formy wypowiedzi - Szkoła Podstawowa nr 9 w Tarnowskich Górach

Wybrane
FORMY WYPOWIEDZI
Najlepsza lekcja to nie ta, o której
tak sądzi nauczyciel
ani ta, o której tak myślą uczniowie...
Najlepsza lekcja to taka,
o której ani nauczyciel, ani uczeń
nie myślą, że była to lekcja!
(Klemens Stróżyński)
OPRACOWAŁA
mgr Halina
Marchewka
Jak pisać
różne teksty?
Formy wypowiedzi :
×kartka pocztowa
×list
×ogłoszenie
×zaproszenie
×opis przedmiotu, postaci
×opowiadanie
×instrukcja
×telegram
LIST
Gdy chcemy z kimś podzielić
się wrażeniami, np. z kolonii, z
odbytej wyprawy, przeczytanej
książki
LIST
Gdy chcemy kogoś
zaprosić,
o czymś
poinformować.
Kiedy chcemy
zapewnić o naszych
uczuciach, pamięci,
tęsknocie
KIEDY PISZEMY LIST?
Gdy chcemy
kogoś o coś
poprosić
Kiedy pragniemy
komuś podziękować
LIST
LISTY OFICJALNE,
URZĘDOWE
LISTY OFICJALNE,
URZĘDOWE
RODZAJE
LISTÓW
Kierowane do instytucji,
firm. Pisane zwięźle, stylem urzędowym,
unikając spoufalania się ,
zbędnych lub zbyt serdecznych sformułowań.
Kierowane do przyjaciół, rodziny,
znajomych. Pisane mniej oficjalnie,
swobodnie, ale ton też uzależniamy od stopnia
poufałości- inaczej napiszemy do koleżanki,
inaczej do mamy, cioci
czy groźnego profesora.
LIST
„
„
„
NAJWAŻNIEJSZE
ZASADY
Na listy innych odpisujemy, nie odpisując
okazujemy lekceważenie!
List dostosowujemy do odbiorcy - do
siedmioletniego kuzyna nie napiszemy trudnego
tekstu, inaczej zwrócimy się do nowo poznanej
osoby, inaczej do dobrego znajomego
Wykazujemy w liście zainteresowanie
sprawami odbiorcy, pozdrawiamy jego bliskich,
pytamy o nich
LIST
„
„
„
„
NAJWAŻNIEJSZE
ZASADY
Nie szczędzimy pozdrowień, podziękowań,
zwrotów grzecznościowych
Piszemy czytelnie i poprawnie, błędy źle
świadczą o nadawcy
Wyrazy, zwłaszcza zaimki, odnoszące się
bezpośrednio do adresata i jego bliskich ,
piszemy wielką literą
Adresując koperty, poprzedzamy imię , nazwisko
adresata grzecznościowym sformułowaniem,
np. WP (Wielmożna Pani)
LIST
ZAPAMIĘTAJ
ADRESAT
Ten, do kogo piszemy
NADAWCA
Ten, kto pisze list
LIST
TYPOWE DLA LISTÓW ZWROTY
I WYRAŻENIA
Na wstępie...
„
„
„
„
„
„
Cześć, Iwonko !
Hej!
Kochana Mamo!
Drogi Krzysiu!
Dziękuję za..
Przepraszam, że...
Na zakończenie...
„
„
„
„
„
„
Łączę pozdrowienia..
Pozdrów serdecznie...
Ucałuj gorąco...
Całuję...
Do zobaczenia...
Buziaczki!
LIST
ROZSZYFRUJ
SKRÓTY
Postscriptum
( po tym,
co zostało napisane,
PS
na końcu listu)
Koleżanka/
Nad.
Nadawca
Kol.
Sz. P.
Kolega
Szanowna Pani/
Szanowny Panie
NAGŁÓWEK
LIST
MIEJSCOWOŚĆ, DATA
Warszawa, 7 lipca 2004r.
Kochana Ciociu!
WSTĘP
Dziękujemy za list i zdjęcia znad morza. Są wspaniałe.
Szczególnie podobają nam się te robione o zachodzie słońca.
U nas w domu wszystko w porządku. Ja i Ewa bardzo
tęsknimy za Ciocią i Wujkiem, a najbardziej małym Pawełkiem.
Serdecznie zapraszamy Ciocię, Wujka z Synkiem do
nas na Boże Narodzenie!
W Warszawie jest mnóstwo atrakcji, także dla Pawełka
np. zoo i trójwymiarowe filmy w Imaksie. Na pewno spodoba mu
się też , tak jak nam , w McDonaldzie.
Rodzice również piszą do Cioci i Wujka list , ale my
zapraszamy w swoim imieniu! Przyjedźcie koniecznie. Do zobaczenia!
WŁAŚCIWA TREŚĆ
LISTU
ZAKOŃCZENIE
Aga i Ewa
PS Ciociu, mamy psa! Ma na imię Rex. Na pewno go polubicie.
Ucałuj Pawełka. Pozdrowienia dla Wujka.
PODPIS NADAWCY
POSTSCRIPTUM
KARTKA POCZTOWA
KARTKA POCZTOWA
Kiedy piszemy
kartkę pocztową?
Życzenia piszemy:
z okazji świąt
z okazji urodzin, imienin adresata
z okazji specjalnych świąt
Kiedy chcemy kogoś pozdrowić,
złożyć komuś życzenia, króciutko
dać znać , co u nas słuchać.
Do kogo piszemy kartkę
pocztową?
Do kogoś, kogo znamy- do członka rodziny,
koleżanki, kolegi.
•Pozdrowienia piszemy:
•z wycieczki
•z wakacji
Data napisania kartki,
nazwa miejscowości,
KARTKA POCZTOWA
Miejsce na znaczek
Poznań
Poznań ,17 stycznia 2002
Droga Babciu!
Zwrot do adresata
Miałaś rację, na Mazurach
jest świetnie. Codziennie
kąpiemy się w jeziorze.
Wujek uczy mnie jeździć
konno, a ciocia piecze
pyszne ciasta. Dziękuję Ci,
że namówiłaś mamę, żeby
zgodziła się na ten wyjazd.
Przywiozę zdjęcia,
zobaczysz, jak tu się
zmieniło od czasów Twojej
młodości. Całuje Cię mocno.
Marzena
Tekst główny
Sz. P.
Agnieszka Amtysiak
Adres odbiorcy
ul.Wesoła4/5
22-345 Myślenice
Podpis nadawcy
Elementy adresu
Sz. P.
Halina Kudowska
ul. Saperów 34/7
09-675 Biedronkowice
Zwrot grzecznościowy „Sz. P.” czyli
Szanowna Pani/Szanowny Pan
Imię i nazwisko adresata
Ulica, numer domu, mieszkania
Kod pocztowy, nazwa miejscowości,
województwo
OGŁOSZENIE
ie
zen
łos
og
OGŁOSZENIE
To krótka forma.
Celem ogłoszenia jest powiadomienie
kogoś( najczęściej grupy ludzi) o czymś,
co się wydarzyło( np. zaginięciu psa),
wydarzy ( zabawa, spotkanie)
lub jest planowane( sprzedaż domu).
OGŁOSZENIE
Najważniejsze
zasady:
F Pisz konkretnie i na temat
F Pamiętaj, ze w ogłoszeniu musza znaleźć się
wszystkie potrzebne informacje.
F Nie zapomnij podać numer telefonu lub innej formy
kontaktu z Tobą , jeśli chcesz , by ogłoszenie miało
odzew.
OGŁOSZENIE
Najważniejsze
elementy:
3 KTO LUB CO? Pies samochód( aby ogłoszenie było
poprawne, należy podać szczegóły dotyczące
przedmiotu, osoby)
3 CO SIĘ STAŁO LUB STANIE?
Zaginął, do sprzedania.
3 JAK SKONTAKTOWAĆ SIĘ
Z OGŁOSZENIODAWCĄ ?
Numer telefonu, adres mailowy.
DATA ZAGINIĘCIA
OGŁOSZENIE
MIEJSCE ZAGINIĘCIA
PRZYKŁAD
14 lutego w okolicy parku Łazienkowskiego
zaginął jamnik. Ma krótką sierść koloru
czarnego. Na lewej tylnej łapie podłużna
blizna. Pies jest w trakcie leczenia.
Na znalazcę czeka nagroda.
Telefon : 0509864337
SZCZEGÓŁY
KONTAKT
OGŁOSZENIE
GDZIE UMIESZCZA SIĘ OGŁOSZENIA?
W PRASIE
W RADIU
W TELEWIZJI
NA SŁUPACH, TABLICACH
OGŁOSZENIOWYCH
ZAPROSZENIE
ZAPROSZENIE
Kiedy organizujesz jakąś uroczystość,
np. swoje urodziny,
musisz o tym powiadomić gości.
Pewnie, że najłatwiej jest zadzwonić.
Ale grzeczniej będzie wysłać zaproszenie.
Na zaproszeniu umieszczona jest data
i miejsce uroczystości- dzięki temu osoba
zapraszana nie zapomni, gdzie
i dokąd miała pójść.
ZAPROSZENIE
ZASADA
PIĘCIU
PALCÓW
1.KTO? Kto zaprasza?
Ile masz palców u ręki?
Pięć.
I tyle właśnie elementów musi
znaleźć się w Twoim zaproszeniu.
2.KOGO? Kogo zaprasza? Do kogo kierowane jest zaproszenie?
3.NA CO? Co się odbędzie?
4.KIEDY? Potrzeba jest data.
5.DOKĄD MA PRZYJŚĆ ZAPRASZANA OSOBA?
ZAPROSZENIE
Szkole Koło Podróżników
serdecznie zaprasza
Panią Aldonę Wójcik
na spotkanie poświęcone
wyprawom w Alpy,
które odbędzie się
10 stycznia 2005 r.
o godz. 14.00
w sali gimnastycznej
Szkoły Podstawowej nr 9
w Tarnowskich Górach.
KTO?
KOGO?
NA CO?
KIEDY?
GDZIE?
ZAPROSZENIE
ZWRÓĆ UWAGĘ NA UKŁAD
GRAFICZNY!!!
@Zaproszenie musi ładnie wyglądać, być dobrze
rozplanowane.
@Zazwyczaj piszemy je na osobnym kartonikuspecjalnym blankiecie
*
UWAGA!!!!!!
@Żadnych skreśleń, poprawek, kleksów.
@Brudne, niechlujne zaproszenie źle świadczy o
zapraszającym.
OPIS PRZEDMIOTU,
POSTACI
Opis przedmiotu
może zawierać
informacje
na temat
OPIS
PRZEDMIOTU
> kszta³tu, np. okr¹g³y, pod³u¿ny
> wielkoœci: ogólnie (du¿y, ma³y), przez porównanie ( jak
ziarnko grochu) lub w jednostkach miary (np. metrach)
> koloru, np. bia³y
> materia³u, np. z plastiku, metalowy
> przeznaczenia, np. do jedzenia, p³ywania
> innych cech szczególnych, np.zabytkowy
PRZYKŁAD:
OPIS
PRZEDMIOTU
Bukiet kwiatów w wazonie.
Kiedy spojrzy się na ten bukiet, od razu nasuwa się
skojarzone z elegancją i bogactwem. Być może dlatego,
że w wazonie umieszczono wyjątkowo
wiele kwiatów. Kwiaty zostały ułożone starannie, widać ,
że to przemyślana kompozycja Biały wazon wyraźnie
kontrastuje z zielono-czerwonym bukietem.
Wśród kwiatów są lilie i róże. Liście i łodygi są
ciemnozielone. Niektóre kwiaty są jeszcze w pąkachto sprawia, że bukiet wydaje się bardzo świeży. Uwagę
zwraca duża, rozwinięta lilia znajdująca się w środku bukietu.
Z środka kwiatu wystają żółte, delikatne pręciki.
Wazon stanowi doskonałe tło dla bogatego bukietu.
Taki wazon byłby odpowiednia ozdobą wytwornego salonu
lub eleganckiej restauracji. jest skromny, jednokolorowy,
ozdobiony jedynie wypukłym wzorem.
Opis postaci
powinien zawierać
informacje
na temat
OPIS OSOBY
> sylwetki czy ktoœ jest szczup³y, gruby, wysoki, niski
> twarzy: okr¹g³a, pod³u¿na, rumiana, kolor oczu, kszta³t nosa,
ust
> w³osów:
proste
krótkie czy d³ugie, jasne czy ciemne, krêcone czy
> ubioru: codzienny, sportowy, elegancki, niechlujny
> innych cech szczególnych, np. piegi, zarost
PRZYKŁAD:
OPIS OSOBY
Bohaterką „Małej księżniczki” F. Burnett
jest siedmioletnia Sara Crewe.
To smukła i wiotka, wysoka jak na swój wiek
panienka. Jej wyrazistą, pociągającą ,bladą twarzyczkę
okalają gęste, kruczoczarne, krótkie, lekko
podwinięte na końcach włosy. Sara spogląda
na świat ogromnymi, szarozielonymi oczyma
o długich, czarnych rzęsach. Choć jej samej nie
podoba się ich kolor, wiele osób uważa je za piękne.
Dziewczynka sądzi, że jest brzydka. Nie wie,
że ma swoisty, oryginalny urok.
Przedstawienie
postaci
Właściwy opis
Ocena postaci
INSTRUKCJA
INSTRUKCJA
PO CO JEST
INSTRUKCJA?????
INFORMUJE O :
„
„
„
„
sposobie użytkowania jakiegoś urządzenia
działaniu leku
przeciwwskazaniach do używania urządzenia,
zażywania leku
środkach ostrożności( np. Konieczności zabezpieczenia
leków przed światłem, wodą lub małymi dziećmi)
INSTRUKCJA
POWINNA
ZAWIERAĆ:
INSTRUKCJA
5konkretne i dokładne informacje
5jednoznaczne informacje, napisane prostym,
zrozumiałym językiem
5informacje o użytkowaniu urządzenia ułożone
w punktach, zgodnie z kolejnością
wykonywania czynności
PISZĄC INSTRUKCJĘ, UŻYWAMY BEZOKOLICZNIKÓW
INSTRUKCJA
PRZYKŁAD POPRAWNIE NAPISANEJ INSTRUKCJI
1 Czajnik służy tylko do gotowania wody.
2 Czajnik napełnić wodą poprzez otwarcie górnej
pokrywy.
3 W celu włączenia czajnika włożyć wtyczkę do
gniazdka i przesunąć na pozycję ON.
4 Po zagotowaniu się wody czajnik wyłączy się
automatycznie.
PUNKT JEST
NIEJASNYNIEJASNYNIE WIADOMO,
GDZIE TRZEBA WSADZIĆ
WSADZIĆ
WTYCZKE I JAKIEGO
PRZYCISKU UŻ
UŻYĆ
NIE ZACHOWANO
ODPOWIEDNIEJ KOLEJNOŚCI
- PUNKT 3 I 4
POWINNY BYĆ
UMIESZCZONE W
ODWROTNEJKOLEJNOŚCI
INSTRUKCJA
PRZYKŁAD ŹLE SPORZĄDZONEJ INSTRUKCJI
œCzajnik służy tylko do gotowania wody
W celu włączenia czajnika włożyć wtyczkę i
NIE ZACHOWANO
FORMY
BEZOKOLICZNIKA
przesunąć wyłącznik.
žZ wyłączeniem czajnika nie będziesz miał problemu,
ponieważ ma on automatyczny wyłącznik.
ŸCzajnik napełnić wodą poprzez otwarcie górnej
pokrywy.
TELEGRAM
TELEGRAM
TELEGRAM NADAJE SIĘ W WYJĄTKOWYCH
SYTUACJACH‐WTEDY ,KIEDY NADAWCY ZALEŻY
NA SZYBKIM PRZEKAZANIU INFORMACJI.
JEGO TREŚĆ JEST ZAPISYWANA NA SPECJALNYM DRUKU POCZTOWYM. TELEGRAM( INACZEJ ‐ DEPESZA) MOŻE MIEĆ RÓŻNY
CHARAKTER I W ZALEŻNOŚCI OD TEGO, CZY ZAWIERA INFORMACJE,
KONDOLENCJE LUB GRATULACJE, WYBIERA SIĘ ODPOWIEDNI BLANKIET.
TELEGRAM
Z OKAZJI ŚLUBU,
NARODZIN DZIECKA,
ZDANEGO EGZAMINU,
ŻYCZENIA
O TERMINIE PRZYJAZDU,
POGRZEBU, EGZAMINU,
SPOTKANIA...
INFORMACJE
Z POWODU ŚMIERCI KOGOŚ
Z RODZINY LUB
BLISKIEGO ZNAJOMEGO
GRATULACJE
KONDOLENCJE
TELEGRAM
}Ze względu na skrótowość ( płaci się za
każde słowo) telegram powinien zawierać
tylko najważniejsze informacje
}Z reguły pomija się wszystkie możliwe
spójniki, przyimki i zaimki. Zdania powinny
być jak najmniej rozwinięte.
}W tej formie przekazu nie stosuje się też
znaków interpunkcyjnych-kropki zastępuje
charakterystyczny dla telegramu wyraz „stop”
( ale nie należy pisać go na blankiecie-tym
zajmuje się już poczta).
TELEGRAM
TAK ŹLE:
Strasznie się nudzę, więc
wracam do domu.
Przylatuję 21 lipca.
Przyjedźcie po mnie na lotnisko,
bo mam dużo bagażu i
sama sobie nie poradzę.
Kochająca Was ciocia Hania.
Za dużo
niepotrzebnych
informacji.
TAK DOBRZE:
Przyjeżdżam 21 lipca.
Czekajcie na lotnisku.
Hania
DZIĘKUJĘ
ZA
UWAGĘ