Perspektywy geopolityczne Wstęp ZARYS CAŁOŚCI. MORZE

Spis treści:
Perspektywy geopolityczne
Wstęp
ZARYS CAŁOŚCI. MORZE ŚRÓDZIEMNE I WIELKI ŚRÓDZIEMNOMORSKI
KOMPLEKS GEOPOLITYCZNY
Śródziemnomorze, wyjątkowy kompleks geopolityczny
Słynne "zderzenie cywilizacji"
Seria konfliktów geopolitycznych w łonie świata arabskiego pomiędzy państwami a
islamistami
Kwestia metody
Zasięg róŜnych zespołów śródziemnomorskich
Spory terytorialne o bardzo róŜnym zasięgu
Znaczenie sił geograficznie oddalonych od Śródziemnomorza
Geopolityka a kolejne okresy historii
RóŜne fasady Śródziemnomorza
A co z Morzem Czarnym?
Między fasadą północną a fasadą południową- wielkie kontrasty wybrzeŜy
RóŜnice antropologiczne między fasadą północną a południową
Stopniowe tworzenie się schematu nazwanego ostatecznie Północ/Południe
Od idei zacofania do oskarŜania imperializmu
Zastosowanie globalnego modelu Północ/Południe do Śródziemnomorza
Niebezpieczeństwa wynikające z karykaturalnej opozycji Północ/Południe w regionie
śródziemnomorskim
Z dala od regionu śródziemnomorskiego model Północ/Południe przestaje być globalny
KSIĘGA I. ŚRÓDZIEMNOMORZE ZACHODNIE
CZĘŚĆ PIERWSZA. PAŃSTWA FASADY PÓŁNOCNO-ZACHODNIEJ
Rozdział 1. Portugalia
Sojusz z Anglią
Portugalczycy i Kastylijczycy - sojusz przeciwko islamowi i wspólny podział świata, który
właśnie odkryli
Portugalska katastrofa w Maroku, z której skorzystała Hiszpania, by zaanektować swego
sąsiada
Zarys geopolitycznych podobieństw między Portugalią a Hiszpanią
OstroŜna dyktatura Salazara obalona ostatecznie przez jego kolonialną armię
Rewolucja 1974 roku obnaŜyła geopolityczny kontrast Północ/Południe
Powrót demokracji w Portugalii i Hiszpanii
Rozdział 2. Hiszpania
17 autonomii i ich róŜne roszczenia
Bałkanizacja Hiszpanii?
Geopolityczna rola języków
Geopolityczne kwestie, które dotyczą równieŜ Francji
Stare tradycje decentralizacji w Hiszpanii
Sojusz z Francją i inwazja napoleońska
Niemal stuletnia reakcyjna restauracja
Pojawienie się ruchów narodowych w Katalonii i Kraju Basków
Kryzys roku 1898, wojna w Maroku oraz nasilenie się walk klasowych i ruchu
anarchistycznego
Republika skonfrontowana z walką klas, sporami wśród polityków i rewindykacjami
Katalończyków i Basków
Wojna domowa i rozłam wśród republikanów
Geopolityczne wybory Franco po zwycięstwie
Geopolityczne przyczyny restauracji monarchii
Eskalacja nacjonalistycznych Ŝądań na północy, nowe zagroŜenia na południu
Rozdział 3. Francja
Francja a Sródziemnomorze
Problemy imigracji w kraju, w którym nie mówi się o narodzie
Problem geopolityczny - kształtowanie się i ewolucja koncepcji narodu we Francji
Koncepcja narodu pojawiła się na kilka lat przed pojęciem "ojczyzny w niebezpieczeństwie" i
wojnami zaborczymi
Stosunkowa słabość separatyzmów mimo gwałtownych walk politycznych
Dwa wielkie problemy demograficzne i geopolityczne
Klęska roku 1940 i jej obecne konsekwencje
Oddźwięk wojny w Rifie i wojny hiszpańskiej
Zaskoczenie paktem niemiecko-radzieckim i "dziwna wojna".
Petain w Madrycie u boku Franco
Konsekwencje klęski, późniejsza wojna w Afryce Północnej
Początki Czwartej Republiki: błędy w Algierii i w Indochinach przy jednoczesnym
budowaniu francuskiej potęgi nuklearnej
Francja a wojna algierska
W sprzeciwie wobec negocjacji -pucz generałów 13 maja 1958 roku
Dwuznaczności powrotu de Gaulle‘a
śmudne rozwiązywanie algierskiego problemu geopolitycznego
Próby redefinicji pojęcia narodu
"Dekolonizacja prowincji" wbrew ParyŜowi i narodowi
Kryzys maja 1968 roku i rozkwit ruchów regionalistycznych
Separatyzm korsykański, geopolityczne symptomy upadku narodu
Naród, który obecny jest jedynie pomiędzy wierszami
Mutacje geopolityki wyborczej
Postkolonialne niepokoje
Rozdział 4. Włochy
Państwo Kościelne, bariera między dwoma bardzo róŜnymi częściami Włoch
Wieki "wojen włoskich" toczonych przez obcych
Włoscy rewolucjoniści i kolejne "wojny włoskie"
Kwestia południowych Włoch od 1860 roku do dziś
Mafie i ich terytoria
Między wojnami: Mussolini
Niezwykle skomplikowany koniec wojny i pięćdziesiąt lat silnych wpływów demokracji
chrześcijańskiej
Naród a ruchy separatystyczne w północnych Włoszech
Malta
CZĘŚĆ DRUGA. PAŃSTWA FASADY POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ
Rozdział 5. Tunezja
StaroŜytne granice
Geopolityczna oryginalność Tunezji
Wysiłki modernizacyjne, które sprzyjały kolonizacji
Ruch narodowy w Tunezji
Tunezja, wojna w Algierii i pokusa socjalizmu
Rozdział 6. Algieria
Algier i śródziemnomorska wojna korsarska
Bunt plemion środkowego Maghrebu przeciw dejowi Algieru
Od długiej wojny przeciwko Abd Al-Kadirowi do podboju Kabylii
Polityka "królestwa arabskiego", rewolta kolonów i późniejsze powstanie w Kabylii
Nagły rozkwit uprawy winnej latorośli i nagła proletaryzacja drobnych kolonów
Wzrost liczby szkół w Kabylii i kabylska emigracja
Od "zamieszek w Satif‘ do początków "wydarzeń algierskich"
Prawdziwe początki wojny algierskiej
Rok 1958 w Algierze i w ParyŜu
Jeszcze cztery lata wojny w Algierii
Problemy niepodległej Algierii
Geopolityka i pierwszy kryzys niepodległej Algierii
Od uzyskania niepodległości - stała rywalizacja z Marokiem
Zadziwiająco pozytywne i złoŜone postkolonialne stosunki między Algierią a Francją
Kryzys 1988 roku i ewolucja w kierunku wojny domowej
Rozdział 7. Maroko
Geografia, historia i geopolityka
Geopolityka pierwszych marokańskich dynastii
Model IbnChalduna
Maghreb na styku wielkich imperiów
Ostatnia dynastia, schyłek systemu Ibn Chalduna i zwodnicze początki modernizacji
Imperialistyczna rywalizacja o Maroko i "zasada otwartych drzwi"
Rozszerzenie zasięgu bied machzan i sprytna nacjonalizacja zasobów naturalnych
Wojna w Rifie i kolonialne sprzeczności
Początki marokańskiego ruchu narodowego i kryzys niepodległości
Niekończący się konflikt o Saharę Zachodnią
KSIĘGA II. ŚRÓDZIEMNOMORZE WSCHODNIE
CZĘŚĆ TRZECIA. PAŃSTWA FASADY PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ
Rozdział 8. Turcja
Cieśniny - podstawa geopolitycznej oryginalności Imperium Osmańskiego
Solidne Imperium Osmańskie na bazie struktur Bizancjum
Sławny korpus janczarów oraz oznaki zacofania wojskowego imperium
Rozkwit ruchów narodowych i napór imperiów europejskich
Wzrost potęgi Egiptu i pojawienie się problemów na Bałkanach
Próby reform i sojusz z cesarstwem niemieckim prącym nad Zatokę Perską
Rewolucja młodoturków, wojny bałkańskie i pierwsza wojna światowa
Powstanie arabskie 1916 roku, upadek imperium i pojawienie się Mustafy Kemala
Traktat z Sevres, wojna przeciw Grecji oraz Traktat Lozański
Odgórna laicyzacj a aparatu państwa i odrzucenie świata arabskiego
"Kwestia wschodu" - problem kurdyjski
GAP - przyczyny geopolityczne i przyszłe nie mniej geopolityczne konsekwencje wielkiego
systemu wodnego
Kwestia przystąpienia Turcji do Unii Europejskiej: korzyści i geopolityczne zagroŜenia
Rozdział 9. Bałkany
Skomplikowane ukształtowanie powierzchni - wielka strategiczna oś: Morawa - Wardar
Wojny bałkańskie i wydarzenia dwóch wojen światowych na Bałkanach
Starcia zimnej wojny zaczęły się na Bałkanach, gdzie nawet państwa komunistyczne
rywalizowały ze sobą
Geopolityczna tragedia: rozpad Jugosławii
Słowo "bałkanizacja" uŜywane dziś poza Bałkanami na określenie coraz bardziej
gmatwających się sytuacji geopolitycznych
Głębokie przyczyny bałkanizacji Bałkanów: róŜnorodność języków, konflikty religijne i rola
wielkich mocarstw
Państwa byłej Jugosławii
Skłócone ludy na zachodzących na siebie terytoriach
Słowenia i Chorwacja
Bośnia i Hercegowina: trzy rywalizujące ze sobą Jednostki"
Czarnogóra
Kosowo - pierwsza przyczyna jugosłowiańskiej wojny domowej
Serbia - cięŜko doświadczona i potępiona przez Wspólnotę Europejską
Albania
1912 rok - Albańczycy niechętnie rozstają się z Imperium Osmańskim
Rola albańskich komunistów
Mafie i albański chaos
Bułgaria
Słynny traktat z San Stefano i projekt Wielkiej Bułgarii
Bułgaria - zwrot od sojuszu z Rosją ku sojuszowi z Niemcami i przejście pod kontrolę ZSRR
w 1944 roku
Ewolucja stosunków z Turcją
Grecja
Półwysep, archipelagi oraz ich sytuacja geopolityczna
Zadziwiający przebieg granicy morskiej między Grecjąa Turcją
Wielka geopolityczna idea i wielka geopolityczna katastrofa
Polityczne konsekwencje "wielkiej katastrofy"
Dyktatura pułkowników i jej upadek na skutek wydarzeń na Cyprze
Grecy a kwestia Macedonii
Cypr
Skomplikowane stosunki Cypryjczyków z Anglikami, Turkami i Grecją
Podzielony na dwie części Cypr, przy czym część grecka ma się jeszcze lepiej po
przystąpieniu do Unii Europejskiej
CZĘŚĆ CZWARTA. PAŃSTWA FASADY POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ
Rozdział 10. Libia
Greckie dziedzictwo Trypolitanii i Cyrenajki oraz saharyjska oaza Fazzan
Bractwo sanusijja konsekwencją podboju Algieru
Podbój włoski, który rozpoczęła współpraca
Afrikakorps, zwycięstwo sanusijji i Kaddafiego
Kaddafi - lider "Stanów Zjednoczonych Sahary" rusza na podbój Czadu
Wszechstronne antyimperialistyczne zaangaŜowanie Kaddafiego
Konfrontacja ze Stanami Zjednoczonymi i z pustynią
Geopolityczny zwrot Kaddafiego
Rozdział 11. Egipt
Najstarsze prawdziwie scentralizowane państwo
Czy Egipt rzeczywiście był w przeszłości "społeczeństwem wodnym"?
Między Maghrebem a Maszrekiem - Egipt i Kair jako centrum świata arabskiego
Tak naprawdę Kair stworzyli maghrebscy Berberzy w X wieku
Przejęcie władzy w Egipcie przez Saladyna i powołanie do Ŝycia nowej formacji wojskowej Mameluków
Wielka dŜuma pustoszy w 1348 roku mamelucki Egipt, który ostatecznie w 1517 roku
podbijają Osmanowie
Jakie były geopolityczne przyczyny ekspedycji egipskiej?
Wielki geopolityczny projekt Muhammada Alego
Podboje Muhammada Alego. Odgórna mobilizacja Egiptu
Podbój Sudanu - czy wielka kwestia geograficzno-historyczna?
Kanał Sueski i Egipt w pułapce międzynarodowych finansów
Rewolta Urabiego Paszy i brytyj ski prokonsulat Lorda Cromera
Konsekwencje protektoratu brytyjskiego w Sudanie
Narodowy ruch egipski, lecz równieŜ ruch Braci Muzułmanów
Skutki wojny światowej i wojny przeciwko Izraelowi: przejęcie władzy przez Wolnych
Oficerów
1956 rok, niepodległość Sudanu i decyzja o wybudowaniu Wielkiej Tamy Asuańskiej
Reperkusja tej decyzji - nacjonalizacja Kanału Sueskiego w 1956 roku oraz fiasko interwencji
francusko-angielskiej
Wysiłki Nasera w celu objęcia przywództwa w świecie arabskim i arabskim socjalizmie.
Konflikt Nasera z Braćmi Muzułmanami
Od wojny sześciodniowej 1967 roku do Traktatu Pokojowego z Izraelem w 1979 roku
Egipt na marginesie państw arabskich w latach 1979-1993, ryzyko przejścia pod kontrolę
Braci Muzułmanów
KSIĘGA III. BLISKI I ŚRODKOWY WSCHÓD
Rozdział 12. Niezwykle skomplikowany podzespół geopolityczny
Bardzo szczególny zespół geologiczny: rozpadlina i jedyny w swoim rodzaju obszar subdukcj
i
SkrzyŜowanie Morze Śródziemne - Ocean Indyjski i śyzny PółksięŜyc
Geopolityczny szkic wypraw krzyŜowych
Rozczłonkowanie Bliskiego Wschodu
Konflikty o wiele bardziej skomplikowane, niŜ by się to mogło wydawać
Ostracyzm państw arabskich w stosunku do Palestyńczyków
Rozdział 13. Bliskowschodnie państwa arabskie
Chaotyczny koniec mandatu francuskiego i pojawienie się partii Baas
Syria
Kwestia sandŜaku Aleksandretty i jej skutki
"Arabski Bismarck" przeciwny utworzeniu państwa palestyńskiego
Liban
Pakt Narodowy między wspólnotami religijnymi i zadziwiająca słabość aparatu państwowego
Napływ Palestyńczyków i piętnaście lat wojny domowej podsycanej przez Syryjczyków i
Izraelczyków
Hezbollah zbrojony przez Syryjczyków i Irańczyków
Jordania
Rozdział 14. Izrael i Palestyna
Syjonizm - osobliwy projekt geopolityczny
Osadnictwo kolonów Ŝydowskich na malarycznych równinach Palestyny
Złe relacje syjonistów i brytyjskich władz kolonialnych
Zaskakujące zwycięstwo Izraela w pierwszej wojnie
Wojny Izraela z sąsiednimi państwami arabskimi
Zawieranie porozumień z sąsiednimi państwami arabski mi
"Ortodoksi" oraz Ŝydowskie osiedla na Zachodnim Brzegu
Powstanie świadomości narodu palestyńskiego
Porozumienia z Oslo i ich poraŜka
Druga intifada o wiele bardziej krwawa od poprzedniej
Kryzys 2006 roku
Wojna w Libanie, lipiec-sierpień 2006 roku
Rola państw Środkowego Wschodu w konfliktach na Bliskim Wschodzie
CZĘŚĆ PIĄTA. PAŃSTWA ŚRODKOWEGO WSCHODU
Rozdział 15. Irak i Iran
Rywalizacja angielsko-amerykańska i sojusz Iranu z USA po nacjonalizacji irańskiej ropy
Przyczyny islamskiej rewolucji, która usunęła Stany Zjednoczone z Iranu
Konsekwencja rewolucji irańskiej: wzrost potęgi Iraku
Inwazja na Kuwejt i wojna w Zatoce 1991 roku
Reperkusje zamachów z 11 września 2001 roku
Wojna w Iraku i konflikty pomiędzy wrogami Amerykanów
... i coraz ostrzejszy konflikt z Iranem
Federalizacja Iraku, a nawet całego Środkowego Wschodu?
Rozdział 16. Od serca islamu po peryferie Środkowego Wschodu
Arabia Saudyjska
Afganistan
Skrajna religijność polityczna
Wojna afgańska
Perspektywy
Bibliografia