Źródła informacji naukowo-technicznej w NDT

KRAJOWA KONFERENCJA BADAŃ RADIOGRAFICZNYCH - „POPÓW 2014”
10 - 12 września 2014 r.
Źródła informacji naukowo-technicznej w NDT
Tadeusz Morawski
UTiE ”Level”, Warszawa, [email protected]
Sławomir Jóźwiak
NDTSystem, Warszawa, [email protected]
Wstęp
Aktualna sytuacja informacji naukowo-technicznej w naszym kraju jest dość trudna, a
w dziedzinie nauk technicznych, w tym w badaniach nieniszczących wręcz zła. Z roku na rok
odbywa się coraz więcej kongresów, konferencji, sympozjów i seminariów, uwieńczonych
wydaniem odpowiednich materiałów. Zjawisku temu towarzyszy jednak zmniejszenie
środków przeznaczanych w budżetach państwa i budżetach przedsiębiorstw nie tylko na
naukę i normalizację, lecz również na zakup i prenumeratę książek, czasopism oraz na
finansowanie szkoleń i uczestnictwa w krajowych, a zwłaszcza międzynarodowych
konferencjach.
Z drugiej zaś strony, na świecie rozwija się coraz większa baza informatyczna
dostępna w sieci komputerowej. Wiele wydawnictw zaniechało wydawania wersji
drukowanej i dostępne są wyłącznie wersje on-line. Postęp techniczny w zakresie
wytwarzania procesorów, przechowywania danych oraz tworzenia sieci w połączeniu z
nowoczesnym oprogramowaniem daje możliwości nowych zastosowań, obniżkę kosztów i
rozprzestrzenianie się technologii informacyjnych. Wykorzystanie nowych technologii,
szczególnie poprzez Internet, zniwelowało tradycyjne ograniczenia kosztowe, czasowe i
odległości, rozpoczynając erę globalnej sieci informacyjnej.
Na tle bogactwa źródeł informacji technicznej umiejscowionych w najbardziej
rozwiniętych państwach zachodnich, krajowe zasoby publikacji z badań nieniszczących i
zagadnień związanych z jakością wyrobów są skromne i słabo dostępne. Spróbujemy
wskazać możliwości korzystania z dostępnych źródeł wiedzy w NDT.
Tradycyjne publikacje krajowe– czasopisma, książki, materiały
konferencyjne i szkoleniowe
Aktualnie na rynku czasopism technicznych nie ma tytułu specjalizującego się w
zagadnieniach związanych z badaniami nieniszczącymi i jakością materiałów. Tematyka ta
występuje jednak w czasopismach mających zasadniczo inny profil lub też wydawanych dość
krótko lub okazjonalnie. Od czasu do czasu artykuły o interesującej nas tematyce ukazują się
w dwumiesięczniku Dozór Techniczny, miesięczniku Przegląd Spawalnictwa, w branżowych
biuletynach oraz Zeszytach Naukowych różnych szkół wyższych.
KRAJOWA KONFERENCJA BADAŃ RADIOGRAFICZNYCH - „POPÓW 2014”
10 - 12 września 2014 r.
Próby wydawania przez PTBN specjalistycznego czasopisma, pt.: Badania Nieniszczące czy
Badania Materiałów nie uzyskały wsparcia środowiska NDT oraz sponsorów z przemysłu i
przeszły do historii.
Z wydawnictw książkowych najpopularniejsze znaczenie osiągnęły „książeczki”
drukowane przez Biuro Gamma Bogusława Osuchowskiego. Stanowią one dobre
uzupełnienie materiałów szkoleniowych przekazywanych kursantom.
Ważną rolę dla oceny jakości konstrukcji spawanych mają publikacje książkowe Instytutu
Spawalnictwa (m. innymi autorstwa Janusza Czuchryja). Brak jednak fundamentalnych
pozycji w postaci poradników i opracowań całościowej aktualnej wiedzy w poszczególnych
metodach badań nieniszczących. Taką rolę pełniły przez wiele lat książki, obecnie są to tzw.
„białe kruki”, wydane w Instytucie Metalurgii Żelaza z inicjatywy Adama Stryka.
Bogata zagraniczna literatura wydawana na papierze jest praktycznie niedostępna w
krajowych bibliotekach. Nawet znane w kraju ośrodki i laboratoria, prowadzące badania
nieniszczące, nie prenumerują podstawowych i uznanych czasopism.
Źródła w Internecie
Niedostatki i brak dostępu do tradycyjnych źródeł informacji naukowo-technicznej w
znacznym stopniu rekompensuje Internet. Ogromna większość ośrodków naukowobadawczych, instytutów, redakcji czasopism oraz organizatorów konferencji i seminariów
posiada zbiory publikacji w wersji cyfrowej. Dostęp do nich jest łatwy o ile dokona się opłaty
w wymaganej wysokości, często znaczącej. Innym ograniczeniem, chociaż mniej
kłopotliwym, jest bariera językowa. Większość materiałów NDT dostępna jest w językach
angielskim i niemieckim.
Zaletą źródeł internetowych jest ich, praktycznie nieograniczony, zakres obejmujący
zarówno publikacje merytoryczne (procedury, badania naukowe, normalizacja, referaty,
aparatura itd.) jak i informacje o firmach zajmujących się badaniami, produkcją oraz
dystrybucją aparatury i materiałów NDT dla potrzeb przemysłu. Aktualnie krajowe i
zagraniczne wydawnictwa i redakcje zamieszczają w Internecie prawie wszystkie publikacje,
niezależnie od tego czy istnieje ich wersja papierowa.
Pierwsze krajowe czasopismo internetowe to
wydawane
w
latach
2001-2007 (ukazało się 17 numerów) na stronie WWW firmy NDTSystem. Aktualnie pod
tym samym logo wydawany jest Serwis (www.badania-nieniszczace.info ).
KRAJOWA KONFERENCJA BADAŃ RADIOGRAFICZNYCH - „POPÓW 2014”
10 - 12 września 2014 r.
Od 2002 roku istnieje Internetowy Magazyn Badań Nieniszczących redagowany przez
Jarosława Kopińskiego i Tomasza Charchuta.
Najbogatszą ofertę informacji o badaniach nieniszczących można znaleźć w
miesięczniku internetowym NDTnet wydawanym na stronie: www.ndt.net Poniżej logo i
nagłówek czasopisma.
The Open Access NDT Database
The Web's Largest Database of Nondestructive Testing (NDT)
Conference Proceedings, Articles, News, Exhibition, Forum and a Professional Network
Czasopismo to jest ogólnodostępne, bezpłatne i zawiera publikacje z okresu ostatnich 20 lat.
Bardzo
cenne
są
bieżące
publikacje
referatów
prezentowanych
na
licznych
międzynarodowych i krajowych konferencjach oraz bogate informacje o najnowszej
aparaturze. Zachęcając Państwa do korzystania z tego źródła informacji przedstawimy
wystąpienie prof. Uwe Everta na Indie Asia Pacific Conference XI-2013.