Elektrosystemy 06/2009 - Technika przekaźnikowa firmy Relpol

96
technika przekaünikowa
Technika przekaźnikowa
firmy Relpol
Tomasz Ochocki, Bartłomiej Szydłowski
Firma Relpol S.A. jest jednym z najwiÍkszych producentÛw przekaünikÛw w Europie o ponad
50-letniej tradycji. Niniejsza publikacja ma na celu przekazanie wiedzy w zakresie przekaünikÛw elektromagnetycznych, ich budowy, rodzajÛw, technologii produkcji oraz prawid≥owego
doboru. Artyku≥ jest pierwszπ czÍúciπ serii dotyczπcej podstawowych informacji technicznych na temat techniki przekaünikowej.
W
ed≥ug U.S.A.S.I. (Instytutu
Normowania StanÛw Zjednoczonych Ameryki) przekaünik
moøna okreúliÊ jako elektrycznie sterowane urzπdzenie, ktÛre otwiera i zamyka obwÛd elektryczny w celu oddzia≥ywania na
pracÍ innych urzπdzeÒ, w tym samym lub
innym obwodzie. Moøna zatem powiedzieÊ, iø przekaüniki sπ waønym elementem w dzisiejszych procesach przemys≥owych. Kilkadziesiπt miliardÛw przekaünikÛw dzia≥a obecnie na ca≥ym úwiecie jako
interfejs pomiÍdzy obwodami sterowania,
a obciπøeniem elektrycznym. RozwÛj techniczny doprowadzi≥ do miniaturyzacji
przekaünikÛw mono- i bistabilnych, ktÛre
potrzebujπ ma≥ego napiÍcia lub nawet nie
wymagajπ øadnego napiÍcia zasilajπcego
do przeniesienia przez styki duøej mocy.
Rola przekaünika
Przekaünik spe≥nia dwa fundamentalne
zadania:
ï Galwaniczne oddzielenie (separacja) pomiÍdzy sekcjπ sterowania i sekcjπ prze≥πczania,
ï Prze≥πczanie obciπøeÒ duøej mocy z wysokim napiÍciem i / lub prπdem o wysokim natÍøeniu przy ma≥ym zuøyciu energii (niskie napiÍcie / ma≥e natÍøenie prπdu), nawet przy ma≥ych sygna≥ach elektrycznych.
Dla przekaünikÛw istnieje bardzo szerokie pole zastosowaÒ np. dla sprzÍtu sterowniczego, przekaünikÛw czasowych,
kontroli temperatury itd.
Rys. 1. W pe≥ni zautomatyzowana linia do produkcji przekaünikÛw elektromagnetycznych w firmie
Relpol S.A.
96
Budowa przekaünika
elektromagnetycznego
Przekaünik elektromechaniczny sk≥ada
siÍ z dwÛch podstawowych czÍúci: prze≥πcznika elektromagnetycznego i elektrycznego. Pierwszy z nich stanowi sekcjÍ
sterowania, a drugi sekcjÍ prze≥πczania
pod≥πczonπ bezpoúrednio do obciπøenia
elektrycznego. Elektromagnes przetwarza
prπd elektryczny na strumieÒ magnetyczny, ktÛry wytwarza si≥Í poruszajπcπ czÍúÊ
prze≥πczajπcπ. Warto przede wszystkim
zwrÛciÊ uwagÍ na to, iø elektromagnes jest
jednπ z najwaøniejszych czÍúci przekaünika elektromagnetycznego. Rysunek 2 ukazuje klasyczny uk≥ad elektromagnesu sk≥adajπcy siÍ z czterech podstawowych czÍúci:
ï cewki sk≥adajπcej siÍ z jednego lub wiÍcej uzwojeÒ drutu miedzianego, zazwyczaj nawiniÍtego na szpulÍ wykonanπ
z materia≥u izolacyjnego,
ï rdzenia ferromagnetycznego,
ï jarzma ferromagnetycznego,
ï ruchomej zwory ferromagnetycznej.
Naleøy jednak powiedzieÊ, iø w sk≥ad
klasycznego przekaünika elektromagne-
Rys. 2. Klasyczny uk≥ad elektromagnesu
czerwiec 2009
97
technika przekaünikowa
Rys. 3. Klasyczna budowa przekaünika elektromagnetycznego
tycznego (rys. 3) wchodzπ rÛwnieø dodatkowe elementy, wúrÛd ktÛrych sπ przede
wszystkim:
ï sprÍøyny stykowe sta≥e i ruchome,
ï styki,
ï popychacz,
ï z≥πcza montaøowe i wyprowadzenia
cewki,
ï p≥ytka stykowa,
ï os≥ona przeciwpy≥owa.
OprÛcz elektromagnesu kolejnπ bardzo
waønπ czÍúciπ przekaünika elektromagnetycznego jest sekcja prze≥πczania. Klasyczny uk≥ad sekcji prze≥πczania odpowiada
schematowi jednego zestyku prze≥πcznego. Rysunek 4 przedstawia sekcjÍ prze≥π-
Rys. 4. Schemat sekcji prze≥πczania przekaünika elektromagnetycznego
czania przekaünika z jednym zestykiem
prze≥πcznym.
Typy przekaünikÛw
Chcπc sklasyfikowaÊ pojÍcie przekaünikÛw naleøy zaznaczyÊ, iø na rynku istniejπ dwa g≥Ûwne typy przekaünikÛw: przekaüniki elektromechaniczne i pÛ≥przewodnikowe (Solid State Relay, SSR). Funkcjonowanie przekaünikÛw pÛ≥przewodnikowych i elektromagnetycznych jest bardzo
podobne ñ polega na prze≥πczaniu obwodu obciπøenia sterowane sygna≥em niskonapiÍciowym odizolowanego obwodu wejúciowego.
W ofercie firmy Relpol moøna znaleüÊ
obydwa rodzaje przekaünikÛw, w tym
wúrÛd przekaünikÛw elektromagnetycznych istnieje podzia≥ na:
ï przekaüniki subminiaturowe,
ï przekaüniki miniaturowe PCB,
ï przekaüniki miniaturowe przemys≥owe,
ï przekaüniki ma≥ogabarytowe przemys≥owe,
ï przekaüniki interfejsowe,
ï gniazda i akcesoria.
DziÍki szerokiej gamie dodatkowych akcesoriÛw do przekaünikÛw moøna montowaÊ je w dowolnych aplikacjach, stosowaÊ
ochronÍ i sygnalizacjÍ zadzia≥ania. WiÍcej
informacji na temat rÛønic miÍdzy przekaünikami, zasadzie dzia≥ania przekaünikÛw monostabilnych i bistabilnych znajdzie siÍ w nastÍpnej czÍúci publikacji.
Tomasz Ochocki
Bart≥omiej Szyd≥owski
Autorzy sπ pracownikami
firmy Relpol S.A.
Relpol S.A.
68-200 Øary
ul. 11 Listopada 37
tel. (68) 47 90 800
fax (68) 37 43 866
Rys. 5. Miniaturowy przekaünik elektromagnetyczny
z gniazdem na szynÍ DIN 35 mm w zestawie
okreúlanym przekaünikiem interfejsowym
e-mail: [email protected]
www.relpol.com.pl
97