Urządzenia VRS, czyli jak zarabiać na ochronie środowiska Marcin

Urządzenia VRS, czyli jak zarabiać na ochronie środowiska Marcin

Problemy Branży – VRS
Przemysł Naftowy w Polsce 2011
Urządzenia VRS, czyli
jak zarabiać na ochronie środowiska
nawet wyprzedzać scenariusz realizowany przez Brukselę.
Aktualnie jedynie pojedyncze stacje niektórych operatorów
należących do POPiHN nie są wyposażone w wymagane
urządzenia służące redukcji oparów na „etapie drugim”
(tzw. VRS-II3 lub małe wahadło gazowe), zaś praktycznie
100% stacji paliw jest wyposażonych w urządzenia „etapu I” (tzw. VRS-I lub duże wahadło gazowe).
Etap pierwszy odzysku oparów jest od wielu lat stosowany
zarówno w Polsce, jak i innych krajach Unii na terminalach
paliwowych i stacjach paliw, służąc do wychwytu oparów,
które normalnie przedostawałyby się do atmosfery w trakcie procesów przeładunkowych (napełniania zbiorników,
załadunku/rozładunku cystern). Ocenia się, że np. w Wielkiej Brytanii zastosowanie tego rozwiązania przyczyniło się
do redukcji emisji cząstek LZO o 70% w latach 1990–2006.
Wymogi takie określiła dyrektywa 94/63/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia 1994 r. w sprawie kontroli
lotnych związków organicznych (LZO) wynikających ze składowania paliwa i jego dystrybucji z terminali do stacji paliw.
Dalsze ich redukcje wymusza natomiast Protokół z Goeteborga (UNECE) oraz unijna dyrektywa NEC4.
Z kolei etap II to wychwyt cząstek LZO w oparach paliw
podczas napełniania baków pojazdów na stacjach paliw.
Wymóg taki dotyczy jednak tylko części stacji paliw, a więc
takich, które w najbardziej znaczący sposób oddziałują na
środowisko i otoczenie ze względu na ilość sprzedawanego
paliwa bądź też ze względu na położenie w pobliżu siedlisk
ludzkich. Stacje takie powinny zostać wyposażone w systemy wychwytu 31 grudnia 2018 roku.
Aktualnie powyższe wymogi na poziomie unijnym reguluje dyrektywa Parlamentu i Rady z 21 października 2009 r.
w sprawie odzyskiwania oparów paliwa na etapie II podczas tankowania pojazdów silnikowych na stacjach paliw
(2009/126/WE)5.
W szczególności wymaga ona, aby w systemy VRS-II zostały wyposażone nowe stacje paliw, które:
• wykazują obrót powyżej 500 m3 paliw rocznie lub
• wykazują obrót powyżej 100 m3 paliw rocznie, jeśli znajdują się na terenach trwale zamieszkanych lub w pobliżu
miejsc pracy.
Stacje już funkcjonujące, które przechodzą znaczącą
przebudowę, powinny także zostać wyposażone w takie
urządzenia w ramach tej przebudowy, jeżeli:
Nowa dyrektywa
Ochrona powietrza w branży paliwowej to temat kojarzony głównie z rafineriami i pojazdami. To właśnie kominy
elektrowni, pochodnie instalacji rafineryjnych oraz rury wydechowe pojazdów, są powszechnie postrzegane jako główne źródła zanieczyszczeń powietrza, zaś ograniczanie ilości
emitowanych substancji kojarzy się ze stosowaniem filtrów
na kominach i w systemach wydechowych pojazdów.
Tymczasem znaczącym źródłem emisji mogą być także
same operacje przeładunku paliw oraz tankowania pojazdów prowadzone na stacjach paliw, gdyż benzyna zawiera
w sobie lotne związki organiczne (LZO)1, które samoistnie
parują wewnątrz zbiornika samochodowego i wypełniają
jego przestrzeń znajdującą się nad paliwem. Gdy pojazd
jest tankowany, opary są niejako wypychane ze zbiornika
przez tankowane paliwo i – jeśli pozostawi się je bez kontroli – przedostają się przez wlew do atmosfery.
Polski rząd od pewnego czasu dostrzega potrzebę redukcji cząstek LZO i wprowadza odpowiednie wymogi do
przepisów2. Spowodowało to, iż sytuacja w Polsce zaczęła
1 Lotne związki organiczne – LZO (ang. VOCs – volatile organic
compounds) – grupa związków organicznych występujących
jako uboczne produkty w wielu procesach przemysłowych
i stanowiących źródło zanieczyszczeń środowiska. Przyczyniają się one bowiem do formowania się ozonu, który jest
jedną z głównych substancji zanieczyszczających powietrze.
2 Chociażby rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia
20 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi
dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. z dnia 8 stycznia 2003 r.).
72
P
R
Z
E
M
Y S
Ł
N
A
F
T
O
3 Urządzenia systemu odzysku oparów – VRS (ang. Vapour Recovery System).
4 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE
z 23 października 2001 r. w sprawie krajowych limitów emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza (tzw. dyrektywa
NEC).
5 Ang. Directive on Stage II Petrol Vapour Recovery during Refueling of Passenger Cars at Service Stations.
W
Y
W
P
O
L
S
C
E
2
0
1
1