważnie, nie przeocz wskazówek
ukrytych w dekoracjach pałaców, cokołach pomników
i nazwach ulic. Odkryj sekrety Traktu Królewskiego,
a o drogę zapytaj jednego z Józefów, którzy zawiązali w Warszawie tajemne stowarzyszenie – pokierują
Cię do odpowiedniej rzeźby, parku, inskrypcji. Poczuj,
że miasto jest planszą do gry, spróbuj w nią zagrać.
Uwaga! Mierzymy czas! Kto pierwszy rozwiąże zagadkę – wygrywa! Warunkiem realizacji zajęć jest posiadanie przez uczestników karty rowerowej. W grze mogą
uczestniczyć 2 grupy po maksymalnie 15 osób.
Odsiecz wiedeńska 1683. Bitwa, która ocaliła Europę
(warsztaty)
Historia odsieczy Wiednia to fascynująca, pełna zdumiewających decyzji strategicznych oraz nagłych zwrotów akcji opowieść. Sama bitwa zaliczana jest przez
historyków wojskowości, obok tak znamienitych wydarzeń jak zmagania w wąwozie termopilskim czy kampania Aleksandra Macedońskiego, do najważniejszych
batalii w historii. Prowadzona we wnętrzach rezydencji Jana III Sobieskiego w Wilanowie lekcja ma na celu
zapoznanie z przyczynami konfliktu, przebiegiem działań wojennych, postaciami najważniejszych dowódców, realiami epoki. Zajęcia uzupełnione są prezentacją multimedialną. Oprócz tego czekają na Ciebie
inne atrakcje, na przykład pomoce naukowe w postaci
replik uzbrojenia i stroju z epoki. Na zakończenie zajęć
przewidziano stoczenie prawdziwej kampanii wojennej
dwóch wrogich obozów!
12
Migane spotkania muzealne
Teatr – potęga wyobraźni (warsztaty)
Nawiązując do teatralnych zamiłowań dawnych mieszkańców pałacu wilanowskiego, którzy nie tylko byli
widzami, ale też – i to bardzo często – twórcami
i zarazem aktorami pisanych przez siebie przedstawień i sztuk teatralnych, chcielibyśmy zaprosić młodzież szkół na podróż w magiczny świat teatru. Pragniemy uzmysłowić tym, którzy zechcą uczestniczyć
w naszych zajęciach, fenomen istnienia i funkcjonowania teatru – tej dziedziny sztuk, która chyba najbardziej
ze wszystkich zawładnęła ludzką wyobraźnią, skupiając wokół siebie pozostałe: muzykę, taniec, malarstwo,
rzeźbę, architekturę. Naszym celem jest przygotowanie młodzieży nie tylko do roli odbiorcy kultury, lecz
także czynnego jej uczestnika – twórcy. Chcemy zapoznać uczniów z różnymi technikami aktorskimi, takimi
jak: maska, lalka, pantomima, rekwizyt. Chcemy pokazać, jak poprzez wyobraźnię aktora można zmieniać
znaczenie tekstu, nadając mu nowy wyraz. Uzmysłowi
to uczestnikom, jak ogromne znaczenie w pracy aktora
mają wyobraźnia oraz emocje, a także do jak zaskakujących efektów może doprowadzić zabawa z nimi.
Przeprowadzamy uczniów przez świat teatru i pokazujemy, jaką drogę przebywa tekst literacki od pomysłu,
poprzez scenariusz, projekty scenografii, kostiumy, pomysł kompozytora, do gotowego spektaklu. W warsztatach wykorzystujemy maski teatralne nawiązujące do
teatru antycznego, lalki teatralne będące przykładami
różnych technik: pacynki, marionetki, kukły, oraz inne
rekwizyty teatralne.
Muzeum Pałac w Wilanowie zaprasza na lekcje muzealne dla osób słabosłyszących i niesłyszących. Zajęcia te prowadzone są w języku migowym przez
osoby mające doświadczenie w edukacji surdopedagogicznej. W czasie zajęć wykorzystujemy różne materiały edukacyjne, które urozmaicają lekcję,
jak również ułatwiają przyswojenie materiału przez
uczniów. Wszystkie lekcje konsultowane były z metodykiem nauczania specjalnego oraz są zgodne z programem nauczania przewidzianym dla poszczególnych
szkół.
Wizyta u króla (szkoły podstawowe i gimnazja)
(pałac)
W trakcie zajęć dzieci i młodzież będą mogły zapoznać
się z historią pałacu w Wilanowie, zobaczyć jego piękne wnętrza, podziwiać bogate dekoracje. Przez ponad
godzinę będą gośćmi króla Jana i jego rodziny, którą
w całości poznają. Dowiedzą się także tego, jak wyglądało życie na XVII-wiecznym dworze szlacheckim, czym
tamta codzienność różniła się od dzisiejszej. Uczestnicy
będą mieli też szansę poznać niektóre z obyczajów staropolskich.
Epoka króla Jana III (szkoły ponadgimnazjalne)
(pałac)
W czasie lekcji uczniowie dowiedzą się sporo o historii
Wilanowa i osobie króla Sobieskiego. Oprócz tego
poruszone będą kwestie XVII-wiecznej kultury
i sztuki. Uczestnicy poznają najbardziej charakterystyczne typy malarstwa i architektury, dowiedzą się
o najciekawszych obiektach barokowych zarówno
z Polski, jak i Europy. Poznają także specyficzne cechy
kultury sarmackiej, z tak typowymi elementami jak strój,
dworek, obyczaje.
Spotkania przyrodnicze
Przyroda w miastach
Zapraszamy młodzież gimnazjalną i licealną na niezwykle ciekawą wycieczkę w dżunglę miasta. Uczestnicy spotkania poznają różnorodność przyrody Warszawy w strefach poddanych różnej presji człowieka.
Co żyje na naszych osiedlach? Dlaczego parki i ogrody
są ważne dla roślin, zwierząt i ludzi? Jak dzika i naturalna może być przyroda w miastach? Odpowiedzi na te
pytania poszukamy na wilanowskich osiedlach, w parku
przypałacowym i w rezerwacie Morysin.
13
PROGRAMY
EDUKACYJNE
Sekrety Pałacowych Muz
Zapraszamy uczniów i nauczycieli ze szkół podstawowych,z gimnazjów i liceów do wzięcia udziału w programie edukacyjnym pt. „Sekrety Pałacowych Muz”.
Celem naszych spotkań będzie zapoznanie dzieci i młodzieży z życiem kulturalnym na dworach monarchów
europejskich i polskich, z przepychem i blaskiem balów, uczt, maskarad, których nieodzownymi elementami były muzyka, taniec i teatr. Uczestnicy dowiedzą się
również, jak zmieniała się moda dotycząca stroju i obyczaju. Omawiany program obejmuje okres od XVII do
XIX w. Zajęcia są cykliczne, odbywają się raz w miesiącu, obejmują następujące tematy:
Wilanów – rezydencja królewska i magnacka
Podczas zajęć uczniowie poznają dzieje rezydencji
wilanowskiej i jej kolejnych właścicieli.
Domowe muzykowanie Marii Kazimiery
W warsztatach muzycznych uczestnicy poznają najbardziej zasłużonych dla sztuki muzycznej doby baroku mecenasów, a także nazwiska i repertuar czołowych
muzyków. Prezentowane jest instrumentarium wykorzystywane przez ówczesnych artystów. Kontakt z żywą
muzyką z epoki, odtwarzaną przez muzyków na dawnych instrumentach, możliwość bezpośredniego obejrzenia i dotknięcia skrzypiec, fletu, klawikordu, poznania ich budowy, zasad wydobywania dźwięku dla wielu jest pierwszym tak bliskim spotkaniem z tą dziedziną sztuki.
Zabytki muzyki ludowej
Niezwykle wartka i pasjonująca opowieść o muzykowaniu ludowym, które bardzo często przenikało na dwory, szczególnie szlacheckie, jak również magnackie,
a nawet królewskie. Jan III Sobieski, który był człowiekiem wszechstronnie wykształconym, wykazywał
14
niezwykłe zamiłowanie do tego rodzaju muzyki. Warsztaty wyzwalają niezwykłą aktywność i mają ogromny
walor edukacyjny. Młodzież ma możliwość obejrzenia
i dotknięcia takich instrumentów, jak: basy, cymbały,
flety proste, lira korbowa. Może również spróbować na
nich zagrać. I wcale nie jest wymagane przygotowanie
muzyczne.
Warsztaty tańca dawnego
Tancerka specjalizująca się w tańcach historycznych
podczas dwóch spotkań wprowadzi dzieci i młodzież
w świat XVII- i XVIII-wiecznych uczt i zabaw. Nasi
goście uczą się kroków menueta, gawota czy kontredansa przy akompaniamencie przepięknej muzyki, co
sprawia dużą radość z uwagi na to, że nie są to tańce trudne, a efekty edukacyjne zauważalne są już po
pierwszym spotkaniu.
Lalka przytulanka
Warsztaty plastyczne odbywają się w Sali Uczt lub
Sali Białej. Zajęcia manualne mają za zadanie pobudzić rozwój emocjonalny dziecka, a także wyzwolić jego potencjał twórczy. Uczestnicy wykonują lalki putta i lalki pierroty z materiału lub na szydełku,
a następnie ozdabiają je koralikami. Nawiązują one do
motywów dekoracji wnętrz pałacowych i do teatru.
Rokokowy galant – warsztaty kostiumologiczne, pokaz
makijażu historycznego
Warsztaty te przygotowane z niezwykłą pieczołowitością wymagały dużej inwestycji, jaką był zakup
specjalnie na tę okoliczność szytych kopii oryginalnych
kostiumów z epoki rokoko. Są to zarówno suknie damskie, jak i stroje męskie, peruki, pantofle i wszelkie niezbędne dodatki. Uczestnicy podczas zajęć nie tylko poznają specyfikę stroju szlacheckiego i magnackiego,
polskiego i zachodniego, lecz także dowiadują się, jak
zmieniała się moda i dlaczego, jak wyglądało życie
codzienne, jakie rozrywki umilały czas naszym przodkom. Następnie w specjalnie ustawionej gotowalni mają
możliwość wypróbowania na sobie makijażu zgodnego
z kanonami ówczesnej mody, przymierzenia kostiumu,
peruki, a potem sfotografowania się. Zajęcia odbywają się w Sali Białej.
15
Starożytności wilanowskie
W Gabinecie Etruskim obejrzymy kolekcję waz antycznych zgromadzoną przez Stanisława Kostkę
Potockiego i jego następców. Dowiemy się o sposobach
i technikach wyrobu tych naczyń przez starożytnych
Greków, a także o ich kształtach i dekoracjach oraz nazwach i przeznaczeniu.
W Lapidarium zobaczymy zgromadzone przez Augustową Potocką rzeźby i fragmenty kamiennych sarkofagów rzymskich.
Teatr – potęga wyobraźni
W czasie warsztatów pokażemy, jakim fenomenem jest
istnienie i funkcjonowanie teatru – tej dziedziny sztuk,
która chyba najbardziej ze wszystkich zawładnęła
ludzką wyobraźnią, skupiając wokół siebie pozostałe: muzykę, taniec, malarstwo, rzeźbę, architekturę.
Zapoznamy uczniów z różnymi technikami aktorskimi,
takimi jak: maska, lalka, pantomima, rekwizyt. Pragniemy uzmysłowić, jak ogromne znaczenie w pracy
aktora mają wyobraźnia oraz emocje, a także do jak
zaskakujących efektów może doprowadzić zabawa
z nimi. Młodzież czynnie uczestniczy w warsztatach,
uczy się, ale poprzez ciekawe, pełne inwencji twórczej działanie. Wszystko to odbywa się pod bacznym
okiem prowadzącej – aktorki Aliny Więckiewicz, która
przeprowadza uczestników przez świat teatru i pokazuje, jaką drogę przebywa tekst literacki od pomysłu,
poprzez scenariusz, projekty scenografii, kostiumy, pomysł kompozytora, do gotowego spektaklu. W warsztatach wykorzystujemy maski teatralne nawiązujące
do teatru antycznego, lalki teatralne będące przykładami różnych technik: pacynki, marionetki, kukły, oraz
inne rekwizyty teatralne.
Teatr antyczny
Wspólnie stworzymy teatr na wzór antycznego. Wcielimy się w aktorów i przygotujemy różne krótkie formy
teatralne: dramy, pantomimę i żywe obrazy, a wszystko
to w oparciu o opowieści mitologiczne.
Ubiory starożytnych
Wędrując po pałacowych komnatach w poszukiwaniu postaci antycznych bogów i bohaterów, poznamy
strój, w jaki ubierali się starożytni, sposób upinania szat,
detale ubioru oraz fryzury. Dowiemy się, jakich materiałów i barwników używano do ich wyrobu. Sami upniemy na sobie różne fasony: peplos, chiton, chlamidę,
tunikę, togę, i wcielimy się w postaci wybranych przez
siebie bogów i bohaterów antycznych.
Królewski Wilanów i Âwiat
staro˝ytnych bogów
Metamorfozy
„Metamorfozy” Owidiusza, jeden z najbardziej
znanych utworów starożytnego Rzymu, ożywają w dekoracji pałacu. Przyjrzymy się, jak legendarni bohaterowie opowieści przemieniają się
z woli bogów a to w drzewa, kwiaty, strumienie, a to
w zwierzęta, a także w gwiezdne konstelacje.
Zapraszamy uczniów szkół podstawowych (klasy
IV–VI), gimnazjów i liceów do pałacu w Wilanowie, by
podczas spotkań muzealnych i warsztatów poznawali
mity, rzeźbę i ceramikę oraz teatr grecki i sztukę układania ubiorów antycznych. W dekoracjach pałacowych
odkrywać będziemy tajemnice alegorii pochodzących
z antyku i ich główne wątki, apoteozę króla Jana III
oraz gloryfikację cnót królewskiej małżonki.
Mitologia na usługach króla
Wędrując po komnatach królewskich, będziemy oglądać sceny z życia mitologicznych bohaterów przedstawione w malarstwie oraz rzeźbie i płaskorzeźbie, nauczymy się odczytywać zawarte w nich treści. Staną się
one dla nas tak czytelne, jak były dla współczesnych
Sobieskim, którzy wiedzieli, że pod postaciami bogiń
i bogów kryją się gospodarze pałacu.
16
Warszawskim szlakiem Jana III
Sobieskiego
Warsztaty tańca dawnego
Zapraszamy na naukę podstawowych kroków i figur tańców dworskich typowych dla XVII w. Zajęcia prowadzi
specjalistka od tańców dawnych w kostiumie z epoki.
Program skierowany dla uczniów szkół podstawowych
(klasy IV–VI), gimnazjów i liceów poświęcony jest rodzinie królewskiej oraz ważnym wydarzeniom historycznym XVII w. Podczas cyklu spotkań poznawać będziemy otoczenie króla, obyczaje staropolskie i tradycje
wojskowe oraz życie codzienne ludzi baroku. Wędrując
po warszawskiej Starówce, poznamy miejsca związane
z osobą króla Jana i jego działalności na rzecz stolicy.
Pompa funebris – czyli pogrzeb po staropolsku
Patrząc na portrety trumienne, uczniowie poznają
wystawność, patos i teatralności spektakli żałobnych
w epoce baroku.
Warszawskim szlakiem Jana III Sobieskiego
Podczas wędrówki po warszawskiej Starówce dowiemy się o ważnych wydarzeniach historycznych i ich
wpływie na rozwój miasta, poznamy miejsca związane
z osobą króla Jana III Sobieskiego i jego działalnością na rzecz stolicy. Nauczymy się rozpoznawać ślady przeszłości we współczesnej aglomeracji stołecznej,
a zabytki Starego Miasta, Nowego Miasta i Traktu Królewskiego nabiorą dla nas nowego znaczenia.
Z wizytą u króla
Prześledzimy etapy budowy letniej rezydencji w Wilanowie, a w jej wystroju odnajdziemy obraz zalet pary
monarszej. Dowiemy się o życiu króla i jego bliskich,
o ich rozrywkach i udziale w ważnych sprawach państwowych.
Ubiór staropolski
W pięknych wnętrzach pałacowych z pomocą garderobianych uczniowie zmienią się w szlachcianki i szlachciców. Poznają tradycyjny polski strój damski i męski, jak
również gesty, sposób poruszania się i siadania, czyli
etykietę dam i kawalerów.
Młodzieżowe zespoły muzealne
(gimnazjum, liceum)
Chcesz poznać zabytki kultury sarmackiej, dzierżyć
w ręku szablę polskiego husarza spod Kircholmu, przymierzyć oryginalny strój polskiego Sarmaty? Celem
naszego programu jest zaangażowanie młodzieży
ze szkół ponadpodstawowych do wykonania dokumentacji rekonstrukcyjnej zabytków z muzeów polskich dotyczących sarmatyzmu. W ciągu roku szkolnego kilkakrotnie odwiedzicie najsłynniejsze polskie muzea. Chcemy,
abyście poprzez świetną zabawę poznawali najciekawsze perełki polskiej kultury materialnej.
Galeria portretu polskiego
Patrząc na portrety w galerii pałacowej, poznamy
tajniki kunsztu barokowych malarzy, typowe dla XVII
w. sposoby przedstawienia portretowanych postaci,
ich strój polski lub zagraniczny oraz charakterystyczne
akcesoria, a na koniec spróbujemy sił przy tworzeniu
własnego portretu według starych wzorów.
W zbrojowni króla Jana
Wiek XVII był czasem wojen i niepokojów,
a ludzie musieli bronić swojego dobytku i granic
państwa. Z tamtych dni zachowało się wiele militariów, których bogatą kolekcję obejrzymy w pałacu.
Dowiemy się o stanie żołnierskim, formacjach wojskowych, o ekwipunku i różnych rodzajach broni.
17
PROGRAMY DLA
RODZIN
tyle wyruszmy na zieloną przygodę w królewskich ogrodach. Cztery pory roku… a właściwie pięć. Aby dobrze
poznać przyrodę parku w Wilanowie, trzeba przybyć
do nas w różnych porach roku. Program warsztatów
obejmuje pięć trzygodzinnych spotkań, które odbędą
się na przedwiośniu, wiosną, latem, jesienią i zimą.
Muzeum Pałac w Wilanowie – moje ulubione muzeum
„Muzeum Pałac w Wilanowie – moje ulubione
muzeum” to program adresowany do rodzin z dziećmi
w wieku 6–8 lat, które uwielbiają niecodzienne wyzwania i szukają niezapomnianych przygód, marzą, aby
przenieść się w czasy, kiedy Rzecząpospolitą rządzili
królowie, oraz chcą przekonać się, że w muzeum można się świetnie bawić. To propozycja na spędzenie wolnego czasu z dzieckiem w muzeum – w miejscu, które daje niespotykaną gdzie indziej możliwość bezpośredniego obcowania ze sztuką oraz stwarza wyjątkowe warunki do rozwoju aktywności twórczej.
PROGRAMY DLA
DOROSŁYCH
Wycieczki przyrodnicze z przewodnikiem
Jeśli chcą Państwo poznać lepiej przyrodę ogrodów
przy pałacu w Wilanowie, dowiedzieć się, jak powstało
Jezioro Wilanowskie, jakie drzewa rosną w parku i jakie żyją tu zwierzęta oraz jak je rozpoznać, zapraszamy serdecznie na wycieczkę z przewodnikiem. W wybrane weekendy przygotujemy dla Państwa tematyczne
spacery dotyczące tego, co najciekawszego w danej
porze roku dzieje się w przyrodzie.
W program wpisuje się dziewięć około półtoragodzinnych spotkań o charakterze warsztatowym, które będą
realizowane w ostatnią sobotę/niedzielę każdego
miesiąca od kwietnia do grudnia, zarówno we wnętrzach pałacu w Wilanowie – dawnej letniej rezydencji
króla Jana III Sobieskiego, jak i królewskich ogrodach.
Realizację warsztatów uatrakcyjniają, powstałe z myślą o nich, różnego rodzaju wydawnictwa: książeczki
edukacyjne, karty zadań, wyklejanki, wycinanki, gry
planszowe itp.
Wilanowskie Podróże Artystyczne
Pałac w Wilanowie jest skarbnicą sztuki, począwszy od
XVII w., a skończywszy na XIX w. Zabytkowe wnętrza,
tkaniny, obrazy, porcelana, srebra, szkło i starożytności zachwycają swoją urodą każdego gościa muzeum.
Jednak podczas jednej wizyty w Wilanowie trudno posiąść wiedzę na temat wszystkich zgromadzonych tu
dzieł sztuki. Dlatego Muzeum Pałac w Wilanowie przygotowało program skierowany do odbiorców dorosłych
składający się z kilkunastu sobotnich spotkań tematycznych trwających od października do czerwca. Podczas
każdego z nich zostanie omówione inne zagadnienie
związane z wnętrzami, kolekcją wilanowską oraz ogrodem królewskim. Zajęcia poprowadzą historycy sztuki,
muzealnicy, specjaliści z danej dziedziny. Szczegółowe
informacje znajdą Państwo na naszej stronie internetowej.
Badacze przyrody – program rodzinny
Zapraszamy na cykliczne spotkania, które przybliżą
Państwa dzieciom i Państwu przyrodę ogrodów wilanowskich. Cztery pory roku w królewskich ogrodach
zachwycają swoimi przyrodniczymi tajemnicami. Każda ma do opowiedzenia inną i niezwykle ciekawą historię. Pod okiem przyrodnika uczestnicy będą mogli dowiedzieć się, co śpiewa w koronach drzew, jakie kwiaty
najwcześniej zakwitają wiosną, a także poznać czworonożnych, sześcionożnych, a nawet ośmionożnych
mieszkańców ogrodów. Spotkania skierowane są do rodzin z dziećmi w wieku 8–12 lat. Zapraszamy na wyśmienitą zabawę na świeżym powietrzu. Wyciągnijmy
z szaf kalosze i uzbrojeni w lupy, lornetki i siatki na mo-
18
Wilanowskie atelier – warsztaty haftu
Tamborek, nici, dowolna tkanina oraz igła to wszystkie
materiały, których potrzebujemy do stworzenia dzieł na
miarę dawnych mistrzów. Niewiele jest jednak miejsc,
w których można poznać rozmaite techniki hafciarskie. Od niedawna jednym z nich jest Muzeum Pałac
w Wilanowie. W czasie warsztatów haftu uczestnicy
mają szansę zapoznania się zarówno z teorią, jak
i praktyką. Realizowane tematy dotyczą historii haftu, warunków powstawania największych dzieł, ich
twórców, jak również haftu ludowego i jego funkcji.
W części praktycznej zaś odbywa się nauka podstawowych w hafcie płaskim rodzajów ściegów, sposobów
kopiowania wzorów na tkaninę oraz używania dostępnych na rynku narzędzi.
wraz z rozbudowanymi elementami pantomimicznymi,
ukazują barwną, czasem oniryczną, często przewrotną
i niewątpliwie zabawną historię ludzkich namiętności.
Dziwowisko sarmackie
Ten spektakl wystawiany w Sali Uczt pałacu wilanowskiego przeniesie widza w świat i kulturę dawnej szlacheckiej Polski. Ukaże obraz pozytywnych,
mało popularnych założeń kultury sarmackiej, które
opierają się na zasadach praworządności i honoru.
Wartości te stanowią dziedzictwo kulturowe Polski
i łamią stereotypowe spostrzeganie tej epoki, która
zazwyczaj kojarzona jest z biesiadą, prywatą i politycznym buntem. Sztuka przedstawia zabawne historie
i obyczaje z czasów ówczesnej rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku XVI w. Pełne dowcipu, zabawnego
dialogu i intryg miłosnych, z pokazem fechtunku i tańca
z epoki. Dla jednych będzie to karykaturą, a dla innych
zwierciadłem tożsamości narodowej.
Klub Haftu
Głównym celem działalności klubu jest dostarczenie
osobom, które brały udział w warsztatach, możliwości
kontynuowania nauki. Spotkania klubowe mają podobną formułę co warsztaty – także podzielone są na część
teoretyczną i praktyczną. Jednakże do wygłaszania wykładów zapraszani są każdorazowo specjalni goście.
Są to osoby profesjonalnie zajmujące się haftem: konserwatorzy, historycy sztuki, w przyszłości będą to również artyści z całej Polski.
Wesoła opowieść o miłości, łzach i złamanych
sercach... O marzeniach i ich spełnianiu...
I o chwilach, w których bywa niezręcznie...
Historia przewrotnej miłości, dziwnego zauroczenia
i nieoczekiwanej zamiany miejsc pewnej grupy osób
w pewnym państwie i niezbyt pewnych czasach. Opowieść inspirowana komedią dell’arte, w której poprzez
śmiech i łzy zmierzamy w nieznane… Spektakl, w którym nie pada ani jedno słowo, choć tak wiele zostaje
powiedziane.
KRÓLEWSKI
TEATR
W WILANOWIE
„Opowieść wigilijna” na motywach powieści Charlesa
Dickensa
Jedna z najpiękniejszych i najbardziej wzruszających
opowieści o magii świąt Bożego Narodzenia, choć tak
naprawdę o magii każdego dnia. Znana niemal wszystkim historia zgryźliwego i gburowatego samotnika, który z duchami przeszłości, teraźniejszości oraz przyszłości odbywa długą, wzruszającą, momentami wyjątkowo
komiczną, lecz mimo wszystko niebywale bolesną podróż... w głąb samego siebie. Po raz pierwszy „Opowieść wigilijna” zostanie zaprezentowana bez użycia
słów. Spektakl zrodzony z ruchu, energii i wyobraźni,
odwołując się do czytelnych symboli i piękna sztuki istniejącej poza słowami, ukazuje nam uniwersalną prawdę o nas samych.
„Parady” Jana Potockiego, czyli kilka humorystycznych
historii prozą i pantomimą
„Parady” to przejęte z teatru jarmarcznego humorystyczne scenki napisane ku rozrywce widzów dworskiego teatru w Łańcucie w 1792 r. Szereg krótkich
jednoaktówek wiązał się w całość nie tyle fabularnie,
ile za sprawą groteskowych postaci: Zerzabelli, Gila,
Kasandra i Leandra. „Parady” przedstawione w innej
niż to ma miejsce w dziele Jana Potockiego kolejności,
19
20
Pan Pasek i wydra
Monodram oparty na „Pamiętnikach” Jana Chryzostoma Paska opowiadający historię oswojonej wydry, której sława rozeszła się tak daleko, że aż sam król Jan
III Sobieski zapragnął ją mieć. Zachęcamy młodzież,
dorosłych, a także dzieci do obejrzenia i posłuchania
tej żywej i barwnej opowieści w miejscu, które wydaje się dla naszego monodramu stworzone – w pałacu
w Wilanowie. To tu rozegrały się wydarzenia
zapisane na kartkach „Pamiętników”. Aktor posługuje
się językiem staropolskim.
ju wpadają stada myszy, które chcą zabrać jej zabawki.
Z pomocą nadchodzi dziadek do orzechów, który przy
pomocy armii ołowianych żołnierzyków rozprawia się
z myszami. Niestety król myszy przysięga zemstę!
Baśnie japońskie
Spektakl oparty na technice teatru cieni na podstawie
autentycznych baśni ludowych japońskich spisanych
przez Kazuko Adachi, która – przebywając w Polsce
– zaprzyjaźniła się z małą dziewczynką. Opowiadała
jej japońskie baśnie, które po powrocie do kraju postanowiła wydać w języku polskim. Przedstawienie ma typową dla teatru japońskiego konstrukcję: narracja i dialog połączone są z bezpośrednią akcją sceniczną. Całość zbudowana jest na elementach teatru cieni i teatru
dziecięcej wyobraźni. Za pomocą rekwizytów i lalek cieni oraz nastrojowej autentycznej muzyki japońskiej tworzony jest inny klimat – klimat i nastrój dalekiego Kraju
Kwitnącej Wiśni. Po spektaklu aktorki opowiadają o teatrze japońskim, a dzieci mają szansę same animować
lalki.
W świecie bajki (La Fontaine, Krasicki, Fredro)
Miłe złego początki, lecz koniec żałosny. Wśród
serdecznych przyjaciół psy zająca zjadły. Już był
w ogródku, już witał się z gąską. Wolnoć Tomku w swoim domku. Znane? Ale posłuchajcie jeszcze raz bajek
zapamiętanych z dzieciństwa lub czytanych w szkole,
a na pewno powtarzanych we fragmentach, nieraz
bezwiednie, jako potoczne przysłowia czy powiedzenia. Przepiękny, bardzo pouczający spektakl, w którym
obok aktora udział bierze prawdziwy mim.
„Kot w butach” Jana Brzechwy
„Kot w butach” to piękna europejska baśń ludowa zapisana i wydana w XVI w. przez Giovanniego Francesca
Straparolę. Adaptowana, a następnie napisana wierszem przez Jana Brzechwę do dziś zachwyca swym
urokiem. Spektakl w wykonaniu aktorów pantomimy
i teatru słowa, osadzony w XVII‑wiecznej Polsce, oczaruje najmłodszych widzów niekonwencjonalną grą,
przepiękną muzyką i baśniową scenografią.
Tuwim dla dzieci
Wszystkie wiersze – o lokomotywie, słoniu Trąbalskim, panu Hilarym, o Zosi Samosi i Grzesiu – napisał
Julian Tuwim. Na ich podstawie stworzyliśmy przedstawienie dla najmłodszych. Zapraszamy starsze przedszkolaki, a także młodsze dzieci szkolne do Sali Uczt
pałacu wilanowskiego na spotkanie z teatrem, w którym
wiersze są nie tylko opowiadane. Można zobaczyć, jak
mim potrafi wyczarować świat poezji bez słów.
„Wielka podróż Lulie” wg Jej Książęcej Wysokości
Księżny Hisako Takamado
Ta urokliwa, mądra i inspirująca współczesna japońska
baśń opowiada o górze lodowej Lulie, która wyruszyła w pełną przygód, niebezpieczną podróż z bieguna
północnego, aby spełnić swoje marzenia. Pod wpływem tej baśni Amerykanin Jefferey Stock skomponował
poemat symfoniczny na orkiestrę, chór oraz solistów,
a utytułowany polski polarnik i podróżnik Marek Kamiński zorganizował wyprawę „Razem na biegun”, na którą zaprosił niepełnosprawnego chłopca.
„Dziadek do orzechów” według E.T.A. Hoffmanna
Pragniemy zaproponować Państwu przedstawienie
„Dziadek do orzechów” według E.T.A. Hoffmanna
z muzyką Piotra Czajkowskiego. W wigilijny wieczór
Klara oczekuje na pierwszą gwiazdkę, a tym samym
prezenty, które rodzice przygotowali pod choinką dla
dzieci. Zjawia się jeszcze jeden gość, ojciec chrzestny
Klary, który zawsze przynosi niezwykłe prezenty. Tak
jest i tym razem – ojciec chrzestny przynosi dziwnie
wyglądającego, niepozornego dziadka do orzechów.
W nocy, kiedy Klara kładzie się spać, nagle do jej poko-
21
Olimpiada Artystyczna
Olimpiada Artystyczna szczyci się długą tradycją
– pierwsze eliminacje przeprowadzano w 1976 r. Jej
organizatorem jest Stowarzyszenie Przyjaciół Olimpiady Artystycznej, które swoją siedzibę ma w Muzeum Pałacu w Wilanowie. Konkurs jest adresowany
do uczniów szkół ponadgimnazjalnych, zarówno liceów ogólnokształcących, jak i średnich szkół artystycznych: muzycznych i plastycznych, osób nieposiadających matury. Ma na celu rozwijanie i pogłębianie zainteresowań młodzieży sztuką (muzyką i plastyką) polską
i obcą. Partnerami Olimpiady są Narodowa Galeria
Sztuki Zachęta, Centrum Sztuki Współczesnej, Wydawnictwo Naukowe Semper i wytwórnia płytowa
Universal Music Polska. W roku szkolnym 2011/2012
odbędzie się XXXVI edycja konkursu. Szczegółowe informacje znajdują się na wortalu muzeum (zakładka
Przestrzeń edukacyjna – Konkursy). Zapraszamy do
udziału!
Przedstawienie przygotowane na VII Japoński Październik w pałacu w Wilanowie z myślą o dzieciach
i dla dzieci oraz ich bliskich; z ciekawą, kolorową scenografią, rekwizytami i muzyką napisaną specjalnie na
tę okazję. Patron: Ambasada Japonii i Ikebana International z siedzibą w Tokio.
„Przygody Alicji w krainie czarów” (Lewis Carroll)
Najmłodszych widzów i ich rodziców zapraszamy na
fantastyczną podróż do magicznego świata bajkowych stworów, śpiewających kwiatów i nieprawdopodobnych zdarzeń. „Przygody Alicji w krainie czarów”
to spektakl będący natchnieniem dla wielu twórców
sztuk teatralnych, oper, baletów, filmu, a nawet pantomimy. Nie tylko dlatego, że większość z nas zna z dzieciństwa opowieść o Alicji, która trafia do niezwykłego
świata. Nas zainspirowała magia otoczenia, w którym
prezentujemy sztukę. Czyż nie jest to miejsce wymarzone do pokazywania rzeczy niezwykłych, tajemniczych
i czarodziejskich? Zapraszamy serdecznie wszystkich.
Jest to historia pisana zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.
Akcja Karmnik
Zapraszamy wszystkich miłośników przyrody na zimowe spotkania ornitologiczne. Już po raz drugi przystąpimy do ogólnopolskiego programu badania ptaków
karmnikowych zwanego Akcją Karmnik. Program ten
polega na łapaniu i obrączkowaniu ptaków przylatujących do karmników. W ten sposób możemy się dowiedzieć między innymi, jakie ptaki odwiedzają nasz park,
a także poznać ich kondycję. Akcja odbywać się będzie
pod czujnym okiem doświadczonego ornitologa. Tak
jak w roku ubiegłym punkt obrączkarski będzie otwarty
dla naszych gości.
PROJEKTY
EDUKACYJNE
Terra Sarmatica
Latem zapraszamy do otwartych stoisk rekonstrukcyjnych, w których prezentujemy dawne rzemiosła.
W drukarni królewskiej można poznać sztukę drukarską
i propagandę wojenną z czasów Jana Sobieskiego oraz
dzieje Konstytucji 3 maja. Wilanowski mincerz opowie
o historii pieniądza i pokaże, jak powstają monety.
Kuźnia królewska ulokowana w zrekonstruowanym wozie kowalskim pozwoli zapoznać się z polskim rzemiosłem kowalskim z czasów Jana Sobieskiego. Zachęcamy
do samodzielnego puszczenia w ruch zrekonstruowanej
XVII-wiecznej prasy drukarskiej, wybicia krążków, z których powstaną monety, oraz kucia i odlewania w warsztacie kowalskim.
Fotografia wilanowska
Czapla puściła do Ciebie oczko, wiewiórka poczęstowała orzeszkiem, ryba stepowała… Niezapomniane
przeżycia, ale nikt w to nie uwierzył? Jeśli potrzebne
Ci są niezbite dowody, zapraszamy do udziału w spotkaniach poświęconych fotografii przyrodniczej, w trakcie których pod okiem doświadczonych fotografów będzie można w teorii i praktyce zdobyć najważniejsze
informacje dotyczące między innymi tego, jak najlepiej
uchwycić fotografowany obiekt, wykorzystać światło,
zatrzymać ruch.
22
W Wilanowie masz szansę wziąć udział w warsztatach fotograficznych, nadesłać zdjęcie na konkurs, zaprezentować się na wystawie. Fotografia wilanowska
to projekt dla wszystkich miłośników patrzenia przez
obiektyw.
Co się wydarzyło 3 maja 1791 roku (klasy IV–VI)
Jest rok 1791. Wielkie dni przeżywa Warszawa. Oto
już czwarty rok obraduje w stolicy Sejm, zwany Czteroletnim, który do historii, z uwagi na swoją rangę, przejdzie pod nazwą Wielki. Toczy się zacięta walka o losy
Rzeczypospolitej. Kim byli ci, którzy zmienili bieg historii? Jak zakończyło się całe to wydarzenie? Gdzie o nim
można przeczytać? Pytań jest wiele, a odpowiedź tylko
jedna: szczegóły i zakończenie tej historii poznacie na
naszej lekcji. Zdradzimy tylko, że koniec tej historii ma
swój ślad w drukarni królewskiej, w postaci wydanego
drukiem tekstu z pamiętnego 3 maja 1791 r.
Wilanów dla młodych talentów – konkurs na ubiór
rokokowy
Muzeum Pałac w Wilanowie stara się w swoich działaniach edukacyjnych o stworzenie możliwości rozwoju i realizacji pasji dla jak największej grupy odbiorców.
Jedną z nich są uczniowie szkół odzieżowych, plastycznych, fryzjerskich, projektowania i stylizacji ubioru, wizażu i charakteryzacji. To właśnie z myślą o Was
przygotowaliśmy program edukacyjny pt. „Wilanów dla
młodych talentów”, którego integralną częścią był konkurs na ubiór rokokowy.
Zapraszamy do odwiedzenia muzeum, aby w wędrówce po galerii portretów i zabytkowych komnatach czerpać wzory i natchnienie do własnych, oryginalnych
projektów konkursowych. Na portretach zobaczycie
wspaniałe kreacje, namalowane po mistrzowsku, z wyczuciem gatunku tkaniny i waloru draperii, stanowiące
godną oprawę wyobrażonych osób.
Programu „Wilanów dla młodych talentów” spotkał się
z dużym zainteresowaniem wśród młodych ludzi, ich
chęcią podnoszenia kwalifikacji i zdobywania nowych
kompetencji w zakresie historii ubioru, kroju, materiałoznawstwa, rekonstrukcji historycznej. W kolejnym roku
planujemy jego kontynuację pt. „Metamorfozy w modzie XIX-wiecznej”. Więcej na ten temat można przeczytać na stronie internetowej muzeum.
Konstytucja 3 maja – odrodzenie w upadku
(gimnazjum)
W trakcie lekcji podejmiemy dyskusję z młodym pokoleniem Polaków wokół wydarzeń z 3 maja 1791 r.
Młodzież będzie miała okazję samodzielnie sformułować pytania. Uzyskane odpowiedzi poszerzą jej
wiedzę na temat Konstytucji 3 maja. Zdobyte wiadomości uczniowie zweryfikują, czytając tekst Ustawy Rządowej oraz próby jego interpretacji przez
historyków. Odkryją także rewolucyjne wręcz znaczenie Ustawy Rządowej w historii języka polskiego.
We wnętrzach pałacowych odnajdą zaś portrety twórców Konstytucji 3 maja, a w Drukarni Królewskiej zobaczą pierwsze wydanie drukiem Ustawy Rządowej.
O Konstytucji 3 maja słów kilka w pałacu w Wilanowie
(liceum)
Konstytucja 3 maja i pałac w Wilanowie – skojarzenie dokumentu wagi państwowej z letnią rezydencją
króla Jana III Sobieskiego jest całkiem uzasadnione.
A to dlatego, że wnętrza pałacowe należały w latach
1799 – 1821 do jednego z sygnatariuszy Ustawy
Rządowej – Stanisława Kostki Potockiego. Ponadto
uczniowie poznają okoliczności uchwalenia Ustawy
Rządowej oraz jej dalsze losy. Kto stanął w obronie
Konstytucji 3 maja, a kto był jej przeciwny?
Zarówno jej obrońców, jak i zwolenników można
spotkać oko w oko w galeriach portretu polskiego
w Muzeum Pałacu w Wilanowie, a pierwsze wydanie
drukiem Konstytucji 3 maja można zobaczyć w królewskiej drukarni.
Ustawa Rządowa z 1791 r. – okolicznościowe lekcje
historii
Co roku w maju przypada rocznica uchwalenia Ustawy Rządowej przez Sejm Czteroletni (1788–1792).
Z tej okazji zapraszamy na okolicznościowe lekcje historii
w wyjątkowych wnętrzach pałacu w Wilanowie, który
w latach 1799–1821 należał do jednego z sygnatariuszy Ustawy Rządowej Stanisława Kostki Potockiego.
23
Pałac w Wilanowie i jego mieszkańcy w 13 filmowych
odsłonach
Zapraszamy do obejrzenia 13 krótkich (około
10‑minutowych) filmów: są to opowieści o postaciach
historycznych, mieszkankach i mieszkańcach pałacu
wilanowskiego, ich losach i pasjach oraz o śladach ich
działalności, które możemy oglądać dziś w historycznej
rezydencji królewskiej.
Co z tą Polską po 3 maja 1791 r.? (liceum)
To spotkanie adresujemy do licealistów, którzy zdobyli już wiedzę o sytuacji międzynarodowej Rzeczypospolitej z przełomu lat 80. i 90. XVIII w. oraz orientują się w okolicznościach uchwalenia Ustawy Rządowej
przez Sejm Czteroletni. Spotkanie będzie poświęcone
analizie treści zawartych w Konstytucji 3 maja w świetle
historii sprzed 1791 r. Ocenie zostanie poddana wartość
innowacyjności dokumentu w zakresie zmian ustrojowych
w państwie polskim.
Opowiadamy o paniach dobrych i złych, pięknych
i niepokornych, a także o królu Janie Sobieskim i jego
życiu rodzinnym, jego zainteresowaniach ogrodniczych i zamiłowaniu do sztuki. O Elżbiecie Sieniawskiej
i Izabeli Lubomirskiej, a także o Stanisławie Kostce
Potockim, który darował nam pierwsze polskie muzeum
sztuki i był wielkim reformatorem systemu edukacji.
Nasze filmy pokazują niezwykłe osoby i pozwalają
lepiej rozumieć to, co udostępnia muzeum wilanowskie.
Zobacz: www.wilanow-palac.pl/filmy.
Każda z odwiedzających nas grup szkolnych otrzyma
unikatowe wydanie drukiem Ustawy Rządowej wytłoczone na papierze czerpanym na zrekonstruowanej
prasie drukarskiej znajdującej się w Muzeum Pałacu
w Wilanowie.
Okolicznościowe spotkanie muzealne będą realizowane tylko w maju!
Silva Rerum
Silva Rerum (z łaciny dosłownie „las rzeczy”) to zbiór
opowieści opartych na realiach historycznych, tekstów
i obrazów wspomagających nauczanie historii i kultury. Propagujemy wyniki badań historycznych w atrakcyjnej, popularnonaukowej formie, uczymy umiejętności korzystania ze źródeł, opowiadamy o obyczajach,
o ludziach i ich losach. Opublikowaliśmy dotychczas ponad półtora tysiąca tekstów przygotowanych
we współpracy z ośrodkami naukowym (Instytutem
Historii PAN, Polskim Towarzystwem Historycznym, Ośrodkiem Badania nad Tradycją Antyczną Uniwersytetu Warszawskiego) oraz magazynem
historycznym „Mówią Wieki”. Dostęp do artykułów
Silva Rerum ułatwiają wyszukiwarka i cztery indeksy.
Zobacz: www.wilanow-palac.pl/silvarerum.
WIRTUALNE
MUZEUM
E-learning
Multimedialne moduły na wortalu Muzeum Pałacu
w Wilanowie pomagają w zdobywaniu wiedzy o historii i kulturze staropolskiej w dowolnym miejscu i czasie.
Nasze opowieści ilustrujemy przykładami najcenniejszych dzieł sztuki z kolekcji wilanowskiej. Dbamy o atrakcyjną formę przekazu, wszystkie trudniejsze słowa i pojęcia wyjaśniamy w tekście oraz udostępniamy instrumenty
sprawdzania wiedzy (pytania testowe z odpowiedziami, zadania do samodzielnego opracowania, tematy
do dyskusji). Przeprowadzenie zajęć z wykorzystaniem
jednego z 31 dostępnych modułów multimedialnych
zabiera ok. 30–40 min. Zobacz: www.wilanow-palac.
pl/elearning.
24
Zajęcia odbywają się zarówno w plenerze, jak i w sali
edukacyjnej.
Portal Edukacji Muzealnej
Jeżeli chcą się Państwo dowiedzieć więcej o edukacyjnej ofercie nie tylko Wilanowa, lecz także wielu innych
polskich muzeów, zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej: www.edukacjamuzealna.pl. Znajdą
tam Państwo informacje o programach edukacyjnych,
wydarzeniach muzealnych, ciekawych wystawach
i wykładach oraz wielu innych sposobach i pomysłach
na spędzenie czasu w muzeum. Zachęcamy również
do korzystania ze znajdującego się na stronie Forum
Miłośników Muzeów, na którym na bieżąco mogą Państwo komentować i oceniać naszą pracę.
Tematy wszystkich prowadzonych zajęć oraz przykładowe materiały edukacyjne można znaleźć na stronie
www.wilanow-palac.pl/przestrzen_edukacyjna.
CENA ZAJĘĆ
7 zł/osoba + 100 zł/grupa
Grupa może liczyć nie więcej niż 25 osób.
W przypadku większych grup konieczne jest ich
podzielenie i organizacja zwiedzania z zachowaniem
odstępu czasowego (15 minut).
INFORMACJE
PRAKTYCZNE
Spotkania odbywają się w poniedziałki, środy,
czwartki, piątki i soboty (w sezonie turystycznym
również we wtorki).
Od sierpnia przyjmujemy zapisy na lekcje do końca
roku kalendarzowego, od stycznia – do końca roku
szkolnego.
Spotkania muzealne
Zajęcia prowadzimy na wybranych (zależnie od tematu lekcji) częściach ekspozycji stałej. Wykorzystujemy
karty pracy, książeczki edukacyjne, rozmaite narzędzia
edukacyjne, które uatrakcyjniają spotkanie, ułatwiają
zdobywanie wiedzy i wzmacniają doświadczenie wizyty w muzeum.
REZERWACJA:
tel. 22 842 07 95
e-mail: [email protected] (rezerwacja jest
wiążąca po otrzymaniu e-maila potwierdzającego)
DODATKOWE INFORMACJE o ofercie edukacyjnej:
tel. 22 842 81 12
e-mail: [email protected]
Warsztaty historyczne
Odbywają się one w sposób stacjonarny (w wybranej
sali lub w sezonie w namiocie edukacyjnym rozstawionym w parku). Zależnie od tematu wykorzystują też
część ekspozycji muzealnej.
Warsztaty prowadzone są także na wybranych wystawach czasowych. Stanowią pogłębienie treści przekazywanych na spotkaniach muzealnych. Zachęcamy
do łączenia spotkań muzealnych z warsztatami
i tworzenia konfiguracji najlepiej odpowiadających
poszczególnym grupom.
Informacje o programach edukacyjnych
„Warszawskim szlakiem Jana III Sobieskiego” oraz
„Królewski Wilanów i świat starożytnych bogów”:
Maria Zielińska, tel. 22 842 81 01 wew. 118,
e-mail: [email protected]
Informacje o programie edukacyjnym
„Sekrety pałacowych Muz”:
Anna Ruszkowska, tel. 22 842 81 01 wew. 118,
e-mail: [email protected]
Warsztaty przyrodnicze
W ramach warsztatów przyrodniczych uczestnicy poznają tajemnice zwierząt i roślin parkowych, jak również mają okazję wykonać proste eksperymenty.
25
26
Muzeum Pałac w Wilanowie,
ul. S.K. Potockiego 10/16, 02-958 Warszawa
www.wilanow-palac.pl