Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji - Gaz

Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji - Gaz

Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie o oddziaływaniu
Gazociągu Szczecin-Gdańsk na środowisko
Niniejszy Raport o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko sporządzono na
etapie uzyskania zgody na wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla
planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego w oparciu
o koncepcję projektową
zamierzonej inwestycji oraz materiały z inwentaryzacji przyrodniczej terenu lokalizacji
gazociągu wykonanej na zlecenie Inwestora przez zespół pod kierownictwem mgra inŜ.
Mariana Szymkiewicza, jak równieŜ materiały archiwalne uzyskane w urzędach gminnych
województwa zachodniopomorskiego i pomorskiego.
Planowane zamierzenie inwestycyjne będące przedmiotem niniejszego raportu
stanowi instalację liniową słuŜącą do przesyłu gazu o zakładanych parametrach DN 700,
MOP do 8.4 MPa relacji Szczecin – Gdańsk, poprowadzoną na odcinku od miejscowości
Sowno „Zespół Śluz Płoty”, gmina Płoty, województwo zachodniopomorskie do miejscowości
Reszki „Węzeł Reszki”, gmina Wejherowo, województwo pomorskie.
W niniejszym raporcie, omówione zostały uwarunkowania środowiskowe lokalizacji
trasy przebiegu gazociągu oraz proponowanych rozwiązań techniczno – technologicznych
inwestycji. Dokonano oceny stopnia i zasięgu negatywnego oddziaływania planowanej
inwestycji na otaczające środowisko w obszarze trasy jej przebiegu zarówno w fazie budowy
jak i eksploatacji, a następnie likwidacji.
W raporcie przedstawiono propozycje i zalecenia mające na celu minimalizację
stopnia
uciąŜliwości
planowanej
inwestycji
dla
zdrowia
i Ŝycia ludzi oraz otaczającego środowiska przyrodniczego, a sformułowane wnioski i
zalecenia winny zostać uwzględnione w dalszych etapach procesu inwestycyjnego.
Planowana inwestycja liniowa o długości ok. 265 km przewidywana jest do realizacji
w czterech etapach – odcinkach :
ETAP I gazociąg wysokiego ciśnienia Płoty - Karlino o długości ok. 63 km wraz
z zespołem śluz Płoty na terenie realizowanego obecne Węzła Płoty;
ETAP II gazociąg wysokiego ciśnienia Karlino - Koszalin o długości ok. 23 km;
ETAP III gazociąg wysokiego ciśnienia Koszalin-Słupsk
z zespołem śluz Reblino i zespołem Śluz Koszalin;
o
długości
ok.
68
km
wraz
ETAP IV gazociąg wysokiego ciśnienia Słupsk-Wiczlino o długości ok. 111 km wraz
z węzłem regulacyjno – pomiarowym Reszki.
Część liniowa gazociągu – rurociąg jako obiekt podziemny ułoŜona zostanie w
wykopach o głębokości od 2,3 do 2,5 m i przykryta rodzimym gruntem o minimalnej
miąŜszości 1,0 m. Do montaŜu planuje się wykorzystanie atestowanych rur wykonanych z
wysokiej jakości stali o sprawdzonej szczelności izolowanych fabrycznie (np. polietylenem) zabezpieczenia antykorozyjne. Pas montaŜowy przy realizacji gazociągu na gruntach rolnych
wyniesie 26 m szerokości, a na terenach leśnych – 18 m, przy czym moŜliwe jest tu zawęŜenie
tego pasa dla ograniczenia wycinki drzew, szczególnie na terenach cennych przyrodniczo
do 10,5 m.
Po zakończeniu budowy pas terenu wykorzystany jako teren budowlano – montaŜowy
przywrócony zostanie do uŜytkowania poprzez rozłoŜenie zebranej wcześniej warstwy humusu
i będzie mógł być uŜytkowany rolniczo bez ograniczeń, natomiast w przypadku gospodarki
leśnej bez zalesienia musi pozostać pas o szerokości 4 m tj. po 2 m na kaŜdą stronę
gazociągu.
Cała trasa gazociągu posiadać będzie wyznaczoną tzw. strefę kontrolowaną, w
obrębie której operator sieci gazowej kontrolować będzie wszelkie działania mogące
spowodować uszkodzenie gazociągu.
Pokonywanie przeszkód występujących na trasie gazociągu takich jak skrzyŜowania z
drogami, torami PKP, liniami energetycznymi oraz innymi elementami uzbrojenia
podziemnego wykonane zostaną zgodnie z wskazaniami odpowiednich norm branŜowych i
po uzgodnieniu sposobu wykonania z zarządcami tych elementów infrastruktury.
Przekroczenia cieków powierzchniowych mogą być zrealizowane metodą:
przewiertu kierunkowego HDD,
mikrotunelingu,
wykopu otwartego.
Wybór sposobu przekraczania cieku wodnego zaleŜeć będzie od przeprowadzonych
na etapie projektu wykonawczego badań rodzaju i stabilności podłoŜa, ilości i jakości
nagromadzonych osadów dennych oraz od wielkości przepływu i zmienności poziomu lustra
wody.
Na etapie koncepcji programowej załoŜono przekroczenia rzek metodą przewiertu
kierunkowego HDD lub przewiertu poziomego. Przekroczenia rowów melioracyjnych
proponuje się wykonać stosując metodę wykopu otwartego lub inną metodą narzuconą
przez administratora danego cieku.
Szczegółowy
projekt
przekroczeń
po
przeprowadzeniu
wierceń
geologicznych,
i hydraulicznych na przekraczanych ciekach.
opracowany
zostanie
badań
hydrologicznych
Głębokość przykrycia gazociągu pod dnem uzaleŜniona będzie od lokalnych
warunków gruntowych, występującej erozji dna i przepisów normowych oraz warunków
uzyskanych od administratora cieku.
Wykop w korycie cieku moŜe zostać wykonany dwoma metodami:
na sucho, przy zamkniętym przepływie wody w korycie na odcinku przekroczenia,
przy niezahamowanym przepływie wody w korycie.
Roboty wykonywane będą w okresie minimalnych przepływów wody w ciekach.
Po ułoŜeniu gazociągu skarpy kanałów zostaną odtworzone i odpowiednio
zabezpieczone przed rozmyciem przez wodę. Koryta cieków zostaną przywrócone do stanu
pierwotnego.
Do obiektów naziemnych związanych z planowaną budową gazociągu naleŜą
obiekty kubaturowe naziemne wymagające zajęcia terenu pod ich lokalizację:
Zespoły Zaporowo-Upustowe [ZZU] na trasie gazociągu [lokalizowane w odległości co
10-20 km];
Zespoły śluz zlokalizowane w Płotach, Koszalinie i Reblinie ;
Węzeł regulacyjno – pomiarowy w Reszkach.
Na terenie kaŜdego ZZU, zespołu śluz i węzła zostaną ustawione kontenery AKP w
których zainstalowana zostanie
aparatura kontrolno – pomiarowa i teletransmisyjna.
Łączność teletransmisyjną w koncepcji projektowej planuje się przy pomocy łączności GSM
Planowany gazociąg po wybudowaniu
bezobsługowa kontrolowana automatycznie.
pracował
będzie
jako
instalacja
Emisje związane z eksploatacją gazociągu [transportem gazu] to: ścieki
technologiczne [kondensat powstały z wykraplania się z gazu wody lub węglowodorów],
odpady
[wytwarzane
okresowo
podczas
napraw
serwisowych
i
przeglądów
konserwatorskich] oraz zanieczyszczenia gazowe w postaci metanu [awaryjny zrzut gazu do
atmosfery].
Trasa przebiegu planowanego gazociągu była wynikiem wielorakiej analizy m.in.
pod kątem takich aspektów, jak: kolizyjność w odniesieniu do własności gruntów, długości
trasy łączącej początek i zakończenie gazociągu, występowania róŜnego rodzaju przeszkód
naturalnych [np. rzeźba terenu, cieki powierzchniowe, kompleksy leśne], przeszkód
sztucznych, [drogi, linie kolejowe, linie wysokiego napięcia, uzbrojenie podziemne terenu] ,
moŜliwości techniczne pokonywania tych przeszkód, jak równieŜ przewidywane koszty
budowy.
Wiodącym elementami przy wyborze trasy było poprowadzenie gazociągu w
moŜliwie jak największym oddaleniu od zabudowy mieszkalnej oraz w terenie
przekształconym antropogenicznie, juŜ zainwestowanym o najmniejszej ingerencji w obszary
przyrodnicze prawnie chronione, jak równieŜ w obiekty i obszary o statusie dziedzictwa
narodowego.
Po dokładnej weryfikacji wariantów poprowadzenia linii gazociągu inwestor wybrał
trasę przedstawioną w Wariancie I, która w uwarunkowaniach środowiskowych, okazała się
najkorzystniejsza. Planowany gazociąg o długości około 265 km poprowadzony został przez
obszar 20 gmin województw zachodniopomorskiego [12] i pomorskiego [8].
Planowany gazociąg
zlokalizowany został w obrębie prowincji
Środkowoeuropejskiego, w jej podprowincji: „PobrzeŜa Południowobałtyckie”
obrębie dwóch makroregionów: PobrzeŜe Szczecińskie i PobrzeŜe Koszalińskie.
NiŜu
w
Rzeźba obszaru w rejonie planowanej inwestycji jest bardzo młoda. Zasadniczy jej rys
powstał w czasie zlodowacenia bałtyckiego w wyniku erozyjnej, denudacyjnej i
akumulacyjnej działalności lądolodu i wód fluwioglacjalnych. W czasie ostatniego
zlodowacenia szybko topniejący lodowiec ulegał spękaniu na nierównościach terenu i
osadzał w obniŜeniach materiał fluwioglacjalny tworząc formy szczelinowe w postaci wzgórz
kemowych i pokryw piaszczysto - Ŝwirowych.
W holocenie nastąpiło przeformowanie starszych form krajobrazu. Formy wypukłe
poddane zostały procesom erozji, w wyniku których powstały liczne głębokie dolinki w
zboczach, zaś formy wklęsłe zostały odmłodzone tak, Ŝe u wylotu dolinek spływające wody
roztopowe i opadowe usypały stoŜki napływowe. Z kolei w obniŜeniach i dolinach
następowała akumulacja materiału niesionego przez wody oraz akumulacja organiczna
związana z rozwojem roślinności. WzdłuŜ dolin rzecznych powstały teŜ terasy erozyjnoakumulacyjne.
Pod względem geomorfologicznym na omawianym obszarze moŜna wyróŜnić
następujące podstawowe jednostki geomorfologiczne: wysoczyznę morenową płaską i
wysoczyznę morenową falistą. Jednostki urozmaicają mniejsze formy geomorfologiczne takie,
jak: doliny rzek, obniŜenia wytopiskowe, wzgórza moreny czołowej, tarasy kemowe i ozy.
Pod
względem
geologicznym
rejon
projektowanej
inwestycji
mającej
w sumie długość ok. 265 km, leŜy na obszarze dwóch głównych geologicznych jednostek
strukturalnych Europy, tj.: prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej i paleozoicznej
platformy zachodnioeuropejskiej. Ich granica przebiega wzdłuŜ linii tektonicznej TornquistaTeisseyre'a, która jest wgłębnym rozłamem w skorupie ziemskiej, a która w omawianym
rejonie ma przebieg: NW – SE i ciągnie się od okolic Kołobrzegu przez Karlino aŜ po
Szczecinek.
Pod względem geologiczno-inŜynierskim obszary projektowanej inwestycji moŜna
zaliczyć do dwóch kategorie obszarów, tj. do obszarów o warunkach korzystnych dla
budownictwa obejmujących obszary występowania gruntów: spoistych (zwartych,
półzwartych i twardoplastycznych) oraz niespoistych (sypkich) średnio zagęszczonych i
zagęszczonych, na których spadki terenu są mniejsze niŜ 12% i nie stwierdzono zjawisk
geodynamicznych, a zwierciadło wód gruntowych znajduje się poniŜej 2 m od powierzchni
terenu. Dobre warunki budowlane związane są z wysoczyzną polodowcową płaską i falistą,
oraz z obszarami kemów.
Do obszarów niekorzystnych dla budownictwa zaliczono rejony występowania
gruntów spoistych (ilastych i gliniastych) w stanie plastycznym
i miękkoplastycznym,
gruntów niespoistych luźnych, gruntów organicznych, a takŜe tereny gdzie wody gruntowe
występują płycej niŜ 2,0 m p.p.t. lub spadki terenu są większe niŜ 12%. Na omawianym
obszarze rejony o warunkach niekorzystnych i utrudniających budownictwo są połoŜone w
niŜszych częściach dolin rzecznych oraz w obniŜeniach bezodpływowych i niŜej połoŜonych
fragmentach wysoczyzn a takŜe w rejonach występowania słabonośnych gruntów
organicznych (torfów, gytii i mułków) z obniŜeń w obrębie sandrów i wysoczyzn a takŜe w
dnach rynien subglacjalnych i dolin rzecznych. Obszary o spadkach powyŜej 12 % na stokach
pagórków kemowych, wysoczyzn, zboczy dolin rzecznych i rynien subglacjalnych są równieŜ
niekorzystne, gdyŜ są zagroŜone ruchami masowymi, tj. osuwiskami i spływami zboczowymi.
Pod względem hydrogeologicznym tereny trasy projektowanego gazociągu naleŜą
do jednostki o nazwie: „Prowincja wybrzeŜa i pobrzeŜa Bałtyku” i występują w dwóch
regionach, tj. zachodniopomorskim i wschodniopomorskim.
W regionie zachodniopomorskim występują piętra wodonośne triasu, jury, kredy i
czwartorzędu. Utwory trzeciorzędowe (paleogenu i neogenu) występują w tym rejonie tylko
fragmentarycznie. Najbardziej rozpowszechnione jest piętro czwartorzędowe, które jest dosyć
powszechne w całym omawianym regionie, ale pokrywa czwartorzędowa, której miąŜszość
wynosi od kilkudziesięciu do ponad 100 m nie tworzy tutaj ciągłych poziomów wodonośnych.
Jednak piętro to ma tutaj zasadnicze znaczenie w zaopatrzeniu mieszkańców w wodę.
Utwory wodonośne występują na głębokościach, rzędu: 15 – 50 m, przy czym występują one
tutaj maksymalnie w czterech poziomach wodonośnych, tj. w poziomie wód gruntowych i
trzech poziomach (górny, środkowy i dolny) międzyglinowych.
W całym analizowanym regionie zachodniopomorskim występuje czwartorzędowe
piętro wodonośne, z pokrywą czwartorzędową, której miąŜszość wynosi od kilkudziesięciu do
ponad 100 m. Nie tworzy jednak tutaj ciągłych poziomów wodonośnych. Na analizowanym
terenie piętro to ma zasadnicze znaczenie w zaopatrzeniu mieszkańców w wodę. Utwory
wodonośne występują na głębokościach, rzędu: 15 ÷ 50 m, przy czym wody tych warstw
występują pod dosyć znacznym ciśnieniem. Odpływ wód odbywa się ku północy, tj. do
Bałtyku.
Wody piętra czwartorzędowego występują w omawianym rejonie maksymalnie w
czterech poziomach wodonośnych, tj. w poziomie wód gruntowych i trzech poziomach
(górny, środkowy i dolny) międzyglinowych.
Górny poziom międzyglinowy którego miąŜszość warstwy wodonośnej waha się od 5
do 20 metrów stanowi generalnie poziom wód naporowych zasilany poprzez infiltrację wód z
wyŜej ległego poziomu wód gruntowych i z przesączania wód opadowych. Poziom ten jest
wraŜliwy na zanieczyszczenia ze względu na ograniczoną izolację. Z kolei poziom
międzyglinowy zasilany jest na drodze przesączania się wód z poziomów wyŜej połoŜonych, a
główną bazę drenaŜu stanowią dla niego doliny rzek. Ze względu na szerokie
rozprzestrzenienie poziom ten stanowi główny uŜytkowy poziom wodonośny.
Spośród wydzielonych na obszarze regionu zachodniopomorskiego Jednolitych Części
Wód Podziemnych (JCWPd) na obszarze przebiegu planowanej inwestycji liniowej występują
trzy z nich, a mianowicie:
CWPd nr 8 – wyznaczony w obrębie zlewni Regi. Występują tu dwa poziomy
wodonośne piętra czwartorzędowego oraz poziom pietra jurajskiego. Głębokość
występowania poziomów wodonośnych wynosi od 11 do 150 m pod powierzchnią terenu. W
jego obrębie znajduje się gmina Płoty.
JCWPd nr 9 – wyznaczony w obrębie zlewni Parsęty. Wody podziemne występują w
piętrach
wodonośnych
czwartorzędu
oraz
neogeńsko-paleogeńskim.
Poziomy
czwartorzędowe występują na głębokościach ok. 6 ÷ 40 m ppt., przy czym wody mają
naporowy, subartezyjski charakter. Lokalnie poziom podglinowy łączy się z wodami w
utworach neogenu lub paleogenu tworząc poziomy czwartorzędowo-mioceńskie lub
czwartorzędowo-oligoceńskie. Występują one na znacznych głębokościach, rzędu: 50 ÷ 120
m p. p. t. W obrębie tego obszaru występują gminy: Rymań, Sławoborze, Gościno, Karlino,
Biesiekierz, Koszalin, Będzino i Sianów.
JCWPd nr 10 – wyznaczony w obrębie zlewni Wieprzy. Podstawowe znaczenie mają
tutaj dwa poziomy wodonośne: międzyglinowy górny oraz międzyglinowy środkowy w
obrębie czwartorzędowego piętra wodonośnego. MiąŜszość ich jest niezbyt duŜa, wynosi
bowiem ok. 10 ÷ 20 m. Zasilane są na drodze przesączania z wyŜej leŜących poziomów i przez
bezpośrednią infiltracją opadów z powierzchni. Na omawianym obszarze spośród gmin
występujących na trasie planowanego gazociągu występują gminy Malechowo, Sławno i
Postomino.
W regionie wschodniopomorskim wyróŜniono zasadniczo dwa piętra wodonośne:
trzeciorzędu i czwartorzędu. Wody występujące w utworach mezozoiku praktycznie w całym
regionie wykazują znaczne zmineralizowanie. Jedynie występujące w utworach kredy na
głębokościach ok. 150 m p. p. t. wody z rejonu: Darłówka i Jarosławca mają uŜytkowe
znaczenie.
W regionie tym obejmującym środkowy oraz wschodni odcinek trasy planowanego
gazociągu przebiegający przez gminy: Kobylnica, Słupsk, Damnica, Nowa Wieś Lęborska,
Łęczyce, Luzino oraz Wejherowo - główny czwartorzędowy poziom wodonośny jest związany
z międzymorenowymi piaskami i Ŝwirami występującymi na głębokościach ok. 20 ÷ 40 m pod
powierzchnią. Wydajność potencjalna waha się od ok. 20 ÷ 30 m3/h w części zachodniej
(gminy:
Nowa
Wieś
Lęborska,
Łęczyce,
Luzino)
do
ok.
120
m3/h
w jej części wschodniej (gmina Wejherowo).
Spośród wydzielonych na obszarze regionu wschodniopomorskiego Jednolitych
Części Wód Podziemnych (JCWPd) na obszarze projektowanej inwestycji występują dwie z
nich, a mianowicie:
JCWPd nr 11 – wyznaczony w obrębie zlewni Słupi, Łupawy i Łeby. Wody podziemne
występują w piętrach wodonośnych czwartorzędu oraz neogeńsko-paleogeńskim. Obejmuje
warstwy wodonośne o miąŜszości ok. 10 – 20 m średnio izolowane od powierzchni. Zasilane są
one na drodze przesączania z wyŜej leŜących poziomów i przez bezpośrednią infiltracją
opadów z powierzchni terenu. Występują one na znacznych głębokościach, rzędu: 20÷120 m
p.p.t. W obrębie tego obszaru występują fragmenty projektowanego gazociągu biegnące
przez obszar gmin: Kobylnica, Słupsk, Damnica, Nowa Wieś Lęborska oraz Łęczyce.
JCWPd nr 13 – wyznaczony w obrębie zlewni Redy, Piaśnicy oraz wysoczyznowej
części zlewni Raduni i Motławy. Wody podziemne występują w piętrach wodonośnych
czwartorzędu oraz neogeńsko-paleogeńskim. MiąŜszość ich jest niezbyt duŜa, wynosi bowiem
ok. 10 ÷ 30 m. Są one równieŜ tylko umiarkowanie izolowane od powierzchni terenu. Zasilane
są na drodze przesączania z wyŜej leŜących poziomów i przez bezpośrednią infiltracją
opadów z powierzchni. Na omawianym obszarze z pośród gmin trasy projektowanego
gazociągu występują gminy jego wschodnich peryferyjnych części, tj. gminy Luzino i
Wejherowo.
W rejonie trasy przebiegu rozpatrywanego gazociągu, w obrębie gmin przez które
będzie on przechodził, występuje wiele ujęć wód podziemnych bazujących głównie na
czwartorzędowych warstwach wodonośnych, choć sporadycznie trafiają się ujęcia warstw
trzeciorzędowych.
Trasa projektowanego gazociągu występuje w obrębie dwóch regionów wodnych:
regionu wodnego Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego – to część zachodnia i środkowa
projektowanej trasy i regionu wodnego Dolnej Wisły – jej część wschodnia.
W podziale hydrograficznym na zlewnie wód powierzchniowych tereny omawianej
trasy gazociągu wchodzą w całości w skład „dorzecza rzek przymorza” obejmując zlewnie
następujących rzek posuwając się od zachodu w kierunku wschodnim: Rega, Parsęta,
Wieprza, Słupia, Łupawa i Łeba.
Tylko zlewnia tej ostatniej rzeki, tj. Łeby naleŜą do regionu wodnego Dolnej Wisły,
pozostałe wchodzą w skład regionu wodnego Dolnej Odry i Przymorza.
Prowadzenie gazociągu wyznaczoną trasą wymagać będzie przekroczenia łącznie
26 rzek oraz większych i mniejszych cieków powierzchniowych,
w tym równieŜ rów
melioracyjnych . Planowane do przekroczenia rzeki to: Rega, Brodziec, Pniewa, Mostowa,
Rzecznica, Dębosznica, Parsęta, Kłosówka, Czerwona, Radew, DzierŜecinka, Unieść, Polnica,
Grabowa, Moszczenica, Wieprza, Młynówka, Słupia, Łupawa, Łeba, Kanał Łebski, Reknica,
Kisiewska Struga, Reda, Bolszewka, Gościna.
Występujące w obszarze planowanej inwestycji gleby moŜna podzielić na trzy grupy,
a ich rozkład
przestrzenny uzaleŜniony jest od rzeźby terenu. Występują tu gleby
autogeniczne do których naleŜą głównie gleby brunatne kwaśne i płowe. Gleby te
występują na wierzchowinach i stokach pagórków kemowych. Następną grupę stanowią
gleby semihydrogeniczne, do których zaliczają się gleby opadowo-glejowe i gruntowo
glejowe. Gleby te występują na terenach płaskich i lokalnych obniŜeniach okresowo
zatapianych . Trzecią grupę stanowią gleby hydrogeniczne tj. gleby torfowe występujące w
dolinach rzecznych i obniŜeniach terenowych stale zasilanych wodami gruntowymi lub
wodami opadowymi.
Przy wyborze trasy inwestycji liniowej załoŜono poprowadzenie linii gazociągu z
ominięciem najbardziej konfliktowych miejsc. Chodziło tu przede wszystkim zabudowę
mieszkalną, chronione prawnie elementy środowiska przyrodniczego, głównie w ramach sieci
Natura 2000, obszarów o statusie dziedzictwa kulturowego, jak równieŜ terenów, na których
toczyły się intensywne działania wojenne w okresie II wojny światowej. Większość długości
trasy poprowadzona została w terenie przekształconym antropogenicznie, juŜ
zainwestowanym tj. wzdłuŜ linii istniejącego gazociągu oraz w bliŜszym lub dalszym
sąsiedztwie drogi krajowej Nr 6 [E 28].
Inwestor przedstawił ostatecznie 2 warianty przebiegu trasy planowanego gazociągu,
które poddane zostały jeszcze dogłębniejszej analizie pod kątem obszarów cennych
przyrodniczo występujących na tym obszarze i rozpoznanych przeprowadzoną
inwentaryzacją walorów przyrodniczych [rozdz. 5.2. raportu].
O wyborze, najkorzystniejszego wariantu decydujące było prognozowanie braku
potencjalnie znaczących oddziaływań inwestycji na obszary chronione w ramach
europejskiego systemu obszarów chronionych Natura 2000, jak równieŜ pozostałych prawnie
chronionych elementów środowiska przyrodniczego, w tym ludzi.
Zatem jako wariant najkorzystniejszy dla środowiska przyrodniczego rejonu inwestycji,
przyjęto Wariant I poprowadzenia trasy gazociągu DN 700 na długości około 265 km od
Zespołu Śluz Płoty do Węzła Reszki proponowany przez Inwestora.
W
rozpatrywanym
obszarze
przebiegu
trasy
planowanego
gazociągu
w Wariancie I znajdują się bardzo liczne zasoby dziedzictwa kulturowego w postaci obiektów
architektonicznych oraz stanowisk archeologicznych objętych ochroną konserwatorsko –
archeologiczną. Spotykamy tutaj historyczne układy przestrzenne, obiekty zabytkowe
wpisane do rejestru zabytków lub typowane do wpisania w ten rejestr oraz bardzo licznie
występujące stanowiska archeologiczne od epoki kamienia do epoki średniowiecza.
Trasę gazociągu poprowadzono z ominięciem, zlokalizowanych głównie w obrębie
miejskich i wiejskich terenów zabudowanych zabytkowych budowli, zabytkowych zespołów
pałacowo – parkowych, parków, alei czy cmentarzy, w bezpiecznej odległości poza strefami
ochrony konserwatorskiej A i B.
W rejonie całej trasy planowanej inwestycji liniowej występuje bardzo duŜo skupisk
stanowisk archeologicznych. Stanowiska objęte strefami pełnej ochrony W I oraz częściowej
ochrony W II znajdują się w znacznej, bezpiecznej odległości od trasy inwestycji. Nitka
planowanego gazociągu w Wariancie I została poprowadzona w sposób moŜliwie najmniej
kolidujący, przecina tylko 7 stref ograniczonej ochrony archeologicznej W III, jak równieŜ tylko
na niektórych odcinkach, przebiega w bliskiej odległości lub bezpośrednio przy granicach
stref ochrony archeologicznej W III.
W rozdziale 6 raportu opisano przewidywane oddziaływania na środowisko jakie
występować będą w wyniku realizacji inwestycji w fazie jej budowy oraz w fazie eksploatacji.
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego wystąpi głównie w fazie budowy i to
wyłącznie w obrębie realizowanego aktualnie odcinka gazociągu. Będzie ono wynikiem
niezorganizowanej emisji zanieczyszczeń gazowych [spalin] powodowanej pracą sprzętu
montaŜowego i środków transportu napędzanych silnikami spalinowymi, a podczas
prowadzenia prac ziemnych emitowane będą zanieczyszczenia fizyczne w postaci pyłów,
natomiast w czasie prac spawalniczych powstawać będzie dym spawalniczy [aerozol]
będący mieszaniną drobno dyspersyjnych cząstek stałych [pyłu spawalniczego] oraz
substancji chemicznych [gazów].
Wszystkie wymienione powyŜej emisje zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego
[gazowe i fizyczne] będą mieć charakter miejscowy i okresowy, tzn. występować będą
danym odcinku budowy przez krótki czas [1 ÷ 2 dni], a po zakończeniu budowy całkowicie
ustąpią.
W czasie prawidłowej eksploatacji gazociągu mogą wystąpić „kontrolowane” emisje
gazu do powietrza atmosferycznego w przypadku konieczności utrzymania bezpieczeństwa
przesyłu oraz w czasie prowadzenia prac konserwacyjnych i remontowych. Są to sytuacje
sporadyczne, a ilości wypuszczanego gazu modą wynosić najwyŜej ok. 2 ÷ 3 m3. Operacje
„kontrolowanej” emisji gazu dokonywane przez przeszkolony zespół pracowników i sterowane
przy pomocy specjalistycznych urządzeń technicznych będą mięć zasięg nie przekraczający
kilku metrów, pokrywający się z wyznaczonymi strefami zagroŜenia wybuchem. Tego typu
niezorganizowane emisje mogą mieć miejsce na terenie planowanych obiektów
naziemnych: Zespołów Śluz, Węzła regulacyjno – pomiarowego oraz, posadawianych co 10 20 km na trasie gazociągu przesyłowego, Zespołach Zaporowo – Upustowych [ZZU].
Przy zaprojektowaniu rozwiązań o moŜliwie maksymalnej niezawodności systemu
dla tranzytowego
przesyłu
gazu,
dobrej
jakości
wykonawstwa
z zastosowaniem najlepszych materiałów (BAT), przestrzeganiu reŜimów eksploatacyjnych i
przy prowadzonych terminowo pracach konserwacyjno – remontowych, okresowych
kontrolach i przeglądach technicznych oraz wprowadzeniu systemu ciągłego monitorowania
sieci przesyłowej – następuje ograniczenie do minimum prawdopodobieństwa wystąpienia
zakłóceń i stanów awaryjnych sieci przesyłowej gazu.
Wpływ planowanej inwestycji na wody powierzchniowe i podziemne wiąŜe się
główne z okresem budowy. Dotyczyć to będzie głównie obszarów podmokłych, gdzie
wykonany wykop będzie swoistym drenem dla płytko występujących wód gruntowych.
Trasa planowanego gazociągu [Wariant I], z wyjątkiem dolin rzek, omija w większości
tereny podmokłe o wysokim poziomie wód gruntowych.
Zjawisko napływu wody do wykopu, niekorzystne dla prowadzonej budowy,
wyeliminować moŜna poprzez wykonanie odwodnienia wykopu metodami polegającymi na
pompowaniu wody przy pomocy igłofiltrów, igłostudni lub studni depresyjnych względnie
bezpośrednio za pomocą wykonania drenów opaskowych przy stopach skarp wykopów ze
skierowaniem odpływającej wody do studni zbiorczej. Prowadzenie odwodnień wykopów
oraz odprowadzenia wody do najbliŜszych cieków powierzchniowych musi być poprzedzone
uzyskaniem przez Inwestora zgody właściciela [administratora cieku] oraz pozwolenia
wodnoprawnego.
W przypadku konieczności zastosowania odwodnienia o duŜej skali zasięgu leja
depresji, na odcinku gazociągu zlokalizowanego w pobliŜu istniejących ujęć wód
podziemnych, moŜe okazać się niezbędne dokonanie analizy wpływu powstałego leja
depresji na istniejące w sąsiedztwie trasy gazociągu czynne ujęcia wody [2]. Według
uproszczonych obliczeń [rozdz. 6.2.1.] drenujące działanie wykopu przy najbardziej
niekorzystnych warunkach hydrogeologicznych moŜe spowodować wystąpienie leja depresji
o zasięgu 5 m, co nie powinno mieć wpływu na znajdujące się w sąsiedztwie ujęcia wód
podziemnych. Niemniej w takich przypadkach dokonanie oceny skali tego wpływu będzie
istotne.
Po ułoŜeniu gazociągu i zasypaniu wykopu jego drenujące oddziaływanie ustanie, a
sam posadowiony w wykopie gazociąg nie będzie zaburzał stosunków wodnych.
Zjawisko infiltracji wód opadowych z powierzchni terenów do wód podziemnych w
rejonach, gdzie występuje ścisła korelacja wód powierzchniowych oraz wszystkich poziomów
czwartorzędowych wód podziemnych moŜe spowodować zanieczyszczenie środowiska
gruntowo – wodnego substancjami ropopochodnymi w przypadku awaryjnego wycieku
paliw pędnych z silników maszyn budowlanych lub środków transportu poruszających się w
strefie transportowo – montaŜowej. Takie ewentualne awarie muszą być natychmiast
likwidowane, a zanieczyszczony grunt usunięty i wywieziony do utylizacji.
Przekraczanie, przez planowany gazociąg, występujących na trasie jego przebiegu,
przeszkód w postaci rzek, cieków powierzchniowych oraz rowów melioracyjnych musi być
zaprojektowane i prowadzone w sposób minimalizujący zanieczyszczenie płynących wód
spowodowane naruszeniem osadów dennych, zamuleniem lub zanieczyszczeniem
spowodowanym pracami wiertniczymi podczas wykonywania przewiertu pod przeszkodami
terenowymi.
Z kolei przy wykonywaniu prób hydraulicznych muszą być przestrzegane wymogi
zawarte w pozwoleniach wodno-prawnych uzyskanych przez inwestora na pobór i zrzut wód
do odbiornika.
Prawidłowe prowadzenie prac ziemnych i montaŜowych, naleŜyte zabezpieczenie
gazociągu nie powinno spowodować zmian w chemizmie wód zarówno powierzchniowych
jak i podziemnych.
W fazie eksploatacji, gazociągów nie będą występować Ŝadne zagroŜenia dla wód
powierzchniowych, gruntowych bądź podziemnych. Zanieczyszczenie wód moŜe mieć
miejsce
wyłącznie
w
przypadku
awaryjnego
rozszczelnienia
gazociągu,
ale
prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sytuacji jest niewielkie dzięki nowoczesnemu
systemowi kontrolowania szczelności gazociągu i szybkiego powiadamiania o ewentualnych
awariach.
Planowany gazociąg zaprojektowany i wykonany przy zastosowaniu nowoczesnych
technologii (BAT) i z wykorzystaniem najlepszej jakości materiałów (wysokiej jakości stal
z trójwarstwową polietylenową powłoką zewnętrzną) oraz z najnowocześniejszym systemem
zabezpieczeń (system ochrony katodowej wraz z monitoringiem szczelności) daje gwarancję
bezkolizyjnej eksploatacji zabezpieczając przed awaryjną emisją gazu do środowiska, wód
powierzchniowych i podziemnych.
Podczas budowy części liniowej gazociągu na uŜytkach rolnych, uŜytkach zielonych i
terenach leśnych w
trakcie wykonywania wykopu, a następnie jego zasypywania
zagroŜeniem dla gleb moŜe się stać wymieszanie warstw profilu glebowego, zniekształcenie
struktury gleb i utrata jej substancji organicznych. Natomiast w strefie transportowo –
montaŜowej lub na obszarach zaplecza placu budowy (obligatoryjnie lokowane poza
terenami cennymi przyrodniczo) moŜe dojść do skaŜenia gleby substancjami
ropopochodnymi. Tego rodzaju zanieczyszczenie musi być natychmiast likwidowane poprzez
zdjęcie zanieczyszczonej warstwy gruntu i przewiezienie jej do utylizacji. Na obszarze
montaŜowym nie naleŜy wykonywać Ŝadnych napraw sprzętu mechanicznego, a czasowe
gromadzenie odpadów moŜe się odbywać wyłącznie w wyznaczonych i zabezpieczonych
miejscach.
Na terenach leśnych prowadzenie wykopu spowoduje zapewne konieczność
usunięcia drzew i krzewów, moŜe dojść takŜe do uszkodzenia drzew w pobliŜu wykopu, a
takŜe naruszenia, na szerokości wykopu stanu mikrofauny środowiska glebowego.
Po zakończeniu prac ziemnych nastąpi rekultywacja terenu całego pasa roboczego,
której zadaniem będzie doprowadzenie tego terenu do stanu moŜliwie najbliŜszego stanowi
pierwotnemu.
Tereny wykorzystywane rolniczo będą mogły być uŜytkowane bez ograniczeń,
natomiast w przypadku gospodarki leśnej, bez zalesienia musi pozostać pas o szerokości 4 m
tj. po 2 m na kaŜdą stronę gazociągu.
Zanieczyszczenie środowiska glebowego w fazie eksploatacji moŜe nastąpić
wyłącznie w przypadku wystąpienia nieszczelności na gazociągu przesyłowym
spowodowanym awarią. Powolny wypływ gazu z uszkodzonego rurociągu do gruntu moŜe w
efekcie wpływać niekorzystnie na zachodzące w glebie procesy fizyko-chemiczne i
mikrobiologiczne poprzez wypierania powietrza oraz wysuszenia gleby i obniŜenia zawartości
w niej tlenu.
Normalne funkcjonowanie gazociągu
niekorzystnych dla środowiska glebowego zjawisk.
nie
będzie
powodowało
Ŝadnych
W przypadku planowanej inwestycji badania szczelności gazociągu dokonywane
będą przy pomocy tłoków inspekcyjnych, co pozwoli na wczesne wykrywanie ewentualnych
uszkodzeń powodowanych przez korozję, a skutecznym zabezpieczeniem przeciwkorozyjnym
gazociągu stalowego będzie jego zabezpieczenie powłokami polietylenowymi oraz systemy
ochrony katodowej.
Większość długości trasy, w Wariancie I planowanego gazociągu wysokiego ciśnienia
poprowadzona została w terenie przekształconym antropogenicznie, juŜ zainwestowanym tj.
wzdłuŜ linii istniejącego gazociągu oraz w bliŜszym lub dalszym sąsiedztwie drogi krajowej Nr 6
[E 28], ale na pewnych odcinkach przecina ona powierzchnie występujących tu siedlisk
przyrodniczych, miejsca występowania [siedliska] gatunków roślin i zwierząt, w tym
podlegających ochronie.
Na obszarze północnej i wschodniej części województwa zachodniopomorskiego
trasa planowanego gazociągu przechodzi przez 5 obszarów chronionych w ramach sieci
Natura 2000: Dorzecze Regi PLH 320049; Dorzecze Parsęty PLH 320007; Dolina Radwi, Chocieli i
Chotli PLH 320022; Bukowy Las Górki PLH 320062; Dolina Wieprzy i Studnicy PLH 220038 na
łącznej długości ok. 5 km oraz przez fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu „Koszaliński
Park Nadmorski” na długości ok. 6,5 km.
W północno – zachodniej części województwa pomorskiego inwestycja liniowa
poprowadzona została przez 2 obszary Natura 2000 : Dolina Rzeki Słupi PLH 220052; Dolina
Łupawy PLH 220036 na łącznej długości ok. 1,3 km oraz przez niewielki odcinek Trójmiejskiego
Parku Krajobrazowego na długości 4,5 km.
Ponadto
na
obszarach
obu
województw
planowana
trasa
prowadzi
w bliŜszej lub dalszej odległości od granic obszarów Natura 2000 oraz rezerwatów przyrody.
Przeprowadzona przez zespół po kierownictwem mgra inŜ. Mariana Szymkiewicza
inwentaryzacja przyrodnicza wykazała występowanie na tym obszarze 183 gatunków
zwierząt w większości będących pod ścisła ochroną, 33 gatunki chronionej flory i 338
gatunków roślin objętych ścisłą i częściową ochroną.
W trakcie badań prowadzonych na analizowanym terenie zidentyfikowano 8 siedlisk
przyrodniczych z zał. I Dyrektywy Siedliskowej, 7 gatunków zwierząt z zał. II Dyrektywy
Siedliskowej i 14 gatunków ptaków z zał. I Dyrektywy Ptasiej.
Nie wykryto gatunków roślin umieszczonych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej.
Siedliska przyrodnicze z Załącznika I dyrektywy 92/43/EWG
Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne z roślinnością Nympheion
Potamion (kod 3150)
Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne (kod 3160)
Suche wrzosowiska (kod 4030)
Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (kod 7140)
Kwaśne buczyny Luzulo – Fagenion (kod 9110)
Grąd subatlantycki Stellario – Carpinetum (kod 9160)
Bory i lasy bagienne (kod 91D0) - siedlisko priorytetowe
Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae fragilis, Populetum
albae, Alnenion glutinoso - incanae (kod 91EO) – siedlisko priorytetowe
Gatunki zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG
Skójka gruboskorupowa Unio Krassus Gatunek o kategorii EN –[zagroŜone]
Czerwończyk nieparek Lycaena dispar
Gatunek o kategorii LC [najmniejszej troski]
Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis
Gatunek o kategorii VU [naraŜone]
Łosoś Salmo salar Gatunek o kategorii CR [krytycznie zagroŜone]
Kumak nizinny Bombina bombina Gatunek o kategorii DD [dane niepełne]
Bóbr Castor fiber
Wydra Lutra lutra
Gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej 79/409/EWG
Gatunki ptaków umieszczone w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej które:
uznano za lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe;
mają tu swoje rewiry Ŝerowiskowe i łowieckie obserwowane w pełni sezonu lęgowego
i najczęściej więcej niŜ dwukrotnie,
osobniki nielęgowe, w tym pary które utraciły lęgi lub do lęgów nie przystąpiły, a
wykorzystywały i zajmowały rewir (np. Ŝuraw).
W oparciu o powyŜsze kryteria lista omówionych ptaków z załącznika I Dyrektywy
Ptasiej obejmuje 14 gatunków.
Bocian biały Ciconia ciconia
Trzmielojad Pernis apivorus
Kania ruda Milvus milvus Gatunek o kategorii NT [bliskie zagroŜenie]
Bielik Haliaetus albicilla Gatunek o kategorii LC – [ najmniejszej troski]
Błotniak stawowy Circus aeruginosus
Orlik krzykliwy Aquila pomarina Gatunek o kategorii LC [najmniejszej troski]
Derkacz Crex cred Gatunek o kategorii DD [dane niepełne]
śuraw Grus grus
Zimorodek Alcedo atthis
Dzięcioł czarny Dryocopus martius
Dzięcioł średni Dendrocopos medius
Lerka Lullula arborea
Muchołówka mała Ficedula parva
Gąsiorek Lanius collurio
Budowa gazociągu na szeregu miejscach nieuchronnie prowadzi do powstania
lokalnego konfliktu z wymogami ochrony przyrody, przejawiającego się w trwałym zniszczeniu
lub czasowym ograniczeniu funkcjonowania siedliska czy biotopu. Dlatego teŜ zaleca się
prowadzenie szeregu działań, które umoŜliwią zminimalizowanie negatywnych skutków
budowy gazociągu dla siedlisk lub gatunków.
Zakres tych działań i ich jakość wynikać będzie z moŜliwości wykorzystania/włączenia
zaleceń w procesie wykonawstwa. Jednak w stosunku do siedlisk o znaczeniu priorytetowym
to właśnie te działania muszą stać się jednym z podstawowych elementów uwzględnianych
w technologii realizacji inwestycji. W związku z efemerycznością lub cyklicznością
występowania niektórych gatunków zwierząt oraz roślin (chronionych) konieczne będzie
uwzględnienie ich występowania i objęcie odpowiednią ochroną (działania ochronne) juŜ
po zatwierdzeniu ostatecznego projektu i harmonogramu jego realizacji. Wymagać to moŜe
wprowadzenia uprzedzających rozpoczęcie inwestycji kontroli terenowych i uwzględnienie
ich wyników w realizowanych pracach. Do działań takich naleŜą:
Działania ograniczające negatywny
poszczególne płaty siedlisk przyrodniczych :
wpływ
inwestycji
w
fazie
budowy
na
Transplantacja płatu: zebranie wierzchniej warstwy gleby wraz z formami
przetrwalnikowymi roślin (cebule, kłącza, korzenie, bulwy, nasiona) i jej
ponowne rozłoŜenie na powierzchni wykopu (montaŜowej) po zakończeniu
prac zasadniczych związanych z budową; działanie zalecane jako
obligatoryjne w bezpośredniej strefie wykopu;
Transplantacja elementów siedliska (pojedyncze płaty roślin) na czas
realizowania prac i ich ponowne wprowadzenie na trasę po zakończeniu prac
zasadniczych związanych z budową;
Prowadzenie prac w obrębie siedlisk w zalecanej porze roku;
Wyprzedzające
prace
przygotowanie
powierzchni
montaŜowej
–
wczesnowiosenne (lub późnojesienne) wykoszenie runi łąk i szuwarów, zimowe
usunięcie zakrzewień dla wykluczenia moŜliwości przystąpienia do lęgów.
Działania ograniczające negatywny wpływ inwestycji w fazie budowy na biotopy
gatunków zwierząt :
Prace w obrębie siedlisk wykonać w zalecanej porze roku;
Wyprzedzające
prace
przygotowanie
powierzchni
montaŜowej
–
wczesnowiosenne (lub późnojesienne) wykoszenie runi łąk i szuwarów, zimowe
usunięcie zakrzewień dla wykluczenia moŜliwości przystąpienia do rozrodu.
Działania ograniczające negatywny wpływ inwestycji w fazie budowy
biotopy ptaków:
na
prace w obrębie siedlisk wykonać w zalecanym okresie wyraŜonym miesiącami
kalendarzowymi;
wyprzedzające prace przygotowanie powierzchni montaŜowej – wczesnowiosenne
(lub późnojesienne) wykoszenie runi łąk i szuwarów, zimowe usunięcie zakrzewień dla
wykluczenia moŜliwości przystąpienia do lęgów;
kontrola terenu – wykonywana przez ornitologa, uprzedzająca rozpoczęcie prac
kontrola odcinka, pozwalająca na wykluczenie ewentualnego bezpośredniego
działania negatywnego na ptaki, np. na zajęte gniazdo, para z nielotnymi młodymi
na gnieździe, kontrola taka moŜe równieŜ z uwagi na brak przeciwwskazań np. w
postaci lęgowych ptaków, umoŜliwić wcześniejsze rozpoczęcie prac.
Realizacja prac z uwagi na okres ich trwania i oraz zastosowane działania
minimalizujące negatywny wpływ na środowisko, nie spowodują wytworzenia stanu podziału
obszarów.
Z analizy danych pochodzących z przeprowadzonej przez zespół mgra Szymkiewicza
inwentaryzacji przyrodniczej rejonu trasy przebiegu planowanego gazociągu w odniesieniu
do krótkotrwałego charakteru ingerencji w środowisko [głównie etap budowy], jak równieŜ
techniczno – technologicznych moŜliwości wdroŜenia działań minimalizujących te ingerencje
wynika, z duŜym prawdopodobieństwem, Ŝe realizacja planowanej inwestycji nie będzie
mieć znaczącego, negatywnego wpływu na cele ochrony obszarów Natura 2000.
RównieŜ dobór miejsc, w których trasa planowanej inwestycji liniowej przekroczy
obszary Natura 2000, jak i proponowane rozwiązania techniczne z zachowaniem reŜimu
technologicznego i działań minimalizujących negatywny wpływ na środowisko pozwalają
załoŜyć, Ŝe przedsięwzięcie to nie naruszy spójności i integralności obszarów Natura 2000,
zarówno na etapie budowy, jak i w czasie eksploatacji.
Proponowany wariant przebiegu trasy gazociągu nie wpłynie na spójność i integralność
obszarów Natura 2000, przez które przebiega. Wynika to z faktu:
krótkoterminowego zajęcia obszarów w granicach pasa montaŜowego na etapie
budowy,
braku bezpośredniego wpływu gazociągu na stan siedlisk przyrodniczych i
gatunków będących celem ochrony obszarów Natura 2000 na etapie
eksploatacji,
przejścia gazociągu przez siedliska przyrodnicze wodne w sposób wykluczający
moŜliwość oddziaływania procesu budowy na nie (zastosowanie przewiertów pod
dnem),
przyjęcia wykonania i pewności powodzenia
ograniczających uciąŜliwość budowy gazociągu.
działań
minimalizujących
i
Realizacja inwestycji nie wpłynie na stan moŜliwości utrzymania lub odtworzenia
właściwego stanu siedlisk lub gatunków będących celem ochrony obszarów Natura 2000.
Potwierdzają to zarówno przyjęty wariant przebiegu trasy gazociągu będący wariantem
minimalizującym negatywny wpływ przedsięwzięcia na etapie budowy, jak i równieŜ przyjęte
w stosunku do poszczególnych płatów siedlisk i biotopów gatunków działania minimalizujące.
Działania te wskazują na moŜliwość zminimalizowania wpływu budowy gazociągu, jak
równieŜ na istotne ograniczenie ubytku powierzchni siedlisk i biotopów.
Analiza zakazów i ograniczeń dla obszarów Natura 2000 i innych parków
krajobrazowych, wykazała, Ŝe planowana inwestycja liniowa poprowadzona według
najkorzystniejszego wariantu I nie spowoduje zagroŜenia według SDF dla tych form ochrony
przyrody.
Na etapie realizacji przedsięwzięcia zakłada się powołanie Nadzoru Przyrodniczego,
którego zadaniem byłoby wypracowanie szczegółowych zasad monitoringu a takŜe
pełnienie nadzoru nad pracami budowlano – montaŜowymi prowadzonymi na terenach
chronionych. Prowadzenie działań zapobiegawczych, wyprzedzających, restauracyjnych i
przesiedleniowych. Niezbędne będzie prowadzenie dokumentacji przyrodniczej i krótkich
waloryzacji przedinwestycyjnych, których wyniki mogą modyfikować niektóre działania.
Ze wszystkich pomników przyrody oŜywionej [usankcjonowanych prawnie i
proponowanych do zatwierdzenia] występujących w rejonie trasy przebiegu planowanego
gazociągu na obszarach 20 gmin jedynie na terenie gminy Słupsk, przy drodze lokalnej
Redzikowo - Wieszyno, planowana trasa gazociągu, na odcinku 2,2 km, prowadzi wzdłuŜ
drogi obsadzonej 218 lipami, a następnie ją przekracza. W tym przypadku przejście przez
drogę wykonane zostanie przy zastosowaniu techniki przewiertu sterowanego, a na odcinku
wzdłuŜ drogi pas montaŜowy znajdować się będzie w bezpiecznej odległości dla tych
drzew.
Miejsca występowania pomników przyrody nieoŜywionej w postaci formacji
geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych oraz fragmenty
eksploatowanych i nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych znajdują się w
znacznej odległości od wyznaczonej trasy gazociągu.
W fazie budowy źródłem hałasu emitowanego do otaczającego środowiska będą
urządzenia wykorzystywane przy pracach ziemnych (koparka, spychacz, itd.) oraz przy
pracach montaŜowych (agregat prądotwórczy, spręŜarka, dźwig, ładowarka itp.), jak
równieŜ środki transportu. Głośność pracy poszczególnych urządzeń waha się w granicach 95
÷ 109 dB.
Prace wykonywane sprzętem generującym hałas będą wykonywane wyłącznie w
godzinach dziennych. UciąŜliwość ta występować będzie tylko w fazie budowy i mieć będzie
charakter miejscowy oraz okresowy, a po zakończeniu prac całkowicie zaniknie.
NajbliŜsze
zabudowania
zidentyfikowane
na
trasie
gazociągu
w poszczególnych miejscowościach to głównie pojedyncze gospodarstwa rolne usytuowane
w najbliŜszej odległości, od proponowanej trasy gazociągu: m. SkarŜa gm. Rymań - odległość
ok. 100 m; m. Karnieszewice i Dąbrowa gm. Sianów odległość ok. 50 m; gm. Sławno m.
Ryszczewo
odległość
ok.
60
m,
m. Wrześnica odległość ok. 50 m, m. Chlebowo odległość ok. 95; m. Wieszyno gm. Słupsk odległość ok. 100 m; m. Zbychowo gm. Wejherowo - odległość ok. 50m; m. Reszki, gm.
Wejherowo - ok. 130 m.
W pobliŜu terenów chronionych akustycznie prace budowlano-montaŜowe naleŜy
prowadzić wyłącznie w godzinach dziennych przy ograniczonej ilości hałasotwórczego
sprzętu pracującego równocześnie.
Na etapie prowadzenia prac budowlanych związanych z inwestycją naleŜy
spodziewać się równieŜ emisji drgań mechanicznych w związku z pracą cięŜkiego sprzętu
wykonującego prace budowlane, dowozu materiałów budowlanych itp. Pracujące maszyny
(np. walce wibracyjne, kafary, cięŜkie samochody cięŜarowe) mogą wywoływać drgania
ciągłe o niskiej i wysokiej częstotliwości.
W przypadku rozpatrywania oddziaływania drgań pochodzących z prac
budowlanych na środowisko i na ludzi w budynkach nie zachodzi obawa o destrukcyjne
działanie tych zjawisk na zdrowie ludzkie.
W czasie eksploatacji rurociągu - w części liniowej przedsięwzięcia – występują tzw.
szumy przepływu, które z uwagi na umieszczenie gazociągu pod powierzchnią ziemi nie
powodują pogorszenia klimatu akustycznego w otaczającym gazociąg środowisku.
Oddziaływanie chwilowe - emisja hałasu z zaworów upustowych urządzeń [emisje pod
kontrolą słuŜb eksploatacyjnych] w przypadku remontów lub awarii. Chwilowe oddziaływania
posiadają największą wartość natęŜenia dźwięku dochodzącą do 130 dB w odległości 1 m
od kolumny wydmuchowej. Sytuacje takie występują bardzo rzadko.
Oddziaływanie stałe - emisja hałasu wynikająca z normalnej pracy obiektu naziemnego
(przepływy substancji w rurach) – w tym przypadku oddziaływanie to nie będzie znaczące,
gdyŜ planowana jest budowa podziemnych przelotowych zespołów zaporowo –
upustowych.
Źródłem hałasu ciągłego inwestycji będą reduktory zainstalowane w Węźle
regulacyjno – pomiarowym w Reszkach, gdzie zastosowane rozwiązania projektowe
zminimalizują propagację hałasu, której wartość na granicy ogrodzenia działki nie przekroczy
45 dB (A).
Na etapie eksploatacji gazociągu wibracje nie będą występować.
Reasumując moŜna stwierdzić, iŜ planowana inwestycja polegająca na budowie
gazociągu przesyłowego wysokiego ciśnienia w fazie budowy spowoduje chwilowe,
krótkotrwałe pogorszenie klimatu akustycznego w rejonie aktualnego miejsca prowadzenia
prac, natomiast w trakcie eksploatacji gazociąg nie będzie powodował uciąŜliwości
akustycznej dla otaczającego środowiska.
Reasumując moŜna stwierdzić, iŜ planowana inwestycja polegająca na budowie
gazociągu przesyłowego wysokiego ciśnienia w fazie budowy spowoduje chwilowe,
krótkotrwałe pogorszenie klimatu akustycznego w rejonie aktualnego miejsca prowadzenia
prac, natomiast w trakcie eksploatacji gazociąg nie będzie powodował uciąŜliwości
akustycznej dla otaczającego środowiska.
Budowa gazociąg spowoduje, iŜ walory krajobrazowe rejonu inwestycji na terenach
dotychczas niezagospodarowanych obniŜą się ze względu na wycięcie roślinności w pasie
prowadzonych robót, a potem na konieczność utrzymywania w trakcie eksploatacji korytarza
technicznego. Z kolei tam gdzie planowany gazociąg przebiegać będzie
wzdłuŜ
istniejącego juŜ gazociągu walory krajobrazowe nie ulegną pogorszeniu z uwagi na istnienie
pasa technicznego, którego szerokość się nie zwiększy. Po zakończeniu robót i
uporządkowaniu terenu zarośnie on roślinnością niską.
Trwałym elementem, który zostanie wprowadzony w istniejący krajobraz będą obiekty
naziemne w postaci przelotowych zespołów zaporowo – upustowych (ZZU) lokalizowanych,
co 10 - 20 km na trasie planowanego gazociągu oraz zespołów śluz i węzła regulacyjno –
pomiarowego . W przypadku planowanych zespołów śluz i węzła będą to obiekty powstałe
w sąsiedztwie istniejących juŜ ZZU – stąd zmiana w krajobrazie nie będzie znaczna.
Wprowadzenie na teren ZZU i Śluz i Węzła zieleni niskiej (trawy) lub średniej (krzewy
zimozielone) poza funkcją ochronną spowoduje równocześnie złagodzenie skutków
wizualnego
pogorszenia
walorów
krajobrazowych,
szczególnie
w
terenie
niezagospodarowanym, cennym przyrodniczo.
Faza budowy i faza eksploatacji systemu dystrybucji gazu nie stworzy
zapotrzebowania na energię elektryczną w ilościach warunkujących budowę źródeł
energetycznych, wobec czego nie będzie źródeł stwarzających potencjalne zagroŜenie
elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym, szkodliwym dla ludzi i środowiska.
W fazie budowy gazociągu, na poszczególnych odcinkach, powstawać będą
odpady stałe związane z prowadzonymi pracami budowlano – montaŜowymi oraz odpady
podobne do komunalnych związane z potrzebami socjalnymi pracowników. Będą to odpady
z grupy 17 odpady z budowy, remontów i demontaŜu obiektów budowlanych oraz
infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych), podgrup: 17
01; 17 02; 17 04; 17 05 i 17 09.
Masy ziemne zaliczone do odpadów oraz odpadowy urobek ziemny (te, które ze
względu na swoje własności posłuŜą do wypełnienia wykopów po ułoŜeniu rurociągu)
gromadzony powinien być na przygotowanych w tym celu miejscach magazynowania lub w
sąsiedztwie prowadzonych wykopów bezpośrednio na przyległym gruncie, w miejscach,
gdzie powierzchnia gruntów jest szczególnie cenna - na specjalnych podkładkach
(płachtach) z tworzyw sztucznych.
Pozostałe odpady nieprzydatne do ponownego zastosowania będą czasowo
gromadzone na specjalnie do tego celu przeznaczonym i stosownie zabezpieczonym miejscu
(wyznaczonym na zapleczu terenu placu budowy), a następnie załadowywane na środki
transportu i wywoŜone bezpośrednio do miejsca przeznaczenia.
Wszystkie odpady resztkowe (ścinki materiałów, kawałki złomu itd.) wytworzone przez
brygadę wykonawczą powinny być w sposób selektywny magazynowane w stosownych
pojemnikach, a następnie przekazywane podmiotom uprawnionym do ich odbioru i
dalszego zagospodarowania.
Z uwagi na róŜnorodność uwarunkowań środowiskowych, głównie gruntowo –
wodnych, a takŜe występujących tu chronionych siedlisk przyrodniczych wskazane jest, w
obszarach szczególnie chronionych oraz podmokłych, gromadzenie posegregowanych
odpadów [potencjalnie niebezpiecznych] w szczelnych, zamykanych przewoźnych
kontenerach.
Podczas prawidłowej, bezawaryjnej pracy planowanego gazociągu odpady nie
będą wytwarzane. Będą natomiast powstawać odpady podczas prowadzenia prac
naprawczych i konserwatorskich prowadzonych przez specjalistyczne firmy, które to firmy
wywozić będą powstałe w czasie ich prac odpady do utylizacji w instalacjach do tego
przystosowanych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie
rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje
o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o duŜym ryzyku wystąpienia
powaŜnej
awarii
przemysłowej
(Dz. U. Nr 58, poz. 535) gaz ziemny jest substancją niebezpieczną.
W przypadku gazociągu tranzytowego mogą wystąpić sytuacje awaryjne, jednak nie
będą się one kwalifikowały w kategorii powaŜnej awarii przemysłowej.
Według danych z raportu opublikowanego w 2007 roku przez Europejską Grupę ds.
zbierania danych na temat wypadków sieci gazowych, całkowita częstotliwość awarii
wynosi średnio 0,37 awarii na rok i 1 000 km długości rurociągów (przedział czasowy
analizowanych danych to lata 1970 – 2007). Awaryjność w okresie ostatnich 5 lat to wartość
0,14 awarii na rok i 1 000 km długości rurociągów. Częstotliwość ta jest 6-krotnie mniejsza niŜ
zanotowany wynik dla pierwszych 5 lat obserwacji po utworzeniu takiej bazy danych.
Główną przyczyną awarii pozostają cały czas czynniki zewnętrzne (50% wszystkich
awarii), następnie 16% to wady budowlane i materiałowe gazociągów oraz 15% korozja.
Relatywnie wysoki odsetek awarii powodowanych przez czynniki zewnętrzne odnotowano
równieŜ w ostatnich 5-latach gromadzenia danych.
W
przypadku
przedmiotowego
gazociągu
wysokiego
ciśnienia,
DN700
wybudowanego z zastosowaniem najlepszej jakości, atestowanych materiałów oraz
poddanego próbie szczelności i wytrzymałości rurociągu wykonanej przed oddaniem go do
eksploatacji, a następnie prowadzenie ciągłego monitoringu jego szczelności wpłynie na
zwiększenie bezpieczeństwa i pewności pracy gazociągu. Według danych Operatora sieci
przesyłowych GAZ-SYSTEM w ostatnich latach nie stwierdzono na terenie Polski samoistnych
awarii.
Odległość planowanego gazociągu, którego trasa rozpoczyna się w Zespole Śluz
„Płoty”, tj. miejsca połoŜonego najbliŜej granicy państwa wynosi 60 km - zdecydowanie
wyklucza moŜliwość oddziaływania transgranicznego.
W przypadku przedmiotowej inwestycji zastosowane będą zgodnie z wymogami
Najlepszej Dostępnej Techniki (BAT – Best available technology) .
Planowany do realizacji gazociąg wysokiego ciśnienia będzie wykonany z
nowoczesnych materiałów specjalnie zalecanych dla tego typu inwestycji, technologia jego
realizacji równieŜ będzie nowoczesnym, a jednocześnie powszechnie stosowanym i
sprawdzonym w praktyce sposobem wykonywania tego typu obiektów.
Dla rozpatrywanej inwestycji
ograniczonego uŜytkowania.
liniowej
nie
przewiduje
się
utworzenia
obszaru
Odczuwalnym elementem zagroŜenia dla ludzi planowana inwestycja moŜe być
wyłącznie w fazie budowy, a czynnikiem powodującym to zagroŜenie będzie emisja hałasu
oraz spalin samochodowych powodowana przez cięŜki sprzęt pracujący na pasie
montaŜowym. Dotyczy to wyłącznie odcinków gazociągu, których trasa przebiega w
najbliŜszym sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej. UciąŜliwości powstające w fazie budowy
będą trwać bardzo krótko, gdyŜ układanie odcinka gazociągu wraz z jego zasypaniem trwa
bardzo krótko, przy dobrej organizacji pracy i optymalnych warunkach terenowych
profesjonalna firma wykonawcza jest w stanie ułoŜyć dziennie odcinek o długości do 20 km.
Zatem dyskomfort odczuwany przez mieszkańców miejscowości leŜących w rejonie trasy
gazociągu będzie chwilowy i tylko w trakcie budowy, natomiast eksploatacja gazociągu
będzie niezauwaŜalna.
W miejscowościach, gdzie trasa gazociągu przebiega w odległości kilkudziesięciu do
stu metrów od zabudowań zagrodowych [SkarŜa gm. Rymań; Karnieszewice i Dąbrowa, gm
Sianów; Ryszczewo, Wrześnica, Chlebowo gm. Sławno; m. Wieszyno gm. Słupsk; m. Zbychowo
i Reszki gm. Wejherowo] przed rozpoczęciem robót budowlanych wykonawca winien
uprzedzić mieszkańców o uciąŜliwościach, jakich mogą doświadczyć i o czasie ich trwania.
Reasumując moŜna stwierdzić, Ŝe planowany do realizacji gazociąg jest inwestycją,
która nie będzie oddziaływała na poszczególne komponenty środowiska w trakcie
bezawaryjnej eksploatacji, negatywny wpływ będzie zauwaŜalny jedynie w fazie prac
budowlano - montaŜowych.
Prawidłowy z punktu widzenia techniki i technologii przebieg tych prac, przestrzeganie
zaleceń niniejszego raportu oraz dotrzymanie reŜimu wykonawczego, jak i później na etapie
eksploatacji reŜimu uŜytkowania
i utrzymania w dobrym stanie technicznym, w
znaczący sposób ograniczy negatywny lub potencjalnie negatywny wpływ zamierzonej
inwestycji
na środowisko przyrodnicze.
W okresie eksploatacji obiekt powinien funkcjonować niezawodnie i zgodnie z
zasadami bezpieczeństwa, nie stwarzając problemów dla otoczenia.