Lekcja 56. Temat: Porównanie sytuacji na różnych rynkach pracy

Krzysztof Gergelewicz
Lekcja 56.
Temat: Porównanie sytuacji na różnych rynkach pracy
Temat w podręczniku: Sytuacja na rynku pracy w UE
Cztery swobody wspólnego rynku:
 swobodny przepływ towarów,
 swobodny przepływ usług,
 swobodny przepływ kapitału,
 swobodny przepływ osób.
Swobodny przepływ towarów,
Oznacz, że na danym obszarze istnieje swoboda obrotu (eksportu i importu) towarami. Nie
istnieją kontrole graniczne, ograniczenia ilościowe i jakościowe w przepływie towarów, a towar,
który został legalnie wprowadzony na teren któregoś z państw członkowskich może być
sprzedawany na terytorium każdego innego państwa.
Swobodny przepływ usług,
Oznacza możliwość zakładania przedsiębiorstw na terenie innego państwa członkowskiego
i prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach tzw. samozatrudnienia. Regulacje te
dotyczą w zasadzie wszystkich rodzajów działalności gospodarczej: handlowej, usługowej,
rzemieślniczej, przemysłowej, a także w zakresie wykonywania tzw. wolnych zawodów (np.
adwokat, architekt, weterynarz).
Swobodny przepływ kapitału,
Oznacza możliwość transferu zysków z jednego kraju członkowskiego UE do drugiego
oraz prawo inwestowania i nabywania wszelkich walorów rzeczowych i finansowych za granicą
bez żadnych przeszkód. Oznacza również tzw. swobodę przepływu kapitału z tytułu likwidacji
lub zmiany inwestycji wszystkich zysków z tego wynikających, jak również przepływ kapitału
o charakterze osobistym (np. spadek).
Swobodny przepływ osób.
Wszyscy obywatele UE mają prawo do przemieszczania się, osiedlania się, podejmowanej
działalność gospodarczej i pracy w dowolnym kraju Wspólnoty bez konieczności posiadania wiz
i zezwoleń. Obywatele jednego państwa UE podejmujący pracę lub inną działalność
ekonomiczną w innym państwie UE muszą być traktowani przez to państwo w taki sam sposób,
w jaki traktuje ono swoich obywateli, bez jakiejkolwiek dyskryminacji. Równo traktowani są
obywatele UE w dostępie do świadczeń (emerytury, zasiłki). Okresy ubezpieczenia dla
pracowników, związane z obliczaniem wysokości świadczeń, we własnym kraju i w innych
krajach UE są sumowane.
Migracja jest to wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu.
Migracja zarobkowa jest to opuszczenie kraju ojczystego, którego powodem są względy
ekonomiczne.
Migracja zarobkowa stała się dominują migracją w Europie.
Grupy czynników wpływających na zjawiska migracyjne:
 czynniki wypychające (wywołują chęć opuszczenia danego miejsca),
 czynniki przyciągające (dają jakąś alternatywę i skłaniają do przyjazdu do danego miejsca).
Czynniki utrudniające migrację:
 bariery polityczne,
 bariery językowe,
1
Krzysztof Gergelewicz
 bariery kulturowe,
 bariery infrastrukturalne (np. słaby rozwój mieszkalnictwa w Polsce).
Porównanie z Polską wysokości płacy minimalnej
w 2011 r. w wybranych krajach UE
Kraj
Porównanie z Polską (%)
Luksemburg
504
Irlandia
419
Holandia
408
Francja
391
Wielka Brytania
326
Polska
100
Czechy
91
Słowacja
91
Rumunia
45
Bułgaria
35
2
Krzysztof Gergelewicz
NA CO NARZEKA SIĘ ZA GRANICĄ?
Gdzie lepiej niż w Polsce?
50 emigrantów porównuje warunki życia z polskimi. Gorzej niż teraz w Polsce już nie
może być? Wprost przeciwnie. 50 Polaków mieszkających w różnych krajach zgodziło się
porównać na łamach Bankier.pl, (rok 2014) co za granicą funkcjonuje gorzej, a co lepiej niż
w kraju,
z którego pochodzą.
Za granicą żyje między 14 a 17 mln Polaków. Z możliwości emigracji zarobkowej w granicach
Unii Europejskiej do tej pory skorzystało ok. 2 mln Polaków. Niektórzy nie wracają, bo nie
pozwala im na to duma, innym naprawdę za granicą żyje się lepiej niż nad Wisłą. Ale nawet te
miejsca, które finalnie stwarzają lepsze warunki do życia niż Polska, nie są idealne.
Miejsce
Lepiej niż w Polsce rozwiązano tu:
Gorzej niż w Polsce rozwiązano tu:
zamieszkania
CHORWACJA System współpracy pomiędzy
Temat-rzeka... nie zapominajmy, że to
poszczególnymi urzędami: bez
stosunkowo młody kraj, powstały
względu na adres zamieszkania
w wyniku rozpadu Jugosławii, który
potrzebny dokument otrzymamy
posiada wiele niedociągnięć.
w urzędzie, do którego się zgłosimy.
Przykład: odpis aktu małżeństwa
otrzymamy w każdym USC (trzeba
tylko uiścić opłatę skarbową,
dokument otrzymamy od ręki),
niezależnie od miejsca zamieszkania
i miejsca ślubu. Podobnie jest
w pozostałych urzędach. Wszystkie
dane wpisane są do ogólnokrajowego
systemu.
FINLANDIA
Infrastrukturę, opiekę zdrowotną,
Możliwości dla małych i średnich
szkolnictwo.
przedsiębiorców.
FRANCJA
To długa lista.
Usługi są na dramatycznym poziomie.
HISZPANIA
System opieki zdrowotnej, rejestracje Godziny pracy (długie przerwy na
do lekarza, sposób rozliczania się
sjestę).
z podatków.
HOLANDIA
Służbę zdrowia.
Podatek drogowy.
IRLANDIA
Śmieci, zakładanie firmy,
Kominki, przez które ucieka całe
ubezpieczenia społeczne, zmianę
ciepło.
właściciela samochodu, wszelkie
formalności, opiekę medyczną, policję,
kryzys gospodarczy, problem
z kościołem, dbanie o zabytki.
NIEMCY
Chyba praktycznie wszystko: służbę Długo myślałem, ale nic takiego nie
zdrowia, transport, bezpieczeństwo,
przychodzi mi do głowy.
wymiar sprawiedliwości, system
opieki socjalnej, edukację, kontakt
obywatela z urzędem.
SŁOWACJA
System budowy dróg.
Sieć prywatnych placówek zdrowia.
USA
Komunikację miejską, architekturę
Edukację, ale od strony mentalnej.
3
Krzysztof Gergelewicz
SZWECJA
TURCJA
UKRAINA
WŁOCHY
miasta, walkę z przestępczością, jakość Przy wspaniałej technologii i sporych
usług w różnych dziedzinach, system nakładach finansowych system
sądów. To trudne pytanie dla kogoś, edukacyjny w tym kraju, szczególnie
kto już dawno w Polsce nie przebywał na poziomie początkowym, jest
dłużej, a opuścił ją w stanie ledwie
żałosny. Panuje tu tzw. polityczna
pokomunistycznym.
poprawność, która nie pozwala na
wyróżnianie lepszych, a karcenie
gorszych uczniów. Ma to również
związek z funduszami, które państwo
przeznacza na każdego ucznia
w systemie publicznym
i z funduszami, które otrzymują szkoły
o dobrej reputacji. Za często chwali się
tu tylko dobre chęci, a nie rezultaty,
jakie solidny uczeń powinien osiągnąć.
"Great job" generalnie robią tu
wszyscy uczniowie, niezależnie od
tego, czy dostaną na teście 100%, czy
tylko przyniosą na ten test ładnie
zatemperowane ołówki. Stąd mamy
najbardziej zadufany w sobie naród,
niekoniecznie odnoszący najlepsze
wyniki w pewnych dziedzinach, ale
także nieświadomy tego faktu, a przez
to bardzo zadowolony z siebie.
Załatwianie wszelkich spraw szybko To, czego bardzo tu w Szwecji brak, to
i bezproblemowo przez telefon lub
tak popularna i naturalna w Polsce
listownie.
pomoc sąsiedzka, w wielu sprawach Zaufanie do ludzi bardzo upraszcza
od pożyczenia szklanki cukru po
życie i ogranicza biurokrację.
pomoc w zaopiekowaniu się
Doskonałe są tu rozwiązania dla ludzi dzieckiem, jak i prosta ludzka troska
niesprawnych fizycznie. Dlatego
o innych.
wydawać by się mogło, że więcej niż
w Polsce jest tutaj niepełnosprawnych,
bo ci nie siedzą w domu. Miasto nie
jest dla nich przeszkodą i są traktowani
na równi z innymi.
Z mojego doświadczenia - opiekę
Transport, edukację, przedszkola.
zdrowotną.
Emeryci i renciści płacą za gaz, prąd Stan i oznaczenie dróg. Problemem
(media) 50% wartości rachunku.
jest brak walki z wszechobecną
Rodziny wielodzietne (3+) także mają korupcją i niedziałające prawo.
te przywileje, dodatkowo od ich pensji
nie jest odprowadzany podatek dla
państwa. Jest wiele sportowych sekcji
dostępnych dla dzieci za darmo.
Opiekę nad dzieckiem 0-3 lat
Duch przedsiębiorczości
i przedszkola. System dróg, jazdę
społeczeństwa, płatne studia wyższe,
koleją.
bez obowiązku ukończenia ich
w określonym czasie. Rozwój sieci
internetowej, słabsze łącza.
4
Krzysztof Gergelewicz
Gdzie taniej, gdzie drożej?
Mówi się, że w Polsce jest drogo. Ale za niektóre produkty i usługi to za granicą zapłacimy
o wiele więcej. 50 Polaków żyjących na emigracji porównuje ceny codziennych produktów
i usług w swoich krajach. Kiedyś mieszkali w Polsce, dziś żyją w innych krajach. Polacy
mieszkający za granicą od ponad 3 lat opowiadają o blaskach i cieniach emigracji.
Kraj
BUŁGARIA
Tańsze niż w Polsce
Papierosy, taksówki, usługi.
CHORWACJA Chorwacki rynek jest mały, dlatego
ciężko znaleźć tu produkt, który będzie
zdecydowanie tańszy niż w Polsce.
Tańsze niż w Polsce są dobrej jakości
wina.
Droższe niż w Polsce
Mięso, nabiał, materiały budowlane.
Nieruchomości, produkty spożywcze
(np. makaron, ser, owoce), artykuły
AGD (pralki, lodówki), choć od
wejścia Chorwacji do UE - lipiec
2013 - cenniki powoli podlegają
zmianom.
FINLANDIA
Rozmowy telefoniczne z telefonów
komórkowych, czasami sprzęt
elektroniczny.
Jedzenie, ogrzewanie, prąd,
samochody, czynsze, kino, teatr,
transport publiczny... prawie
wszystko.
FRANCJA
Prąd, towary luksusowe - Prada, Dior
itd.
Cała reszta.
HISZPANIA
Owoce, owoce morza, napoje w
lokalach gastronomicznych.
Mieszkania.
HOLANDIA
Kawa, dobre masło, brązowy cukier.
Mięso, ryby, dobry chleb.
IRLANDIA
Ubrania, samochody, rozmowy
telefoniczne za granicę, zagraniczne
wakacje.
Owoce i warzywa, papierosy, alkohol,
polskie produkty w polskim sklepie,
usługi stomatologiczne, noclegi
w pensjonatach.
NIEMCY
Mieszkania (kupno oraz wynajem),
samochody, elektronika, bilety
lotnicze, kosmetyki, chemia
gospodarcza, mocniejsze alkohole
(oprócz wódki), wino, kawa.
Usługi (generalnie), energia
elektryczna, rośliny i kwiaty.
SŁOWACJA
Alkohol, zwłaszcza piwo i wino.
Warzywa, owoce, produkty
spożywcze.
USA
Generalnie markowa odzież
i akcesoria, dobrej jakości wina, sprzęt
elektroniczny, zabawki i różne
akcesoria dla dzieci (wózki, huśtawki
itp.), niektóre produkty żywnościowe,
kosmetyki (markowe).
Usługi (szewc, kosmetyczka, różnego
rodzaju naprawy, wizyta prywatna
u lekarza), czynsz i ceny
nieruchomości, gaz, prąd, i woda,
transport publiczny (pociągi, metro
i autobusy) oraz taksówki, rozrywka
(teatr, kino, koncert), restauracje,
edukacja (oczywiście prywatna), jak
również turystyka i uprawianie
sportów.
SZWECJA
Tańszy niż w Polsce jest Internet. Na
pewno są jeszcze jakieś rzeczy, ale
Prawie wszystko. Ale tutaj ludzie
dobrze zarabiają, więc większość na
5
Krzysztof Gergelewicz
Kraj
Tańsze niż w Polsce
trudno mi je znaleźć.
UKRAINA
Droższe niż w Polsce
wiele stać.
Alkohol, papierosy, niektóre produkty Produkty spożywcze, np. mięso
spożywcze, domy, mieszkania, opłaty i wędliny, sprzęty RTV i AGD,
związane z ich utrzymaniem (prąd,
samochody.
gaz, media).
Polacy na emigracji - dlaczego nie wracają?
Brak pracy, niesprzyjający klimat do prowadzenia własnego biznesu i zarobki zbyt niskie
wobec doświadczenia - to najczęściej powtarzane powody, dla których Polacy mieszkający za
granicą nie chcą wracać do swojego kraju. 50 emigrantów z różnych krajów opowiada za czym
tęskni najbardziej i co mogłoby skłonić ich do powrotu.
Miejsce
Względem Polski brakuje mi tu …
zamieszkania
BUŁGARIA
Jezior.
CHORWACJA Polskich produktów spożywczych,
wydarzeń kulturalnych, które
w większości odbywają się tylko
w stolicy kraju (Zagrzebiu).
FINLANDIA
Spontaniczności, fantazji i niektórych
polskich przysmaków, np. białego sera
i pierogów.
FRANCJA
Przyjaciół i rodziny.
HISZPANIA
HOLANDIA
IRLANDIA
NIEMCY
SŁOWACJA
USA
Do Polski wrócę, jeśli …
Myślę, że nie wrócę.
Jeśli takie jest moje przeznaczenie.
Będę miała ochotę.
....tak się ułoży - nie mam z tym
żadnego problemu.
Raczej nie wrócę.
Przyjaciół, rodziny, niektórych
produktów spożywczych.
Nie mam takich braków.
Nie wrócę.
Starych znajomych, którzy mówią, że Już nigdy nie wrócę do Polski na stałe.
są już za starzy na zmiany.
Ludzie w Polsce już zawsze będą
niezadowoleni i będą narzekać. Ja już
nie mam do tego zdrowia.
Nieraz może tego niezorganizowania, Może, gdy Wisła popłynie w drugą
gdy z sąsiadami można było umówić stronę... A tak poważnie, to nie po to
się na kawę choćby na dziś wieczór, wyjechałem, żeby wracać.
a nie dopiero na koniec przyszłego
tygodnia, gdy będą mieli pierwszy
wolny termin.
Czasami może jakichś polskich
smaków, ale to wszystko też jest tutaj
do dostania. Poza tym chyba niczego...
Małych sklepów spożywczych i
Hm…
punktów usługowych.
Przyjaciół z podwórka. Jeśli chodzi
Do Polski mogłaby mnie zwabić tylko
o materialne rzeczy, względem Polski wspaniała oferta pracy, która
nie brakuje mi tu niczego.
finansowo pozwoliłaby mi na nie
6
Krzysztof Gergelewicz
SZWECJA
UKRAINA
WŁOCHY
gorszy standard życia niż ten, jaki
mam, a jednocześnie byłaby zgodna
z moimi zainteresowaniami
i wykształceniem.
Maleńkich sklepików stojących pod
To pytanie nie pozwoliło mi usnąć!
domem, do których można wyskoczyć Nie sądzę, po wielu przemyśleniach,
po przysłowiowe mleko.
żebym chciała wrócić do Polski.
Osiągnęłam tutaj już sporo
i zamierzam jeszcze coś osiągnąć.
Pokochałam Szwecję i czuję się w tym
kraju bezpieczna i szczęśliwa.
Sklepów z polską prasą.
Na razie o tym nie myślę. Jestem
Mała jest też różnorodność, jeśli
bardzo często w Polsce i na obecną
chodzi o produkty spożywcze.
chwilę mam dwa domy – Polskę
i Ukrainę.
Niektórych ludzi.
Na razie nie zamierzam wracać.
Ilu pytanych o powody emigracji, tyle opinii. Są jednak argumenty, które pojawiają się
częściej niż inne.
– Do Polski mogłaby mnie zwabić tylko wspaniała oferta pracy, która finansowo pozwoliłaby mi
na nie gorszy standard życia niż ten, jaki mam, a jednocześnie byłaby zgodna z moimi
zainteresowaniami i wykształceniem – mówi jedna z Polek mieszkających w Nowym Jorku.
Nie brakuje deklaracji, że powrotu do Polski już nie będzie i nie zmieni tego nawet atrakcyjna
propozycja zawodowa.
– Nie sądzę, po wielu przemyśleniach, żebym chciała wrócić do Polski. Osiągnęłam tutaj już
sporo i zamierzam jeszcze coś osiągnąć. Pokochałam Szwecję i czuję się w tym kraju bezpieczna
i szczęśliwa – pisze mieszkanka Sztokholmu.
– Już nigdy nie wrócę do Polski na stałe. Ludzie w Polsce już zawsze będą niezadowoleni i będą
narzekać. Ja już nie mam do tego zdrowia – twierdzi zdecydowanie biznesmen z Irlandii.
Ćwiczenia
1. Zdefiniuj pojęcia: migracja, migracja zarobkowa.
2. Wymień cztery swobody wspólnego rynku.
3. Omów swobodny przepływ towarów jako jedną ze swobód wspólnego rynku.
4. Omów swobodny przepływ usług jako jedną ze swobód wspólnego rynku.
5. Omów swobodny przepływ kapitałów jako jedną ze swobód wspólnego rynku.
6. Omów swobodny przepływ osób jako jedną ze swobód wspólnego rynku.
7. Wymień czynniki utrudniające migrację.
8. Wskaż czynnik utrudniający migrację, który miałby dla ciebie największe znaczenie. Swój
wybór uzasadnij.
9. Biorąc pod uwagę informacje zawarte w tabelach: „Gdzie lepiej niż w Polsce?”, „Gdzie
taniej, gdzie drożej?”, „Polacy na emigracji - dlaczego nie wracają?”, wskaż kraj, który
wybrałbyś (w sytuacji ekstremalnej) jako cel twojej emigracji. Swój wybór uzasadnij.
10. Na podstawie danych z tabeli : „Wysokość ustawowo przyjętej płacy minimalnej w 2011 r.
w wybranych krajach UE” sporządź wykres. W wykonaniu zadania pomogą Ci
zamieszczone niżej informacje na temat graficznej prezentacji danych statystycznych.
Wśród wykresów wyróżnia się:
a) wykresy liniowe – wielkość zjawiska na wykresie określana jest przez długość linii
(w przyjętej skali);
7
Krzysztof Gergelewicz
b) wykresy powierzchniowe – dane liczbowe prezentowane są za pomocą figur
geometrycznych lub obrazków (symboli) dostosowanymi rozmiarami swojej powierzchni do
wielkości zjawiska, które ilustrują;
c) wykresy obrazkowe – liczebność poszczególnych grup szeregu statystycznego przedstawiana
jest przez odpowiednią liczbę symboli (identycznego rozmiaru);
d) wykresy w układzie współrzędnych:
 histogram – wykres składający się ze słupków bezpośrednio przylegających do siebie,
wstawionych na osi odciętych (x), przy czym ich równe podstawy wyznaczają kolejne
okresy lub momenty, kolejne wartości cechy mierzalnej, a liczebności poszczególnych
klas szeregów strukturalnych, jak i poziomy badanych zjawisk obrazowane są przez
wysokości poszczególnych słupków;
 diagram – można go skonstruować łącząc linią ciągłą środki górnych boków prostokątów
w histogramach struktury i dynamiki;
e) kartogramy – wykres sporządzony na mapie konturowej.
Wysokość płacy minimalnej w 2011 r. w wybranych krajach UE
Kraj
Wysokość płacy (euro)
Luksemburg
1758
Irlandia
1462
Holandia
1424
Francja
1365
Wielka Brytania
1139
Polska
349
Czechy
319
Słowacja
317
Rumunia
157
Bułgaria
123
Zadnia testowe
1. Mówiąc o wspólnym rynku wymienia się
A. dwie swobody.
B. trzy swobody.
C. cztery swobody.
D. pięć swobód.
2. Możliwość zakładania przedsiębiorstw na terenie innego państwa członkowskiego
i prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach tzw. samozatrudnienia nazywana jest
A. swobodnym przepływem kapitałów.
B. swobodnym przepływem usług.
C. swobodnym przepływem towarów.
D. swobodnym przepływem osób.
3. Do czynników utrudniające migrację zaliczamy m.in.
A. bariery demograficzne.
B. bariery klimatyczne.
C. bariery geograficzne.
D. bariery infrastrukturalne (np. słaby rozwój mieszkalnictwa w Polsce).
8
Krzysztof Gergelewicz
4. W Europie głównym celem migracji
A. jest turystyka.
B. jest lecznictwo.
C. są pielgrzymki.
D. są zarobki.
9