Opracowanie - Instytut Łączności

Transkrypt

Zakład Sieci (Z – 2)
Analiza kierunków i możliwości rozwoju systemów
komunikacji elektronicznej w jednostkach
administracji samorządowej
Zadanie 1
Monitorowanie programu „Polska cyfrowa” pod kątem realizacji
celów Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce
do roku 2013
Praca nr 02.30.004.9
Warszawa, grudzień 2009
I
Analiza kierunków i możliwości rozwoju systemów komunikacji elektronicznej w
jednostkach administracji samorządowej
Zadanie 1
Monitorowanie programu „Polska cyfrowa” pod kątem realizacji celów Strategii rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013
Praca nr 02.30.004.9
Słowa kluczowe: program „Polska cyfrowa”, strategia rozwoju społeczeństwa
informacyjnego w Polsce do roku 2013, projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji, nowelizacja ustawy o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne, elektroniczna instrukcja kancelaryjna
Kierownik pracy: mgr inż. Wojciech Michalski
Wykonawcy pracy:
mgr inż.
mgr inż.
Wojciech
Włodzimierz
st. spec. b-t
Michalski
Zalewski
st. spec. b-t
.
Kierownik Zakładu: mgr inż. Dariusz Gacoń.
© Copyright by Instytut Łączności, Warszawa 2009
II
Spis treści
1.
WSTĘP................................................................................................................................ 4
1.1 Cel pracy.................................................................................................................... 4
1.2 Założenia pracy.......................................................................................................... 4
1.3 Zakres pracy............................................................................................................... 4
1.4 Struktura dokumentu ................................................................................................. 5
2.
INICJATYWY RZĄDU NA RZECZ ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA
INFORMACYJNEGO W POLSCE ................................................................................... 7
2.1 Wprowadzenie ........................................................................................................... 7
2.2 Powołanie Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska cyfrowa” 7
2.2.1
2.2.2
2.3
Uruchomienie programu „Polska cyfrowa”............................................................... 9
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.4
3.
Program „Polska Cyfrowa” jako główny element realizacji celów Strategii rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 ..................................................9
Dostępne środki finansowe ...............................................................................................9
Występujące ryzyka ....................................................................................................... 10
Spodziewane rekomendacje........................................................................................... 10
Opracowanie Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku
2013 ......................................................................................................................... 11
2.4.1
2.4.2
2.4.3
2.4.4
2.4.5
2.4.6
2.5
Status Międzyresortowego Zespołu ds. Realizacji Programu „Polska Cyfrowa”..........7
Cel, rola i zadania Zespołu w świetle Zarządzenia Nr 144 .............................................7
Wizja i misja rozwoju społeczeństwa informacyjnego wg przyjętej strategii............. 12
Kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013” ............... 12
Cele rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce w perspektywie roku 2013” 13
Zadania i inicjatywy związane z rozwojem społeczeństwa informacyjnego .............. 14
Działania podjęte w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego....................... 20
Uwagi i komentarze........................................................................................................ 24
Współpraca rządu i samorządów w rozwoju idei społeczeństwa informacyjnego w
Polsce....................................................................................................................... 26
INICJATYWY POZARZĄDOWE NA RZECZ WSPIERANIA ROZWOJU SIECI
SZEROKOPASMOWYCH .............................................................................................. 27
3.1 Wprowadzenie ......................................................................................................... 27
3.2 Projekt „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” ............................................................ 27
3.2.1
3.2.2
3.3
Projekt „Łódzka Regionalna Sieć Teleinformatyczna” ........................................... 28
3.3.1
3.3.2
3.4
Zakres projektu ............................................................................................................... 27
Inwentaryzacja zasobów w zakresie świadczenia usług dostępu szerokopasmowego
na terenie województwa pomorskiego .......................................................................... 27
Zakres projektu ............................................................................................................... 28
Inwentaryzacja zasobów, popytu oraz konkurencyjności w zakresie świadczenia usług
dostępu szerokopasmowego na terenie województwa łódzkiego ................................ 28
Projekt „System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal Polska
Szerokopasmowa” ................................................................................................... 29
3.4.1
3.4.2
3.4.3
Cel projektu..................................................................................................................... 29
Zadania przewidziane do realizacji................................................................................ 29
Wyniki realizacji projektu.............................................................................................. 30
I
4.
UWARUNKOWANIA OGRANICZAJĄCE ROZWÓJ INFRASTRUKTURY
TELEINFORMATYCZNEJ NA OBSZARZE JST.......................................................... 31
4.1 Wprowadzenie ......................................................................................................... 31
4.2 Uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i regulacyjne ......................................... 31
4.2.1
4.3
Uwarunkowania proceduralno-prawne.................................................................... 32
4.3.1
4.3.2
4.3.3
5.
Działania prowadzące do eliminowania ograniczeń wynikających z przepisów ustawy
o partnerstwie publiczno-prywatnym ............................................................................ 32
Działania prowadzące do eliminowania ograniczeń wynikających z przepisów ustawy
o koncesjach na roboty budowlane i usługi................................................................... 32
Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym................................................................................................................. 32
USUWANIE BARIER PRAWNYCH I PROCEDURALNYCH OGRANICZAJĄCYCH
SAMORZĄDY W PODEJMOWANIU INWETYCJI TELEINFORMATYCZNYCH .. 34
5.1 Wprowadzenie ......................................................................................................... 34
5.2 Działania Międzyresortowego Zespołu do spraw Realizacji Programu „Polska
Cyfrowa”.................................................................................................................. 34
5.3 Rekomendacje zespołu „Polska Cyfrowa” dotyczące zmian legislacyjnych i
regulacyjnych i proceduralnych............................................................................... 36
5.3.1
5.3.2
5.4
Założenia do ustawy o modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnej na obszarze
kraju według rekomendacji Prezesa UKE..................................................................... 36
Zasadność i zakres interwencji publicznej na rynku usług szerokopasmowych w opinii
Prezesa UKE................................................................................................................... 40
Opinie środowiska telekomunikacyjnego dotyczące projektu ustawy .................... 41
5.4.1
5.4.2
5.4.3
5.4.4
5.4.5
6.
Bariery społeczno-ekonomiczne i niekorzystna polityka regulacyjna......................... 31
Opinia Rady Legislacyjnej nt. projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmiany niektórych ustaw ...................... 41
Opinia Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji o projekcie ustawy o wspieraniu
rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmiany niektórych
ustaw ............................................................................................................................... 43
Uwagi operatora PTK Centertel do projektu ustawy o rozwoju dostępu do sieci
telekomunikacyjnych ..................................................................................................... 45
Uwagi operatora Polska Telefonia Cyfrowa do założeń do projektu ustawy o
modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnych na terenie kraju ........................... 45
Uwagi operatora Polska Telefonia Cyfrowa do dokumentu Diagnoza rynku
szerokopasmowego w Polsce – zasadność i zakres interwencji .................................. 47
MONITOROWANIE PROCESU WPROWADZANIA ZMIAN PRZEPISÓW
PRAWNYCH ZGODNIE Z REKOMENDACJAMI ZESPOŁU „POLSKA CYFROWA”
........................................................................................................................................... 48
6.1 Wprowadzenie ......................................................................................................... 48
6.2 Przygotowanie projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji ................................................................... 48
6.3 Analiza prawna projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmianie niektórych ustaw pod kątem
proponowanych zmian legislacyjnych, regulacyjnych i proceduralnych ................ 49
6.3.1
6.3.2
6.4
Uwagi ogólne dotyczące projektu specustawy ............................................................. 50
Uwagi dotyczące uzasadnienia do projektu ustawy...................................................... 51
Nowelizacje ustaw powiązanych z ustawą o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji ................................................................... 51
6.4.1
Zmiany przepisów ustawy o samorządzie gminnym.................................................... 52
II
6.4.2
6.4.3
6.4.4
6.4.5
6.4.6
6.4.7
6.4.8
6.4.9
6.4.10
6.4.11
6.4.12
6.4.13
6.4.14
6.5
6.6
Nowe regulacje w Ustawie o zmianie ustawy o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne ........................................................... 56
Nowe regulacje w Kodeksie Postępowania Administracyjnego ............................. 57
6.6.1
6.6.2
6.6.3
6.6.4
6.7
7.
Zmiany przepisów ustawy o samorządzie powiatowym.............................................. 52
Zmiany przepisów ustawy o samorządzie województwa............................................. 52
Zmiany przepisów ustawy Prawo Telekomunikacyjne................................................ 52
Zmiany przepisów ustawy o planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym............. 53
Zmiany przepisów ustawy Prawo budowlane............................................................... 54
Zmiany przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko ...................................................................................................................... 54
Zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych....................................................... 54
Zmiany przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych...................................... 55
Zmiany przepisów ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi ...................... 55
Zmiany przepisów ustawy o partnerstwie publiczno-prawnym................................... 55
Zmiany przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami....................................... 55
Zmiany przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych........................................... 56
Zmiany przepisów ustawy o ochronie przyrody........................................................... 56
Regulacje dotyczące postępowania z dokumentami wpływającymi do urzędu.......... 57
Regulacje dotyczące załatwiania spraw w urzędzie ..................................................... 57
Regulacje dotyczące doręczania pism urzędowych...................................................... 58
Regulacje dotyczące poświadczania dokumentów ....................................................... 58
Stan procesu legislacyjnego ustaw wspierających rozwój społeczeństwa
informacyjnego w tym rozwój usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji
................................................................................................................................. 58
INSTRUKCJA KANCELARYJNA ................................................................................. 60
7.1 Wprowadzenie ......................................................................................................... 60
7.2 Obowiązek stosowania instrukcji kancelaryjnej...................................................... 60
7.3 Elementy składowe instrukcji kancelaryjnej ........................................................... 60
7.4 Problemy wymagające rozwiązania w nowej instrukcji kancelaryjnej ................... 60
7.4.1
7.4.2
7.4.3
7.4.4
7.5
Regulacje związane z instrukcją kancelaryjną......................................................... 62
7.5.1
7.6
Elektroniczna kancelaria ................................................................................................ 61
Papierowy i elektroniczny obieg dokumentów............................................................. 61
Papierowa i elektroniczna korespondencja adresowana imiennie ............................... 61
Postępowanie z dokumentacją spraw zakończonych ................................................... 62
Funkcje elektronicznego obiegu dokumentów wg nowej instrukcji kancelaryjnej .... 63
Stan prac nad nową instrukcją kancelaryjną............................................................ 63
8.
WNIOSKI KOŃCOWE .................................................................................................... 65
9.
DOKUMENTY ZWIĄZANE ........................................................................................... 70
10. UŻYWANE SKRÓTY...................................................................................................... 72
III
1.
WSTĘP
1.1
Cel pracy
Celem pracy jest wykonanie analizy zmian zagadnień prawnych dotyczących systemów i sieci
teleinformatycznych budowanych na obszarze działania JST oraz usług komunikacji
elektronicznej świadczonych na bazie powstającej tam infrastruktury.
W ramach realizacji tego celu będzie monitorowana realizacja programu „Polska cyfrowa”, ze
szczególnym uwzględnieniem działalności międzyresortowego zespołu ds. realizacji tego
programu związanej z przygotowywaniem propozycji zmian legislacyjnych.
1.2
Założenia pracy
Zakłada się, że:
1.3
a)
przedmiotem pracy będą nowe regulacje prawne dotyczące funkcjonowania
elektronicznej administracji,
b)
w ramach pracy będzie monitorowany proces przygotowywania propozycji
zmian regulacji prawnych ułatwiających samorządom podejmowanie
inwestycji teleinformatycznych na administrowanym obszarze,
c)
zostanie wykonana analiza możliwości technicznych i prawnych optymalnej
realizacji celów programu „Polska cyfrowa”, w szczególności dostępności do
usług szerokopasmowych,
d)
podstawą analizy będą akty prawne (ustawy i rozporządzenia, projekty ustaw,
dokumenty robocze zawierające propozycje zmian prawnych) o podstawowym
znaczeniu dla realizacji programu „Polska cyfrowa”,
e)
zostaną omówione problemy wymagające rozwiązania w nowej instrukcji
kancelaryjnej i będą monitorowane działania związane z opracowaniem nowej
instrukcji kancelaryjnej,
f)
zostanie opracowany raport zawierający wykaz i analizę zmian
wprowadzonych w regulacjach prawnych dotyczących komunikacji
elektronicznej na obszarze działania JST.
Zakres pracy
Praca stanowi jedno z zadań realizowanych w ramach pracy statutowej pt. „Analiza
kierunków i możliwości rozwoju systemu komunikacji elektronicznej w jednostkach
administracji samorządowej”. Opracowanie obejmuje następujące grupy zagadnień:
a)
omówienie zadań programu „Polska cyfrowa” oraz celów nowej strategii,
b)
analizę uwarunkowań prawnych i proceduralnych ograniczających rozwój
infrastruktury teleinformatycznej na terenie JST,
c)
przegląd działań Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska
cyfrowa” związanych z usuwaniem barier prawnych i proceduralnych
ograniczających samorządy w podejmowaniu działalności inwestycyjnej
związanej z budową infrastruktury teleinformatycznej,
d)
monitorowanie procesu legislacyjnego wprowadzania zmian przepisów
prawnych zgodnie z rekomendacjami zespołu „Polska cyfrowa”.
4
1.4
Struktura dokumentu
Dokument składa się z 10. rozdziałów, przy czym zawartość merytoryczną pracy tworzą
rozdziały 2 – 7.
W rozdziale drugim przedstawiono trzy główne inicjatywy Rządu na rzecz rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce – powołanie Międzyresortowego Zespołu ds.
realizacji programu „Polska cyfrowa”, uruchomienie programu „Polska cyfrowa” oraz.
opracowanie Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013.
Omówiono wytyczone w Strategii kierunki, cele i zadania związane z rozwojem
społeczeństwa informacyjnego oraz zadania wyznaczone w trzech podstawowych obszarach
(człowiek, gospodarka, państwo) i podjęte już działania w każdym z tych obszarów.
Scharakteryzowano program „Polska cyfrowa”, jako główny element realizacji celów
Strategii, z punktu widzenia dostępnych środków finansowych, występującego ryzyka
realizacji projektów oraz oczekiwanych rekomendacji ze strony Międzyresortowego Zespołu.
Podano status oraz cele i zadania tego zespołu w świetle zarządzania Prezesa Rady Ministrów
sankcjonującego jego powołanie.
Rozdział trzeci zawiera opis przykładowych inicjatyw pozarządowych wspierających proces
budowy sieci szerokopasmowych w Polsce, takich jak: uruchomienie projektów regionalnych
„Pomorska Sieć Szerokopasmowa” i „Łódzka Regionalna Sieć Teleinformatyczna” oraz
projektu o zasięgu ogólnopolskim - „System Informacyjny o infrastrukturze
szerokopasmowej i portal Polska Szerokopasmowa”. Omówiono zakres prac realizowanych w
ramach projektów regionalnych na rzecz Jednostek Samorządu Terytorialnego, w
szczególności działania związane z inwentaryzacją infrastruktury telekomunikacyjnej
znajdującej na terenie województwa pomorskiego i łódzkiego. Przedstawiono cel i zadania
przewidziane do realizacji w projekcie ogólnopolskim oraz oczekiwane produkty.
Rozdział czwarty zawiera opis uwarunkowań społecznych, ekonomicznych, regulacyjnych i
proceduralno-prawnych ograniczających rozwój infrastruktury teleinformatycznej na obszarze
JST. Scharakteryzowano bariery hamujące proces wdrażania nowoczesnych usług
szerokopasmowych, w tym elektronicznych usług administracji publicznej oraz działania
legislacyjne prowadzące do eliminowania ograniczeń wynikających z niektórych ustaw.
W rozdziale piątym opisano działania Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu
„Polska cyfrowa” w usuwaniu barier prawnych i proceduralnych ograniczających samorządy
w podejmowaniu inwestycji teleinformatycznych. Omówiono inicjatywy tego zespołu
związane w szczególności z opracowywaniem projektu nowej ustawy o wspieraniu rozwoju
usług i sieci szerokopasmowych na obszarze JST, nazywanej „specustawą”. Przedstawiono
rekomendacje Prezesa UKE dotyczące koncepcji i założeń do tej ustawy oraz opinię
regulatora dotyczącą zasadności i zakresu interwencji publicznej na rynku usług
szerokopasmowych. Przytoczono opinie środowiska telekomunikacyjnego nt. projektu nowej
ustawy, w tym opinię Rady Legislacyjnej, Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji oraz
operatorów sieci komórkowych - PTK Centertel i PTC Era.
W rozdziale szóstym omówiono proces wprowadzania zmian przepisów prawnych zgodnie z
rekomendacjami zespołu „Polska cyfrowa”. Przedstawiono wyniki analizy prawnej projektu
„specustawy” pod kątem proponowanych w niej regulacji i zmian w ustawach z nią
powiązanych oraz stan procesu legislacyjnego w Polsce w zakresie rozwoju społeczeństwa
informacyjnego, w tym rozwoju usług i sieci szerokopasmowych. Omówiono propozycje
nowych przepisów przewidzianych do wprowadzenia w Kodeksie Postępowania
Administracyjnego, regulujących zasady postępowania z dokumentami wpływającymi do
urzędów, załatwiania spraw, doręczania pism urzędowych i poświadczania dokumentów.
5
W rozdziale siódmym przedstawiono zagadnienia związane z tworzoną nową elektroniczną
instrukcją kancelaryjną, dotyczące w szczególności jej elementów składowych, problemów
wymagających rozwiązania oraz nowych regulacji specyficznych dla elektronicznego obiegu
dokumentów. Omówiono stan prac nad nową instrukcją kancelaryjną, w szczególności jej
powiązanie z opracowywanym projektem nowej ustawy o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne. Przeanalizowano zmiany przepisów ustaw
powiązanych z nową instrukcją kancelaryjną.
6
2.
INICJATYWY RZĄDU
NA RZECZ
ROZWOJU
SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO W POLSCE
2.1
Wprowadzenie
W końcu 2008 roku Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podjął kilka inicjatyw mających na celu
zdynamizowanie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce oraz przyspieszenie
rozwoju technologii ICT w sektorze publicznym.
W grudniu ubiegłego roku, z inicjatywy Rządu RP, został powołany Międzyresortowy Zespół
ds. realizacji programu „Polska cyfrowa”, uruchomiony program „Polska cyfrowa” i
opracowana „Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013”.
2.2
Powołanie Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska
cyfrowa”
Międzyresortowy zespół ds. realizacji programu „Polska cyfrowa” jest organem
pomocniczym Prezesa Rady Ministrów. Do zadań Zespołu należy m.in. opracowanie
rekomendacji dotyczących zmian legislacyjnych i regulacyjnych ułatwiających prowadzenie
inwestycji teleinformatycznych na terenie JST, w tym budowy szerokopasmowej sieci
szkieletowej i dostępowej oraz wdrażania systemów komunikacji elektronicznej.
2.2.1 Status Międzyresortowego Zespołu ds. Realizacji Programu „Polska Cyfrowa”
Organ został powołany na mocy Zarządzenia Nr 144 Prezesa Rady Ministrów z dnia 23
grudnia 2008 r. w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw Realizacji Programu
„Polska Cyfrowa”, które weszło w życie z dniem podpisania.
Podstawą powołania był art. 12 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie
Ministrów (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199, z późn. zm.1)). Zmiany tekstu jednolitego
wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717, z 2004 r. Nr 238,
poz. 2390 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 169, poz. 1414 i Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r.
Nr 45, poz. 319, Nr 170, poz. 1217 i Nr 220, poz. 1600.
Zespół posiada status ciała doradczego Prezesa Rady Ministrów. Zespołowi przewodniczy
Podsekretarz Stanu w MSWiA - Witold Drożdż.
2.2.2 Cel, rola i zadania Zespołu w świetle Zarządzenia Nr 144
Celem działania Zespołu jest opracowanie programu „Polska Cyfrowa" oraz koordynacja i
nadzór nad jego realizacją. Do zadań Zespołu należy w szczególności:
a)
przeprowadzenie analizy dostępu do usług szerokopasmowych w Polsce,
b)
przeprowadzenie analizy prawnych, finansowych i technicznych możliwości
optymalnej realizacji celów Programu,
c)
przygotowanie propozycji zmian legislacyjnych i regulacyjnych niezbędnych
do osiągnięcia celów Programu,
d)
współpraca z organami administracji samorządowej w zakresie realizacji celów
Programu,
7
e)
przedstawienie Prezesowi Rady Ministrów, w terminie do dnia 31 marca
2009r., raportu zawierającego rekomendacje działań, sposoby realizacji,
harmonogram i wskaźniki oceny realizacji Programu upowszechnienia usług
szerokopasmowych w Polsce,
f)
przedstawianie Prezesowi Rady Ministrów, w terminie do dnia 31 marca
każdego roku, sprawozdania z działalności Zespołu za rok ubiegły.
W skład Zespołu wchodzą:
a)
przewodniczący - sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych i Administracji, sprawujący nadzór nad prowadzeniem spraw
objętych działem administracji rządowej - informatyzacja,
b)
wiceprzewodniczący - sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie
Infrastruktury, do którego zadań należą sprawy objęte działem administracji
rządowej – łączność,
c)
członkowie:
-
-
w randze sekretarzy lub podsekretarzy stanu, wyznaczeni przez:
Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów:
-
Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
-
ministra właściwego do spraw finansów publicznych,
-
ministra właściwego do spraw budownictwa,
-
ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego,
-
ministra właściwego do spraw środowiska,
sekretarz (dyrektor lub zastępca dyrektora Departamentu Społeczeństwa
Informacyjnego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i
Administracji).
W pracach Zespołu może uczestniczyć, z głosem doradczym, Prezes Urzędu Komunikacji
Elektronicznej, a także przedstawiciele innych organów administracji rządowej oraz
samorządowej, jak również środowisk naukowych i gospodarczych.
Pracami Zespołu kieruje przewodniczący, do zadań którego należy przewodniczenie
posiedzeniom Zespołu i ustalanie harmonogramu prac Zespołu, w szczególności terminów i
programów kolejnych posiedzeń Zespołu, z uwzględnieniem wniosków zgłaszanych przez
członków Zespołu. W razie nieobecności przewodniczącego Zespołem kieruje
wiceprzewodniczący. Organizację wewnętrzną i szczegółowy tryb pracy Zespołu określa
regulamin uchwalony przez Zespół na wniosek przewodniczącego. Obsługę prac Zespołu
zapewnia Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Niniejsze zarządzenie poprzedzone było zarządzeniem nr 84 Prezesa Rady Ministrów z dnia
24 maja 2006 r. w sprawie utworzenia Międzyresortowego Zespołu do Spraw
Szerokopasmowego Dostępu do Internetu (M. P. Nr 36, poz. 396).
8
2.3
Uruchomienie programu „Polska cyfrowa”
Program „Polska Cyfrowa” jest przedsięwzięciem mającym na celu upowszechnienia usług
szerokopasmowych w Polsce do 2013 r. Jest jednym z priorytetowych przedsięwzięć Rządu
RP w zakresie rozwoju infrastruktury teleinformatycznej w najbliższych latach w drodze
pobudzenia inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjną, usuwania istniejących barier
(prawnych, administracyjnych, technicznych) oraz tworzenia warunków dla pełnego
wykorzystywania unijnych środków finansowych przeznaczonych na ten cel.
2.3.1 Program „Polska Cyfrowa” jako główny element realizacji celów Strategii
rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013
Rozwijany przez Międzyresortowy Zespół program „Polska cyfrowa” stanowi podstawowe
ogniwo łańcucha celów zawartych w Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Jest on
wykorzystywany jako narzędzie służące do implementacji zadań tej Strategii. Główną
przyczyną uruchomienia takiego programu była potrzeba wytyczenia jednego strategicznego
kierunku w Polsce oraz ustalenie planu spójnych, ukierunkowanych działań w celu
przyspieszenia rozwoju Polski i polskiego społeczeństwa. Inne powody to: potrzeba
wywiązania się z zobowiązań wynikających z uczestnictwa w Strategii Lizbońskiej, w
szczególności w Inicjatywie i2010 – Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz
wzrostu i zatrudnienia oraz potrzeba rozwijania globalnych trendów dotyczących rozwoju
społeczeństw i gospodarki.
Program „Polska cyfrowa” jest realizowany w drodze debaty społecznej, w której uczestniczą
przedstawiciele administracji centralnej i samorządowej oraz środowisk branżowych i
zawodowych. Celem pierwszego etapu debaty, która dotyczyła najważniejszych postulatów
rozwojowych społeczeństwa informacyjnego w Polsce, było wypracowanie wspólnego
stanowiska rządu oraz innych podmiotów biorących udział w tej debacie i zapisanie w formie
zwartej Strategii rozwojowej przyjętej jako dokument rządowy.
W toku dalszej debaty, prowadzonej w ramach programu „Polska cyfrowa”, zostanie
wykonana ocena sytuacji prawno-organizacyjnej (spodziewanych rekomendacji,
występujących zagrożeń) i finansowej (dostępnych środków) z punktu widzenia możliwości
realizacji zadań zawartych w Strategii.
2.3.2 Dostępne środki finansowe
Finansowanie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce w latach 2007-2013 będzie
pochodzić z trzech głównych źródeł: z budżetu państwa, z budżetu podmiotów
zainteresowanych rozwojem technologii ICT na rzecz społeczeństwa informacyjnego oraz z
funduszy strukturalnych Unii Europejskiej dostępnych w ramach Programów Operacyjnych
na lata 2007-2013 w kwocie ponad 4,3 mld euro (w ramach kategorii SI NSRO).
Z funduszy strukturalnych UE będą finansowane zadania postawione w strategii pochodzące
z: Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO), Programu Operacyjnego Rozwój Polski
Wschodniej (PO RPW) i Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG).
W ramach 16 programów RPO, na rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego jest
przeznaczona kwota w wysokości 1,2 mld euro, w tym 0,58 mld euro na budowę sieci
szerokopasmowych.
9
W Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka (priorytet 8) zarezerwowano kwotę
1,42 mld euro na przeprowadzenie działań inwestycyjnych w strukturę teleinformatyczną i
wsparcie przedsiębiorców. W działaniu 8.3: „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu”, na
tzw. nowe propozycje jest przeznaczona kwota 364 mln euro. W działaniu 8.4: „Zapewnienie
dostępu do Internetu na etapie ostatniej mili”, na cele związane z opracowaniem mapy
dostępu oraz na cele koordynacji z inwestycjami regionalnymi realizowanymi w ramach RPO
i PO RPW, zakłada się alokację 200mln euro. W ramach priorytetu 2: „Infrastruktura sfery
B+R” przewidziano kwotę 0,6 mld euro na realizację działania 2.2: „Wsparcie tworzenia
wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych” oraz działania 2.3: „Inwestycje
związane z rozwojem infrastruktury teleinformatycznej nauki”.
W programie PO RPW na budowę sieci szerokopasmowych zostanie wyasygnowana kwota
300 mln euro i 50 mln zł.
Środki finansowe i działania związane z budową szkieletowych i dystrybucyjnych
szerokopasmowych sieci regionalnych muszą być skoordynowane z działaniami i środkami
finansowymi przeznaczonymi na budowę sieci dostępowych. Niezbędne jest kompleksowe
podejście do realizacja zadań wszystkich trzech ww. programów.
2.3.3 Występujące ryzyka
W przypadku budowy szkieletowych i dystrybucyjnych szerokopasmowych sieci
regionalnych finansowanych ze środków programów RPO i PO RPW i budowy sieci
dostępowych finansowanych ze środków programu PO IG 8.4 może wystąpić ryzyko braku
synchronizacji planów budowy tych sieci. Brak szerokiego, międzyregionalnego
porozumienia i woli potraktowania całego przedsięwzięcia w skali kraju, jako spójnej całości
może spowodować dublowanie się prac i wprowadzanie niespójnych rozwiązań. Brak
właściwych, wyprzedzających ustaleń odnośnie połączeń między sieciami regionalnymi może
skutkować perturbacjami we współpracy międzyregionalnej. Z powodu niewypracowania
modelu powierzania odpowiedzialności za przejęcie i eksploatację sieci regionalnych i
lokalnych, wybudowanych ze środków publicznych mogą wystąpić opóźnienia w ich
eksploatacji.
Ponadto należy liczyć się z ryzykiem braku przejrzystych i spójnych dla całego
przedsięwzięcia w skali kraju podstaw do oceny kwalifikowalności dofinansowania
inwestycji oraz skutecznej notyfikacji pomocy publicznej.
2.3.4 Spodziewane rekomendacje
Przewiduje się, że w ramach programu „Polska cyfrowa” zostaną zgłoszone rekomendacje o
charakterze prawnym, organizacyjnym i wspierającym.
Oczekuje się, że w zakresie działań legislacyjnych, w założeniach do projektu ustawy o
modernizacji i rozwoju sieci szerokopasmowych w kraju, zostaną zgłoszone rekomendacje
dotyczące kwestii takich jak:
-
dostępność gruntów, obiektów budowlanych i infrastruktury lokalnej dla
inwestycji telekomunikacyjnych,
-
usunięcie barier organizacyjnych oraz prawnych dla procesów inwestycyjnych,
10
-
regulacje współpracy międzyoperatorskiej aktywizującej samorządy oraz
precyzujące ich role w budowie sieci oraz w świadczeniu usług
telekomunikacyjnych,
-
otwartość informacji o istniejącej infrastrukturze oraz o planowanych
działaniach w zakresie inwestycji infrastrukturalnych.
Zakłada się wprowadzenie zmian w ustawie Prawo telekomunikacyjne oraz w ustawach o
drogach publicznych, o gospodarce nieruchomościami, o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, o podatkach i opłatach lokalnych, o dostępie do informacji o środowisku i
jego ochronie oraz kilku innych.
W zakresie działań organizacyjnym oczekiwane są rekomendacje wzmacniające współpracę
zaangażowanych podmiotów oraz propozycje działań koordynacyjnych (nie wyklucza się
powołania uzgodnionego wspólnie ciała koordynującego). Rekomendacje powinny iść w
kierunku promowania doświadczeń budowy sieci szerokopasmowych, w tym stworzenia i
utrzymywania portalu informacyjnego oraz w kierunku nawiązania kooperacji z portalem
wspólnotowym.
Przez działania wspierające rozumie się rekomendacje dotyczące działań towarzyszących
działaniom prowadzonym w głównym nurcie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w
Polsce związane m.in. z popularyzacją wiedzy o Internecie oraz zwiększaniem świadomości
jego znaczenia dla przyszłości kraju. Tego typu działania mogą dotyczyć także rozwoju
edukacji cyfrowej (tzw. piśmiennictwa cyfrowego), treści i usług w Internecie, serwisów
lokalnych i społecznościowych. Rekomendacje w tym zakresie mogą dotyczyć również
promowania mechanizmów popytowo-podażowych.
Oczekuje się, że w ww. rekomendacjach zostaną rozłożone akcenty w taki sposób, aby
podkreślić wagę działań na rzecz budowy w Polsce sieci szerokopasmowej, jako koniecznego
warunku rozwoju społeczeństwa informacyjnego.
2.4
Opracowanie Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do
roku 2013
Strategia jest dokumentem programowym w obszarze społeczeństwa informacyjnego. Określa
wizję, wyznacza cele i kierunki działania, przedstawia propozycje działań. Nowa strategia
powstała w grudniu 2008 r. w wyniku debaty społecznej prowadzonej pod patronatem
Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska cyfrowa”.
Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 jest strategią
sektorową, uwzględniającą priorytety polityki Unii Europejskiej w obszarze społeczeństwa
informacyjnego, wynikające z założeń Strategii Lizbońskiej oraz inicjatywy „eEurope –
społeczeństwo informacyjne dla wszystkich” i jej kontynuacji „i2010 – Europejskie
społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia. Jest spójna z podstawowymi
dokumentami określającymi strategiczne kierunki rozwoju Polski, w szczególności ze
Strategią Rozwoju Kraju 2007-2015, z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia
(NSRO) oraz ze Strategicznym Planem Rządzenia.
Odpowiedzialność za koordynację i nadzór nad realizacją celów strategii sprawuje
Departament Społeczeństwa Informacyjnego w MSWiA. Prace departamentu wspiera
Komitet Rady Ministrów ds. Informatyzacji i Łączności (KRMIiŁ) odpowiedzialny za
współpracę międzyresortową przy tworzeniu modelu infrastruktury informacyjnej państwa
oraz za opracowanie usługowego Planu Informatyzacji Państwa. W ramach Komitetu Rady
11
Ministrów ds. Informatyzacji i Łączności została powołana grupa robocza ds. Społeczeństwa
Informacyjnego oraz Rada Informatyzacji i Zespół ds. społeczeństwa informacyjnego (przy
Komitecie Koordynacyjnym NSRO). Koordynacją działań zajmuje się także Komisja
Wspólna Rządu i Samorządu oraz Rada Konwentu Marszałków ds. społeczeństwa
informacyjnego.
Realizacja zadań to wspólne dzieło dla wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym:
administracji publicznej wszystkich szczebli, biznesu, sektorów edukacji, nauki, badań i
rozwoju oraz organizacji i stowarzyszeń.
2.4.1 Wizja i misja rozwoju społeczeństwa informacyjnego wg przyjętej strategii
Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 ma stanowić
narzędzie polityki Rządu służące zapewnieniu szybkiego i zrównoważonego wzrostu
gospodarczego i społecznego, których efektem będzie poprawa warunków życia obywateli.
Ten wzrost ma się dokonać na drodze rozwijana umiejętności pozyskiwania, gromadzenia i
wykorzystywania informacji, a jednym z głównych czynników stymulujących postęp w tym
zakresie ma być upowszechnienia technologii informacyjnych i komunikacyjnych ICT
(Information and Communication Technology).
Rządowa koncepcja rozwoju informatycznego Polski w najbliższych latach ma być
realizowana według wizji, wyznaczonej na podstawie określonych przez Rząd celów
strategicznych państwa, przy uwzględnieniu wyników analizy obecnego stanu rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce oraz w drodze organizowanych lub
współorganizowanych przez MSWiA dyskusji środowiskowych i tematycznych w tym
obszarze. Ta wizja to „aktywne społeczeństwo osiągające wysoką jakość życia w
perspektywie osobistej i społecznej”.
Na bazie tak zdefiniowanej wizji została przyjęta misja polegająca na „umożliwieniu
społeczeństwu powszechnego i efektywnego wykorzystania wiedzy i informacji do
harmonijnego rozwoju w wymiarze społecznym, ekonomicznym i osobistym”.
2.4.2 Kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013”
Stosownie do wytyczonej wizji i misji rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz
postulatów realizacji strategii zostały wyznaczone strategiczne kierunki rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 w trzech obszarach: człowiek,
gospodarka i państwo.
W pierwszym obszarze polityka Rządu ma polegać na przyspieszeniu rozwoju kapitału
intelektualnego i społecznego Polaków przy wykorzystaniu technologii ICT. W tym obszarze
będą podejmowane działania o charakterze strategicznym na rzecz ludzi.
W drugim strategicznym obszarze, przy pomocy technologii ICT, Rząd zamierza stymulować
wzrost efektywności, innowacyjności i konkurencyjności firm na rynku globalnym oraz
wprowadzić ułatwienia w komunikacji i współpracy między firmami. W tym obszarze będą
podejmowane działania o charakterze strategicznym na rzecz podmiotów gospodarczych.
W trzecim obszarze rozwój społeczeństwa informacyjnego w Polsce ma pójść w kierunku
wzrostu dostępności do usług administracji publicznej i zwiększeniu efektywności ich
działania dzięki wykorzystaniu technologii ICT. W tym obszarze będą podejmowane
działania o charakterze strategicznym na rzecz administracji publicznej.
12
2.4.3 Cele rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce w perspektywie roku 2013”
Strategia określa, że kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w poszczególnych
obszarach będą rozwijane według wytyczonych celów.
W obszarze ”państwo” zostały wyznaczone 4 cele podane w tabeli 1.
Tabela 1
Numer
celu
Nazwa celu
Miara osiągnięcia celu
1
Udostępnienie szerokiego zakresu usług
publicznej świadczonych drogą elektroniczną
administracji
Zwiększenie dostępności on-line
20.
podstawowych
usług
publicznych
2
Podniesienie efektywności administracji publicznej dzięki
szerokiemu
wykorzystaniu
znormalizowanych
i
interoperacyjnych rozwiązań informatycznych
Skrócenie czasu potrzebnego do
zarejestrowania
kupionej
nieruchomości (register property)
3
Udostępnienie obywatelom oraz firmom i samorządom
danych z rejestrów referencyjnych oraz innych informacji
sektora publicznego w celu ich wykorzystania na rzecz
rozbudowy oferty treści i usług
Wzrost odsetka użytkowników
korzystających z rejestrów drogą
elektroniczną
4
Wsparcie rozwoju usług o zasięgu paneuropejskim oraz
wzajemnego
uznawania
rozwiązań
i
narzędzi
teleinformatycznych
Uwaga.
Uwaga. Na etapie opracowywania strategii nie został przyjęty wskaźnik ilościowy dla tego
celu. Wskaźnik ten zostanie określony w czasie cyklicznych badań społeczeństwa
informacyjnego, prowadzonych w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki
Publicznej.
W obszarze ”gospodarka” zostały wyznaczone 3 cele podane w tabeli 2.
Tabela 2
Numer
celu
Nazwa celu
1
Podniesienie zdolności tworzenia przez ośrodki naukowobadawcze innowacyjnych rozwiązań wykorzystywanych
przez podmioty gospodarcze
Wzrost
udziału
środków
prywatnych w nakładach na
badania i rozwój
2
Stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi sektora
technologii ICT oraz e-usług w Polsce
Zwiększenie
udziału
sektora
teleinformatycznego w wartości
dodanej sektora przedsiębiorstw
3
Zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności polskich
przedsiębiorstw poprzez stworzenie warunków do
pełniejszego wykorzystania technologii ICT
Zwiększenie
odsetka
przedsiębiorstw kupujących online.
Misja rozwoju społeczeństwa informacyjnego w tym obszarze to innowacyjna gospodarka
korzystająca z najnowszych osiągnięć naukowych i technologii ICT oraz podmioty
gospodarcze konkurujące na rynku międzynarodowym jakością świadczonych usług i
wytwarzanych towarów, wspierane przez ośrodki naukowo-badawcze dostarczające im
innowacyjne rozwiązania.
13
W obszarze ”człowiek” zostało wyznaczonych 6 celów podanych w tabeli 3.
Tabela 3
Numer
celu
Nazwa celu
1
Podniesienie poziomu motywacji, świadomości
wiedzy
oraz
umiejętności
w
zakresie
wykorzystania technologii ICT
Wzrost umiejętności korzystania z narzędzi
teleinformatycznych (mierzona umiejętnością
wykonywania 5-6 podstawowych czynności
wymienionych przez Eurostat)
2
Podniesienie poziomu i dostępności edukacji (od
przedszkola do uczelni wyższych) oraz
upowszechnienie zasady nauki przez całe życie
poprzez wykorzystanie technologii ICT
Wzrost procentowy udziału osób w wieku 2564 uczących się i dokształcających w stosunku
do ogólnej liczby ludności w tym przedziale
wiekowym
3
Dopasowanie oferty edukacyjnej do wymagań
rynku pracy, którego istotnym elementem są
technologie ICT
Wzrost poziomu dopasowania
systemu edukacji do potrzeb
konkurencyjnej gospodarki
4
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa
w
społeczeństwie przez wykorzystanie technologii
ICT
Podniesienie poczucia bezpieczeństwa wśród
Polaków
5
Zwiększenie aktywności społecznej, kulturalnej i
politycznej Polaków poprzez przez wykorzystanie
technologii ICT
Wzrost odsetka Polaków wykorzystujących
Internet do komunikowania się
6
Zapewnienie
efektywnej
ekonomicznie,
bezpiecznej i zorientowanej na przyszłe potrzeby
Polaków
infrastruktury
technologii
ICT,
niezbędnej do rozwoju polskiego społeczeństwa
informacyjnego
Wzrost odsetka gospodarstw
posiadających dostęp po Internetu
polskiego
globalnie
domowych
Misja rozwoju społeczeństwa informacyjnego w tym obszarze to wykształcenie człowieka
potrafiącego w sposób świadomy wykorzystywać postęp technologiczny do poprawy jakości
życia, posiadającego dostęp do narzędzi i technologii ICT oraz biegle i twórczo ich
wykorzystującego, uczącego się przez całe życie, człowieka innowacyjnego i aktywnego
obywatela.
2.4.4 Zadania i inicjatywy związane z rozwojem społeczeństwa informacyjnego
Cele wyznaczone w obszarze „państwo” będą osiągane w wyniku realizacji określonych
zadań oraz uruchomienia konkretnych inicjatyw podanych w Strategii. Zadania i inicjatywy
kluczowe dla każdego z tych celów podaje tabela 4.
Tabela 4
Nr
celu
1
Nazwa celu
Udostępnienie szerokiego
zakresu usług administracji
publicznej
świadczonych
drogą elektroniczną
Kluczowe zadania i inicjatywy
Wdrożenie pełnego zakresu zdefiniowanych przez Unię Europejską 20.
interaktywnych publicznych e-usług administracji dla obywateli i
biznesu
Wprowadzenie w administracji publicznej dokumentów w postaci
elektronicznej i usług świadczonych drogą elektroniczną, jeśli tylko
istota sprawy na to pozwoli
Rozwój narzędzi i kanałów umożliwiających udostępnianie usług
publicznych w formie elektronicznej z wykorzystaniem podpisu
14
elektronicznego
Stworzenie wspólnego słownika interpretacyjnego pojęć stosownych w
informatyzacji, standaryzacja metod wymiany informacji oraz wzorców
dokumentów elektronicznych
Promowanie stosowania nowoczesnego podpisu elektronicznego
Stworzenie portalu administracji dla obywateli i przedsiębiorstw,
umożliwiającego personalizację oferowanych treści i usług oraz
procesową obsługę
Wprowadzenie jednego, elektronicznie obsługiwanego, punktu obsługi
administracyjnej podmiotów, a w tym dotyczącej działalności
gospodarczej (wprowadzenie w praktyce Strategii Jednego Okienka)
Budowa dziedzinowych platform e-usług na potrzeby obsługi
przedsiębiorstw oraz obywateli w obszarach kluczowych dla
działalności gospodarczej
Uproszczenie systemu rozliczeń VAT na bazie faktur elektronicznych
oraz przesyłanych drogą elektroniczną
Przegląd i aktualizacja Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010
oraz wdrożenie struktury zarządzania portfelem projektów
informatycznych na poziomie państwa, w celu zapewnienia spójności
projektów z działaniami określonymi w Strategii
Opracowanie standardów i jednoznacznych zasad umożliwiających
sprawny obieg dokumentów elektronicznych w administracji publicznej
Opracowanie spójnej i zestandaryzowanej architektury systemów
administracji publicznej nakierowanej na usługi (SOA)
2
Podniesienie efektywności
administracji
publicznej
dzięki
szerokiemu
wykorzystaniu
znormalizowanych
i
interoperacyjnych
rozwiązań informatycznych
Tworzenie i wdrażanie systemów informatycznych na poziomie
krajowym, regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym w zakresie
eGovernment, zwiększających zakres oraz dostępność usług
świadczonych drogą elektroniczną
Przystosowanie infrastruktury
wymianę danych pomiędzy
elektronicznymi i urzędami
teleinformatycznej, umożliwiającej
platformami e-usług, rejestrami
Budowa lub rozbudowa systemów informatycznych administracji
publicznej wspomagających zarządzanie w sektorze publicznym
Wprowadzenie wymagania od pracowników administracji znajomości
podstawowych zasad użytkowania komputerów (np. potwierdzenie
umiejętności egzaminami ECDL)
3
Udostępnienie obywatelom
oraz firmom i samorządom
danych
z
rejestrów
referencyjnych oraz innych
informacji
sektora
publicznego w celu ich
wykorzystania na rzecz
rozbudowy oferty treści i
usług
Informatyzacja
rejestrów
państwowych
oraz
obowiązkowe
udostępnienie obywatelom oraz podmiotom gospodarczym i
samorządom danych rejestrów referencyjnych oraz innych informacji
sektora publicznego w celu ich wtórnego (w tym biznesowego)
wykorzystania (na rzecz rozbudowy oferty treści oraz usług)
Przyjęcie zasady jednego miejsca przechowywania danych osobowych
oraz zasady aktywnego prezentowania przez system teleinformatyczny
aktualnych danych obywatela
Tworzenie systemów informacji przestrzennej na poziomie regionalnym
i lokalnym
Stworzenie modelu biznesowego udostępniania danych publicznych
podmiotom gospodarczym
Platforma udostępniania on-line usług medycznych
Udostępnienie oraz upowszechnienie standardów elektronicznego
15
komunikowania się pomiędzy przedsiębiorstwami, w także w obszarze
administracja – przedsiębiorstwo, administracja - obywatel oraz
administracja – administracja
4
Wsparcie rozwoju usług o
zasięgu
paneuropejskim
oraz
wzajemnego
uznawania rozwiązań i
narzędzi
teleinformatycznych
Rozbudowa
infrastruktury
teleinformatycznej
sprawiedliwości oraz służby celnej
dla
wymiaru
Rozbudowa infrastruktury i rozwiązań służących do zwalczania
przestępczości transgranicznej, przestępczości zorganizowanej oraz
nielegalnej imigracji na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej
Zlikwidowanie barier w międzynarodowej działalności gospodarczej
przy
zachowaniu
bezpieczeństwa
ekonomicznego
oraz
technologicznego, w tym poprzez uznawanie podpisu elektronicznego,
wykorzystywanie faktur elektronicznych, elektronicznych rozliczeń
podatkowych, pozyskiwanie pozwoleń i certyfikatów oraz bezpieczną
wymianę dokumentów elektronicznych
Cele wyznaczone w obszarze „gospodarka” będą osiągane w wyniku realizacji określonych
Tabela 5
Nr
celu
Nazwa celu
Wprowadzenie otwartych standardów w nauce (open access)
1
Podniesienie
zdolności
tworzenia przez ośrodki
naukowo-badawcze
innowacyjnych rozwiązań
wykorzystywanych
przez
podmioty gospodarcze
Zmiana zasad dofinansowania sektora naukowo-badawczego na rzecz
promocji badań prowadzonych wspólnie z podmiotami gospodarczymi
Promowanie badań w obszarze bezpieczeństwa stosowania nowych
technologii oraz innowacyjnych rozwiązań w zakresie wykorzystania
oszczędnych technologii w perspektywie zmniejszających się zasobów
naturalnych, zwłaszcza używanych do produkcji energii oraz
zachodzących zmian klimatycznych
Wsparcie rozwoju budowy Regionalnych Systemów Innowacji
Stworzenie sprzyjających warunków dla rozwoju podmiotów
zajmujących się wdrożeniami innowacyjności w przedsiębiorstwach
(np. w ramach PO IG)
Wzmocnienie działań na rzecz szerszego wykorzystania środków
unijnych w ramach programu 7 Programu Ramowego (FP7) oraz
budowania bazy partnerów do występowania o granty
Promowanie wdrażania innowacyjnych rozwiązań w MŚP
Stworzenie ram instytucjonalnych dla funkcjonowania sektora
teleinformatycznego i e-usług oraz likwidacja barier prawnych
stosowania rozwiązań elektronicznych
Aktywny udział państwa w budowaniu relacji między instytucjami
finansowymi a przedsiębiorstwami sektora teleinformatycznego i eusług, starającymi się o pozyskanie zewnętrznego finansowania dla
podejmowanych inwestycji
2
Stworzenie
warunków
sprzyjających
rozwojowi
sektora technologii ICT oraz
e-usług w Polsce
Realizacja koncepcji Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (SEPA),
migracja płatności w Euro do standardów SEPA obejmująca usługi ebankowości
Tworzenie cyfrowych platform wymiany informacji wspierających
rozwój gospodarczy firm z sektora MŚP
16
Wsparcie inwestycje umożliwiające świadczenia usług on-line przez
MŚP przy wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi teleinformatycznych
np. e-handel, edukacja i szkolenia, tworzenie sieci
Generowanie popytu na e-usługi przez umożliwienie integracji z
systemami administracji publicznej na potrzeby budowania złożonych
usług komercyjnych dla obywateli i przedsiębiorstw
Wsparcie przedwdrożeniowe efektów badań i rozwoju w szczególności
w odniesieniu do MŚP
Wspieranie badań oraz innowacyjności w rozwoju bezpieczeństwa
stosowania technologii informacyjnych i komunikacyjnych
Prowadzenie aktywnych działań promujących Polskę w świecie jako
kraju
przyjaznego
inwestycjom
teleinformatycznym
i
przedsiębiorstwom świadczącym usługi drogą elektroniczną
Aktywny udział rządu oraz organizacji pozarządowych w pracach
Komisji i Parlamentu Europejskiego nad dyrektywami dotyczącymi
społeczeństwa
informacyjnego
oraz
zastosowań
technologii
informacyjnych
Likwidacja
barier
prawnych
utrudniających
wykorzystanie
elektronicznych środków komunikacji w kontaktach między
przedsiębiorstwami oraz między przedsiębiorstwami i administracją
publiczną
Minimalizacja kontaktów bezpośrednich przedsiębiorców z urzędami
przez zastosowanie rozwiązań informatycznych i udostępnianie usług i
informacji niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w
formie elektronicznej
3
Zwiększenie
konkurencyjności
i
innowacyjności
polskich
przedsiębiorstw
poprzez
stworzenie warunków do
pełniejszego wykorzystania
technologii ICT
Stymulacja wykorzystania technologii informacyjnych w obrocie
gospodarczym w celu umożliwienia przesyłania dokumentów, w tym
także dokumentów finansowych (e-faktury) pomiędzy podmiotami
gospodarczymi i administracją
Wprowadzenie obowiązku dokonywania rozliczeń w formie
elektronicznej w obrocie pomiędzy podmiotami gospodarczymi i
administracją
Kampanie informacyjne zwiększające poziom wiedzy społeczeństwa na
temat ram prawnych funkcjonowania handlu elektronicznego oraz
sposobu funkcjonowania i bezpieczeństwa płatności elektronicznych
Aktywny udział agend rządowych w promowaniu zaangażowania
polskich firm teleinformatycznych na rynku unijnym oraz w innych
krajach
Promowanie możliwości wykonywania pracy na odległość (telepraca)
Cele wyznaczone w obszarze „człowiek” będą osiągane w wyniku realizacji określonych
Tabela 6
Nr
celu
Nazwa celu
1
Podniesienie
poziomu
motywacji,
świadomości
wiedzy oraz umiejętności w
zakresie
wykorzystania
Opracowanie i wdrożenie programu szkoleń z zakresu obsługi
komputera oraz korzystania z Internetu dla osób zagrożonych
wykluczeniem cyfrowym oraz osób posiadających w domu komputer,
17
technologii ICT
ale niekorzystających z niego
Wskazywanie najlepszych praktyk oraz informowanie obywateli i
podmiotów gospodarczych o dostępnych drogą elektroniczną źródłach
informacji i e-usługach ułatwiających pracę zawodową i prowadzenie
działalności gospodarczej
Wspieranie i koordynacja inicjatyw mających na celu upowszechnienie
wiedzy i umiejętności wykorzystywanie technologii ICT
Stworzenie programu współpracy międzynarodowej i międzyregionalnej
(m.in. seminaria, konferencje) zapewniających wymianę dobrych
praktyk i doświadczeń
Edukowanie społeczeństwa (w tym młodego pokolenia) w dziedzinie
bezpiecznego korzystania z sieci informacyjnych dla zachowania
własnej tożsamości oraz ochrony przed przestępcami
Promowanie stosowania urządzeń elektronicznych oszczędzających
energię elektryczną oraz podnoszenie świadomości o ich oddziaływaniu
i wpływie na środowisko
Skuteczne wykorzystanie możliwości oferowanych przez Programu
Operacyjny Kapitał Ludzki
Opracowanie programu wykorzystania technologii teleinformatycznych
jako narzędzi edukacyjnych na wszystkich poziomach kształcenia
Opracowanie programu obowiązkowych szkoleń i egzaminów dla
nauczycieli (w tym nauczycieli akademickich) z zakresu wykorzystania
technik teleinformatycznych w nauczanych przez nich przedmiotach
Opracowanie i wdrożenie programów edukacji ustawicznej dotyczących
zastosowań technologii informacyjnych i komunikacyjnych w trybie
kształcenia bezpośredniego oraz na odległość (eLearning)
2
Podniesienie poziomu i
dostępności edukacji (od
przedszkola do uczelni
wyższych)
oraz
upowszechnienie
zasady
nauki przez całe życie
poprzez
wykorzystanie
technologii ICT
Budowa elektronicznych platform edukacyjnych, przygotowanie
kontentu (programów, podręczników, leksykonów, encyklopedii) do
nauczania w trybie kształcenia na odległość (eLearning) oraz
zwiększenia podaży treści edukacyjnych
Utworzenie sieciowych zasobów treści programowych dla różnych
odbiorców oraz dla różnych profili kształcenia
Wprowadzenie powszechnego szkolenia nauczycieli
specjalności) w korzystaniu z technologii informacyjnych
(wszystkich
Zwiększenie podaży studiów podyplomowych i kursów zawodowych
umożliwiających zmianę zawodu
Zintensyfikowanie działań dla przysposobienia zawodowego oraz
kontynuacji doskonalenia zawodowego w zakresie kształcenia na
odległość i usunięcie przeszkód prawnych
Wyposażenie uczniów szkół w komputery edukacyjne (gimbooki), ze
szczególnym wsparciem uczniów z rodzin o niskich dochodach
Przygotowanie odpowiednich treści i tym samym umożliwienie
wszystkim uczniom szkół podstawowych, gimnazjów i szkół
ponadgimnazjalnych dostępu do komputerów z Internetem jako
narzędzia wspomagającego w ich nauczaniu
3
Dopasowanie
oferty
edukacyjnej do wymagań
rynku
pracy,
którego
istotnym elementem są
technologie ICT
Wdrożenie reformy programowej polskiego szkolnictwa
Opracowanie prognoz i realizacja programu prognoz rozwoju
gospodarczego i edukacji
Racjonalizacja struktury kształcenia zgodnie z zapotrzebowaniem
społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy
18
(zwiększenie udziału kształcenia inżynierskiego)
Rozwój udziału przedmiotów teleinformatycznych w programach
studiów również na kierunkach i specjalnościach innych niż
informatyczne oraz tworzenie interdyscyplinarnych systemów
edukacyjnych
Zwiększenie nacisku na kształcenie umiejętności twórczych,
wyszukiwania wiedzy, niezbędnych do dostosowania się do zmiennych
warunków na rynku pracy
„Nowe technologie w edukacji” – Plan działań dotyczących nauczania
dzieci i młodzieży w zakresie problematyki funkcjonowania w
społeczeństwie informacyjnym
Usprawnienie funkcjonowania systemu, umożliwiającego dostęp do
numerów alarmowych służb ustawowo powołanych do niesienia
pomocy oraz potencjalna rozbudowa tego systemu z uwagi na inne
sytuacje, wymagające podniesienia poczucia bezpieczeństwa w
społeczeństwie
Realizacja Programu Informatyzacji Ochrony Zdrowia (PIOZ)
Promowanie interoperacyjnych rozwiązań w zakresie zarządzania
tożsamością – rząd i administracja publiczna powinni stanowić model
najlepszych praktyk, promując bezpieczne usługi administracji
elektronicznej dla wszystkich obywateli
4
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa
w
społeczeństwie
przez
wykorzystanie technologii
ICT
Podjęcie inicjatyw zapewniających wysoki poziom bezpieczeństwa
korzystania z rozwiązań teleinformatycznych
Aktywny udział Polski w programie Komisji Europejskiej „Bezpieczny
Internet” 2009-2013
Stworzenie warunków rozwoju e-usług ochrony zdrowia – aplikacji
telemedycznych (e-Zdrowie), w tym elektroniczna karta zdrowia, erecepty, a także usług informacyjnych np. telekonsultacje, rejestracja
przez Internet itp.
Podjęcie narodowej dyskusji o równoważeniu ochrony prywatności
obywateli z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa obywateli i
państwa
Usprawnienie działania organów ścigania i służb specjalnych w
rozumieniu i identyfikowaniu przestępstw popełnianych drogą
elektroniczną
Rozbudowanie infrastruktury sieci o funkcje odporności na sytuacje
awaryjne (w tym wyposażenie ich w funkcje podtrzymujące w
przypadku braku zasilania)
Umożliwienie głosowania w wyborach lokalnych i krajowych z
zastosowaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych
(eVoting)
5
Zwiększenie
aktywności
społecznej, kulturalnej i
politycznej
Polaków
poprzez
przez
wykorzystanie technologii
ICT
Upowszechnienie form demokracji lokalnej (inicjatyw obywatelskich i
referendów) z wykorzystaniem kanałów elektronicznych
Upowszechnienie korzystania z forów dyskusyjnych na portalach gmin i
powiatów aktywizujących działalność społeczną, umożliwiających
wymianę spostrzeżeń i zgłaszanie wniosków przez obywateli
Wsparcie działań organizacji pozarządowych w zakresie wykorzystania
technologii informacyjnych i komunikacyjnych
Cyfryzacja zasobów bibliotecznych, muzealnych i archiwalnych w
obszarze wszystkich dziedzin kultury, dziedzictwa narodowego oraz
19
nauki
Przygotowanie cyfrowych wersji podręczników, leksykonów,
informatorów, encyklopedii oraz innych pozycji kanonu wiedzy
niezbędnych dla każdego Polaka
Dostosowanie wszystkich publicznych serwisów on-line do wymagań
W3C z zakresie projektowania i funkcjonalności stron WWW (w
ramach programu eAccessibility)
Efektywne wykorzystanie środków unijnych do realizacji zadań budowy
społeczeństwa informacyjnego w Polsce
Kontynuowanie programów w zakresie wsparcia rozbudowy sieci
szerokopasmowej telewizji cyfrowej oraz sieci nowej generacji przez
administrację publiczną i Unię Europejską
6
Zapewnienie
efektywnej
ekonomicznie, bezpiecznej i
zorientowanej na przyszłe
potrzeby
Polaków
infrastruktury
technologii
ICT, niezbędnej do rozwoju
polskiego
społeczeństwa
informacyjnego
Opracowanie prawno-ekonomicznych warunków budowy sieci nowej
generacji uwzględniających wymagania dyrektyw Komisji Europejskiej
oraz zaangażowanie środków i instytucji publicznych, z przyjęciem
atrybutu zadania strategicznego dla rozwoju kraju
Przyjęcie działań na rzecz zapewnienia wysokiego poziomu
bezpieczeństwa i odporności istotnych elementów sieci oraz
infrastruktury informacyjnej oraz zagwarantowania ciągłości
świadczenia usług
Nadanie
infrastrukturze
sieci
teleinformatycznych
i
telekomunikacyjnych statusu celu publicznego oraz zrównania ich w
opłatach lokalnych na równych prawach z infrastrukturami sieci innych
rodzajów (elektroenergetycznej, wodociągowej, gazowej czy
kanalizacyjnej)
Prowadzenie akcji informacyjnych ponoszących świadomość obywateli
w zakresie bezpieczeństwa komputerowego oraz promowanie etyki
wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych
2.4.5 Działania podjęte w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego
Przykłady działań podjętych w obszarze „państwo” przedstawia tabela 7.
Tabela 7
Numer
celu
Nazwa celu
Podjęte działanie
Działania w zakresie zwiększenia dostępności zasobów
informacyjnych administracji publicznej oraz usług
publicznych w formie cyfrowej w ramach PO IG (Oś
priorytetowa 7. Społeczeństwo informacyjne – budowa
elektronicznej administracji, PI IG)
1
Udostępnienie szerokiego zakresu
usług administracji publicznej
świadczonych drogą elektroniczną
Portal ePUAP umożliwiający świadczenie usług publicznych
przez Internet
Upowszechnienie BIP (Biuletyn Informacji Publicznej) jako
kanału informacyjnego dla obywateli w kontaktach
administracją
Projekt e-Podatki będący kontynuacją projektu e-Deklaracje
Informatyzacja ZUS – umożliwienie rozliczania składek drogą
elektroniczną
Inicjatywy Wrota Miast i Wrota Regionalne obejmujące portale
20
umożliwiające świadczenie usług publicznych przez Internet
2
Podniesienie
efektywności
administracji publicznej dzięki
szerokiemu
wykorzystaniu
zestandaryzowanych
i
interoperacyjnych
Przyjęcie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne
Projekty w ramach Planu Informatyzacji Państwa na lata 20072010
Działania w ramach Regionalnych Strategii Informatyzacji
Powołanie Komitetu Rady Ministrów ds. Informatyzacji i
Łączności
Powołanie Rady Informatyzacji – organu opiniodawczodoradczego, wspierającego ministra właściwego do spraw
informatyzacji
Program budowy i rozwoju
Administracji Publicznej STAP
3
Udostępnienie obywatelom oraz
firmom i samorządom danych z
rejestrów referencyjnych oraz
innych
informacji
sektora
publicznego
w
celu
ich
wykorzystania na rzecz rozbudowy
oferty treści i usług
Sieci
Teleinformatycznej
Budowa węzłów krajowej infrastruktury informacji
przestrzennych GEOPORTAL.GOV.PL, w szczególności
węzłów infrastruktury informacji geodezyjnej i kartograficznej.
Portal ma współpracować z innymi węzłami europejskiej
infrastruktury informacji przestrzennej.
Rejestr kredytobiorców Biura Informacji Kredytowej
Nowa Księga Wieczysta – Elektroniczne Księgi Wieczyste
Centralna baza danych o pojazdach, ich właścicielach i
kierowcach (CEPIK)
4
Wsparcie rozwoju usług o zasięgu
paneuropejskim oraz wzajemnego
uznawania rozwiązań i narzędzi
teleinformatycznych
Budowa Systemu EWD-P (Elektroniczna Wymiana
Dokumentów – Polska) i przedsięwzięcie zmierzające do
zbudowania krajowego systemu wymiany dokumentów
elektronicznych w ramach członkostwa Polski w Unii
Europejskiej
Wspólnotowy program IDABC (Interoperable Delivery of
European eGovernment Services to public Administrations,
Businesses and Citizens), którego celem jest polepszenie
efektywności działań europejskich organów administracji
publicznej i współpracy między nimi, w tym Polski, w
szczególności w zakresie paneuropejskich usług eGovernment
dla przedsiębiorstw i obywateli
Uruchomienie sieci TESTA II jako głównej platformy
współpracy wewnętrznej komunikacji Unii Europejskiej
Przykłady działań podjętych w obszarze „gospodarka” przedstawia tabela 8.
Tabela 8
Numer
celu
1
Nazwa celu
Podniesienie zdolności tworzenia
przez ośrodki naukowo-badawcze
innowacyjnych
rozwiązań
wykorzystywanych
przez
podmioty gospodarcze
Podjęte działanie
Działania w zakresie wsparcia tworzenia wspólnej
infrastruktury badawczej jednostek naukowych w ramach PO
IG na lata 2007-2013 (Działanie 2.2 PO IG)
Tworzenie regionalnych centrów zaawansowanych technologii,
których celem jest powstanie systemu instrumentów
wspierających innowacyjne pomysły i wdrążenie ich w
przedsiębiorstwach w obszarze teleinformatyki
Narodowy Program Foresight Polska 2020, projekt naukowo-
21
technologiczny, którego celem jest ukierunkowanie rozwoju
badań i technologii na dziedziny gwarantujące dynamiczny
rozwój gospodarczy w perspektywie średnio i długookresowej,
W szczególności drugie pole badawcze „Technologie
Informacyjne i Telekomunikacyjne”
Programy szczegółowe w ramach programów Ramowych
Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju
technologicznego i wdrożeń
Powstanie 28 Polskich Platform Technologicznych w ramach
Europejskich Platform Technologicznych, będących wspólnym
przedsięwzięciem KE, przemysłu, instytucji naukowych i
finansowych oraz grup decyzyjnych i społeczeństwa w celu
opracowania strategii rozwoju ważnych dla Europy sektorów
gospodarki i przyszłościowych technologii
Budowa Regionalnych Systemów Innowacji stanowiących sieć
inkubatorów, Parków Przemysłowych i Technologicznych
wspierających początkowe fazy cyklu życia przedsiębiorstw
Budowa otoczenia prawnego – Ustawa o świadczeniu usług
drogą elektroniczną oraz inne akty prawne
2
Stworzenie
warunków
sprzyjających rozwojowi sektora
technologii ICT oraz e-usług w
Polsce
Działania w zakresie wspierania działalności gospodarczej w
dziedzinie gospodarki elektronicznej w ramach PO IG na lata
2007-2013 (Działanie 8.1 PO IG)
Wspieranie finansowe inwestycji technologicznych w ramach
Funduszu Kredytu Technologicznego
Opracowanie Regionalnych Strategii Innowacyjnych (RSI)
tworzących forum współpracy organizacji i instytucji
działających w regionie, których głównym celem jest rozwój
przedsiębiorczości i innowacji
Działania w zakresie wspierania wdrażania elektronicznego
biznesu typu B2B w ramach PO IG na lata 2007-2013
(Działanie 8.2 PO IG)
3
Zwiększenie konkurencyjności i
innowacyjności
polskich
przedsiębiorstw
poprzez
stworzenie
warunków
do
pełniejszego
wykorzystania
technologii ICT
Prowadzenie działalności informacyjnej w ramach Krajowych
Punktów Kontaktowych (KPK) dla Programu Ramowego na
Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP) mającego na celu
promowanie konkurencyjności przedsiębiorstw (przede
wszystkim małych i średnich)
Nowelizacja Prawa zamówień publicznych – dopuszczenie
formy aukcji internetowych
Wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw na mocy
Regionalnych Programów Operacyjnych
Przykłady działań podjętych w obszarze „człowiek” przedstawia tabela 9.
Tabela 9
Numer
celu
Nazwa celu
Podjęte działanie
1
Podniesienie poziomu motywacji,
świadomości
wiedzy
oraz
umiejętności
w
zakresie
wykorzystania technologii ICT
Upowszechnienie Europejskiego Certyfikatu Umiejętności
komputerowych ECDL (European Computer Driving Licence)
Edukacyjny projekt szkoleniowy n@utobu kształtujący
świadomość technologiczną przez rozwijanie umiejętn0ości
korzystania z Internetu
22
Przygotowanie programu telewizyjnego „E-lementarz”
promującego idee społeczeństwa informacyjnego, nowoczesne
technologie i rozwiązania teleinformatyczne oraz ich
zastosowanie w codziennym życiu
Przygotowanie kursu dla bibliotekarzy z zakresu nowych
technologii informacyjnych i Internetu – BIBWEB
(uzupełnienie programu IKONKA)
Program Interkl@sa wspierający procesy edukacyjne w
szkołach, szczególnie w regionach zagrożonych wykluczeniem
cyfrowym
2
Podniesienie
poziomu
i
dostępności
edukacji
(od
przedszkola do uczelni wyższych)
oraz upowszechnienie zasady
nauki przez całe życie poprzez
wykorzystanie technologii ICT
Polski Uniwersytet Wirtualny (PUW) prowadzący studia oraz
kursy uzupełniające przez Internet z zadaniem wspomagania
szkoleń i wykładów tradycyjnych oraz promowania
nowoczesnych metod kształcenia
Projekt „Centra kształcenia na odległość na wsiach” tworzący
ośrodki zapewniające dostęp mieszkańcom wsi do kształcenia
ustawicznego z wykorzystaniem nowoczesnych technik
teleinformatycznych (w ramach SPO RZL Priorytet 2,
Działanie 2.1)
Działania w zakresie podniesienia poziomu i jakości
wykształcenia społeczeństwa oraz przygotowania kadr dla
potrzeb nowoczesnej gospodarki w ramach Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 (PO KL
Działania 2,1. 3.3. 9.3, 9.5)
3
Dopasowanie oferty edukacyjnej
do wymagań rynku pracy, którego
istotnym elementem są technologie
ICT
Koncepcja reformy programowej polskiej szkoły zakładająca
ograniczenie przekazywania wiedzy encyklopedycznej na rzecz
przyswajania przez uczniów najważniejszych umiejętności
potrzebnych w dorosłym życiu i na rynku pracy oraz
wyznaczająca minima programowe w szkołach wyższych
Projekt wcześniejszego zdobywania praktycznych umiejętności
przez uczniów szkół ponadgimnazjalnych we współpracy z
pracodawcami (organizacja staży i praktyk dla uczniów liceów
ogólnokształcących)
Rezolucja Rady (2007/C 68/01) z dnia 22 marca 2007 r. w
sprawie strategii na rzecz bezpiecznego społeczeństwa
informacyjnego w Europie
4
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa w społeczeństwie
przez wykorzystanie technologii
ICT
Projekt zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego i poprawy
efektywności systemu ochrony zdrowia (NSRO 2007-2013,
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko)
Działalność CERT Polska (Computer Emergency Response
Team)
Udostępnienie adresów mailowych przez policję do zgłaszania
incydentów
Wdrożenie numeru alarmowego 112
Zainicjowanie implementacji ogólnoeuropejskiego numeru
alarmowego 116 dla dzieci i rodziców
Rozwój forów internetowych i portali społecznościowych w
Internecie
5
Zwiększenie
aktywności
społecznej,
kulturalnej
i
politycznej Polaków poprzez przez
Sieć portali regionalnych prezentujących informacje,
wydarzenia z regionu i katalogi lokalnych instytucji
Działalność Fundacji Pomocy Matematykom i Informatykom
23
wykorzystanie technologii ICT
Niesprawnym Ruchowo na rzecz aktywizacji zawodowej i
społecznej osób z ciężką i znaczną niesprawnością ruchową
Wirtualne muzea prezentujące zbiory z wykorzystaniem
najnowszych technologii informatycznych
6
Zapewnienie
efektywnej
ekonomicznie,
bezpiecznej
i
zorientowanej na przyszłe potrzeby
Polaków infrastruktury technologii
ICT, niezbędnej do rozwoju
polskiego
społeczeństwa
informacyjnego
Stworzenie ogólnopolskiej optycznej sieci akademickiej
PIONIER łączącej 21 ośrodków Miejskiej Sieci Akademickiej
Umożliwienie polskim jednostkom naukowym podłączenia do
multi-gigabitowej europejskiej sieci komputerowej GEANT,
przeznaczonej do badań naukowych i edukacji oraz innych
pozaeuropejskich sieci naukowych
Działania w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu
(elnclusion) w ramach PO IG na lata 2007-2013 (Działanie 8.3
PO IG)
Działanie w zakresie dostępu do Internetu na etapie „ostatniej
mili” w ramach PO IG na lata 2007-2013 (Działanie 8.4 PO
IG)
Projekty zwiększenia dostępu do Internetu szerokopasmowego
w Polsce wskazane w NSRO 2007-2013 - PO Rozwój Polski
Wschodniej oraz Regionalnych PO
Program IKONKA zapewniający punkty powszechnego
dostępu do Internetu w bibliotekach publicznych
Plan działań w zakresie rozwoju szerokopasmowej
infrastruktury
dostępowej
do
usług
społeczeństwa
informacyjnego w Polsce na lata 2007-2013
Działalność zespołu CERT (Computer Emergency Response
Team) powołanego do reagowania na zdarzenia naruszające
bezpieczeństwo w Internecie
2.4.6 Uwagi i komentarze
Potrzeba opracowania nowej strategii wynikała z konieczności wytyczenia wspólnego
kierunku oraz ustalenia planu spójnych i ukierunkowanych działań państwa, przyspieszenia
rozwoju Polski i polskiego społeczeństwa, optymalnego wykorzystania potencjału nowych
technologii na potrzeby człowieka, gospodarki i państwa oraz z szansy osiągnięcia realnych
korzyści społecznych, ekonomicznych i politycznych. Realizacja celów strategii ma
skutkować podniesieniem jakości życia obywateli.
Strategia jest dokumentem otwartym, który będzie poddawany corocznym modyfikacjom i
ocenom stopnia jej realizacji. Integralną część Strategii stanowią załączniki, zawierające m.in.
pogłębioną analizę głównych zagadnień związanych z rozwojem społeczeństwa
informacyjnego, zestawienie oraz podsumowanie uwag i propozycji zgłaszanych w trakcie
konsultacji środowiskowych.
Konsultacje społeczne, prowadzone podczas prac nad Strategią, miały niekonwencjonalny
charakter, ponieważ polegały m.in. na przeprowadzeniu badania sondażowego przez
największe portale internetowe w Polsce. Celem tego badania było poznanie opinii internatów
nt. wybranych obszarów rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Chodziło w szczególności o
wysondowanie priorytetów ważności dla respondentów czynników w ośmiu obszarach życia
codziennego, takich jako: praca, kultura, transport, finanse i handel, edukacja, zdrowie,
bezpieczeństwo, życie publiczne, o zidentyfikowanie spraw urzędowych, które chcieliby
24
załatwiać przez telefon oraz o określenie barier ograniczających korzystanie z nowoczesnych
technologii.
Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 jest dokumentem
programowym o charakterze ogólnym, określającym wizję misję oraz strategiczne kierunki
jego rozwoju. Zawiera propozycje i rekomendacje zadań, które mają zostać podjęte przez
władze publiczne i podmioty prywatne, a nie szczegółowy plan działań. W nowej strategii
odstąpiono od wyznaczania sztywnego harmonogramu działań na rzecz cyklicznej, corocznej
ewaluacji dokonań, ponieważ działania w obszarze społeczeństwa informacyjnego są
przeważnie rozciągnięte w czasie i mają najczęściej charakter ciągły.
Za wdrażanie działań zapisanych w Strategii są odpowiedzialne organy administracji
publicznej (centralnej, regionalnej, lokalnej). We wdrażaniu uczestniczą organizacje
pozarządowe, instytucje naukowo-badawcze, środowiska zawodowe oraz przedsiębiorstwa i
obywatele. W niektórych przedsięwzięciach wymagających wsparcia lub koordynacji działań,
rolę koordynatora pełni Departament Społeczeństwa Informacyjnego MSWiA wspierając
określone inicjatywy finansowo, kadrowo lub organizacyjnie. Do zadań tego departamentu
należy także ocena stanu wdrożenia celów strategii. W tym zakresie departament organizuje
przeglądowe spotkania z przedstawicielami innych ministerstw (m.in. z przedstawicielami
Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego), na których pozyskuje informacje o
realizowanych działaniach i stopniu ich zaawansowania, zasadach ewaluacji oraz planach na
przyszłość.
Administracja publiczna stosuje zróżnicowane instrumenty i narzędzia do realizacji zadań
nakreślonych w Strategii. Podstawowym instrumentem znajdującym się w gestii organów
centralnych (ministerstw) jest tworzenie warunków prawnych dla rozwoju społeczeństwa
informacyjnego w Polsce (ustaw, rozporządzeń). Ważnym narzędziem jest wydatkowanie
krajowych i europejskich środków finansowych oraz dostarczanie usług publicznych. Istotne
są również sprawy związane z promocją technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz
propagowaniem korzyści związanych z ich stosowaniem.
Równocześnie z przyjęciem Strategii, dla potrzeb spójnego wdrażania zawartych w niej
zadań, został powołany Międzyresortowy Zespół ds. realizacji programu „Polska cyfrowa”,
mającego na celu upowszechnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu m.in. poprzez
pobudzenie rozwoju inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjną, znoszenie barier
prawnych, administracyjnych i technicznych oraz stworzenie dogodnych warunków dla
efektywnego wykorzystywania środków unijnych przeznaczonych na ten cel. W dniu 31
marca br. Zespół przekazał premierowi raport zawierający m.in. rekomendacje, mające
ułatwić budowę sieci szerokopasmowych oraz rozwój usług elektronicznych. Najważniejsze z
nich dotyczą zmiany przepisów prawnych oraz stworzenia mechanizmów koordynacji działań
w zakresie inwestycji w infrastrukturę szerokopasmowego dostępu do Internetu. Efektem
działań zespołu jest podjęcie prac legislacyjnych m.in.. nad projektem ustawy o wspieraniu
rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji oraz nad projektem nowelizacji
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących
zadania publiczne (Dz. U. nr 64, poz. 565 z późn. zm.). W działania Zespołu wpisuje się także
inicjatywa MSWiA wydania nowej instrukcji kancelaryjnej oraz inicjatywa Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego opracowania projektu ustawy o usługach
audiowizualnych, w której zostaną zaimplementowane postanowienia unijnej dyrektywy
dotyczące tego rodzaju usług.
Zgodnie z zawartą w raporcie rekomendacją dotyczącą koordynacji działań, z inicjatywy
UKE została utworzona nieformalna platforma współpracy, nazwana Krajowe Forum
25
Szerokopasmowe, grupująca wszystkie strony zaangażowane w proces budowy
szerokopasmowej infrastruktury telekomunikacyjnej (rządu, samorządów, regulatora rynku,
operatorów sieci telekomunikacyjnych oraz instytucji finansowych i organizacji
pozarządowych).
Na podstawie zawartego w raporcie wniosku, stwierdzającego, że zapewnienie dostępu do
infrastruktury nie jest wystarczającym warunkiem powszechnego wykorzystywania usług
szerokopasmowych, dodatkowo rozszerzono zakres programu „Polska cyfrowa” o kwestie
dotyczące „koordynacji i wsparcia inicjatyw mających na celu generowanie usług i treści”.
Przedmiotem działalności Zespołu w tym obszarze są sprawy związane z działaniami
edukacyjnymi sprzyjającymi eIntegracji oraz z działaniami mającymi na celu rozszerzenie
oferty usług i treści cyfrowych. Do wypracowania rozwiązań w tym zakresie powołano dwie
grupy robocze złożone z przedstawicieli organów centralnych. Ich zadaniem jest
zidentyfikowanie obszarów priorytetowych i wypracowanie planu działań nakierowanych na
rozwój kompetencji użytkownika (edukacji).
2.5
Współpraca rządu i samorządów
informacyjnego w Polsce
w
rozwoju
idei
społeczeństwa
Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Polsce jest rozumiany przez administrację
państwową jako przedsięwzięcie ogólnokrajowe realizowane we współpracy rządu i
samorządów poprzez rozwijanie wspólnych inicjatyw. W wyniku realizacji jednej z takich
inicjatyw została opracowana Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego
(przygotowana we współpracy ze środowiskiem samorządowym oraz naukowym i
biznesowym), która powinna przyczynić się do zapewnienia synergii z regionalnymi
strategiami rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Realizacja celów Strategii odbywa się na
bazie konkretnych inicjatyw i projektów, w szczególności projektu „Polska cyfrowa”.
26
3.
INICJATYWY
POZARZĄDOWE
WSPIERANIA
ROZWOJU
SZEROKOPASMOWYCH
3.1
Wprowadzenie
NA
RZECZ
SIECI
Oprócz inicjatyw dotyczących budowy sieci szerokopasmowych (podejmowanych przez
najwyższe organy władzy państwowej), inicjowane są też działania związane z budową
regionalnych sieci szerokopasmowych przez powołane w tym celu konsorcja, działające pod
auspicjami urzędów wojewódzkich. Przykładami z takich przedsięwzięć są regionalne
projekty, takie jak:. „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” oraz „Łódzka Regionalna Sieć
Teleinformatyczna”. Innego rodzaju inicjatywę w tym zakresie stanowi projekt o zasięgu
ogólnopolskim - „System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal Polska
Szerokopasmowa”.
3.2
Projekt „Pomorska Sieć Szerokopasmowa”
3.2.1 Zakres projektu
Projekt „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” był realizowany na przełomie roku 2008/2009
przez konsorcjum, w skład którego weszły następujące podmioty: Instytut Łączności - PIB,
EFICOM S.A., InfoStrategia Krzysztof Heller i Andrzej Szczerba Spółka Jawna oraz
Nizielski&Borys Consulting Spółka Jawna.
Projekt obejmował wykonanie inwentaryzacji stanu teleinformatycznej infrastruktury
szerokopasmowej na terenie województwa pomorskiego oraz opracowanie studium
wykonalności, wniosku o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 20072013 i dokumentacji przetargowej do przetargu na wykonanie dokumentacji technicznej. W
ramach projektu została opracowana metodyka wykonania inwentaryzacji stanu
teleinformatycznej infrastruktury szerokopasmowej na terenie województwa pomorskiego,
stanowiąca wstępny etap realizacji projektu.
Projekt „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” jest jednym w elementów strategii informatyzacji
województwa pomorskiego, której efektem końcowym będzie wybudowanie regionalnej sieci
szerokopasmowej.
3.2.2 Inwentaryzacja
zasobów
w
zakresie
świadczenia
szerokopasmowego na terenie województwa pomorskiego
usług
dostępu
Wstępny etap realizacji projektu stanowiło opracowanie metodyki wykonania inwentaryzacji
stanu teleinformatycznej infrastruktury szerokopasmowej na terenie województwa
pomorskiego. Zgodnie z przyjętą metodyką, głównym narzędziem pozyskiwania informacji
nt. stanu istniejącej infrastruktury i planów związanych z jej budową lub rozbudową były
kwestionariusze ankietowe, z których jeden był kierowany do Jednostek Samorządu
Terenowego (urzędów miast, gmin), a drugi do operatorów i przedsiębiorców
telekomunikacyjnych. Źródłem dodatkowym były wyniki badań dotyczących braku dostępu
szerokopasmowego w województwie pomorskim, udostępnione przez UKE i MSWiA.
Ankiety kierowane do JST (adresowane do wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast)
obejmowały przede wszystkim pytania demograficzne dotyczące podstawowej
27
charakterystyki gmin oraz operatorów działających na terenie gminy lub miasta. Ankiety
kierowane do operatorów i przedsiębiorców dotyczyły informacji związanych z użytkowaną
przez nich infrastrukturą telekomunikacyjną, zasadami jej udostępniania, oferowanymi
usługami, cenami oraz z planami rozbudowy infrastruktury do 2012 r.
Na podstawie uzyskanych wyników określono wskaźniki rozwoju szerokopasmowej
infrastruktury telekomunikacyjnej na terenie województwa, zlokalizowano obszary zagrożone
wykluczeniem cyfrowym oraz zidentyfikowano zapotrzebowanie na dostęp szerokopasmowy
i bariery w rozwoju dostępu szerokopasmowego do Internetu.
Prezentacja opisowa wyników inwentaryzacji została przeprowadzona na dwóch poziomach pierwszy poziom przedstawiał wyniki inwentaryzacji w skali makro (dla całego
województwa) - drugi w skali mikro (dla poszczególnych gmin). Prezentacja graficzna została
wykonana na mapach cyfrowych i udostępniona w postaci plików wygenerowanych przy
pomocy narzędzia Mapinfo w formacie TAB oraz w postaci papierowej (wydruk
poszczególnych obszarów). Zebrane podczas procesu inwentaryzacyjnego dane zostały
zobrazowane na oddzielnych warstwach tych map.
3.3
Projekt „Łódzka Regionalna Sieć Teleinformatyczna”
3.3.1 Zakres projektu
Projekt „Łódzka Regionalna Sieć Teleinformatyczna” jest przedsięwzięciem przewidzianym
do realizacji w latach 2009-2013, obejmującym trzy obszary realizacji: przedprojektowy,
projektowy i okołoprojektowy. Zadania przewidziane do realizacji w pierwszym obszarze
obejmują wykonanie inwentaryzacji stanu teleinformatycznej infrastruktury szerokopasmowej
na terenie województwa łódzkiego oraz opracowanie studium wykonalności i wniosku o
dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013. W drugim obszarze
będzie realizowany projekt techniczny, budowana infrastruktura szkieletowa i dystrybucyjna
z elementami dostępowymi, zostaną przygotowane i wdrożone procesy biznesowe oraz
dokonany wybór operatora hurtowego. W trzecim obszarze zostaną podjęte działania
towarzyszące, polegające na budowaniu społeczeństwa operatorów ostatniej mili, wspieraniu
operatorów ostatniej mili w związku z budową infrastruktury dostępowej oraz
przeprowadzaniu szkoleń.
W łódzkim modelu budowy regionalnej sieci szerokopasmowej oprócz Urzędu
Marszałkowskiego (UM) bierze także udział Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego
(ŁARR).
3.3.2 Inwentaryzacja zasobów, popytu oraz konkurencyjności w zakresie świadczenia
usług dostępu szerokopasmowego na terenie województwa łódzkiego
Jednym z pierwszych działań realizowanych w ramach prac przygotowawczych dla tego
przedsięwzięcia było uruchomienie projektu dotyczącego inwentaryzacji zasobów, popytu
oraz konkurencyjności w zakresie świadczenia usług dostępu szerokopasmowego na terenie
województwa łódzkiego. Projekt rozpoczął się w drugiej połowie br., aktualnie znajduje się w
końcowej fazie realizacji. Jest realizowany przez konsorcjum złożone z Instytutu Łączności –
PIB i spółki EFICOM S.A według metodologii, która została opracowana dla projektu
„Pomorska sieć szerokopasmowa”. W projekcie wykorzystano doświadczenia i wszystkie
„dobre praktyki” wyniesione z poprzedniego projektu.
28
W wyniku realizacji projektu została utworzona baza danych zawierająca informacje o
elementach sieciowych i infrastrukturze w warstwie dostępowej, dystrybucyjnej i
szkieletowej oraz o powiązaniu warstw sieci, o możliwościach technicznych świadczenia
usług dostępu do Internetu na poziomie miejscowości, a także o istniejącym i potencjalnym
zapotrzebowaniu na usługi (o popycie na usługi detaliczne i hurtowe) oraz o
konkurencyjności na rynku usług detalicznych i hurtowych.
3.4
Projekt „System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal
Polska Szerokopasmowa”
3.4.1 Cel projektu
Celem projektu jest zapewnienie wsparcia administracji rządowej i samorządowej w
tworzeniu infrastruktury teleinformatycznej o zasięgu ogólnokrajowym oraz w zarządzaniu i
koordynacji projektów dotyczących budowy regionalnych szerokopasmowych sieci
szkieletowych i dostępowych na obszarach wymagających interwencji. Tworzona
infrastruktura będzie stanowić bazę techniczną do świadczenia usług komunikacji
elektronicznej, w tym usług eAdministracji dla obywateli i przedsiębiorców. Projekt jest
adresowany do przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz innych przedsiębiorców, którzy
mogą włączyć się w realizację projektu z racji prowadzonej działalności biznesowej,
aktywnie uczestnicząc w budowie infrastruktury telekomunikacyjnej na terenach zagrożonych
wykluczeniem cyfrowym.
Uruchomienie projektu jest konsekwencją wskazań zawartych w raporcie Międzyresortowego
Zespołu do spraw Realizacji Programu „Polska Cyfrowa" z dnia 31 marca 2009 r. Działania
realizowane w tym projekcie są zgodne z działaniami rekomendowanymi przez ten Zespół
dotyczącymi potrzeby stworzenia ośrodka koordynacyjnego poprzez opracowanie narzędzia
informatycznego. Projekt stanowi praktyczną realizację jednego z zadań nowej Strategii oraz
jest zgodny z duchem przepisu projektu ustawy w wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji, mówiącego o tworzeniu map cyfrowych sieci
szerokopasmowych w regionach.
3.4.2 Zadania przewidziane do realizacji
Projekt jest realizowany przez konsorcjum utworzone przez trzy podmioty: Instytut Łączności
oraz Urząd Komunikacji Elektronicznej i Ministerstwo Infrastruktury. Przewidywany okres
realizacji projektu – lata 2009 -2013.
Projekt obejmuje następujące zadania:
a)
zaprojektowanie i wdrożenie systemu teleinformatycznego gromadzącego i
udostępniającego w bezpieczny sposób informacje nt. infrastruktury
szerokopasmowej w kraju,
b)
opracowanie i wdrożenie procedur dotyczących sporządzania, aktualizowania i
udostępniania informacji o infrastrukturze szerokopasmowej w postaci map
cyfrowych,
c)
opracowanie i wdrożenie procedur dotyczących klasyfikacji obszarów dostępu
do infrastruktury szerokopasmowej na „obszary białe, szare i czarne”,
d)
stworzenie bazy danych o infrastrukturze szerokopasmowej umożliwiającej
tworzenie, weryfikowanie i aktualizowanie map cyfrowych sieci
szerokopasmowych,
29
e)
stworzenie bazy danych dotyczącej rynku usług szerokopasmowych,
f)
stworzenie bazy danych dotyczącej infrastruktury szerokopasmowej, rynku
usług szerokopasmowych oraz zintegrowanych platform komunikacji
elektronicznej i projektów realizowanych w sektorze eAdministracji oraz w
sferze działalności gospodarczej i elektronicznego biznesu prowadzonych na
szczeblu centralnym i regionalnym,
g)
budowa i uruchomienie portalu Polska Szerokopasmowa,
h)
budowa platformy dla e-warsztatów z zawartością informacyjną służącą m.in.
propagowaniu wiedzy, prezentacji dobrych praktyk z zakresu tego projektu itp.
System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal Polska Szerokopasmowa
będzie stanowił z jednej strony instrument wykorzystywany przez organy administracji
rządowej i samorządowej do zarządzania i koordynacji innych projektów, a z drugiej strony
narzędzie służące do wspomagania procesu tworzenia zasobów cyfrowych w Internecie, do
których można zaliczyć m.in. usługi elektronicznej administracji.
3.4.3 Wyniki realizacji projektu
Jednym z głównych produktów uzyskanych w wyniku realizacji projektu będzie system
informatyczny, stanowiący bazę danych o infrastrukturze sieci szerokopasmowej w Polsce.
Produkt będzie umożliwiał tworzenie, weryfikowanie i aktualizowanie map cyfrowych
przedstawiających penetrację sieci szerokopasmowych w terenie, co ma służyć efektywnemu
i zharmonizowanemu procesowi budowy szerokopasmowej infrastruktury sieci szkieletowej i
dostępowej w kraju. W skład systemu informacyjnego będzie wchodzić: system
teleinformatyczny, baza wiedzy o infrastrukturze szerokopasmowej w regionach oraz baza
wiedzy nt. zintegrowanych platform komunikacji elektronicznej i projektów realizowanych w
sektorze eAdministracji oraz działalności gospodarczej i elektronicznego biznesu
prowadzonych na szczeblu centralnym i regionalnym.
Drugim takim produktem będzie portal edukacyjno-informacyjny stanowiący zespół portali
internetowych zawierających rozbudowane informacje dla przedsiębiorców, obywateli i
administracji publicznej oraz materiały poświęcone problemom łączności cyfrowej,
cyfryzacji, nowych mediów i szeroko pojętej komunikacji elektronicznej. Portal będzie
umożliwiał wprowadzanie i integrację zasobów informacyjnych oraz będzie stanowił
rozwinięcie zintegrowanych serwisów internetowych MI, IŁ i UKE. Będzie pełnił rolę kanału
komunikacji elektronicznej z wykorzystaniem narzędzi Web 2.0.
Produktem projektu będzie także działalność szkoleniowo-konferencyjna prowadzona w
ramach e-warsztatów.
30
4.
UWARUNKOWANIA
INFRASTRUKTURY
OBSZARZE JST
4.1
Wprowadzenie
OGRANICZAJĄCE
ROZWÓJ
TELEINFORMATYCZNEJ
NA
Brak infrastruktury oraz niezadowalający jej stan techniczny hamuje proces wdrażania
nowoczesnych usług szerokopasmowych, w tym usług administracji publicznej i stanowi
poważny problem dla rozwoju rynku telekomunikacyjnego w naszym kraju. W Polsce poziom
rozwoju infrastruktury (zarówno szkieletowej jak i dostępowej) jest znacznie niższy niż w
wielu innych krajach UE, co daje się szczególnie mocno zauważyć na terenach wiejskich.
Skutkuje to powstawaniem tzw. „białych plam” na telekomunikacyjnej mapie Polski
oznaczających brak infrastruktury do komunikacji elektronicznej, w szczególności w relacji z
urzędami terenowej administracji publicznej.
Rozwój infrastruktury teleinformatycznej na prowincji Polski (w gminach i powiatach)
napotyka na szereg trudności. Jedną z głównych przyczyn, obok niekorzystnej polityki
regulacyjnej i barier społeczno-ekonomicznych, jest istnienie barier o charakterze prawnym.
Aktualny stan prawny wynikający z przepisów ustaw: o partnerstwie publiczno-prywatnym, o
koncesjach na roboty budowlane oraz usługi o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, powoduje, że proces inwestycyjny trwa latami.
4.2
Uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i regulacyjne
4.2.1 Bariery społeczno-ekonomiczne i niekorzystna polityka regulacyjna
Barierą społeczną w Polsce jest nadal brak odpowiedniej wiedzy i szerokiej edukacji
dotyczących możliwości, jakie daje wykorzystywanie w życiu codziennym nowoczesnych
technologii telekomunikacyjnych.
Wynikiem bariery ekonomicznej (często połączonej z niedostateczną świadomością
społeczną) jest brak możliwości zakupu komputera i ponoszenia kosztów instalacji i
użytkowania dostępu do Internetu. W rzeczywistości tylko połowa gospodarstw domowych
posiada komputer, a 40% dostęp do Internetu.
Niekorzystne regulacje w stosunku do operatora o największym potencjale inwestycyjnym,
jakim jest TP S.A., oraz obostrzenia regulacyjne związane zarówno z kształtowaniem polityki
inwestowania w infrastrukturę, jak i ofert cenowych na usługi detaliczne, a także niekorzystne
decyzje w sprawie opłat hurtowych sprawiają, że zdaniem TP S.A. preferowane są oferty
odsprzedażowe, bo ceny w aktualnych ofertach ramowych są ustawione poniżej
rzeczywistych kosztów. W tych warunkach operatorzy alternatywni nie mają bodźców do
korzystania z ofert wymagających własnych inwestycji. Taka sytuacja odbija się na
funkcjonowaniu rynku telekomunikacyjnego w Polsce, w tym także rynku usług administracji
publicznej stanowiącego jeden z segmentów całego rynku usług.
31
4.3
Uwarunkowania proceduralno-prawne
4.3.1 Działania prowadzące do eliminowania ograniczeń wynikających z przepisów
ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym
Przepisy ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym z 2005 r. okazały się zbyt
rygorystyczne i trudne do spełnienia przez podmioty publiczne, co spowodowało
ograniczenie realizacji przedsięwzięć w formule PPP. Wpłynąć na zmianę tej sytuacji i
pobudzić do zwiększenia inwestycji można poprzez stworzenie przyjaznego otoczenia
prawnego dla inwestowania w infrastrukturę. Działanie w zakresie otoczenia prawnego
dotyczą dostosowanie ram prawnych PPP do wymogów inwestycji telekomunikacyjnych, w
których samorządy będą mogły występować w roli inicjatorów i koordynatorów
przedsięwzięć związanych z budową i rozbudową infrastruktury, a potencjalni inwestorzy
prywatni będą mieli zagwarantowane atrakcyjne warunki do inwestowania.
Powinny być podjęte działania prawne nad wprowadzeniem ułatwień sprzyjających
inwestowaniu poprzez ułatwienie wykorzystywania zasobów znajdujących się w gestii władz
publicznych. Dotyczy to w szczególności stworzenia ram prawnych ułatwiających
operatorom dostęp do kanalizacji kablowej i wodociągowej będącej w posiadaniu podmiotów
i przedsiębiorstw publicznych.
Działania podejmowane przez administrację publiczną powinny polegać przede wszystkim na
intensyfikacji wykorzystania środków pomocowych UE, jako elementu wspierania rozwoju
infrastruktury na terenie JST i likwidowania „białych plam”.
4.3.2 Działania prowadzące do eliminowania ograniczeń wynikających z przepisów
ustawy o koncesjach na roboty budowlane i usługi
Działanie w zakresie otoczenia prawnego ułatwiającego budowanie infrastruktury
telekomunikacyjnej w powiązaniu z infrastrukturą drogową powinny polegać na usunięciu
zaporowych przepisów dotyczących środowiska i prac budowlanych. Nowe przepisy powinny
uwzględniać, że w planach związanych z budową, rozbudową czy modernizacją istniejącej
sieci drogowej, może być nawiązana kooperacja z operatorami telekomunikacyjnymi w
zakresie możliwości jednoczesnego budowania nowej infrastruktury.
4.3.3 Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym
Modernizacja i rozwój sieci telekomunikacyjnych oraz innych sieci (np.
elektroenergetycznych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych) w Polsce, jest możliwy w
oparciu o obowiązującą procedurę art. 48 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, jednakże pod pewnymi warunkami.
Modernizacja i budowa nowych sieci wiąże się bowiem m.in. z pozyskiwaniem gruntów dla
rozległych inwestycji w terenie i przeszacowywaniem (przez dysponentów nieruchomości)
roszczeń odszkodowawczych, co powoduje trudności związane z uzgodnieniem przebiegu
trasy linii telekomunikacyjnych i energetycznych.
W polskim prawodawstwie brakuje tzw. „prawa drogi”, co powoduje duże trudności z
wywłaszczaniem. Konsekwencją braku tego prawa jest stosowanie przez wywłaszczanych
procedury odwoławczej, co skutecznie blokuje rozwój inwestycji telekomunikacyjnych i
energetycznych. Dlatego konieczna jest uchwalenie tzw. „specustawy”, regulującej kwestie
związane z modernizacją i rozwojem sieci telekomunikacyjnych w Polsce. Taka ustawa
32
powinna zawierać usprawnienia (opisanej w art. 48 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym) procedury realizacji programów zawierających zadania rządowe. Te
usprawnienia powinny być korzystniejsze zarówno dla inwestorów, jak i dla właścicieli
nieruchomości, przez które będą przebiegać planowane sieci, jak również dla samorządów.
33
5.
USUWANIE
BARIER
PRAWNYCH
I
PROCEDURALNYCH
OGRANICZAJĄCYCH
SAMORZĄDY W PODEJMOWANIU INWESTYCJI
TELEKOMUNIKACYJNYCH
5.1
Wprowadzenie
Usunięcie wszelkich barier ograniczających inicjatywy w zakresie inwestycji w infrastrukturę
telekomunikacyjną, było podstawowym motywem powołania Międzyresortowego Zespołu ds.
realizacji programu „Polska cyfrowa”. Do zadań tego zespołu należało przygotowanie
rekomendacji do opracowania projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz do nowelizacji innych ustaw stanowiących bazę
do budowy infrastruktury społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Zespołowi powierzono
także rolę koordynatora inicjatyw w zakresie społeczeństwa informacyjnego i projektów
realizowanych w ramach programu PO IG oraz programów PRO i PO RPW.
W niniejszym rozdziale przedstawiono działania tego Zespołu mające na celu usuwanie barier
prawnych i proceduralnych ograniczających samorządy w podejmowaniu projektów
teleinformatycznych oraz rekomendacje dotyczące zmian legislacyjnych ułatwiających proces
inwestycyjny w telekomunikacji.
5.2
Działania Międzyresortowego Zespołu do spraw Realizacji Programu
„Polska Cyfrowa”
Zespół rozpoczął swoją działalność merytoryczną w dniu 12 stycznia bieżącego roku. Na
zorganizowanym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w tym dniu
spotkaniu zostały omówione cele i założenia programu, aspekty finansowe rozwoju
infrastruktury teleinformatycznej w Polsce oraz plan prac na najbliższe miesiące.
W dniu 12 lutego odbyło się spotkanie Zespołu poświęcone m.in. przedstawieniu diagnozy
rynku szerokopasmowego w Polsce, omówieniu założeń do ustawy o modernizacji i rozwoju
sieci telekomunikacyjnej, finansowaniu rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu
oraz aspektów organizacyjnych (biura projektu) oraz działań promocyjnych związanych z
programem „Polska Cyfrowa”. Członkowie Zespołu przyjęli zakres i podział prac nad
przygotowaniem Raportu zawierającego analizę i rekomendację działań w zakresie rozwoju
szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce. Gościem specjalnym posiedzenia Zespołu
był Ken Ducatel, przedstawiciel Komisji Europejskiej, odpowiedzialny za Strategię
Lizbońską i2010, który zaprezentował propozycje KE w zakresie dofinansowania inwestycji
w Internet szerokopasmowy w ramach pakietu antykryzysowego. Według Kena Ducatella w
Brukseli nadal trwa dyskusja na temat tego instrumentu finansowego, a ostateczna decyzja
jest spodziewana w końcu marca. Celem programu KE jest stu procentowe wdrożenie dostępu
do szybkiego Internetu do końca 2010 r., co ma nie tylko pomóc w czasach kryzysu, ale i
zwiększyć konkurencyjność Europy po wyjściu z niego.
W sumie, od czasu powołania Zespołu, odbyło się 11 spotkań roboczych. Zespół opracował
dwa raporty [23] i [24], zawierające m.in. sprawozdanie z prowadzonych prac oraz załącznik
[25] zawierający informacje o środkach unijnych i budżetowych przeznaczonych na
eIntegrację w regionalnych programach operacyjnych.. Raport z marca br. obejmował
ponadto zestawienie propozycji i uwag, które w toku prac Zespołu zostały zgłoszone przez
przedstawicieli samorządu i biznesu, informacje o aktualnym stanie infrastruktury dostępu do
Internetu oraz o środkach unijnych przeznaczonych na finansowanie inwestycji
34
telekomunikacyjnych, analizę społecznych uwarunkowań dostępu i korzystania z Internetu,
analizę barier inwestycyjnych i barier w rozwoju eAdministracji, rekomendacje oraz
harmonogram i wskaźniki oceny realizacji programu. Raport z listopada zawierał wyniki
analizy obecnego stanu Polski na tle innych państw UE w zakresie popytu i podaży treści i
usług, diagnozy zjawisk i wyzwań, informację o środkach unijnych przeznaczonych na
eIntegrację, omówienie sześciu priorytetów dotyczących: koordynacji działań, edukacji
cyfrowej, wzmocnienia sektora mediów elektronicznych tworzącego treści i usługi,
digitalizacji, gromadzenia i udostępniania zasobów kultury itp., rozwijania systemu
eAdministracji, wdrażania zasad otwartości, zaufania oraz bezpieczeństwa jako podstaw
funkcjonowania sieci, a także rekomendacje dotyczące tych priorytetów oraz harmonogram i
wskaźniki oceny jakości programu.
W kwietniu br. w UKE rozpoczęło działalność Krajowe Forum Szerokopasmowe, będące
elementem rządowego programu „Polska cyfrowa”. Jednym z głównych tematów tego forum
jest proces wydatkowania środków unijnych oraz wdrażanie „specustawy”. Działające z
inicjatywy Prezesa UKE (jednego z członków Międzyresortowego Zespołu „Polska cyfrowa”)
- Krajowe Forum Szerokopasmowe – uruchomiło projekt portalu Forum Szerokopasmowe,
stanowiącego platformę komunikacji między środowiskami zainteresowanymi rozwojem
dostępu do usług szerokopasmowego Internetu w Polsce. Projekt jest kierowany do jednostek
samorządu terytorialnego, jako potencjalnych inwestorów budowy nowoczesnych sieci
szerokopasmowych oraz do osób poszukujących optymalnych rozwiązań technologicznych
do realizacji tych inwestycji. Portal ma być źródłem informacji związanych z
przygotowaniem planów budowy i funkcjonowaniem sieci szerokopasmowej. Realizację tego
celu ma zapewnić jego otwarty charakter. Otwarty charakter portalu zapewnia możliwość
prezentacji swojej wiedzy związanej z funkcjonowaniem rynku telekomunikacyjnego
wszystkim, którzy uczestniczą jako wolontariusze w tworzeniu zasobów merytorycznych oraz
w dyskusjach na jego forum.
Portal będzie pełnił rolę dynamicznej platformy umożliwiającej wymianę doświadczeń oraz
nawiązywanie kontaktów przez specjalistów wywodzących się z różnych środowisk. Osoby
zajmujące się działalnością doradczą, projektową, czy wykonawczą na rynku
telekomunikacyjnym będą mogły w sposób jawny budować swój wizerunek i reputację.
Osoby zainteresowane usługami lub dostępem do szerokopasmowego Internetu będą miały
możliwość wyrobienia sobie opinii o kontrahencie śledząc przebieg dyskusji czy też
zawartość informacji zamieszczanych na forum portalu. Do tego celu zostały wykorzystane
mechanizmy, które sprawdziły się w tzw. serwisach społecznościowych, takie jak: baza
wiedzy „Wiki” oraz forum dyskusyjne dedykowane użytkownikom portalu. Aktywność
użytkownika na forum portalu będzie możliwa po uprzednim zarejestrowaniu się.
W obszarze eAdministracji, Międzyresortowy Zespół prowadzi działania w projektach
ePUAP i pl.id oraz w projektach związanych z wdrażaniem usług eGovernment. Prace
prowadzone na platformie ePUAP dotyczą rozwijania funkcjonalności skrzynki podawczej
oraz integracji platformy z rozwiązaniami lokalnymi. W ramach projektu pl.id – dowód z
podpisem elektronicznym – prowadzone są działania związane z integracją rejestrów oraz
prace przygotowawcze do sukcesywnego wprowadzania od 1 stycznia 2011 r. nowych
elektronicznych dowodów osobistych oraz bezpłatnych podpisów elektronicznych w tych
dowodach. W zakresie implementacji nowych usług eGovernment obecnie prace koncentrują
się na trzech usługach administracji publicznej: a) zakładaniu działalności gospodarczej; b)
usłudze uiszczania podatku dochodowego (PIT-37); c) usłudze dostępu do ksiąg wieczystych.
35
W toku prac zespołu zostało utworzone biuro ds. koordynacji projektów realizowanych ze
środków unijnych.
Wynikiem pracy Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji Programu „Polska Cyfrowa jest
projekt nowej ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w
telekomunikacji oraz zmian legislacyjnych w istniejących ustawach, w tym w Kodeksie
Postępowania Administracyjnego oraz w ustawach:
a)
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
b)
o podpisach elektronicznych;
d)
o ewidencji ludności;
c)
o ponownym wykorzystaniu informacji publicznej;
d)
o usługach audiowizualnych;
e)
o dowodach osobistych.
Zdaniem przewodniczącego Zespołu dwa projekty – ustawy o informatyzacji oraz ustawy o
wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych są już gotowe do przekazania pod
obrady Sejmu. Charakterystyczną cechą tych projektów jest otwarcie się administracji na
komunikację elektroniczną oraz stymulacja inwestycji w sieci szerokopasmowe.
Odnośnie stymulacji inwestycji w sieci szerokopasmowe, prace koncentrują się na
zagadnieniach takich jak: otwarty dostęp do gruntów i budynków (prawo drogi), sprawny
proces inwestycyjny, otwarty dostęp do infrastruktury i konkurencja infrastrukturalna
operatorów, aktywny samorząd oraz otwarty dostęp do informacji o infrastrukturze.
Ponadto Zespół przygotował pakiet rekomendacji dotyczących koordynacji działań,
funkcjonowania platformy szerokich stałych konsultacji społecznych w ramach Krajowego
Forum Szerokopasmowego, stworzenia centrum kompetencji oraz realizacji inicjatyw
społecznych np. „Solidarność pokoleń” i „Komputer dla ucznia”.
5.3
Rekomendacje zespołu „Polska Cyfrowa” dotyczące zmian regulacyjnych i
proceduralnych
Podstawowym celem programu „Polska Cyfrowa” jest zapewnienie rozwoju dostępu do sieci
telekomunikacyjnych, przy czym szczególne działania nakierowane są na dostęp
szerokopasmowy oraz likwidację wykluczenia cyfrowego, geograficznego i socjalnego.
Jednym z zadań międzyresortowego zespołu ds. realizacji tego programu jest przygotowanie
propozycji zmian legislacyjnych niezbędnych do osiągnięcia celów programu. Poniżej
omówiono dokumenty opracowane w ramach prac realizowanych przez ten Zespół, w
szczególności dokumenty przygotowane przez Prezesa UKE.
5.3.1 Założenia do ustawy o modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnej na
obszarze kraju według rekomendacji Prezesa UKE
W opublikowanych w dniu 23 lutego br. założeniach do tej ustawy znalazło się 5 grup
priorytetów (tabela 10), obejmujących najważniejsze uwarunkowania dla prowadzenia
inwestycji rozwijających infrastrukturę telekomunikacyjną oraz jej wykorzystania w
następstwie budowy. Tworzą one otoczenie sprzyjające aktywności inwestycyjnej w zakresie
budowy sieci szerokopasmowych i efektywności kosztowej takich inwestycji oraz
36
usprawniające absorpcję środków unijnych. Zdaniem Prezesa UKE, realizacja tych
priorytetów powinna przyczynić się do przyspieszenia rozwoju rynku telekomunikacyjnego w
Polsce (w szczególności rynku usług szerokopasmowych), a rekomendacje zawarte w
założeniach powinny stanowić podstawę koncepcji nowej ustawy o rozwoju dostępu do sieci
telekomunikacyjnych na obszarze kraju.
Tabela 10
Nr
priorytetu
Nazwa priorytetu
Regulacje wspierające działanie
Usprawnienie dostępu do gruntów Skarbu Państwa i
państwowych osób prawnych na potrzeby infrastruktury
telekomunikacyjnej (np. drogi, koleje, mosty, lasy
państwowe, tereny regulowane przepisami prawa wodnego)
Usprawnienie dostępu do gruntów JST oraz samorządowych
osób prawnych, w szczególności do dróg publicznych
będących w zarządzie tych jednostek
Priorytet 1
Otwarty dostęp do gruntów i
budynków (prawo drogi)
Usprawnienie dostępu do gruntów prywatnych poprzez
optymalizację procedury udzielania zezwoleń na zakładanie
urządzeń
Usprawnienie dostępu do budynków poprzez nałożenie
dodatkowych obowiązków na właścicieli i zarządców
Otwarcie na potrzeby inwestycji obszarów, na których
obowiązują nieadekwatne i nieproporcjonalne ograniczenia i
zakazy ustanowione planami miejscowymi, jak również
ustanowienie granic swobody planistycznej w odniesieniu do
infrastruktury telekomunikacyjnej
Wzmocnienie
uprawnień
organu
regulacyjnego
w
procedurach związanych z udzielaniem prawa drogi oraz
rozwiązywaniem sporów w tym zakresie
Zminimalizowanie (co najmniej okresowe) opłat i podatków
związanych z prawem drogi, korzystaniem z gruntów oraz
posiadaniem infrastruktury telekomunikacyjnej
Usunięcie barier prawnych
Skrócenie i uspójnienie procedur administracyjnych
Priorytet 2
Sprawny proces inwestycyjny
Dostosowanie procedur do potrzeb rozwoju telekomunikacji
Zwolnienie „nieuciążliwych urządzeń telekomunikacyjnych”
z wymogu uzyskania od samorządu gminnego zgody na ich
lokalizację
Otwarty
dostęp
do
infrastruktury
kanalizacyjnej i energetycznej
Priorytet 3
Otwarty dostęp do infrastruktury
i konkurencja infrastrukturalna
operatorów
wodociągowej,
Otwarty dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej innych
operatorów na zasadach współkorzystania lub dostępu do
usługi), w tym wewnątrzbudynkowej i przybudynkowej
Otwarty dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej
podmiotów publicznych, w tym samorządu lokalnego
Ustanowienie przejrzystych podstaw prawnych dla JST do
wykonywania zadań z zakresu telekomunikacji
Priorytet 4
Aktywny samorząd
Określenie podstawowych reguł interwencji JST na lokalnym
rynku telekomunikacyjnym, bez zakłócania konkurencji w
tym zawierania umów koncesji na świadczenie publicznie
37
dostępnych usług telekomunikacyjnych
Usprawnienie procedur wspólnej realizacji zadań z obszaru
telekomunikacji
przez
jednostki
samorządowe
i
przedsiębiorców (koncesje na roboty budowlane i usługi,
zamówienia publiczne, partnerstwo publiczno-prywatne,
udostępnianie składników majątkowych w szczególności
kanałów technologicznych)
Wprowadzenie obowiązku udzielania informacji o
infrastrukturze na wniosek organów administracji państwowej
i samorządowej, realizujących zadania i projekty z zakresu
telekomunikacji
Priorytet 5
Otwarty dostęp do informacji o
infrastrukturze i inne działania
Wprowadzenie corocznego obowiązku upubliczniania
informacji o infrastrukturze oraz przekazywania takiej
informacji do organu regulacyjnego
Wprowadzenie
obowiązku
organu
regulacyjnego
publikowania sprawozdań dotyczących rozwoju infrastruktury
na obszarze RP
Założenia proponowane w ramach priorytetu 1 dotyczą zapisów w nowej ustawie o rozwoju
dostępu do telekomunikacji na obszarze kraju oraz zmian przepisów kilku innych ustaw, w
tym: ustawy Prawo telekomunikacyjne, Ustawy o drogach publicznych, Ustawy o gospodarce
nieruchomościami (u. g. n.), Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz
Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Prezes UKE proponuje wprowadzenie m.in.
przepisów przyznających operatorom prawo drogi w odniesieniu do nieruchomości
publicznych (placów, dróg, chodników, mostów, dróg wodnych oraz przestrzeni ponad nimi)
bez dodatkowych opłat i bez dodatkowej zgody jednostek, w których dyspozycji pozostają te
nieruchomości (z wyjątkiem uzyskiwania zgody zarządców dróg publicznych oraz obszarów
objętych ochroną na podstawie prawa wodnego i ochrony przyrody). Ponadto proponuje
uelastycznienie procedury wydawania zezwoleń przez zarządców dróg i usprawnienie tej
procedury na prowadzenie infrastruktury telekomunikacyjnej przez nieruchomości prywatne
oraz zwolnienie operatorów z opłat za korzystanie z nieruchomości publicznych i z podatków
od nieruchomości, w zakresie, w którym dotyczą one obiektów i urządzeń infrastruktury
telekomunikacyjnej.
Założenia proponowane w ramach priorytetu 1 nowej ustawy dotyczą także zmian przepisów
w powiązanej z nią Ustawie o własności lokali i Ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych
oraz zmian przepisów technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. W tym przypadku
Prezes UKE proponuje, żeby właściciel nieruchomości nie mógł odmówić przyłączenia
nieruchomości do publicznej stacjonarnej sieci telekomunikacyjnej wykorzystującej
światłowód, oraz żeby wniosek przedsiębiorcy telekomunikacyjnego dotyczący instalacji na
jego koszt przyłączenia budynku do publicznej stacjonarnej sieci telekomunikacyjnej był
rozpatrywany niezwłocznie przez wspólnotę mieszkaniową lub zarząd spółdzielni
mieszkaniowej. Wielorodzinne budynki mieszkalne muszą być wyposażone w łącza
światłowodowe w celu doprowadzenia do każdego mieszkania publicznej sieci
telekomunikacyjnej.
Założenia proponowane w ramach priorytetu 2 dotyczą zapisów w nowej ustawie oraz zmian
przepisów kilku innych ustaw, w tym: ustawy Prawo budowlane, Ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym oraz Ustawy o dostępie do informacji o środowisku oraz
ocenach oddziaływania na środowisko. Prezes UKE proponuje wprowadzenie m.in.
rozwiązań umożliwiających lokalizację ponadlokalnych inwestycji telekomunikacyjnych
38
poprzez programy rozwoju województwa, wojewódzkie plany zagospodarowania
przestrzennego lub poprzez decyzje o ustaleniu lokalizacji wydawane przez wojewodę.
Proponuje także wprowadzenie rozwiązań zapewniających integrację procedur (np.
połączenie procedury środowiskowej i lokalizacyjnej) oraz rozwiązań eliminujących
uznaniowość organów administracji przy wydawaniu decyzji dotyczących inwestycji
telekomunikacyjnych.
przepisów w innych ustawach, w tym: w ustawie Prawo Telekomunikacyjne, w ustawie
Prawo energetyczne oraz w Ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków. Prezes UKE proponuje, żeby każdy podmiot, który wyposażył
budynek w kanalizację kablową lub światłowód był zobowiązany do uwzględniania
uzasadnionych wniosków operatorów o dostęp do tych zasobów w celu dostarczenia usług
telekomunikacyjnych do użytkownika końcowego. Proponuje także żeby operator był
zobowiązany uwzględniać wnioski innych operatorów o dostęp do światłowodów i
kanalizacji w celu dostarczenia usług telekomunikacyjnych do użytkownika końcowego.
Zastrzega jednak, że na łączach o przepływności powyżej 30 Mb/s operator nie ma
obowiązku świadczenia usługi BSA.
przepisów w ustawach o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Prezes UKE
proponuje wprowadzenie do zadań własnych JST przedsięwzięć z obszaru telekomunikacji,
zwłaszcza związanych z infrastrukturą pasywną, dostępem szerokopasmowym i likwidacją
wykluczenia cyfrowego oraz dopuszczenie w uzasadnionym zakresie prowadzenia przez JST
działalności w obszarze telekomunikacji związanej z budowaniem i eksploatowaniem na
swoim terenie infrastruktury telekomunikacyjnej. Rekomenduje nałożenie na jednostki
samorządy terytorialnego obowiązku udostępniania zbudowanej ze środków publicznych
infrastruktury przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Poleca wprowadzenie przepisu
stanowiącego, że JST i ich związki mogą świadczyć publicznie dostępne usługi
telekomunikacyjne tylko w sytuacji niedostatecznego zainteresowania przedsiębiorców
telekomunikacyjnych świadczeniem takich usług.
Założenia proponowane w ramach priorytetu 4 nowej ustawy dotyczą także zmian przepisów
w powiązanej z nią Ustawie o zamówieniach publicznych oraz Ustawie o koncesji na roboty
budowlane lub usługi. W tym przypadku Prezes UKE proponuje m.in. zracjonalizowanie
związanych z telekomunikacją wyłączeń od stosowania ustaw o zamówieniach publicznych i
o koncesji na roboty budowlane i usługi. Dopuszcza możliwość przeniesienia na własność
koncesjonariusza infrastruktury telekomunikacyjnej zrealizowanej lub udostępnianej w
ramach umowy o koncesji na roboty budowlane lub usługi na ściśle określonych warunkach
wraz z określonymi zobowiązaniami (np. odnośnie dalszego jej udostępniania
zainteresowanym podmiotom oraz wniesienia własnego wkładu w jej rozwój w okresie
koncesji).
przepisów w ustawie Prawo telekomunikacyjne. Prezes UKE proponuje żeby podmioty
dysponujące infrastrukturą telekomunikacyjną miały obowiązek przekazywania na wniosek
organów administracji rządowej lub samorządowej bezpłatnie informacji o infrastrukturze i
sieci znajdujących się na obszarze danej JST. Ponadto, żeby przedsiębiorcy
telekomunikacyjni wyznaczeni do świadczenia usługi powszechnej i operatorzy publicznych
ruchomych sieci telefonicznych byli zobowiązani do upubliczniania wykazów obszarów,
które zostały pokryte zasięgiem (odpowiednio infrastruktury telekomunikacyjnej lub sieci) w
roku ubiegłym oraz do przekazywania do organu regulacyjnego wykazu nowych obszarów i
warunków, na jakich te obszary zostaną pokryte zasięgiem w roku bieżącym.
39
5.3.2 Zasadność i zakres interwencji publicznej na rynku usług szerokopasmowych w
opinii Prezesa UKE
Prezes UKE, w dokumencie „Diagnoza rynku szerokopasmowego w Polsce – zasadność i
zakres interwencji publicznej”, przedstawił argumenty potwierdzające zasadność takiej
interwencji posługując się wynikami analizy aktualnego stanu rynku szerokopasmowego w
Polsce i na świecie oraz prezentując strategie rozwoju infrastruktury szerokopasmowej w
krajach mających największe osiągnięcia w tej dziedzinie.
Z dokumentu tego wynika znana powszechnie teza, że Polska pod względem penetracji usługi
szerokopasmowego dostępu do Internetu pozostaje daleko w tyle w każdej technologii
dostępowej (xDSL, światłowodowej, kablowej, radiowej) i to nie tylko za największymi
potęgami światowymi w tym sektorze rynku telekomunikacyjnego (Japonia, Korea, Stany
Zjednoczone), ale także za krajami Unii Europejskiej. Na podstawie wyników badania
przeprowadzonego przez GUS, którego celem było określenie powodów nieposiadania przez
Polaków dostępu do Internetu w domu, w dokumencie podaje się, jako przyczyny tej sytuacji
- brak potrzeby (45%), zbyt wysokie koszty sprzętu (29%), zbyt wysokie koszty dostępu
(26%), brak odpowiednich umiejętności (23%), posiadanie dostępu do Internetu gdzie indziej
(8%), brak technicznych możliwości podłączenia (7%), niechęć do Internetu (5%) i względy
bezpieczeństwa (2%).
W części dotyczącej przeglądu światowych wzorców w zakresie budowy sieci nowej
generacji wskazuje się, że w państwach, w których rozwój dostępu szerokopasmowego do
Internetu odznacza się najwyższymi wskaźnikami, zostały zastosowane następujące
scenariusze budowy tych dostępów:
a)
bezpośrednia pomoc finansową państwa,
b)
silna konkurencja rynkowa,
c)
działalność samorządów,
d)
wchodzenie na rynek nowych przedsiębiorców,
e)
finansowanie przez mieszkańców.
Według Prezesa UKE żaden z tych scenariuszy nie jest możliwy do zastosowania w Polsce.
W szczególności polskiego budżetu nie stać na subsydiowanie inwestycji w skali, w jakiej
odbywa się to w krajach Dalekiego Wschodu. Ponadto, pomoc państwa mogłaby być
sprzeczna z prawem europejskim.
Prezes stawia diagnozę, że sytuacja, w jakiej znajduje się obecnie Polska w zakresie dostępu
do Internetu za pomocą istniejących technologii (przede wszystkim technologii
światłowodowych) nie budzi optymizmu. Taka sytuacja świadczy o zasadności interwencji
publicznej, która ponadto wynika z następujących przesłankach:
-
żaden z operatorów stacjonarnych nie przedstawił realnego planu budowy sieci
NGN z konkretnymi datami,
-
samorządy nie wykazują zainteresowania rozwojem łączy światłowodowych,
-
nie ma konkurencji infrastrukturalnej ze strony operatorów sieci telewizji
kablowych w skali całego kraju,
-
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej (np. firmy energetyczne nie są
zainteresowane rozwijaniem technologii dostępowych w oparciu o swoją
infrastrukturę,
40
-
społeczeństwo jest zbyt ubogie, żeby bezpośrednio finansować rozwój sieci
optycznych.
Zdaniem Prezesa UKE, konkurencja infrastrukturalna w Polsce praktycznie nie istnieje –
operatorzy alternatywni mają zdecydowania za mały potencjał inwestycyjny, a operatorów
sieci kablowych mogą stanowić konkurencję co najwyżej na ograniczonym obszarze.
Prezesa UKE postuluje, żeby zakresem interwencji publicznej zostały objęte następujące
kwestie:
5.4
a)
stworzenie klarownej polityki regulacyjnej odnośnie dostępów o wysokich
transferach (zdjęcie obowiązku udostępniania odpowiednika BSA na łączach
światłowodowych),
b)
stworzenie regulacji odnośnie dostępu do
teletechnicznej (np. kanalizacji teletechnicznej),
c)
zachęcanie samorządów do angażowania się w tworzenie infrastruktury
telekomunikacyjnej (tworzenie ram prawnych dla takiej działalności),
d)
przeznaczanie środków budżetowych na wspieranie rozbudowy infrastruktury
telekomunikacyjnej najnowszej generacji (nie mniejszych niż środki
uzyskiwane z przetargów na częstotliwości),
e)
obowiązek doprowadzania światłowodu do
nowopowstających budynkach wielorodzinnych,
f)
zlikwidowanie barier w dostępie do budynków,
g)
zapewnienie prawa drogi (odebranie samorządom prawa odmowy
wykorzystania pasa drogowego do tworzenia infrastruktury światłowodowej),
h)
umożliwienie wykorzystania istniejącej infrastruktury publicznej w tym
komunalnej (udostępnianie operatorom kanalizacji innej niż telekomunikacyjna
oraz infrastruktury naziemnej do umieszczania łączy światłowodowych),
i)
zapewnienie koordynacji podczas remontów ulic czy innej infrastruktury (takie
prace
powinny
być
z
wyprzedzeniem
zgłaszane
regulatorowi
telekomunikacyjnemu),
j)
ustalenie standardów technologicznych (dla zapewnienia kompatybilności
infrastruktury),
k)
wykorzystanie środków europejskich (maksymalizacja wykorzystania środków
unijnych np. do likwidacji „białych plam”).
fizycznej
każdego
infrastruktury
mieszkania
w
Opinie środowiska telekomunikacyjnego dotyczące projektu ustawy
Poniżej przytoczono opinie kilku przedstawicieli środowiska telekomunikacyjnego dotyczące
projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych, założeń do ustawy
oraz zasadności interwencji publicznej, nadesłane do Prezesa UKE lub do Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów.
5.4.1 Opinia Rady Legislacyjnej nt. projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmiany niektórych ustaw
Projekt zawiera 9 rozdziałów i 90 artykułów. Stanowi swego rodzaju ustawę zasadniczą w
sprawach dotyczących budowy i eksploatacji sieci światłowodowych (zawiera propozycje
41
zmian w 14 innych ustawach). W wielu miejscach odwołuje się do ustawy Prawo
telekomunikacyjne z dnia 16 lipca 2004 r., co wskazuje na jego niesamoistność, przy czym
niektóre odesłania są zdaniem Rady „całkowicie mgławicowe”. W szczególności odesłanie do
praw i obowiązków związanych z prowadzeniem działalności telekomunikacyjnej przez
„przedsiębiorstwa użyteczności publicznej” (art. 22 ust.7) dotyczy terminu, który w PT nie
występuje. Zdaniem Rady Legislacyjnej przepisy tej ustawy mogłyby być w całości włączone
do planowanej nowelizacji ustawy Prawo telekomunikacyjne
Przepisy rozdziału drugiego dotyczące działalności JST w telekomunikacji (związanej z
budową infrastruktury telekomunikacyjnej i świadczenia związanych z nią usług), są zdaniem
Rady nadmiernie rozbudowane i nie wnoszą wiele nowego, gdyż z ustawy wynika jedynie, że
JST mogą prowadzić taką działalność, co ma niewielką wartość normatywną. Wątpliwości
budzi nadanie Prezesowi UKE uprawnień do rozstrzygania wszelkich kwestii spornych,
związanych z działalnością samorządu terytorialnego, ponieważ takie uprawnienie nie
znajduje wyraźnego oparcia w przepisach o samorządzie terytorialnym.
Przepisy rozdziału trzeciego nakładają obowiązek wyposażania budynków wielorodzinnych
w łącza światłowodowe, ale nie określają jasno, na kim ciąży ten obowiązek (na właścicielu
budynku, lokalu czy przedsiębiorcy telekomunikacyjnym). Rada Legislacyjna podziela opinię
Prokuratorii Generalnej, że nakładanie tego obowiązku na właściciela budynku mającego
lokale użytkowe jest wątpliwej natury. Tę kwestię powinien regulować rynek, bo jeśli
działalność nie wymaga światłowodu, to lokal użytkowy powinien móc funkcjonować bez
niego. Rada podkreśla zasadność nałożenia obowiązku na właścicieli nieruchomości (art. 27)
zezwolenia na umieszczenie na ich nieruchomości obiektów i urządzeń infrastruktury
telekomunikacyjnej.
Przepisy rozdziału czwartego, stanowiące, że włókna światłowodowe mogą stanowić odrębny
przedmiot własności i praw rzeczowych, są zdaniem Rady najbardziej kontrowersyjne.
Zostały przeniesione bezpośrednio z przepisów Kodeksu Cywilnego stanowiących o
własności rzeczy i własności lokali do stanowienia o własności włókien światłowodowych, co
jest podejściem z założenia wadliwym, sprzecznym z założeniami prawa cywilnego. Włókno
światłowodowe nie może być przedmiotem prawa własności, ponieważ stanowi element kabla
i jako część składowa nie może mieć samoistnego bytu prawnego. Własność może dotyczyć
jedynie całości kabla, w skład którego wchodzą włókna.
Przepisy projektu tylko sygnalizują problemy związane z infrastrukturą przesyłową, ale ich
nie rozwiązują. Problem obowiązku budowy kanałów technologicznych i praw dostępu do
nich ze strony przedsiębiorstw przesyłowych powinien być uregulowany także w ustawie o
drogach publicznych. Uregulowania wymagają także prawa budowniczych kanałów do ich
przeprowadzenia przez grunty Skarbu Państwa, JST, oraz innych osób prawnych i fizycznych.
Powinno być jednoznacznie określone, czy przewody telekomunikacyjne kładzione w takich
kanałach są częścią gruntu, przedsiębiorcy budującego kanał, czy przedsiębiorcy kładącego te
przewody.
Zdaniem Rady Legislacyjnej przepisy rozdziału piątego, dotyczące szczególnych zasad
lokalizowania inwestycji w telekomunikacji powinny być wyłączone z tej ustawy i
przeniesione do innych ustaw regulujących te kwestie, w tym do ustawy z dnia 17 marca
2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz do ustawy z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie. Wątpliwości budzi celowość
wprowadzenia przepisu przyznającego wojewodzie prawo podejmowania decyzji o lokalizacji
inwestycji sieci szerokopasmowej.
Rada uważa, że utworzenie (na mocy przepisów rozdziału szóstego) Funduszu Cyfrowego
jako funduszu celowego, naruszy integrację budżetu państwa. Wątpliwości budzi zarówno
42
celowość tworzenia funduszu (taki fundusz nie jest przewidziany nawet w ustawie Prawo
telekomunikacyjne), jak i sposób zarządzania środkami w nim zgromadzonymi, którymi
dysponuje Prezes UKE, ale na podstawie rozporządzenia wydanego przez Ministra ds.
łączności i umowy zawartej między tym Ministrem i BGK (z pominięciem kompetencji
decyzyjnych Ministra Finansów).
Rada Legislacyjna uważa, że proponowane w rozdziale ósmym zmiany w 14 ustawach są w
wielu przypadkach słusznie kwestionowane przez zainteresowane resorty i podmioty i
przyłącza się do krytycznych uwag, zwłaszcza zgłaszanych przez RCL (Rządowe Centrum
Legislacji).
Według Rady Legislacyjnej przepisy rozdziału dziewiątego (przejściowe i końcowe)
zawierają częściowo postanowienia nienależące do zagadnień, którym poświęcona jest
ustawa, w szczególności dotyczące uprawnień kontrolnych Prezesa UKE nad działalnością
JST.
Zdaniem Rady Legislacyjnej projekt ustawy jest produktem legislacji resortowej, w którym
perspektywa interesów partykularnych zdaje się przeważać nad zasadami spójności systemu
prawnego. Mimo, że został opracowany przez Ministra Infrastruktury, to główne zadania
związane z ustawą spoczywają na Prezesie UKE i to on wydaje się być głównym
beneficjentem tej ustawy. Pojawiające się tendencje do postrzegania całości systemu
prawnego z wąskiej perspektywy poruszanego problemu nie powinny być tolerowane. Rada
zwraca uwagę, że szczególnie niepokojąca jest próba odchodzenia od zastanych konstrukcji
cywilistycznych, która w projekcie znajduje odzwierciedlenie jako pomysł własności
światłowodu. Takie nowe pomysły naruszające zasady polskiego systemu prawnego powinny
być odrzucane. Projekt w obecnym kształcie nie nadaje się do dalszego procesu
legislacyjnego i powinien być poprawiony.
5.4.2 Opinia Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji o projekcie ustawy o
wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji oraz
zmiany niektórych ustaw
Zdaniem PIIT projekt nowej ustawy, mający na celu rozwój nowoczesnej infrastruktury
(budowanie sieci NGN) należy rozpatrywać w dwóch kontekstach:
a)
jednoznacznego zezwolenia i istotnych ułatwień dla JST i przedsiębiorstw
użyteczności publicznej w budowaniu sieci szerokopasmowych przy
sprawnym wykorzystaniu istniejących funduszy unijnych,
b)
przygotowania nowych zasad prawnych dla budowy sieci szerokopasmowych
poprzez likwidację istniejących barier i ograniczeń zgodnie z celami Strategii
rozwoju społeczeństwa informacyjnego, przyjętej przez Radę Ministrów.
PIIT postuluje wykonanie rzetelnej analizy skutków tej ustawy na przyszłą organizację,
konkurencyjność i rozwój rynku teleinformatycznego w Polsce w kontekście budowy sieci
szerokopasmowych przez samorządy. Analiza powinna dotyczyć szczególnie przypadków
wskazanych w art. 10, gdy samorządy nie będą w stanie dalej eksploatować wybudowanej
sieci i będą mogły ją przekazać lub powierzyć (nie wiadomo dokładnie na jakich warunkach)
przedsiębiorstwom telekomunikacyjnym. Mamy tu bowiem do czynienia z sytuacją, że
wybudowana za społeczne środki infrastruktura będzie mogła być sprywatyzowana. Ponadto
analiza powinna dać odpowiedź na pytanie - na ile budowa regionalnych sieci
teleinformatycznych na preferencyjnych warunkach zakłóci możliwości budowy i rozwój
sieci prywatnych operatorów telekomunikacyjnych. Z ustawy jednoznacznie wynika, ze
43
wszystkie istotne ułatwienia w budowie sieci szerokopasmowych dotyczą tylko sieci
regionalnych, czyli sieci budowanych przez samorządy terytorialne.
W ustawie zbyt duży nacisk został położony na budowę infrastruktury przez samorządy, a
zbyt mały na stworzenie ułatwień dla operatorów telekomunikacyjnych. Ustawa wyraźnie
dyskryminuje operatorów sieci ruchomych, ponieważ przewiduje zwiększenie obciążeń
regulacyjnych w stosunku do tej grupy operatorów. Idea ustawy, ograniczająca rolę sektora
prywatnego oraz jego swobodę działania stoi w sprzeczności z zasadami promowania wolnej
konkurencji i może efektywnie ograniczyć szybki rozwój sieci NGN/A w Polsce.
W kontekście budowy sieci szerokopasmowych przez różne podmioty konieczne jest
rozszerzenie definicji regionalnej sieci szerokopasmowej (art. 2 pkt. 1) o inwestycje
realizowane przez operatorów komercyjnych w celu zrównania w prawach podmiotów
samorządowych i komercyjnych. Nie ma bowiem żadnego uzasadnienia dla faworyzowania
inwestycji samorządowych w stosunku do inwestycji operatorów komercyjnych (art. 25-36).
W związku z tym ustawa powinna zapewniać takie same prawa sieciom energetycznym,
wodociągowym, gazowym, wodnym i kanalizacyjnym, jak sieciom telekomunikacyjnym i
określić je jako sieci użytku publicznego.
Propozycja wyłączenia spod regulacji linii światłowodowych (art. 17) rodzi poważne
wątpliwości zgodności tego przepisu z postanowieniami pakietu dyrektyw w sprawie
łączności elektronicznej. Ewentualne wyłączenie takich linii może nastąpić jedynie w wyniku
analizy odpowiedniego rynku, przeprowadzonej zgodnie z zasadami określonymi w
odpowiednich dyrektywach. Zdaniem PIIT propozycja możliwości zwolnienia operatora ze
świadczenia hurtowych usług szerokopasmowej transmisji danych na liniach
światłowodowych nie jest w pełni dostosowana do warunków polskiego rynku
telekomunikacyjnego.
Przepisy dotyczące dodatkowych obowiązków nakładanych na operatorów sieci ruchomych,
w szczególności przepis art. 52 stanowiący o tym, że w sytuacji niewystarczającego pokrycia
zasięgiem radiowym terenu kraju przez ruchome sieci telekomunikacyjne, regulator krajowy
będzie miał prawo do określania warunków budowy lub współwykorzystania infrastruktury
ruchomych publicznych sieci telefonicznych lub też do zobowiązania operatora, aby pokrył
zasięgiem określone obszary kraju, jest niezgodny z podstawową zasadą regulacji zawartą w
pakiecie dyrektyw w sprawie łączności elektronicznej, godzi w interesy operatorów i stwarza
groźny precedens na przyszłość.
Propozycje zawarte w art. 39 pkt.1, aby w ustawie PT dodać art. 6c, będą skutkować
znaczącym zwiększeniem obowiązków operatorów sieci ruchomych związanych z
przekazywaniem regulatorowi oraz publikowaniem informacji na temat obszarów, które
zostały pokryte zasięgiem infrastruktury telekomunikacyjnej w ubiegłym roku oraz nowych
obszarów i warunków, na jakich te obszary zostaną pokryte zasięgiem infrastruktury w
bieżącym roku. Takiego obowiązku nie nakłada nawet ustawa PT na operatora sieci
stacjonarnej o znaczącej pozycji rynkowej działającego na rynku, na którym brak jest
skutecznej konkurencji.
PIIT stwierdza w podsumowaniu, że proponowane w nowej ustawie rozwiązania budzą
poważny niepokój, gdyż sprzyjają utworzeniu monopolu sieci regionalnych samorządów
terytorialnych, które mają szerokie kompetencje i już teraz stanowią istotny czynnik
udzielający zgodę lub blokujący budowę infrastruktury sieci przewodowych i radiowych oraz
innych budowli teletechnicznych.
44
5.4.3 Uwagi operatora PTK Centertel do projektu ustawy o rozwoju dostępu do sieci
telekomunikacyjnych
Uwagi ogólne operatora PTK odnoszą się do trzech kwestii: otwartego dostępu do gruntów
(prawa drogi), opłaty za udostępnianie prywatnych nieruchomości oraz sieci
wewnątrzbudynkowej. Odnośnie pierwszej z nich operator postuluje, aby z decyzji Zarządów
dróg wyeliminować zapis dotyczący obowiązku budowy nowych nawierzchni i zastąpić go
przepisem mówiącym o tym, że powierzchnia powinna być doprowadzona do stanu
pierwotnego. W sprawie opłat operator zwraca uwagę, że brak jest konkretnych propozycji
dotyczących ustalania opłat za udostępnianie prywatnych nieruchomości (np. wyliczenia
przez rzeczoznawcę kosztu użyczenia w oparciu o spadek wartości gruntu z powodu
wbudowania urządzeń). Zdaniem operatora wielorodzinne budynki mieszkalne powinny być
wyposażone w infrastrukturę umożliwiającą dostęp do usług szerokopasmowych. Standardy
dotyczące infrastruktury, punktów styku z sieciami operatorów oraz zakresu budowanej sieci
wewnątrzbudynkowej powinno precyzować odpowiednie rozporządzenie.
Uwagi szczegółowe dotyczą pięciu artykułów projektu ustawy. Operator zwraca uwagę, że
przepis w rozdziale 1 art. 2.1 mówi o infrastrukturze telekomunikacyjnej o nieznacznym
oddziaływaniu i wymienia m.in. instalację radiokomunikacyjną, ale nie podaje mocy
urządzeń. Uważa, że artykuł 10 zawierający obligatoryjny obowiązek operatorów do
zapewnienia JST dostępu do infrastruktury i sieci telekomunikacyjnej jest sprzeczny z
regulacjami zawartymi w PT, gdzie tego typu obowiązek może zostać nałożony na operatora
jedynie po dokonaniu analizy rynku właściwego i ustaleniu pozycji znaczącej. Operator
proponuje zmianę tego przepisu w brzmieniu odpowiadającym znowelizowanemu art. 26 PT.
Operator proponuje usunąć z projektu ustawy przepis art. 6a zobowiązujący operatora do
udzielania JST i ich związkom oraz organom administracji publicznej nieodpłatnie informacji
o lokalizacji i rodzaju posiadanej infrastruktury lub publicznej sieci telekomunikacyjnej
zlokalizowanych na obszarze właściwości tych organów. Uważa, że brak jest jakiegokolwiek
uzasadnienia dla rozszerzania obowiązków informacyjnych ciążących na przedsiębiorcach
telekomunikacyjnych, a Prezes UKE dysponuje niezbędnymi narzędziami umożliwiającymi
mu pozyskiwanie szeregu takich informacji. Zgłasza także sprzeciw w sprawie nakładania na
operatorów dodatkowych obowiązków informacyjnych. Chodzi o przepis art. 6c nakładający
na operatorów publicznych ruchomych sieci telefonicznych obowiązek informowania o
planach biznesowych (podawania zasięgu radiowego w przyszłości wraz z określeniem
warunków, na jakich objęcie tym zasięgiem nastąpi). Proponuje zastąpienie przepisu art. 209
pkt. 1 dotyczącego niewypełnienia lub nienależytego wypełniania obowiązku udzielania
informacji lub dostarczania dokumentów, analogicznym przepisem zawartym w ustawie PT.
5.4.4 Uwagi operatora Polska Telefonia Cyfrowa do założeń do projektu ustawy o
modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnych na terenie kraju
Operator popiera wszelkie działania sprzyjające rozwojowi inwestycji w infrastrukturę
telekomunikacyjną, jednak jego zdaniem część założeń faworyzuje operatorów sieci
stacjonarnych kosztem operatorów sieci komórkowych nakładając na nich uciążliwe
obowiązki związane m.in. corocznym publikowaniem informacji o inwestycjach oraz
współkorzystania z infrastruktury.
Na poparcie zasługuje inicjatywa w sprawie prawa drogi, czyli otwartego dostępu do gruntów
na potrzeby infrastruktury telekomunikacyjnej (priorytet I), mająca na celu ułatwienie dostępu
do gruntów Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych oraz do gruntów JST i
samorządowych osób prawnych. Jednocześnie operator zwraca uwagę na niejasność zapisu, z
którego nie wynika, że z tych uprawnień będą mogli korzystać wszyscy przedsiębiorcy
45
telekomunikacyjni, raczej, że tylko operatorzy wykorzystujący światłowody do świadczenia
usług telekomunikacyjnych.
PTC popiera także wszelkie działania sprzyjające usprawnieniu procesu inwestycyjnego
(priorytet II) poprzez usunięcie barier prawnych, skrócenie i uspójnienie procedur
administracyjnych oraz ich dostosowanie do potrzeb rozwoju infrastruktury
telekomunikacyjnej. Jednocześnie zwraca uwagę na konieczność włączenia się struktur
państwowych w proces propagowania w społeczeństwie opinii o niskiej szkodliwości
oddziaływania pól elektromagnetycznych emitowanych przez radiowe urządzenia
telekomunikacyjne, aby zmienić negatywne nastawienie mieszkańców do inwestycji
radiokomunikacyjnych, co w istotny sposób ułatwi budowę i rozbudowę infrastruktury sieci
ruchomej GSM i UMTS.
PTC popiera ideę otwartego dostępu do infrastruktury i konkurencji infrastrukturalnej
operatorów (priorytet III). W przypadku występowania takiej konkurencji wysiłek
inwestycyjny na rozwój infrastruktury jest rekompensowany przewagą konkurencyjną nad
innymi przedsiębiorcami, którzy go nie poczynili. W Polsce ani operatorzy sieci kablowych,
ani alternatywni operatorzy sieci stacjonarnych nie stanowią realnej konkurencji dla operatora
zasiedziałego, więc konkurencja infrastrukturalna może być skutecznie realizowana jedynie
przez operatorów sieci ruchomych posiadających dużą bazę klientów, rozwiniętą sieć
sprzedaży oraz znaczny potencjał finansowy. Budowa radiowych sieci szerokopasmowych
może być znacznie szybsza i mniej kosztowna niż budowa stacjonarnych sieci
szerokopasmowych zwłaszcza na terenach wiejskich i słabo zaludnionych. Do likwidacji
„białych plam” przy pomocy technologii radiowych potrzebna jest jednak odpowiednia
polityka państwa, w szczególności w zakresie gospodarowania widmem oraz otoczenie
regulacyjne wspierające koncepcję podziału ryzyka inwestycyjnego (risk sharing).
Zdaniem PTC samorządy nie powinny zajmować się świadczeniem usług
telekomunikacyjnych (priorytet IV - Aktywny Samorząd) tylko aktywnie wspierać rozwój
inwestycji telekomunikacyjnych na ich terenie. Kwestia budowy i eksploatacji sieci
telekomunikacyjnych powinna pozostać domeną przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
Samorządy przede wszystkim powinny odejść od dotychczasowej praktyki ulegania
emocjonalnym głosom części swoich wyborców sprzeciwiających się instalowaniu urządzeń
radiowych (stacji bazowych) i blokujących inwestycje infrastrukturalne w tym zakresie, przez
co proces inwestycyjny trwa zbyt długo. Korzystne dla rozwoju infrastruktury
telekomunikacyjnej byłoby tworzenie partnerstw publiczno-prywatnych na zasadzie
dofinansowywania inwestycji przez samorządy. Operator pozytywnie ocenia także propozycje
mające na celu ułatwienie operatorom telekomunikacyjnym współpracy z samorządami
poprzez osłabienie negatywnej mocy decyzyjnej samorządów i zobowiązanie ich do
wydawania pozytywnych decyzji oraz poprzez przyspieszenie procesów i procedur.
Zdaniem PTC propozycje Regulatora w zakresie dostępu do informacji o infrastrukturze
(priorytet V) będą skutkować znacznym zwiększeniem obowiązków operatorów sieci
ruchomych. PTC podkreśla (podobnie jak inni operatorzy komórkowi), że taki obowiązek nie
został przewidziany nawet wobec operatora o znaczącej pozycji rynkowej na rynkach
stacjonarnych.
PTC zwraca uwagę, na niewystarczający stan rozwoju elektronicznych usług administracji
publicznej, jako jednego z ważnych czynników stymulujących popyt na usługi ze strony
użytkowników. W założeniach do ustawy brakuje propozycji przepisów, które wraz z
rozwojem infrastruktury telekomunikacyjnej zapewniłyby warunki do rozwoju usług
eAdministracji.
46
5.4.5 Uwagi operatora Polska Telefonia Cyfrowa do dokumentu Diagnoza rynku
szerokopasmowego w Polsce – zasadność i zakres interwencji
Zdaniem PTC dokument ten, mający stanowić uzasadnienie dla projektowanej, bardzo daleko
idącej interwencji publicznej w postaci ustawy o modernizacji i rozwoju sieci
telekomunikacyjnych na terenie kraju, w istocie rzeczy zawiera dość pobieżną analizę
zjawiska rozwoju Internetu w Polsce, która nie obejmuje identyfikacji problemów w sposób
całościowy i nie określa w sposób kompleksowy narzędzi do ich rozwiązania.
Według PTC diagnoza posiada dwie zasadnicze wady: - nadmiernie uwypukla kwestie
technologiczne/infrastrukturalne, a zbyt mało sprawie stymulacji popytu oraz koncentruje się
na infrastrukturze przewodowej kosztem radiowej stanowiącej atrakcyjną alternatywę. Jeśli w
takim kształcie zostanie opracowana ustawa, to po jej wdrożeniu trudno oczekiwać, że
zostanie rozwiązany problem, jakim jest niska penetracja szerokopasmowego dostępu do
Internetu. Przepisy ustawa powinny przede wszystkim wspierać mechanizmy stymulujące
wzrost popytu na usługi komunikacji elektronicznej.
47
6.
MONITOROWANIE
PROCESU
WPROWADZANIA
ZMIAN PRZEPISÓW PRAWNYCH ZGODNIE Z
REKOMENDACJAMI ZESPOŁU „POLSKA CYFROWA”
6.1
Wprowadzenie
Powołany zarządzeniem nr 144 Prezesa Rady Ministrów Międzyresortowy Zespół inicjuje i
koordynuje realizację zadań programu „Polska cyfrowa”, mającego na celu upowszechnianie
usług szerokopasmowych w Polsce do roku 2013. Jednym z zadań z tego Zespołu jest
przygotowanie propozycji zmian legislacyjnych niezbędnych do osiągnięcia celów Programu.
Projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji
stanowi realizację tego zadania, a jednocześnie umożliwia wykonanie działań przewidzianych
w Planie stabilności i rozwoju.
Rozdział zawiera wyniki monitorowania działalności Międzyresortowego Zespołu ds.
realizacji programu „Polska cyfrowa” oraz przebiegu procesu legislacji z punktu widzenia
tworzenia przepisów ułatwiających rozwój infrastruktury teleinformatycznej w szczególności
na terenach zagrożonych wykluczeniem cyfrowym.
6.2
Przygotowanie projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji
Jednym z pierwszych efektów działalności Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji
programu „Polska cyfrowa” było opracowanie projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i
sieci szerokopasmowych w telekomunikacji (nazywanej „specustawą”), mającej przyspieszyć
rozwój Internetu w Polsce. Według przyjętych założeń ustawa ma zlikwidować część barier
inwestycyjnych i otworzyć inwestorom dostęp do gruntów i budynków (tzw. prawo drogi) na
potrzeby infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym do dróg publicznych, mostów i lasów
państwowych. Dokument ma przede wszystkim ułatwić inwestowanie JST najniższego
szczebla (przy wsparciu Rządu), w przedsięwzięcia realizowane samodzielnie lub we
współpracy z inwestorami zewnętrznymi. Poza tym ma jasno określać jak budować gminną
infrastrukturę i na jakich warunkach ją udostępniać operatorom sieci telekomunikacyjnych.
Pierwszy projekt ustawy powstał rzeczywiście w ekspresowym tempie. Pod koniec grudnia
ubiegłego roku powstały wstępne założenia, a w maju br. gotowy projekt ustawy został
przekazany Premierowi przez przewodniczącego Międzyresortowego Zespołu. Projekt został
poddany pod dyskusję społeczną, w toku której zainteresowane podmioty zgłosiły szereg
uwag (zobacz pk. 5.4 i pk. 6.3). W wyniku tych konsultacji została opracowana nowa wersja
projektu, opublikowana w dniu 24 lipca bieżącego roku. W listopadzie ukazała się kolejna
wersja projektu ustawy, która została zatwierdzona przez Radę Ministrów i skierowana do
Sejmu.
Przekazany pod obrady Sejmu projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji określa, że:
a)
JST mogą budować infrastrukturę i prowadzić działalność telekomunikacyjną
na swoim terenie w ramach zadań własnych; działalność ta ma pobudzić
prywatne inicjatywy inwestycyjne,
b)
budować infrastrukturę i prowadzić działalność telekomunikacyjną mogą także
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej (przedsiębiorstwa energetyczne i
wodno-kanalizacyjne),
48
c)
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej mają prawo korzystania z istniejącej
infrastruktury oraz obowiązek udostępniania swojej infrastruktury
przedsiębiorcom telekomunikacyjnym dla ich podstawowej działalności,
d)
z sieci wybudowanej ze środków publicznych mogą korzystać zainteresowani
operatorzy i przedsiębiorcy telekomunikacyjni (zgodnie z zasadą otwartej
sieci).
Projekt wprowadza ułatwienia w lokalizacji inwestycji w zakresie budowy regionalnych sieci
szerokopasmowych poprzez skrócenie ścieżki inwestycyjnej. To ułatwienie ma na celu
efektywne i pełne wykorzystanie funduszy unijnych. Ułatwienia dotyczą także dostępu do
gruntów Skarbu Państwa i JST oraz gruntów i prywatnych. Projekt wprowadza również
ułatwienia w dostępie do budynków i nieruchomości na potrzeby telekomunikacji (tzw. prawo
drogi). Rozszerza katalog podmiotów, mogących żądać prawa drogi, o JST i przedsiębiorstwa
użyteczności publicznej prowadzące działalność telekomunikacyjną. Projekt liberalizuje
przepisy dotyczące zajęcia pasa drogowego dla potrzeb infrastruktury telekomunikacyjnej
(zarządca drogi nie może nie wyrazić zgody na zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia
infrastruktury) i zmniejsza opłaty za zajęcie pasa drogowego na ten cel. Wprowadza na
zarządców dróg obowiązek lokalizowania kanałów telekomunikacyjnych w pasie drogowym
przy okazji budowy i rozbudowy dróg publicznych.
Projekt ustawy sankcjonuje odrębną własność elementów infrastruktury telekomunikacyjnej,
w szczególności własność poszczególnych włókien w kablu światłowodowym. Ustanawia
Krajowy Fundusz Cyfrowy (tworzony w BGK), jako państwowy fundusz celowy, którego
dysponentem czyni Prezesa UKE. Zmienia kilkanaście innych ustaw (zobacz pk. 6.4).
Zgodnie z przyjętymi założeniami projekt ustawy skraca i upraszcza procedury
administracyjne oraz przyczynia się do obniżenia podatku od posiadanej infrastruktury
telekomunikacyjnej, stwarza ułatwienia kredytowe dla gmin i umożliwia zaangażowanie
finansowe instytucji państwowych (np. Banku Gospodarstwa Krajowego).
Podobne rozwiązania prawne zostały wprowadzone we Francji, gdzie odpowiednik BGK jest
gwarantem, że Rząd i instytucje rządowe służą JST w razie potrzeby pomocą. Francuski bank
powołał zespół ekspertów, który pomaga samorządom ocenić opłacalność przedsięwzięcia
oraz doradza, na jakich zasadach zawrzeć umowę, od kogo korzystniej kupić sprzęt itp.
Niniejsza ustawa jest ważna dla zdynamizowania rozwoju społeczeństwa informacyjnego,
ponieważ Polska znajduje się w grupie krajów UE o najniższej penetracji szerokopasmowego
dostępu do Internetu. Jest częścią pakietu antykryzysowego Rządu – wejście w życie tej
ustawy umożliwi realizację działań zawartych w planie stabilności i rozwoju [9], którego
jednym z głównych celów jest zwiększenie popytu inwestycyjnego w sektorze
telekomunikacji na technologie ICT, których rozwój ma pobudzić wzrost gospodarczy,
zwiększyć zatrudnienie i zapobiec wykluczeniu cyfrowemu niektórych środowisk (m.in. osób
bezrobotnych, niepełnosprawnych, starszych, z terenów wiejskich itp.).
6.3
Analiza prawna projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmianie niektórych ustaw pod
kątem proponowanych zmian legislacyjnych, regulacyjnych i
proceduralnych
Projekt niniejszej ustawy z dnia 30 marca br. został poddany analizie prawnej,
przeprowadzonej przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji (PIIT), której wyniki
zostały opublikowane w dniu 21 kwietnia br. [12] Wcześniej PIIT wyraziła swoją opinię nt.
założeń do projektu tej ustawy (p.5.4.2 niniejszego raportu).
49
6.3.1 Uwagi ogólne dotyczące projektu specustawy
Zdaniem PIIT przedmiot projektowanej ustawy należy postrzegać pozytywnie, ponieważ ma
na celu przyspieszenie rozwoju infrastruktury teleinformatycznej i zapewnienie
szerokopasmowego dostępu oraz ujednolicenie wykorzystania środków finansowych z UE.
PIIT zwraca uwagę na obszerne i mające charakter merytoryczny uzasadnienie projektu.
Podkreśla opinię wyrażoną w opinii nt. założeń do projektu tej ustawy, że jest całkowicie
słuszne podejście, aby w tej ustawie zastosować bardzo szeroki zakres rozwiązań w
powiązaniu z innymi ustawami, poczynając od ustawy Prawo Telekomunikacyjne (PT).
Jednakże z drugiej strony PIIT zauważa, że przeniesienie niektórych przepisów PT do tej
ustawy spowoduje ograniczenie zakresu ich stosowania.
Na uwagę zasługuje także fakt, że proponowane są rozwiązania samoistne tzn. takie, w
których normy prawne mogą być konstruowane bezpośrednio na podstawie przepisów
ustawy, jak i zmian w ustawach ustrojowych, materialnoprawnych i proceduralnych. Odnosi
się to w szczególności do przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, zawierającej unormowania o charakterze proceduralnym, ponieważ kwestie
dotyczące planowania i zagospodarowania są rozproszone między różne inne ustawy.
PIIT zauważa, że w projekcie ustawy inaczej niż w założeniach rozłożone są akcenty
dotyczące podmiotów, które mają wziąć na siebie główny ciężar inwestowania. W projekcie,
wymienia się dwie kategorie takich podmiotów: JST wszystkich szczebli oraz
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej. Proponuje się objęcie powiatów przepisami
zezwalającymi im na prowadzenie działalności poza sferą użyteczności publicznej oraz
samorządów województw mających realizować regionalne sieci szerokopasmowe, na które
proponuje się nałożenie obowiązku sporządzania map cyfrowych. Dla potrzeb tej ustawy,
terminem przedsiębiorstw użyteczności publicznej obejmuje się przedsiębiorstwa
energetyczne i wodociągowo-kanalizacyjne.
PIIT zauważa, że w projekcie nie znalazła odzwierciedlenia zasada podana w Założeniach, że
„na łączach o przepływności powyżej 30 Mb/s operator nie ma obowiązku świadczenia usługi
BSA”, która miała chronić operatorów budujących nowoczesne linie światłowodowe przed
zmuszaniem ich do odstępowania nowo wybudowanej infrastruktury innym operatorom po
cenach hurtowych, ustalonych przez regulatora.
PIIT zwraca uwagę na wprowadzenie w projekcie ustawy nowego rozumienia pojęcia
„działalności gospodarczej JST”, jako działania poza sferą użyteczności publicznej. Jeszcze
mniej zrozumiałe jest określenie, że przedsiębiorstwo użyteczności publicznej może
prowadzić działalność telekomunikacyjną niebędącą działalnością gospodarczą, co jest
sprzeczne z działalnością jakiegokolwiek przedsiębiorstwa.
Użycie terminu „zadania własne związków JST”, w rozumieniu przyjętym w projekcie
ustawy, może powodować konflikt z przepisem art. 166 ust. 1 Konstytucji RP. Określone w
projekcie zadania JST mają mieć w całości charakter zadań własnych, co oznacza obowiązek
ich finansowania z własnych środków, w tym zadań będących w gestii polityki państwa.
Konflikt z konstytucyjnymi zasadami ochrony praw własności (art. 64 Konstytucji) oraz
zasadami proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji) może wyniknąć także z wprowadzenia
ograniczeń praw własności wynikających ze wskazanych celów.
PIIT ustosunkowuje się krytycznie do propozycji wzmocnienia uprawnień Prezesa UKE, w
szczególności w stosunku do JST i ich związków oraz w zakresie zadań na rzecz obronności,
bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zdaniem PIIT, w tym
obszarze, należałoby raczej ugruntować zakres działania i kompetencji ministra właściwego
ds. informatyzacji, a Prezesowi UKE pozostawić dotychczasowe kompetencje, do których
50
został powołany, polegające wyłącznie na stosowaniu przepisów ustawy Prawo
Telekomunikacyjne, jako jednego z wielu instrumentów realizacji polityki
telekomunikacyjnej w kraju. PIIT zauważa, że głównym powodem opracowania projektu
ustawy jest brak odpowiednich inwestycji w sferze infrastruktury teletechnicznej. Takie
inwestycje są podejmowane przede wszystkim przez operatorów telewizji kablowej, najmniej
podlegających władzy regulacyjnej Prezesa UKE. Tymczasem dotychczasowa polityka
organu regulacyjnego, prowadzona na rzecz operatorów alternatywnych, kosztem operatora
zasiedziałego, którego pozbawia się sensowności inwestowania, prowadzi do zahamowania
inwestycji tego operatora w nowoczesną infrastrukturę, przy braku możliwości inwestowania
przez operatorów alternatywnych.
PIIT wyraża wątpliwość, czy wydanie takiej „specustawy”, funkcjonującej równolegle z
ustawą Prawo Telekomunikacyjne (częściowo tylko znowelizowanym pod jej kątem),
przyniesie spodziewane rezultaty. Doświadczenia w funkcjonowaniu innych wcześniej
wydanych „specustaw” wskazują, że w takich przypadkach pojawia się szereg problemów
zarówno o charakterze merytorycznym, jak i formalnym.
Uwagi szczegółowe do projektu "specustawy", zgłoszone przez Polską Izbę Informatyki i
Telekomunikacji, znajdują się w dokumencie [12].
6.3.2 Uwagi dotyczące uzasadnienia do projektu ustawy
PIIT uważa, że zastosowana w projekcie ustawy wyraźna asymetria uprawnień w budowaniu
regionalnych sieci szerokopasmowych na korzyść JST kosztem przedsiębiorców
telekomunikacyjnych może rodzić uzasadnione obawy odnośnie podejmowania przez
operatorów nowych inwestycji w infrastrukturę szerokopasmową ze środków własnych.
Intencja zaktywizowania samorządów terytorialnych oraz podmiotów użyteczności publicznej
do inwestowania w budowę sieci internetowych może wypaczyć ideę szybkiego rozwoju
Internetu w Polsce, ponieważ stwarza precedens, że dostarczać dostęp do Internetu może
„każdy”, co nie gwarantuje jednak wymaganej jakości obsługi.
Przepisy ustawy nie nakładają na zarządców dróg, w szczególności na samorządy gminne
obowiązku przygotowywania pasów technologicznych. Tymczasem gminy wydzielają działki
budowlane z gruntów wcześniej przeznaczonych pod uprawy rolnicze, projektują ciągi
komunikacyjne bez wskazywania w ich sąsiedztwie pasów technologicznych dla sieci
Najlepszym rozwiązaniem byłoby, aby państwo/samorządy budowały zgodnie ze strategiczną
wizją ciągi komunikacji kablowej, kable i maszty już na etapie budowy dróg i osiedli.
Wszystkie uzgodnienia dotyczące planów zagospodarowania przestrzennego, zgody na
postawienie masztów należałyby do administracji państwowej i samorządowej. Operatorzy
korzystaliby z tej infrastruktury w celu komercyjnego świadczenia usług.
6.4
Nowelizacje ustaw powiązanych z ustawą o wspieraniu rozwoju usług i
sieci szerokopasmowych w telekomunikacji
Projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji z
dnia 24 lipca 2009 r. wprowadza szereg zmian w obowiązujących przepisach prawnych.
Poniżej podano, jakie kluczowe zmiany zostały zaproponowane w 14. nowelizowanych
ustawach oraz jakie skutki dla realizacji wspólnych projektów mogą spowodować wniesione
zmiany ustawowe.
51
6.4.1 Zmiany przepisów ustawy o samorządzie gminnym
Zgodnie z art. 71 projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w
telekomunikacji, w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r.
Nr 142 poz. 1591 z późn. zm.) proponuje się nałożyć na gminy obowiązek ponoszenia
kosztów inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną. W tym celu w art. 7 w ust. 1 po
pkt. 3 proponuje się wprowadzić pkt 3a zapis w brzmieniu: „budowy, eksploatacji i
udostępniania infrastruktury i sieci telekomunikacyjnych, a także świadczenia usług
telekomunikacyjnych użytkownikom końcowym”.
6.4.2 Zmiany przepisów ustawy o samorządzie powiatowym
telekomunikacji, w Ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z
2001 r. Nr 142 poz. 1592 z późn. zm.) proponuje się nałożyć na starostwa obowiązek
ponoszenia kosztów inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną. W tym celu w art. 4
po pkt. 22 proponuje się wprowadzić pkt 23 w brzmieniu: „budowy, eksploatacji i
udostępniania infrastruktury i sieci telekomunikacyjnych”.
6.4.3 Zmiany przepisów ustawy o samorządzie województwa
telekomunikacji, w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z
2001 r. Nr 142 poz. 1590 z późn. zm.) proponuje się nałożyć na województwa obowiązek
ponoszenia kosztów inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną. W tym celu
proponuje się wprowadzić przepis art. 13 ust. 1 i 2, mówiący o tym, że: 1. „W sferze
użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, spółki akcyjne lub spółdzielnie, a także może przystępować do takich
spółek lub spółdzielni. 2. Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne lub spółdzielnie oraz przystępować
do nich, jeżeli działalność tych spółek lub spółdzielni polega na wykonywaniu czynności
promocyjnych, edukacyjnych i wydawniczych służących rozwojowi województwa, jak
również w zakresie działalności, o której mowa w artykule 3 i 4 ustawy z dnia (***) o
wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji (***)”.
6.4.4 Zmiany przepisów ustawy Prawo Telekomunikacyjne
telekomunikacji, w ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo Telekomunikacyjne proponuje się
wprowadzić przepisy nakładające na operatorów publicznych sieci telekomunikacyjnych
obowiązek:
a)
udzielania JST oraz organom administracji publicznej i ich związkom
informacji dotyczących lokalizacji i rodzaju posiadanej infrastruktury
telekomunikacyjnej lub publicznej sieci telekomunikacyjnej zlokalizowanych
na obszarze właściwym dla tych organów,
b)
umożliwienia dostępu do budynków i infrastruktury telekomunikacyjnej innym
operatorom publicznych sieci telekomunikacyjnych, JST i ich związkom oraz
podmiotom, o których mowa w art. 4 tej ustawy.
Na operatorów sieci proponuje się wprowadzić obowiązek (art. 6a) nieodpłatnego przekazania
Prezesowi UKE na jego wniosek, informacji dotyczących lokalizacji i rodzaju posiadanej
52
infrastruktury lub publicznej sieci telekomunikacyjnej, zlokalizowanych na obszarze objętym
wnioskiem, na potrzeby związane z ubieganiem się o dostęp telekomunikacyjny przez
jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki lub określenia zasadności interwencji
publicznej w sektorze telekomunikacyjnym. Drugi obowiązek (art. 6b) dotyczy przekazania
Prezesowi UKE na jego wniosek, wykazu obszarów, które w poprzednim roku zostały objęte
zasięgiem dostarczanej przez danego operatora publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz
wykaz nowych obszarów, które w bieżącym roku zostaną objęte zasięgiem tej sieci wraz z
określeniem warunków, na jakich to nastąpi.
Ponadto proponuje się wprowadzić przepis art. 139 ust. 1 w następującym brzmieniu: „1. Z
zastrzeżeniem przepisów odrębnych, operator publicznej sieci telekomunikacyjnej jest
obowiązany umożliwić innym operatorom publicznych sieci telekomunikacyjnych,
podmiotom, o których mowa w art. 4 oraz jednostkom samorządu terytorialnego i ich
związkom wykonującym działalność, o której mowa w art. 3 i 4 ustawy z dnia (***) o
wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji (***)”, dostęp do
budynków i infrastruktury telekomunikacyjnej, a w szczególności zakładanie, eksploatację,
nadzór i konserwację urządzeń telekomunikacyjnych, jeżeli wykonanie tych czynności bez
uzyskania dostępu do budynków i infrastruktury telekomunikacyjnej jest niemożliwe lub
niecelowe z punktu widzenia planowania przestrzennego, zdrowia ludzkiego, ochrony
środowiska lub bezpieczeństwa i porządku publicznego”.
Zdaniem prawników PIIT proponowane zmiany w ustawie PT mają na celu unormowanie
(przedmiotowe i podmiotowe) uprawnień Prezesa UKE, który zgodnie z tymi przepisami ma
(zachowując ustawowe określenie organu administracji rządowej) uzyskać status organu
państwowego znajdującego się (w istocie rzeczy) poza konstytucyjnym systemem podziału
władzy.
6.4.5 Zmiany przepisów ustawy o planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym
telekomunikacji, w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym proponuje się wprowadzić nowe zasady pozyskiwania gruntów dla potrzeb
rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności budowy sieci szerokopasmowych.
W ustawie proponuje się też wprowadzić dodatkowe pojęcia: „inwestycji celu publicznego” i
„uzbrojenia terenu”. Pierwsze z nich (art. 2 pkt 5) oznacza działania o znaczeniu lokalnym
(gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim, krajowym) bez względu na status
podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację
celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami. Przez drugie z nich (art. 2 pkt 13) należy rozumieć drogi, obiekty
budowlane, urządzenia i przewody, służące celom, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o
gospodarce nieruchomościami.
Proponuje się, żeby ustawa stanowiła (art. 51), że obowiązek sporządzanie rejestru wniosków
o wydanie decyzji oraz rejestru decyzji w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu
publicznego i przekazanie go do organu wyższego szczebla do końca każdego kwartału
spoczywa na wójtach, burmistrzach i prezydentach miast. Ponadto, żeby zawierała przepis, że
nie można odmówić ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego, jeżeli zamierzenie
inwestycyjne jest zgodne z przepisami odrębnymi (art. 56).
W odniesieniu do kompetencji Prezesa UKE proponuje się wprowadzić przepis (art. 53 ust.
2a) stanowiący, że Prezesa UKE może występować na prawach strony w postępowaniu w
53
sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego i zakresu łączności publicznej w
rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami.
6.4.6 Zmiany przepisów ustawy Prawo budowlane
telekomunikacji, w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, proponuje się dodać dwa
zapisy – jeden w art. 5 ust. 1 pkt 2c w brzmieniu: „możliwość zapewnienia dostępu do usług
szerokopasmowych, w szczególności w zakresie szerokopasmowego dostępu do Internetu”, drugi w art. 29 w ust. 2 pkt 15 w brzmieniu: „instalowania urządzeń, w tym antenowych
konstrukcji wsporczych i instalacji radiokomunikacyjnych na obiektach budowlanych”.
6.4.7 Zmiany przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko
telekomunikacji, w art. 72 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko, proponuje się dodać przepis upraszczający kwestie
proceduralne związane z wydawaniem decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, w
brzmieniu: ”o ile jest to wymagane, decyzji o ustaleniu lokalizacji regionalnej sieci
szerokopasmowej wydanej na podstawie ustawy z dnia (***) o wspieraniu rozwoju usług i
sieci szerokopasmowych w telekomunikacji (***)”.
6.4.8 Zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych
telekomunikacji, w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych proponuje się
doprecyzować kompetencje zarządcy autostrad, w tym Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad (GDDKiA) oraz spółki, z którą zawarto umowę na eksploatację lub na budowę i
eksploatację autostrady. Ponadto proponuje się nałożyć na zarządcę zobowiązanie w zakresie
lokalizacji w trakcie budowy lub przebudowy drogi kanału technologicznego w pasie
drogowym.
W ustawie proponuje się także wprowadzenie pojęcia: „kanał technologiczny”, oznaczającego
ciąg usytuowanych pod ziemią rur osłonowych, studni kablowych oraz innych obiektów lub
urządzeń służących do umieszczania lub eksploatacji linii telekomunikacyjnych wraz z
zasilaniem oraz linii energetycznych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub
ruchem drogowym oraz urządzeń infrastruktury technicznej związanych z tymi potrzebami.
Proponuje się wprowadzić przepis stanowiący o tym, że lokalizowanie w pasie drogowym
obiektów budowlanych lub ww. urządzeń może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem
właściwego zarządcy drogi wydawanym w drodze decyzji administracyjnej. Odmowa
wydania takiego zezwolenia mogłaby nastąpić wyłącznie wtedy, gdy umieszczenie
infrastruktury telekomunikacyjnej powodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu
drogowego lub naruszenie wymagań wynikających z odrębnych przepisów.
Dla dróg, których zarządcą jest GDDKiA, wysokość stawek opłaty za zajęcie 1 m kw. pasa
drogowego ustala minister właściwy do spraw transportu, a dla dróg, których zarządcą jest
samorząd opłaty ustala organ stanowiący JST w drodze uchwały.
54
6.4.9 Zmiany przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych
telekomunikacji, w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.
U. z 2006 r. Nr 121 poz. 844 z późn. zm.) proponuje się wprowadzić przepis zwalniający od
uiszczania opłaty od kanalizacji kablowej przeznaczonej na potrzeby kabli światłowodowych
oraz podziemnych i naziemnych kabli światłowodowych przeznaczonych do świadczenia
publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych.
Ponadto, proponuje się wprowadzić pojęcie „budynku” definiowanego jako obiekt budowlany
w rozumieniu prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z
przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach wraz z
instalacjami i urządzeniami innymi niż urządzenia budowlane, o których mowa w pkt 2.
6.4.10 Zmiany przepisów ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi
telekomunikacji, w ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub
usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr 19 poz. 101), proponuje się uszczegółowienie przepisu art. 1 ust. 2
pkt 2 dotyczącego umowy koncesji, zawieranej między koncesjonariuszem i koncesjodawcą,
w zakresie praw gwarantowanych umową oraz doprecyzowanie przepisu art. 4 ust. 1 pkt 2, że
dotyczy on umowy zawieranej głównie w celu wykonywania co najmniej jednego spośród
trzech rodzajów działalności: a) udostępniania publicznej sieci telekomunikacyjnej; b)
eksploatacji sieci publicznej; c) świadczenia publicznie dostępnych usług
6.4.11 Zmiany przepisów ustawy o partnerstwie publiczno-prawnym
telekomunikacji, w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prawnym (Dz.
U. z 2009 r. Nr 19 poz. 101) proponuje się doprecyzowanie przepisów dotyczących wyboru
partnera prywatnego w dwóch przypadkach: gdy mają i gdy nie mają zastosowania przepisy
ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, ani ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –
Prawo zamówień publicznych, z uwagi na wyłączenia przewidziane w tych ustawach. Projekt
przewiduje, że w pierwszym przypadku wyboru należy dokonać stosując przepisy ustawy o
koncesji na roboty budowlane lub usługi w zakresie nieregulowanym w niniejszej ustawie. W
drugim przypadku wyboru należy dokonać stosując przepisy niniejszej ustawy, a sytuacji
wniesienia przez partnera publicznego wkładu własnego (będącego nieruchomością) także
przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.
6.4.12 Zmiany przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami
telekomunikacji, w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
proponuje się doprecyzowanie przepisu art. 37 ust. 2 pkt 11 w zakresie sprzedaży
nieruchomości stanowiącej wkład własny podmiotu publicznego wniesiony w ramach
zawiązanej spółki publiczno-prawnej. Projekt stanowi, że taka nieruchomość może być
sprzedana partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o
partnerstwie publiczno-prawnym, jeżeli wybór partnera nastąpił w trybie przewidzianym w
art. 4 ust. 1 lub 2 powołanej ustawy.
55
6.4.13 Zmiany przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych
telekomunikacji, w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z
2007 r. Nr 223 poz.. 1655 oraz z 2008 r. Nr 171 poz. 1058, nr 220 poz. 1420 i nr 227 poz.
1505) proponuje się doprecyzowanie przepisu art. 4 pkt 10, że dotyczy on zamówień, których
głównym celem jest: a) pozwolenie zamawiającemu na oddanie do dyspozycji publicznej
sieci telekomunikacyjnej; b) eksploatacja publicznej sieci telekomunikacyjnej; c) świadczenie
publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych za pomocą publicznej sieci
telekomunikacyjnej.
6.4.14 Zmiany przepisów ustawy o ochronie przyrody
telekomunikacji, w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92
poz.. 880 z późn. zm.) proponuje się dodanie dwóch przepisów dotyczących usuwania drzew i
krzewów - art. 83 ust. 6 pkt 11 w brzmieniu: „ usuwanych w zakresie niezbędnym do
realizacji inwestycji, znajdujących się na nieruchomościach objętych decyzją o ustaleniu
lokalizacji regionalnej sieci szerokopasmowej i pozwoleniem na budowę takiej sieci, zgodnie
z ustawą z dnia (***) o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w
telekomunikacji (***)” oraz art. 84 ust. 7 pkt 7 w brzmieniu: „Przepisu ust. 1 nie stosuje się
do drzew i krzewów usuwanych w zakresie niezbędnym do realizacji inwestycji,
znajdujących się na nieruchomościach objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji regionalnej
sieci szerokopasmowej i pozwoleniem na budowę takiej sieci, zgodnie z ustawą z dnia (***) o
wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji (***)”.
6.5
Nowe regulacje w Ustawie o zmianie ustawy o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne
Na etapie rekomendacji zakładano, że w przypadku projektu tej ustawy [20] zmiany obejmą
m.in. kwestie dotyczące celu oraz jej zakresu podmiotowego i przedmiotowego, słownika,
Krajowej
Ewidencji
Systemów
Informatycznych
i
Rejestrów
Publicznych,
odpłatności/nieodpłatności za usługi A2A oraz roli Planu Informatyzacji Państwa i Rady
Informatyzacji. W toku prac nad tym projektem działania legislacyjne koncentrowały się na
kwestiach, takich jak:
a)
ujednolicenie zasad komunikacji z podmiotami publicznymi w Polsce,
b)
uregulowanie platformy ePUAP jako najważniejszej, lecz nie jedynej
platformy komunikacji elektronicznej z podmiotami publicznymi (zarówno
B2A i C2A, jak i A2A,
c)
neutralność technologiczna rozwiązań,
d)
Krajowe Ramy Interoperacyjności,
e)
ujednolicenie zasad wymiany dokumentów w eAdministracji,
f)
wspólna ramowa instrukcja kancelaryjna dla organów
terytorialnego i administracji rządowej w województwie,
g)
podpis cyfrowy (nie tylko kwalifikowany),
56
samorządu
h)
elektroniczne postępowania administracyjne.
W szczególności w tej ustawie ma być uchylony art. 19 regulujący Krajową Ewidencję
Systemów Informatycznych i Rejestrów Publicznych tj. instytucji, która z założenia miała
stanowić zaczątek systemu zawierającego metainformacje i jednocześnie podstawę do
redukowania liczby rejestrów publicznych i ograniczania redundancji danych zgromadzonych
w różnych rejestrach publicznych. Niekompletność ewidencji, głównie z uwagi zarówno na
zakres i tryb gromadzenia danych, jak i brak możliwości wyegzekwowania obowiązku
rejestracji powoduje, że w obecnym stanie jej prowadzenie jest bezużyteczne.
Jednym z działań podjętych w ramach prac nad tą ustawą są działania nad ustaleniem
instrukcji kancelaryjnej jako aktu wykonawczego do ustawy.
6.6
Nowe regulacje w Kodeksie Postępowania Administracyjnego
Podstawowa zmiana w kpa ma polegać na wprowadzeniu jednoznacznego zapisu, że sprawy
można załatwiać w sposób elektroniczny. Przewiduje się także wprowadzenie zmian w
procedurze postępowania administracyjnego dotyczących m.in. tzw. profilu zaufanego
ePUAP. Proponuje się, żeby identyfikacja użytkownika systemów teleinformatycznych
udostępnianych przez określone podmioty następowała w wyniku zastosowania nie tylko
kwalifikowanego certyfikatu, ale także profilu zaufanego ePUAP. Tryb tworzenia i
wykorzystania tego profilu, w tym podmioty upoważnione do jego potwierdzania określi
Minister właściwy do spraw informatyzacji w drodze rozporządzenia, biorąc pod uwagę
konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i pewności identyfikacji oraz poufności
wykonywanych czynności.
6.6.1 Regulacje dotyczące postępowania z dokumentami wpływającymi do urzędu
Nowy Kodeks Postępowania Administracyjnego stanowi, że podania i inne dokumenty
(żądania, wyjaśnia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za
pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu oraz za pomocą innych środków komunikacji
elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej
utworzoną na podstawie Ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 64 poz. 565 z późn.
zmianami). Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno być
uwierzytelnione przy pomocy mechanizmów określonych w tej ustawie i zawierać dane w
ustalonym formacie. Organ administracji publicznej jest obowiązany potwierdzić wniesienie
podania, jeżeli wnoszący je tego zażąda. W przypadku wniesienia podania w formie
dokumentu elektronicznego organ jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania przez
doręczenie urzędowego poświadczenia odbioru na wskazany przez wnoszącego je adres
elektroniczny.
6.6.2 Regulacje dotyczące załatwiania spraw w urzędzie
W nowym Kodeksie Postępowania Administracyjnego proponuje się wprowadzić m.in.
przepis mówiący o tym, że sprawy należy załatwiać w formie pisemnej lub w formie
dokumentu elektronicznego (w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o
informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne) doręczanego
środkami komunikacji elektronicznej.
57
6.6.3 Regulacje dotyczące doręczania pism urzędowych
W nowym Kodeksie Postępowania Administracyjnego proponuje się wprowadzić m.in.
przepis mówiący o tym, że doręczanie dokumentów może następować za pomocą środków
komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą
elektroniczną, jeżeli strona lub inny uczestnik postępowania wystąpił do organu administracji
publicznej o doręczenie albo wyraził zgodę na doręczenie mu pism za pomocą tych środków.
Przepis dotyczący skuteczności ma stanowić o tym, że w przypadku doręczenie pisma za
pomocą środków komunikacji elektronicznej doręczenie będzie skuteczne, jeśli w terminie 2
dni od dnia wysłania pisma organ administracji publicznej otrzyma potwierdzenie doręczenia
pisma. W razie nieotrzymania takiego potwierdzenia organ doręcza pismo w sposób
określony w przepisach dla pisma w formie innej niż forma dokumentu elektronicznego (w
rozumieniu przepisów Ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania
publiczne).
Przepis dotyczący dostarczanej informacji będzie stanowił o tym, że w celu dostarczenia
pisma w formie dokumentu elektronicznego organ administracji publicznej powinien przesłać
na adres elektroniczny adresata informację zawierającą: a) wskazanie, że adresat może
odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego, b) wskazanie adresu elektronicznego, z
którego adresat może pobrać pismo i pod którym powinien dokonać potwierdzenia doręczenia
pisma, c) pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, w szczególności sposobu autoryzacji
uwierzytelniania pod wskazanym adresem elektronicznym oraz informacji o wymogu
podpisania urzędowego poświadczenia odbioru we wskazany sposób.
6.6.4 Regulacje dotyczące poświadczania dokumentów
Nowy Kodeks Postępowania Administracyjnego stanowi, że decyzje, postanowienia i
zaświadczenia, które są wydawane przez urząd w formie dokumentów elektronicznych
powinny być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą
ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
6.7
Stan procesu legislacyjnego ustaw wspierających rozwój społeczeństwa
informacyjnego w tym usług i sieci szerokopasmowych
Z materiałów prezentowanych przez Dyrektora Departamentu Informatyzacji MSWiA [20]
wynika, że lista nowelizowanych ustaw jest dość długa, a stan prowadzonych obecnie prac z
zakresu prawa nowych technologii i usług eGovernment jest mocno zróżnicowany.
Ustawa o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących działania
publiczne została przyjęta przez RM i przekazana do Sejmu (zostały zapoczątkowane prace
sejmowe). W powiązaniu ze zmianami wprowadzonymi w tej ustawie znowelizowano trzy
inne ustawy – kodeks postępowania administracyjnego, ustawę Ordynacja podatkowa i
Ustawę o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Do Sejmu wpłynęła też Ustawa o
ewidencji ludności. W sejmie jest już Ustawa o ochronie danych osobowych.
Na forum Komitetu Stałego RM, KERM-u i KRMIiŁ-u były omawiane projekty trzech
ustaw: o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji, o podpisach
elektronicznych, o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw.
Do Rady Ministrów została skierowana Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej, a
Ustawa o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym
Schengen oraz Systemie Informacji wizowej oraz niektórych innych ustaw została przyjęta
przez RM.
58
Przygotowane zostały założenia do ustawy o ponownym wykorzystaniu informacji publicznej
i zaproponowano powiązane z nią zmiany w Ustawie o dostępie do informacji publicznej.
Tworzone są założenia do Ustawy o dowodach osobistych i do Ustawy o zmianie ustawy o
świadczeniu usług drogą elektroniczną.
Na podpis Prezydenta czeka Ustawa o zmianie ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.
Ponadto, są prowadzone prace komisji kodyfikacyjne prawa cywilnego.
59
7.
INSTRUKCJA KANCELARYJNA
7.1
Wprowadzenie
Instrukcja kancelaryjna stanowi dokument zawierający zbiór zasad i przepisów ustalających
sposób postępowania z dokumentami wpływającymi do urzędu administracji publicznej. Jest
utożsamiana z procedurą obsługi dokumentów, ponieważ określa m.in. zasady obsługi pism
urzędowych w jednostce administracji publicznej. Przede wszystkim jednak określa system
kancelaryjny obowiązujący w danym urzędzie, a ponadto sposób rejestracji i załatwiania
spraw oraz postępowania z dokumentacją spraw zakończonych (archiwizacją dokumentów).
Instrukcja określa także wzory formularzy i stempli używanych w danej jednostce
organizacyjnej.
7.2
Obowiązek stosowania instrukcji kancelaryjnej
Instrukcję kancelaryjną mają obowiązek posiadać i stosować wszystkie państwowe i
samorządowe urzędy administracji publicznej wytwarzające materiały archiwalne. Instrukcja
jest zatwierdzana na mocy ustawy o archiwizacji przez Naczelnego Dyrektora Archiwów
Państwowych za pośrednictwem dyrektora właściwego archiwum państwowego. W
przypadku urzędów państwowych i samorządowych Instrukcję zatwierdza do użytku
wewnętrznego kierownik jednostki po uzgodnieniu z właściwym archiwum państwowym.
7.3
Elementy składowe instrukcji kancelaryjnej
Instrukcja kancelaryjna jest tworzona w oparciu o regulamin organizacyjny danej jednostki.
Może być opracowana zarówno przez centralne lub naczelne organy dla wszystkich jednostek
organizacyjnych określonego działu administracji publicznej, jak i przez jednostki
zainteresowane jej wdrożeniem. W skład instrukcji kancelaryjnej wchodzą następujące
zagadnienia:
7.4
a)
określenie systemu kancelaryjnego w danej jednostce,
b)
podział prac kancelaryjnych,
c)
obieg dokumentów,
d)
odbiór korespondencji,
e)
rozdzielanie wpływających pism i przydzielanie ich do odpowiednich działów,
f)
rejestracja pism i zakładanie akt rozpatrywanych spraw,
g)
określenie sposobu załatwiania spraw,
h)
wysyłanie pism,
i)
określenie sposobu porządkowania i przechowywania akt spraw,
j)
określenie wzorów formularzy wymaganych w urzędzie,
k)
określenie pieczątek używanych w urzędzie.
Problemy wymagające rozwiązania w nowej instrukcji kancelaryjnej
Obecnie trwają prace nad opracowaniem nowej instrukcji kancelaryjnej, która ma regulować
zasady przyjmowania i zarządzania elektronicznymi dokumentami zgodnie z obowiązującym
prawem. Założenia nowej instrukcji kancelaryjnej zostały zaprezentowane na konferencji
„Elektroniczna administracja wspólne spojrzenie administracji rządowej i samorządowej”,
60
która odbyła się w siedzibie MSWiA w dniach 17-18 września br. Zgodnie z tymi
założeniami instrukcja ma być jak najbardziej ogólna, ponieważ uważa się, że precyzyjne
zapisy mogą się szybko zdeaktualizować. Nowa instrukcja będzie się składać z trzech części
dotyczących: postanowień ogólnych oraz papierowego i elektronicznego obiegu dokumentów.
Nowa instrukcja jest kierowana zarówno do jednostek, które korzystają lub będą korzystać z
nowoczesnych technologii, jak i do tych, które nie będą stosować z takich rozwiązań. Nowe
rozwiązania techniczne automatyzują proces obsługi spraw i zapewniają możliwość
zarządzania elektroniczną dokumentacją, nie wykluczając możliwości kultywowania
porządku papierowego w urzędzie. Dlatego też nowe przepisy jedynie odwołują się do tych
rozwiązań, nie nakazując ich stosowania. Decyzja, którą technologię stosować (papierową czy
elektroniczną), będzie należała do kierownika jednostki. Jeśli zapadnie decyzja, że
załatwianie spraw w urzędzie będzie się odbywać w oparciu o system teleinformatyczny, to
jednostka będzie mogła pracować na bazie tzw. „odwzorowań cyfrowych”, czyli
elektronicznych kopii dokumentów papierowych.
7.4.1 Elektroniczna kancelaria
Nowa instrukcja powinna być dostosowana do wymogów obsługi interesantów przez Internet.
Oznacza to, że powinna określać zasady i rozwiązania umożliwiające kontakt z urzędem, w
tym zasady dokonywania doręczeń dokumentów drogą elektroniczną. Interesanci powinni
móc korzystać w sposób zdalny z możliwości, które daje elektroniczna kancelaria, takich jak:
-
składanie wniosków i podań przez Internet,
-
otrzymywanie elektronicznej korespondencji z urzędu,
-
wgląd do korespondencji wymienianej z urzędem drogą elektroniczną,
-
wgląd do akt sprawy w celu zapoznania się ze stanem sprawy (na jakim etapie
znajduje się rozpatrywana sprawa).
Funkcjonowanie elektronicznej kancelarii ma wpływ na kształtowanie się relacji obywatela z
urzędem. Ma też bezpośredni wpływ na wizerunek urzędu i kształtowanie się opinii
społecznej dotyczącej korzyści płynących i z informatyzacji urzędów.
7.4.2 Papierowy i elektroniczny obieg dokumentów
Do rozwiązania pozostaje szereg problemów wynikających z faktu, że tradycyjny urząd
„papierowy” długo jeszcze nie będzie w pełni cyfrowy (może nawet nigdy). W praktyce obie
te formy wzajemnie się na siebie nakładają. Może to wynikać zarówno ze specyfiki
niektórych komórek organizacyjnych, czy przyjętej metodologii zarządzania dokumentami
elektronicznymi, jak i braku możliwości skopiowania niektórych dokumentów (np.
dokumentacji budowlanej). W tej sytuacji część akt spraw będzie przekazywanych do
archiwum państwowego w postaci tradycyjnej, a część w postaci cyfrowej. Dualny porządek
komplikuje proces archiwizacji dokumentów. Nowa instrukcja powinna zlikwidować
podwójny obieg dokumentów tzn. jeśli określone kategorie spraw można rejestrować i
przekazywać na kolejne stanowiska w postaci elektronicznej, to należy wykluczyć możliwość
jednoczesnego przekazywania akt takich spraw w postaci papierowej.
7.4.3 Papierowa i elektroniczna korespondencja adresowana imiennie
Niejednoznaczność i dowolność interpretacyjna obecnie obowiązujących przepisów w
zakresie imiennego adresowania korespondencji papierowej nie może być kontynuowana w
61
urzędzie elektronicznym. Nowa instrukcja kancelaryjna powinna precyzyjnie określać, jakie
cechy powinna posiadać wpływająca korespondencją (zarówno papierowa, jak i
elektroniczna), aby mogła być zakwalifikowana jako imienna.
W przypadku korespondencji elektronicznej powinny być podane rodzaje adresów, na które
może wpływać korespondencja (np. dozwolony tylko adres elektronicznej skrzynki
podawczej (ESP), zabronione adresy e-mailowe urzędników podane na stronie BIP). Nowa
instrukcja powinna dodatkowo określać sposób postępowania z dokumentacją przysłaną do
urzędu z pominięciem elektronicznej skrzynki podawczej, ponieważ wiąże się to ze sprawą
przekazywania urzędowego poświadczenia odbioru (UPO).
7.4.4 Postępowanie z dokumentacją spraw zakończonych
W związku z możliwością przetworzenia oryginalnego dokumentu papierowego na postać
cyfrową, nowa instrukcja kancelaryjna powinna wprowadzić możliwość niszczenia
(brakowania) dokumentów (np. podań i wniosków) składanych w formie papierowej po ich
przekształceniu. Kopia dokumentu po zeskanowaniu powinna być opatrzona podpisem
cyfrowym i pieczęcią czasową, a oryginalny dokument papierowy mógłby być jeszcze przez
jakiś czas przechowywany (np. do czasu zakończenia sprawy lub nawet kilka miesięcy po
zakończeniu), potem niszczony.
W urzędzie elektronicznym wszystkie czynności (dekretowanie, opiniowanie, uzgadnianie) są
realizowane za pomocą systemu informatycznego, więc wszystkie dokumenty (decyzje,
postanowienia, zaświadczenia) z wyjątkiem tradycyjnego podania (przed zeskanowaniem)
mają postać elektroniczną. Elektroniczne dokumenty są przechowywane w elektronicznej
teczce (w imiennym pliku), a w papierowej teczce aktowej znajdują się głównie podania
interesantów. W związku z tym w nowej instrukcji kancelaryjnej powinna być wprowadzona
także możliwość brakowania teczek aktowych (np. bezpośrednio lub po kilku miesiącach po
zakończeniu sprawy).
7.5
Regulacje związane z instrukcją kancelaryjną
Mało precyzyjna (w wielu miejscach) dotychczasowa instrukcja kancelaryjna mimo wszystko
dość dobrze opisuje funkcjonowania urzędu w tradycyjnej formie. Ale w przypadku
elektronicznego urzędu, niejasne i sprzeczne czasami reguły działania stanowią poważną
przeszkodę w pracy systemów informatycznych. Dlatego sprawą kluczową jest uregulowanie
w nowej instrukcji kancelaryjnej sposobu postępowania z dokumentami w postaci papierowej
i elektronicznej.
Obecnie mamy cztery osobne instrukcje kancelaryjne: dla organów gmin i związków
międzygminnych, organów powiatu, organów samorządu województwa oraz zespolonej
administracji rządowej w województwie. Do każdej z tych instrukcji, w formie załącznika,
jest dołączony Jednolity Rzeczowy Wykaz Akt (JRWA). Oznacza to, że obecnie nie ma
jednego, wspólnego dla wszystkich organów administracji publicznej JRWA, a istniejące
JRWA są niespójne. Racjonalny sposób informatyzacji administracji publicznej wymusza
uporządkowanie JRWA pod kątem stworzenia jednolitego JRWA dla wszystkich organów i
podmiotów administracji publicznej. Zgodnie z zapowiedzią przedstawiciela
Międzyresortowego Zespołu „Polska cyfrowa” obecnie trwają także prace nad opracowaniem
jednej, wspólnej instrukcji kancelaryjnej dla wszystkich organów i podmiotów administracji
publicznej. Z materiałów prezentowanych przez Dyrektora Departamentu Informatyzacji
MSWiA [20] wynika, że w ramach zmian wprowadzonych do ustawy o zmianie ustawy o
informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne znajdzie się zapis o ustaleniu
instrukcji kancelaryjnej jako aktu wykonawczego do tej ustawy. Z kolei, w nowelizowanej
62
ustawie o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach wprowadzony zostanie przepis
mówiący o tym, że „Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw
administracji publicznej oraz ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego określi w drodze rozporządzenia dla organów i związków międzygminnych, o
których mowa w ust. 2a:
1) instrukcję kancelaryjną określającą szczegółowe zasady i tryb wykonywania czynności
kancelaryjnych w urzędach obsługujących te organy i związki;
2) sposób klasyfikowania i kwalifikowania dokumentacji w formie jednolitych rzeczowych
wykazów akt;
3) instrukcje w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych określających
w szczególności zasady i tryb postępowania z dokumentacją archiwalną.
7.5.1 Funkcje elektronicznego obiegu dokumentów wg nowej instrukcji kancelaryjnej
Elektroniczny obieg dokumentów (EOD) jest realizowany na bazie systemu informatycznego
realizującego funkcjonalność przepływu dokumentów i spraw w urzędzie zgodnie ze
standardową procedurą obiegu pism w danym urzędzie. Zgodnie z nową instrukcją
kancelaryjną w zakres kompetencji i funkcji realizowanych przez system EOD powinny
wchodzić następujące działania:
7.6
a)
rejestracja dokumentów wpływających do urzędu,
b)
przetwarzanie dokumentów papierowych na postać cyfrową,
c)
cyfrowe odwzorowania dokumentów,
d)
znakowanie czasem dokumentów w urzędzie,
e)
obsługa dokumentów wewnętrznych i korespondencji wewnątrz urzędu,
f)
archiwizacja i brakowanie dokumentów,
g)
określanie formy i postaci dokumentów elektronicznych wymienianych z
urzędem,
h)
określenie zasad obsługi dokumentów opatrzonych bezpiecznym podpisem
elektronicznym
i)
określenie zasad
elektronicznego,
j)
określenie zasad opatrywania dokumentów wewnętrznych bezpiecznym
podpisem elektronicznym.
obsługi
dokumentów
bez
bezpiecznego
podpisu
Stan prac nad nową instrukcją kancelaryjną
Obowiązujące obecnie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 r. w
sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych pozwala
wykorzystywać technologie informatyczne, ale nie zwalnia od czynności „papierowych”,
które mogłyby zostać pominięte w wyniku ich zastosowania. Przepisy par. 35.2 instrukcji
kancelaryjnej dla gmin nakazują gromadzenie dokumentacji „na nośnikach papierowych”, a
przepisy par. 6 Rozporządzenia MSWiA z dnia 30 października 2006 r. w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania z dokumentami elektronicznymi (Dz. U. 2006 nr 206
poz. 1518) - gromadzenie dokumentów przy użyciu systemu teleinformatycznego. Taka
regulacja skutkuje dublowaniem dokumentacji, co prowadzi do spowolnienia procesu
załatwiania spraw i zniechęca do informatyzacji.
63
W związku z zaistniała sytuacją, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych (NDAP) w
porozumieniu z MSWiA powołały w marcu 2009 r. grupę roboczą mającą za zadanie
przygotowanie wstępnego projektu instrukcji kancelaryjnej w drodze konsultacji z
podmiotami, w których wdrożono, wdraża się lub planuje się wdrożyć elektroniczny system
zarządzania dokumentacją (EZD). Oprócz przedstawicieli MSWiA, NDAP w skład grupy
wchodzą przedstawiciele urzędów miast w Częstochowie, Łodzi, Poznaniu, Siemianowicach,
Warszawie i Zabrzu, Urzędów Wojewódzkich (województwa podlaskiego, wielkopolskiego i
małopolskiego), Archiwum Państwowego w Krakowie oraz zainteresowani projektem
przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Gospodarki, Naczelnego
Sądu Administracyjnego i Sejmu.
Ponadto, opracowywany jest projekt nowej ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który zakłada wprowadzenie zmian
także w Kodeksie Postępowania Administracyjnego (kpa) oraz w ustawach”: o narodowym
zasobie archiwalnym i archiwach, o samorządach (wojewódzkim, powiatowym i gminnym), o
wojewodzie i administracji rządowej w województwie, o ordynacji podatkowej, o podpisie
elektronicznym oraz w Prawie o ruchu drogowym.
64
8.
WNIOSKI KOŃCOWE
Rozwój sieci i usług szerokopasmowych, w tym sieci z dostępem do usług administracji
publicznej za pośrednictwem Internetu, stanowi od kilku lat priorytetowe przedsięwzięcie
Komisji Europejskiej. Dyskutowany, podczas szczytu Rady Europy w Brukseli w dniach 1920 marca br., europejski antykryzysowy plan działań naprawczych w gospodarce zakłada
wyasygnowanie z kasy unijnej dodatkowo 1 mld euro ratunkowego pakietu
infrastrukturalnego, przeznaczonego na poprawę dostępności do usług szerokopasmowych. W
planie tym chodzi przede wszystkim o wdrożenie i upowszechnienie nowych technologii
poprawiających efektywność, bezpieczeństwo i konkurencję, których dotąd nie zapewniały
mechanizmy wolnorynkowe.
W dokumentach końcowych z marcowego szczytu Rady Europy nie wymieniono
konkretnych projektów związanych z rozwojem sieci szerokopasmowych, natomiast Państwa
Członkowskie miały przedstawić opinie na ten temat w ciągu kilkunastu tygodni. W
dokumentach końcowych szczytu, Komisja Europejska została zobowiązana do
przedstawienia (w porozumieniu z zainteresowanymi podmiotami) strategii rozwoju sieci
szerokopasmowych do końca bieżącego roku.
Tematyka usług szerokopasmowych przewija się od dawna we wszystkich dyskusjach o
wpływie technologii informacyjnych na rozwój gospodarczy i cywilizacyjny Wspólnoty i
dominuje w dokumentach ugruntowujących Strategię Lizbońską.. Uzasadnia też potrzebę
kolejnej reformy pakietu regulacyjnego dla sektora sieci i usług łączności elektronicznej.
Przyjęcie strategii rozwoju sieci szerokopasmowych jest niezbędne dla rozstrzygnięcia, w jaki
sposób obywatel UE uzyska w najbliższej przyszłości dostęp do nowych usług
informacyjnych. Kluczową kwestią w tym przedsięwzięciu będzie ustalenie podziału ryzyka
inwestycyjnego między sektor publiczny i prywatny.
Angażowanie środków publicznych w budowę sieci szerokopasmowych jest praktykowane od
dłuższego czasu na przekór liberalnym poglądom, że konkurencyjny rynek wszystko załatwi.
Wiele państw UE, w tym także Polska, zdecydowało się finansować projekty, w których rolę
inwestorów pełnią JST, szczególnie, że są na ten cel fundusze unijne. Należy podkreślić, że
dopiero od niedawna w ramach infrastrukturalnych projektów szerokopasmowych zaczęto
budować w Polsce sieć szerokopasmową w pełnym tego słowa znaczeniu, chociaż jeszcze na
niewielką skalę.
Rozwój usług i sieci szerokopasmowych w Polsce cechuje znaczne opóźnienie nie tylko w
stosunku do światowych liderów w tej dziedzinie (Japonii, Korei, Stanów Zjednoczonych),
ale także liderów europejskich (Holandii, Danii, Szwecji, Finlandii). Dla zdynamizowania
działań w tym sektorze rynku telekomunikacyjnego zostały podjęte w ostatnim roku nowe
inicjatywy rządowe – powołany Międzyresortowy Zespół ds. Realizacji Programu „Polska
cyfrowa”, uruchomiony program „Polska cyfrowa” i opracowana nowa strategia – „Strategia
rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013”. Ponadto zostały
nowelizowane niektóre ustawy, w tym ustawa o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne oraz przygotowany projekt ustawy o wspieraniu rozwoju
usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji. W przygotowaniu jest też nowa
instrukcja kancelaryjna dla elektronicznego obiegu dokumentów w urzędzie administracji
publicznej.
Powołanie Międzyresortowego Zespołu było podyktowane potrzebą spójnego wdrażania
zadań zawartych w Strategii. Nowa strategia, jako dokument programowy o charakterze
ogólnym, określa wizję misję oraz strategiczne kierunki jego rozwoju. Zawiera propozycje i
65
rekomendacje zadań, które mają zostać podjęte przez władze publiczne i podmioty prywatne,
a nie szczegółowy plan działań. W nowej strategii odstąpiono od wyznaczania sztywnego
harmonogramu działań na rzecz cyklicznej, corocznej ewaluacji dokonań, ponieważ działania
w obszarze społeczeństwa informacyjnego są przeważnie rozciągnięte w czasie i mają
najczęściej charakter ciągły.
Nowa Strategia określa kluczowe pola aktywności władz publicznych oraz wskazuje działania
niezbędne do zdynamizowania procesu rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Została
obdarzona wstępnym, wysokim poziomem akceptacji i zaufania społecznego. Uzyskała
mandat realizacyjny ze strony Rady Ministrów. Niewykorzystanie szansy rozwoju
informatycznego kraju, jaki stwarza program „Polska cyfrowa” spowoduje bardzo negatywne
skutki dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego w przyszłości i na wiele lat zablokuje
działania w tym obszarze.
Za wdrażanie działań zapisanych w Strategii są odpowiedzialne organy administracji
publicznej (centralnej, regionalnej, lokalnej). We wdrażaniu uczestniczą organizacje
pozarządowe, instytucje naukowo-badawcze, środowiska zawodowe oraz przedsiębiorstwa i
obywatele. W niektórych przedsięwzięciach wymagających wsparcia lub koordynacji działań,
rolę koordynatora pełni Departament Społeczeństwa Informacyjnego MSWiA wspierając
określone inicjatywy finansowo, kadrowo lub organizacyjnie. Do zadań tego departamentu
należy także ocena stanu wdrożenia celów strategii. W tym zakresie departament organizuje
przeglądowe spotkania z przedstawicielami innych ministerstw, na których pozyskuje
informacje o realizowanych działaniach i stopniu ich zaawansowania, zasadach ewaluacji
oraz planach na przyszłość. Wykaz przykładowych działań podjętych dotychczas w trzech
głównych obszarach: państwo, gospodarka oraz człowiek przedstawiono w tabeli 7, 8 i 9.
Spośród prac na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego, realizowanych pod patronatem
MSWiA, na uwagę zasługują projekty realizowane w ramach 7. i 8. osi priorytetowej PO IG,
w szczególności projekt ePUAP i pl.id. W obszarze wdrażania usług Administracji na uwagę
zasługuje uruchomienie przez Ministerstwo Finansów w kwietniu 2009 r. usługi składania
deklaracji podatkowych drogą elektroniczną bez konieczności stosowania kwalifikowanego
podpisu elektronicznego.
Program „Polska cyfrowa” został uruchomiony w celu upowszechnienia szerokopasmowego
dostępu do Internetu m.in. poprzez pobudzenie rozwoju inwestycji w infrastrukturę
telekomunikacyjną, zniesienie barier prawnych, administracyjnych i technicznych oraz
stworzenie dogodnych warunków dla efektywnego wykorzystywania środków unijnych
przeznaczonych na ten cel. W pierwszym raporcie ze swojej działalności, Międzyresortowy
Zespół ds. Realizacji Programu „Polska cyfrowa” zawarł m.in. rekomendacje, mające ułatwić
budowę sieci szerokopasmowych oraz rozwój usług elektronicznych. Najważniejsze z nich
dotyczyły zmiany przepisów prawnych oraz stworzenia mechanizmów koordynacji działań w
zakresie inwestycji w infrastrukturę szerokopasmowego dostępu do Internetu. Na ich
podstawie został opracowany projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji, projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o
informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. nr 64, poz.
565 z późn. zm.) oraz szereg innych projektów ustaw, które mają kluczowe znaczenie dla
rozwoju infrastruktury społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Ponadto została podjęta
inicjatywa MSWiA wydania nowej instrukcji kancelaryjnej oraz inicjatywa Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego - opracowania projektu ustawy o usługach
audiowizualnych, w której zostaną zaimplementowane postanowienia unijnej dyrektywy
dotyczące tych usług.
66
W zatwierdzonym przez Komitet Rady Ministrów i przekazanym pod obrady Sejmu projekcie
ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji
wprowadzono przepisy stanowiące o tym, że:
a)
w celu pobudzenia prywatnych inicjatyw inwestycyjnych, JST będą mogły
budować infrastrukturę i prowadzić działalność telekomunikacyjną na swoim
terenie w ramach zadań własnych,
b)
budować infrastrukturę i prowadzić działalność telekomunikacyjną będą mogły
także
przedsiębiorstwa
użyteczności
publicznej
(przedsiębiorstwa
energetyczne i wodno-kanalizacyjne),
c)
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej mają prawo korzystania z istniejącej
infrastruktury oraz obowiązek udostępniania swojej infrastruktury
przedsiębiorcom telekomunikacyjnym dla ich podstawowej działalności,
d)
zgodnie z zasadą otwartej sieci, z sieci wybudowanej ze środków publicznych
będą mogli korzystać zainteresowani operatorzy i przedsiębiorcy
telekomunikacyjni.
Projekt wprowadza ułatwienia w lokalizacji inwestycji w zakresie budowy regionalnych sieci
szerokopasmowych poprzez skrócenie ścieżki inwestycyjnej. To ułatwienie ma na celu
efektywne i pełne wykorzystanie funduszy unijnych. Ułatwienia dotyczą także dostępu do
gruntów Skarbu Państwa i JST oraz gruntów i prywatnych. Projekt wprowadza również
ułatwienia w dostępie do budynków i nieruchomości na potrzeby telekomunikacji (tzw. prawo
drogi). Rozszerza katalog podmiotów, mogących żądać prawa drogi, o JST i przedsiębiorstwa
użyteczności publicznej prowadzące działalność telekomunikacyjną. Projekt liberalizuje
przepisy dotyczące zajęcia pasa drogowego dla potrzeb infrastruktury telekomunikacyjnej
(zarządca drogi nie może nie wyrazić zgody na zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia
infrastruktury) i zmniejsza opłaty za zajęcie pasa drogowego na ten cel. Wprowadza na
zarządców dróg obowiązek lokalizowania kanałów telekomunikacyjnych w pasie drogowym
przy okazji budowy i rozbudowy dróg publicznych.
Projekt ustawy sankcjonuje odrębną własność elementów infrastruktury telekomunikacyjnej,
w szczególności własność poszczególnych włókien w kablu światłowodowym. Ustanawia
Krajowy Fundusz Cyfrowy (tworzony w BGK), jako państwowy fundusz celowy, którego
dysponentem czyni Prezesa UKE. Ustawa zmienia kilkanaście innych ustaw.
Ustawa o wspieraniu rozwoju usługi i sieci szerokopasmowych jest postrzegana jako
narzędzie polityki rządu w walce ze skutkami kryzysu ekonomicznego. Istotnym elementem,
przyjętego przez Rząd RP „Planu stabilności i rozwoju – wzmocnienie gospodarki Polski
wobec światowego kryzysu gospodarczego”, jest zwiększenie popytu inwestycyjnego w
sektorze telekomunikacji, szczególnie poprzez działania mające na celu przyspieszenie
inwestycji współfinansowanych ze środków UE oraz zniesienie barier dla inwestycji w
infrastrukturę teleinformatyczną. Ten plan ma za zadanie zapewnić ogólnopolski dostęp do
Internetu szerokopasmowego, ze wskazaniem przyspieszenia budowy sieci nowej generacji
(NGN/NGA), zapewniającej użytkownikom końcowym dostęp do Internetu (głównie
światłowodowy) przy dużo wyższej niż dotychczas przepustowości (rzędu 10 Mb/s).
W przypadku nowelizowanej ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących
zadania publiczne, na etapie rekomendacji zakładano, że zmiany obejmą m.in. kwestie
dotyczące: celu oraz jej zakresu podmiotowego i przedmiotowego, słownika, Krajowej
Ewidencji Systemów Informatycznych i Rejestrów Publicznych, odpłatności/nieodpłatności
za usługi A2A oraz roli Planu Informatyzacji Państwa i Rady Informatyzacji. W toku prac nad
tym projektem działania legislacyjne koncentrowały się na kwestiach, takich jak:
67
a)
ujednolicenie zasad komunikacji z podmiotami publicznymi w Polsce,
b)
uregulowanie platformy ePUAP jako najważniejszej, lecz nie jedynej
platformy komunikacji elektronicznej z podmiotami publicznymi (zarówno
B2A i C2A, jak i A2A,
c)
neutralność technologiczna rozwiązań,
d)
Krajowe Ramy Interoperacyjności,
e)
ujednolicenie zasad wymiany dokumentów w eAdministracji,
f)
wspólna ramowa instrukcja kancelaryjna dla organów
terytorialnego i administracji rządowej w województwie,
g)
podpis cyfrowy (nie tylko kwalifikowany),
h)
elektroniczne postępowania administracyjne.
samorządu
Jednym z działań, podjętych w ramach prac nad tą ustawą były prace nad ustaleniem
instrukcji kancelaryjnej jako aktu wykonawczego do tej ustawy. Postępujący proces
informatyzacji sektora publicznego wymusza zmiany dotychczasowego modelu instrukcji
kancelaryjnej oraz Jednolitych Rzeczowych Wykazów Aktów (JRWA). Obowiązująca
obecnie instrukcja kancelaryjna jest postrzegana jako bariera w procesie informatyzacji
urzędów, w istotny sposób hamująca, a według niektórych wręcz uniemożliwiająca
informatyzowanie urzędów w sposób racjonalny wskutek wymuszania podwójnego obiegu
dokumentów (papierowego i elektronicznego). Paradoksalnie, wraz z wdrożeniem
elektronicznego obiegu dokumentów przybywa pracy urzędnikom informatyzowanych
jednostek. Oprócz obiegu elektronicznego konieczne jest utrzymywanie papierowego obiegu
dokumentów, ponieważ obowiązujące obecnie przepisy nie pozwalają na likwidację
papierowych teczek. Muszą być one utrzymane nawet wtedy, gdy są w nich przechowywane
„papierowe podania” i „papierowe decyzje” stanowiące wydruki z oryginalnych dokumentów
elektronicznych wytwarzanych w urzędzie i poświadczonych podpisem cyfrowym.
Zgodnie z zawartą w raporcie rekomendacją Międzyresortowego Zespołu dotyczącą
koordynacji działań, z inicjatywy UKE została utworzona nieformalna platforma współpracy,
nazwana Krajowe Forum Szerokopasmowe, grupująca wszystkie strony zaangażowane w
proces budowy szerokopasmowej infrastruktury telekomunikacyjnej (rządu, samorządów,
regulatora rynku, operatorów sieci telekomunikacyjnych oraz instytucji finansowych i
organizacji pozarządowych).
Na podstawie zawartego w raporcie wniosku, stwierdzającego, że zapewnienie dostępu do
infrastruktury nie jest wystarczającym warunkiem powszechnego wykorzystywania usług
szerokopasmowych, dodatkowo rozszerzono zakres programu „Polska cyfrowa” o dwa
obszary: działania edukacyjne sprzyjające eIntegracji oraz działania mające na celu
rozszerzenie oferty usług i treści cyfrowych i powołano dwie grupy robocze złożone z
przedstawicieli organów centralnych. Ich zadaniem jest zidentyfikowanie obszarów
priorytetowych i wypracowanie planu działań nakierowanych na rozwój kompetencji
użytkownika (edukacji).
Administracja publiczna stosuje zróżnicowane instrumenty i narzędzia do realizacji zadań
nakreślonych w Strategii. Podstawowym instrumentem znajdującym się w gestii organów
centralnych (ministerstw) jest tworzenie warunków prawnych dla rozwoju społeczeństwa
informacyjnego w Polsce (ustaw, rozporządzeń). Ważnym narzędziem jest wydatkowanie
krajowych i europejskich środków finansowych oraz dostarczanie usług publicznych. Istotne
68
są również sprawy związane z promocją technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz
propagowaniem korzyści związanych z ich stosowaniem.
W ramach wsparcia działań Strategii, z funduszy strukturalnych UE na lata 2007-2013,
zarezerwowano środki na kwotę przekraczającą 4,3 mld euro, dostępne w ramach trzech
programów unijnych: PO IG, RPO i PO RPW. W Programie Operacyjnym Innowacyjna
Gospodarka (priorytet 8) – kwotę 1,42 mld euro na przeprowadzenie działań inwestycyjnych
w strukturę teleinformatyczną i wsparcie przedsiębiorców oraz kwotę 0,6 mld euro w ramach
priorytetu 2: „Infrastruktura sfery B+R”, w którym przewidziano realizację działania 2.2:
„Wsparcie tworzenia wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych” oraz działania
2.3: „Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury teleinformatycznej nauki.”
W budżecie Regionalnych Programów Operacyjnych zaplanowano kwotę 1,29 mld euro na
budowę infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, a w Programie Operacyjnym Rozwój
Polski Wschodniej – kwotę 0,3 mld euro na realizację zadań priorytetu 2: „Infrastruktura
społeczeństwa informacyjnego”.
69
9.
DOKUMENTY ZWIĄZANE
[1]
Projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w
telekomunikacji oraz zmianie niektórych ustaw
[2]
Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnegow Polsce do roku 2013; MSWIA;
grudzie 2008
[3]
grudzie 2008, Załącznik 1: Analiza obecnego stanu społeczeństwa informacyjnegow
Polsce
[4]
grudzie 2008, Załącznik 2: Dokumenty zebrane oraz stworzone podczas dyskusji
tematycznych i środowiskowych na tematy związane z rozwojem społeczeństwa
informacyjnegow Polsce
[5]
grudzie 2008, Załącznik 3: Priorytety rozwoju społeczeństwa informacyjnegow opinii
internautów
[6]
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015
[7]
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
[8]
Strategiczny Plan Rządzenia
[9]
Plan stabilności i rozwoju – wzmocnienie gospodarki Polski wobec światowego
kryzysu gospodarczego
[10]
UKE: Diagnoza rynku szerokopasmowego w Polsce – zasadność i zakres interwencji
publicznej
[11]
Założenia do projektu ustawy o modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnych na
obszarze kraju
[12]
PIIP: Analiza prawna projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmianie niektórych ustaw
[13]
M. Kępiński; Rada Legislacyjna: Opinia o projekcie ustawy o wspieraniu rozwoju
usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji
[14]
Opinia Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji o projekcie ustawy o wspieraniu
rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji oraz zmianie niektórych
ustaw
[15]
Uwagi PTK Centertel do projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
szerokopasmowych w telekomunikacji
[16]
Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o.: Uwagi do dokumentu „Diagnoza rynku
szerokopasmowego w Polsce – zasadność i zakres interwencji publicznej”
[17]
W. Marciński; Departament Społeczeństwa Informacyjnego MSWiA; Program
“Polska Cyfrowa” jako narzędzie implementacji Strategii rozwoju społeczeństwa
informacyjnego do roku 2013; Katowice 23 merzec 2009 r.
[18]
W. Drożdż: Przewodniczący Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu
„Polska cyfrowa”: Rozwój społeczeństwa informacyjnego – współpraca rządu i
samorządu
70
[19]
Protokół z przebiegu obrad posiedzenia Rady Ministrów do spraw Informatyzacji i
Łączności w dniu 30 lipca 2009 r.
[20]
W. R. Wiewiórowski: Nowe regulacje prawne w e-administracji; MSWiA 2009
(wersja z 28 października 2009 r.)
[21]
K. Schmidt: Stan prac nad nową instrukcją kancelaryjną współpraca MSWiA i NDAP;
Informatyzacja administracji publicznej – konferencja MSWiA 17-18 września 2009
r.; Zegrze pod Warszawą
[22]
Studium wykonalności dla projektu pt. „System Informacyjny o infrastrukturze
szerokopasmowej i portal Polska Szerokopasmowa”; PO IG 2007-2013, Priorytet 7:
„Społeczeństwo informacyjne – budowa elektronicznej administracji”
[23]
Raport z prac Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska cyfrowa”;
Warszawa, marzec 2009 r.
[24]
Drugi raport z prac Międzyresortowego Zespołu ds. realizacji programu „Polska
cyfrowa”; Warszawa, projekt 1.1 z dnia 2 listopada 2009 r.
[25]
Załącznik nr 1: Informacja ośrodkach unijnych i budżetowych przeznaczonych na eintegrację w regionalnych programach operacyjnych
71
10. UŻYWANE SKRÓTY
A2A
Administration to Administration
Komunikacja między jednostkami administracji publicznej
B2A
Business to Administration
Komunikacja między przedsiębiorstwem i jednostką administracji publicznej
BIP
Biuletyn Informacji Publicznej
BSA
Bitstream Access
Dostęp do lokalnej pętli abonenckiej poprzez dostęp do węzłów sieci
telekomunikacyjnej na potrzeby sprzedaży usług szerokopasmowej transmisji
danych
BGK
Bank Gospodarstwa Krajowego
CEPIK
Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców
CERT
Computer Emergency Response Team
Zespół powołany do reagowania na zdarzenia naruszające bezpieczeństwo w
Internecie
CIP
Competitiveness and Innovation Framework Programme
Program Ramowy na rzecz Konkurencyjności i Innowacji
C2A
Citizens to Administration
Komunikacja między obywatelem i jednostką administracji publicznej
ECDL
European Computer Driving Licence
Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych
EOD
Elektroniczny Obieg Dokumentów
EZD
Elektroniczny System Zarządzania Dokumentacją
EWD
Elektroniczna Wymiana Dokumentów
ePUAP
Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej
FP7
The Seventh Framework Programme
7. Program Ramowy
ESP
Elektroniczna Skrzynka Podawcza
GDDKiA
Generalna Dyrekcja Dróg krajowych i Autostrad
GEANT
Główna europejska sieć komputerowa łącząca uczelnie i naukowców
przeznaczona do badań i edukacji
GIS
Geographic Information System
System informacji geograficznej
GUS
Główny Urząd Statystyczny
GSM
Global System for Mobile
Cyfrowy system telefonii komórkowej tzw. drugiej generacji
72
HSW
Hardware Security Module
Sprzętowy moduł kryptograficzny
ICT
Information Communication Technology
Technologie informacyjne i komunikacyjne
IDABC
Interoperable Delivery of European eGovernment Services to public
Administration, Businesses and Citizens
Wspólnotowy program dostarczania
przedsiębiorcom i urzędom
usług
eGovernment
JRWA
Jednolity Rzeczowy Wykaz Akt
JST
Jednostka Samorządu Terytorialnego
KE
Komisja Europejska
KERM
Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów
KPA
Kodeks Postępowania Administracyjnego
KPK
Krajowe Punkty Kontaktowe
KRMIiŁ
Komitet Rady Ministrów ds. Informatyzacji i Łączności
MŚP
Małe i Średnie Przedsiębiorstwa
NDAP
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
NGN
Next Generation Network
obywatelom,
Sieć nowej generacji
NGN/A
Next Generation Network/Access
Sieć nowej generacji/Dostęp nowej generacji
NSS
Narodowa Strategia Spójności
NSRO
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
PIIT
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
PIONIER
Polski Internet Optyczny – ogólnopolska sieć światłowodowa łącząca główne
ośrodki akademickie w kraju, służąca do celów naukowych
PIOZ
Program Informatyzacji Ochrony Zdrowia
PO IG
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
PO RPW
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
PPP
Partnerstwo Publiczno-Prywatne
PT
Prawo Telekomunikacyjne
PTC
Polska Telefonia Cyfrowa
PTK
Polska Telefonia Komórkowa (Centertel)
PUW
Polski Uniwersytet Wirtualny
RCL
Rządowe Centrum Legislacji
RM
Rada Ministrów
73
RPO
Regionalne Programy Operacyjne
RSI
Regionalne Strategie Innowacyjne
SEPA
Single Euro Payments Area
Jednolity Obszar Płatności w Euro
SOA
Service Oriented Architecture
Architektura zorientowana na usługi
SI NSRO
System Informatyczny Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia
STAP
Sieć Teleinformatyczna Administracji Publicznej
TESTA II
TransEuropean Services for Telematics between Administrations
Paneuropejska platforma do realizacji usług telematycznych między urzędami i
instytucjami administracji publicznej
UE
Unia Europejska
UKE
Urząd Komunikacji Elektronicznej
UMTS
Universal Mobile Telecommunication Standard
System komórkowy tzw. trzeciej generacji
UPO
Urzędowe Poświadczenie Odbioru
WIOŚ
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
W3C
World Wide Web Consortium
Międzynarodowe Konsorcjum zajmujące się rozwijaniem standardów sieci
internetowej
ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
xDSL
„x” Digital Subscriber Line
Rodzina cyfrowych technologii dostępowych umożliwiających świadczenie
usług szerokopasmowych przy wykorzystaniu istniejących „par miedzianych”
74

Opracowanie - Instytut Łączności

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wzór wypowiedzenia umowy - Telekomunikacja Cyfrowa

DZIAŁY KSIĘGOZBIORU CZYTELNI KOMPUTEROWEJ 1

Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w

OBLICZA INTERNETU OBLICZA INTERNETU

Informatyzacja administracji publicznej w Polsce w świetle polityki

Generuj PDF - Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich

Zaangażowanie gminnych samorządów w

Strona Internetowa Portalu Informacyjnego dostępna jest pod

informacja publiczna czy wykluczenie cyfrowe