badanie w kierunku raka piersi

BADANIE W KIERUNKU RAKA PIERSI
Dowiedz się, od kiedy należy rozpocząć wykonywanie badań przesiewowych.
Badanie przesiewiwe w kierunku raka piersi
Rak piersi może być niedostrzegalny i niewyczuwalny, a przy tym jest on
najczęściej diagnozowanym nowotworem u kobiet w Ontario. Na szczęście
wczesne wykrycie raka oznacza w większości przypadków większy wybór opcji
leczenia i większe szanse przeżycia. Dlatego tak bardzo istotne jest regularne
wykonywanie badań przesiewowych pod kątem raka piersi we właściwym
czasie.
Zaleca się, aby kobiety o przeciętnym stopniu zagrożenia poddawały się
regularnym badaniom przesiewowym, w tym mammografii, co dwa lata
poczynając od 50 roku życia. Kobiety, u których były przypadki raka w rodzinie
lub występują inne czynniki ryzyka są bardziej zagrożone zachorowaniem na
raka piersi i powinny zapytać lekarza lub dyplomowaną pielęgniarkę, od kiedy
należy zacząć wykonywanie badań przesiewowych.
Każda kobieta, bez względu na wiek, która zauważy zmiany w piersiach lub ma
obawy, powinna zwrócić się do lekarza rodzinnego lub pielęgniarki. Większość
zmian nie oznacza raka, lecz należy je natychmiast sprawdzić.
Obserwacja piersi
Skontaktuj się z lekarzem, jeśli zauważysz:
x Guzek lub wgłębienie
x Zmiany brodawki sutkowej lub wyciek z brodawki,
x Zmiany skóry lub zaczerwienienie, które nie ustępuje
x Wszelkie inne zmiany w piersiach.
W przypadku większości kobiet wykonanie mammografii trwa poniżej 10
minut. Technik posiada odpowiednie przeszkolenie i jest w stanie zapewnić
możliwie jak największy komfort pacjentki, a w razie potrzeby dostosuje siłę
ucisku. Wyniki mammografii dla większości kobiet będą normalne. W
przypadku istnienia jakichkolwiek nieprawidłowości mammografia jest
najlepszym sposobem wczesnego wykrycia raka piersi, jeszcze przed
wystąpieniem jakichkolwiek dostrzegalnych objawów.
Kilka wskazówek, które pomogą przygotować się do mammografii:
x
x
x
x
Większość kobiet odczuwa bolesność piersi w ciągu tygodnia przed i po
wystąpieniu okresu. Lepiej będzie wyznaczyć termin mammografii w
czasie, gdy piersi nie są obolałe.
Niektóre kobiety przyjmują łagodny środek przeciwbólowy w postaci
tabletki, podobnie jak w przypadku bólu głowy, mniej więcej na godzinę
przed wizytą. Można to zrobić tylko pod warunkiem, że nie koliduje z
innymi ewentualnymi lekami lub stanami chorobowymi.
Niektórzy eksperci twierdzą, że zmniejszenie ilości przyjmowanej kofeiny
(tj. kawy, herbaty lub innych napojów o dużej zawartości kofeiny) przez
dwa tygodnie przed wykonaniem mammografii może pomóc
zredukować bolesność.
W dniu wykonania mammografii:
Załóż strój dwuczęściowy. Zostaniesz poproszona o zdjęcie górnej
części ubioru.
- Nie używaj dezodorantów, środków przeciwpotowych, lotionów do
ciała ani talku. Metale zawarte w tych produktach mogą być
widoczne na obrazie rentgenowskim.
Rak piersi i ty
Możliwość zachorowania kobiety na raka piersi wzrasta z wiekiem. Ponad 80%
przypadków raka piersi stwierdza się u kobiet w wieku powyżej 50 lat, a u
większości kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi nie było przypadków tej
choroby w rodzinie.
Mammografia
Mammografia to niskodawkowy rentgen, który jest w stanie wykryć
nieprawidłowości w piersi, nawet gdy zmiany są zbyt małe, aby były
dostrzegalne lub wyczuwalne dotykiem dla Ciebie, lekarza lub pielęgniarki.
Technik specjalista w zakresie mammografii umieści pierś kobiety na
specjalnym aparacie rentgenowskim. Pierś zostanie powoli przyciśnięta
plastikową płytką, która pozostanie w tej pozycji przez kilka sekund. Przez kilka
sekund podczas wykonywania prześwietlenia będzie odczuwalny pewien
nacisk na pierś, podobny do ucisku ciasnym mankietem do mierzenia ciśnienia
krwi. Nacisk ten nie powoduje uszkodzenia tkanki piersi. Wykonuje się dwa
zdjęcia każdej piersi.
Szacuje się, że w roku 2011 w Ontario rak piersi zostanie rozpoznany u 9000
kobiet, a 1980 umrze na tę chorobę. Wczesne wykrycie może zmniejszyć tę
liczbę, gdyż:
x
x
x
Będą większe szanse skutecznego leczenia raka
Będzie mniejsze prawdopodobieństwo przerzutów
Może istnieć więcej opcji leczenia
Kobiety w wysokim stopniu zagrożone rakiem piersi
W przypadku niektórych kobiet istnieje zwiększone ryzyko zachorowania na
raka piersi. Kobiety w wieku od 30 do 69 lat są uznawane za zagrożone w
wysokim stopniu, jeśli:
x
Występuje u nich mutacja genetyczna, powodująca wysokie ryzyko wystąpienia
raka piersi
x
x
x
Jedno z ich rodziców, rodzeństwa lub dzieci ma mutację genetyczną,
powodującą wysokie ryzyko wystąpienia raka piersi
Badanie genetyczne potwierdziło u nich ryzyko raka piersi na przestrzeni
całego życia większe lub równe 25%, ze względu na występowanie chorób
w rodzinie
Były leczone radiacją klatki piersiowej przed ukończeniem 30 roku życia, ze
względu na inny rodzaj raka lub chorobę (np. ziarnica złośliwa)
W przypadku kobiet w wieku od 30 do 69 lat, u których ustalono wysokie
ryzyko raka piersi, zalecane są coroczne badania przesiewowe ,
obejmujące zarówno mammografię, jak i badanie obrazowe rezonansem
magnetycznym (MRI). U kobiet w wieku od 30 do 69 lat, u których
występuje wysokie ryzyko raka piersi, prawdopodobieństwo wystąpienia
raka piersi jest od dwóch do pięciu razy wyższe niż w obrębie ogólnej
populacji.
Twój następny krok
Przy następnej regularnej wizycie u lekarza lub dyplomowanej
pielęgniarki, porozmawiaj z nimi o tym, jakie badanie należy wykonać i
kiedy.
Poddać się badaniu jest łatwo.
Kobiety o przeciętnym stopniu zagrożenia rakiem piersi, w wieku od 50 do
74 lat, mogą:
x
Skontaktować się z dowolną placówką Programu Badań
Przesiewowych Piersi (Ontario Breast Screening Program, OBSP), aby
wyznaczyć termin badania. Wejdź na stronę
Ontario.ca/healthcareoptions, aby znaleźć placówkę OBSP w pobliżu
miejsca zamieszkania.
x
Skontaktować się ze swoim lekarzem, aby uzyskać skierowanie do
ośrodka badań przesiewowych piersi.
LUB
Kobiety w wieku od 30 do 69 lat, które uważają, że w ich przypadku może
istnieć wysoki stopień zagrożenia rakiem piersi, mogą:
x
Zwrócić się do lekarza rodzinnego, aby uzyskać skierowanie na
badania przesiewowe w oparciu o historię medyczną, własną lub
rodziny
Zdrowy tryb życia może ograniczyć ryzyko raka piersi:
x
x
x
x
x
x
Dbaj o zachowanie prawidłowej wagi ciała, zwłaszcza po menopauzie
Bądź aktywna fizycznie
Nie pij więcej niż jeden kieliszek napojów alkoholowych dziennie, jeśli w
ogóle pijesz
Nie pal tytoniu i unikaj biernego wdychania dymu tytoniowego
Jeśli stosujesz hormonalną terapię zastępczą, ogranicz jej okres
A co najważniejsze, poddaj się badaniom przesiewowym. Regularna
mammografia, wykonywana zwykle co dwa lata, jest najlepszym
zabezpieczeniem zdrowia piersi dla kobiet w wieku od 50 do 74 lat, które są
zagrożone w przeciętnym stopniu
Dowiedz się więcej:
x
x
x
x
Skorzystaj z Time To Screen Tool na stronie: ontario.ca/screenforlife
ServiceOntario: 1-877-234-4343 TTY : 1-800-387-5559
Telehealth Ontario: 1-866-797-0000 TTY 1-866-797-0007
Ontario Breast Screening Program (badania przesiewowe piersi): 1-800-668-9304
Placówki ServiceOntario są otwarte w godzinach pracy i mogą dostarczyć ogólnych
informacji na temat ochrony zdrowia. Telehealth Ontario to serwis czynny 24/7, w którym
dyplomowane pielęgniarki odpowiadają na pytania dotyczące bezpośrednich problemów
zdrowotnych.