WPŁYW USTAWY NA DZIAŁANIA MUZEÓW

PONOWNE WYKORZYSTYWANIE INFORMACJI SEKTORA PUBLICZNEGO = tzw. RE-USE
- WPŁYW USTAWY NA DZIAŁANIA MUZEÓW
16 czerwca 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego.
Jakie zmiany wprowadza ona w działalności muzeów?
Czym jest informacja sektora publicznego?
?
Jest to każda treść lub jej część, niezależnie od sposobu utrwalenia, w szczególności w postaci papierowej,
elektronicznej, dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej, będąca w posiadaniu podmiotów zobowiązanych,
wytworzona, zgromadzona lub przetworzona przez nie w ramach ich działalności (w zakresie wykonywania
określonych prawem zadań publicznych). => jakakolwiek treść będąca w posiadaniu zobowiązanej instytucji
publicznej, bez względu na formę jej utrwalenia
Informacjami sektora publicznego, które znajdują się w posiadaniu muzeów są wizerunki muzealiów oraz
powiązane z nimi treści powstałe w wyniku realizacji określonych ustawowo celów tego rodzaju instytucji.
Przykładowo będzie to dokumentacja wizualna muzealiów (fotografie, skany) wraz z metadanymi, informacje
identyfikacyjne muzealiów zawarte w inwentarzach i kartach ewidencyjnych, opisy muzealiów i ich kolekcji
sporządzone na potrzeby wystaw stałych i czasowych, komunikaty prasowe dotyczące muzealiów, informacje o
wartościach i treściach muzealiów, informacje dotyczące wydarzeń edukacyjnych, działalności wydawniczej i
poszczególnych publikacji.
?
Należy przez to rozumieć wykorzystywanie informacji sektora publicznego przez osoby fizyczne, osoby prawne
oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, w celach komercyjnych lub niekomercyjnych
innych niż pierwotny publiczny cel, dla którego informacja została wytworzona.
Jak należy rozumieć ponowne wykorzystywanie?
Wśród podmiotów zobowiązanych
do udostępniania lub przekazywania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania:
muzea państwowe
muzea samorządowe
W dotychczasowym stanie prawnym, na gruncie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, muzea (tak
jak i pozostałe instytucje kultury oraz inne podmioty prowadzące działalność kulturalną) nie były zobligowane do udostępniania
lub przekazywania informacji sektora publicznego w celu ich ponownego wykorzystywania. Obecnie na muzea państwowe i
samorządowe (w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach), a także na biblioteki publiczne oraz archiwa
państwowe nałożony został takowy obowiązek. => poszerzenie katalogu treści udostępnianych w celu ponownego
wykorzystywania m.in. o zasoby będące w posiadaniu muzeów
OGRANICZENIA PONOWNEGO WYKORZYSTYWANIA PRZYSŁUGUJĄCE MUZEOM
Prawo do ponownego wykorzystywania podlega ograniczeniu ( => odmowa wyrażenia zgody na udostępnienie lub
przekazanie w celu ponownego wykorzystania), gdy:
depozyty
- informacje sektora publicznego powiązane są z depozytami znajdującymi się w posiadaniu muzeum, o ile ich właściciele
umownie wyłączyli możliwość ich udostępniania lub przekazywania w całości lub w określonym zakresie
prawa autorskie
- prawa autorskie do informacji sektora publicznego przysługują podmiotom innym niż muzeum
- autorskie prawa majątkowe do informacji sektora publicznego przysługują muzeum (pierwotnym właścicielem autorskich
praw majątkowych do informacji sektora publicznego znajdujących się w posiadaniu muzeum były podmioty inne niż
muzeum, a czas trwania tych praw nie wygasł)
=> obowiązek udostępnienia lub przekazania dotyczy jedynie tych informacji sektora publicznego, które należą do domeny
publicznej (nie podlegają ochronie prawa autorskiego lub do których autorskie prawa majątkowe już wygasły)
Dostęp podlega ograniczeniu również, gdy:
wzgląd na bezpieczeństwo muzealiów
- informacje sektora publicznego służą zapewnieniu bezpieczeństwa muzealiom ze względu na ochronę przed zagrożeniem
pożarowym, kradzieżą i innego rodzaju niebezpieczeństwem, które grozi zniszczeniem lub utratą zbiorów
Ponadto można ograniczyć zakres ponownego wykorzystywania (określić warunki ograniczające wykorzystywanie):
zbiory martyrologiczne oraz urzędowe znaki i symbole
- w działalności komercyjnej lub na określonych polach eksploatacji, jeżeli informacje sektora publicznego dotyczą zbiorów
o charakterze martyrologicznym oraz zawierają godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej, a także herby, reprodukcje
orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych odznaczeń
wzgląd na kwestie własnościowe
- do działalności niekomercyjnej, jeżeli informacje sektora publicznego są powiązane z obiektami objętymi roszczeniami
osób trzecich lub niebędącymi własnością podmiotu zobowiązanego
ZASADY PRZEKAZYWANIA I UDOSTĘPNIANIA
Udostępnianie w systemie teleinformatycznym
Przekazywanie na wniosek o ponowne
wykorzystywanie (tryb wnioskowy)
- w szczególności:
 na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej
 w centralnym repozytorium informacji publicznej
- w BIP zamieszcza się:
 warunki wykorzystywania (gdy zostały określone)
 informację o wysokości opłat i podstawie ich obliczania (jeśli
zostały ustalone) oraz o czynnikach mających wpływ na koszt
lub czas przygotowania lub przekazania, branych pod uwagę
przy rozpatrywaniu nietypowych wniosków
 informację o czynnikach branych pod uwagę przy ustalaniu
nakładanych opłat
- zasady udostępniania w centralnym repozytorium określa ustawa
z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej
- brak informacji o warunkach wykorzystywania uważa się za
udostępnienie bez warunków (zgodnie z generalną zasadą, w myśl
której informacje sektora publicznego udostępnia się lub
przekazuje w celu ich ponownego wykorzystywania bezwarunkowo)
- gdy udostępnienie następuje w sposób inny niż z BIP lub
centralnym repozytorium, wraz z udostępnionym materiałem
zamieszcza się informacje o warunkach wykorzystywania i
wysokości opłat lub o ich braku
- wniosek składany m.in., gdy informacja:
 nie została udostępniona w BIP lub centralnym repozytorium
 została udostępniona w inny sposób, a nie zostały określone
warunki wykorzystywania lub opłaty albo nie poinformowano
o ich braku
 będzie wykorzystywana na innych warunkach, niż zostały
określone
- warunki formalne wniosku:
(postać papierowa lub elektroniczna)
 nazwa podmiotu zobowiązanego
 informacje o wnioskodawcy
 wskazanie informacji sektora publicznego
 jeżeli informacja jest już udostępniona lub przekazana wskazanie warunków wykorzystywania oraz źródła
udostępnienia lub przekazania
 wskazanie celu wykorzystywania (komercyjny lub
niekomercyjny), określenie rodzaju działalności, wskazanie
dóbr, produktów lub usług
 wskazanie formy przygotowania informacji oraz formatu
danych (gdy postać elektroniczna)
 wskazanie sposobu przekazania lub dostępu
=> w braku spełnienia powyższych warunków - wezwanie do
usunięcia braków w terminie 7 dni (nieusunięcie braków tożsame
z pozostawieniem wniosku bez rozpoznania)
- procedura rozpatrzenia wniosku:
- niezwłocznie, max. w terminie 14 dni (gdy termin ten nie może
być dochowany, muzeum zawiadamia wnioskodawcę o
przyczynach opóźnienia i terminie rozpatrzenia wniosku - max. 2
miesiące)
odmowa w drodze decyzji
w wyniku rozpatrzenia wniosku
poinformowanie o braku warunków
przekazanie informacji sektora
wykorzystywania
publicznego bez określania albo
(gdy wnioskodawca posiada już informację
warunków wykorzystywania
sektora publicznego)
złożenie oferty zawierającej
warunki wykorzystywania lub
informację o wyokości opłat
albo
albo
(gdy prawo do wykorzystywania
podlega stosownym
ograniczeniom)
Warunki ponownego wykorzystywania mogą dotyczyć obowiązku poinformowania o źródle, czasie wytworzenia i pozyskania
informacji od muzeum, obowiązku poinformowania o przetworzeniu informacji ponownie wykorzystywanej oraz zakresu
odpowiedzialności muzeum za udostępniane lub przekazywane informacje.
Instytucje NIE są zobowiązane do tworzenia informacji sektora publicznego, ich przetwarzania w sposób lub w formie wskazanych
we wniosku oraz sporządzania z nich wyciągów, jeżeli spowoduje to konieczność podjęcia nieproporcjonalnych działań
przekraczających proste czynności. W takiej sytuacji podmiot może odmówić wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie.
=> ustawa nie nakłada na muzea obowiązku digitalizacji zasobów, a jedynie obowiązek udostępnienia wytworzonej już treści
(w takiej formie, jaka istnieje w chwili realizacji wniosku) - udostępnienia tego, co już wcześniej zostało zdigitalizowane





OPŁATY
Generalna zasada stanowi, że informacje sektora publicznego udostępnia się lub przekazuje bezpłatnie.
Opłatę można nałożyć, jeżeli przygotowanie lub przekazanie informacji w sposób lub formie wskazanych we wniosku wymaga
poniesienia dodatkowych kosztów => Wysokość opłaty nie może przekroczyć kosztów poniesionych bezpośrednio w celu
przygotowania lub przekazania informacji w określony sposób i w określonej formie.
W celach innych niż niekomercyjne o charakterze badawczym, naukowym lub edukacyjnym muzea mogą nałożyć opłaty
uwzględniające nie tylko koszty bezpośrednie (związane z nadaniem formy oraz przekazaniem informacji), ale również koszty
gromadzenia, produkowania, reprodukowania, rozpowszechniania, ochrony i ustalania praw do udostępnianej lub
przekazywanej informacji, wraz z rozsądnym zwrotem z inwestycji
=> maksymalne stawki tych opłat określa rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie stawek opłat
za ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego nakładanych przez muzea państwowe i samorządowe (w
rozporządzeniu wprowadzono podział na grupy kosztowe ze względu na nośnik, na którym informacja jest udostępniania lub
przekazywana)
Rozporządzenie określa stawki maksymalne, muzea mają jednak możliwość pobierania opłat o niższej wysokości albo
odstąpienia od ich nałożenia. => pobieranie opłat jest możliwe, a nie obligatoryjne
Na żądanie wnioskodawcy wskazuje się sposób obliczenia opłaty.