Notatka nt IPR paz 08 - Ambasada RP w Pekinie

Prawa własności intelektualnej
oraz strategia ochrony podczas targów i wystaw handlowych
Ochrona znaku towarowego (Trademark protection)
Chiny są sygnatariuszem wszystkich międzynarodowych protokołów dotyczących
rejestracji oraz ochrony znaków towarowych, a ich postanowienia wprowadzane są sukcesywnie
w Ŝycie. Biuro ds. Ochrony Znaków Towarowych (Trademark Office) podlega bezpośrednio
centralnej administracji przemysłu i handlu (State Administration for Industry and Commerce –
SAIC, www.saic.gov.cn). Urząd ten posiada lokalne biura w większych miastach Chin.
Prowincjonalna administracja SAIC zajmuje się sprawami związanymi ze znakami towarowymi,
ich ochroną, prawami wynikającymi z ich stosowania oraz rozwiązuje problemy związane z ich
naruszaniem.
W dniu 27 października 2001 roku weszła w Ŝycie najnowsza wersja ustawy „Trademark
Law”. Określa ona zasady właściwej rejestracji znaku towarowego w Chinach, zarówno dla
podmiotów miejscowych, jak równieŜ zagranicznych. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe w ChRL
obowiązuje zasada „first-to-file”, oznaczająca, Ŝe ochroną obejmuje się znak towarowy, który
jako pierwszy został zarejestrowany we właściwym urzędzie na terenie Chin. Za znak towarowy
w Chinach przyjmuje się jakikolwiek znak identyfikujący towary / usługi określonego producenta,
składający się z liter, wyrazów, liczb, trójwymiarowych kształtów lub kombinacji kolorów.
Rejestracja znaku towarowego moŜe być dokonana na dwa sposoby: (i) krajowy,
polegający na złoŜeniu wniosku w miejscowym urzędzie „Trademark Office”, lub (ii)
międzynarodowy, polegający na złoŜeniu wniosku poprzez Międzynarodową Organizację ds.
Własności Intelektualnej (WIPO). Z uwagi na specyfikę Chin, zalecane jest równieŜ
rejestrowanie chińskich odpowiedników / tłumaczeń zagranicznych znaków towarowych. Okres
ochrony wynosi 10 lat od dnia rejestracji i moŜe być odnawiany. W przypadku podmiotów
zagranicznych nieposiadających biur przedstawicielskich w ChRL wymagane jest skorzystanie z
usług oficjalnych agentów ds. znaków towarowych, za pomocą których wypełnia się i składa
wnioski. Na terenie Chin aplikacje składa się wyłącznie w języku chińskim.
Ochrona patentowa (Patent protection)
WaŜnym aspektem w ochronie własności jest ochrona patentowa. Odpowiedzialnym za
sprawy patentowe w Chinach jest Urząd Patentowy (China Patent Office, www.sipo.gov.cn),
który dokonuje analizy wniosków pod kątem Prawa Patentowego („Patent Law”). Urząd
Patentowy ma swoje biura w poszczególnych prowincjach. KaŜde zagraniczne przedsiębiorstwo
produkujące innowacyjne towary w Chinach powinno zabezpieczać swoje prawa za pomocą
chińskiego systemu patentowego. Z uwagi na szybko zmieniającą się sytuację rynkową w
Chinach zalecane jest składanie wniosków patentowych na kaŜdą innowację, nawet, jeśli podmiot
nie zamierza wprowadzić produktu na rynek w najbliŜszym czasie. Jest to równieŜ waŜne z
uwagi na brak w Chinach mocy prawnej patentów zarejestrowanych w Unii Europejskiej.
Zagraniczni inwestorzy nieposiadający biur przedstawicielskich w Chinach muszą składać
aplikacje patentowe za pośrednictwem lokalnych agentów (wypełnione w języku chińskim). W
ChRL istnieją trzy sposoby składania wniosku patentowego:
(i)
Bezpośrednie wypełnienie wniosku patentowego w ChRL;
Ambasada RP w Pekinie
Wydział Ekonomiczny
1
E-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.beijing.polemb.net
(ii)
(iii)
Wypełnienie wniosku patentowego za granicą (w kraju będącym sygnatariuszem
Konwencji Paryskiej), a następnie wypełnienie drugiego wniosku w ChRL w okresie 12
miesięcy (6 miesięcy dla wzorów), powołującego się na datę złoŜenia pierwszego
wniosku;
Wypełnienie międzynarodowego wniosku patentowego w ramach „Porozumienia o
współpracy patentowej” („Patent Cooperation Treaty”). Wniosek taki moŜe być
wypełniony w Europejskim Urzędzie Patentowym lub kaŜdym krajowym urzędzie
patentowym w państwach UE.
Chińskie prawo patentowe wyróŜnia trzy rodzaje patentów:
(i)
(ii)
(iii)
Patent innowacyjny (invention patent) – przyznawany rozwiązaniom innowacyjnym w
dziedzinie technologii, posiadającym zastosowanie praktyczne. Okres waŜności 20 lat od
daty złoŜenia wniosku;
Patent uŜytkowy (utility model patent) – przyznawany nowym rozwiązaniom
technicznym w odniesieniu do kształtów / struktury obiektów. Okres waŜności 10 lat od
daty złoŜenia wniosku;
Patent projektowy (design patent) – przyznawany oryginalnym projektom określającym
kształt, wzór, kolor obiektu. Okres waŜności 10 lat od daty złoŜenia wniosku;
Średni czas rozpatrywania wniosków w przypadku patentów innowacyjnych wynosi 3 – 5
lat, natomiast dla pozostałych patentów ok. 1 roku. W związku z tak długim czasem zaleca się
wypełnienie dwóch aplikacji (patent innowacyjny oraz uŜytkowy), a następnie zaprzestanie
korzystania z patentu uŜytkowego po uzyskaniu patentu innowacyjnego.
Prawa własności intelektualnej są chronione przed ich naruszaniem zarówno środkami
administracyjnymi, jak i na drodze postępowania sądowego. W przypadku naruszenia praw,
właściciel moŜe wystąpić z powództwem do właściwego sądu cywilnego, który w ChRL jest
pierwszą instancją w tego rodzaju sprawach. W przypadkach nadzwyczajnych zainteresowana
strona moŜe prosić sąd o zamroŜenie aktywów pozwanego. MoŜliwe jest równieŜ rozwiązanie
spornej sprawy na drodze administracyjnej za pośrednictwem lokalnego Biura ds. Własności
Intelektualnej (Intellectual Property Office – IPO). Zgodnie z chińskim prawem patentowym IPO
moŜe równieŜ pełnić rolę mediatora.
Strategia ochrony podczas targów i wystaw handlowych
Z uwagi na rosnącą liczbę polskich podmiotów gospodarczych uczestniczących w targach
i wystawach handlowych na terenie ChRL, jak równieŜ prowadzących wymianę handlową z
partnerami chińskimi, kwestie ochrony praw własności stają się coraz waŜniejsze. Uczestnictwo
w targach, oprócz oczywistych korzyści handlowych, moŜe równieŜ nieść za sobą ryzyko
związane z naruszeniami praw własności. Zalecane jest wykonanie podstawowych czynności
znacząco ograniczających ryzyko lub pomocnych w ewentualnym dochodzeniu swoich praw:
Faza I
Przygotowanie do targów:
•
Identyfikacja kluczowych aktywów (znaki towarowe, patenty, prawa własności) oraz ich
rejestracja na terenie ChRL;
•
Określenie strategii działania podczas targów (przeciwdziałanie stwierdzonym
naruszeniom natychmiast w czasie trwania targów lub wyłącznie zbieranie dowodów do
późniejszych działań);
Ambasada RP w Pekinie
Wydział Ekonomiczny
2
E-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.beijing.polemb.net
•
•
•
•
Przygotowanie właściwych dokumentów (legalizacja, sporządzenie kopii notarialnych
itp.);
Pełnomocnictwo dla osoby upowaŜnionej do podjęcia kroków prawnych w imieniu firmy
(jeszcze podczas trwania targów);
Sporządzenie listy podmiotów podejrzewanych o prawdopodobne naruszenia praw
własności intelektualnej podczas targów;
Uzyskanie informacji o obecności na targach przedstawicieli lokalnego biura ds. ochrony
praw własności;
Faza II
Targi:
•
Dokonanie inspekcji targów, ze zwróceniem szczególnej uwagi na stoiska podmiotów
podejrzanych o naruszanie praw;
•
Zlokalizowanie stanowiska przedstawicieli biura ds. ochrony praw własności;
•
Ocena zasadności wystawiania własnych materiałów promocyjnych, w szczególności
dotyczących nowych produktów;
•
Zebranie wizytówek i broszur na stoiskach podejrzanych o naruszanie praw;
•
Zebranie dowodów w postaci zdjęć, filmów;
•
Podjęcie decyzji o przeciwdziałaniu naruszeniom praw jeszcze w czasie trwania targów;
Faza III
Działania po zakończeniu targów:
•
Kontynuacja lub podjęcie działań na drodze sądowej;
•
Sporządzenie bazy danych podejrzanych podmiotów;
•
Ewentualne przygotowanie oficjalnych listów do podmiotów naruszających prawa
własności, ostrzegających o moŜliwości podjęcia kroków prawnych;
•
Ocena sytuacji, rozpoznanie siatki wymiany, tak aby zlokalizować pierwotnego
producenta bezpośrednio odpowiedzialnego za naruszanie praw (klient-firma handlowaproducent);
Pekin
Październik 2008
Ambasada RP w Pekinie
Wydział Ekonomiczny
3
E-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.beijing.polemb.net