Historia sztuki_wwp

praca z dzieckiem
praca z dzieckiem
Innowacja „Historia Sztuki” była realizowana w Przedszkolu
nr 155 „Roztańczona Kraina” w roku szkolnym 2015–2016.
Na zajęciach dzieci poznały sztukę różnych epok – od starożytności do czasów obecnych. Każde zajęcia poprzedzono
krótkim wstępem na temat danej epoki, malarza czy dzieła,
które następnie stawało się „pretekstem” do działalności plastycznej. Dzieci oglądały albumy z reprodukcjami wybranych
obrazów, wypowiadały się na temat ich treści, doboru barw,
technik malarskich, poznawały nazwiska znanych malarzy.
Historia sztuki
w przedszkolu,
BYXKHI@JQNYVHI@ĨDJROQDRIİ
SVÀQBYĦCYHDBHKDSMHBG
Zajęcia cieszyły się dużym zainteresowaniem maluchów,
które były zaangażowane twórczo. Dzieci poznawały nowe
techniki plastyczne, rozwijały swoją wyobraźnię twórczą oraz
wrażliwość estetyczną. Z większą wyobraźnią patrzą teraz
na otaczający świat.
Szczególną rolę w przedszkolu odgrywa wychowanie plastyczne. Za pośrednictwem
twórczej ekspresji plastycznej i percepcji otaczającego świata wspomagany jest wszechstronny
rozwój dziecka, w tym jego osobowość twórcza. Ekspresja plastyczna dziecka ma charakter
spontaniczny, wynika bezpośrednio z jego przeżyć, spostrzeżeń, wyzwala wyobraźnię
i fantazję. Poprzez różnorodność i atrakcyjność zastosowanych technik plastycznych
możemy wpływać na rozwój tego typu zainteresowań u dzieci. Często zadajemy sobie
pytanie: Jak wychować artystę? Jak pracować z dzieckiem, aby odnalazło swój talent,
by eksperymentowanie z plastyką dawało dziecku zadowolenie?
N
auczyciele powinni być uważni na każdym kroku
i wspierać zwłaszcza te dzieci, które mają umiarkowany talent, bo taki najłatwiej przeoczyć, dlatego pozwólmy tworzyć małemu człowiekowi i posmakować zadowolenia wynikającego z aktu tworzenia.
prac. Ta właśnie idea była dla mnie inspiracją do stworzenia innowacyjnego planu pracy na potrzeby działającego
od wielu lat i prowadzonego przeze mnie koła plastycznego.
Korzyści z uprawiania sztuki
Przedmiotem mojej innowacji dydaktycznej „Historia sztuki" jest rozwój umiejętności plastycznych dzieci inspirowany wybranymi dziełami znanych artystów, tworzących od
starożytności do czasów nowożytnych. Poznanie historii
sztuki, dzieł tworzonych w różnych okresach, sposobów malowania, zmiany stylów tworzenia to nieodzowne elementy
zajęć z dziećmi, będące wstępem do tworzenia przez nich
własnych prac.
Sztuka dla niektórych dzieci może być terapią, dla innych –
realizowaniem siebie i rozwijaniem talentów, ale dla wszystkich dzieci powinna być znakomitą zabawą. Poznawanie
dzieł znanych artystów umożliwia dzieciom wejście w świat
historii sztuki, inspiruje je do tworzenia i rozwijania własnej
wyobraźni twórczej. Wprowadzenie dzieci w świat dawnych
i obecnych przeżyć estetycznych, zmniejszenie dystansu pomiędzy dziełem sztuki a małym odbiorcą, to według mnie
jedno z zadań wychowania estetycznego.
Każda epoka wypracowała swój własny, niepowtarzalny i oryginalny styl tworzenia. W każdej żyli i tworzyli artyści, którzy
pozostawili po sobie ogrom dorobku plastycznego w postaci
dzieł malarskich, rzeźbiarskich, architektonicznych. Nie sposób przejść obok nich obojętnie. Uważam, że ich poznanie
to ciekawy element w procesie plastycznej twórczości dzieci.
Sądzę, że nauczyciel nie powinien pomijać okazji do wskazywania dzieciom nieznanych im dotąd zjawisk w sztuce, powinien zachęcać, aby czerpały z tej sztuki inspiracje dla własnych
Inspirowanie dzieci do aktywności twórczej odbywało się
przede wszystkim poprzez metody:
■ działań praktycznych,
■ zadań stawianych dziecku,
■ doświadczeń oraz eksperymentowania (np. mieszanie barw),
■ pokazu i obserwacji,
■ objaśnienia i instrukcji.
W innowacji wykorzystywano również metody impresyjne,
tj. prezentowanie dzieł malarstwa, i metody ekspresyjne,
czyli tworzenie dzieł plastycznych, udział w wystawach plastycznych. Metody te wyzwalają inwencję twórczą dzieci oraz
stwarzają warunki do wszechstronnego rozwoju.
Innowacja „Historia sztuki”
Oto wykaz przykładowych prac, wykonanych przez dzieci,
inspirowanych dziełami sztuki z całego świata. Wśród propozycji są prace oparte na materiałach i technikach, którymi posługiwali się autorzy znanych dzieł. Inne skupiają się
na tematach i scenach, po jakie sięgali.
■ „Hieroglify” – pismo starożytne – rysowanie suchymi
pastelami na szarym papierze.
■ „Starożytny Egipt” – bogowie – kolorowanie postaci bogów egipskich kredkami pastelowymi olejnymi, malowanie
złotą farbą, wykonanie ramy obrazu z wykorzystaniem
skrawków tapet, ozdabianie brokatem.„Starożytna Grecja
– waza grecka” – odrysowywanie kształtu od szablonu,
wycinanie z szarego papieru, wykonywanie ornamentów
kredkami pastelowymi olejnymi.
■ „Kolory ciepłe i zimne” – Berthe Morisot (impresjonizm) – wycinanie z kolorowego papieru, stworzenie
obrazu na bazie zimnych lub ciepłych barw, rysowanie
pastelami olejnymi.
■ „Gwiaździsta noc” – Vincent Van Gogh (postimpresjonizm) – malowanie farbami akrylowymi.
Zadaniem innowacji, oprócz poznania wybranych elementów historii sztuki, jest nauczenie dzieci patrzenia na otaczający świat poprzez pryzmat kształtów i kolorów, kresek
i plam, uczynienie małego dziecka aktywnym, wrażliwym
i otwartym. Ważne jest, aby prace plastyczne wykonywane przez dzieci pozwoliły im odczuć sukces, który wzmocni poczucie własnej wartości i zmotywuje do dalszej pracy.
Stworzenie dzieciom sytuacji, w których dziecko doświadcza,
uzewnętrznia swoje uczucia, zapewnienie dzieciom dostępu
do sztuki poprzez poznawanie wybranych dzieł znanych artystów rozwija ich wrażliwość estetyczną i ekspresję plastyczną.
59
www.facebook.com/czasopismowychowaniewprzedszkolu
60
■ „Słoneczniki” – Vincent Van Gogh (postimpresjonizm)
– wycinanie i wyklejanie z kolorowego i szarego papieru,
ozdabianie korkiem, wykonanie ozdób na wazonie kredkami pastelowymi olejnymi.
■ „Kot” – Theophile Alexander Steinlen (nurt secesyjny)
– wycinanie z czarnego papieru, rysowanie kredkami
bambino, wyklejanie wydrukowanych napisów.
■ „Drzewo życia” – Gustaw Klimt (modernizm) – kolorowanie kredkami bambino, wyklejanie kolorowymi
guzikami.
■ „Ślimak” – Henri Matisse (fowizm) – wycinanie kwadratów z kolorowego papieru, wyklejanie szablonu ślimaka.
■ „Gitara i stół przed oknem” – Pablo Picasso (kubizm) –
rysowanie czarnym mazakiem, wycinanie i wyklejanie,
tworzenie kubistycznej kompozycji.
■ „Marilyn Monroe” – Andy Warhol (pop art) – kompozycja
o dużym kontraście kolorystycznym, wyklejanie.
■ „Kwadraty z koncentrycznymi okręgami” – Wassily
Kandinsky (abstrakcjonizm) – rysowanie pastelami,
malowanie farbami akwarelowymi.
Z własnych doświadczeń wyniosłam przekonanie, że ciekawość dzieci dotycząca dzieł sztuki jest częstym przejawem rodzenia się ekspresji twórczej. Zafascynowanie sztuką wyzwala
w dzieciach tendencję do poszukiwań, dociekań i zrozumienia kultury, sposobów i warunków tworzenia. Próby odzwierciedlenia artystycznych doznań dawnych czasów są dla dzieci
w wieku przedszkolnym czymś nowym, są dużym przeżyciem.
Dzieła sztuki z różnych epok, które przedstawiam dzieciom, są
próbą odzwierciedlenia minionych czasów, łączenia charakterystycznego dla epoki stylu z wprowadzeniem nowej, ciekawej techniki plastycznej, są inspiracją do tworzenia własnych
prac przez dzieci, z których powstają wystawy dla rodziców.
Większość prac plastycznych dla dzieci to moje własne
pomysły. Jest też kilka prac, które znalazłam w literaturze
fachowej, tj.
S. Lacey, Sztuka i zabawa, Świat Książki, Warszawa 2004.
R. Dickins, Skarbiec Sztuki – tworzyć jak prawdziwy artysta,
Publicat SA, Poznań 2006.
„Najlepiej poznajemy drogę wędrowca, gdy idziemy jego
śladem” – to słowa Zofii Czerwisz, która badała twórczość
dziecięcą. Zajęcia „Historia sztuki” przyznają się do powstania pięknych prac artystycznych dzieci, pod warunkiem, że
nie będą bezmyślnym naśladownictwem wielkich dzieł,
a jedynie ich inspiracją.
Agnieszka Opara-Gałgan
Autorka innowacji, nauczycielka Przedszkola nr 155 w Warszawie.
:<&+2:$1Ζ(:35=('6=.2/8:5=(6Ζ(ą