docIV TREŚCI NAUCZANIA I OSIĄGNIĘCIA
download 
Reklamacja Transkrypt
IV TREŚCI NAUCZANIA I OSIĄGNIĘCIA
Cele kształcenia Treści nauczania IV TREŚCI NAUCZANIA I OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Klasa IV Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Odniesienie do podstawy programowej Uczeń potrafi: Słuchanie • Słuchanie i rozumienie wypowiedzi nauczyciela i kolegów na róŜne tematy • wykonywanie poleceń • odczytywanie komunikatów niewerbalnych • nadawca, odbiorca Proponowane lektury: • C. Collodi, Pinokio • H. OŜogowska, Chłopak na opak • S. Pagaczewski, Porwanie Baltazara Gąbki Mówienie • odpowiedzi jednozdaniowe oraz w formie dłuŜszej • opowiadanie o sobie samym • opowiadanie przebiegu wydarzeń • postępowanie bohaterów • formułowanie oceny utworu • dialog i opowiadanie • opis przedmiotów, zwierząt, osób • obrazy, fotografie, ilustracje • program telewizyjny • wygłaszanie z pamięci krótkich fragmentów utworów Kształcenie literacko-kulturowe • słuchać z uwagą i zrozu- • aktywnie i uwaŜnie słucha mieniem wypowiedzi innych osób • rozpoznać intencję • odróŜniać komunikaty mówiącego werbalne od • stosować w Ŝyciu niewerbalnych codziennym komunikaty • wykonywać polecenia niewerbalne • odróŜnić nadawcę od odbiorcy • odróŜnić informacje waŜne od mniej waŜnych • udzielić odpowiedzi na pytania w krótszej i dłuŜszej formie • w kilku zdaniach opowiedzieć o sobie • opowiedzieć o róŜnych wydarzeniach dotyczących otaczającej rzeczywistości • odróŜnić dobre i złe zachowanie bohaterów • opisać osoby, zwierzęta i przedmioty • mówić z przejrzystością intencji, z uwzględnianiem róŜnorodnych sytuacji • wyrazić swoje refleksje i odczucia • dokonać autoprezentacji z uwzględnieniem własnych zainteresowań • opowiedzieć przebieg wydarzeń zgodnie z chronologią • wypowiedzieć się na temat utworów literackich z wykorzystaniem prze- Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę). Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form uŜytkowych. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę). Proponowane lektury: • opowiedzieć o tym, widzianej w klasie czwar• L. J. Kern, Ferdynand Wspaniały co widzi na obrazie, tej terminologii • Baśnie – wybór (J. i W. • stosować we własnych tekstach fotografii lub ilustracji Grimm, H. Ch. • wypowiedzieć się w kilku opis i opowiadanie Andersen, Ch. Perrault) • ułoŜyć spójną wypowiedź z zdaniach na temat • Legendy – wybór elementami oceny programu telewizyjnego • T. Jansson, Opowiadania z na temat obrazów, foto• wygłosić z pamięci Doliny grafii i ilustracji krótkie fragmenty Muminków • wypowiedzieć się na temat utworów • A. A. Milne, Kubuś Puchatek programu telewizyjnego • Sempé i Goscinny, z uwzględnieniem oceny Mikołajek i inne chłopaki dzieła Czytanie • czytanie głośne i ciche • doskonalenie techniki czytania • wyszukiwanie informacji • wiersz i proza • wers, strofa, rym, refren • obrazy poetyckie • środki stylistyczne: epitety, porównania, wyrazy dźwiękonaśladowcze, oŜywienia, uosobienia • nadawca i odbiorca • elementy świata przedstawionego • baśń, legenda, komiks • obraz • krzyŜówki, rebusy, zagadki • sposoby oddziaływania twórców reklam na odbiorców • dane w postaci graficznej • korzystanie ze słowników i innych źródeł informacji • środki masowego przekazu • czytać cicho i głośno oraz z podziałem na role • wyszukiwać w tekście najprostsze informacje sformułowane wprost • odróŜnić wiersz od prozy • wskazać w wierszu wers, strofę, rym i refren • odnaleźć w wierszu epitety i porównania • określić, kim jest osoba wypowiadająca się w wierszu i utworze epickim • rozpoznać czas i miejsce akcji • wymienić bohaterów utworu • wyróŜnić w tekście dialog, opis i opowiadanie • czytać głośno i cicho z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków przestankowych • wyszukiwać w tekście informacje • określić temat utworu • wyróŜnić w utworze obrazy poetyckie • przedstawić dosłowne i przenośne (na najprostszych przykładach) znaczenie utworu poetyckiego • wyjaśnić, co to jest wers, strofa, rym i refren • wskazać w tekście onomatopeje, oŜywienia i uosobienia • omówić podstawowe elementy świata przedstawionego Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. Akcent wyrazowy, intonacja. RóŜnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę). Cele kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania Odniesienie do podstawy podstawowe ponadpodstawowe programowej Uczeń potrafi: Proponowane lektury: • odróŜnić baśń od legendy • przedstawić fabułę utworu Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, • Wybór wierszy J. Tuwima, • rozpoznać komiks • dostrzec pozytywne epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, K. I. Gałczyńskiego, K. • opowiedzieć o tym, i negatywne postawy rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, Iłłakowiczówny, J. Barana, A. co widzi na obrazie bohaterów w utworach proza, poezja. Kamieńskiej, J. Kulmowej, D. • rozwiązać proste krzyliterackich Ŝówki, rebusy i zagadki • podać najwaŜniejsze cechy Wawiłow, J. Ratajczaka, • odróŜnić reklamę ks. J. Twardowskiego, J. charakterystyczne dla baśni, od innych komunikatów legendy i komiksu Brzechwy, Cz. Miłosza, L. J. Kerna, W. • odczytać proste dane z • analizując obraz, odróŜnić Chotomskiej wykresów portret od pejzaŜu • A. Lindgren, Bracia Lwie Serce • korzystać ze Słownika i martwej natury, określić • J. Korczakowska, Spotkanie nad ortograficznego i Słownika dominującą kolorystykę, morzem języka polskiego opowiedzieć o nastroju obrazu • Legendy – wybór • wskazać inne źródła • rozwiązać i ułoŜyć proste • Baśnie – wybór (J. i W. informacji, np. internet krzyŜówki, rebusy Grimm, H. Ch. i zagadki Andersen, Ch. Perrault) • dostrzec i wyjaśnić naj• J. Olech, Dynastia Miziołków prostsze sposoby oddzia• J. Papuzińska, Wędrowcy ływania reklam na • A. Onichimowska, NajwyŜsza odbiorcę góra świata • odczytać dane z wykresów • korzystać ze Słownika wyrazów bliskoznacznych • korzystać z innych źródeł informacji, np. internetu • określić plusy i minusy korzystania z komputera i oglądania telewizji Treści nauczania Pisanie • wypowiedzenia jednozdaniowe, krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi • plan • opis przedmiotów, zwierząt, postaci • dialog • opowiadanie • baśń • kartka pocztowa, list, zawiadomienie, ogłoszenie • e-mail, SMS • akapity • notatki • tworzyć krótkie wypowiedzi pisemne • uporządkować według chronologii plan ogólny wydarzeń • stworzyć krótki opis przedmiotu, zwierzęcia, osoby • ułoŜyć prosty dialog • z pomocą nauczyciela zredagować proste formy uŜytkowe, zawiadomienie i kartkę pocztową • ułoŜyć krótki list o charakterze prywatnym • ułoŜyć e-mail Proponowane lektury: • H. OŜogowska, Chłopak na opak • wskazać akapity w tekście • zredagować z pomocą • J. Brzechwa, Akademia pana nauczyciela prostą, kilKleksa • L. J. Kern, Ferdynand Wspaniały kuzdaniową notatkę • A. Lindgren, Dzieci z Bullerbyn • C. S. Lewis, Lew, Czarownica i stara szafa • konstruować wypowiedzenia jednozdaniowe róŜnego typu, krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi z zachowaniem reguł ortograficznych, interpunkcyjnych i gramatycznych • podjąć próbę sporządzenia planu ogólnego wydarzeń • redagować krótki plan na podstawie opowiadania • zredagować opis przedmiotu, zwierzęcia i osoby • ułoŜyć i poprawnie zapisać dialog • ułoŜyć samodzielnie baśń • zredagować proste formy uŜytkowe, np. kartkę pocztową, zawiadomienie, ogłoszenie • zredagować list z zastosowaniem zwrotów grzecznościowych • na podstawie informacji zapisać dane w postaci graficznej • stosować akapity w dłuŜszych wypowiedziach pisemnych Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równowaŜniki zdań. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form uŜytkowych. Klasa V Cele kształcenia Słuchanie Mówienie Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Kształcenie literacko-kulturowe • doskonalenie umiejętności • słuchać z uwagą i zrozu• dokonać selekcji informacji • ułoŜyć informacje od najnabytych w klasie IV mieniem bardziej szczegółowych do • rozpoznawanie intencji i uczuć • rozpoznać uczucia nadawcy najbardziej ogólnych mówiącego, np. radość, • słuchowiska radiowe smutek • określić funkcje tła akus• wskazać najbardziej tycznego w słuchowiskach Proponowane lektury: typowe dla słuchowisk radiowych • L. M. Montgomery, Ania z radiowych środki wyrazu • wymienić elementy Zielonego odróŜniające słuchowisko Wzgórza radiowe od utworów • W. M. Thackeray, Pierścień i literackich róŜa • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • zasady dyskusji • fikcja literacka a rzeczywistość • tworzenie argumentów • Biblia i mitologia • film, słuchowisko radiowe • recytowanie wierszy i fragmentów prozy Proponowane lektury: • Wybór wierszy J. Tuwima, K. I. Gałczyńskiego, K. Iłłakowiczówny, J. Barana, A. Kamieńskiej, J. Kulmowej, D. Wawiłow, J. Ratajczaka, • określić róŜnice między kłótnią a dyskusją • odróŜnić fikcję literacką od rzeczywistości • opowiedzieć o sobie i zdarzeniach rzeczywistych lub fikcyjnych • podjąć próbę sformułowania argumentów • opowiedzieć treść mitu o Prometeuszu, Dedalu i Ikarze oraz Syzyfie • objaśnić znaczenie podstawowych związków Odniesienie do podstawy programowej Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. • wziąć udział w dyskusji i przestrzegać jej zasad • opowiedzieć prawdziwą Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz historię z elementami fikcji prostych form uŜytkowych. • samodzielnie formułować argumenty Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i • opowiedzieć treść wybrarozkazujące, w tym zdania i równowaŜniki zdań. nych mitów i opowieści biblijnych • wyjaśnić motywy postępowania bohaterów • wyjaśnić dosłowne i przenośne znaczenie frazeologizmów pochodzenia Czytanie ks. J. Twardowskiego, J. Brzechwy, Cz. Miłosza, I. Krasickiego, A. Mickiewicza, W. Szymborskiej, Z. Herberta • Biblia – wybór • Mity – wybór • Bajki – wybór • M. Twain, Przygody Tomka Sawyera frazeologicznych pochodzenia mitologicznego (pięta Achillesa, syzyfowe prace) i próbuje włączyć je do swojego języka • opowiedzieć treść obejrzanego filmu i wysłuchanego słuchowiska radiowego • wygłaszać z pamięci wiersze i fragmenty prozy mitologicznego i biblijnego Terminy związane z przekazami ikonicznymi, • posługiwać się wyraŜeniami radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. odwołującymi się do Biblii i mitologii, włączyć je do języka czynnego • wypowiedzieć się na temat filmu i słuchowiska radiowego z uwzględnieniem poznanej terminologii • recytować wiersze i fragmenty prozy z uwzględnieniem zasad recytacji • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • czytanie głośne i ciche róŜnych tekstów • pojęcia dotyczące świata przedstawionego • alegoria • wątek, bohater główny, bohater drugoplanowy • wartości tekstów literackich • instrukcja i przepis • funkcje elementów charakterystycznych dla danego tekstu • mity i opowieści biblijne, bajki • hasła encyklopedyczne • korzystanie ze słowników • film • środki masowego przekazu • czytać wyraziście • wskazać w tekście i posługiwać się pojęciami: świat przedstawiony, bohater, narrator, proza, poezja • odróŜnić autora od narratora • wskazać alegorię w bajce • odróŜnić utwór o tematyce biblijnej od mitologii • korzystać ze Słownika wyrazów obcych • krótko opowiedzieć treść filmu • czytać róŜne teksty literackie, publicystyczne, popularnonaukowe • rozróŜniać je ze względu na tematykę i język • posługiwać się czynnie terminami wątek, fikcja literacka • wytłumaczyć róŜnice między autorem a narratorem • dostrzec uniwersalne wartości tekstów literackich • wyjaśnić funkcję środków stylistycznych w wierszu Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm. Cele kształcenia Pisanie Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Odniesienie do podstawy programowej Proponowane lektury: • M. Ende, Nie kończąca się historia • E. Knight, Lassie, wróć! • R. Dahl, Matylda • M. Ende, Momo • A. Bahdaj, Wakacje z duchami • F. Molnár, Chłopcy z Placu Broni • D. Terakowska, Władca Lewawu • analizując film, czynnie posługiwać się terminami: reŜyser, aktor, scenariusz • odróŜnić film dokumentalny od fabularnego i animowanego • podać tytuły przynajmniej trzech adaptacji filmowych • odróŜnić teksty reklamowe od tekstów literackich • dostrzec róŜnicę między RóŜnice między językiem potocznym instrukcją a przepisem a językiem literatury oraz językiem regionu. • omówić charakterystyczne elementy mitu, bajki, legendy, opowieści biblijnej • wyjaśnić róŜnicę między utworem literackim a jego filmową adaptacją • wyjaśnić róŜnicę między filmem dokumentalnym, fabularnym i animowanym • wymienić podstawowe gatunki filmowe • czynnie posługiwać się terminami: scenarzysta, producent, kostiumolog, charakteryzator, scenograf, dubbing, kaskader, statysta, plan, scena, ujęcie, operator • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • plan • opowiadanie twórcze i odtwórcze • dialog • budować zdania pojedyncze i złoŜone • redagować plan na podstawie opowiadania • ułoŜyć swój plan dnia • ułoŜyć plan szczegółowy • tworzyć opowiadanie twórcze i odtwórcze z zachowaniem reguł ortograficznych, Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równowaŜniki zdań. • opowiadanie z dialogiem • bajka • sprawozdanie • zaproszenie • przepis, instrukcja • teksty reklamowe • komiks • notatka • streszczenie Proponowane lektury: • J. K. Rowling, Harry Potter i kamień filozoficzny • D. Terakowska, Władca Lewawu • H. OŜogowska, Głowa na tranzystorach • H. Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy • S. Szmaglewska, Czarne Stopy • Z. Nienacki, Pan Samochodzik i templariusze • przekształcać dialog na wypowiedź ciągłą • odróŜniać sprawozdanie od streszczenia • redagować krótkie formy uŜytkowe • odróŜniać teksty reklamowe od tekstów literackich • sporządzać krótką notatkę na dowolny temat interpunkcyjnych i gramatycznych • redagować opowiadanie z uŜyciem dialogu • zredagować sprawozdanie z róŜnych wydarzeń • tworzyć teksty poetyckie, w tym bajki • odróŜnić i podać wyróŜniki przepisu i instrukcji • zredagować sprawozdanie i streszczenie • stworzyć reklamę i własny komiks • przekształcić komiks w opowiadanie z dialogiem • sporządzić notatkę w postaci schematu, tabeli, wykresu Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form uŜytkowych. Klasa IV Hasło Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Odniesienie do podstawy programowej Uczeń potrafi: Formy porozumiewania się • powitanie i poŜegnanie • przedstawianie siebie i innych • wyraŜanie własnego zdania • prośba i podziękowanie Czasownik • znaczenie czasownika • odmiana czasownika przez osoby • formy osobowe i nieosobowe • bezokoliczniki • rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy • odmiana czasowników przez osoby, rodzaje, liczby i czasy Nauka o języku • wyraŜać własne uczucia • umiejętnie • dobrać właściwe argumenty komunikować się w sytuacjach codziennych • sformułować prośbę i podziękowanie • uŜywać form grzecznoś• rozróŜniać nadawcę ciowych i odbiorcę • przedstawiać się w zaleŜności od sytuacji • odróŜnić czasownik od innych części mowy • odmienić czasowniki przez osoby • odróŜnić formy osobowe od nieosobowych • odróŜnić rodzaj męskoosobowy od niemęskoosobowego Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi. • utworzyć poprawne formy trudnych czasowników • odmienić czasowniki i uŜyć ich w zdaniach • uŜyć bezokoliczników • poprawnie stosować czasowniki w róŜnych rodzajach Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Rzeczownik • rzeczowniki własne i pospolite • odróŜnić rzeczownik • odróŜnić rzeczowniki • rodzaj rzeczownika od innych części mowy pospolite od własnych i • formy liczby i przypadka • stosować róŜne formy poprawnie je zapisać rzeczownika rzeczowników w zdaniach • ustalić, o czym informują • uŜywanie form przypadkowych • określić rodzaj rzeczowformy liczby i przypadka rzeczownika nika rzeczownika Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Hasło Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Odniesienie do podstawy programowej Uczeń potrafi: • określić formy rzeczowników • budować zdania z róŜnymi formami rzeczowników • ustalić, jakich przypadków rzeczownika wymagają poszczególne czasowniki Przymiotnik • odmiana przymiotnika przez przypadki, liczby i rodzaje • przymiotniki w zdaniu • odróŜnić przymiotnik od innych części mowy • wyszukać przymiotniki w zdaniu • zastosować odpowiednie formy przymiotnika w zdaniu • uzupełnić tekst odpowiednimi formami przymiotnika Przysłówek • przysłówki a przymiotniki • związek między przysłówkiem a czasownikiem • odróŜnić przysłówek od innych części mowy • wyszukać przysłówki w tekście • utworzyć przysłówki od Odmienne i nieodmienne części mowy oraz przymiotników podstawowe kategorie fleksyjne. • posługiwać się przysłówkami w zdaniach • dostrzec związki między przysłówkiem a czasownikiem Przyimek i spójnik • odróŜnić przyimek i spójnik od innych części mowy • utworzyć wyraŜenia przyimkowe • uŜyć spójników i przyimków w zdaniach • ustalić funkcje przyimków i spójników w zdaniach • odróŜnianie przyimków i spójników • wyraŜenia przyimkowe • funkcja przyimka w zdaniu Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Zdanie • zdania a inne wypowiedzenia • zdania oznajmujące, rozkazujące i pytające • zdania pojedyncze i złoŜone • zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte • znaki interpunkcyjne • zbudować zdania poje• uŜyć zdań zgodnie z intencją nadawcy dyncze • zastosować odpowiednie • odróŜnić zdanie znaki interpunkcyjne od innych wypowiedzeń w tekście • zbudować zdania poje• odróŜnić zdania pojedyncze dyncze nierozwinięte od złoŜonych • zbudować zdania pojedyncze rozwinięte Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równowaŜniki zdań. Podmiot • główne części zdania • wskazać róŜnicę między • dodać określenia i orzeczenie • róŜnice między podmiotem a do podmiotu i orzeczenia częścią mowy a częścią orzeczeniem • zauwaŜyć związki między zdania • wyrazy wchodzące w związki z • odszukać w zdaniu podmiotem i orzeczeniem podmiotem i orzeczeniem • rozwinąć zdania poprzez główne części zdania • rozwijanie zdań dodawanie określeń do podmiotu i orzeczenia Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. Litery i głoski Rodzaje głosek. • kolejność liter w alfabecie • wyrazy w kolejności alfabetycznej • głoska a litera • spółgłoski i samogłoski • sylaby • akcent • ustalić kolejność liter w alfabecie • wymienić samogłoski i spółgłoski • dostrzec róŜnicę między głoską a literą • dzielić wyrazy na sylaby • powiedzieć, co to jest akcent • uporządkować wyrazy w kolejności alfabetycznej • ustalić róŜnicę między głoską a literą • odróŜnić samogłoski od spółgłosek • odróŜnić głoski dźwięczne i bezdźwięczne, twarde i miękkie, ustne i nosowe • poprawnie akcentować wyrazy Akcent wyrazowy, intonacja. Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania Hasło Treści nauczania podstawowe Odniesienie do podstawy programowej ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Formy • kartka pocztowa i list wypowiedzi • ogłoszenie i zawiadomienie • opis przedmiotu i postaci • opowiadanie • dialog • wskazać nadawcę i odbiorcę • wyróŜnić elementy kartki pocztowej i listu • umiejętnie zaadresować kartkę pocztową i list • uŜyć zwrotów grzecznościowych • skonstruować zwięzłe wypowiedzi • odróŜnić opis od innych form wypowiedzi • wskazać róŜnice między opisem postaci i przedmiotu • stworzyć opowiadanie na podstawie podanego planu • stworzyć krótkie wypowiedzi z dialogiem • uzupełnić dialogiem komiks • poprawnie skonstruować wypowiedź • określić tematykę ogłoszenia i zawiadomienia • stworzyć opis na podstawie ilustracji lub zdjęcia • zachować chronologię wydarzeń w opowiadaniu • wpleść do opowiadania inne formy wypowiedzi • prawidłowo zapisać dialog Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz pozostałych form uŜytkowych. Klasa V Cele kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania Treści nauczania Formy poro- • prawda i kłamstwo zumiewania • Ŝyczenia i zaproszenie • formy grzecznościowe się • róŜne formy porozumiewania się Czasownik • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • czasowniki dokonane i niedokonane • forma prosta i złoŜona czasu przyszłego • tryby czasownika • cząstki -bym, -byś, -by podstawowe Odniesienie do podstawy programowej ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Nauka o języku • uŜyć słowa przepraszam • rozpoznać intencję mówiącego • odróŜnić przeprosiny • wymienić stałe elementy od innego rodzaju zaproszenia wypowiedzi • odróŜnić prawdę • wskazać róŜnice między od kłamstwa przekazem ustnym • rozpoznać nieprawdę a pisemnym w wypowiedziach • stosować formy grzecznościowe w przekazie pisemnym • wymienić okoliczności składania Ŝyczeń • odróŜnić list od e-maila • prowadzić rozmowę telefoniczną • odróŜnić czasowniki • poprawnie stosować tryby czasownika w zdaniach dokonane od niedokonanych • uŜyć czasowników • wskazać tryby dokonanych i niedokonaczasownika nych w zaleŜności od charakteru wypowiedzi • uŜyć formy prostej i • poprawnie zapisać cząstki złoŜonej czasu bym, -byś, -by przyszłego Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Cele kształcenia Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Odniesienie do podstawy programowej Rzeczownik • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • rzeczownik w zdaniu • rzeczowniki pospolite i własne, osobowe i nieosobowe, Ŝywotne i nieŜywotne • trudne rzeczowniki • rzeczowniki nazywające czynności i cechy • uŜyć rzeczowników w zdaniu • rozpoznać rzeczowniki odczasownikowe • rozróŜnić rzeczowniki pospolite i własne, Ŝywotne i nieŜywotne, osobowe i nieosobowe • zastosować rzeczowniki pospolite i własne, Ŝywotne i nieŜywotne, osobowe i nieosobowe w zdaniach • utworzyć rzeczowniki od czasowników Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Przymiotnik • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy • formy przymiotnika • związek przymiotnika z rzeczownikiem • określić formy przymiotnika • odróŜnić rodzaje przymiotników • dostrzec związek przymiotnika z rzeczownikiem • uŜyć w zdaniach przymiotników w rodzaju męskoosobowym i niemęskoosobowym • ustalić, na czym polega związek przymiotnika z rzeczownikiem Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Przysłówek • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • przysłówki nieutworzone od przymiotnika • przysłówki oznaczające sposób, miejsce i czas • odróŜnić przysłówki nieutworzone od przymiotników od przysłówków utworzonych od przymiotników • poprawnie uŜyć przysłówków oznaczających sposób, miejsce i czas Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. • uŜyć liczebników w zdaniach Odmienne i nieodmienne części mowy Liczebnik • liczebniki główne i porządkowe • odróŜnić liczebnik • liczebniki w zdaniach od innych części mowy • liczebniki zbiorowe • związek liczebnika z rzeczownikiem • liczebniki ułamkowe • rozróŜnić liczebniki główne, porządkowe, ułamkowe i zbiorowe • dostrzec związki pomiędzy liczebnikiem a rzeczownikiem • zastosować liczebniki ułamkowe • odmienić liczebniki • zastosować liczebniki zbiorowe w zdaniach Zdanie • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • zdanie a równowaŜnik zdania • zdanie pojedyncze a złoŜone • zasady oddzielania przecinkiem zdań złoŜonych • zdania złoŜone współrzędnie i podrzędnie • wykresy zdań złoŜonych współrzędnie i podrzędnie • zauwaŜyć róŜnicę między zdaniem a równowaŜnikiem zdania • wskazać róŜnicę między zdaniem pojedynczym a złoŜonym • rozróŜnić zdania złoŜone współrzędnie i podrzędnie • oddzielić przecinkiem współrzędne składniki zdania • przekształcić zdania Wypowiedzenia oznajmujące, na równowaŜniki zdań i pytające i rozkazujące, w tym zdania i rówodwrotnie nowaŜniki zdań. • odczytać ze zdań i równowaŜników intencje nadawcy • wyodrębnić zdania składowe w zdaniach złoŜonych • przekształcić zdania pojedyncze na złoŜone i odwrotnie • utworzyć zdania złoŜone współrzędnie i podrzędnie • przedstawić na wykresie zdania złoŜone współrzędnie i podrzędnie Związki wyrazów • wyrazy nadrzędne i podrzędne • odszukać w zdaniach • związki współrzędne wyrazy łączące się w związki • rozróŜnić wyraz nadrzędny i podrzędny oraz podstawowe kategorie fleksyjne. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. Cele kształcenia Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Uczeń potrafi: • przedstawić graficznie związki wyrazów • wskazać związki współrzędne Odniesienie do podstawy programowej Związki znaczeniowe między wyrazami. Części zdania • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • podmiot i orzeczenie • przydawka, dopełnienie, okolicznik • dopasować orzeczenie • rozróŜnić i nazwać i podmiot pod względem wszystkie części zdania formy i znaczenia • sporządzić wykres zdania • rozwinąć zdania poprzez dodawanie do podmiotu i orzeczenia przydawek, dopełnień i okoliczników Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. Litery i głoski • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • głoski i litery • głoski ustne i nosowe, twarde i miękkie, dźwięczne i bezdźwięczne • akcent • wyjaśnić znaczenie • utworzyć nowe wyrazy wyrazów utworzonych poprzez zamianę głosek: poprzez wymianę głosek ustnej na nosową, twardej na • odróŜnić głoskę od litery miękką, dźwięcznej na bezdźwięczną • poprawnie akcentować róŜne formy danego wyrazu Rodzaje głosek. • wyróŜnić najwaŜniejsze elementy sprawozdania • zebrać informacje do napisania sprawozdania Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz pozostałych form uŜytkowych. Formy • sprawozdanie wypowiedzi • przepis • instrukcja • plan • napisać sprawozdania z autentycznych wydarzeń • skonstruować instrukcję • stworzyć plan na podstawie opowiadania Akcent wyrazowy, intonacja. • opowiadanie • streszczenie • opis • odróŜnić przepis od instrukcji • skonstruować proste przepisy • odróŜnić plan szczegółowy od ramowego • napisać plan dnia • przekształcić plan ramowy w plan szczegółowy • umiejętnie napisać wstęp, rozwinięcie i zakończenie w określonej formie wypowiedzi • zastosować narrację pierwszoi trzecioosobową • wyszukać najwaŜniejsze wydarzenia w utworze • napisać streszczenie na podstawie planu • opisać krajobraz i dzieło sztuki • skonstruować opis postaci • podać cel stosowania planu • przekształcić plan w opowiadanie • wpleść dialog w opowiadanie • prawidłowo zapisać dialog w opowiadaniu • stworzyć opowiadanie na podstawie komiksu • napisać streszczenie na podstawie opowiadania • ukazać uczucia w opisie przeŜyć wewnętrznych Klasa IV Cele kształcenia Ortografia Interpunkcja Treści nauczania Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania podstawowe ponadpodstawowe Uczeń potrafi: Ortografia i interpunkcja • pisownia wyrazów z Ŝ i rz • podjąć próbę pisania z • u i ó w róŜnych formach wyrazu zachowaniem reguł • zasady uŜycia h i ch ortograficznych • pisownia małą i wielką literą • poprawnie przenosić wyrazy • przeczenie nie z róŜnymi częściami mowy • sformułować podstawowe reguły • oznaczanie miękkości spółgłosek ortograficzne (np.ó wymienia się • pisownia wyrazów z ą,ę na o, rz na r) i zastosować je w • poprawne dzielenie wyrazów podczas przenoszenia praktyce • pisownia wyraŜeń przyimkowych • pisownia zakończeń form czasu przeszłego • uŜycie zwrotów grzecznościowych • znaki interpunkcyjne w zapisie dialogu • przecinek w zdaniu pojedynczym • postawić przecinek przed niektórymi spójnikami • podjąć próbę samodzielnego zapisu dialogu • świadomie stosować reguły ortograficzne • poprawnie uŜywać znaków interpunkcyjnych w zapisie dialogu • określić, przed jakimi spójnikami stawia się przecinki, a które spójniki tego nie wymagają • zastosować wiedzę w praktyce Klasa V Cele kształcenia Treści nauczania Ortografia • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • pisownia cząstek -bym, -byś, -by • poprawny zapis liczebników • pisownia i, j po spółgłoskach i samogłoskach • pisownia rzeczowników zakończonych na -arz, -erz, -aŜ, -eŜ • pisownia przymiotników złoŜonych Interpunkcja • doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV • stawianie przecinka przed powtórzonym spójnikiem • przecinek w zdaniu pojedynczym i złoŜonym Przewidywane osiągnięcia ucznia – wymagania ponadpodstawowe podstawowe Uczeń potrafi: Ortografia i interpunkcja • poprawnie zapisać cząstki trybu przypuszczającego • wskazać zasady pisowni nie z róŜnymi częściami mowy • wstawić przecinek przed powtórzonym spójnikiem • oddzielić przecinkiem jednorodne człony zdania • poprawnie zapisać rzeczowniki z zakończeniami -arz, -erz, -aŜ, -eŜ • poprawnie zapisać liczebniki i przymiotniki złoŜone • poprawnie stosować znaki interpunkcyjne w zdaniach pojedynczych i złoŜonych
