Plan szkolenia „Komunikacja międzykulturowa”

Plan szkolenia „Komunikacja międzykulturowa”
Szkolenie realizowane jest w ramach projektu „Dialog międzykulturowy podstawą
społeczeństwa obywatelskiego” w ramach Kapitału Ludzkiego współfinansowanego przez
Europejski Fundusz Społeczny. W czasie warsztatów przyjrzymy się czterem wybranym
kulturom: chińskiej, tureckiej, Krajów Arabskich i Izraela. Postaramy się je bliżej poznać i
zrozumieć, eliminując istniejące w naszym społeczeństwie stereotypy i utrwalone
wyobrażenia, niekoniecznie pokrywające się z współczesną rzeczywistością.
Czym jest tytułowa komunikacja międzykulturowa?
Komunikacja międzykulturowa, będąca aktem rozumienia i bycia rozumianym przez
audytorium o innej kulturze, może przysparzać trudności, które wzrastają w miarę
występowania różnic pomiędzy uczestnikami interakcji. Powodem błędnych interpretacji,
niedomówień i
nieporozumień jest szeroko pojęta kultura, integralny wzorzec ludzkiej
wiedzy, wierzeń i zachowań. Nie próbując zgłębić składających się na nią elementów
kształtujących daną narodowość, takich jak historia, mity, język, idee, przekonania, zwyczaje,
ceremonie itd., oraz zakładając istnienie między kulturami raczej podobieństw niż różnic,
osłabiamy skuteczność interakcji.
Podstawowym elementem udanego dialogu międzykulturowego jest bowiem działanie z pełną
świadomością, że komunikowanie międzynarodowe będzie przebiegać inaczej i często
trudniej niż porozumiewanie się pomiędzy osobami wywodzącymi się z tego samego kręgu
kulturowego. Refleksja nad komunikacją międzykulturową nie tylko umożliwia skuteczne
współdziałanie, czy też, w szerszym kontekście,
harmonijne współistnienie, lecz także
skłania do analizy własnych zachowań i bliższego poznania siebie. Uświadamia, że normy
regulujące nasze życie społeczne nie są jedyne i najlepsze oraz pomaga zaoszczędzić szoku
kulturowego, który pojawia się niespodziewanie, powodując krępująca bezradność.
Badania nad komunikacją międzykulturową są wynikiem narastającej internacjonalizacji
1
życia, a wiedza z zakresu tej dziedziny pomaga stać się bardziej kompetentnym w trakcie
wzajemnych kontaktów pomiędzy przedstawicielami odmiennych kultur, co jest głównym
celem naszego projektu. Studiowanie tej dziedziny nauki poszerza nasze horyzonty, zwiększa
tolerancję i otwiera na nowe metody postępowania, które, mimo, że różnią się od tych nam
znanych, powalają skutecznie działać w relacjach partnerskich, koleżeńskich czy też
biznesowych w środowisku międzykulturowym.
Trzydniowy program szkolenia składa się z czterech części mających na celu:
1. „Spotkanie” kultur -
poprzez przedstawienie podstawowych
informacji
dotyczących omawianych kręgów kulturowych;
2. Wyeliminowanie przeszkód uniemożliwiających „spotkanie” - wskazanie na
różnice, zburzenie stereotypów;
3. Otwarcie na dialog - wymiana kulturalna i wzbogacenie kulturalne
- zajęcia
interaktywne.
Dzień pierwszy 16.11.2013
część I Chiny
1. 9:00 – 9.45 Komunikacja międzykulturowa
2. 9:45 – 10.30 Historia Chin. Chiny, Kraj Środka, Chińska Republika Ludowa – Co
mówią nam powszechnie używane nazwy tego kraju o nim samym. System polityczny
i mieszkańcy Państwa Środka
3. 10:30 – 10:40 Przerwa
4. 10:40- 11:25 Język polski, język chiński, języki chińskie i nie chińskie. Co to znaczy
mówić po chińsku?
5. 11:25-12:10 Systemy filozoficzne a sposób myślenia.
6. 12:10-12:30 Przerwa (catering)
2
7. 12:30-13:00 Struktura społeczeństwa chińskiego: Mianzi i Guanxi i harmonia
społeczna
8. 13:00-14:00 Różnice kulturowe między Europejczykami i Chińczykami.
9. 14:00 – 14:10 Przerwa
część II – Turcja
1. 14:10 – 14:55 Podstawowe informacje o Turcji i jej oblicze w świecie.
2. 14:55 – 15:40 Co to znaczy być Turkiem? Historia Turcji, Islam w Turcji
3. Zakończenie dnia
Dzień drugi 23.11.2013
Turcja – ciąg dalszy
9:00 – 9:45 Tureckie standardy kulturowe. Z czego one wynikają i jak przekładają się
one na komunikację międzykulturową?
4. 9:45 – 10:30 Kultura Turcji
5. 10:30 – 10:40 Przerwa
6. 10:40 – 11:25 Kultura Turcji c.d.
7. 11:25 – 12:10 Turcja c.d.
8. 12:10 – 12:30 Przerwa (catering)
część III – Kraje arabskie
1. 12:30-14:00
● Różnice i podobieństwa kulturowe – podejście do kwestii czasu, stosunku do pracy,
dystansu między ludźmi).
●
Geografia państw arabskich
3
●
Reżimy polityczne
●
Język arabski
●
Islam – główny czynnik kształtujący kulturę arabską
2. 14:10 – 14:10 Przerwa
3. 14:10 – 15:40
●
Społeczeństwo arabskie
●
Kobieta i jej status w społeczeństwie arabskim
Feminizm muzułmańskich
●
Zwyczaje w świecie arabskie, posiłki,
współczesne i tradycyjne, ceremonie i
święta
4.
Zakończenie dnia
Dzień trzeci 30.11.2013
5. 9:00-10:30
●
Język ciała i gesty
●
Mniejszości religijne i etniczne
●
Edukacja
●
Internet i cenzura
●
Wkład Arabów w rozwój cywilizacji
6. 10:30-10:40 przerwa
część IV Izrael
4
1. 10:40 – 12:10 Wprowadzenie do problematyki „kultura izraelska” i wynikające z niej
różnice.
Zagadnienia : geografii i historii Izraela jako czynniki warunkujące komunikację
(problem diaspory, narodziny antyjudaizmu, antysemityzm, syjonizm, zagłada Żydów,
kwestia bezpieczeństwa w Izraelu, problem palestyński).
2. 12:10 – 12:30 Przerwa (catering)
3. 12:30 – 14:00 Izrael – zorientowanie na religię: judaizm (kwestia narodu wybranego,
nakazy dotyczące ubioru, spożywania żywności, obrzędy i święta w kulturze
żydowskiej).
Elementy komunikacji codziennej, czyli jacy są współcześni Izraelczycy? (język
hebrajski jako język komunikacji, informacja o podstawowych zwrotach, kultura
izraelska na bazie wielokulturowości, jak się rozmawiać z Izraelczykami?)
4. 14:00 – 14:10 Przerwa
5. 14:10 – 15:40 Izrael – odrodzenie języka hebrajskiego.
6. Zakończenie
5
Bibliografia:
I Chiny
Bucknall, Kevin. 2002. Chinese Business Etiquette and Culture. Raleigh NC. Boson Books.
Kajdański, Edward. 2005. Chiny leksykon. Warszawa. Książka i Wiedza.
Kunstler, Mieczysław Jerzy. 2000. Języki Chińskie. Warszawa. Dialog
Nakamura, Hajime. 2005. Systemy myślenia ludów Wschodu. Indie Chiny Tybet Japonia.
Tłumaczenie
Maciej
Kanert, Wisława
Szkudlarczyk-Brkić.
Kraków. Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego
Pimpaneau, Jacques. 2001. Chiny kultura i tradycje. Warszawa. Dialog, tłumaczenie Irena
Kałużyńska
Sławińska, Irena.2005. Chińszczyzna. Toruń. Wydawnictwo Adam Marszałek.
Weggel, Oskar. 2006. Chiny. Warszawa. Cyklady.
Yi, Zhongtian, red., 2006. Xianhua de zhongguoren. [Plotkujący Chińczycy]. Shanghai.
Shanghai Wenyi Chubanshe.
II Turcja
Bielawski, Józef. 1980. Islam. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Danecki, Janusz. 1997. Kultura Islamu. Słownik. Warszawa: WSiP.
Ersoy, Ayla. 2008. Traditional Turkish Arts. Ankara: Ministry of Culture and Tourism.
Kołodziejczyk, Dariusz. 2000. Turcja. Warszawa: Trio.
Lewis, Bernard. 2004. From Babel to Dragomans. Interpreting the Middle East. Londyn:
Phoenix.
Majda, Tadeusz. 2004. Język turecki. Warszawa: Dialog.
Płaskowicka-Rymkiewicz, Stanisława (i in.). 1971. Historia literatury tureckiej. Wrocław:
6
Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Reychman, Jan. 1966. Mahomet i świat muzułmański. Warszawa: Światowid.
Reychman, Jan. 1973. Historia Turcji. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Szymański, Adam. 2006. System konstytucyjny Turcji. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
III Kraje Arabskie
Bielawski, Józef. 1968 Historia literatury arabskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im.
Ossolińskich.
Bielawski, Józef (red.). 1971. Mały słownik świata arabskiego. Warszawa: Wiedza
Powszechna.
Chebel, Melek. 1997. Symbols of Islam. Paryż: Editions Assouline.
Danecki, Janusz. 2001. Arabowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy .
Danecki,
Janusz.
2001.
Gramatyka
języka
arabskiego.
Warszawa:
Wydawnictwo
Akademickie Dialog.
Danecki, Janusz. 1998. Podstawowe wiadomości o islamie II. Warszawa: Wydawnictwo
Akademickie Dialog.
Dziekan, Marek (red.). 2001. Arabowie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hourani, Albert. 2002. Historia Arabów. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut.
Lewis, Bernard. 1995. Arabowie w historii. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Lewis, Bernard. 2003. Co się właściwie stało. Warszawa: Wydawnictwo
Akademickie
Dialog.
Lewis, Bernard. 2003. Muzułmański Bliski Wschód. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut.
Mez, Adam. 1981. Renesans Islamu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy .
Robinson, Francis. 1996. Świat islamu. Warszaw: Wydawnictwo Penta.
7
IV Izrael
Polski Słownik Judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie. 2003. oprac. Borzymińska
Zofia, Żebrowski Rafał. Warszawa: Wydawnictwo Proszyński i S-ka. t.1, t.2.
Solomon, Norman. 1996. Judaizm, przekł. Mytkowska Joanna, Warszawa: Wydawnictwo
Prószyński i S-ka.
Spiegel, Paul. 2009. Co to znaczy koszerne, przekł. Goryński Andrzej, Katowice:
Wydawnictwo KOS.
Stern, Marc. 2002. Co to jest Judaizm? Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania?
Kraków: Wydawnictwo WAM.
Tomal, Maciej. 2000. Język hebrajski biblijny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie
Dialog.
Tyloch, Witold. 1987. Judaizm, Warszawa: Wydawnictwo Krajowa Agencja Wydawnicza.
De Veris, Simon Philips rabin. 2000. Obrzędy i symbole Żydów, przekł. Borowski Andrzej,
Kraków: Wydawnictwo WAM.
Wolf-Cohen, Elizabeth. 2005. Kuchnia żydowska. przekł. Borsiak Joanna. Wielka Brytania:
Wydawnictwo Paragon.
Unterman, Alan. 1989. Żydzi, wiara i ludzie. przekł. Zabierowski Janusz. Łódź.
Wydawnictwo Łódzkie.
8