pobierz

Transkrypt

pobierz
Projekt „Praktyka bez wad – nowa jakość w kształceniu nauczycieli ”
Wykład pt.
PEDAGOGIKA MARII MONTESSORI
–szansą na podmiotową edukację człowieka
w każdym wieku
jest współfinansowany
przez Unię Europejska w ramach
Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego










1.Miejsce pedagogiki Marii Montessori w teoriach i nurtach wychowania
2.Biografia M. Montessori. Odkrycie dziecka
3.Wychowanie pośrednie – wychowaniem podmiotowym(pojęcie,cel, istota)
4.Wychowanie pośrednie w przygotowanym otoczeniu
5.Pomoce rozwojowe Montessori- wyzwalaniem samodzielności
6.Wolność i (samo)dyscyplina i jej praktyczne odniesienia
7.Podmiotowość w kontekście rozwoju człowieka
8.Specyfika edukacji w systemie Montessori.
Porównanie do systemu tradycyjnego
9.Efekty edukacji w systemie M. Montessori. Znani absolwenci.
10. Sentencja końcowa

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Maria Montessori zaliczana jest do głównych
reprezentantów „nowego wychowania”
i pedagogiki alternatywnej.
 Zasłużyła się przede wszystkim w opracowaniu
nowatorskiej koncepcji edukacji dziecka w wieku
przedszkolnym i szkolnym.

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zaproponowała również ciekawą
ideę kształcenia młodzieży.
Rozwinęła oryginalną metodykę
wychowania religijnego.
Poglądy M. Montessori wywarły
duży wpływ na współczesną
pedagogikę dla pokoju
i edukację proekologiczną.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Doceniona została przez
Papieża Jana Pawła VI i Jana Pawła II,
którzy widzieli w Jej pedagogice
humanistyczne i personalistyczne wartości.
Koncepcja wychowania Montessori
jest aktualna w dzisiejszych czasach.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
B. Nawroczyński, H. Rowid, L.Chmaj
- pedagogika indywidualistyczna
L. Chmaj - pedagogika
indywidualistyczna
i częściowo personalizm oraz
pedagogika kultury
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
S.Kunowski –system wychowania liberalnego
S.Wołoszyn –nurt pedagogiki psychologicznej
w ramach „nowego wychowania ”-”metoda
swobodnego wychowania przedszkolnego
w domach dziecięcych
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
W. Bohm – aktywizm i pragmatyzm
pedagogiczny
K. Sośnicki, G. Gutek
- nie występuje w ich
klasyfikacjach…..
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
31 sierpnia 1870
 przyjście na świat Marii w Chiaravalle
(Włochy)

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1876 - 1883
nauka w 6–letniej szkole elementarnej
 w Rzymie



doświadczenie systemu „szkoły
tradycyjnej”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Mając lat 10 mała Maria
ciężko zachorowała.
 Do zatroskanej matki
powiedziała znamienne
słowa:
„Nie martw się, mamo,
ja nie mogę umrzeć.
Mam tyle do zrobienia
w życiu!”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1883 – 1890

nauka w średniej szkole
techniczno - przyrodniczej dla chłopców
 1890 –1892
 studia matematyczne i przyrodnicze na
Uniwersytecie Rzymskim

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1892 – 1896
studia medyczne na
Uniwersytecie
Rzymskim
Jako pierwsza kobieta we
Włoszech
uzyskuje tytuł Dottoressa”
w dziedzinie psychiatrii


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1896
 Wygłasza odczyt nt.
równouprawnienia kobiet
w Berlinie
 Podejmuje pracę w
Klinice Psychiatrycznej
Obserwacje dzieci
upośledzonych –pierwsze
wnioski nt. horme


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1897 - 1898
dokształcanie się w dziedzinie pedagogiki,
studiowanie dzieł z pedagogiki specjalnej,
praca badawcza w Klinice Psychiatrycznej

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



31marca 1898
narodziny syna
Mario
Syn będzie towarzyszyć
jej w pracy
pedagogicznej…..
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1900
kierownictwo Instytutem Medyczno–
Pedagogicznym
dla kształcenia nauczycieli.
Praca z dziećmi upośledzonymi,
eksperymentowanie z pomocami
Sequina i własnego pomysłu; opracowanie
 podstaw metodyki pisania i czytania

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

06 stycznia 1907




Otwarcie
Casa dei bambini
w rzymskiej dzielnicy
San Lorenzo dla ok. 50
zaniedbanych dzieci w
wieku 2 – 6 lat.
 Odkrycie
„polaryzacji uwagi”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Polaryzacja uwagi
 głęboka koncentracja na
przedmiocie pracy,
umożliwiająca efektywne
uczenie się i nabywania
określonych kompetencji,
pojawia się we wrażliwej
fazie; efektem jest

normalizacja.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1909
I Międzynarodowy Kurs Szkoleniowy dla ok.100 nauczycieli
 w Rzymie; wydanie pierwszej książki pt:
„ Il metodo della pedagogica
 scientifica all’ educatione infantile nelle casa dei bambini”
( pol. wyd. „Domy dziecięce” 1913)
- opis koncepcji przedszkola i zarys metody pracy
 z dziećmi w „przygotowanym otoczeniu”
 W roku 2014 polskie wydanie książki pt:
”Ddkrycie dziecka”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1910 – 1952
okres popularyzacji metody i rozwój teorii
pedagogicznej:
 38 kursów narodowych
i międzynarodowych
 ( Europa, Ameryka ,Azja)
9 międzynarodowych kongresów np.1937 r.
VI w Kopenhadze nt: „Wychowanie dla pokoju”


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

IX w Londynie w 1951 r.„Wychowanie jako
pomoc dla naturalnego rozwoju dziecięcej
psychiki od narodzin po uniwersytet”.

Argument zainteresowania M. Montessori rozwojem
i edukacją człowieka przez całe życie…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Wydanie licznych książek m.in.
“The absorbent mind “ 1949 Madras
Das Kreative Kind,


Absorbujący duch
Szczególne zainteresowanie wczesnym
dzieciństwem….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1929
założenie Association Montessori Internationale
(AMI) z siedzibą w Berlinie; Montessori zostaje
prezesem, Mario sekretarzem;


od roku 1936 do dzisiaj siedzibą Międzynarodowego
Stowarzyszenia Montessori jest Amsterdam
 www.montessori-ami.org
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Polskie Stowarzyszenie Montessori
 powołane zostało w 1994 r.
 z siedzibą w Łodzi

www.montessori-centrum.pl
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Stowarzyszenie Montessori – Europa
powstało w roku 2003
 (Siedziba w Bad Honnef /Niemcy)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Montessori uczy się od
dzieci…. W Indiach jedno
z dzieci zapytało Marię
Montessori:
”Ile lat ma
świat?....
Pomysł czarnej wstęgi
(35 m = 3,5 mld lat, dzisiaj 46 m)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1949
wytypowanie M. Montessori do
pokojowej nagrody Nobla
 Krzyż Legii Honorowej z rąk rektora
Sorbony w imieniu republiki francuskiej

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Współpraca z Adelą Costa
Gnocchi
Odkrycie: odpowiednio
przygotowane otoczenie dla
dzieci powyżej 3.r.ż. nie jest
p. o. dla dzieci młodszych!
Po powrocie do Europy ścisła współpraca z A.Costa
Gnocchi nad koncepcją
wychowania małego
dziecka…
1947- 1949
pierwsze szkolenia
w Rzymie z zakresu
wychowania dziecka
poniżej 3. r. ż.
Po śmierci M. Montessori od
roku 1955 kontynuacjia
koncepcji przez
Silvanę Quattrocchi
Montanaro
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1952

plany podróży do Ghany w celu
przeprowadzenia kursu dla nauczycieli
afrykańskich
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

06 maja 1952
nagła śmierć w
małej miejscowości
holenderskiej
Noordvijk (Zee) ;
tam zostaje
pochowana
„Proszę Was ,
kochane dzieci,
które wszystko
potraficie, abyście
razem ze mną
budowały pokój na
świecie i pomiędzy
ludźmi”.

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
 ,,
Pomóż mi samemu to zrobić ”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wychowanie jest wspieraniem
indywidualnego
i społecznego rozwoju dziecka .
Jest to „wychowanie dla życia”.
 Celem rozwoju i wychowania jest
„normalizacja”

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
zdrowie psychofizyczne
człowieka
optimum rozwojowe
dziecka
harmonijna, zrównoważona
osobowość
*samodzielność
*odpowiedzialność
*umiejętność społecznego
działania
*samodyscyplina
- *posłuszeństwo
- *silna wola
*samoświadoma praca
- *wysoki poziom rozwoju
moralnego
*miłość do ludzi i świata
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*Samodzielność
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*ODPOWIEDZIALNOŚĆ

za siebie, innych, świat
natury i kultury, cały
Wszechświat
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*Samodyscyplina

-dyscyplina
wewnętrzna
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*PRACOWITOŚĆ
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*Miłość do ludzi,
świata przyrody
i kultury
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*Wysoki poziom
rozwoju
społeczno –
moralnego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

*UMIŁOWIANIE
POKOJU NA
ŚWIECIE
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
*wyzwalać;
*dodawać odwagi;
*strzec przed
ubezwłasnowolnieniem;
*usuwać wpływy zagrażające
naturalnemu i spontanicznemu
rozwojowi dzieci/młodzieży;
*przygotowywać ich do przyszłego
życia przez mobilizację do
własnej aktywności;
*pobudzać do zachowań zgodnych
z oczekiwaniami społecznymi,
zasadami moralności
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Relacja dialogowa
Podmiot
podmiot
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


A) materialny
Aspekty

B) strukturalno –
dynamiczny

C) osobowy
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



A)
Aspekt materialny


Budynek placówki wraz
z wyposażeniem,
meblami i pomocami
rozwojowymi Montessori
oraz innym
pomocami/przedmiotami
wspierającym rozwój
dziecka….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Współcześnie wprowadza się zasady pedagogiki
montesoriańskiej w pracy z seniorami,
np.w Austrii.
W projekcie „L³M – uczenie się przez całe
życie z radością i zapałem – Fazy pracy
wolnej z materiałami geragogicznymi dla
seniorów według zasad Montessori“
zostały zastosowane zasady pedagogiki Marii Montessori
w geragogice. Aktualnie również w Polsce!
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zmaterializowana
abstrakcja”
„Klucze
 do świata”

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



Działy:




I. Ćwiczenia praktycznego
życia;
II. Rozwijanie zdolności
sensorycznych
(budowanie pojęć);
III. Edukacja
matematyczna
IV. Edukacja językowa
V. Edukacja kosmiczna
VI. Wychowanie religijne
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
I.
 Ćwiczenia
praktycznego
życia

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
II.
 Rozwijanie
zdolności
sensorycznych

(budowanie pojęć);
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III.

Edukacja
matematyczna
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

IV.

Edukacja
językowa
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

V.

Edukacja
kosmiczna
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

VI.

Wychowanie
religijne
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


B)
Aspekt
strukturalno –
dynamiczny
przygotowanego
otoczenia

Zasady ogólne:
estetyki
 logicznej konstrukcji
przygotowanego otoczenia
 ograniczenia
(pojedyncze egz. pomocy
rozwojowych)
 porządku-wolności

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

B)Aspekt
strukturalno –
dynamiczny
przygotowanego
otoczenia

Zasada odkrywania przez
dziecko filozofii świata

struktury porządku (szeregi)
 podobieństwa
(pary, identyczności)
 kontrasty
 -luki

dysharmonie
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

B)Aspekt
strukturalno –
dynamiczny
przygotowanego
otoczenia

*Zasady budowy pomocy
rozwojowych Montessori:
-estetyki
- -izolacji trudności
- -samokontroli
- -aktywnego działania
- -stopniowania trudności
- -kontynuacji/powiązania
- - transferu
-
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Porządek to porządek w otoczeniu, logiczna
jego konstrukcja oraz budowanie
samodyscypliny, porządku moralnego poprzez
samodzielną pracę w otoczeniu

z uwzględnieniem pomocy nauczyciela.
Samodyscyplina – jako wymiar normalizacji…


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
 „Wolność
i dyscyplina to dwie
 strony tego samego medalu”.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wolność w sensie pedagogicznym
(i dydaktycznym) to swoboda wyboru:
 przedmiotu pracy
 miejsca wykonania
 czasu potrzebnego do realizacji
zadania
 Egzemplifikacja - praca wolna
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wolność
wyboru:
praca
indywidualna
przy stolikach….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



Wolność wyboru:
przy stolikach lub
na dywanie;
indywidualna lub
z partnerem lub
z nauczycielem….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Inne formy pracy:

Praca w grupie –
lekcja rozwojowa
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



C)
Aspekt osobowy



Wymieszana
wiekowo grupa
( 3 roczniki)
Nauczyciel
Rodzice
Inne osoby
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nauczyciel –
wychowawca

pomocnik, doradca,
obserwator, cechujący się
miłością do dziecka,
odpowiedzialnością,
pogłębioną wiedzą
merytoryczną z zakresu
nauk o człowieku
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Nauczyciel
pomaga, ale nie
wyręcza, ogarnia
jak ogień ,lecz nie
spala”.
„POMÓŻ MI
SAMEMU TO
ZROBIĆ”
istota pomocy
wychowawczej


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pomóż mi, bym mógł to
robić sam tak długo
jak to możliwe!
 Pomóż mi, bym znowu
mógł to zrobić sam!
 Pomóż mi, bym robił to
w nowy sposób!
 Pomóż mi być sobą!


W pracy z seniorami

-koncepcja
opiekuna jako
towarzysza!
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Kiedy tylko dziecko zacznie rozwijać się
w przygotowanym otoczeniu i uda mu się
działać samodzielnie i niezależnie od
dorosłych, natychmiast zrodzi się harmonia
nie tylko pomiędzy nim a otoczeniem,
ale też między nim a dorosłymi”
( Maria Montessori)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziecko
człowiek jest istotą biologiczną
i psychiczno – duchową
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Człowiek posiada swą tożsamość
i osobowość
Człowiek jest osobą
w sensie filozofii i psychologii
personalistycznej.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Tożsamość ludzka
właściwa dla każdego bytu ludzkiego
Osobowość
jest jedyna i niepodzielna
( podobnie jak charakter)
Osoba
człowiek świadomy siebie, ma odrębne „ja”
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Tajemnica dziecka….
Człowiek (dziecko)
– istota stworzona przez Boga.
Nie można do końca poznać człowieka
( dziecka) - „tajemnica dziecka”…

Por. tekst M. Montessori pt: Centrum i peryferie….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziecko :
„budowniczy samego siebie
– architekt człowieczeństwa”
istnienie planu budowy w sensie psychiczno
– duchowym ( plan architektoniczny)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Budowniczym człowieka jest dziecko.
Dziecko jest ojcem człowieka”
(M. Montessori, Kinder sind anders, Stuttgart 1985,s. 159)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Horme – wrodzony pęd do aktywności, siła
rozwojowa, energia witalna
( za angielskim pedagogiem Percy Nunnem)
Por. obserwacje M. Montessori w Klinice
Psychiatrycznej dzieci upośledzonych bawiących się
resztkami chleba, uczących się samorzutnie pisania,
czytania…..
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Koncepcja dwóch okresów embrionalnych:
1.prenatalny - zarodek/embrion biologiczny

2.postnatalny - zarodek /embrion duchowy
(w nim zawarty jest plan budowy), charakterystyczny dla
pierwszych trzech lat życia
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
W pierwszych latach życia:
uczenie się zachowań
społecznych
i kulturowych,
nabywanie „kompetencji”
ludzkich „:
chodzenie, mówienia, jedzenia,
kontaktu z drugim
człowiekiem, manipulowania
przedmiotami….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Warunki rozwoju społecznego:
Nebula (Nebule) - przesłanki biopsychicznego
rozwoju dziecka: wrodzona gotowość do
opanowania umiejętności charakterystycznych
dla człowieka , to „specjalizacja
i różnicowanie”
(Nebula:termin z astronomii…Nebula-mgławica)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Mneme
Pierwsze lata życia to „dopasowywanie” się dziecka do
warunków otoczenia; pomaga w tym mneme
( za Percy’m Nunnem)- pamięć witalna.
Dziecko inkarnuje, absorbuje w szczególny sposób
zapamiętuje wszystko to, co widzi i czuje.
Dopasowywanie to odbywa się tylko w środowisku ludzkim
( porównaj np. problem dzieci wilczych )
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Warunek rozwoju,
podstawowa
potrzeba….
„MLEKO
I MIŁOŚĆ”
Porównaj: bajka Fenelona
o Niedźwiedzicy i jej szkaradnym
Synu…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Rozwój
uwzględniający

„konstruktywny
rytm życia”…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Rozwój od
narodzin do
dorosłości….
Szczególne znaczenie wczesnego
dzieciństwa….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podkreślenie znaczenia momentu narodzin
Szczególne znaczenie pierwszych trzech lata życia
Uwzględnienie rozwoju tak ilościowego jak jakościowego
(por wykres: okresy dynamicznego rozwoju
– kolor czerwony 0- 6 i 12 – 18 oraz rozwoju
spokojniejszego – kolor niebieski: 6 – 12 i 18 – 21)
Szczególne momenty rozwojowe (3, 9, 15, 21 r. ż.)
Rozwój a przygotowane otoczenie

(por. „bulwa”: im dziecko młodsze tym większa troska o otoczenie i edukację….)




Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
I.
0 – 6 r. ż. Faza
sensoryczna



Dziecko jako
„zmysłowy
badacz”
1. Faza 0 - 3 r. ż. –
absorbująca psychika;
dziecko jako
„nieświadomy twórca”
2. Faza 3- 6 r. ż. –rozwój
świadomości –dziecko
jako „świadomy
pracownik



Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


1.Faza:
absorbująca
psychika/
absorbujący
umysł
nieświadoma siła duchowa
( forma ) okresu
postnatalnego; gotowa do
całościowego,
intuicyjnego,
bezpośredniego
odbierania i
rejestrowania wrażeń
z otoczenia
„ABSORBCJA „
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Lekkość” uczenia
się małego
dziecka…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


2.
Faza: 3 – 6 r. ż.
Dziecko jako
”świadomy
pracownik”





Dziecko zaczyna działać
świadomie, celowo
Podejmuje świadomie decyzje:
”Ja chcę to zrobić
samodzielnie….”
Porządkuje wrażenia wg
kategorii
Chętnie uczy się pisać i czytać
Często pyta; ”Co to jest?
Dlaczego’? Staje się członkiem
grupy( przedszkole )
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

II.
 Faza 6 – 12 r. ż.


Okres szkoły
podstawowej

Dziecko jako „odkrywca”,
„naukowiec”, „badacz
kultury”

Pytania typu: ”Dlaczego,
jak, kiedy?”
faza kultury
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

III.



Faza 12 – 18 r. ż.”badacz społeczny”



Okres szkoły średniej
„Dzieci Ziemi”
Pytania: ”Kim jestem? Jaka
jest moja osobowość?”
Poszukiwanie własnej
tożsamości
Uniezależnienie się od
rodziców
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



IV.
Faza 18 – 24 r. ż.
„badacze
zawodowi/
profesjonalni

Przygotowanie do
pracy zawodowej

Nabywanie
dojrzałości
społecznej,
moralnej…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wrażliwe fazy

Pojęcie zaczerpnięte
od holenderskiego
biologa Hugo de
Vriesa ( 1848 – 1935 )
szczególna wrażliwość
dziecka na określone
impulsy zewnętrzne;
„związanie się”
z przedmiotem
zainteresowania;
dokonuje się rozwój ilościowy
i jakościowy – droga do
normalizacji
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Skoro tylko tego rodzaju chłonność zabłyśnie w duszy
dziecka, dzieje się tak, jakby wydobył się w niej promień,
który oświetla jedynie określone przedmioty, zaś inne
pozostawia w mroku. Cały świat percepcji dziecka
ogranicza się wówczas nagle do tego jednego, jasno
oświetlonego obszaru…, a ono samo wykazuje też
szczególną, a nawet niezwykłą zdolność wykorzystywania
tych elementów dla potrzeb swego wzrostu duchowego”
( za: B. Fuchs, Teoria i metoda M. Montessori…, s. 8)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Cały świat
percepcji dziecka
ogranicza się
wówczas nagle do
tego jednego,
jasno oświetlonego
obszaru”…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Znaczenie
„polaryzacji
uwagi” –
warunek
normalizacji


Znaczenie
„normalizacji”
-skutek
polaryzacji uwagi
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego





Nauczanie,
przekazywanie wiedzy
przez nauczyciela; nacisk
na zapamiętywanie….
Nauczyciel frontalnie
skierowany do uczniów,
Relacja:
Podmiot-przedmiot



Uczenie się ,
samodzielne zdobywanie
doświadczeń przy
wsparciu nauczyciela;
nacisk na sposoby
zdobywania wiedzy….
Nauczyciel jako inicjator
i pomocnik aktywności
dziecka:
Relacja:
Podmiot - podmiot
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Podział dnia
dzwonkiem
na lekcje i przerwy…

Dzień pracy, bez
dzwonka……
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Klasa szkolna:

ławki frontalnie
ustawione względem
biurka nauczyciela;
dostosowana do jednego
rocznika, tablica ….
Przygotowane
otoczenie w pomoce
rozwojowe Montessori
zgodnie z pojawiającymi
się wrażliwymi fazami w
zakresie rożnych dziedzin
wiedzy , dla trzech
roczników; zajęcia poza
klasą, np. w holu….
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dzień podzielony na lekcje
wg programu i planu;
kształcenie zintegrowane
w klasach 1 – 3 bez podziału
na przedmioty z jednym
nauczycielem ,ewentualnie
 muzyka, plastyka,
wychowanie fizyczne, języki
obce ….W klasach wyższych
– różni nauczyciele….

Praca wolna jako
podstawowa forma dnia, co
najmniej dwie godziny od
rana; lekcje rozwojowe i inne
lekcje np. muzyka, plastyka,
wychowanie fizyczne, języki
obce…..
 Zasadniczo –jeden
wychowawca, ewentualnie
nauczyciel wspierający….

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego



Oceny w skali
stopniowej;
w klasach 1 – 3
ocena opisowa
Klasyfikacja z roku
na rok


Ocena opisowa
Klasyfikacja w
ramach danego
poziomu, czyli
trzech latach
( po każdym roku –
opis osiągnięć)
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Przerost
rywalizacji
Nagrody i kary
jako częste
metody
wychowania…


Postawa
współpracy
i współdziałania
Modelowanie,
metoda
zadaniowa…
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego








Samodzielność myślenia i działania;
Umiejętność planowania sobie pracy;
Odpowiedzialność za podejmowanie zadania;
Pogłębiona wiedza z rożnych dziedzin nauki;
Umiejętność poszukiwania wiedzy;
Współpraca i współdziałanie;
Postawy prospołeczne i pokojowe
*Człowiek samodzielny i współdziałający z innymi!
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
założyciele Google’a: Larry Page i Sergey Bin;
Anna Frank;
Książę William i książę Harry z Anglii
laureat Nagrody Nobra: Gabriel Garcia
Marquez
ojciec nowoczesnej ekonomii –Peter Drucker
założyciel Wikipedii- Jimmy Wales
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Odkrycie zjawiska „polaryzacji uwagi”, czyli
słynne „odkrycie dziecka” w Casa dei Bambini
(Domu dziecięcym)
w San Lorenzo w Rzymie w roku 1907
 stało się symbolicznym początkiem
w dziejach myśli pedagogicznej widzenia dziecka
jako podmiotu , który tworzy swoją własną,
niepowtarzalną osobowość.

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Aby edukacja miała
wymiar podmiotowy
musi być pokój na
świecie ,rozumiany
jako wychowanie
dialogowe…

„Prawdziwy pokój
oznacza zwycięstwo
sprawiedliwości
i miłości między
ludźmi: oznacza lepszy
świat, w którym panuje
harmonia”.
M.Montessori, Frieden und Erziehung,
Red. P. Oswald,G.Schulz –Benesch,
Freiburg 1973, s.4, (w):Horst Klaus Berg,
Maria Montessori-poszukiwanie życia
razem z dziećmi, Jedność, Kielce 2007, s.
181.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Uwaga!
Prezentacja multimedialna nie jest tożsama
z wykładem w dniu 20 maja 2015 r.
Fot: zbiory własne i strony internetowe
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziękuję za uwagę !
Małgorzata Miksza
„Każda niepotrzebna pomoc jest
przeszkodą w rozwoju”.
M.Montessori,Aphorismen, „Die neue Erziehung’ 1930/I. s.17
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podobne dokumenty