Kontrola okresowa budynków o powierzchni zabudowy powyżej

Transkrypt

PODKARPACKA
OKRĘGOWA IZBA
INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA
www.inzynier.rzeszow.pl
KONTROLA OKRESOWA
BUDYNKÓW
O POWIERZCHNI ZABUDOWY
POWYŻEJ 2000 M2
ORAZ INNYCH OBIEKTÓW
BUDOWLANYCH
O POWIERZCHNI DACHU
PRZEKRACZAJĄCEJ 1000 M2
Prowadzący:
mgr Marian Pędlowski
Rzeszów, marzec 2012
Spis treści
1. Rodzaje okresowych kontroli stanu technicznego ............................................................. 3
2. Zakres przedmiotowy okresowych kontroli budynków o powierzchni
zabudowy powyżej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych
o powierzchni dachu powyżej 1000 m2 ....................................................................................... 5
3. Osoby uprawnionego do dokonywania okresowych kontroli ......................................... 19
4. Protokół z okresowej kontroli ............................................................................................... 21
5. Obowiązki właściciela obiektu oraz osoby dokonującej kontroli ................................... 50
6. Odpowiedzialność właściciela obiektu oraz osoby dokonującej kontroli ..................... 50
2
1. Rodzaje okresowych kontroli stanu technicznego.
Zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane (DZ. U. z 2010 roku Nr 243 poz.
1623 z p. zm.), właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
1) utrzymywać i użytkować obiekt w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony
środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do
nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności
w zakresie związanym z niżej wymienionymi wymaganiami w celu zapewnienia:
1) spełnienia wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji
użytkowania energii;
2) warunków użytkowych zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie:
a) zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb,
w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników,
b) usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów;
3) możliwości dostępu do usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakresie szerokopasmowego
dostępu do Internetu;
4) możliwości utrzymania właściwego stanu technicznego;
5) niezbędnych warunków do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego
budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w
szczególności poruszające się na
wózkach inwalidzkich;
6) warunków bezpieczeństwa i higieny pracy;
7) ochrony ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;
8) ochrony obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską.
Art. 62 Prawa budowlanego nakłada na właściciela lub zarządcę obowiązek poddawania obiektów
budowlanych w czasie ich użytkowania kontroli:
1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne
i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
3
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
Obowiązek ten nie obejmuje właścicieli i zarządców budynków mieszkalnych jednorodzinnych,
obiektów budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego oraz obiektów, których budowa nie
wymaga pozwolenia na budowę, wymienionych w art. 29 ust. 1 Prawa budowlanego - obiekty te
podlegają jednak kontroli rocznej w pozostałym zakresie, jeśli posiadają elementy podlegające
sprawdzeniom, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy - Prawo budowlane (instalacje
i urządzenia służące ochronie środowiska oraz instalacje gazowe i przewody kominowe, a także
podlegają kontroli pięcioletniej, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane
(sprawdzenie stanu technicznego i przydatności do użytkowania budynku, jego estetyki i otoczenia oraz
badanie instalacji elektrycznej).
2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do
użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą
powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu
sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji
przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów;
3) okresowej, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku
budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych
o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2. Wymóg dwukrotnego dokonywania kontroli tego rodzaju
obiektów został wprowadzony do Prawa budowlanego nowelizacją
ustawy – Prawo budowlane
z 10 maja 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 99 poz. 665), obowiązującej od 20 czerwca 2007 r., która była
konsekwencją katastrofy hali na terenie Międzynarodowych Targów Katowickich.
Sposób obliczania powierzchni zabudowy zawiera PN-ISO 9836:1997 - Właściwości użytkowe
w budownictwie - Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych.
Przez powierzchnię zabudowy rozumie się powierzchnię terenu zajętą przez budynek w stanie
wykończonym.
Powierzchnia zabudowy jest wyznaczona przez rzut pionowy zewnętrznych krawędzi budynku na
powierzchnię terenu. Do powierzchni zabudowy nie wlicza się:
1) powierzchni obiektów budowlanych ani ich części nie wystających ponad powierzchnię terenu,
2) powierzchni elementów drugorzędnych, np. schodów zewnętrznych, daszków, markiz, występów
dachowych, oświetlenia zewnętrznego;
3) powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany).
Do powierzchni zabudowy wlicza się portyki, ganki i werandy . Nie wlicza się: podziemnych części
budynku oraz takich zewnętrznych części budynku, jak: pochylnie samochodowe, studzienki
doświetlające okna piwniczne, schody zewnętrzne, tarasy, a także takie występy architektoniczne, jak
4
daszki nad wejściami, gzymsy, okapy, wykusze i wszelkie nadwieszenia wyższych kondygnacji. Nie
potrąca się z powierzchni zabudowy zarówno powierzchni bram, prześwitów, loggii i innych wnęk
w budynku.
Brak jest przepisu lub normy, określającej zasady obliczania powierzchni dachu. Należy stosować reguły
matematyczne.
4) okresowej, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, z uwzględnieniem efektywności
energetycznej kotłów oraz ich wielkości do potrzeb użytkowych:
a) co najmniej raz na 2 lata – opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej
nominalnej wydajności ponad 100 kW,
b) co najmniej raz na 4 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej
nominalnej wydajności 20 kW do 100 kW oraz kotłów opalanych gazem.
Ponadto obowiązkiem właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego jest zapewnienie, dochowując
należytej staranności, bezpiecznego użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych
oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania
atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na
rzekach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu
budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia
lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Niezależnie od kontroli okresowych, właściciel budynku może przeprowadzać przeglądy robocze
mające na celu określenie stanu przygotowania budynku, urządzeń i instalacji do użytkowania w okresie
zimowym.
Właściwy organ nadzoru budowlanego – w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego
obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi,
bezpieczeństwa mienia bądź środowiska – nakazuje przeprowadzenie kontroli, a także może żądać
przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części.
2. Zakres przedmiotowy okresowych kontroli budynków o powierzchni zabudowy
powyżej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu powyżej
1000 m2 .
W polskim systemie prawnym brak jest definicji legalnej pojęcia „wielkopowierzchniowy obiekt
handlowy”. Określenie to zawierała ustawa z
dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu
wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Pod tym pojęciem ustawa rozumiała „obiekt
5
handlowy o powierzchni sprzedaży przekraczającej 400 m2, w którym prowadzona jest jakakolwiek
działalność handlowa”. Z dniem 11 lipca 2008 r. ustawa ta utraciła moc zgodnie z wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 123, poz. 803). W przyjętej nomenklaturze
obiekty „wielkopowierzchniowe”, określane są mianem obiektów o podwyższonym ryzyku użytkowania.
Obowiązek przeprowadzania co najmniej dwukrotnych w ciągu roku kontroli okresowych obiektów
o tzw. podwyższonym ryzyku, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane, dotyczy
jedynie obiektów budowlanych o parametrach ściśle określonych w tym przepisie, tzn. obowiązkiem tym
zostały objęte budynki, które posiadają określoną powierzchnię zabudowy (przekraczającą 2000 m², bez
względu na powierzchnię dachu) oraz inne niż budynki, obiekty budowlane o powierzchni dachu
przekraczającej 1000 m² .
Kwestie okresowych kontroli stanu technicznego obiektów budowlanych, powinny regulować też
przepisy wykonawcze do Prawa budowanego.
Warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych, mogli (ale nie było to obowiązkowe) określić,
w drodze rozporządzenia:
1) minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej – dla budynków
mieszkalnych;
2) właściwi ministrowie, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej – dla innych obiektów budowlanych.
Jedynie dwóch ministrów wydało rozporządzenia dotyczące warunków technicznych użytkowania
obiektów budowlanych:
1) MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH i ADMINISTRACJI z dnia 16 sierpnia 1999 r. dotyczące
warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr 74 poz. 836, zm.
Dz.U.2009 Nr 205 poz. 1584),
2) MINISTRA GOSPODARKI MORSKIEJ z dnia 23 października 2006 r. dotyczące warunków
technicznych
użytkowania
oraz
szczegółowego
zakresu
kontroli
morskich
budowli
hydrotechnicznych.
Rozporządzenie MINISTERA SPRAW WEWNĘTRZNYCH i ADMINISTRACJI z dnia 16 sierpnia
1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych, określa warunki
techniczne użytkowania budynków mieszkalnych, wraz ze związanymi z nimi instalacjami
i urządzeniami technicznymi. Zawiera również regulacje w zakresie okresowych kontroli stanu
technicznego budynków mieszkalnych. Nie obejmują one
innych budynków niż mieszkalne.
W odniesieniu do innych budynków np. przemysłowych, handlowych, służby zdrowia, budynków
sakralnych, nie zostały wydane warunki ich użytkowania. Z braku regulacji, należy przyjąć zasadę
6
analogii i przepisy dotyczące warunków użytkowania budynków mieszkalnych, stosować do innych
budynków.
Rozporządzenie określa warunki, które mają zapewnić:
1) utrzymanie stanu technicznego budynku na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia
w okresie jego użytkowania,
2) ochronę zdrowia i życia ludzi w pomieszczeniach budynku,
3) utrzymanie wymaganego stanu estetycznego budynku, a w przypadku wpisania budynku do rejestru
zabytków - zachowanie jego wartości podlegających ochronie konserwatorskiej,
4) zgodne z przeznaczeniem użytkowanie budynku i znajdujących się w nim pomieszczeń oraz urządzeń
związanych z budynkiem, a w szczególności warunki w zakresie zaopatrzenia w wodę, gaz, energię
cieplną, energię elektryczną, ochronę przeciwpożarową, oraz odprowadzania ścieków i usuwania
odpadów stałych,
5) możliwość racjonalizacji zużycia wody i nośników energii zgodnie z wymaganiami użytkowników
lokali, lecz w sposób nie naruszający interesów osób trzecich i nie powodujący pogorszenia właściwości
użytkowych i technicznych budynku i związanych z nim urządzeń,
6) racjonalne wykorzystanie energii,
7) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich,
8) oświetlenie dzienne mieszkania, o którym mowa w § 3 pkt 9 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z p. zm.).
Rozdział 2 rozporządzenia dotyczy kontroli okresowych budynków mieszkalnych.
W celu właściwego użytkowania budynku należy przeprowadzać kontrole okresowe. Rozporządzenie
stanowi, iż:
1. Kontrole, co do zasady, powinny być przeprowadzane w porze wiosennej.
2. Osoba przeprowadzająca kontrolę budynku powinna przed jej rozpoczęciem zapoznać się z:
1) protokołami z poprzednich kontroli,
2) z protokołami odbioru robót remontowych wykonanych w budynku w okresie od poprzedniej
kontroli,
3) ze zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń
elementów budynku.
Jest to etap wstępny, przygotowawczy do przeprowadzenia dalszej oceny stanu technicznego i ma na celu
dokonanie dotyczących wydarzeń mających miejsce od czasu ostatniej kontroli. Nie obejmuje on jednak
konieczności zapoznania się z dokumentacją budowy. W praktyce nie zachowała się taka dokumentacja
7
budynków wybudowanych kilkadziesiąt lat temu. Dlatego też brak jest możliwości porównania stanu
istniejącego z projektowanym.
Zapoznanie się protokółem poprzedniej kontroli ma na celu przede wszystkim ustalenie, czy roboty
remontowe, zalecane zostały wykonane, a w razie ich nie wykonania dokonujący kontroli ma obowiązek
umieścić w swoim protokóle informację o nie wykonanych robotach. Często zdarza się, iż identyczny
zakres robót remontowych zalecany jest w kilku kolejnych protokółach z okresowych kontroli, bez
jakiejkolwiek informacji o tym, iż był zalecany w poprzednich protokółach i nie wykonany. Ustalenie
zakresu nie wykonanych robót remontowych jest informacją ukierunkowującą kontrolera do konieczności
bardzo dokładnej kontroli elementu budynku, objętego wcześniejszym zaleceniem remontu. Upływ czasu
mógł bowiem spowodować, iż jego stan ten uległ dalszemu pogorszeniu.
Zapoznanie się z protokołami odbioru robót remontowych wykonanych w budynku w okresie od
poprzedniej kontroli, ma na celu przede wszystkim ustalenie, jakie roboty remontowe i w jakim zakresie
zostały wykonane.
Zapoznanie się ze zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń
elementów budynku, pozostaje jedynie „martwym” przepisem. Niezwykle rzadko właściciele lub
zarządców budynków prowadzą ewidencję tego rodzaju zgłoszeń. Każda informacja w tym zakresie,
pozornie błaha, może być niezwykle istotna. Dlatego też osoba kontrolująca stan techniczny budynku,
powinna zalecić właścicielowi prowadzenie takiej ewidencji i ujmowania w niej każdego zgłoszenia
użytkowników lokali dotyczącego stanu technicznego elementu budynku.
Właściwie zgromadzony materiał wstępny, ułatwi przeprowadzenie dalszych czynności kontrolnych.
Oto podstawowe pytania, jakie zadajemy dla kontroli stanu konstrukcyjno-budowlanego wykonywanej
do 31 maja: Stan pokrycia dachowego, obróbek blacharskich, rynien, rur spustowych, włazów na dach po
okresie zimowym. Czy doszło do uszkodzenia elementów dachowych w okresie zimowym? Jaki wpływ
mogą mieć na powstałe uszkodzenia nadzwyczajne warunki pogodowe występujące w porze wiosennej,
takie jak: wyładowania atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady deszczu i gradu? Stan dachu. Czy
w konstrukcji dachu zastosowano właściwe rozwiązania, czy zaprojektowano duże rozpiętości połaci
dachowych ze zmniejszoną ilością podparć i z małym kątem nachylenia? Czy po okresie zimowym
ujawniły się negatywne zmiany w konstrukcji dachu, które wymagają analizy i/lub dodatkowych
zabezpieczeń? Czy stwierdzono uszkodzenia dachu spowodowane skutkami niskich temperatur,
zaleganiem śniegu, uszkodzeniami mechanicznymi powstałymi w porze zimowej? Czy doszło do
odkształceń dachu na skutek nadmiernych obciążeń śniegiem?
8
Początkowe pytania protokołu kontroli stanu konstrukcyjno-budowlanego wykonywanej do 30 listopada:
Stan elementów dachowych. Czy wadliwe wykonanie lub zły stan techniczny tych elementów może
spowodować tworzenie się niecek, w których nasilał się będzie proces zamarzania-rozmarzania
i w konsekwencji narastające zaleganie warstw zlodowaciałego śniegu? Czy kąt nachylenia połaci dachu
może ułatwić zaleganie zbitego śniegu o ciężarze przewyższającym zakładany dla tego typu konstrukcji?
Czy stwierdzono uszkodzenia dachu spowodowane skutkami wysokich temperatur, opadami deszczu lub
uszkodzeniami mechanicznymi, powstałymi w porze wiosenno-letniej? Czy doszło do odkształceń
termicznych dachu? Czy wskutek wymienionych - i podobnych zjawisk - powstały niecki, w których
może gromadzić się topniejący śnieg?
Okresowej „półrocznej” kontroli podlegają elementy budynku narażone na szkodliwe wpływy
atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania, których
uszkodzenia mogą powodować zagrożenie dla:
1) bezpieczeństwa osób,
2) środowiska,
3) konstrukcji budynku.
W trakcie użytkowania obiektu budowlanego, ma miejsce zmiana jego stanu technicznego, powodująca
zmniejszanie się jego sprawności technicznej i wartości użytkowej – spada, w różnym stopniu sprawność
jego konstrukcji. Ma na to wpływ wiele czynników, np.:
1) błędy projektowe i wykonawcze,
2) cechy zastosowanych wyrobów budowanych, mające związek z czasem ich wbudowania,
3) dopuszczanie do nadmiernego obciążania konstrukcji np. zbyt dużą ilością zalegającego śniegu,
4) naruszanie zasad właściwego użytkowania,
5) nieterminowe, konieczne remonty,
Kontrola
stanu
technicznego
obiektu
budowlanego,
jest
zadaniem
niezwykle
złożonym
i stwarzającym wiele problemów. Rzetelne wykonanie kontroli wymaga od kontrolera wszechstronnej
znajomości zagadnienia oraz wiedzy technicznej. Zdarza się, iż wnioski końcowe co do stanu
technicznego, formułowane są bez dostatecznego i wyczerpującego przeprowadzenia czynności
kontrolnych.
Obiekty „wielkopowierzchniowe”, często posiadają konstrukcję stalową. Jej kontrola polega przede
wszystkim na wzrokowej jej ocenie, w poszukiwaniu jej słabych punktów: pojawienie się korozji,
odkształceń, ubytków śrub, zniszczenia spawów. Takie oględziny, a przede wszystkim konstrukcja dachu,
powinny być wykonane bardzo dokładnie. Obiekty takie zazwyczaj posiadają od kilku do kilkunastu
metrów. Oględziny powinny zostać przeprowadzone z użyciem sprzętu mechanicznego (podnośnika) lub
za pomocą lornetki. Oględziny takie mogą być utrudnione wówczas, gdy w obiekcie zastosowano sufit
9
podwieszony i nie zapewniono odpowiedniej ilości otworów kontrolnych. Kontrole takie są obciążone
wówczas dużym błędem. Często brak jest dostępu, chodników komunikacyjnych, umożliwia kontrolę.
W takich okolicznościach konieczne jest stosowanie innych środków kontroli stanu technicznego
konstrukcji obiektu budowanego. Środki te powinny zostać zawarte w przepisach prawnych, tj. w Prawie
budowlanym lub przepisach dotyczących warunków technicznych użytkowania obiektów budowlanych.
Powinny one obejmować przede wszystkim zasady i środki techniczne monitoringu stanu technicznego tj.
wdrożenie systemów „wczesnego ostrzegania”, czyli profilaktyki w zapewnieniu bezpieczeństwa
konstrukcji i bezpieczeństwa użytkowaniu obiektów budowlanych. Kwestia ta została wprowadzona do
polskiego systemu prawnego Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 12 marca 2009 r., zmieniającym
rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. nr 56 z 2009 r. poz. 461). W § 204 dodano bowiem ust. 7 o treści: „Budynki
użyteczności publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej liczby osób,
takie jak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe powinny być
wyposażone, w zależności od potrzeb, w urządzenia do stałej kontroli parametrów istotnych dla
bezpieczeństwa
konstrukcji,
takich
jak:
przemieszczenia,
odkształcenia
i
naprężenia
w konstrukcji”. Przepis nie określa rodzaju urządzeń do kontroli. Ich rodzaj uzależniony będzie między
innymi od rodzaju konstrukcji. Zastosowanie takiego systemu kontroli zapewni możliwość określania
zmian w konstrukcji obiektu, powodowanych różnymi czynnikami: stałymi i zmiennymi i wyjątkowymi.
Ponadto, zgodnie z § 203 - 206 ww. rozporządzenia, budynki i urządzenia z nimi związane powinny być
projektowane i wykonywane w taki sposób, aby obciążenia mogące na nie działać w trakcie budowy
i użytkowania nie prowadziły do:
1) zniszczenia całości lub części budynku,
2) przemieszczeń i odkształceń o niedopuszczalnej wielkości,
3) uszkodzenia części budynków, połączeń lub zainstalowanego wyposażenia w wyniku znacznych
przemieszczeń elementów konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
Konstrukcja budynku powinna spełniać warunki zapewniające nieprzekroczenie stanów granicznych
nośności oraz stanów granicznych przydatności do użytkowania w żadnym z jego elementów i w całej
konstrukcji.
Stany graniczne nośności uważa się za przekroczone, jeżeli konstrukcja powoduje zagrożenie
bezpieczeństwa ludzi znajdujących się w budynku oraz w jego pobliżu, a także zniszczenie wyposażenia
lub przechowywanego mienia.
Stany graniczne przydatności do użytkowania uważa się za przekroczone, jeżeli wymagania użytkowe
dotyczące konstrukcji nie są dotrzymywane. Oznacza to, że w konstrukcji budynku nie mogą wystąpić:
10
1) lokalne uszkodzenia, w tym również rysy, które mogą ujemnie wpływać na przydatność użytkową,
trwałość i wygląd konstrukcji, jej części, a także przyległych do niej niekonstrukcyjnych części budynku,
2) odkształcenia lub przemieszczenia ujemnie wpływające na wygląd konstrukcji i jej przydatność
użytkową, włączając w to również funkcjonowanie maszyn i urządzeń, oraz uszkodzenia części
niekonstrukcyjnych budynku i elementów wykończenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujące uszkodzenia budynku, jego wyposażenia oraz
przechowywanych przedmiotów, a także ograniczające jego użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.
Warunki bezpieczeństwa konstrukcji, uznaje się za spełnione, jeżeli konstrukcja ta odpowiada Polskim
Normom dotyczącym projektowania i obliczania konstrukcji.
KONTROLA ELEMENTÓW BUDYNKU.
Kontrola dachu.
Kompleksowa kontrola dachu powinna obejmować zarówno sprawdzenie stanu pokrycia, jak i kontrolę
konstrukcji, która także może wymagać naprawy. Szczególnie narażone na szkodliwe działanie
warunków atmosferycznych i wszelkie zanieczyszczenia są słabe miejsca w połaci. Zaliczamy do nich
wszelkie połączenia z pionowymi powierzchniami: kominami, ścianami bocznymi lukarn oraz koszami
i zlewniami dachowymi.
Kontrole stropów winny ustalić, czy nie nastąpiły:
- zmiany w sposobie użytkowania pomieszczeń,
- przeciążenia stropów,
- zmiany w układzie ścianek działowych poprzez wykonanie nowych, np. z cegły lub elementów
gipsowych, co mogłoby spowodować przeciążenie stropów,
- niedopuszczalne przebicia otworów przez stropy lub podcinanie konstrukcji stropów bruzdami w celu
przeprowadzenia lub ukrycia przewodów kanalizacyjnych.
Ponadto w przypadku stwierdzenia nadmiernych ugięć stropów (wyrażających się uszkodzeniami ścianek
działowych, odpadaniem tynku i uszkodzeniem posadzek) oraz pęknięć poprzecznych płyt stropowych
należy wykonać ekspertyzę techniczną.
W trakcie dokonywania kontroli fundamentów i ścian piwnic należy szczególną uwagę zwrócić na:
- występowanie pęknięć i zarysowań ścian piwnic,
- zawilgocenia ścian i posadzek,
- odpryski i lokalne uszkodzenia betonu.
Woda w piwnicach może występować ze względu na:
a) nieszczelne przejścia instalacji przez ściany piwnic,
11
b) przecieki wody z przyłącza centralnego ogrzewania,
c) złe spadki opasek wokół budynku lub ich brak,
d) nieprawidłowo wykonane lub uszkodzone kosze przy okienkach piwnicznych,
e) pęknięte - niedrożne żeliwne piony deszczówek,
f) zniszczoną izolację pionową fundamentów, pęknięte ściany piwnic lub nieszczelne złącza elementów.
Podczas kontroli ścian zewnętrznych szczególną uwagę należy zwrócić na to, czy nie występują
wady polegające na:
1. Wychylaniu się z pionu ścian lub pękaniu ich elementów.
2.
Pojawieniu
się
znacznych
rys
(niewłoskowatych),
pęknięć
połączonych
z
ubytkami
i rozwarstwieniem materiału konstrukcyjnego na złączach elementów prefabrykowanych, spękań
i odpadania faktur i tynków.
3. Występowaniu rdzawych wykwitów i innych oznak korozji zbrojenia i betonu od strony zewnętrznej
i wewnętrznej ściany.
4. Pęknięciach konstrukcyjnych płyt balkonowych, stanu balustrad balkonowych oraz obróbek
blacharskich.
5. Przemarzaniu ścian, objawiającym się wykropleniami i oszronieniami na wewnętrznej płaszczyźnie
ściany.
6. Przeciekami opadów atmosferycznych do pomieszczeń użytkowych przez materiał ściany, złącza
pionowe i poziome elementów prefabrykowanych, przez stolarkę, przez połączenie stolarki zewnętrznej
z ościeżami prefabrykatów.
Ponadto w czasie kontroli ścian zewnętrznych należy zwrócić uwagę na stan balustrad, ślusarki oraz
stolarki.
Stolarka i ślusarka wymagają regularnej konserwacji. Przyspieszone zużycie stolarki drewnianej,
malowanej, a tym samym jej niszczenie, następuje w przypadku braku okitowania szyb, nieprawidłowego
odprowadzania wody. Nieprawidłowe odprowadzanie wody powoduje również zamakanie ścian
zewnętrznych.
Kontrola ścian wewnętrznych.
Ściany działowe są najczęściej wykonywane z betonu, cegły, dyli gipsowych, bloczków gazobetonowych,
a także w postaci ścianek zwanych "plastrem pszczelim". Występujące często przypadki pęknięć
w stykach ścian działowych z płytami stropowymi i ze ścianami nośnymi są spowodowane różnicą
odkształceń poszczególnych elementów konstrukcji oraz ugięcia płyt stropowych.
12
Podczas kontroli klatki schodowej należy zwrócić uwagę na:
- zachowanie się elementów konstrukcyjnych,
- rysy i pęknięcia płyt biegów schodowych,
- ubytki biegów schodowych, płyt stropowych, podestowych i spocznikowych oraz ścian,
- oznaki korozji elementów złączy oraz zbrojenia, mogące świadczyć o zagrożeniu konstrukcji
i wymagających wykonania ekspertyzy,
- ubytki i zniszczenia profilu z polichlorku winylu na pochwycie balustrad.
Kontroli polegają również stan techniczny instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska przepisy prawa budowlanego nie precyzują, co należy rozumieć pod pojęciem instalacji i urządzeń
służących ochronie środowiska, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo budowlane.
Mając jednak na uwadze przepisy dotyczące ochrony środowiska, należy przyjąć, że są to instalacje
i urządzenia, które przeciwdziałają negatywnemu oddziaływaniu obiektu na stan środowiska oraz na
życie lub zdrowie ludzi, w szczególności w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza,
wprowadzania
ścieków
do
wód
lub
do
ziemi,
powodowania
hałasu,
wytwarzania
pól
elektromagnetycznych. Takimi urządzeniami są np. urządzenia sanitarne służące oczyszczaniu lub
gromadzeniu ścieków, a także służące do czasowego gromadzenia odpadów stałych, urządzenia filtrujące,
czy wygłuszające. Obowiązek kontroli instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, o którym
mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo budowlane, nie został w żaden sposób ograniczony
w stosunku do rodzaju obiektu budowlanego czy podmiotu zobowiązanego do takiej kontroli okresowej.
Celem kontroli jest zapobieganie negatywnemu oddziaływaniu obiektu na stan środowiska oraz na życie
i zdrowie ludzi i odnoszą się do wszelkiego rodzaju urządzeń wprowadzających gazy i płyny do
powietrza, odprowadzających ścieki do wód, wytwarzających pola elektromagnetyczne.
Zakres kontroli instalacji gazowej obejmuje:
a) pomieszczenie na kurek główny (na zbiorczy gazomierz),
b) pralnie lokatorskie,
c) przewody gazowe w piwnicach wraz z przejściem przewodu przez ścianę zewnętrzną budynku,
d) piony gazowe,
e) przewody gazowe w lokalach,
f) gazomierze,
g) aparaty gazowe.
W czasie kontroli pomieszczenia na kurek główny należy przede wszystkim sprawdzić za pomocą
wykrywacza gazu, czy w pomieszczeniu tym (szafce) nie ulatnia się gaz. Poza tym należy sprawdzić:
a) czy jest bezpośredni dostęp do pomieszczenia (szafki) i czy klucz znajduje się w wyznaczonym
miejscu i jest dostępny o każdej porze dla osób upoważnionych,
13
b) czy wentylacja jest odpowiednia,
c) czy w pomieszczeniu znajdują się inne przedmioty (dopuszcza się umieszczenie w pomieszczeniu
tylko wodomierza),
d) czy instalacja elektryczna spełnia warunek elektroenergetycznego urządzenia przeciwwybuchowego,
e) czy przewody gazowe wraz z zamontowanym uzbrojeniem są w odpowiednim stanie technicznym
(stan zamocowania, powłoki antykorozyjnej, zawilgocenie itp.).
W czasie kontroli instalacji gazowych w piwnicach, pionów, instalacji w lokalach należy sprawdzić:
a) szczelność instalacji aparatów gazowych,
b) stan powłok ochronnych,
c) stan zamocowania przewodów i przejść przez przegrody budowlane, sposób prowadzenia przewodów
w stosunku do przewodów innych instalacji, stan aparatów gazowych,
d) prawidłowość ułożenia rur spalinowych oraz ciągu w przewodzie spalinowym,
e) czy nie wprowadzono samowolnych zmian w instalacji i w sposobie użytkowania pomieszczeń.
Szczelność instalacji gazowych sprawdza się wykrywaczem gazu, a dla ustalenia miejsca nieszczelności
należy posłużyć się wodą mydlaną. Oprócz sprawdzania szczelności instalacji w poszczególnych
lokalach, jeśli sprawdzenie wykrywaczem gazu nie ujawniło nieszczelności, zaleca się dodatkowe
sprawdzenie przy otwartym kurku przed gazomierzem i otwartych kurkach przed aparatami gazowymi
oraz zamkniętych kurkach przed palnikami - przez obserwację wskazań gazomierza w ciągu pół godziny.
Zakres kontroli przewodów wentylacyjnych powinien obejmować:
a) przewody w piwnicach wraz z ich uzbrojeniem,
b) przewody i elementy uzbrojenia w pomieszczeniach ogólnego użytku oraz pralniach, suszarniach itp.
pomieszczeniach.
c) przewody w lokalach wraz z ich uzbrojeniem,
d) urządzenia w lokalach nie przewidziane dokumentacją projektową, pod kątem ich zgodności
z wymaganiami przepisów dotyczących bezpieczeństwa użytkowników,
e) wszelkie urządzenia z mechanicznym napędem, służące do usuwania powietrza, przyłączone do
przewodów wentylacyjnych obsługujących więcej niż jeden lokal powinny być zdemontowane;
użytkowników lokali, w których znajdują się takie urządzenia, należy poinformować o obowiązujących
przepisach oraz zagrożeniu wynikającym z funkcjonowania tego typu urządzeń (możliwość zatrucia
tlenkiem węgla),
f) trzony wentylacyjne w przestrzeni poddasza oraz ponad dachem wraz z ich uzbrojeniem,
g) dojścia do kominów, włazy, drabiny, ławy kominiarskie.
W czasie kontroli należy zwrócić uwagę na szczelność obsadzenia rozet, kratek wentylacyjnych,
drzwiczek rewizyjnych i wyczystnych, obciążenia ścianek przewodów przez zawieszone przybory
sanitarne lub inne elementy wyposażenia pomieszczeń.
14
Równocześnie z kontrolą przewodów wentylacyjnych, należy sprawdzić otwory nawiewne w drzwiach,
przede wszystkim do pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia gazowe.
Kontrola przewodów spalinowych i dymowych powinna obejmować:
a) przewody w piwnicach wraz z ich uzbrojeniem,
b) przewody w lokalach wraz z ich uzbrojeniem oraz połączeniami przewodów z aparatami gazowymi
i piecami oraz trzonami kuchennymi,
c) urządzenia w lokalach nie przewidziane dokumentacją, szczególnie z wmontowanymi wentylatorami
z napędem elektrycznym pod kątem wpływu tych urządzeń na zakłócenie działania przewodów
z grawitacyjnym przepływem powietrza lub spalin. Urządzenia te, jako zagrażające bezpieczeństwu,
winny być zdemontowane. Wymóg taki określony jest przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
d) trzony spalinowe i dymowe w przestrzeni poddasza oraz ponad dachem wraz z ich uzbrojeniem,
e) dojścia do kominów, włazy, drabiny, ławy kominiarskie.
W czasie kontroli należy zwrócić uwagę na szczelność obsadzenia rozet, drzwiczek rewizyjnych
i wyczystnych, obciążenia ścianek przewodów przez zawieszone przybory sanitarne lub inne elementy
wyposażenia pomieszczeń.
Zakres kontroli przewodów kominowych powinien obejmować:
1) badanie drożności przewodów kominowych,
2) badanie prawidłowości podłączeń w tym ilość i rodzaj podłączeń (kratek wentylacyjnych,
palenisk gazowych lub węglowych) podłączonych do jednego przewodu kominowego,
3) stan techniczny drzwiczek rewizyjnych,
4) stan techniczny łączników, rur zapiecowych,
5) prawidłowość zainstalowanych kratek wentylacyjnych (wielkość ich powierzchni chłonnej) czy
jest zapewniony dostęp powietrza zewnętrznego koniecznego do prawidłowej cyrkulacji
powietrza w lokalu,
6) czy w lokalu istnieją urządzenia wymuszające ciąg kominowy w przypadku gdy istnieją paleniska
obsługiwane ciągiem grawitacyjnym lub gdy urządzenia te funkcjonują w przewodach wentylacji
zbiorczej,
7) badanie prawidłowości ciągu kominowego,
8) badanie stanu technicznego kominów ponad dachem w tym głowic kominowych, ścian
kominowych nad dachem i na strychu, nasad kominowych,
9) prawidłowości wylotów przewodów,
10) badanie prawidłowości dostępu do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych w tym
stanu technicznego: włazów, drabin, ankrów itp., ław kominiarskich,
15
11) badanie szczelności przewodów kominowych,
12) ocenę innych nieprawidłowości mogących wpływać na zagrożenie bezpieczeństwa mieszkańców,
13) badanie drożności.
W toku kontroli szczegółowym sprawdzeniem należy również objąć stan techniczny:
1) zewnętrznych warstw przegród zewnętrznych (warstwa fakturowa), elementów ścian
zewnętrznych (attyki, filary, gzymsy), balustrad, loggii i balkonów - kontrola ma na celu ustalenie
stanu technicznego warstwy fakturowej. Z uwagi na bezpieczeństwo osób znajdujących się w strefie
obiektów istotna jest stabilność warstwy fakturowej, podlegającej bezpośredniemu oddziaływaniu
czynników atmosferycznych. Kontrola budynków, wykonanych z wielkopłytowych warstwowych
ścian zewnętrznych, powinna obejmować określenie:
1) zakresu zawilgacania ścian oraz występowania zagrzybienia na ścianach wewnątrz mieszkań,
2) uszkodzeń warstwy elewacyjnej lub ułożonego na niej tynku,
3) rozmieszczenia spękań warstwy fakturowej,
4) obecności raków lub słabego zagęszczenia betonu,
5) miejsc, gdzie wieszaki lub siatki zbrojeniowe nie są otulone,
6) stanu uszczelnień złączy między płytami,
7) stanu obróbek blacharskich okien.
Badanie elewacji powinno zawierać:
1) inwentaryzacją wad i uszkodzeń elewacji,
2) określenie stanu elementów wpływających na obciążenie wieszaków np. grubość warstwy
fakturowej i ocieplenia,
3) badania nieniszczące płyt fakturowych w celu oceny zgodności z projektem w zakresie liczby,
rozkładu wieszaków, prętów kotwiących i siatek zbrojeniowych,
4) odkrywki kontrolne w celu określenia współpracy części płyt, stanu
łączników i zakresu
uszkodzeń powstałych w czasie eksploatacji, a także pobrania próbek do badań laboratoryjnych
(o ile takie byłyby konieczne).
W ramach oględzin i badań wewnątrz pomieszczeń należy zwracać uwagę na czynniki wpływające
na przyspieszenie procesów degradacji. Należy sprawdzić, czy występują zawilgocenia ścian (przy
oknach, nadprożach, złączach ścian), grzyby pleśniowe, plamy itp., oraz określić zakres
występowania tych czynników. Konieczne jest określenie skuteczności działania wentylacji.
Stan techniczny elementów należy ocenić na podstawie analizy wszystkich badanych części płyty,
a w razie stwierdzenia nieprawidłowości, sformułować zalecenia wykonania niezbędnych robót
remontowych oraz kolejności wykonania.
16
Jeżeli stwierdzone zostaną wady wykonania elementów, a także objawy świadczące o postępie degradacji
płyty, o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa, należy przeprowadzać wówczas dokładne badania wad
i uszkodzeń elewacji wynikających z wystąpienia warunków stymulujących degradację połączeń warstw
w elementach ściennych. Niezbędne jest wykonanie badań, które pozwolą określić rzeczywiste wartości
obciążeń wynikające z grubości warstw i zmiany relacji równowagi między elementami.
Kontrola elementów ścian zewnętrznych (attyki, filary, gzymsy), balustrad, loggii i balkonów, powinna
obejmować przede wszystkim ocenę ich stateczności, występujących zarysowań lub pęknięć, odspojenia
tynków i jego ubytków. Należy zwrócić uwagę na to, czy balustrady nie mają ostro zakończonych
elementów, a ich wysokość oraz maksymalny prześwit lub wymiar otworu pomiędzy elementami
wypełnienia, zapewniającymi skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób, a szklane elementy balustrad
wykonane są ze szkła o podwyższonej wytrzymałości na uderzenia, tłukącego się na drobne, nieostre
odłamki;
2) urządzeń zamocowanych do ścian i dachu budynku – kontrolą należy objąć wszystkie elementy np.
reklamy i gabloty reklamowe, tablice informacyjne, klimatyzatory, anteny satelitarne, daszki, osłony
przeciwsłoneczne, urządzenia oświetleniowe, kraty zewnętrzne i okiennice, parapety zewnętrzne.
Należy dotknąć każdego elementu i ocenić jego stabilność i trwałość. W razie jakichkolwiek
wątpliwości zależy zalecić bezzwłoczne wzmocnienie mocowania urządzenia albo jego demontaż;
3)elementów odwodnienia budynku oraz obróbek blacharskich oraz pokryć dachowych – należy
zwrócić uwagę na: wpusty dachowe i filtry przy wpustach, zalegające kamienie, gałęzie i liście oraz
innych zanieczyszczenia, sprawdzić szczelność pokrycia przy wszystkich elementach przebijających
połać dachu, na porosty organiczne, na zanieczyszczenie
rynien lub koryt odwadniających,
zabezpieczenie antykorozyjne obróbek blacharskich;
4) instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej – kontrolą instalacji centralnego
ogrzewania należy objąć: przewody w piwnicach wraz z ich uzbrojeniem oraz izolacją ciepłochronną,
przewody instalacyjne w lokalach, grzejniki, odpowietrzenie instalacji.
Kontrola instalacji centralnego ogrzewania powinna być dokonywana wyłącznie w czasie jej
funkcjonowania (tj. w sezonie ogrzewczym). Kontrola instalacji c.o. powinna być dokonywana tylko
w okresie prawidłowej pracy węzła cieplnego (kotłowni). W razie stwierdzenia nieprawidłowości
w funkcjonowaniu węzła cieplnego komisja powinna zalecić podjęcie działań mających na celu
właściwą pracę węzła. Dalsze czynności komisja może podjąć po wyregulowaniu pracy węzła
cieplnego. Kontrola instalacji centralnego ogrzewania obejmuje przewody w piwnicach wraz z ich
uzbrojeniem oraz izolacją ciepłochronną. Kontrola instalacji centralnego ogrzewania powinien
obejmować:
a) przewody w piwnicach wraz z ich uzbrojeniem oraz izolacją ciepłochronną,
17
b) przewody instalacyjne w lokalach,
c) grzejniki,
d) odpowietrzenie instalacji.
Celem kontroli jest w szczególności:
- ustalenie stref niedogrzewań,
- przeprowadzenie kontrolnych pomiarów temperatur wewnątrz wytypowanych pomieszczeń
zlokalizowanych w reprezentatywnych miejscach budynku,
- sprawdzenie aktualnych średnic kryz w reprezentatywnych miejscach instalacji, w tym w kilku
wybranych pomieszczeniach,
- sprawdzenie prawidłowości działań eksploatacyjnych dla ustalenia:
- czy nie zaistniały przypadki ingerencji osób nieupoważnionych (zmiana wielkości grzejnika, zmiana
średnicy kryz dławiących itp.),
- czy zład jest należycie odpowietrzany,
- czy nie występuje przepływ czynnika w przewodach odpowietrzających,
- czy poziom wody w instalacji jest właściwy.
- sprawdzenie stanu szczelności instalacji.
Jeżeli występują nieszczelności, konieczne jest skontrolowanie stref występowania nieszczelności.
Występowanie nieszczelności (rur, zaworów) na pojedynczych pionach lub poziomach wskazuje na
wady materiałowe lub jest skutkiem oddziaływania określonych przyczyn zewnętrznych.
Chropowate i widoczne produkty korozji na powierzchniach zewnętrznych rur i armatury są
zazwyczaj spowodowane dużym zawilgoceniem powietrza w tym miejscu (np. na skutek wpływu
czynnika grzejnego) bądź wyciekami z przewodów wodno-kanalizacyjnych, albo wilgoci
kondensującej się na chłodnych powierzchniach.
W czasie kontroli instalacji wody ciepłej należy sprawdzić:
a) poziome przewody w piwnicach wraz z ich uzbrojeniem,
b) przewody pionowe wraz z ich uzbrojeniem,
c) stan izolacji cieplnej,
d) przewody doprowadzające wodę do punktów jej poboru,
e) sprawność funkcjonowania cyrkulacji,
f) miejsca przejść przewodów przez przegrody budowlane;
5) urządzeń stanowiących zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku – należy dokonać oceny
w zakresie stanu technicznego urządzeń np. mocowania skrzynek na węże przeciwpożarowe, czy też
ogólny stan techniczny osprzętu zabezpieczenia przeciwpożarowego budynku. Kontrola ta nie
zastępuje czynności kontrolnych, dokonywanych przez służby prewencji straży pożarnej;
18
6) elementów instalacji kanalizacyjnej odprowadzających ścieki z budynku - w ramach kontroli
należy ocenić: właściwy stanu przewodów, zabezpieczenia przewodów przed zamarzaniem,
właściwości hydrodynamicznych przewodów kanalizacyjnych.
instalacji
kanalizacyjnej
w
budowlach
wymaga
Sprawdzenie poprawności działania
sprawdzenia:
stanu
przyborów
sanitarnych
i urządzeń kanalizacyjnych, podejścia odpływowego, pionów kanalizacyjnych wraz z rurami
wywiewnymi, poziomów kanalizacyjnych wraz z ich uzbrojeniem do pierwszej studzienki rewizyjnej na
przykanaliku (licząc w kierunku spływu ścieków). Kontrola instalacji kanalizacyjnej obejmuje:
a) stan przyborów sanitarnych i urządzeń kanalizacyjnych,
b) podejścia odpływowe,
c) piony kanalizacyjne wraz z rurami wywiewnymi,
d) poziomy kanalizacyjne wraz z ich uzbrojeniem do pierwszej studzienki rewizyjnej na przykanaliku
(licząc w kierunku spływu ścieków),
e) wszystkie elementy kanalizacji deszczowej do pierwszej studzienki na przykanaliku;
7) przejść przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku – należy przede wszystkim zwrócić uwagę
na kwestię uszczelnienia przejść przyłączy, ponieważ niedostateczne uszczelnienie może być
źródłem dodatkowego ochładzania budynku, a w razie podwyższenia poziomu wód gruntowych lub
powodzi, miejscem przenikania wody do budynku.
3. Osoby uprawnionego do dokonywania okresowych kontroli.
Kontrolę stanu technicznego obiektów budowlanych (poza kontrolami instalacji elektrycznych,
piorunochronnych, gazowych i urządzeń chłodniczych – w pewnej mierze – przewodów kominowych,
mogą przeprowadzać co do zasady wyłącznie osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej
specjalności i odpowiednim zakresie.
W zależności od przedmiotu okresowej kontroli, upoważnioną do jej dokonania będzie więc osoba, która
dysponuje uprawnieniami do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi w specjalności
konstrukcyjno – budowlanej, bądź uprawnieniami do projektowania lub kierowania robotami
budowlanymi w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych,
wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych, a także uprawnieniami budowlanymi do
projektowania lub kierowania robotami budowlanymi w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń elektrycznych elektroenergetycznych bez ograniczeń w zależności od zakresu
posiadanych uprawnień.
Wykaz
wszystkich
specjalności
i
specjalizacji
techniczno-budowlanych
wyodrębnionych
w specjalnościach budowlanych określa rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia
28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz.
578 z p. zm.).
19
Art. 104 ustawy - Prawo budowlane deklaruje poszanowanie praw nabytych, stwierdzając, że nie ulega
zmianie zakres uprawnień budowlanych nabytych pod rządami poprzednio obowiązujących przepisów.
Zatem uprawnionymi do dokonywania okresowych kontroli będą również osoby, które nabyły wymagane
kwalifikacje przed wejściem w życie obecnie obowiązującej ustawy – Prawo budowlane.
Posiadanie wyłącznie uprawnień w specjalności konstrukcyjno - budowlanej nie będzie upoważniało do
przeprowadzania okresowej kontroli wszystkich elementów budynku wymienionych w art. 62 ust. 1
ustawy – Prawo budowlane. Decyzja o nadaniu uprawnień budowlanych lub o stwierdzeniu posiadania
przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie określa
każdorazowo zakres prac projektowych lub robót budowlanych w danej specjalności, do których
uprawniona jest dana osoba. Zatem, zakres uprawnień budowlanych należy odczytywać zgodnie z treścią
decyzji o ich nadaniu. Obecnie, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach
zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42 z p.
zm.), w sprawie tej należy zwracać się do właściwej izby samorządu zawodowego.
Osoby
uprawnione
do
dokonywania
kontroli
okresowych
instalacji
elektrycznych
piorunochronnych i gazowych i urządzeń chłodniczych.
Kontrolę
stanu
technicznego
instalacji
elektrycznych,
piorunochronnych
i
gazowych
mogą
przeprowadzać zarówno osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności, jak
również kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz
sieci energetycznych i gazowych, tzn. świadectwa kwalifikacyjne wymagane przy wykonywaniu dozoru
nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych, o których mowa w § 5 ust. 1
pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r.
w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się
eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z p. zm.).
Do przeprowadzania takich kontroli upoważnione są więc osoby posiadające uprawnienia budowlane
w specjalności instalacyjnej, jak i osoby posiadające kwalifikacje wynikające z przepisów o dozorze
technicznym i energetyce i w tym przypadku bez znaczenia jest fakt posiadania lub nie posiadania przez
nie uprawnień budowlanych.
Osoby uprawnione do dokonywania kontroli okresowych przewodów kominowych.
Do dokonywania kontroli stanu technicznego przewodów kominowych w użytkowanych obiektach
budowlanych upoważnione są:
1) osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim – w odniesieniu do przewodów
dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych,
2) osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności - w odniesieniu do:
20
a) przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych,
b) kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych,
w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.
Kontrole stanu technicznego przewodów kominowych, obok kominiarzy, którzy kontrolują przewody
dymowe oraz grawitacyjne przewody spalinowe i wentylacyjne, wykazując się przy tym kwalifikacjami
mistrza w zawodzie kominiarskim, mogą więc również wykonywać osoby posiadające uprawnienia
budowlane w odpowiedniej specjalności. Wyłącznie osoby z uprawnieniami budowlanymi mogą
kontrolować kominy przemysłowe, kominy wolno stojące oraz kominy lub przewody kominowe,
w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.
Przez uprawnienia budowlane odpowiednie do dokonywania kontroli stanu technicznego przewodów
kominowych i wentylacyjnych, rozumie się uprawnienia, które upoważniają ich posiadacza do
projektowania lub kierowania robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno – budowlanej oraz
uprawnienia do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi w specjalności instalacyjnej
w zakresie sieci, instalacji i urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych
i gazowych, w zależności od zakresu posiadanych uprawnień. Osoby posiadające stosowne
uprawnienia w ograniczonym zakresie, mogą przeprowadzać kontrole stanu technicznego
przewodów kominowych i wentylacyjnych tylko w obiektach wchodzących w zakres tych
uprawnień.
4. Protokół z okresowej kontroli.
Prawo budowlane, a także żaden z przepisów wykonawczych, nie zawiera urzędowego wzoru druków
protokółów, sporządzanych po przeprowadzeniu okresowej kontroli stanu technicznego. Sporządzenie
protokołu jest ostatnią czynnością w procesie kontroli stanu technicznego.
Protokoły sporządzane w wyniku kontroli okresowych powinny zawierać określenie:
1) stanu technicznego elementów budynku objętych kontrolą,
2) rozmiarów zużycia lub uszkodzenia elementów budynku objętych kontrolą,
W tym celu skorzystać można z „Zasad ustalania zużycia obiektów budowlanych” - WACETOB.
21
3) zakresu robót remontowych i kolejności ich wykonywania,
22
4) metod i środków użytkowania elementów budynku narażonych na szkodliwe działanie wpływów
atmosferycznych i niszczące działanie innych czynników,
5) zakresu nie wykonanych robót remontowych zaleconych do realizacji w protokołach z poprzednich
kontroli okresowych.
Do protokołów, w razie potrzeby należy dołączyć dokumentację graficzną wykonaną w toku kontroli.
Dane zawarte w protokołach kontroli powinny stanowić podstawę do sporządzenia zestawienia robót
remontowych budynku. Zestawienie powinno zawierać podział robót na:
1) roboty konserwacyjne,
2) naprawy bieżące,
3) naprawy główne.
Zestawienie napraw bieżących i głównych stanowi podstawę do sporządzenia planu robót remontowych.
Plan robót remontowych powinien być sporządzony z zachowaniem pierwszeństwa dla robót mających
na celu:
1) eliminację zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników lokali i osób trzecich,
2) zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku,
3) spełnienie wymagań ochrony środowiska,
4) zachowanie zapobiegawczego charakteru remontu.
Przy remontach budynku należy zapewnić:
1) realizację robót w kolejności wynikającej z opracowanego planu remontów,
2) bezpieczeństwo użytkowników i osób trzecich w trakcie prowadzenia robót,
3)
stosowanie
rozwiązań
technicznych,
materiałowych
i
technologicznych
ograniczających
uciążliwość użytkowania lokali oraz podnoszących walory użytkowe lokali.
Wszelkie zmiany w stosunku do istniejących rozwiązań, dokonywane w związku z wykonywaniem robót
remontowych, nie powinny powodować pogorszenia stanu technicznego i właściwości użytkowych
elementów budynku oraz naruszać interesów użytkowników lokali lub osób trzecich.
PRZYKŁADOWE WZORY PROTOKÓŁÓW.
Załączone druki nie są zatem prawnie obowiązującymi i mają charakter pomocniczy, ułatwiający
przygotowanie takiego protokółu.
23
1. Protokół z „półrocznej” kontroli stanu technicznego – specjalność: konstrukcyjno – budowlana.
PROTOKÓŁ
z okresowej „półrocznej” kontroli stanu technicznego budynku
Podstawa
prawna
Art. 62 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 62 ust. 1 pkt 1ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo
budowlane (Dz. U. z 2010 roku Nr 243, poz. 1623 z p. zm.) w związku z § 4 – 5
Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999
roku w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (DZ. U.
Nr 74 poz. 836 z p. zm.)
Kontrola wykonywania w terminie:
do 31 maja
do 30 listopada
ZAKRES KONTROLI OBEJMUJE SPRAWDZENIE:
1) wykonania zaleceń z poprzednich kontroli okresowych,
2) stanu technicznego elementów budynku,
3) stanu technicznego urządzeń służących ochronie środowiska,
Data następnej kontroli
Data kontroli
OSOBA PRZEPROWADZAJĄCA KONTROLĘ
Imię i nazwisko
Nr upr. bud.
Nr członkowski
POIIB
Telefon kontaktowy
INFORMACJE OGÓLNE O BUDYNKU
Rodzaj budynku
Adres budynku
Fotografia budynku (widok ogólny)
Właściciel lub
zarządca
Imię
i nazwisko lub nazwa
Adres
Telefon kontaktowy
24
Rodzaj konstrukcji
żelbetowa
murowana
Powierzchnia
zabudowy
drewniana
stalowa
inna
Powierzchnia
dachu
PRZED ROZPOCZĘCIEM KONTROLI ZAPOZNANO SIĘ Z PROTOKÓŁAMI :
poprzedniej „półrocznej” kontroli stanu technicznego
Data kontroli
Ustalenia pokontrolne
odbioru robót remontowych, wykonanych w budynku w okresie od poprzedniej kontroli
Zakres wykonanych robót remontowych
Data kontroli
ze zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń elementów
budynku
Imię i nazwisko
Treść zgłoszenia
zgłaszającego
ZAKRES NIE WYKONANYCH ROBÓT REMONTOWYCH ZALECONYCH DO REALIZACJI
W PROTOKÓŁACH Z POPRZEDNIEJ KONTROLI OKRESOWEJ
Data protokołu
Nie wykonane roboty remontowe
DOKUMENTACJA BUDYNKU
(dokumentacja budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz dokumentacja
powykonawcza: pozwolenie na budowę, projekt budowlany, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych
i końcowych, operaty geodezyjne, książki obmiarów oraz dokumentacja powykonawcza geodezyjne pomiary
powykonawcze)
jest kompletna
niekompletna
brak
DOKOMENTACJA UŻYTKOWANIA
(np.: dokumentacja odbioru budynku, dokumentacja eksploatacyjna wraz protokołami okresowych kontroli stanu
technicznego, opiniami technicznymi i ekspertyzami dotyczącymi budynku, dokumentacja eksploatacyjna,
w tym metryka instalacji piorunochronnej, dokumentacja powykonawcza robót budowlanych i remontów wraz
z protokołami odbioru tych robót)
jest kompletna
niekompletna
brak
KSIĄŻKA OBIEKTU BUDOWLANEGO
jest prowadzona
niekompletna
brak
USTALENIA PO SPRAWDZENIU STANU TECHNICZNEGO
Elementy,
urządzenia
Opis stanu technicznego
25
warstwa fakturowa
fundamenty
izolacje poziome
izolacje pionowe
ściany nośne
kominy poniżej
dachu
ściany działowe
słupy
stropy
podciągi
wieńce
konstrukcja dachu
schody wewnętrzne
balustrady
Elementy zewnętrzne
gzymsy
attyki
filary
balkony
tarasy
loggie
schody zewnętrzne
balustrady
stolarka okienna
parapety
stolarka drzwiowa
kominy nad dachem
podjazdy dla osób
niepełnosprawnych
Urządzenia zamocowane do ścian i dachu
szyldy, reklamy
klimatyzatory
anteny
ławy kominiarskie
Pokrycie dachowe i elementy odwodnienia
pokrycie dachu
obróbki blacharskie
rynny
rury spustowe
płytki odbojowe
Urządzenia, stanowiące zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku
hydranty
instalacja
piorunochronna
(ogólny stan
techniczny)
Urządzenia służące ochronie środowiska
26
zbiorniki
bezodpływowe
do gromadzenia
nieczystości ciekłych
urządzenia
do oczyszczania
ścieków
urządzenia filtrujące
urządzenia
wygłuszające
Stwierdzone uszkodzenia oraz braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi,
bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną w czasie lub
bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli _____________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
W celu usunięcia ww. nieprawidłowości należy bezzwłocznie wykonać ______________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
Jako właściciel - zarządca - użytkownik obiektu budowlanego * potwierdzam obowiązek usunięcia ww.
stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli.
________________________
(data)
___________________________________
(podpis)
W związku ze stwierdzeniem uszkodzeń lub braków, które mogłyby spowodować ww. zagrożenia, kopia
protokółu zostanie bezzwłocznie przekazany do Powiatowego (Wojewódzkiego) Inspektora Nadzoru
Budowlanego w ________________________ .
METODY I ŚRODKI UŻYTKOWANIA ELEMENTÓW BUDYNKU NARAŻONYCH NA
SZKODLIWE DZIAŁANIE WPŁYWÓW ATMOSFERYCZNYCH I NISZCZĄCE DZIAŁANIE
INNYCH CZYNNIKÓW
__________________________________________________________________________________________
KLASYFIKACJA STANU TECHNICZNEGO ORAZ OKREŚLENIE STOPNIA ZUŻYCIA
ELEMENTÓW OBIEKTU
__________________________________________________________________________________________
Kryteria ogólne oceny i klasyfikacji stanu zużycia technicznego elementów obiektu
Klasyfikacja
stanu
technicznego
Procentowe
zużycie
elementu
bardzo dobry
0 - 15
zadowalający
16 - 30
Kryterium oceny
Elementy budynku są dobrze utrzymane, nie wykazują zużycia i uszkodzeń
Elementy budynku utrzymane jest w należytym stanie technicznym. Celowa jest
bieżąca konserwacja
27
średni
31 - 50
zły
51 - 70
W elementach budynku występują niewielkie uszkodzenia i ubytki, nie zagrażające
bezpieczeństwu ludzi lub mienia. Celowa jest naprawa bieżąca.
W elementach budynku występują znaczne uszkodzenia lub ubytki. Wymagana
naprawa główna
USTALENIA DOTYCZĄCE SPEŁNIENIA WYMAGAŃ PODSTAWOWYCH W ZAKRESIE
bezpieczeństwa
konstrukcji
bezpieczeństwa
użytkowania
możliwości
utrzymania
właściwego stanu
technicznego
Fot.
ZAKRES ROBÓT REMONTOWYCH I KOLEJNOŚĆ ICH WYKONANIA
nr
WNIOSEK KOŃCOWY
- elementy budynku znajdują się w należytym stanie technicznym, zapewniającym jego sprawność techniczną
i dalsze, bezpieczne jego użytkowanie,
- elementy budynku znajdują się w należytym stanie technicznym, jednakże zapewnienie jego pełnej
sprawności technicznej wymaga wykonania bieżącej konserwacji, naprawy bieżącej lub naprawy głównej,
- część elementów budynku może zagrażać życiu lub zdrowiu, bezpieczeństwu mienia lub środowisku – należy
zakazać jego użytkowania w części,
- elementy budynku zagrażają życiu lub zdrowiu, bezpieczeństwu mienia lub środowisku – należy zakazać
jego użytkowania w całości lub w części,
- część elementów budynku znajduje się w nieodpowiednim stanie technicznym, bezpośrednio grożącym
zawaleniem, niezbędny zakaz jego użytkowania oraz dokonanie rozbiórki budynku lub jego części,
- urządzenia służące ochronie środowiska znajduje się w odpowiednim stanie technicznym,
- urządzenia służące ochronie środowiska, wymagają bieżącej konserwacji - naprawy bieżącej - naprawy
głównej*
* niepotrzebne wykreślić lub usunąć
DOKUMENTACJA FOTOGRANICZNA WYKONANA PODCZAS KONTROLI
(elementy budynku, posiadające usterki lub wady, przewidziane do remontu)
fot. nr 1
fot. nr 2
Oświadczam, iż ustalenia zawarte w protokóle są zgodne ze stanem faktycznym:
_____________________________________
(czytelny podpis osoby przeprowadzającej kontrolę)
28
2. Protokół z „półrocznej” kontroli stanu technicznego – specjalność: instalacje sanitarne
PROTOKÓŁ
z okresowej „półrocznej” kontroli stanu technicznego instalacji sanitarnych
Art. 62 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane (Dz. U.
z 2010 roku Nr 243, poz. 1623 z p. zm.) w związku z § 4 - 5 Rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 roku w sprawie warunków
technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (DZ. U. Nr 74 poz. 836 z p. zm.)
ZAKRES KONTROLI OBEJMUJE SPRAWDZENIE
4) wykonania zaleceń z poprzednich kontroli,
5) stanu technicznego instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, elementów instalacji
kanalizacyjnej odprowadzających ścieki z budynku, przejść przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku
Data kontroli
OSOBA PRZEPROWADZAJĄCE KONTROLĘ
Podstawa
prawna
Imię i nazwisko
Nr upr. bud.
Nr członkowski
POIIB
Telefon
kontaktowy
Rodzaj
budynku
Adres budynku
Imię i nazwisko lub nazwa
Właściciel lub
zarządca
Adres
Telefon kontaktowy
Wyposażenie
w instalacje
sanitarne
PRZED ROZPOCZĘCIEM KONTROLI ZAPOZNANO SIĘ Z PROKOŁAMI Z POPRZEDNICH
KONTROLI STANU TECHNICZNEGO W ZAKRESIE INSTALACJI SANITARNYCH
z protokołami „półrocznych” kontroli stanu technicznego
Data kontroli
z protokołami odbioru robót remontowych instalacji sanitarnych, wykonanych w budynku w okresie
od poprzedniej kontroli
Data kontroli
ze zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń instalacji
sanitarnych budynku
Imię i nazwisko
Treść zgłoszenia
zgłaszającego
W PROTOKOŁACH Z POPRZEDNICH „PÓŁROCZNYCH” KONTROLI STANU TECHNICZNEGO
29
INSTALACJI SANITARNYCH
Data protokołu
USTALENIA PO KONTROLI STANU TECHNICZNEGO
Instalacja ciepłej wody użytkowej
Ogólny stan
techniczny
przyłącze
poziomy
piony
zawory i zasuwy
baterie
Elementy instalacji kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki z budynku
Ogólny stan
techniczny
przyłącze
poziomy
piony
zawory i zasuwy
przybory
sanitarne
Instalacja centralnego ogrzewania
Ogólny stan
techniczny
przyłącze
poziomy
piony
zawory i zasuwy
Przejścia przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku
wodociągowy
centralnego
ogrzewania
centralnej ciepłej
wody użytkowej
kanalizacyjny
Stwierdzone uszkodzenia oraz braki w instalacjach, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub
zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska ___________________________________________
__________________________________________________________________________________________
Jako właściciel - zarządca - użytkownik obiektu budowlanego* potwierdzam obowiązek usunięcia
stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków w czasie bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli.
________________________
(data)
ww.
___________________________________
(podpis)
W związku ze stwierdzeniem uszkodzeń lub braków, które mogłyby spowodować ww. zagrożenia, kopia
30
protokołu zostanie bezzwłocznie przekazana do Powiatowego (Wojewódzkiego) Inspektora Nadzoru
Budowlanego w ______________________________
Instalacja ciepłej wody
użytkowej
Instalacji kanalizacyjnej
Instalacja centralnego
ogrzewania
Kryteria ogólne oceny i klasyfikacji stanu zużycia technicznego instalacji sanitarnych
- zadawalający – zużycie 0-10 %
- średni – 11-20 %
- zły – zużycie 21-30 %
- awaryjny – zużycie ponad 30 %
METODY I ŚRODKI UŻYTKOWANIA INSTALACJI NARAŻONYCH NA NISZCZĄCE DZIAŁANIE
INNYCH CZYNNIKÓW
__________________________________________________________________________________________
Fot.
nr
USTALENIA PO KONTROLI STANU TECHNICZNEGO INSTALACJI SANITARNYCH
- instalacje sanitarne znajdują się w należytym stanie technicznym, zapewniającym sprawność techniczną
i dalsze, bezpieczne ich użytkowanie, *
- instalacje sanitarne znajdują się w należytym stanie technicznym, jednakże wymagają wykonania bieżącej
konserwacji, naprawy bieżącej lub naprawy głównej *
DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA WYKONANA PODCZAS KONTROLI
(elementy instalacji, posiadające usterki lub wady, przewidziane do remontu
fot. nr 1
fot. nr 2
Oświadczam, iż ustalenia zawarte w protokóle są zgodne ze stanem faktycznym::
_______________________________
_________________________________
(imię i nazwisko)
(podpis oraz pieczątka)
Potwierdzam odbiór protokołu
_________________________, dnia ___________________
________________________________
(czytelny podpis właściciela lub zarządcy)
31
3. Protokoły z kontroli instalacji gazowej:
_______________________, dnia ___________________
PROTOKÓŁ Nr __________
okresowej kontroli instalacji gazowej
od kurka głównego do armatury odcinającej instalację gazową
u odbiorcy indywidualnego
1 Adres przeprowadzanej kontroli: ____________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
(miejscowość, ulica, nr domu)
2 Właściciel (zarządca) budynku: _______________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________
(nazwa)
3 Osoba odpowiedzialna za obsługę: ___________________________________________________________
(imię i nazwisko)
4
Przeprowadzający kontrolę: ____________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
(imię i nazwisko, data i numer świadectwa kwalifikacyjnego)
5 Pomieszczenie kurka głównego
termin usunięcia
nieprawidłowości
5. 1 Szafka lub wnęka ścienna
drożność otworów wentylacyjnych
dobra
zła
_____________________
stan mocowania
dobry
stan powłoki antykorozyjnej
dobry
zamknięcie
dobre
zły
zły
złe
_____________________
_____________________
_____________________
inne nieprawidłowości ____________________________________________________________________________
32
____________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________
5. 2 W piwnicy
termin usunięcia
nieprawidłowości
dostępność pomieszczenia
dobra
zła
______________________
zamknięcie pomieszczenia
dobre
złe
___________________
wymiary pomieszczenia
prawidłowe
nieprawidłowe ______________________
drzwi pełne otwierane na zewnątrz
tak
nie
______________________
inne urządzenia lub przedmioty
tak
nie
______________________
elektryczna instalacja oświetleniowa
wykonana zgodnie z przepisami
tak
otwierane okno
o prawidłowych wymiarach
tak
prawidłowo wykonany
przewód wywiewny
tak
nie
nie
nie
___________________
_____________________
_____________________
inne nieprawidłowości _____________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
6 Złącze izolujące
sprawne
niesprawne
niesprawne
- na podstawie pomiarów wykonanych przez przeprowadzającego kontrolę
- na podstawie protokołu ________________________________________
sporządzonego przez ___________________________________________________________
33
7 Przepust instalacji gazowej przez zewnętrzne ściany budynku
Przenikanie paliwa gazowego
1
jest 1)
brak
) Wezwać pogotowie gazowe i powiadomić właściciela lub zarządcę budynku.
8 Rury i kształtki
8. 1 Stan ścianek
zły
dobry
2
2)
) Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości _________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
8.2 Mocowanie
prawidłowe
3)
nieprawidłowe 3)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości _________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
8. 3 Stan powłoki antykorozyjnej
zły
dobry
4)
4)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości _________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
8. 4 Miejsca skrzyżowań przewodów instalacji gazowej z innymi przewodami wykonane:
prawidłowo
nieprawidłowo
5)
5)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości
_____________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
8.5 Przewody gazowe umieszczone pod tynkiem:
34
Schemat przewodów gazowych
umieszczonych w bruzdach pod tynkiem:
jest
nie ma
6)
Wykonać schemat w terminie __________________________________________________________________
6)
8. 6 Szczelność rur i kształtek
nieszczeln e 7)
szczelne
7)
Podać stężenie paliwa gazowego w pomieszczeniu
Podać lokalizację i termin usunięcia nieszczelności
.________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________
8. 7 Szczelność połączeń gwintowych, spawanych, lutowanych i mechanicznych
szczelne
8)
nieszczelne
8)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieszczelności.
_________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
9 Armatura
9.1 Szczelność armatury
szczelna
9)
nieszczelna 9)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieszczelności.
_______________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
9.2 Działanie armatury
35
nieprawidłowe 10)
prawidłowe
10)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości ______________________________________
___________________________________________________________________________________
9.3 Dostępność armatury
dobra
11)
zła
11)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości __________________________________________
__________________________________________________________________________________________
10 Szyby pionów instalacyjnych
10.1 Ocena wizualna instalacji gazowej w szybach pionów instalacyjnych
negatywna 12)
pozytywna
12)
_____________________________________________
______________________________________________________________________________________________
10.2 Obecność paliwa gazowego w szybach wentylacyjnych
brak
13)
jest
13)
Podać stężenie paliwa gazowego
______________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________
10.3 Obecność paliwa gazowego w pomieszczeniach, przez które przechodzą szyby wentylacyjne
jest 14)
brak
14)
36
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości ______________________________________________
__________________________________________________________________________________________
11 Wyniki kontroli okresowej
Stan technicznej sprawności instalacji gazowej
zły 15)
dobry
15)
Instalacja gazowa:
a) wymaga przeprowadzenia remontu w zakresie usterek wykazanych powyżej
b) została zamknięta:
- w całości
- w części
lokalizacja
_______________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Podpisy
______________________________
__________________________
Przeprowadzający kontrolę
Właściciel (zarządca) budynku
37
_______________________ dnia ___________________
PROTOKÓŁ Nr ____________________
okresowej kontroli instalacji gazowej
u odbiorcy indywidualnego
1. Adres przeprowadzanej kontroli: _______________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
(miejscowość, ulica, nr domu, nr mieszkania/lokalu użytkowego)
2 Imię i nazwisko użytkownika : ____________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________
3 Przeprowadzający kontrolę: _________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
(imię i nazwisko, data i numer świadectwa kwalifikacyjnego)
4 Rury i kształtki
4. 1 Stan ścianek
zły 1)
dobry
2)
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
4. 2 Mocowanie
prawidłowe
2)
nieprawidłowe 2)
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
4.3 Stan powłoki antykorozyjnej
zły 3)
dobry
38
3)
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
4.4 Miejsce skrzyżowań przewodów instalacji gazowej z innymi przewodami - wykonane
nieprawidłowo 4)
prawidłowo
4
) Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości ______________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
4.5 Przewody gazowe umieszczone pod tynkiem
Schemat przewodów gazowych
umieszczonych w bruzdach pod tynkiem:
5)
nie ma 5)
jest
Wykonać schemat w terminie ________________________________________________________________
4.6 Szczelność rur i kształtek
nieszczelne 6)
szczelne
6)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieszczelności ___________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
4.7 Szczelność połączeń gwintowych, spawanych, lutowanych i mechanicznych
szczelne
7)
nieszczelne 7)
_____________________________________________________________________________________________
39
5 Armatura
5.1 Szczelność armatury odcinającej dopływ paliwa gazowego do urządzeń:
kuchni gazowej
grzejnika wody przepływowej
nieszczelna 8)
szczelna
szczelna
nieszczelna
8)
8)
kotła c.o.
szczelna
nieszczelna
gazomierza
szczelna
nieszczelna 8)
innych urządzeń _____________
___________________________
___________________________
8)
szczelna
nieszczelna 8)
_____________________________________________________________________________________________
5.2 Działanie armatury odcinającej dopływ paliwa gazowego do urządzeń:
kuchni gazowej
prawidłowe
nieprawidłowe
9)
____________________________
____________________________________________
grzejnika wody przepływowej
nieprawidłowe 9) _____________________________
prawidłowe
____________________________________________
kotła c. o.
prawidłowe
nieprawidłowe
9)
_____________________________
____________________________________________
gazomierza
prawidłowe
nieprawidłowe
9)
_____________________________
____________________________________________
innych urządzeń __________
_________________________
_________________________
nieprawidłowe 9) ____________________________
prawidłowe
___________________________________________
40
9)
W przypadku oceny dyskwalifikującej stan armatury odcinającej przed którymkolwiek
ww. urządzeniem należy zamknąć dopływ paliwa gazowego do urządzeń lub instalacji gazowej
i wyznaczyć termin usunięcia nieprawidłowości.
5. 3 Dostępność armatury
zła
dobra
10)
10)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieszczelności __________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
Inne nieprawidłowości dotyczące armatury ___________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Gazomierz
6. 1 Szczelność gazomierza
nieszczelny 11)
szczelny
11)
Nieszczelność gazomierza należy bezzwłocznie zgłosić pogotowiu gazowemu
6. 2 Zabezpieczenie gazomierza przed dostępem osób niepowołanych
prawidłowe
12)
nieprawidłowe 12)
Podać termin usunięcia nieprawidłowości _________________________________________________
6. 3 Mocowanie
prawidłowe
13)
nieprawidłowe 13)
Podać lokalizację i termin usunięcia nieprawidłowości _______________________________________________
______________________________________________________________________________________________
6. 4 Ingerencja lub naruszenie plomb
tak 14)
nie
41
14)
Niezwłocznie wezwać pogotowie gazowe
7 Urządzenia gazowe
kuchnia gazowa
szczelna
nieszczelna 15)
grzejnik wody przepływowej
szczelny
nieszczelny
kocioł c.o.
szczelny
nieszczelny
15)
15)
inne urządzenia _____________
__________________________
__________________________
15)
nieszczelne 15)
szczelne
Podać termin usunięcia nieszczelności ___________________________________________________________
8 Wyniki kontroli okresowej
Stan technicznej sprawności instalacji gazowej
zły
dobry
16)
16)
:
Instalacja gazowa
a) wymaga przeprowadzenia remontu w zakresie usterek wykazanych powyżej
b) została zamknięta:
- w całości
- w części
lokalizacja _________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Podpisy
__________________________
_____________________________
Przeprowadzający kontrolę
Odbiorca indywidualny
Protokół przekazano za potwierdzeniem właścicielowi lub zarządcy budynku w dniu ____________
42
____________________, dnia ______________
ZAWIADOMIENIE
Do wszystkich mieszkańców budynku ________________________________________________|____
_____________________________________________________________________________________
(dokładny adres)
W trosce o Państwa bezpieczeństwo przeprowadzamy w Państwa budynku okresową kontrolę
sprawności technicznej instalacji gazowej.
Koniecznym jest, aby pracownicy firmy ____________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
mieli w dniu kontroli niezakłócony dostęp do wszystkich przewodów gazowych, armatury, gazomierzy
i urządzeń gazowych w całym budynku.
Prosimy Państwa o zrozumienie dla tego postępowania, które służy bezpieczeństwu publicznemu
i udostępnienie pomieszczeń, w których znajduje się instalacja gazowa.
Jednocześnie przepraszamy za wynikłe z tego powodu utrudnienia.
Prace w Państwa budynku będziemy prowadzić w dniu _____________________________________
w godzinach ________________________________.
Kontrola jest przeprowadzana pod nadzorem
Pana _____________________________________ tel. _________________________
przedstawiającego się legitymacją (kartą identyfikacyjną) ________________________
______________________________________
(podpis i pieczątka właściciela lub zarządcy budynku
43
4. Protokół kontroli przewodów kominowych.
PROTOKÓŁ
z okresowej „półrocznej” kontroli stanu technicznego przewodów kominowych
Podstawa
prawna
Art. 61 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku –
Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 roku Nr 243, poz. 1623 z p. zm.) w związku z § 4 5 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia
1999 roku w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych
(DZ. U. Nr 74 poz. 836 z p. zm.)
Kontrola wykonywania w terminie:
do 31 maja
do 30 listopada
ZAKRES KONTROLI OBEJMUJE SPRAWDZENIE:
6) wykonania zaleceń z poprzednich „półrocznych” kontroli okresowych przewodów kominowych,
7) stanu technicznego przewodów kominowych (dymowych, grawitacyjnych przewodów spalinowych
i wentylacyjnych)
Data kontroli
OSOBA PRZEPROWADZAJĄCA KONTROLĘ
Imię i nazwisko
Nr uprawnień
Telefon kontaktowy
Rodzaj budynku
Adres budynku
Właściciel lub
zarządca
Imię
i nazwisko lub nazwa
Adres
Telefon kontaktowy
Rodzaj konstrukcji
żelbetowa
murowana
drewniana
stalowa
inna
PRZED ROZPOCZĘCIEM KONTROLI ZAPOZNANO SIĘ Z PROTOKÓŁAMI POPRZEDNICH:
kontroli „półrocznej” stanu technicznego przewodów kominowych
Data kontroli
z protokołami odbioru robót remontowych przewodów kominowych, wykonanych w budynku w okresie
od poprzedniej „półrocznej” kontroli
Data kontroli
ze zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń przewodów
kominowych
Imię i nazwisko
Treść zgłoszenia
zgłaszającego
44
W PROTOKÓŁACH Z POPRZEDNICH „PÓŁROCZNYCH” KONTROLI OKRESOWYCH
PRZEWODÓW KOMINOWYCH
Data protokołu
DOKUMENTACJA BUDYNKU
(dokumentacja budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz dokumentacja
powykonawcza: pozwolenie na budowę, projekt budowlany, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych
i końcowych)
jest kompletna
niekompletna
brak
DOKOMENTACJA UŻYTKOWANIA
(np.: dokumentacja odbioru budynku, dokumentacja eksploatacyjna wraz protokołami okresowych kontroli stanu
technicznego, opiniami technicznymi i ekspertyzami dotyczącymi budynku, dokumentacja eksploatacyjna,
w tym metryka instalacji piorunochronnej, dokumentacja powykonawcza robót budowlanych i remontów wraz
z protokołami odbioru tych robót)
jest kompletna
niekompletna
brak
KSIĄŻKA OBIEKTU BUDOWLANEGO
jest prowadzona
niekompletna
brak
USTALENIA PO SPRAWDZENIU STANU TECHNICZNEGO PRZEWODÓW KOMINOWYCH
Występowanie uszkodzeń
przewodów kominowych
kanałów, czopuchów, rur
łączących i łączników
włazów, drzwiczek
kominowych,
rewizyjnych i łączników
innych elementów
kominowych
Drożność przewodów kominowych
spalinowych
wentylacyjnych
dymowych
Szczelności przewodów kominowych
spalinowych
wentylacyjnych
dymowych
Prawidłowość podłączeń w tym
ilość i rodzaj podłączeń
(kratek wentylacyjnych,
palenisk gazowych lub
węglowych)
podłączonych do jednego
45
przewodu kominowego
stan techniczny
drzwiczek rewizyjnych
stan techniczny
łączników, rur
zapiecowych
prawidłowość
zainstalowanych kratek
wentylacyjnych
(wielkość ich
powierzchni chłonnej)
czy jest zapewniony
dostęp powietrza
zewnętrznego
koniecznego do
prawidłowej cyrkulacji
powietrza
w lokalu
czy w lokalu istnieją
urządzenia wymuszające
ciąg kominowy w
przypadku gdy istnieją
paleniska obsługiwane
ciągiem grawitacyjnym
lub gdy urządzenia te
funkcjonują
w przewodach wentylacji
zbiorczej
Ocena skuteczności działania wentylacji grawitacyjnej
(z podaniem wartości), z opisem ogólnych przyczyn niestabilnego, słabego ciągu lub zaniku ciągu kominowego
(np. nadmierna szczelność lokalu, niewłaściwa efektywna długość przewodu itp.)
Sprawdzenie, czy pomieszczenia sanitarne oraz pomieszczenia w których zainstalowano urządzenia
gazowe posiadają właściwą wentylację wywiewno – nawiewną, czy zainstalowane są prawidłowe kratki
wentylacyjne
Sprawdzenie, czy przewody spalinowe są wyposażone we wkłady kominowe
Sprawdzenie, czy odbywa się okresowe czyszczenie przewodów kominowych: dymowych, spalinowych
i wentylacyjnych zgodnie z rozporządzeniem MSWiA w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków
i innych obiektów budowlanych i terenów
Sprawdzenie, czy są składowane materiały łatwopalne na strychach przez które przechodzą przewody
kominowe
Sprawdzenie, czy nie występują inne nieprawidłowości lub usterki w budowie przewodów kominowych
46
Stan techniczny kominów ponad dachem w tym:
głowic kominowych
ścian kominowych nad
dachem i na strychu
nasad kominowych
prawidłowości wylotów
przewodów
Prawidłowość dostępu do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych w tym stanu technicznego
włazów, drabin, ankrów
itp.
ław kominiarskich
ELEMENTÓW OBIEKTU
__________________________________________________________________________________________
Kryteria ogólne oceny i klasyfikacji stanu zużycia technicznego przewodów kominowych
Klasyfikacja
stanu
technicznego
Procentowe
zużycie
bardzo dobry
0 - 15
zadowalający
16 - 30
średni
31 - 50
zły
51 - 70
Kryterium oceny
Przewody kominowe są dobrze utrzymane, nie wykazują zużycia i uszkodzeń
Przewody kominowe utrzymane jest w należytym stanie technicznym. Celowa jest
bieżąca konserwacja
W przewodach kominowych występują niewielkie uszkodzenia i ubytki, nie
zagrażające bezpieczeństwu ludzi lub mienia. Celowa jest naprawa bieżąca.
W przewodach kominowych występują znaczne uszkodzenia lub ubytki.
Wymagana naprawa główna
USTALENIA DOTYCZĄCE SPEŁNIENIA WYMAGAŃ PODSTAWOWYCH W ZAKRESIE
bezpieczeństwa
konstrukcji komina
bezpieczeństwa
użytkowania
przewodów
kominowych
Stwierdzone uszkodzenia oraz braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi,
bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności, pożar, wybuch albo zatrucie gazem,
wymagające usunięcia w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli ______________________
__________________________________________________________________________________________
W celu usunięcia ww. nieprawidłowości należy bezzwłocznie wykonać _____________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Jako właściciel - zarządca - użytkownik obiektu budowlanego * potwierdzam obowiązek usunięcia ww.
stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli.
47
________________________
(data)
___________________________________
(podpis)
W związku ze stwierdzeniem uszkodzeń lub braków, które mogłyby spowodować lub powodują ww.
zagrożenia,
protokół niniejszy zostanie bezzwłocznie przekazany do Powiatowego (Wojewódzkiego)
Inspektora Nadzoru Budowlanego w ____________________________________________________ .
METODY I ŚRODKI UŻYTKOWANIA ELEMENTÓW BUDYNKU NARAŻONYCH NA
SZKODLIWE DZIAŁANIE WPŁYWÓW ATMOSFERYCZNYCH I NISZCZĄCE DZIAŁANIE
INNYCH CZYNNIKÓW
__________________________________________________________________________________________
Fot.
nr
OKREŚLENIE STANU TECHNICZNEGO
- przewody kominowe znajdują się w należytym stanie technicznym, zapewniającym ich sprawność techniczną
i dalsze, bezpieczne użytkowanie,
- przewody kominowe znajdują się w należytym stanie technicznym, jednakże zapewnienie ich pełnej
sprawności technicznej wymaga wykonania bieżącej konserwacji, naprawy bieżącej lub naprawy głównej,
- przewody kominowe znajdują się w stanie technicznym, mogącym zagrażać życiu lub zdrowiu,
bezpieczeństwu mienia lub środowisku – należy bezzwłocznie usunąć stwierdzone nieprawidłowości,
- przewody kominowe znajdują się w nieodpowiednim stanie technicznym i bezpośrednio zagrażają życiu lub
zdrowiu, bezpieczeństwu mienia lub środowisku – należy zakazać jego użytkowania obiektu budowlanego
w całości lub w części, a następnie usunąć nieprawidłowości
DOKUMENTACJA FOTOGRANICZNA WYKONANA PODCZAS KONTROLI
(elementy przewodów kominowych, posiadające usterki lub wady)
fot. nr 1
fot. nr 2
Oświadczam, iż ustalenia zawarte w protokóle są zgodne ze stanem faktycznym:
_____________________________________
(czytelny podpis osoby przeprowadzającej kontrolę)
48
Dane zawarte w protokołach kontroli, powinny stanowić podstawę do sporządzenia zestawienia robót
remontowych budynku.
Zestawienie powinno zawierać podział robót na:
Zestawienie napraw bieżących i głównych stanowi podstawę do sporządzenia planu robót
remontowych.
Plan robót remontowych powinien być sporządzony z zachowaniem pierwszeństwa dla robót
mających na celu:
Przy remontach budynku należy zapewnić:
3) stosowanie rozwiązań technicznych, materiałowych i technologicznych ograniczających uciążliwość
użytkowania lokali oraz podnoszących walory użytkowe lokali.
Wszelkie zmiany w stosunku do istniejących rozwiązań, dokonywane w związku z wykonywaniem robót
remontowych, nie powinny powodować pogorszenia stanu technicznego i właściwości użytkowych
49
5. Obowiązki właściciela obiektu oraz osoby dokonującej kontroli.
Właściciele, zarządcy oraz użytkownicy obiektów budowlanych, na których spoczywają obowiązki
w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub
bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1, usunąć stwierdzone
uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi,
bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch,
porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem (art. 70 ust.1 ustawy – Prawo budowlane).
Obowiązek ten powinien znajdować potwierdzenie w protokole z kontroli obiektu budowlanego. Osoba
dokonująca kontroli ma obowiązek bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ nadzoru
budowlanego o przeprowadzonej kontroli (zob. art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane).
Właściwy organ nadzoru budowlanego, po otrzymaniu kopii protokołu, przeprowadza bezzwłocznie
kontrolę obiektu budowlanego w celu potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz
uzupełnienia braków, o których mowa w ust. 1 (zob. art. 70 ust.2 ustawy – Prawo budowlane).
Przepis ust. 2 art. 70 ustawy – Prawo budowlane został wprowadzony ustawą z dnia 10 maja 2007 r.
o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 99, poz. 665), która
weszła w życie z dniem 20 czerwca 2007 r.
6. Odpowiedzialność właściciela obiektu oraz osoby dokonującej kontroli.
Sankcjom wskazanym w przepisach karnych Prawa budowlanego podlegają właściciele i zarządcy
obiektu budowlanego, na których zostały nałożone obowiązki w zakresie przeprowadzania okresowych
kontroli. Zgodnie z art. 93 pkt 8 Prawa budowlanego, kto nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art.
62 ust. 1, czyli nie zapewnia poddania obiektu okresowym kontrolom podlega karze grzywny.
Zgodnie z dodanym ustawą z dnia 10 maja 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 99, poz. 665) art. 91a, kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku
utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny
z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie
mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Z kolei karze aresztu albo karze ograniczenia wolności, albo karze grzywny podlega ten, kto nie spełnia,
określonego w art. 70 ust. 1, obowiązku usunięcia stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków,
mogących spowodować niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska (zob. art. 92
ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo budowlane.
50
Osoba, która dokonuje kontroli okresowych bez odpowiednich uprawnień lub prawa wykonywania
samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie poświadczonego aktualnym zaświadczeniem
o przynależności do izby samorządu zawodowego, naraża się na poniesienie odpowiedzialności karnej za
swoje działania, tzn. podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W ramach odpowiedzialności karnej karze grzywny także podlega ten, kto wykonując czynności
kontrolne, nie spełnia obowiązku przesłania protokołu, o którym mowa w art. 70 ust. 2 (zob. 93 pkt 9a
ustawy - Prawo budowlane).
Ponadto osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, które:
– dopuściły się występków lub wykroczeń, określonych ustawą;
– zostały ukarane w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;
– wskutek rażących błędów lub zaniedbań, spowodowały zagrożenie życia lub zdrowia ludzi,
bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne szkody materialne;
– nie spełniają lub spełniają niedbale swoje obowiązki,
podlegają odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności
zawodowej w budownictwie wszczyna się na wniosek organu nadzoru budowlanego, właściwego dla
miejsca popełnienia czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu, złożony po przeprowadzeniu
postępowania wyjaśniającego (zob. art. 97 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane). Zgodnie z art. 98 Prawa
budowlanego w sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy samorządu
zawodowego.
Orzekanie w sprawach o czyny, określone w art. 92 i art. 93, następuje na podstawie przepisów Kodeksu
postępowania w sprawach o wykroczenia.
51
Dz.U.99.74.836
Dz.U.09.205.1584
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
z dnia 16 sierpnia 1999 r.
w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.
(Dz. U. z dnia 9 września 1999 r.)
Na podstawie art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz.
414, z 1996 r. Nr 100, poz. 465, Nr 106, poz. 496 i Nr 146, poz. 680, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 111
poz. 726, z 1998 r. Nr 22, poz. 118 i Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 41, poz. 412, Nr 49, poz. 483 i Nr
62, poz. 682) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa warunki techniczne użytkowania budynków mieszkalnych, wraz ze
związanymi z nimi instalacjami i urządzeniami technicznymi, zwanych dalej "budynkami".
§ 2. Rozporządzenie określa warunki, które mają zapewnić:
1) utrzymanie stanu technicznego budynku na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia
w okresie jego użytkowania,
2) ochronę zdrowia i życia ludzi w pomieszczeniach budynku,
3) utrzymanie wymaganego stanu estetycznego budynku, a w przypadku wpisania budynku do rejestru
zabytków - zachowanie jego wartości podlegających ochronie konserwatorskiej,
4) zgodne z przeznaczeniem użytkowanie budynku i znajdujących się w nim pomieszczeń oraz
urządzeń związanych z budynkiem, a w szczególności warunki w zakresie zaopatrzenia w wodę, gaz,
energię cieplną, energię elektryczną, ochronę przeciwpożarową, oraz odprowadzania ścieków i
usuwania odpadów stałych,
5) możliwość racjonalizacji zużycia wody i nośników energii zgodnie z wymaganiami użytkowników
lokali, lecz w sposób nie naruszający interesów osób trzecich i nie powodujący pogorszenia
właściwości użytkowych i technicznych budynku i związanych z nim urządzeń,
6) racjonalne wykorzystanie energii,
7) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich,
8) (1) oświetlenie dzienne mieszkania, o którym mowa w § 3 pkt 9 rozporządzenia Ministra
Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i
ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
§ 3. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) lokal - wydzieloną trwałymi ścianami w obrębie budynku izbę lub zespół izb, wraz z innymi
pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi, lub też budynek mieszkalny, w którym
znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny, jeżeli taki dom lub lokal posiada odrębne wejście z
zewnątrz budynku lub z klatki schodowej,
2) naprawa główna - remont polegający na wymianie co najmniej jednego elementu budynku,
3) naprawa bieżąca - okresowy remont elementów budynku, który ma na celu zapobieganie skutkom
zużycia tych elementów i utrzymanie budynku we właściwym stanie technicznym,
4) konserwacja - wykonywanie robót mających na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów
budynku,
5) dokumentacja użytkowania - dokumentację odbioru budynku wraz z książką obiektu budowlanego,
kopiami imiennych przydziałów lokali, protokołami zdawczo-odbiorczymi lokali, umowami najmu
lokali, protokołami pomiaru powierzchni użytkowej lokali, dokumentacją eksploatacyjną wraz
protokołami okresowych kontroli stanu technicznego, opiniami technicznymi i ekspertyzami
52
dotyczącymi budynku, dokumentację eksploatacyjną, w tym również metrykę instalacji
piorunochronnej, a także dokumentację powykonawczą robót budowlanych i remontów wraz z
protokołami odbioru tych robót,
6) właściciel budynku - właściciela, a także zarządzającego lub dzierżawcę budynku,
7) użytkownik lokalu - osoby fizyczne albo osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające
osobowości prawnej, faktycznie użytkujące ten lokal,
8) instalacja ciepłej wody użytkowej - układ przewodów wody ciepłej w budynku wraz z armaturą i
wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodu z zaworem odcinającym tę
instalację od węzła cieplnego lub przyłącza i koniec w punktach czerpalnych ciepłej wody; instalacją
tą jest również miejscowa instalacja ciepłej wody użytkowej,
10) instalacja wodociągowa - układ przewodów wody zimnej w budynku wraz z armaturą i
wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodu z zaworem odcinającym tę
instalację od wodomierza umieszczonego na przyłączu wodociągowym, a zakończenie w punktach
czerpalnych wody zimnej,
11) instalacja kanalizacyjna - układ przewodów kanalizacyjnych w budynku wraz z armaturą i
wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodów z przyborami kanalizacyjnymi w
pomieszczeniach, a zakończenie na wlotach poziomych przewodów kanalizacyjnych do pierwszych
od strony budynku studzienek umieszczonych na zewnątrz budynku,
12) instalacja centralnego ogrzewania - układ przewodów centralnego ogrzewania w budynku wraz z
armaturą i wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodu z zaworem odcinającym
tę instalację od węzła cieplnego lub przyłącza, a zakończenie na grzejnikach,
13) instalacja gazowa - układ przewodów gazowych w budynku wraz z armaturą, wyposażeniem i
urządzeniami gazowymi, mający początek w miejscu połączenia przewodu z kurkiem głównym
gazowym odcinającym tę instalację od przyłącza, a zakończenie na urządzeniach gazowych wraz z
tymi urządzeniami,
14) instalacja gazu płynnego - układ przewodów gazowych z armaturą, wyposażeniem i urządzeniami
gazowymi, zasilany ze źródła gazu płynnego, mający początek w miejscu połączenia przewodu
gazowego z kurkiem głównym gazowym, a zakończenie na urządzeniach gazowych, wraz z tymi
urządzeniami; w przypadku instalacji gazu płynnego zasilanej z pojedynczej butli gazowej początkiem
instalacji jest miejsce połączenia reduktora z króćcem zaworu na butli,
15) instalacja zbiornikowa gazu płynnego - zespół urządzeń, na który składa się bateria butli lub zbiornik
albo grupa zbiorników z armaturą i osprzętem oraz przyłącze gazowe z kurkiem głównym gazowym,
16) instalacja elektryczna - układ przewodów i kabli w budynku wraz ze sprzętem i osprzętem
elektroinstalacyjnym,
urządzeniami,
aparaturą
rozdzielczą
i
sterowniczą,
układem
pomiaroworozliczeniowym,
urządzeniami zabezpieczającymi i ochronnymi oraz uziemieniami, mający początek
na zaciskach wyjściowych wewnętrznych linii zasilających w złączu i koniec na gniazdach
wtyczkowych, wypustach oświetleniowych i zainstalowanych na stałe odbiornikach zasilanych
energią elektryczną,
17) instalacja piorunochronna - zespół elementów konstrukcyjnych budynku i elementów
zainstalowanych
na budynku, odpowiednio połączonych, wykorzystywanych do ochrony odgromowej,
18) przewody dymowe - przewody wraz z ich wyposażeniem, służące do odprowadzania dymu z palenisk
opalanych paliwem stałym do kanałów dymowych,
19) przewody spalinowe - przewody wraz z ich wyposażeniem, służące do odprowadzania spalin z
palenisk opalanych paliwem gazowym lub olejowym do kanałów spalinowych,
20) kanały dymowe - kanały wykonane w ścianach budynku lub przybudowane do tych ścian, wraz z ich
wyposażeniem, służące do odprowadzania dymu ponad dach,
21) kanały spalinowe - kanały wykonane w ścianach budynku lub przybudowane do tych ścian, wraz z
ich
wyposażeniem, służące do odprowadzania spalin ponad dach,
22) kanały wentylacyjne - kanały wykonane w ścianach budynku lub przybudowane do tych ścian, wraz z
ich wyposażeniem, służące do odprowadzania zanieczyszczonego powietrza z pomieszczeń,
23) ustawa - ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, z 1996 r. Nr 100,
53
poz. 465, Nr 106, poz. 496 i Nr 146, poz. 680, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 111, poz. 726, z 1998 r.
Nr 22, poz. 118 i Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 41, poz. 412, Nr 49, poz. 483 i Nr 62, poz. 682).
Rozdział 2
Kontrole okresowe budynku
§ 4. 1. W celu właściwego użytkowania budynku należy przeprowadzać kontrole okresowe.
2. Kontrole, o których mowa w ust. 1, powinny być przeprowadzane w porze wiosennej.
3. Osoba przeprowadzająca kontrolę okresową budynku powinna przed jej rozpoczęciem zapoznać
się z protokołami z poprzednich kontroli, z protokołami odbioru robót remontowych wykonanych w
budynku w okresie od poprzedniej kontroli, zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek,
wad,
uszkodzeń lub zniszczeń elementów budynku.
4. Protokoły sporządzane w wyniku kontroli okresowych powinny zawierać określenie:
1) stanu technicznego elementów budynku objętych kontrolą,
2) rozmiarów zużycia lub uszkodzenia elementów, o których mowa w pkt 1,
3) zakresu robót remontowych i kolejności ich wykonywania,
4) metod i środków użytkowania elementów budynku narażonych na szkodliwe działanie wpływów
atmosferycznych i niszczące działanie innych czynników,
5) zakresu nie wykonanych robót remontowych zaleconych do realizacji w protokołach z poprzednich
kontroli okresowych.
5. Do protokołów, o których mowa w ust. 4, w razie potrzeby należy dołączyć dokumentację graficzną
wykonaną w toku kontroli.
6. Niezależnie od kontroli okresowych, o których mowa w ust. 1, właściciel budynku może
przeprowadzać przeglądy robocze mające na celu określenie stanu przygotowania budynku, urządzeń i
instalacji do użytkowania w okresie zimowym.
§ 5. 1. Okresowej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy, podlegają elementy
budynku narażone na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących
podczas użytkowania, których uszkodzenia mogą powodować zagrożenie dla:
1) bezpieczeństwa osób,
2) środowiska,
3) konstrukcji budynku.
2. W toku kontroli, o której mowa w ust. 1, szczegółowym sprawdzeniem należy objąć stan
techniczny:
1) zewnętrznych warstw przegród zewnętrznych (warstwa fakturowa), elementów ścian zewnętrznych
(attyki, filary, gzymsy), balustrad, loggii i balkonów,
2) urządzeń zamocowanych do ścian i dachu budynku,
3) elementów odwodnienia budynku oraz obróbek blacharskich,
4) pokryć dachowych,
5) instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
6) urządzeń stanowiących zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku,
7) elementów instalacji kanalizacyjnej odprowadzających ścieki z budynku,
8) przejść przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku.
§ 6. Zakresem okresowej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy, należy objąć również
sprawdzenie stanu sprawności technicznej i wartości użytkowej elementów budynku, o których mowa w
§
5, oraz wszystkie pozostałe elementy budynku, a także estetykę budynku i jego otoczenia.
Rozdział 3
Remont budynku
§ 7. 1. Dane zawarte w protokołach kontroli, o których mowa w § 4, powinny stanowić podstawę do
sporządzenia zestawienia robót remontowych budynku.
2. Zestawienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać podział robót na:
3. Zestawienie napraw bieżących i głównych stanowi podstawę do sporządzenia planu robót
54
remontowych.
4. Plan robót remontowych powinien być sporządzony z zachowaniem pierwszeństwa dla robót
mających na celu:
§ 8. 1. Przy remontach budynku należy zapewnić:
3) stosowanie rozwiązań technicznych, materiałowych i technologicznych ograniczających uciążliwość
użytkowania lokali oraz podnoszących walory użytkowe lokali.
2. Wszelkie zmiany w stosunku do istniejących rozwiązań, dokonywane w związku z wykonywaniem
robót remontowych, nie powinny powodować pogorszenia stanu technicznego i właściwości użytkowych
Rozdział 4
Ogólne warunki użytkowania budynku
§ 9. Dokumentacja użytkowania budynku powinna być systematycznie gromadzona i przechowywana
przez okres istnienia budynku.
§ 10. 1. Pomieszczenia w budynku przeznaczone do wspólnego użytkowania oraz elementy i
urządzenia stanowiące wyposażenie budynku użytkowane intensywnie lub narażone na uszkodzenia
powinny być objęte przeglądami co najmniej dwa razy w roku oraz poddawane odpowiedniej
konserwacji.
2. Częstotliwość przeglądów, o których mowa w ust. 1, powinna być ustalona przez właściciela
budynku.
3. Zakres robót konserwacyjnych, o których mowa w ust. 1, powinien być ustalany na podstawie
wyników przeglądów oraz potrzeb zgłoszonych przez użytkowników lokali.
§ 11. 1. Pomieszczenia oraz urządzenia przeznaczone do wspólnego użytkowania mieszkańców
powinny być utrzymywane w stanie technicznym, higienicznosanitarnym i estetycznym zapewniającym
właściwe spełnianie założonych funkcji przez cały okres użytkowania budynku.
2. Naprawa uszkodzeń w budynku, powstałych z winy osoby korzystającej z lokalu znajdującego się
w tym budynku, obciąża użytkownika tego lokalu.
§ 12. Pomieszczenia techniczne w budynku, piwnice, strychy oraz inne pomieszczenia, nie
przewidziane do użytkowania przez osoby trzecie, powinny być zabezpieczone przed dostępem tych
osób.
§ 13. 1. Warunki i sposób użytkowania urządzeń technicznych i instalacji oraz wyroby użyte do ich
napraw i konserwacji nie mogą powodować pogorszenia właściwości użytkowych czynnika
dostarczanego za pomocą tych urządzeń i instalacji.
2. Parametry techniczne i użytkowe czynnika dostarczanego za pomocą urządzeń technicznych i
instalacji do lokali oraz do pomieszczeń przeznaczonych do wspólnego użytkowania powinny być zgodne
z wartościami tych parametrów określonymi w odrębnych przepisach i w odpowiednich projektach tych
urządzeń i instalacji.
§ 14. Budynki powinny być użytkowane przy zapewnieniu bezpieczeństwa pożarowego zgodnie z
zasadami określonymi w przepisach szczególnych.
§ 14a. (2) 1. Budynek mieszkalny wielorodzinny powinien być użytkowany w sposób zapewniający
nieograniczanie oświetlenia dziennego mieszkań.
2. Na budynku mieszkalnym wielorodzinnym mogą być instalowane urządzenia związane z
użytkowaniem budynku lub mieszkania, jak: kraty, żaluzje, rolety, zabudowy balkonów i loggii.
3. Na budynku mieszkalnym wielorodzinnym mogą być instalowane urządzenia i nośniki reklamowe
oraz inne urządzenia niezwiązane z użytkowaniem budynku lub mieszkania, o ile nie ograniczają
oświetlenia dziennego mieszkania.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku wykonywania robót budowlanych dotyczących elewacji
tego budynku.
55
Rozdział 5
Użytkowanie lokali
§ 15. Lokal powinien być użytkowany w sposób zapewniający:
1) zachowanie wymogów bezpieczeństwa,
2) utrzymanie wymaganego stanu technicznego,
3) utrzymanie stanu higienicznosanitarnego określonego odrębnymi przepisami,
4) prawidłowe funkcjonowanie wspólnych instalacji i urządzeń znajdujących się w tym lokalu.
§ 16. 1. Sposób użytkowania instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu powinien:
1) być zgodny z założeniami projektu oraz z instrukcjami użytkowania tych instalacji i urządzeń,
2) zapewniać ochronę elementów budynku i jego wyposażenia.
2. W czasie użytkowania instalacji i urządzeń należy:
1) zapewniać ich ochronę przed uszkodzeniem,
2) wykonywać zabiegi konserwacyjne i naprawy przewidziane instrukcją użytkowania,
3) likwidować przecieki z instalacji, w zakresie obciążającym użytkownika lokalu, niezwłocznie po ich
pojawieniu się,
4) dokonywać napraw i wymian uszkodzonych lub zużytych elementów instalacji i wyposażenia lokalu w
zakresie obciążającym użytkownika,
5) informować właściciela budynku o wszelkich uszkodzeniach instalacji, których naprawa należy do
jego obowiązków.
3. W przypadku wystąpienia uszkodzeń lub zakłóceń w funkcjonowaniu instalacji i urządzeń należy
niezwłocznie wstrzymać ich eksploatację, jeżeli dalsze ich użytkowanie może spowodować zagrożenie
bezpieczeństwa osób lub mienia albo skażenie środowiska.
§ 17. 1. Sposób użytkowania instalacji gazowej przez użytkownika lokalu powinien:
1) być zgodny z założeniami projektu tej instalacji,
2) eliminować możliwość wydzielania się tlenku węgla z urządzeń gazowych,
3) zapewniać bezpieczeństwo użytkowników lokalu,
4) zapewniać bezpieczeństwo oraz ochronę interesów użytkowników innych lokali korzystających z tej
instalacji oraz osób trzecich.
2. W czasie użytkowania instalacji gazowej użytkownik lokalu powinien:
1) udostępniać lokal właścicielowi budynku lub dostawcy gazu dla wykonywania ich obowiązków,
2) przestrzegać zasady bezpieczeństwa jej użytkowania oraz niezwłocznie informować zarządcę
budynku w razie stwierdzenia nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu,
3) zapewniać pełną sprawność techniczną i użytkową urządzeń gazowych stanowiących wyposażenie
lokalu,
4) w przypadku wystąpienia objawów świadczących o zagrożeniu bezpieczeństwa osób lub mienia zaprzestać użytkowania instalacji gazowej, podjąć właściwe działania zaradcze i niezwłocznie
poinformować właściwe służby oraz właściciela budynku o wystąpieniu zagrożenia,
5) zapewniać ochronę instalacji i urządzeń gazowych przed uszkodzeniem,
6) utrzymywać znajdujące się w lokalu elementy instalacji gazowej, urządzeń spalinowych i
wentylacyjnych oraz urządzenia gazowe w należytym stanie technicznym i użytkowym,
7) zapewnić wykonanie niezbędnych czynności konserwacyjnych,
8) informować właściciela budynku o wszelkich uszkodzeniach instalacji gazowej oraz o niewłaściwym
funkcjonowaniu przewodów i kanałów wentylacyjnych i spalinowych,
9) udostępniać lokal w celu przeprowadzenia przez odpowiednie służby kontroli instalacji i urządzeń
gazowych, przewodów i kanałów spalinowych, wentylacyjnych, a także innych instalacji i urządzeń,
oraz ściśle wykonywać zalecenia pokontrolne.
3. Naprawa i konserwacja urządzenia gazowego może być powierzona wyłącznie osobom
posiadającym świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych przepisach.
4. Instalacje i urządzenia gazowe po ich naprawie, przeróbce lub wymianie nie mogą być użytkowane
bez poddania ich próbie szczelności, o której mowa w § 45.
§ 18. 1. Sposób użytkowania instalacji elektrycznej w lokalu powinien:
1) być zgodny z założeniami projektu tej instalacji,
2) zapewniać bezpieczeństwo jej użytkowania,
3) zapewniać bezpieczeństwo oraz ochronę interesów użytkowników innych lokali korzystających z tej
56
instalacji oraz osób trzecich.
2. W czasie użytkowania instalacji elektrycznej w lokalu użytkownik lokalu powinien:
1) udostępniać lokal dla wykonania obowiązków obciążających właściciela budynku oraz dostawcę
energii elektrycznej,
2) przestrzegać zasady bezpieczeństwa użytkowania energii elektrycznej,
3) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości funkcjonowania instalacji i urządzeń elektrycznych w
pomieszczeniach przeznaczonych do wspólnego użytkowania mieszkańców - niezwłocznie
informować właściciela budynku,
4) utrzymywać właściwy stan techniczny instalacji i urządzeń elektrycznych w lokalu,
5) utrzymywać właściwe warunki użytkowania urządzeń do pomiaru zużycia energii elektrycznej oraz
niezwłocznie informować dostawcę energii elektrycznej o ich uszkodzeniu,
6) w przypadku wystąpienia objawów świadczących o zagrożeniu ze strony instalacji elektrycznej zaprzestać jej użytkowania, podjąć właściwe działania zaradcze oraz bezzwłocznie poinformować
właściwe służby oraz właściciela o wystąpieniu zagrożenia,
7) zapewniać ochronę instalacji elektrycznej przed jej przeciążeniem i uszkodzeniem,
8) informować właściciela budynku o wszelkich uszkodzeniach instalacji elektrycznej,
9) udostępniać lokal w celu przeprowadzania kontroli i badania instalacji elektrycznej przez odpowiednie
służby oraz ściśle wykonywać zalecenia pokontrolne.
3. Naprawa i konserwacja instalacji i odbiorników zasilanych energią elektryczną może być
powierzona wyłącznie osobom posiadającym świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych
przepisach.
§ 19. 1. Sposób użytkowania przewodów i kanałów dymowych, spalinowych oraz wentylacyjnych
powinien:
1) być zgodny z założeniami projektu tych przewodów i kanałów,
2) uniemożliwiać ograniczenie lub utratę ich drożności i szczelności,
3) zapewniać bezpieczeństwo użytkowników lokalu,
4) zapewniać bezpieczeństwo oraz ochronę interesów użytkowników innych lokali, do których przylegają
te przewody i kanały.
2. Użytkownik lokalu wyposażonego w przewody i kanały dymowe lub spalinowe oraz wentylacyjne
jest obowiązany:
1) zapewniać ich sprawność techniczną i użytkową,
2) w przypadku wystąpienia objawów świadczących o zagrożeniu bezpieczeństwa osób lub mienia zaniechać użytkowania instalacji gazowej i podjąć stosowne działania zaradcze oraz poinformować
właściwe służby i właściciela o wystąpieniu zagrożenia,
3) systematycznie wykonywać czynności konserwacyjne,
4) informować właściciela budynku o niewłaściwym funkcjonowaniu urządzeń spalinowych, dymowych
lub wentylacyjnych.
3. Użytkownik lokalu korzystający z przewodów i kanałów dymowych lub spalinowych oraz
wentylacyjnych może powierzać naprawę i konserwację tych urządzeń wyłącznie osobom posiadającym
świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych przepisach.
4. Po przeróbce lub wymianie przewody i kanały dymowe lub spalinowe oraz wentylacyjne należy
poddać kontroli.
§ 20. Wszelkie zmiany instalacji w lokalu dokonywane w czasie jego użytkowania wymagają
pisemnej zgody właściciela budynku.
§ 21. 1. W robotach remontowych wykonywanych w lokalu należy stosować wyroby dopuszczone do
obrotu i stosowania w budownictwie oraz zapewniać właściwe funkcjonowanie znajdujących się w nim
wspólnych instalacji lub urządzeń.
2. W czasie wykonywania robót remontowych w lokalu należy:
1) zapewnić bezpieczeństwo użytkowników innych lokali i osób trzecich,
2) stosować rozwiązania eliminujące możliwość skażenia środowiska,
3) stosować rozwiązania i technologie podnoszące walory użytkowe lokalu,
4) ograniczyć do niezbędnego minimum uciążliwość związaną z realizacją robót remontowych dla
użytkowników pozostałych lokali oraz dla osób trzecich.
57
Rozdział 6
Użytkowanie instalacji i urządzeń wentylacyjnych
§ 22. 1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne powinny w okresie ich użytkowania zapewniać
możliwość skutecznej wymiany powietrza w pomieszczeniach zgodnie z warunkami założonymi w
projekcie.
2. Instalacje i urządzenia, o których mowa w ust. 1, w okresie ich użytkowania powinny być
utrzymywane w stanie technicznym zapewniającym sprawność i niezawodność funkcjonowania.
§ 23. W okresie użytkowania instalacji i urządzeń, o których mowa w § 22 ust. 1, należy zapewniać:
1) pełną drożność i szczelność przewodów i urządzeń,
2) utrzymanie pełnego wymaganego przekroju kratek wentylacyjnych,
3) realizację wymaganych robót konserwacyjnych i remontowych,
4) realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy kontroli i nadzoru,
5) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego instalacji i urządzeń wentylacyjnych.
§ 24. Wprowadzanie jakiejkolwiek zmiany w instalacji i urządzeniach wentylacyjnych w lokalu
wymaga wcześniejszego uzyskania zgody właściciela budynku.
Rozdział 7
Użytkowanie kanałów i przewodów spalinowych oraz dymowych
§ 25. 1. Kanały i przewody spalinowe w okresie ich użytkowania powinny zapewniać możliwość
odprowadzania spalin powstałych w procesie spalania paliw, zgodnie z założonymi warunkami.
2. Kanały i przewody dymowe powinny w okresie ich użytkowania zapewniać możliwość
odprowadzania dymu powstałego w procesie spalania paliw stałych, zgodnie z założonymi warunkami.
§ 26. 1. Kanały i przewody spalinowe oraz dymowe w budynku powinny być utrzymywane w stanie
technicznym zapewniającym skuteczne i niezawodne ich funkcjonowanie.
2. W okresie użytkowania kanałów i przewodów, o których mowa w ust. 1, należy zapewniać:
1) ich drożność oraz szczelność,
2) realizację planu remontów przez osoby posiadające kwalifikacje, o których mowa w art. 62 ust. 6
ustawy,
3) nadzór nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzór nad wykonawstwem
usług związanych z realizacją zaleceń wynikających z okresowych kontroli w lokalach,
5) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tych kanałów i przewodów.
§ 27. Wprowadzanie jakichkolwiek zmian w kanałach i przewodach spalinowych lub dymowych w
lokalu wymaga wcześniejszego uzyskania zgody właściciela budynku.
Rozdział 8
Użytkowanie instalacji ciepłej wody użytkowej
§ 28. Instalacja ciepłej wody użytkowej powinna, w okresie jej użytkowania, zapewniać możliwość
dostarczania wody, o temperaturze określonej odrębnymi przepisami, do punktów czerpalnych, zgodnie z
warunkami jej użytkowania założonymi w projekcie.
§ 29. W okresie użytkowania instalacji ciepłej wody użytkowej należy zapewniać:
1) drożność instalacji i urządzeń, zgodnie z założeniami projektu tej instalacji,
2) utrzymywanie wymaganej temperatury wody ciepłej dostarczanej do lokali, określonej odrębnymi
przepisami,
3) realizację planu napraw i wymian oraz robót konserwacyjnych,
6) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tej instalacji.
§ 30. 1. W przypadku gdy instalacja ciepłej wody użytkowej została wyposażona w wodomierze
służące do rozliczeń zużycia tej wody w lokalach, właściciel tych urządzeń powinien zapewniać
okresową
ich legalizację.
2. Okresy ważności cechy legalizacyjnej określają odrębne przepisy.
58
Rozdział 9
Użytkowanie instalacji wodociągowej
§ 31. Instalacja wodociągowa powinna w okresie jej użytkowania zapewniać możliwość dostarczania
wody do wszystkich punktów czerpalnych w budynku, zgodnie z warunkami jej użytkowania założonymi
w
projekcie tej instalacji.
§ 32. W okresie użytkowania instalacji wodociągowej należy zapewniać:
5) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tej instalacji,
6) utrzymanie wymaganego stanu technicznego urządzeń hydroforowych.
§ 33. 1. W przypadku gdy instalacja wodociągowa została wyposażona w wodomierze do rozliczeń
zużycia wody w lokalach, właściciel tych urządzeń powinien zapewniać okresową ich legalizację.
Rozdział 10
Użytkowanie instalacji kanalizacyjnej
§ 34. 1. Instalacja kanalizacyjna powinna w okresie jej użytkowania być utrzymywana w pełnej
sprawności technicznej zapewniającej możliwość odprowadzania ścieków.
2. Jakość ścieków odprowadzanych instalacją kanalizacyjną powinna odpowiadać wymaganiom
określonym przepisami szczególnymi.
§ 35. W okresie użytkowania instalacji kanalizacyjnej należy zapewniać:
1) ochronę przed wprowadzeniem do instalacji ścieków zawierających substancje, które mogą
spowodować uszkodzenie instalacji i sieci kanalizacyjnej lub substancje wymagające neutralizacji
przed wprowadzeniem ich do tej instalacji,
2) ochronę przed wydostawaniem się ścieków na zewnątrz instalacji i pełną jej drożność,
5) realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy,
6) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tej instalacji.
Rozdział 11
Użytkowanie wewnętrznych urządzeń do usuwania odpadów i nieczystości stałych
§ 36. Wewnętrzne urządzenia do usuwania odpadów i nieczystości stałych powinny w okresie ich
użytkowania zapewniać możliwość usuwania odpadów i nieczystości stałych, których jakość i wymiary
odpowiadają wymaganiom określonym w instrukcji użytkowania tych urządzeń.
§ 37. Wewnętrzne urządzenia, o których mowa w § 36, oraz pomieszczenia, w których one się
znajdują, należy utrzymywać w stanie technicznym i higienicznosanitarnym zapewniającym ich pełną
sprawność techniczną i przydatność do użytkowania.
§ 38. W okresie użytkowania urządzeń, o których mowa w § 36, należy zapewniać:
1) drożność urządzeń,
2) utrzymanie wymaganego stanu technicznego i higienicznosanitarnego urządzeń i pomieszczeń, w
których one się znajdują,
3) przestrzeganie instrukcji użytkowania tych urządzeń,
4) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tych urządzeń.
Rozdział 12
Użytkowanie instalacji i urządzeń centralnego ogrzewania
§ 39. 1. Instalacja i urządzenia centralnego ogrzewania w okresie ich użytkowania powinny być
utrzymywane w stanie technicznym zapewniającym we wszystkich ogrzewanych pomieszczeniach
właściwe temperatury określone Polską Normą.
2. W przypadku gdy instalacja i urządzenia nie spełniają warunku, o którym mowa w ust. 1, należy
określić przyczyny zakłóceń oraz podjąć działania usprawniające ich funkcjonowanie.
59
3. W przypadku gdy przyczyną zakłóceń, o których mowa w ust. 2, są produkty korozji lub substancje
pochodzące ze związków zawartych w wodzie instalacyjnej osadzone na wewnętrznych powierzchniach
instalacji i urządzeń, przed podjęciem decyzji w sprawie usprawnienia ich funkcjonowania należy
opracować ekspertyzę zawierającą analizę celowości i opłacalności oraz określenie sposobu usunięcia
osadów.
§ 40. W okresie użytkowania instalacji i urządzeń centralnego ogrzewania należy zapewniać:
2) utrzymywanie wymaganego stanu technicznego instalacji i urządzeń oraz właściwe warunki ich
użytkowania,
5) realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy,
6) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tej instalacji i urządzeń.
§ 41. 1. W przypadku gdy instalacja centralnego ogrzewania została wyposażona w urządzenia
służące do pomiaru i rozliczeń zużycia ciepła w lokalach, właściciel tych urządzeń powinien zapewniać
okresową ich legalizację lub wymianę.
2. W przypadku uszkodzenia urządzeń służących do indywidualnego rozliczenia kosztów ogrzewania
lub urządzenia do pomiaru zużycia ciepła - należy niezwłocznie poinformować jednostkę prowadzącą
rozliczenia kosztów ciepła.
§ 42. Wprowadzenie jakichkolwiek zmian instalacji i urządzeń centralnego ogrzewania w lokalu
wymaga wcześniejszego uzyskania zgody właściciela budynku.
Rozdział 13
Użytkowanie instalacji i urządzeń gazowych
§ 43. Instalacja gazowa powinna w okresie jej użytkowania zapewniać możliwość bezpiecznego
korzystania z urządzeń gazowych, zgodnego z warunkami założonymi w projekcie tej instalacji.
§ 44. 1. W przypadku:
1) wykonania nowej instalacji gazowej,
2) jej przebudowy lub remontu,
3) wyłączenia jej z użytkowania na okres dłuższy niż 6 miesięcy
- należy przed przekazaniem jej do użytkowania przeprowadzić główną próbę szczelności.
2. Główną próbę szczelności przeprowadza się odrębnie dla części instalacji przed gazomierzami
oraz odrębnie dla pozostałej części instalacji z pominięciem gazomierzy.
3. Główną próbę szczelności przeprowadza się na instalacji nie posiadającej zabezpieczenia
antykorozyjnego, po jej oczyszczeniu, zaślepieniu końcówek, otwarciu kurków i odłączeniu odbiorników
gazu.
4. Manometr użyty do przeprowadzenia głównej próby szczelności powinien spełniać wymagania
klasy 0,6 i posiadać świadectwo legalizacji.
5. Zakres pomiarowy manometru powinien wynosić:
1) 0-0,06 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,05 MPa,
2) 0-0,16 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,1 MPa.
6. Ciśnienie czynnika próbnego w czasie przeprowadzania głównej próby szczelności powinno
wynosić 0,05 MPa. Dla instalacji lub jej części znajdującej się w pomieszczeniu mieszkalnym lub w
pomieszczeniu zagrożonym wybuchem ciśnienie czynnika próbnego powinno wynosić 0,1 MPa.
7. Wynik głównej próby szczelności uznaje się za pozytywny, jeżeli w czasie 30 minut od
ustabilizowania się ciśnienia czynnika próbnego nie nastąpi spadek ciśnienia.
8. Z przeprowadzenia głównej próby szczelności sporządza się protokół, który powinien być
podpisany przez właściciela budynku oraz wykonawcę instalacji gazowej.
§ 45. W przypadku gdy instalacja gazowa nie została napełniona gazem w okresie 6 miesięcy od
daty przeprowadzenia głównej próby szczelności - próbę tę należy przeprowadzić ponownie.
§ 46. Do obowiązków właściciela budynku w zakresie utrzymania właściwego stanu technicznego
instalacji gazowej należy:
1) zapewnienie nadzoru nad wykonywaniem głównej próby szczelności,
60
2) zapewnienie nadzoru nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzoru nad
wykonawstwem usług związanych z realizacją zaleceń wynikających z okresowych kontroli w
lokalach,
3) w przypadku stwierdzenia w toku kontroli okresowej występowania zagrożenia bezpieczeństwa
użytkowników - wyłączenie z użytkowania instalacji lub jej części,
4) występowanie do dostawcy gazu w przypadku konieczności jej napełnienia gazem,
5) zapewnienie realizacji zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy,
6) w przypadku wystąpienia ryzyka zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników lokali - przeprowadzenie
kontroli stanu technicznego instalacji,
7) zawiadamianie dostawcy gazu w każdym przypadku stwierdzenia uszkodzenia szafki, w której
umieszczono kurek główny gazowy.
§ 47. Stan technicznej sprawności instalacji gazowej w budynku powinien być kontrolowany
równocześnie z kontrolą stanu technicznego przewodów i kanałów wentylacyjnych oraz spalinowych.
Rozdział 14
Użytkowanie instalacji gazowej zasilanej gazem płynnym
§ 48. 1. Instalacja gazowa zasilana gazem płynnym, w której długość nieelastycznego przewodu z
rury stalowej przekracza 2,0 m, powinna być, po jej wymianie lub remoncie, poddana głównej próbie
szczelności, o której mowa w § 44.
2. Instalacja gazowa zasilana z butli gazowej, w której długość przewodu nieelastycznego z rury
stalowej nie przekracza 2,0 m, powinna być, po jej wymianie lub remoncie, poddana sprawdzeniu
szczelności pod ciśnieniem roboczym gazu.
3. Sprawdzenie, o którym mowa w ust. 2, powinno być wykonywane niezwłocznie po każdej
wymianie butli gazowej oraz po wymianie przewodu, o którym mowa w § 49.
4. Sprawdzenie szczelności przy wymianie butli gazowej przeprowadza użytkownik instalacji, zgodnie
z instrukcją otrzymaną od rozprowadzającego butle, lub przedstawiciel dostawcy gazu, w przypadku gdy
z
użytkownikiem lokalu została zawarta umowa o dostarczanie gazu w butlach.
§ 49. W przypadku stosowania przewodu elastycznego do połączenia pojedynczego urządzenia
gazowego z reduktorem ciśnienia gazu na butli, przewód taki powinien mieć oznaczoną graniczną datę
użytkowania. Jeżeli termin użytkowania upłynął, przewód należy wymienić na nowy.
§ 50. 1. W przypadku zasilania instalacji gazu płynnego z baterii butli:
1) ilość butli w baterii nie może być większa niż 10 sztuk,
2) na króćcu przyłączeniowym każdej butli należy zamontować zawór - ogranicznik nadmiernego
wypływu,
3) baterię należy ustawiać przy ścianie nie posiadającej otworów do wysokości co najmniej 2 m;
odległość baterii mierzona w rzucie poziomym powinna wynosić co najmniej 2 m od krawędzi
najbliższych otworów okiennych i drzwiowych oraz od studzienek kanalizacyjnych, otworów
wentylacyjnych, urządzeń i instalacji elektrycznych, źródeł ciepła i materiałów łatwo palnych,
4) butle należy ustawiać na podłożu gwarantującym stabilność, nie iskrzącym, niepalnym, zaworami do
góry oraz zabezpieczyć je przed przewróceniem się,
5) po każdej wymianie butli w baterii należy sprawdzić szczelność połączeń zgodnie z warunkami
określonymi w instrukcji użytkowania tej baterii,
6) miejsce ustawienia butli powinno być oznakowane i zabezpieczone przed dostępem osób trzecich.
2. Sprawdzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, przeprowadza użytkownik instalacji gazu płynnego
lub przedstawiciel dostawcy gazu, jeżeli wynika to z umowy o dostarczanie gazu płynnego.
§ 51. Instalacja gazu płynnego zasilana ze zbiornika lub grupy zbiorników może być użytkowana,
jeżeli:
1) po jej wykonaniu lub remoncie dokonano odbioru technicznego,
2) wykonano główną próbę szczelności przyłącza według zasad określonych w § 44,
3) zbiornik został zarejestrowany we właściwym terenowo urzędzie dozoru technicznego.
Rozdział 15
Użytkowanie instalacji elektrycznej
§ 52. Instalacja elektryczna powinna w okresie jej użytkowania zapewniać możliwość bezpiecznego
61
korzystania z odbiorników energii elektrycznej, zgodnego z ich przeznaczeniem i warunkami założonymi
w
projekcie tej instalacji.
§ 53. 1. Właściciel budynku jest obowiązany do dokonywania okresowych kontroli stanu sprawności
technicznej urządzeń i instalacji elektrycznych w budynku.
2. Stan sprawności technicznej urządzeń i instalacji elektrycznych w budynku powinien być
kontrolowany tak, aby zapewnione było właściwe ich funkcjonowanie, w tym sprawność połączeń,
osprzętu, sprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, uziemień oraz oporności izolacji
przewodów.
§ 54. Instalacja elektryczna w budynku nie może być użytkowana, jeżeli:
1) nie dokonano prób końcowych i jej ostatecznego odbioru,
2) nie zainstalowano urządzeń do pomiaru zużycia energii elektrycznej.
§ 55. Do obowiązków właściciela budynku w zakresie właściwego utrzymania stanu technicznego
instalacji elektrycznej należy:
1) zapewnienie realizacji napraw i wymian przez osoby posiadające kwalifikacje zawodowe wymagane
przy świadczeniu usług oraz wykonywaniu napraw lub dozoru nad eksploatacją urządzeń i instalacji
elektrycznych,
2) zapewnienie nadzoru nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzoru nad
wykonawstwem usług związanych z realizacją zaleceń wynikających z okresowych kontroli w
lokalach,
4) w razie zagrożenia dla zdrowia lub życia użytkowników, dla środowiska lub mienia - przeprowadzenie
kontroli jej stanu technicznego,
5) odłączenie z użytkowania instalacji elektrycznej w lokalach, w których w wyniku kontroli stwierdzono
występowanie zagrożeń, o których mowa w pkt 4.
Rozdział 16
Użytkowanie instalacji piorunochronnej
§ 56. Obowiązek zapewnienia właściwego stanu technicznego instalacji piorunochronnej i ochrony
wewnętrznej budynku obciąża właściciela budynku.
§ 57. Do obowiązków właściciela budynku w zakresie utrzymania właściwego stanu technicznego
instalacji piorunochronnej należy:
1) badanie tej instalacji w szczególności w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń
od korozji oraz uziemienia,
2) zapewnienie realizacji napraw i wymian przez osoby posiadające kwalifikacje zawodowe wymagane
przy świadczeniu usług oraz wykonywaniu napraw lub dozoru nad eksploatacją urządzeń i instalacji
elektrycznych,
3) zapewnienie nadzoru nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian,
5) w razie zagrożenia życia lub zdrowia użytkowników albo środowiska lub mienia - przeprowadzenie
kontroli stanu technicznego tej instalacji.
Rozdział 17
Przepis końcowy
§ 58. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Przypisy:
1) § 2 pkt 8 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 listopada 2009 r.
(Dz.U.09.205.1584) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 grudnia 2009 r.
2) § 14a dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 listopada 2009 r.
(Dz.U.09.205.1584) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 grudnia 2009 r.
62
63

Kontrola okresowa budynków o powierzchni zabudowy powyżej

Transkrypt

Podobne dokumenty

NIE dla czadu! - KP PSP Zgorzelec

podstawy wiedzy technicznej przeglądy techniczne i remonty

PROTOKÓŁ z okresowej „pięcioletniej” i „rocznej” kontroli stanu

Czad cichy zabójca

Tlenek węgla

Bądź czujny okres grzewczy to zwiększone ryzyko zatrucia czadem!