docProtokół Nr XXXVIII/2014 z Uroczystej Sesji Rady Powiatu
download 
Reklamacja Transkrypt
Protokół Nr XXXVIII/2014 z Uroczystej Sesji Rady Powiatu
Protokół Nr XXXVIII/2014 z Uroczystej Sesji Rady Powiatu Działdowskiego IV Kadencji odbytej 28 czerwca 2014 roku w sali Miejskiego Domu Kultury w Działdowie ul. Jagiełły 13 pod przewodnictwem Przewodniczącego Rady Powiatu Działdowskiego Władysława Kubińskiego Obrady trwały 12.00 – 14.00 Początek uroczystości przed budynkiem Starostwa Powiatowego w Działdowie ul. Jagiełły 6/8. Hejnał miasta z wieży ratusz Koncert Młodzieżowej Orkiestry Dętej Ochotniczej Straży Pożarnej z Lidzbarka Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na budynku Starostwa Powiatowego ul. Jagiełły 6/8 w Działdowie. Na tablicy znajdują się nazwiska: Roman Dmowski, gen. Broni Józef Haller, Ignacy Jan Paderewski, Marszałek Józef Piłsudski, którzy byli współtwórcami Odrodzenia Państwa Polskiego w 95 rocznicę podpisania Traktatu Wersalskiego przywracającego Polsce Zimie Działdowską. Na tablicy są także obywatele, którzy tworzyli zręby Powiatu Działdowskiego 1) Tadeusz Bogdański ziemianin właściciel Myśląt Prezes Polskiej Rady Ludowej. Przewodniczył stronie Polskiej na Konferencji Polsko-Niemieckiej w Myślętach 30 lipca 1919 r. Konferencja ta wypracowała sposób przekazania Działdowszczyzny Polsce. Postanowienia weszły w życie 10.01.1920 r. 2) Dr. Jan Dominik Bogocz pierwszy Starosta Powiatu Działdowskiego. Inicjator sprowadzenia Polaków wyznania ewangelickiego z ziemi Cieszyńskiej i innych regionów Polski na teren Działdowszczyzny w celu repolonizacji ludności mazurskiej. 3) Emilia Sukertowa – Biedrawina. Podjęła próbę repolonizacji Działdowskich Mazurów wraz z przybyłym z Cieszyna i innych regionów Polski ewangelików. Z jej inicjatywy powstał Dom Ludowy, została wydana Gazeta Mazurska i wiele innych inicjatyw, w których brała udział np. Seminarium Nauczycielskie. 4) Leon Wojnowski: Pełnomocnik Wojewody Pomorskiego do utworzenia Powiatu Działdowskiego. Uczestnik Konferencji w Myślętach. Działacz Polskiej Rady Ludowej. Poświęcenie tablicy pamiątkowej przez ks. Zdzisława Syldatk z Parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie Wpisanie zaproszonych gości do księgi pamiątkowej „Święta Powiatu Działdowskiego” Przemarsz na Uroczystą Sesję Rady Powiatu Działdowskiego do Miejskiego Domu Kultury w Działdowie ul. Jagiełły 13. 1 Wręczenie reprintów polskiego tekstu Traktatu Wersalskiego gościom przybyłym na uroczystość. Stan osobowy Rady wynosi: 17 radnych W sesji brało udział: 17 radnych. /Lista obecności radnych stanowi załącznik do niniejszego protokół/. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński „Otwieram Uroczystą Sesję Rady Powiatu Działdowskiego” . W dniu dzisiejszym obchodzimy po raz pierwszy Święto Powiatu Działdowskiego ustanowione Uchwałą Rady Powiatu z dnia 18 grudnia 2013 roku w nawiązaniu do bardzo ważnej daty dla świata, Europy, Polski i Działdowszczyzny, którą jest 28 czerwca 1919 roku dzień podpisania Traktatu Wersalskiego, którego 95 rocznicę obchodzimy w dniu dzisiejszym. Jestem zaszczycony, że w imieniu Rady Powiatu, Pana Starosty i swoim własnym mogę przywitać Państwa na tej uroczystości. Witam wszystkich tu obecnych ze szczególną, antencją chciałbym przywitać gości z poza terenu Działdowszczyzny a mianowicie: 1. Senatora– Stanisława Gorczycę – przedstawiciel Prezydenta RP 2. Wicewojewodę Warmińsko -Mazurskiego – Grażynę Kluge oraz Radcę Wojewody Warmińsko- Mazurskiego - Bogumiła Osińskiego 3. Posła na Sejm – Stanisława Żelichowskiego 4. Radną Sejmiku Województwa Warmińsko – Mazurskiego – Teresę Nowakowską 5. Państwa Elżbietę i Gabriela Chojak 6. Brata Kazimierza Sulej – Ekwadoru 7. Przewodniczącego Rady Powiatu Bartoszyckiego – Mariusz Pilas 8. Ks. Dziekana Kanonika Adama Filarskiego wraz z duchowieństwem Działdowa 9. Kombatantów: Adama Beksa, Czesława Galińskiego, Feliksa Jasińskiego, Adama Konicera, Zygmunta Świniarskiego, Czesławę i Jana Zyburów 10. Burmistrzów i Wójtów Gmin 11. Przewodniczących Rad 12. Radnych obecnej i poprzednich kadencji 13. Kierowników Służb Inspekcji i Straży 14. Pracowników Urzędów Samorządowych 15. Przedstawicieli Mediów 16. a szczególnie mieszkańców powiatu działdowskiego i innych gości których nie wymieniłem. Z okazji dzisiejszej uroczystości dotarły na moje ręce listy. Jeden chciałbym odczytać z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wiceministra Bogusława Winid. Wiceminister był proszony, ponieważ jego pradziad był kartografem podczas Wersalu, który wytyczał granice, m.in. granice Działdowa na konferencji Wersalskiej. Pan Wiceminister chciał wziąć udział, ale nie mógł. Przesyła książkę w języku angielskim. Odczytał list. Szanowny Panie Przewodniczący Dziękuje bardzo za zaproszenie na organizowane w Działdowie 28 czerwca br. uroczystości upamiętniające podpisanie Traktatu Wersalskiego. Niestety ze względu na zaplanowane 2 wcześniej obowiązki służbowe nie będę mógł wziąć udziału w planowanym przez Państwa przedsięwzięciu. Korzystając z okazji chciałbym jednak przekazać wyrazy swojego uznania i poparcia dla prowadzonych przez Państwa działań, które kultywują pamięć o tak ważnych w historii Polski wydarzeniach. Traktat wraz z innymi układami paryskiej konferencji pokojowej kończył bowiem I wojnę światową i ustalał podział polityczny Europy z określeniem przebiegu większości granic. Na mocy jego postanowień Działdowo wraz z okolicznymi miejscowościami weszło w skład odradzającej się Rzeczpospolitej. Podjęta przez Radę Powiatu Działdowskiego decyzja o organizowaniu obchodów Święta Powiatu Działdowskiego w rocznicę podpisania Traktatu stanowi doskonały przykład pielęgnowania polskiej historii. Jednocześnie informuję, iż MSZ przygotowało publikację o tradycjach polskiej dyplomacji w latach 1918-1939, w której przypomina postacie Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego. Roman Dmowski będąc prezesem Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu i Ignacy Paderewski premier i minister spraw zagranicznych RP reprezentowali Polskę na konferencji pokojowej, a ich podpisy składne w imieniu Rzeczypospolitej widniały na oryginale Traktatu Wersalskiego. Byłbym wdzięczny za przyjęcie jednego egzemplarza wydawnictwa, który – mam nadzieję – będzie pomocny w prowadzonych przez państwa działaniach. Za bardzo ciekawą uważam również inicjatywę przygotowania reprintów Traktatu i wręczenia ich przybyłym gościom. Będą niezmiernie wdzięczny za przesłanie również do MSZ jednego z reprintów, który mógłby zostać wykorzystany w prowadzonych przez Ministerstwo projektach promocyjnych i informacyjnych. Poprosił Pana Senatora o odczytanie listu od Prezydenta RP. Senator Stanisław Gorczyca Szanowany Panie Pośle, Pani Wojewodo, Panowie Starostowie, Panie Przewodniczący, Wysoka Rado, Panie Burmistrzu. Proszę Państwa Pan Prezydent bardzo chciał uczestniczyć w dzisiejszej uroczystości. Nadesłał list, który odczytam. W nagłówku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 28 czerwiec 2014 rok, adresowany do uczestników obchodów 95 rocznicy podpisania Traktatu Wersalskiego w Działdowie. Szanowni Państwo! 95 lat temu, z chwilą podpisania traktatu wersalskiego, istnienie Polski na mapie Europy zostało oficjalnie uznane przez ówczesną międzynarodową społeczność. Ten traktat stanowił gwarancję odrodzenia i bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Dla ziemi działdowskiej jego rozstrzygnięcia miały wyjątkowo namacalny wymiar. Dzięki włączeniu w granice Rzeczypospolitej, mieszkańcy Działdowszczyzny mogli nareszcie nie tylko czuć się Polakami, pamiętać o polskości i trwać przy niej, ale też z dumą legitymować się polskim obywatelstwem. Niepodległa Polska wyrosła nie tylko z czynu legionowego i walki na polach I wojny światowej. Wyrosła także ze skutecznych negocjacji prowadzonych przez ludzi tego formatu co premier Ignacy Jan Paderewski czy Roman Dmowski. Decyzje, które zapadły w Wersalu, zmieniały losy narodów, społeczności i jednostek. Polscy polityki osiągnęli wtedy sukces trudny do przecenienia. Uzyskali międzynarodowe uznanie polskiej podmiotowości, polskich praw i granic. Nie udałoby się to bez wcześniejszego umiędzynarodowienia sprawy polskiej. Mądrzy patrioci przez całe dekady przekonywali Europę, Stany Zjednoczone, światową opinię publiczną, że sprawa polskiej niepodległości spleciona jest z uniwersalna sprawą 3 wolności i samostanowienia narodów. Ta konsekwentna postawa przyniosła w Wersalu korzystne dla Ojczyzny decyzje. Naruszenie i ostateczne zerwanie traktatu wersalskiego stanowiło preludium do drugiej wojny światowej. W złożonym tu przez Niemców przejściowym obozie zagłady ginęli przedstawiciele lokalnych elit i duchowieństwa by wymienić tylko nazwiska arcybiskupa Antoniego Nowowiejskiego czy biskupa Leona Wetmańskiego. Rzeczpospolita nigdy nie zapomni bohaterstwa i martyrologii tych wszystkich, którzy nie potrafili i nie chcieli wyrzec się polskiej tożsamości. Tych wszystkich, którzy na Warmii i Maurach, Pomorzu czy Śląsku, wbrew szykanom, z niezwykłą determinacją trwali przy polskości. Gorąco dziękuje władzom i społeczności Działdowa za pamięć o roli, jaką w przywróceniu polskiej niepodległości po 1918 roku odegrał traktat wersalski. Współczesna Europa, która przezwyciężyła jałtańskie podziały dokonywane ponad głowami narodów środkowej Europy, jest o wiele bliższa filozofii traktatu wersalskiego, niż to się na pierwszy rzut oka wydaje. Zasady, jakie legły u podstaw Traktatu – uznanie prawa do samostanowienia narodów, respektowanie ich podmiotowości, budowanie ścisłej współpracy międzynarodowej społeczności – są i dziś, jak przed 95 laty, gwarancją bezpieczeństwa i pokoju. Tak dla Europy, jak i dla Rzeczypospolitej! W podpisie Bronisław Komorowski Pozwólcie państwo, że ten list przekaże na ręce Pana Przewodniczącego Rady Powiatu w Działdowie. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Bronisława Komorowskiego z dnia 20 czerwca 2014 roku o nadaniu odznaczeń, na wniosek Wojewody WarmińskoMazurskie Pana Mariana Podziewskiego odznaczeni zostają za zasługi w działalności na rzecz społeczności lokalnej: Złotym Krzyżem Zasługi - Pani Elżbieta Barbara Chojak i Pan Gabriel Stanisław Chojak. Aktu dekoracji dokona Wicewojewoda Warmińsko-Mazurska Pani Grażyna Kluge. Państwa prosimy o powstanie. Wręczenie odznaczeń państwowych Państwu Elżbiecie i Gabrielowi Chojak przez Wicewojewodę Warmińsko-Mazurskiego oraz wręczenie kwiatów przez Burmistrza Miasta Działdowo Bronisława Mazurkiewicza oraz Przewodniczącego Rady Miasta Działdowo Mariana Odachowskiego. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Pierwotnie przewidywaliśmy, że wystąpienia o wadze Traktatu Wersalskiego dla Polski, dokona Pan Prezydent RP Bronisław Komorowski bądź prof. Tomasz Nałęcz. Jednak z pewnych powodów stało się to niemożliwe. W związku z tym poprosiliśmy historyka pochodzącego z drugiego miasta z naszego powiatu, które w skład Powiatu weszło z terenu Pomorza, Pana dr. Michała Dzimirę o rozszerzenie swojego wystąpienia, które pierwotnie miało dotyczyć znaczenia Traktatu Wersalskiego dla ziemi działdowskiej o wątek nawiązujący do historycznego znaczenia traktatu dla naszej polskiej państwowości. Dodatkowo spojrzenie mieszkańca Lidzbarka na naszą wspólną historie będzie zapewne ciekawe i pouczające nie tylko dla znawców tematu, ale dla wszystkich obecnych a nadewszystko mieszkańców naszego powiatu. Dotąd o historii Działdowa na takich forach nigdy nie wypowiadał się historyk z Lidzbarka, więc jest to szczególna okazja, aby takiego wystąpienia wysłuchać. Proszę o wystąpienie Pana dr. Michała Dzimira. 4 Pan dr. Michał Dzimira Panie Przewodniczący, Panowie Starostowie, Panowie Radny, Szanowani Państwo, zaproszeni goście. Przede wszystkim chcę serdecznie podziękować, Panom Starostom, Panu Przewodniczącemu Rady Powiatu za zaproszenie i możliwość udziału w dzisiejszej uroczystości. Jest to dla mnie wielki zaszczyt, że w tak dostojnym towarzystwie mogę przedstawić mam nadzieje ciekawy i niezbyt długi referat. Szanowni Państwo, dzisiejsza uroczystość z pewnością wpisuje się do historii powiatu działdowskiego. Przed chwilą byliśmy świadkami odsłonięcia i poświęcenia tablicy pamiątkowej również ku czci zasłużonym działaczom Działdowszczyzny. To piękne wydarzenie przypomina nam doniosłe znaczenie postanowień konferencji Wersalskiej. Konferencji sprzed 95 lat, która przyznawała w Polsce Działdowo, Lidzbark, Płośnicę, Rybno i inne tutejsze tereny. Cieszę się, że obchody konferencji Wersalskiej na stałe już wpisały się w kalendarz imprez organizowane przez Starostwo i Radę Powiatu. W II Rzeczpospolitej Polskiej o tych wydarzeniach pamiętano ze szczególna czcią. Z tej okazji również organizowano liczne uroczystości. Szanowani Państwo spróbuje w krótkich słowach odpowiedzieć na pytanie jakie było znaczenie konferencji wersalskiej dla Polski a jakie było znaczenie tej konferencji dla powiatu działdowskiego. Aby odpowiedzieć na powyższe zagadnienia należy poznać nieco historii Działdowa i Lidzbarka. Przenieśmy się zatem w odległą przeszłość. Historia Lidzbarka i Działdowa przez wiele wieków kształtowała się odmiennie, chociaż oba miasta zostały założone przez Krzyżaków w XIV wieku. Działdowo niemalże cały okres swego istnienia znajdowało się poza terytorium państwa polskiego. W wyniku postanowień II pokoju toruńskiego z 1466r. kończącego okres wojny trzynastoletniej, Lidzbark powrócił do Królestwa Polskiego, ale Działdowo pozostało w osłabionym już państwie krzyżackim. Lidzbark znalazł się na terytorium Prus Królewskich wchodzących w skład Polski, a Działdowo należało do Prus Książęcych, wówczas zależnych od Polski. Od 1701r. Działdowo weszło w skład Królestwa Pruskiego , a od 1871r. należało do II Rzeszy Niemieckiej i pozostało w państwie niemieckim aż do 18 stycznia 1920r. Na skutek rozbiorów Polski również Lidzbark znalazł się w państwie pruskim, a później niemieckim. Przez 148 lat, od 1772 – 1920 ( z krótką przerwą w okresie Księstwa Warszawskiego), oficjalną nazwą ,,grodu nad Welem” była niemiecka nazwa Lautenburg, a Działdowa Soldau. Od 18 stycznia 1920r. obydwa miasta łączy już prawie identyczny los – los związany z II RP. Zadecydowała o tym konferencja pokojowa mocarstw sprzymierzonych – zwycięzców z I wojny światowej. Rozpoczęła się ona 18 stycznia 1919r. w Wersalu. Wzięło w niej udział 27 państw. Jednak decydującą rolę odgrywali: prezydent USA Thomas Woodrow Wilson, premier brytyjski David Lloyd George, premier francuski Georges Clemenceau oraz premier Włoch Vittorio Orlando. Jedenaście dni później, 29 stycznia 1919r. reprezentujący Polskę Roman Dmowski przedstawił Radzie Najwyższej stanowisko polskie w sprawie granicy zachodniej i północnej.1 Dmowski proponował przyłączenie do Polski Mazur, Warmii oraz Pomorza z Gdańskiem ( w tym również ziemi lidzbarskiej). Te postulaty jednak natrafiły na opór, co wywołało długotrwałą dyskusję. Na konferencji pokojowej ścierały się ze sobą dwie opcje: francuska i brytyjska. Francuzi chcieli osłabienia Niemiec, stąd byli skłonni oddać Polsce jak najwięcej. 18 marca 1919r. przedstawili oni Radzie Najwyższej projekt zachodniej i północnej granicy Polski. Projekt zakładał włączenie do Polski m.in. Wielkopolski, Pomorza Gdańskiego, Gdańska, czterech powiatów na prawym 1 P. Bystrzycki, Działdowszczyzna w latach II Rzeczypospolitej. Życie społeczno- polityczne, Olsztyn 1997r.,s.8. 5 brzegu Wisły. Stwierdzano nawet że ,, obowiązkiem Rady Najwyższej Sprzymierzonych było przyznanie Polsce kolei Gdańsk-Mława- Warszawa”.2 O przynależności Mazur miał rozstrzygnąć plebiscyt. Niestety, na wniosek premiera Wielkiej Brytanii Lloyd George’a, Rada Czterech odrzuciła ten plan. L. Georg był niechętny dla Polaków i nie chciał zbytniego osłabienia Niemiec. Zaprotestował przeciwko oddaniu Polsce Gdańska, pozbawiając Rzeczpospolitą miasta, od wieków związanego z Polską. W ten sposób Gdańsk z okolicą uzyskał status wolnego miasta pod ochroną Ligi Narodów. Polska straciła jedyny port w wąskim pasie wybrzeża.3 I znów rozgorzały długotrwałe dyskusje i spory. W końcu 7 maja 1919r. opublikowano warunki pokoju. Stwierdzono wówczas m.in., że Polska otrzyma Wielkopolskę, Pomorze, ale bez Gdańska, oraz w całości powiat brodnicki z Lidzbarkiem i ziemią lidzbarską oraz Działdowo wraz z okolicznymi wsiami. Na Warmii i Mazurach miał odbyć się plebiscyt. O przyznaniu Polsce Brodnicy, Lidzbarka i Działdowa zadecydowała linia kolejowa łącząca stolicę - Warszawę z portem w Gdańsku. Była to najkrótsza droga i ważny szlak transportowy z Warszawy nad morze.4 Tak więc m. in. dzięki kolei zbudowanej jeszcze za czasów pruskich w 1887r., która łączyła Brodnicę - Lidzbark i Działdowo , Lidzbark wraz z powiatami brodnickim i nowoutworzonym działdowskim miał zostać przyłączony do Polski. Jak podaje w swym dziele pan dr Piotr Bystrzycki: ,, Decyzją konferencji pokojowej w Paryżu w granice odradzającego się państwa polskiego włączono Działdowszczyznę, część powiatu nidzickiego rejencji olsztyńskiej. Z terenów tych utworzono powiat działdowski jako jednostkę administracyjną nowo powstałego województwa pomorskiego. Obszar ten stanowił około 1/3 dawnego powiatu nidzickiego. Graniczył od południa z woj. Warszawskim (powiat mławski), od zachodu z powiatami lubawskim i brodnickim województwa pomorskiego, od wschodu i północy z Prusami Wschodnimi (powiat nidzicki i ostródzki rejencji olsztyńskiej). Działdowski węzeł kolejowy oraz główne szosy umożliwiały bezpośrednie połączenia z Warszawą, Grudziądzem, Iławą, Dąbrównem i Nidzicą. Obszar powiatu liczył 491, 77 km2 i składał się z: 1 miasta (Działdowo), 43 gmin wiejskich i 21 obszarów dworskich”. Przez cały okres międzywojenny mieszkańcy Działdowszczyzny byli niepokojeni cyklicznie pojawiającymi się pogłoskami o mającej nastąpić likwidacji powiatu bądź jego wyłączenia z województwa pomorskiego. Na początku lat dwudziestych ubiegłego wieku nieobce również były głosy o oderwaniu ziemi działdowskiej od Polski i włączeniu jej do Niemiec. Czyniono również starania, aby nowo utworzony powiat zlikwidować. W 1924r. odpowiednie pismo w tej sprawie do MSW wystosowało Pomorskie Towarzystwo Rolnicze. Uzasadniano tę prośbę tym, że powiat był bardzo mały, biedny i dodatkowo obciążony utrzymywaniem całego powiatowego aparatu urzędniczego. Postulowano jego likwidację poprzez podział lub utrzymanie, ale pod warunkiem przyłączenia do niego terenów sąsiadujących. Od 1 kwietnia 1932r. powiat działdowski – wzmocniony nabytkami terytorialnymi był obszarowo i ludnościowo porównywalny z innymi powiatami istniejącymi w II RP. Pogłoski o likwidacji powiatu były krytykowane przez społeczeństwo Działdowa. Protest w tej sprawie do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego wystosowały zarząd i Rada Miejska Działdowa. W okresie II RP w latach 1920 – 1939 zwiększyła się też liczba ludności powiatu oraz jej skład narodowościowy. Na terenie powiatu mieszkali Polacy, Niemcy, Żydzi i nieliczne inne narodowości. Nie wolno zapominać też i o Mazurach. Jeśli chodzi o wyznania to wiodącą rolę 2 Sprawy polskie na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919roku. Dokumenty i materiały, wyd. R. Bierzanek, J. Kukułka, t.I, Warszawa 1965r.,s.285 (nr25). 3 T. Cieślak, Pomorze Wschodnie w XIX i XX wieku ze specjalnym uwzględnieniem podziałów administracyjnych, Olsztyn 1966r.,s.36. 4 A. Pstrągowska, I. Tyburski, Działdowo. Zarys dziejów, Działdowo 1984r.,s.13; E. Klemens, Lidzbark Welski, s.88. 6 odgrywał kościół rzymsko - katolicki, a także wyznania ewangelicko - unijne i ewangelicko – augsburskie oraz inne wyznania chrześcijańskie. Mieszkali tu też wyznawcy judaizmu. Przedstawię Państwu najważniejsze momenty historii mojego rodzinnego miasta - Lidzbarka w okresie II RP. Kiedy 28 czerwca 1919 r. w wielkiej sali lustrzanej pałacu wersalskiego podpisano pokój kończący I wojnę światową i do Polski powróciło ,,okrojone” Pomorze wraz z ziemią lidzbarską, wywołało to ogromny entuzjazm wśród ludności polskiej. Niemcy postanowienia wersalskie przyjęli z niezadowoleniem i rozczarowaniem. Wkrótce napisali oni petycję, w której domagali się unieważnienia artykułów dotyczących przyłączenia Lidzbarka (Lautenburga) do Polski. Petycje podpisali: adwokat A. Szmidt, leśniczy B. Casius i właściciel garbarni F. Kudert. W piśmie uzasadniali, że miasto od najdawniejszych czasów było niemieckie i że większość stanowią Niemcy, którzy protestują przeciwko oderwaniu Prus Królewskich od Niemiec.5 Podobnie też Niemcy protestowali w Działdowie. Na szczęście ta i inne formy niemieckich protestów nie miały już większego znaczenia, ale Niemców to nie zrażało. M. in. zaproponowali władzom polskim wybudowanie odcinka kolejowego zabezpieczającego połączenie Warszawy z Gdańskiem przez Lidzbark. Polacy mieli w zamian za tę inwestycję zrezygnować z Działdowszczyzny.6 Propozycje te zostały odrzucone przez stronę polską. 11 lipca 1919 r. członkowie Powiatowej Rady Ludowej w Brodnicy wybrali na starostę powiatu brodnickiego W. Olszewskiego, który był związany z Lidzbarkiem. 7 Decyzja ta wywołała wielki entuzjazm wśród polskiej ludności Lidzbarka. Tymczasem, w drugiej połowie 1919 r. rozpoczęły się spotkania i rozmowy polsko - niemieckie. Na ich podstawie pozostawiono urzędników niemieckich w Lidzbarku, w tym i burmistrza Maksymiliana Junga, aż do momentu przekazania tych ziem władzom polskim. Ziemia lidzbarska, a także Działdowo i Działdowszczyzna, miały oficjalnie zostać przejęte przez Polskę 18 stycznia 1920 r. Tereny te miały być zajęte przez jednostki wojska polskiego wchodzące w skład Frontu Pomorskiego, na czele którego stał gen. Józef Haller. Władzom niemieckim nie pozostawało nic innego jak tylko przygotować się do przekazania miasta w ręce polskie. Ostatni dokument z czasów panowania niemieckiego w Lidzbarku wystawiono w piątek 16 stycznia 1920 r. Był to protokół napisany przez burmistrza M. Junga, w którym zobowiązał się przekazać swą władzę komisarycznemu burmistrzowi Plucińskiemu natychmiast po wkroczeniu wojsk polskich do Lidzbarka.8 18 stycznia 1920 r. to przełomowy dzień w historii Lidzbarka i jeden z najważniejszych momentów w dziejach miasta. Tego dnia, po 148 latach rządów pruskich, Lidzbark powrócił do Macierzy.9 Tego samego dnia również Działdowo i inne miejscowości Działdowszczyzny zostały przejęte przez II Rzeczpospolitą. Po odejściu oddziałów niemieckich do miasta wkroczyły wojska polskie, które zostały gorąco powitane przez mieszkańców Lidzbarka. O godzinie 8.30 przybył do Lidzbarka pierwszy oddział wojsk polskich składający się z porucznika Stanisława Dowgirda - Ptaszka i 10 szeregowców konnych strzelców.10 Wojsko polskie maszerowało od strony Zielunia. Około godziny 10.30 żołnierze wkroczyli na rynek lidzbarski. Na domach i ulicach pojawiły się biało - czerwone flagi. Ustawiono bramy triumfalne z napisami: „Witamy - Niech żyje Polska!”. Mieszkańcy płakali z radości i rzucali się w ramiona żołnierzy. Porucznik Czerkiewski w swoim przemówieniu zapewnił, że ziemia 5 S. Bizan, op. cit., t. I., s. 84. F. Gause, Geschichte des Amtes und der Stadt Soldau, Marburg/Lahn 1958 r., s. 346. 7 S. Bilski, Słownik biograficzny regionu brodnickiego, Brodnica - Toruń 1991 r., s. 80. 8 P. Bystrzycki, Jak Lidzbark wrócił do Polski, ,,Panorama Działdowska” nr 1, styczeń 1998 r., s. 12. 9 APB,UWP, sygnatura 6987. Pismo Magistratu Lidzbarka do Województwa Pomorskiego w Toruniu, Lidzbark 21 czerwca 1921 r. 10 Księga Pamiątkowa Dziesięciolecia Pomorza, s. 465. 6 7 ta na stałe powraca do Polski.11 Po tej wspaniałej mowie dzieci szkolne zaśpiewały „Warszawiankę”, następnie przemawiał komisaryczny burmistrz Lidzbarka L. Pluciński, który podziękował Bogu za powrót tych ziem do Ojczyzny. Odczytano też telegram starosty brodnickiego W. Olszewskiego następującej treści: „Całym sercem i duszą z wami. Niech żyje Polska. Niech biją dzwony. Wesel się moje rodzinne gniazdo”.12 Wszyscy uczestnicy tej historycznej uroczystości udali się do kościoła św. Wojciecha na nabożeństwo, które celebrował wielki patriota ks. proboszcz Wojciech Klatt. Po mszy odbyła się defilada wojskowa, a później poczęstunek w hotelu Filipa Jaroszewskiego. W godzinach popołudniowych odbyła się zabawa, a o godzinie 19.00 urządzono pochód po mieście z pochodniami i muzyką.13 Podobnie uroczyście witano wojsko polskie w Działdowie. Od tego momentu rozpoczął się nowy okres w dziejach Lidzbarka jako miasta leżącego w II Rzeczypospolitej. Lidzbark w latach 1920 – 1932 administracyjnie należał do powiatu brodnickiego, którego obszar wynosił 106 149 ha. W skład powiatu wchodziły trzy miasta: Brodnica, Lidzbark i Górzno. Poza tym powiat składał się z 98 gmin wiejskich i 52 obszarów dworskich. W 1921 r. powiat zamieszkiwało 61 257 ludzi, z czego 10 683 było narodowości obcej.14 Od 1 kwietnia 1932 r. losy naszych miast Lidzbarka i Działdowa splotły się już na dobre w ramach poszerzonego powiatu działdowskiego.15 Odtąd powiat liczył 858, 19 km2 i składał się z dwóch miast (Działdowa i Lidzbarka), 76 gmin wiejskich i 29 obszarów dworskich. Mieszkańcy Lidzbarka musieli zmierzyć się z nową rzeczywistością oraz nowymi problemami. Powiększony o Lidzbark powiat działdowski graniczył z Prusami Wschodnimi. Poza tym lidzbarżanie musieli poznać specyfikę Działdowszczyzny i problem mazurski, który był dla nich niezrozumiały. W 1939 r. w obliczu narastającego zagrożenia niemieckiego w społeczeństwie powiatu działdowskiego nasiliły się tendencje solidarystyczne. Rada Miejska w Lidzbarku wysłała telegram hołdowniczy do Marszałka Polski E. Rydza - Śmigłego, w którym zapewniała o gotowości wykonania rozkazów Wodza.16 W powiecie organizowano też masowe, patriotyczne imprezy oraz wyświetlano filmy propagandowe. Społeczeństwo zbierało fundusze na dozbrojenie wojska polskiego.17 Latem 1939 r. przybyła do Lidzbarka Nowogrodzka Brygada Kawalerii pod dowództwem gen. Władysława Andersa. 15 sierpnia 1939 r. odbyły się na rynku miejskim wspaniałe uroczystości wojskowe. Było to niezapomniane wydarzenie dla tutejszej ludności.18 Podobne fakty miały miejsce w Działdowie, a 20 sierpnia 1939r. odbyły się dożynki w Uzdowie. Była to wielka manifestacja jedności polskiego społeczeństwa na pograniczu z Prusami Wschodnimi. Reasumując, dzięki postanowieniom konferencji pokojowej w Wersalu nasze miasta Działdowo i Lidzbark znalazły się w strukturach państwowych II RP. I choć początki w Polsce nie były łatwe, to nowo powstały powiat działdowski przetrwał najtrudniejsze chwile, w tym najazd bolszewicki z sierpnia 1920r., okrzepł i zaczął rozwijać się. Dzieje powiatu działdowskiego w latach 1918 - 1939 to początkowy wybuch entuzjazmu ludności polskiej oraz zapał w tworzeniu struktur władzy samorządowej. To prężne działanie wielu organizacji 11 A. Muller, Wspomnienia z życia i działalności w zakresie wyzwolenia naszego miasta w roku 1919 - 1920, Lidzbark 1978. Dokument ze zbiorów rodziny Zawadzkich z Lidzbarka; Kronika Szkolna 1878 - 1924, t. I., s. 189. 12 Księga Pamiątkowa Dziesięciolecia Pomorza, s. 466. 13 Kronika Szkolna 1878 - 1924, t. I., s. 190. 14 APB,UWP, sygnatura 274. 15 P. Bystrzycki, Działdowszczyzna w latach II Rzeczypospolitej. Życie społeczno- polityczne, Olsztyn 1997 r., s. 48. 16 ,,Głos Lidzbarski” nr 45, Lidzbark 15 kwietnia 1939 r. Z posiedzenia Rady Miejskiej. Telegram hołdowniczy do Pana Marszałka. 17 ,,Głos Lidzbarski” nr 89, Lidzbark 27 lipca 1939 r. Rewelacyjny film propagandowy; ,,Gazeta Mławska” nr 9, z 3 marca 1939 r., s. 3-4. 18 ,,Głos Lidzbarski” nr 99, Lidzbark 19 sierpnia 1939 r. Uroczystość Żołnierza- spontaniczną manifestacją narodową; H. Czapliński, Moje wspomnienia z lat nauki szkolnej (rękopis), Lidzbark 1997 r., s. 18-19. 8 na rzecz rozwoju kultury i sportu. To również tolerancja religijna i współistnienie wyznań chrześcijańskich i wyznawców judaizmu oraz miejsce dla mniejszości niemieckiej i żydowskiej. To także funkcjonowanie różnych placówek oświatowych i państwowych. Ale to również okres nierozwiązanych w pełni problemów społecznych i niewykorzystanych szans gospodarczych. Nie ulega zatem wątpliwości, że dzieje powiatu działdowskiego w okresie II Rzeczypospolitej były niezwykle barwne i pełne kontrastów. A postanowienia konferencji wersalskiej, chociaż przetrwały zaledwie 20 lat, przyznając Polsce Lidzbark i Działdowo umożliwiły w późniejszym czasie państwu polskiemu jeszcze ściślejsze powiązanie tych dwóch miast w ramach powiatu działdowskiego. Kończąc mój referat apeluję do władz powiatu działdowskiego, aby kontynuowały chlubną tradycję świętowania postanowień konferencji wersalskiej. Tej konferencji sprzed 95 lat, która przyznawała nasze miasta Polsce. Niech dzień 28 czerwca przypomina mieszkańcom powiatu działdowskiego wydarzenia z przeszłości. Pamiętajmy o konferencji wersalskiej, pamiętajmy o historii. A państwu życzę wspaniałych wrażeń z dzisiejszej uroczystości oraz wszystkiego dobrego. Dziękuje za uwagę. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Proponuje krótki przerywnik muzyczny w wykonaniu duetu Joanna Podwojewska - fortepian i Zbigniew Ciucias – skrzypce, którzy wykonają utwory Jana Paderewskiego, którego nazwisko jest umieszczone na pamiątkowej tablicy, Premiera, Ministra Spraw Zagranicznych, wielkiego muzyka, patriotę, uczestnika konferencji Wersalskiej. Następny utwór to „Mazurek Ferdul” Fryderyka Chopina. Wracamy do Chopina ponieważ jest to nasza chluba, jest to mieszkaniec troszkę Polski i Francji. Na koniec pieśń Polska, chciałem wprowadzić pełen rytm patriotyczny. Występ Muzyczny Państwowej Szkoły Muzycznej im. Arno Kanta w Działdowie – w wykonaniu duetu Joanna Podwojewska – fortepian i Zbigniew Ciucias – skrzypce. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Uchwała Rady Powiatu Działdowskiego w sprawie ustanowienia Święta Powiatu Działdowskiego w § 4 jest zapisane „Z okazji święta na uroczystej Sesji Rady Powiatu zostanie wręczona statuetka honorowa „Osobowość Powiatu Działdowskiego”. Przed świętem tez organizowaliśmy uroczyste Sesje i takim honorowym tytułem zostali obdarowani Michał Boni i prof. Jerzy Stępień. Kto będzie dzisiaj tą honorową osobowością powiatu za miniony rok, poprosił Pana Starostę, który jest przewodniczący kapituły o przedstawienie laudacji Osobowości Powiatu. Starosta Działdowski Marian Janicki Panie Senatorze, Panie Pośle, Pani Wojewodo, Dostojni Goście, Szanowni Państwo. Przypadła mi szczególna rola, przedstawił państwu uzasadnienie do wniosku jaki kapituła złożyła o nadanie tytułu „Osobowość Powiatu Działdowskiego na 2014 rok”. Rada Powiatu Działdowskiego Uchwałą z dnia 15 lutego 2012 r. ustanowiła tytuł „Osobowość Powiatu Działdowskiego”. Tytuł jest wyrazem uhonorowania za wybitne zasługi osób i podmiotów na rzecz Powiatu Działdowskiego. W § 4 tej uchwały ustalono, że podmiotami, które mogą zgłaszać wnioski o nadanie tytuły jest m.in. Zarząd Powiatu Działdowskiego. Właśnie w tym roku wnioskodawcą o nadanie tytułu był Zarząd Powiatu Działdowskiego. Kapituła zebrała się w dniu 2 kwietnia tego roku i jednogłośnie rekomendowała Radę Powiatu Działdowskiego o podjęcie stosowanej uchwały dla państwa Elżbiety i Gabriela Chojakowie. 9 W uzasadnieniu we wniosku napisano między innymi z uwagi na szacunek dla wkład pracy i zaangażowania Państwa Chojak w utworzenie i rozwój firmy „Dekorglass”, która to Firma po raz pierwszy w historii Działdowszczyzny stała się firma globalną, światową, promując nasz powiat działdowski nie tylko w Europie, ale również na innych kontynentach. Zakład „Dekorglass S. A.” ma swoją siedzibę w Działdowie. Zajmuje się szeroko pojętą dekoracją opakowań szklanych, ale również i tworzyw sztucznych na najwyższym poziomie światowym. Na rynkach kosmetycznym i spożywczym, w tym również alkoholowym, stało się oczywistym, że opakowanie, jego walory estetyczne i jakość, mają duże znacznie w procesie promocji produktu. Ważne jest również, aby produkt wyróżniał się na półce spośród innych, podobnych. Producenci zaczęli poszukiwać nowych rozwiązań, które by te cele realizowały. Znaleźli je w firmie Dekorglass Działdowo, której jednym ze strategicznych celów było zdobycie miana specjalisty w dziedzinie skomplikowanych połączeń różnych metod zdobienia. Dzisiaj w ofercie przedsiębiorstwa znajduje się znakomita większość zdobień dostępnych na rynku. Są to: matowienie chemiczne, malowanie lakierami wodnymi i proszkowymi, hot-stamping, nadruki farbami ceramicznymi, organicznymi i metalami szlachetnymi - złotem, platyną i srebrem, nakładanie kalki, metalizacja srebrem. W parze z nowoczesnym parkiem maszynowym i pełną ofertą zdobień idzie wysoka jakość oferowanych usług. Pierwsza certyfikacja ISO miała miejsce już w 2001 roku. Następnie został wdrożony system HACCP w zakresie dekorowania i projektowania dekoracji opakowań szklanych. Od 2009 roku w zakładzie obowiązuje system ISO 9001:2008 oraz został wdrożony system zarządzania środowiskiem ISO 14001:2004. Wysoką jakość usług poświadczają również audyty przeprowadzane przez naszych klientów. Na ich podstawie Dekorglass jest zakwalifikowany jako dostawca zdobień do najbardziej prestiżowych producentów perfum, kosmetyków i alkoholi. Wysokie wymagania stawiane przez firmy audytujące oraz ogromna determinacja, aby spełnić ich warunki spowodowały, że obowiązują tu światowe standardy jakości. W rok 2010 Dekorglass Działdowo S.A. został uhonorowany dwiema prestiżowymi nagrodami. Pierwszą z nich jest Ogólnopolska Nagroda Wiktorii przyznawana przez Warszawską Izbę Przedsiębiorców. Ideą konkursu organizowanego przez WIP jest promowanie zasad etyki działalności gospodarczej. W 2010 roku po raz pierwszy w historii konkursu przyznano statuetkę firmie spoza województwa mazowieckiego. Nagroda Wiktorii jako godło jakości dodaje działalności firmy dodatkowego prestiżu oraz promuje Działdowo i powiat działdowski jako miejsce, w którym może być prowadzona działalność gospodarcza na wysokim poziomie. Działdowski Dekorglass zajął również drugie miejsce w prestiżowym rankingu Filary Polskiej Gospodarki 2010 organizowanym przez dziennik Puls Biznesu w kooperacji z czołową agencją badawczą Pentor Research International. Aby otrzymać ten tytuł trzeba być istotnym pracodawcą dla regionu, ważnym płatnikiem podatków lokalnych, działać na rzecz społeczności lokalnej oraz być wizytówką regionu i angażować się w jego rozwój. Rangę tego wyróżnienia podkreśla fakt, że tytuł Filaru Polskiej Gospodarki jest przyznawany przez mieszkańców regionu. Państwo Elżbieta i Gabriel Chojakowie są m.in. założycielami Klubu Sportowego „Dekorglass”, którego zawodnicy występują w Superlidze Tenisa Stołowego. Dekorglass Działdowo S.A. wspiera niemal każdą większą imprezę sportową organizowaną w Działdowie, m.in. turnieje koszykówki "Przedwiośnie" i "Katarzynka Cup", turnieje w baseballu i tenisie stołowym, wyścigi kolarskie itp. Z uwagi na chęć docenienia olbrzymiego wkładu w życie gospodarcze, społeczne i kulturalne w powiecie działdowskim uważamy wskazaną kandydaturę firmy Dekorglass Działdowo S.A., której właścicielami są Państwo Elżbieta i Gabriel Chojak za zasługującą na uzyskanie honorowego tytułu „Osobowość Powiatu Działdowskiego”. 10 Może jeszcze dużo więcej dobrego w powiecie powstać i w gospodarce działalności Państwa Chojak, ale ten przedstawiony fragment w pełni uzasadnia nasz wniosek. Gratuluje Państwu Chojakom zaszczytnego tytułu „Osobowość Powiatu Działdowskiego”, ale również gratuluje wysokich odznaczeń państwowych. Myślę, że polskie państwo w osobie Pana Prezydenta RP doceniło Państwa wkład w działalność gospodarczą i społeczną. Gratuluje Państwu uzyskania tego tytułu. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Dołączam się do gratulacji. Poprosił Starostę Działdowskiego o wręczenie statuetki. Odczytał dyplom. Niniejszym nadaje się Państwu Elżbiecie i Gabrielowi Chojakom tytuł honorowy „Osobowość Powiatu Działdowskiego”. Podpisano Przewodniczący Kapituły Marian Janicki oraz Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński. Wręczenie dyplomu, statuetki i kwiatów Państwu Elżbiecie i Gabrielowi Chojak przez Przewodniczącego Rady Powiatu Działdowskiego Władysława Kubińskiego, Starostę Działdowskiego Mariana Janickiego oraz Wicestarostę Witolda Ostrowski. Wpis do Księgi Pamiątkowej – laureatów tytułu honorowego „Osobowość Powiatu Działdowskiego” przez Państwo Elżbietę i Gabriela Chojak. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Państwo Elżbieta i Gabriel Chojak zostali wyróżnieni odznaczeniami Prezydenta, wyróżnieniem Rady Powiatu Działdowskiego. Czeka na państwa jeszcze jedno wyróżnienie Wojewódzkie. Poprosił Wicewojewodę Warmińsko -Mazurskiego – Grażynę Kluge oraz Radcę Wojewody Warmińsko- Mazurskiego - Bogumiła Osińskiego Wicewojewodę Warmińsko -Mazurskiego Grażynę Kluge Panie Pośle, Panie Senatorze, panie Przewodniczący, Panie Starosto, Szanowni Państwo. Dziś nowa karta historii w powiecie działdowskim. Historii, która mocno zakorzeniona w przeszłości, wysłuchaliśmy wspaniałego wykładu Pana dr i o tej przeszłości wiele faktów i wydarzeń zostało nam przybliżone. Właśnie to dziś, czerpiąc z przeszłości buduje i nadaje kierunek przyszłości, czyli dniu jutrzejszemu. Państwo dziś odznaczeni Złotymi Krzyżami Zasługi nadanymi przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, właśnie to dziś budujemy. Na początku środowisko lokalne, które czerpie jak słychać było z prezentacji, bardzo szeroko z Państwa działalności, ale także ta sława na całą Polskę i świat to wielka sprawa, za którą serdecznie dziękuje i serdecznie gratuluję. Gratuluje Państwu odznaczeń, gratuluje osobowości roku 2013 Powiatu Działdowskiego, serdecznie gratuluje w imieniu Pana Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Mariana Podziewskiego. Bowiem tak realizowane historyczne, współczesne i przyszłościowe zadania i cele są objawem patriotyzmu, tego najprawdziwszego z możliwych, tego który jest w działaniu a nie w słowach, który pozwala współuczestniczyć, współdziałać, współbrzmieć, które buduje lokalne społeczności i pozwala ludziom czuć się dobrze w swojej małej ojczyźnie. Pan Wojewoda kieruje do Państwa również słowa życzeń, gratulacji. Pozwolę sobie ten krótki list Pana Wojewody na adres Pani Elżbiety i Pana Gabriela Chojak odczytać. Szanowni Państwo. Proszę przyjąć wyrazy najwyższego uznania za promowanie Warmii i Mazur, jako miejsca nie tylko hojnie obdarowanego przez naturę, ale również przyjaznemu biznesowi. Najlepszym 11 dowodem na to, jest założona przez Państwa Firma „Dekorglass” Działdowo, produkująca na najwyższym poziomie światowym szklane opakowania. Firma nie tylko znakomicie prosperuje, ale również rozsławia nasz region na cały świat i nasz kraj. Państwa firma jest także przykładem, że warto inwestować nie tylko najnowocześniejszy pak maszynowy, ale również w ludzi. Dzięki umiejętności dobierania znakomitych kadr menadżerskich i pracowniczych „Dekorglass” może skutecznie konkurować na rynkach międzynarodowych i zdobywać zaufanie klientów najbardziej prestiżowych marek świata. Na szacunek zasługuje Państwa zaangażowanie w rozwijanie pasji sportowych młodych ludzi i propagowanie zdrowego trybu życia poprzez uprawianie tenisa stołowego. Medale i nagrody zdobywane przez Klub „Dekorglass” są najlepszą wizytówką samej firmy, rodzimego miasta całego regionu. Życzę Państwu kolejnych sukcesów biznesowych, satysfakcji sportowych oraz wszelkich pomyślności w życiu osobistym. Chcę dodać, że działania takich osób, jak Państwo pomagają nam uwierzyć w to, że warto działać, że jest dla kogo i że te efekty jeśli nawet nie spektakularne i na dziś, są zawsze mocno pożądane. Bardzo serdecznie Państwu gratuluje, życzę rozwoju firmy i wiele satysfakcji, wielu wyznaczonych wysoko poprzeczek w celu zmierzeń i marzeń, zarówno w życiu zawodowym jaki osobistym. Wręczenie dyplomu przez Wicewojewodę Warmińsko -Mazurskiego – Grażynę Kluge oraz Radcę Wojewody Warmińsko- Mazurskiego - Bogumiła Osińskiego Państwu Elżbiecie i Gabrielowi Chojak. Gabriel Chojak Jesteśmy niesamowicie wzruszeni. Jesteśmy normalnymi ludźmi, którzy zajmują się pracą. Staramy się wspierać różne inicjatywy społeczne, samorządowe i obiecujemy, że w miarę naszych sił, możliwości dalej będziemy czynić. Chciałem serdecznie podziękować z tego miejsca kapitule, Radzie Powiatu, że dostarczono tak niesamowitych wzruszeń. Trudno jest mi mówić, do tego odznaczenia państwowe. Co mogę powiedzieć. Wprowadziliśmy się do Działdowa w 1977 r. po studiach, za pracą. Tak się złożyło, że teraz sami dajemy pracę i tak będziemy się starać. To Działdowo nasze kochane, pięknie, pięknieje z każdym rokiem, tak jak cała Polska. Wystarczy przejechać się w różne zakątki Polski i zobaczyć jak się zmienia. Wielu ludzi tego nie zauważa. Nieraz z żoną mówimy, że nie wierzymy że dożyliśmy takiego czasu, że Polska tak piękne wygląda. Niektórzy Polacy narzekają, bo taka jest nasza natura. Ale chciałbym przytoczyć jeden przykład Szwedów, którzy przyjechali do nas uczyć się dekorować. Wdrażaliśmy ich, jeździliśmy do nich z naszymi ludźmi, żeby nauczyć ich ponieważ ze względu na duże koszty transportu, przewożenie takich dużych opakowań ze Szwecji do Polski i z powrotem bardzo kosztowne. Zawsze Szwedzi, naród bardzo pracowity, przyjeżdżali późnym wieczorem i także wieczorami odjeżdżali. Kiedyś zdarzyło się, że nie zdążył na samolot, przyszedł do mnie Szwed i mówi, że jest „w szoku”, jak Polska wygląda. Polska to jedna wielka budowla, jakie wioski, miast są piękne, jak cmentarze są utrzymane. Nie przypuszczał, że Polska jest tak bogatym krajem. Mamy bogactwo, musimy się z tego bogactwa cieszyć jako Polacy i rozwijać wspólnie, mimo różnych trudności, mimo konkurencji na rynku. Musimy tą naszą Polskę rozwijać a nasz powiat postaramy się też promować gdzie tylko to możliwe . Dziękuje jeszcze raz serdecznie. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Ja w imieniu Rady Powiatu, Pana Starosty, wszystkich tu obecnych chciałbym za to co zrobili Państwo Chojak podziękować. Senator Stanisław Gorczyca 12 Szanowni Państwo, chciałbym bardzo serdecznie pogratulować, przepięknej uroczystości patriotycznej, patriotyzm to są ludzie. Chciałbym podziękować Państwu Chojakom za to co robią na rzecz społeczności lokalnej. Chciałbym, żeby ta uroczystość dzisiejsza zakończyła się pewną refleksją, to patriotyczna uroczystość, że powinniśmy wyciągnąć wnioski z tej naszej bogatej historii i przystąpić do działania z takim optymizmem o którym właśnie mówi Pan Gabriel Chojak. Bardzo serdecznie Panu gratuluje. Dziękuje bardzo. Poseł na Sejm RP Stanisław Żelichowski Panie, Panowie, Panie Senatorze, Pani Wojewodo, ja również chcę pogratulować pomysłu. Żyjemy w takich czasach, kiedy wiele rzeczy potrafi nas podzielić. Te podziały są szczególnie na szczeblu centralnym. Szukacie państwo tego co łączy a nie tego co dzieli, to bardzo ważne i istotne. Na konferencji w Wersalu pojechali Polacy z różnych opcji politycznych i zagłosowali jednym głosem. Mam nadzieje, że wyciągniemy wnioski z tych trudnych, złożonych historii naszego kraju, kontynuując tą piękną tradycję i będziemy poszukiwać to co nas łączy a nie dzieli. Dziękuje za uwagę. Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński Chciałbym podziękować wszytki tu obecnym, że byli tu razem z nami. Podsumowując dzisiejsze spotkanie, nasuwają mi się reminiscencje. Po pierwsze wynikające z Traktatu Wersalskiego, który jest taką nauką i powinien w nim pozostać, żebyśmy potrafili wykorzystać historyczne szanse, jakie nam daje historia. Historia zawsze daje szanse, jeżeli daje to żebyśmy potrafili wykorzystać. I tego państwu i sobie życzę, żebyśmy potrafili wykorzystać szanse. „Zamykam obrady Uroczystej Sesji Rady Powiatu Działdowskiego”. Protokołowały: Agnieszka Ptaszyńska Ewa Siedlecka Przewodniczący Rady Powiatu Działdowskiego Władysław Kubiński 13
