Roztoczańskie Uroki

Roztoczańskie
Uroki
35-lecie Roztoczańskiego Parku Narodowego
„ROZTOCZAŃSKA KRAINA
RAJ PRZYPOMINA.”
35-lecie Roztoczańskiego Parku Narodowego
“Zamość widać juŜ z odległości dziesięciu kilometrów. LeŜy na
nieco falistych polach, jak broszka z pereł i koralu na złoto –
zielono – szafirowym pasiaku. Z bliska okazał się jeszcze
piękniejszy. Okazał się tak piękny, Ŝe nie umiem słowami wyjawić
tego uroku."
Maria Dąbrowska
Czy wiesz, Ŝe...
* ...niemal całe Roztocze
do 1944 r. naleŜało do Ordynacji Zamojskiej?
ROZTOCZAŃSKI
PARK NARODOWY
PołoŜenie: Roztocze Zachodnie
Powierzchnia: 8482 ha
* ...na Roztoczu rozegrała się bitwa pod Tomaszowem Lubelskim,
druga pod względem
wielkości bitwa podczas
kampanii wrześniowej?
Data utworzenia: 1974 r.
Symbol parku:
Konik Polski
* ...na terenie Roztocza znajduje się bardzo wiele krzyŜy i
kapliczek przydroŜnych - np.
przy 20-kilometrowej drodze łączącej Frampol z Janowem Lubelskim jest ich prawie 50?
2
35-lecie Roztoczańskiego Parku Narodowego
1 PołoŜenie
Roztoczański Park Narodowy połoŜony jest w środkowo-wschodniej Polsce, w województwie lubelskim.
Znajduje się w środkowej części naszej pięknej krainy – Roztocza. Na 8483 ha powierzchni parku moŜemy zobaczyć najcenniejsze przyrodniczo obszary tego regionu. Lasy zajmują tutaj 8102 ha (aŜ 95,5%),
natomiast pozostały obszar stanowią powierzchnia
uprawna (204 ha) oraz wody (53 ha). Ochroną ścisłą
objęto 806 ha (9,5%) parku. 35 lat temu, kiedy park
został utworzony, zajmował jedynie 4801 ha. JuŜ wtedy, w 1974 roku ochroną rezerwatową było objęte
1064,38 ha. Park powstał na terenie Lasów Państwowych Nadleśnictw Kosobudy i Zwierzyniec. Wcześniej lasy te wchodziły w skład Ordynacji Zamojskiej.
2 Elementy krajobrazu
Roztoczańska kraina jest bardzo bogata w elementy
krajobrazu. Roztoczański Park Narodowy ma łukowaty kształt, gdyŜ ‘roztacza’ zlewiska Morza Bałtyckiego
i Morza Czarnego. Ma tylko 22 km szerokości, ale aŜ
110 km długości. Na terenie parku znajdują się wzniesienia o wysokości od 300 m n.p.m. do 350 m n.p.m.
spowodowane ruchami górotwórczymi w trzeciorzędzie. Największą rzeką parku jest Wieprz. Jego dolina
powstała po roztopieniu się warstwy lodu dochodzącej do 3 km grubości. Prawie całą powierzchnię Roztoczańskiego Parku Narodowego zajmują lasy (bory
jodłowe, buczyny karpackie, grądy, dąbrowy świetliste, bory iglaste, bory bagienne, torfowiska wysokie).
3
35-lecie Roztoczańskiego Parku Narodowego
3
Świat roślin i zwierząt
Szata roślinna Roztoczańskiego PN jest dość bogata,
ciekawa i zróŜnicowana. W Parku występuje wiele gatunków roślin rzadkich i chronionych takich jak: tojad
dzióbaty, czosnek siatkowaty, widłak wroniec, zimoziół
północny, pomocnik baldaszkowy, szczodrzeniec ruski,
rosiczka pośrednia, sporek wiosenny, sit sztywny, Ŝarnowiec miotlasty, szczotlicha siwa. Na terenie parku występuje około 400 drzew pomnikowych. W parku wyróŜniono 19 zespołów leśnych i szereg zbiorowisk niŜszej
rangi, z których najcenniejsze to wyŜynny bór jodłowy i
buczyna karpacka. Zajmują one 35% powierzchni leśnej.
Jodły osiągają w nich najwyŜsze wymiary w Polsce (50
m wysokości, 470 cm obwodu i do 20 m³ masy drzewnej). Spośród innych na uwagę zasługują: świetlista dąbrowa, grąd subkontynentalny, łeg jesionowo-olchowy,
kontynentalne torfowisko wysokie, ols porzeczkowy, a
takŜe róŜne typy borów sosnowych. Miejsca te o kaŜdej
porze roku urzekają swoim pięknem i niepowtarzalna
rzeźba terenu.
W świecie zwierząt na wyróŜnienie zasługuje fauna bezkręgowców parku, a szczególnie świat owadów, spośród których tylko samych chrząszczy jest ponad 2000
gatunków. Spotkać tu moŜna wiele rzadkich i chronionych zwierząt. Wśród nich są: jelenie, sarny, dziki, wilki,
lisy, kuny leśne, borsuki, rysie. W 1979 roku reintrodukowano bobry, które zadomowiły sie w dolinie rzeki
Wieprz. W 1982 roku do parku sprowadzone zostały koniki polskie będące potomkami dawnych dzikich koni
leśnych – tarpanów. Spośród około 190 gatunków ptaków spotykanych na terenie parku na uwagę zasługują:
orlik krzykliwy, trzmielojad, bocian czarny, liczne dzięcioły, muchołówka mała i białoszyja, gołąb siniak, czyŜ
oraz pliszka górska. Gady reprezentują jaszczurki
(zwinka, Ŝyworodna i padalec – dość często odmiany
turkusowej), Ŝmija zygzakowata i zaskroniec oraz rzadko
spotykany Ŝółw błotny. Z płazów warto wymienić salamandrę plamistą, traszkę grzebieniastą, rzekotkę drzewna, grzebiuszkę ziemną, ropuchę zieloną i kumaka nizinnego oraz Ŝabę śmieszkę.
Konik polski
Zimoziół północny
Rzekotka drzewna
Rosiczka pośrednia
Orlik krzykliwy
4
35-lecie Roztoczańskiego Parku Narodowego
Wywiad z leśnikiem, panem Waldemarem Warzocha.
1. Co skłoniło pana do pracy w zawodzie leśnika?
Waldemar Warzocha: Obcowanie z przyrodą to właśnie to co zawsze mnie
interesowało. Praca jako leśnik zawsze mnie fascynowała. Lubię to co robię. Bezpośredni kontakt z przyrodą, podpatrywanie jej i obcowanie, to niektóre z wielu innych
aspektów jakie przyczyniły się do wyboru tego zawodu a nie innego, zawsze chciałem być leśnikiem i pracować w lasach.
2. Jak wygląda praca w tym zawodzie ?
W.W.: Praca w zawodzie leśnika w Parku Narodowym jest taka sama jak leśnika pracującego w Lasach Państwowych. Obowiązki związane z pozyskaniem drewna są
mniejsze ale za to ochrona lasu jest bardziej odpowiedzialna ze względu na charakter jaki pełnią lasy podległe pod Park Narodowy. WiąŜe się to z ochroną dziewiczych terenów dawnej Puszczy Solskiej.
3. Jak zachęciłby pan młodzieŜ do odwiedzenia Roztoczańskiego Parku
Narodowego?
W.W.: Roztoczański Park Narodowy oferuje wiele ciekawostek przyrodniczonaukowych. Głównym punktem jaki trzeba odwiedzić będąc na terenie parku jest
Bukowa Góra. Będąc na Bukowej Górze w wyznaczonym dla turystów punkcie widokowym moŜna obejrzeć piękną panoramę parku.
4. Co proponuje Pan odwiedzić w tym Parku ?
W.W.: Po za wyŜej wymienionymi walorami, są ciekawe miejsca zasługujące na
szczególną uwagę. Chodząc po wyznaczonych ścieŜkach naleŜy odwiedzić hodowlę
konia polskiego dawniej Ŝyjącego tutaj dziko jak równieŜ Jezioro Echo mieszczące
się w ustronnym centrum Parku. Po za tym sam pobyt i wędrówka ścieŜkami do tego celu wyznaczonymi uwidacznia nam jak przyroda ( natura ) sama sobie radziła
bez ingerencji człowieka. Będąc w Parku czuję się tą dziką dzicze. Jest to miejsce
ukazujące nam naturalne procesy zachodzące w przyrodzie bez pomocy ludzi.
5. Ile lat pracuje pan w tym zawodzie?
W.W.: W Lasach Państwowych pracuję juŜ 20 lat na stanowisku leśniczego w Nadleśnictwie Tomaszów.
Dziękujemy za udzielenie wywiadu.
W.W.: Dziękuję.
5
Ciekawostką jest, Ŝe wody Roztocza
mają niskie temperatury latem, a
rzadko zamarzają zimą. Dzieje się tak,
gdyŜ większość wód zasilających
rzeki dzięki przepuszczalnemu podłoŜu pochodzi ze znacznych głębokości.
Mapa Roztoczańskiego Parku Narodowego
My w Roztoczańskim
Parku Narodowym :)
Wykonały :
Paulina Warzocha
Paula Szawara
Karolina Szopa
Jolanta Adamek
Publiczne Gimnazjum
w Lubyczy Królewskiej
Op. Anna Krzyszycha