Spis treści - Gmina Zielonki

Spis treści:
1. Mapa zasobów środowiskowych gminy Zielonki ............................................ str. 2 - 15
(oraz potencjał ludzi, miejsc i instytucji)
2. Analiza potrzeb i problemów środowiska ....................................................... str. 15 - 19
(ze szczególnym uwzględnieniem grup zagrożonych marginalizacją
i wykluczeniem społecznym)
3. Profil odbiorcy ................................................................................................. str. 20 - 21
4. Analiza instytucji ............................................................................................. str. 22 - 28
5. Typologia podmiotów kultury w gminie Zielonki ........................................... str. 29 - 31
6. Analiza SWOT środowiska gminy Zielonki .................................................... str. 32 - 36
7. Bibliografia (strony www - stan z dnia 05.01.2009) …................................... str. 37
8. Załącznik: mapa gminy Zielonki
1
1. Mapa zasobów środowiskowych
A. Aspekt przestrzenny, geografia i komunikacja w gminie
Gmina Zielonki zajmuje powierzchnię 48,4 km2, jest położona w województwie
małopolskim, w powiecie krakowskim, na północ od miasta Krakowa (jest najbliżej położoną od
centrum Krakowa gminą województwa małopolskiego - zaledwie 5 km w linii prostej). Stanowi
3,94% powierzchni powiatu. Sąsiaduje z Iwanowicami, Krakowem, Michałowicami, Skałą, Wielką
Wsią. W jej skład wchodzi 19 sołectw: Batowice, Bibice, Bosutów - Boleń, Brzozówka,
Dziekanowice, Garlica Duchowna, Garlica Murowana, Garliczka, Grębynice, Januszowice,
Korzkiew, Owczary, Pękowice, Przybysławice, Trojanowice, Wola Zachariaszowska, Węgrzce,
Zielonki i Osiedle Łokietka.
Środowisko naturalne: Gmina Zielonki leży w dorzeczach rzek Prądnika i Białuchy oraz w otulinie
Ojcowskiego Parku Narodowego, na Wyżynie Krakowsko – Częstochowskiej, pomiędzy
malowniczymi pagórkami a Krakowem, z którym sąsiaduje bezpośrednio od południa. Posiada
doskonałe warunki glebowe i klimatyczne dla rozwoju rolnictwa. Użytki rolne stanowią 85%
powierzchni całej gminy (użytki leśne to 1%). Gmina Zielonki, to gmina o charakterze rolniczym z
wyraźną tendencją do przekształcenia obrazu w zaplecze mieszkalne dla aglomeracji krakowskiej, a
także miejsce lokowania przedsięwzięć gospodarczych o charakterze usługowym lub
nieuciążliwego przemysłu.
Najwyższe wzniesienia znajdują się w północnej części w okolicach Grębynic (ok. 380 m. n.p.m.),
a najniżej położona jest dolina strumienia Garliczka w Witkowicach (ok. 225 m. n.p.m.)
W okolicach Krakowa występują dwie krainy klimatyczne: umiarkowana ciepła (wyżyny) oraz
kotlin. Zróżnicowanie warunków klimatycznych w obrębie gminy wynika z ukształtowania
powierzchni terenu. Średnia roczna wilgotność względna powietrza wynosi 77-80%. Maksimum
przypada na okres od listopada do lutego, a minimum w maju. Na terenie gminy znajduje się jeden
posterunek opadowy, dla którego średnia roczna wartość opadów wynosi 665 mm.
Przecinają ją dwie główne arterie komunikacyjne: droga krajowa E-7 Gdańsk - Warszawa - Kraków
- Chyżne oraz droga wojewódzka nr 794 Kraków – Wolbrom.
Gmina posiada bardzo dobrze rozbudowany system komunikacyjny. Dobrze rozwinięta sieć
drogowa i komunikacja publiczna zapewnia mieszkańcom łatwy kontakt z pobliskim Krakowem
oraz innymi miejscowościami gminy.
− Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. zaopatruje gminę w podmiejskie autobusy o
numerach: 207, 217, 227, 237, 240, 247, 250, 257, 267, 277, 287, 297, które odjeżdżają z pętli
autobusowej Nowy Kleparz w Krakowie.
− Oprócz MPK S.A. kursują także prywatne busy, zapewniające komunikację m.in. ze Skałą,
Iwanowicami, Michałowicami. Na terenie gminy kursują następujące linie autobusowe i
mikrobusowe:
 Kraków-Skała-Kraków, kursujące z częstotliwością co 10-30 min. (w zależności od pory
dnia) w dni powszednie, i co 30-60 min. w soboty i niedziele. Ceny przejazdu: 2-2,5 zł (w
zależności od długości trasy).
 Linia mikrobusowa Kraków - Słomniki – Miechów.
− Linie autobusowe PPKS, mieszkańcy i osoby odwiedzające gminę mogą korzystać z
komunikacji PPKS. Odjazdy z Dworca Głównego PPKS w Krakowie.
− Komunikacja PKP, umożliwia dojazd pociągiem osobowym do Stacji Kraków – Batowice.
2
Drogi Gminy Zielonki:
3
B. Historia
Pierwsze ślady pobytu ludzi na terenie gminy Zielonki pochodzą z okresu neolitu, czyli
wywodzą się z ok. 2500-1700 roku p.n.e. Według badań archeologicznych w okolicach Zielonek
istniała wczesnośredniowieczna osada. Pierwsza wzmianka o Bibicach pochodzi z 1050 r. i mówi o
tym, że mieszkańcy Bibic oddawali pierwszą dziesięcinę kościołowi katedralnemu na Wawelu.
W historię gminy wpisuje się także wydarzenia Powstania Kościuszkowskiego. Po zwycięstwie pod
Racławicami 4 kwietnia 1794 r. wraz ze swymi oddziałami Tadeusz Kościuszko wycofał się przez
Słomniki, Michałowice i Bibice pod Kraków.
W 1914 roku niektóre wsie gminy zostały zniszczone przez wojsko austriackie, celem otwarcia pola
obstrzału dla sąsiednich fortów: Zielonkach, Bibicach i Węgrzcach. Po tym wydarzeniu zostały
odbudowane od postaw.
W przeciągu ostatnich lat gmina bardzo się rozwinęła, dokonano w niej wielu gruntownych
przemian. Ważnym wydarzeniem była budowa i otwarcie nowej szkoły w Bibicach w 2004 roku,
czemu towarzyszył kardynał Franciszek Macharski. Do innych zmian należało wprowadzenie
sygnalizacji świetlnej na większych skrzyżowaniach, oraz nadanie nazw ulicom i zmiana adresów,
uporządkowanie numerów domów w całej gminie. Gmina działa prężnie, co potwierdza
przesunięcie granicy strefy miejskiej – włączenie części obszarów pod teren miejski, a także
otwarcie filii Starostwa Powiatowego Wydziału Komunikacji w Węgrzcach.
C. Aspekt demograficzny
Gmina Zielonki jest piątą co do wielkości gminą powiatu krakowskiego pod względem
liczby mieszkańców (powiat liczy 17 gmin).
Dane z 30.VI.2004:
Liczba ludności gminy wynosi 15 408 osób, a gęstość zaludnienia to 318,3 osób/km². Według
poszczególnych wsi liczba zaludnienia ma się następująco (w nawiasach nazwiska sołtysów wsi):
Batowice – 501 os. (Krzysztof Król)
Korzkiew – 174 os. (Janusz Macała - Wrześniowski)
Bibice – 1971 (Anna Zabiegaj)
Owczary – 908 os. (Ryszard Krawczyk)
Bosutów – Boleń – 672 os. (Jan Gajoch)
Pękowice – 457 os. (Jerzy Buczak)
Brzozówka – 486 os. (Adam Chludek)
Przybysławice – 498 os. (Antonina Słowacka)
Dziekanowice – 634 os. (Mateusz Wyżga)
Wola Zachariaszowska – 538 os. (Lucyna Kwiecień)
Januszowice – 270 os. (Albin Kolarski)
Trojanowice – 771 os. (Czesław Gaweł)
Węgrzce – 2419 os. (Augustyn Jach)
Grębynice – 301 os. (Adam Duliński)
Garliczka – 313 os. (Jerzy Żuchowicz)
Zielonki – 3190 os. (Władysław Orzechowski)
Garlica Murowana – 353 os. (Dorota Król) Osiedle Łokietka – 729 os. (Krzysztof Olawski)
Garlica Duchowna – 206 os. (Wisław Kopijka)
4
Większość informacji statystycznych dotyczących danych demograficznych została zebrana w 2002
roku podczas spisu powszechnego przeprowadzonego w gminie Zielonki. Wynika z niego m.in., że
gmina liczy 15 408 osób, z czego 7869 to kobiety, a 7539 to mężczyźni. Na 100 mężczyzn
przypadają 104 kobiety. Zdecydowana większość mieszka z rodzinami, często są to
trzypokoleniowe rodziny.
Wiek mieszkańców: 0-9 lat : 1707 osób
10-19 lat: 2267 osób*
20-29 lat: 2093 osób
30-39 lat: 2044 osób
40-49 lat: 2227 osób
50-59 lat: 1618 osób
60-69 lat: 1097 osób
70-79 lat: 895 osób
80 i więcej lat: 385 osób*
* grupy najbardziej i najmniej liczne
(wszystkie tabele zawarte w raporcie bazują na informacjach z powszechnego spisu ludności z 2002
roku)
5
Mieszkańcy są pochodzenia polskiego, znakomita większość z nich urodziła się w pobliskim
Krakowie (w związku z brakiem szpitala położniczego w gminie). Gros z nich od dziecka mieszka,
uczy się i pracuje w miejscu zamieszkania. Między gminą a Krakowem następują migracje, zmiany
zamieszkania. Młodzież pogimnazjalna w większości kształci się w liceach i technikach w
Krakowie. Gmina Zielonki zajmuje 1 miejsce w porównaniu z innymi gminami powiatu
krakowskiego pod względem napływu ludności (za: „Gmina Zielonki okiem statystyka”)
D. Praca (dochód i zatrudnienie)
Tylko z rolnictwa, pracy na własnej działce, gospodarstwie rolnym (wyłącznie lub głównie)
utrzymują się ogółem 962 osoby (wg statystyk spisu ludności) – co stanowi 6,24 %. (2004 rok)
Jednakże rolnictwo odrywa ogromną rolę w życiu mieszkańców wsi, bo pomimo tego iż pracują oni
w innych sektorach, to rolnictwo nadal stanowi jeden z dochodów dla gospodarstwa domowego.
Znaczna ilość mieszkańców pracuje w szkolnictwie, służbie zdrowia, handlu i przemyśle.
Bezrobocie i dochody ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Gminie Zielonki:
Na dzień 31 grudnia 2007 roku w Urzędzie Pracy Powiatu Krakowskiego z terenu Gminy Zielonki
zarejestrowane było ogółem 164 osoby bezrobotne - tj. w stosunku do ogółu mieszkańców 1,06 %.
(Rzeczywisty stopień bezrobocia jest bliżej nieokreślony).
Dochody ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Gminie Zielonki na koniec 2007 roku wynosiły
2 764 zł.
Dojazd do pracy: mieszkańcy gminy korzystają z usług oferowanych przez MPK S.A. lub
dojeżdżają do pracy prywatnym samochodem.
E. Handel
Na terenie gminy Zielonki silnie rozwinięty jest sektor prywatnej przedsiębiorczości, działa
tu ponad 1300 podmiotów gospodarczych, głównie z sektora usług. Nadal spora część mieszkańców
utrzymuje się z rolnictwa - rozwija się tu głównie produkcja warzywniczo-sadownicza oraz roślin
ozdobnych, prowadzona przez małe gospodarstwa rodzinne.
W gminie działa m.in. ponad 20 sklepów wielobranżowych, hurtowni i przedsiębiorstw
(najważniejsze z nich: "Anpol" PHU M. Jarosz w Węgrzcach, "Becalik" FHU B. Calik w
Januszowicach, "Hip-Hop" ZPUH w Zielonkach itd.), kilka kwiaciarń, warsztatów
samochodowych, kilka restauracji (w tym Hotel „Kosynier” położony w Węgrzcach) i barów.
6
Na terenie gminy swoją działalność prowadzą m.in.:










"Alpa" Firma Handlowo-Usługowa A. Adamiak L. Podsiadło
"Fach-Mal" Firma Remontowo-Budowlana Pałka Sławomir
Gałązka Józef Firma Remontowo-Budowlana
"Pentomino" Firma Handlowo-Usługowa
"Okno-Lider" Firma Usługowa
ABC Przeprowadzki Transport Spedycja Firma Transportowa
"Polekspert" Sp. z oo Firma Konsultingowo-Audytorska
"Krakman" Firma Handlowa
"Bimax" Firma Usługowo-Handlowa Maciej Bielas
"Wolff Studio" Firma Usługowa Katarzyna Marzec
F. Sytuacja mieszkaniowa oraz zagospodarowanie terenów
Większość ludności gminy Zielonki mieszka w budynkach wybudowanych w latach 1989 –
2002 (932 budynki, stan na rok 2002 wg danych spisu powszechnego), w tym 154 wybudowane w
ostatnich dwóch latach. Mieszkania w znakomitej mierze są własnością osób fizycznych (94,10%),
pozostałe należą do gminy (1%), skarbu państwa (3,23%), zakładów pracy (1,20%) i pozostałych
podmiotów (0,47%).
Komfort mieszkań: Ostatnie lata przyniosły poprawę komfortu mieszkaniowego, poprawiły się
wskaźniki dotyczące wielkości mieszkań, wzrosła przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania i
ilość pomieszczeń które się w nim znajdują. Większość mieszkań wyposażona jest w urządzenia
takie, jak wodociąg, ustęp spłukiwany, łazienka, ciepła woda i centralne ogrzewanie.
Poprawę sytuacji mieszkaniowej gminy obserwuje się w budowie coraz to nowych osiedli i
budynków wolnostojących na terenie gminy (kompleks ulicy Spacerowej czy osiedla Parkowego w
Bibicach lub chociażby nowe osiedle na trasie Dziekanowice – Węgrzce „Magiczne Wzgórze”).
Zagospodarowanie terenów: zabudowę gminy charakteryzują domy jedno - lub dwurodzinne wraz z
budynkami gospodarczymi (zabudowa luźna). Kilka lat temu zmianie uległy plany ulic. W związku
z rozrastającą się zabudową gminy, wszystkim ulicom każdej wsi nadano nazwy ulic oraz
usystematyzowano numery budynków (dawniej były one niechronologiczne). I tak, np. główna
ulica Bibic zyskała miano ul. Tadeusza Kościuszki, na cześć wydarzeń historycznych oraz
upamiętnienia faktu, że wojsko Tadeusza Kościuszki przez pewien czas stacjonowało na terenach
Gminy Zielonki.
W ostatnich latach również gruntownymi przemianami objęte zostały ulice i ważne skrzyżowania
gminy. Postawiono sygnalizację świetlną w pobliżu szkół, na głównych skrzyżowaniach i w
punktach szczególnie uczęszczanych. Remonty objęły ulice, zbudowano chodniki dla pieszych,
oraz przede wszystkim unowocześniono trasę E7 poprzez dodanie pasów do skrętów oraz pobocza
dla pieszych. (Komunikacja miejska omówiona w pkt. A. Aspekt przestrzenny)
Place zabaw – znajdują się przy szkołach i przedszkolach gminy.
Tereny zielone stanowią ważny element struktury gminy. Barwa zielona wiąże się z nazwą gminy
Zielonki. Atrakcją gminy są malownicze lasy i Parki Krajobrazowe: Dłubniański, Dolinki
Krakowskie i Orlich Gniazd. Przez gminę przebiegają szlaki: Orlich Gniazd, Kościuszkowski oraz
Twierdzy Kraków. Warte uwagi są dolinki Korzkiewki i Owczarska, wąwozy w Bibicach, skałki
jurajskie i kredowe w kamieniołomie w Januszowicach. Przez Gminę poprowadzono szlak
rowerowy, który prowadzi przez najatrakcyjniejsze zakątki gminy.
7
G. Instytucje edukacyjne
Na terenie gminy funkcjonują przede wszystkim zespoły szkół (szkoła podstawowa i
gimnazjum) i przedszkola. W większości przypadków są one dobrze wyposażone. Ważnym
wydarzeniem o charakterze edukacyjnym w gminie było oddanie nowego gmachu szkoły w
Bibicach w 2004 roku.
Dzieci z okolicznych wiosek uczęszczają pieszo do szkół. W wypadku gdy odległość jest większa
korzystają z transportu publicznego lub szkolnego gim-busa.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
GZEAS, Gminny Zespół Ekonomiczno - Administracyjny Szkół w Zielonkach (Zespół działa
jako odrębna jednostka budżetowa realizująca zadania z zakresu oświaty, zdrowia i sportu).
Zespół Szkół w Zielonkach im. Jana Pawła II
Zespół Szkół w Bibicach
Zespół Szkół w Korzkwi
Zespół Szkół w Woli Zachariaszowskiej
Szkoła Podstawowa im. E. Kwiatkowskiego w Owczarach
Przedszkole Samorządowe w Zielonkach
Przedszkole Samorządowe w Węgrzcach z siedzibą w Bibicach
Kluby sportowe: na terenie gminy Zielonki działa 7 klubów sportowych (3 kluby piłki nożnej 1
klub tenisa stołowego oraz 3 uczniowskie kluby sportowe).
Szkoły nauki jazdy
Biblioteka Publiczna w Zielonkach
Biblioteka Publiczna w Węgrzcach - filia
Biblioteka Publiczna w Przybysławicach z siedzibą w Korzkwi - filia
H. Wypoczynek i kultura
(gmina w 2004 roku wydała 355 900 zł =
1,5% wszystkich wydatków gminy)
Mieszkańcy gminy Zielonki swój czas wolny spędzają na różne sposoby. Znaczna część z
nich korzysta z dogodnego położenia miasta Krakowa i oferty jaką ono oferuje (kina, lokale,
dyskoteki, bary itd.). Dobrze rozwinięta komunikacja sprawia iż przemieszczanie się, nie stanowi
żadnego problemu.
Ci, którzy jednak wolą pozostać na terenie swoich miejscowości również mogą wybierać w bogatej
ofercie rekreacyjnej i kulturowej jaką oferuje gmina.
Sport i rekreacja:
− Hala sportowa w Zielonkach; oferuje: pełnowymiarowe boisko do siatkówki, koszykówki i piłki
ręcznej, halowej piłki nożnej, tenisa ziemnego, zaplecze sanitarne: cztery szatnie wraz z
prysznicami oraz toalety dla widzów itd.)
− Sale gimnastyczne i boiska sportowe zespołów szkół poszczególnych wsi.
− Kluby sportowe: Uczniowski Klub Sportowy "KORZKIEW"
Uczniowski Klub Sportowy "KORZENIOWSKI"
Uczniowski Klub Sportowy "ZACHARIASZEK"
Gminny Młodzieżowy Klub Sportowy Zielonki
Towarzystwo Sportowe Węgrzce
Klub Sportowy Bibiczanka
Ludowy Klub Sportowy Zieleńczanka
Gmina oferuje także liczne szlaki turystyczne, piesze i rowerowe (szlaki: czerwony, czarne,
pomarańczowy, niebieskie, zielony, „Kościuszki”, Twierdzy Kraków, „Orlich Gniazd”).
8
W obszarze kultury na terenie gminy zrealizowano w ostatnich latach następujące projekty:
9
10
W sferze kultury gmina oferuje m.in.:
− Izba Regionalna i Dom Ludowy w Bibicach
− działalność CKPiR:
- zajęcia świetlicowe w Owczarach, Brzozówce, Bibicach, Garlicy Murowanej,
Dziekanowicach, Węgrzcach.
- próby Zespołu Ludowego Zieleńczanie,
- próby Zespołu Wokalno – Instrumentalnego Fermata
- próby Parafialno – Gminnej Orkiestry Dętej z Zielonek
- lekcje indywidualnej nauki gry na gitarze, pianinie, skrzypcach, flecie, keyboard
Mieszkańcy, chcący spędzić czas wolny z przyjaciółmi i skorzystać z oferty gastronomicznej mogą
wybierać wśród restauracji, pizzerii („Diablo”, „Maestro”), barów, gospód („U przyjaciół”) itd.
I. Zdrowie i sfera socjalna
Opieka zdrowotna i sfera socjalna gminy Zielonki jest na zadowalającym poziomie. Gmina
liczy 8 przychodni i ośrodków zdrowia, 6 lekarzy, 2 dentystów, 3 apteki i 2 punkty apteczne oraz
gabinety pielęgniarek szkolnych w zespołach szkół. Nie posiada samodzielnego pogotowia
ratunkowego, mieszkańcy należą do 3 krakowskich szpitali (Szpital Wojskowy, Wojewódzki Szpital
Specjalistyczny im. L.Rydygiera, Szpital Miejski im. Narutowicza)
Apteki i punkty apteczne:
− Apteka, ul. Krakowskie Przedmieście 87, Zielonki, mgr. farm. Magda Mikulska
− Apteka „Pod Złotym tygrysem”, ul. Wiarusa 23, Zielonki
− Apteka, Węgrzce 175
− Punkt apteczny w Brzozówce, Brzozówka ul. Krakowska 37, Przybysławice
− Punkt apteczny Domzdrowia.pl sp. z o.o., ul. Galicyjska 22, Zielonki (apteka internetowa)
− Far-Chem sp. z o.o. Hurtownia Farmaceutyczna
Prywatne punkty:
− Poradnia Reumatologiczna Gabinet Diagnostyki i Leczenia Osteoporozy S. Gniadek
− prywatne zakłady stomatologiczne
W 2004 roku gmina wydała 196 194 zł na ochronę zdrowia (co stanowi 0,9% budżetu gminy).
Strefa socjalna: Na terenie gminy działa GOPS (Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej), realizujący
zadania z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, zaliczki alimentacyjnej, obsługi
finansowej, obsługi administracyjnej. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej obejmuje zakresem
swego działania teren gminy Zielonki, pomagając osobom i rodzinom w przezwyciężaniu trudnych
sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości
i uprawnienia.
− Stowarzyszenie Wspierania Rodziny i Społeczności Wiejskiej Zachariasz
− Towarzystwo Domu Pomocy Społecznej Batowice
J. Życie społeczno – polityczne
Mieszkańcy gminy posiadają zróżnicowane poglądy polityczne, dominują poglądy
lewicowe, zwłaszcza wśród starszej części mieszkańców gminy (dane z ostatnich wyborów do
sejmu w 2007 roku). Pozostają oni w kontakcie z zarządem gminy i wójtem Bogusławem Królem,
poprzez swoich sołtysów, oraz różnego rodzaju organizacje i koła.
11
K. Życie religijne
Życie religijne gminy skoncentrowane jest wokół kościołów i parafii. W każdej wsi działają
schola lub chór, ministranci, róże różańcowe i oazy. Większość mieszkańców to wierzący i
praktykujący katolicy.
Miejsca kultu:
− Kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Korzkwi
− Kościół pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli w Węgrzcach
− Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bibicach
− Kościół pod wezwaniem Narodzenia NMP w Zielonkach
− krzyż z namalowanym na blasze wizerunkiem Jezusa Chrystusa, lokalne miejsce kultu
religijnego, Garlica Murowana
− kapliczka słupowa z 1 poł. XVII w. ceglana z wmurowanymi w nią majolikowymi taflami ze
sceną ukrzyżowania, Batowice
− cmentarze
L. Kontakty społeczne i aktywność obywatelska
W gminie Zielonki istnieje zadowalająca sieć kontaktów społecznych. Aktywność
obywatelska wyraża się w różnego rodzaju kołach i stowarzyszeniach. Dodatkowo mieszkańców
łączą wyjątkowe tradycje jak np. „Pucheroki” czy „Wesele Krakowskie po Bibicku” w Bibicach,
czy „Herody” w Zielonkach.
Gmina posiada swój własny biuletyn i dwumiesięcznik „Wiadomości lokalne”. W Węgrzcach swoją
siedzibę posiada Radio „Alfa”. Oprócz tego mieszkańcy pozostają w kontakcie poprzez fora i
strony internetowe. Na terenie gminy istnieje także autonomiczna sieć internetowa.
Koła i stowarzyszenia:
− Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa
− Stowarzyszenie Prasy Samorządowej w Zielonkach
− Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Zielonki
− Stowarzyszenie: Związek Strzelectwa Dynamicznego
− zespoły: ADONAI, Karwat Band oraz Młodzieżowa Orkiestra Dęta przy parafii w Zielonkach
− Koła Gospodyń Wiejskich i OSP
− Wiejski Klub Młodzieży
Źródła:
•
•
•
•
•
•
•
obserwacja własna
„Gmina Zielonki okiem statystyka”
Podstawowe informacje ze spisu powszechnego z 2002 roku, gmina wiejska Zielonki
Książka telefoniczna PKT
strony www:
oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
encyklopedia wikipedia, hasło Zielonki - http://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina_Zielonki
Biuletyn Informacji Publicznej http://www.wrotamalopolski.pl/root_BIP/BIP_w_Malopolsce/gminy/root_Zielonki/Wprowadze
nie/
12
Potencjał ludzi, miejsc i instytucji
A. Ludzie
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
mieszkańcy 19 wsi wchodzących w skład gminy Zielonki
uczniowie, grono pedagogiczne, dyrekcja Zespołów Szkół działających na terenie gminy
Zielonki (wymienione w pkt. G. Instytucje edukacyjne)
członkowie parafii działających na terenie gminy Zielonki (pkt. K. Życie religijne)
członkowie Rady Gminy Zielonki z wójtem Bogusławem Królem
Henryk Banaś (autor „Wesela Krakowskiego” piewca małej ojczyzny)
Antonina Stec (tworzy najpiękniejsze ozdoby z bibuły w całej gminie)
Katarzyna Gawłowa (maluje obrazy)
Maria Kotulska (malowała głównie wazony z kwiatami i krajobrazy. W latach 80. została
laureatką konkursu malarskiego im. Teofila Ociepki, organizowanego w Bydgoszczy)
Grzegorz R. (pseudonim "Czesiu") domniemany szef grupy Januszowskiej
Feliks Oraczewski (1739-1799) współtwórca Komisji Edukacji Narodowej, rektor Krakowskiej
Szkoły Głównej (ówczesna nazwa UJ), poseł polski we Francji, pisarz, Przybysławice
Paweł Siwek, jezuita, jeden z najwybitniejszych filozofów polskich XX wieku, Trojanowice
Stanisław Wyspiański, mieszkający w Węgrzcach w latach 1906 – 07
B. Miejsca – zabytki i miejsca znaczące
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Pomnik ku pamięci żołnierzy Armii Radzieckiej, "Żołnierzom Armii Radzieckiej, poległym w
dniach 17-18 stycznia 1945 r. oraz poległym i pomordowanym przez okupantów hitlerowskich
mieszkańców gminy, społeczeństwo w 35 rocznice wyzwolenia", Węgrzce (rys.1)
Obelisk na miejscu domu St. Wyspiańskiego, "Na tym miejscu stał dom, w którym spędził
ostatnie miesiące życia wrzesień 1906 - listopad 1907 Stanisław Wyspiański", Węgrzce (rys.3)
Forty austriackie, Węgrzce (rys.2)
Krzyż z namalowanym wizerunkiem Jezusa Chrystusa, Garlica Murowana
Zespół Dworski, Garlica Murowana
Zamek w Korzkwi
Kościół pod wezwaniem Narodzenia św. Jana Chrzciciela (XVII w.)
Park angielski, Korzkiew
Izba Regionalna i Dom Ludowy w Bibicach
teren dawnej mleczarni, zwany przez młodzież „Mleko”, dziś Dom Młodzieżowy „Pucherok”
(nazwa nie przyjęła się, w języku młodzieży nadal nazywany „Mleko”)
Boisko sportowe klubu Bibiczanka
„Kuźnia”, bar w Węgrzcach
rys.1
rys.2
rys.3
13
C. Instytucje oraz infrastruktura gminy Zielonki
(poza wymienionymi we wcześniejszych punktach)
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej, remizy
Koła Gospodyń Wiejskich
Centrum kultury, promocji i turystyki
Kluby Sportowe
Zespoły szkół, przedszkola i biblioteki
Komisariat policji w Zielonkach
Urząd Gminy w Zielonkach
Parafie
Sklepy spożywcze, markety i hurtownie
Salony fryzjerskie
Pizzerie, restauracje, bary, kawiarnie, jeden kebab
budynek Wojewódzkiej Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach (będący obiektem
zabytkowym)
Źródła:
•
•
•
•
•
•
obserwacja własna
rozmowa z mieszkańcami gminy
książka telefoniczna PKT
portale internetowe
strony www:
oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
encyklopedia wikipedia, hasło Zielonki - http://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina_Zielonki
14
2. Analiza potrzeb i problemów środowiska
Stan zjawiska i opis działań profilaktycznych i kontrolnych
Szczególne zagrożone marginalizacją i wykluczeniem w gminie obejmuje grupy z powodu:
niepełnosprawności, ubóstwa, bezdomności, bezrobocia, bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, alkoholizmu lub narkomanii.
A. Niepełnosprawność
Społeczeństwo gminy Zielonki – podobnie jak inne środowiska lokalne – boryka się z różnymi
problemami i trudnościami które występują terenie miejscowości.
Pierwszym z nich jest niepełnosprawność. Według powszechnego spisu ludności z 2002 roku
można ją podzielić na dwie grupy: osoby niepełnosprawne prawnie i biologicznie.
„Osobą niepełnosprawną jest taka osoba, która posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez
organ do tego uprawniony (osoba niepełnosprawna prawnie) lub osoba, która takiego orzeczenia
nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych dla
swojego wieku – zabawa, nauka, praca, samoobsługa (osoba niepełnosprawna biologicznie)”1
Odsetek liczby niepełnosprawnych w gminie przedstawia tabela:
Gmina dokłada starań by ułatwić komunikację osobom niepełnosprawnym oraz zapewnić im jak
najbardziej komfortowe samopoczucie. Dowodem na to był wprowadzony w życie w obecnym roku
szkolnym 2008/09 program pilotażowy „Uczeń na wsi”. W programie finansowanym ze środków
PERON mogą wziąć udział niepełnosprawni uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych.. Warunkiem uczestnictwa w programie było posiadanie ważnego orzeczenia o
niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, rozpoczęcie lub kontynuowanie nauki, stałe
zameldowanie na terenie gminy Zielonki, w przypadku osób niepełnosprawnych - ich średni
miesięczny dochód brutto (na jednego członka rodziny) nie może przekraczać 120% najniższego
wynagrodzenia (1.123,20 zł). Dofinansowanie dla niepełnosprawnych uczniów obejmuje m.in.
zakup podręczników i przyborów szkolnych, wakacyjne obozy rehabilitacyjne, połączone z kursami
doszkalającymi (np. językowymi), dostęp do internetu (instalacja i abonament), opłatę za szkołę
(czesne), zakwaterowanie (gdy uczeń pobiera naukę poza miejscem zamieszkania), dojazdy do
szkoły, uczestnictwo w zajęciach rehabilitacyjnych, zakup przedmiotów ułatwiających lub
umożliwiających naukę.
Inne ułatwienia to podjazdy dla wózków inwalidzkich w instytucjach gminnych, winda dla
niepełnosprawnych w nowoczesnej Hali Sportowej i w zespole szkół w Bibicach.
1
Podstawowe informacje ze spisu powszechnego z 2002 roku, gmina wiejska Zielonki
15
Świadczenia GOPSu także obejmują niepełnosprawnych.
Gmina jest partnerem Stowarzyszenia Pomocy Niepełnosprawnym „Bądźcie z Nami”.
W gminie funkcjonuje Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki - organizacja działająca na rzecz
osób bezrobotnych niepełnosprawnych i chorych (siedziba stowarzyszenia jest dostosowana dla
potrzeb osób niepełnosprawnych: szerokie podjazdy oraz toalety).
B. Bezrobocie
Kolejnym problemem z którym walczy gmina jest bezrobocie. W zeszłym roku w Urzędzie
Pracy jako bezrobotnych zarejestrowanych było 164 mieszkańców gminy (1,06% ogółu).
Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki działa na rzecz osób bezrobotnych i rynku pracy,
prowadzi doradztwo w zakresie: zakładania firm, pośrednictwa pracy, grup wsparcia i samopomocy,
szkoleń zawodowych, doradztwa zawodowego, rzecznictwa interesów bezrobotnych.
C. Bezdomni
Gmina co roku przypomina o problemach osób bezdomnych i ubogich oraz zagrożonych
bezdomnością i znajdujących się w krytycznej sytuacji życiowej w okresie zimy. Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej w Zielonkach, działając w porozumieniu z innymi służbami powiatowymi i
gminnymi, podaje do wiadomości informację, gdzie i z jakiej pomocy można skorzystać w okresie
długotrwałych niskich temperatur i obfitych opadów śniegu, na terenie. Na terenie gminy są to:
− Dom Pomocy Społecznej w Owczarach tel. 419-40-86
− Dom Pomocy Społecznej w Batowicach tel. 285-70-71
Uruchomiły one awaryjne miejsca czasowego pobytu dla osób bezdomnych na okres zimy.
D. Problemy w rodzinie, trudna sytuacja rodzinna (gmina w 2004 roku wydała 1 748 443 zł =
7,8% wszystkich wydatków gminy)
Wśród rodzin mieszkających na terenie gminy wiele jest takich, w których występują problemy
rodzinne bądź trudna sytuacja spowodowana różnymi czynnikami. Gmina ze swojej strony stara się
udzielać pomocy poprzez zapomogi i świadczenia rodzinne.
Formy pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej:
•
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Dla rodzin
których miesięczny dochód na osobę nie przekracza 504 zł.
•
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
•
Zasiłek pielęgnacyjny i swiadczenia opiekuńcze
•
Pomoc finansowa w postaci dodatku mieszkaniowego
•
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego
•
także zasiłek: stały, okresowy, celowy
Do ostatnich wydarzeń zorganizowanych przez GOPS wraz z Centrum Kultury, Promocji i
Rekreacji oraz Środowiskowym Domem Samopomocy należała dziewiąta już wigilia (18.12.2008r).
Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki działa w obszarze pomocy społecznej, w tym pomoc
rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób.
16
E. Problemy zdrowotne, zaburzenia psychiczne
Na terenie gminy działają placówki przeznaczone dla osób z ogólnie rozumianymi problemami
psychicznymi, są to:
−
•
•
−
Środowiskowy Dom Samopomocy w Woli Zachariaszowskiej, dział rehabilitacji społeczno zawodowej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonkach. Jest placówką o charakterze
dziennym, przeznaczoną dla osób w wieku produkcyjnym, z ogólnie rozumianymi problemami
psychicznymi, czyli:
przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi, które aktualnie nie przejawiają objawów o
charakterze agresywnym lub autoagresywnym, nieuzależnionych od alkoholu lub innych
środków chemicznych zmieniających nastrój
upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
Stowarzyszenie Wspierania Rodziny i Społeczności Wiejskiej "Zachariasz”, organizacja
charytatywna przeznaczona dla osób z problemami psychicznymi. Celem Stowarzyszenia jest
wspieranie przemian w świadomości społecznej oraz budowanie społeczeństwa otwartego na
integrację i samopomoc oraz promocja relacji ludzi zdrowych z osobami niepełnosprawnymi
lub zagrożonymi patologiami społecznymi.
F. Uzależnienia
Uzależnienia stanowią problem społeczeństwa gminy. Gmina Zielonki prowadzi szereg
programów profilaktycznych oraz punktów konsultacyjnych, mających na celu pomoc osobom
uzależnionym (głównie od alkoholu). Do działań gminy należą:
−
Punkt Konsultacyjny dla osób w kryzysie, otwarty dla wszystkich mieszkańców gminy
potrzebujących porady, w środy w pomieszczeniu GOPS pokój nr 214. W punkcie
konsultacyjnym psycholog prowadzi konsultacje i porady indywidualne dla osób uzależnionych
od alkoholu, osób współuzależnionych i ofiar przemocy.
−
Programy profilaktyczne realizowane przez Gminę Zielonki:
Program "NOE" (program poruszający zagadnienia z zakresu profilaktyki alkoholowej,
przeznaczony dla młodzieży gimnazjalnej i szkół średnich)
Program „Niebieski pasjans” (z zakresu przeciwdziałania przemocy i agresji rówieśniczej)
Program „Alkohol kradnie wolność” (przeciwdziałanie uzależnieniom, w formie debaty z
udziałem młodzieży, realizowane w klasach 5 i 6 szkoły podstawowej)
"Drugi Elementarz czyli Program Siedmiu Kroków"
Program „NIE paleniu - TAK zdrowiu" (przeznaczony dla uczniów gimnazjum, omawiający
problemy nikotynizmu)
•
•
•
•
•
−
Kampania "Trzeźwa Małopolska - No Promil No Problem", Stowarzyszenie Rozwoju Gminy
Zielonki wygrało ogłoszony przez Zarząd Województwa Małopolskiego konkurs i zarazem
dofinansowanie w wysokości 100.000 zł na organizację ww kampanii, skierowanej na obniżenie
społecznej akceptacji dla kierowców jeżdżących pod wpływem alkoholu.
17
G. Zanieczyszczenie środowiska i jego ochrona
Gmina walczy na różne sposoby z potężnym problemem jakim jest zanieczyszczanie
środowiska. Zasadniczym problemem gminy jest nielegalne spuszczanie szamba prze mieszkańców
wsi (coraz rzadsze, ale niestety nadal występujące). Obok tego kłopotu pojawiają się także kwestie
segregacji śmieci, odpadów komunalnych i ścieków.
Wprowadzane programy i ulepszenia mające na celu dbanie o środowisko, segregację śmieci itd.:
− jesienne zbiórki odpadów wielkogabarytowych
− selektywna, nieodpłatna zbiórka odpadów
− segregacja odpadów w 2008 roku
Ponadto na terenie gminy działają firmy wywożące odpady komunalne, ścieki i zużyty sprzęt
elektroniczny i elektryczny.
H. Działalność w zakresie integracji i aktywizacji społecznej oraz w zakresie nauki, kultury,
edukacji i wychowania
Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki kładzie nacisk na zagadnienia takie jak:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
działalność wspomagająca rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości
działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych
działania na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między
społeczeństwami
promocja i organizacja wolontariatu
podtrzymywanie tradycji narodowej, rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i
kulturowej
nauka, edukacja, oświata i wychowanie
krajoznawstwo oraz wypoczynek dzieci i młodzieży
kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i tradycji
ekologia i ochrona zwierząt oraz ochrona dziedzictwa przyrodniczego
Poważnym mankamentem, dostrzeżonym w trakcie kontroli w GOPSie w Zielonkach,
przeprowadzonej przez Zespół Kontrolny Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Krakowie dot. struktury organizacyjnej ośrodka okazała się niewystarczająca
liczba zatrudnionych pracowników socjalnych (5 pracowników, wg ustawy ośrodek powinien
zatrudniać 1 pracownika socjalnego na 2 tys. mieszkańców – czyli 8 pracowników).
18
Źródła:
•
•
•
•
•
•
•
•
obserwacja własna
rozmowa z mieszkańcami gminy
list otwarty Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie do Pani Grażyny Hołdy,
kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonkach
strony www:
oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
Sołectwo Zielonki - http://www.com-art.pl/forumy/main.html
Gmina Zielonki - http://www.gminazielonki.prv.pl/
Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki http://bazy.ngo.pl/search/info.asp?id=93472&p=daneOgolne
Biuletyn Informacji Publicznej
19
3. Profil odbiorcy
Projekt przeznaczony jest dla mężczyzn zamieszkujących gminę Zielonki, w wieku
produkcyjnym, aktywnych zawodowo.
Profil przeciętnego mieszkańca gminy, biorącego udział w projekcie:
Zmienne segmentacyjne
−
demograficzne:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
−
geograficzne:
•
•
•
•
−
wiek: 55 lat
płeć: mężczyzna
stan cywilny: żonaty
wielkość rodziny: troje dzieci, dwóch synów (32 i 30 lat) i córka (22 lata),
obydwaj synowie żonaci, 3 wnuków
relacje rodzinne: pozytywne, czas poświęcany rodzinie – ok. 5-7h/doba
status ekonomiczny: zadowalający, brak wsparcia socjalnego
sytuacja mieszkaniowa: własny dwupiętrowy dom (na górze mieszka jeden z
synów z żoną i dwójką dzieci)
status zawodowy: mechanik
relacje ze współpracownikami: dobre, jest lubiany przez kolegów z pracy
wykształcenie: średnie (4-letnie technikum mechaniczne)
dochody: zadowalające
stan zdrowia: zadowalający
stan posiadania: działka rolnicza, samochód, dwa telewizory, telefon
stacjonarny ...
miejsce zamieszkania: ul. Spacerowa 47, Bibice
region: Bibice, gmina Zielonki, powiat krakowski
województwo: małopolskie
wielkość miejscowości: 7,43 km², 1600 mieszkańców
psychograficzne:
•
•
•
•
•
•
styl życia: prowadzi spokojny, ustatkowany styl życia, pracuje w pobliskim
warsztacie samochodowym, po pracy spędza popołudnie w domu przed
telewizorem lub w garażu, czasem dogląda wnuków
wartości: rodzina, zdrowie, spokój, wiara
zainteresowania: mechanika samochodowa, piłka nożna (w TV lub mecze
lokalnych drużyn)
poglądy polityczne: brak
poglądy religijne: wyznanie rzymsko – katolickie, udział w niedzielnych
mszach świętych i innych nabożeństwach
formy spędzania czasu wolnego: wypoczynek bierny, zazwyczaj przed
telewizorem lub w garażu, czasem z rodziną (na prośbę żony lub córki, lub w
momencie ważnych uroczystości rodzinnych, świąt, niedzielnych obiadów),
rzadziej wypoczynek aktywny - spacery z wnukami
20
−
behawioralne:
•
•
•
−
częstotliwość używania produktów: regularnie używa tych samych
produktów, kupowanych przez żonę
lojalność wobec marek: lojalny ale raczej bierny, korzysta z tego co kupi
żona, chyba że dotyczy to produktów specjalistycznych, np. samochodowych
miejsce robienia zakupów: pobliski wiejski sklep, lub supermarket Kaufland
w Krakowie
mediograficzne:
•
•
otwarcie na poszczególne grupy mediów: telewizja i radio (zwłaszcza
podczas pracy w warsztacie), rzadziej prasa (brak czasu, jeśli - już to dział
sportowy), sceptyczny wobec nowych form, choć ostatnio dzięki staraniom i
przy pomocy córki coraz częściej korzysta z internetu, założył sobie nawet
skrzynkę mailową i konto na portalu nasza-klasa.pl
preferencje w wyborze mediów: telewizja (TVP1, TVP2, TVN, Polsat), radio
(Program III Polskiego Radia, RMF FM, Radio Zet)
21
4. Analiza instytucji
Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach
I. Ogólna charakterystyka instytucji
•
•
nazwa: Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach (CKPiR)
adres: Hala Sportowa (siedziba CKPiR)
ul. ks. Jana Michalika 2A32 - 087 Zielonki
tel./fax (12) 665 10 47
tel. (12) 665 10 87
tel. kom. 0-606 686 323
e-mail: [email protected]
Redakcja "Wiadomości Lokalne Gminy Zielonki" (CKPiR jest wydawcą)
ul. Krakowskie Przedmieście 116, 32-087 Zielonki
tel. (12) 285-08-50 wew. 301
fax. (12) 285-09-50
e-mail: [email protected]
NIP: 9441996683
godziny otwarcia: poniedziałek: 09:00-17:00
wtorek - piątek: 07:45-15:45
•
•
•
forma prawna: gminna, samorządowa instytucja kultury
przynależność organizacyjna i sposoby finansowania: samorząd terytorialny
liczba pracowników: 11 - 20 osób
1. Dyrektor
– 1 etat
2. Główna Księgowa
– 0,5 etatu
3. Redaktor
– 1 etat
4. Specjalista ds. muzycznych – 1 etat
5. Specjalista ds. plastycznych – 1 etat
------------------------razem: 4,5 etatu
Biblioteki:
1. Bibliotekarz – Biblioteka w Zielonkach – 1 etat
2. Bibliotekarz – Biblioteka w Węgrzcach – 1 etat
3. Bibliotekarz – Biblioteka w Korzkwi – 0,5 etatu
------------------------razem: 2,5 etatu
22
•
historia instytucji:
Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach powstało
1 stycznia 2001 roku.
Jest kontynuatorem Samorządowego Ośrodka Kultury. Po przekazaniu do użytku hali sportowej
w Zielonkach, CKPiR znalazło w niej swoją nową siedzibę. Centrum Kultury prowadzi działalność
w zakresie: upowszechniania kultury, turystyki i rekreacji (hala sportowa), promocji gminy,
upowszechniania czytelnictwa - w ramach działalności bibliotek gminnych. Jest także wydawcą
"Wiadomości Lokalnych Gminy Zielonki". W ramach swojej działalności organizuje imprezy
kulturalne i rekreacyjne.
Obecnym dyrektorem CKPiR jest Marek Płachta a redaktorem naczelnym dwumiesięcznika
lokalnego jest Małgorzata Kmita – Fugiel.
23
•
otoczenie i teren działania:
Zielonki.
Centrum Kultury działa na obszarze Gminy
Centrum Kultury może współpracować z innymi instytucjami kultury oraz organizować
imprezy kulturalne, sportowo - rekreacyjne, turystyczne, oświatowe, promocyjne także poza
obszarem gminy. Siedziba Centrum Kultury znajduje się w Zielonkach a obszarem jego działania
jest gmina Zielonki.
Biblioteka Publiczna w Zielonkach i jej 2 filie w Węgrzcach i Przybysławicach z siedzibą w
Korzkwi są wewnętrzną jednostką organizacyjną Centrum Kultury, bezpośrednio podlegającą
Dyrektorowi Centrum Kultury. Biblioteki posiadają zbiór 40 732 pozycji, z których w 2004 roku
skorzystało 2 159 osób.
•
Sposób nawiązywania kontaktu z otoczeniem oraz charakterystyka tego otoczenia:
Centrum Kultury nawiązuje kontakt z otoczeniem przede wszystkim przez „Wiadomości
Lokalne Gminy Zielonki” których jest wydawcą. Pozostałe metody to informacje w szkołach, w
bibliotekach, hala sportowa, strona internetowa.
II. Formalne zasady działania instytucji
•
schemat organizacyjny: Centrum Kultury prowadzi łączną działalność w zakresie:
1. Upowszechniania kultury
2. Promocji gminy
3. Upowszechniania czytelnictwa – w ramach działalności biblioteki
gminnej z jej filiami zwanych dalej Bibliotekami
4. Upowszechniania turystyki i rekreacji
Zajęcia zorganizowane w w ramach CKPiR to m.in.: kółko teatralne, orkiestra dęta, tenis stołowy,
tenis ziemny, zajęcia muzyczne, zespół ludowy, świetlica dla dzieci, świetlica dla młodzieży.
W skład CKPiR wchodzą: Siedziba Centrum w Hali Sportowej w Zielonkach, Redakcja
„Wiadomości Lokalnych Gminy Zielonki”, Biblioteka Publiczna w Zielonkach i jej 2 filie w
Węgrzcach i Przybysławicach z siedzibą w Korzkwi.
Plan działalności CKPiR - grudzień 2008:
7.12.2008 Targi Bożonarodzeniowe na Rynku Krakowskim - występ reprezentantów Gminy
Zielonki
7.12.2008 udział Zespołu Fermata w IV Powiatowym Przeglądzie Zespołów Wokalno Instrumentalnych „Śpiewać i grać każdy może” - Zabierzów
12.12.2008 impreza mikołajowa dla dzieci ze świetlic środowiskowych gminy Zielonki
12.2008 nagrywanie materiału do wydania płyty Zespołu Fermata
12.2008 zbieranie materiałów do „Monografii Gminy Zielonki”
12.2008 wydanie kolejnego numeru „Wiadomości Lokalnych Gminy Zielonki”
Działalność cykliczna:
- próby Zespołu Ludowego Zieleńczanie
- próby Zespołu Wokalno – Instrumentalnego Fermata
24
- próby Parafialno – Gminnej Orkiestry Dętej z Zielonek
- lekcje indywidualnej nauki gry na gitarze, pianinie, skrzypcach, flecie, keyboard
- zajęcia świetlicowe w Owczarach, Brzozówce, Bibicach, Garlicy Murowanej, Dziekanowicach,
Węgrzcach
•
określenie i podział zadań: zadania realizowane przez CKPiR dzielą się na zadania w
zakresie działalności kulturalnej, promocyjnej, rekreacyjnej i turystycznej oraz zadania
bibliotek.
Do uprawnień obowiązków dyrektora należą:
− reprezentacja Centrum Kultury na zewnątrz
− występowanie z wnioskami, projektami i opiniami wyrażającymi stanowisko Centrum Kultury
− zatrudnianie, awansowanie i zwalnianie pracowników
− opracowywanie instrukcji i regulaminów oraz planów merytorycznych Centrum Kultury
− dysponowanie funduszami Centrum Kultury zgodnie z ich przeznaczeniem
− sprawowanie nadzoru nad wydawaniem „Wiadomości Lokalnych” i bibliotekami
Do uprawnień i obowiązków głównego księgowego należą:
− reprezentacja interesów Centrum Kultury i składanie oświadczenia woli zgodnie z
obowiązującymi przepisami w granicach posiadanych uprawnień
− kierowanie, organizowanie i nadzorowane pracy w zakresie działalności finansowej i
księgowości
− kontrola prawidłowości, rzetelności i legalności wykorzystania środków finansowych
− nadzorowanie i sprawdzanie prawidłowości sporządzonych dokumentów i dokonanych operacji
gospodarczych
− opracowanie projektu budżetu, analizowanie wykorzystania środków oraz sporządzanie
sprawozdania z realizacji budżetu
Do uprawnień i obowiązków redaktora naczelnego należą:
− redagowanie czasopisma Gminy Zielonki
− współpraca z Urzędem Gminy przy realizacji zadań z zakresu promocji gminy
− obsługa fotograficzna wydarzeń lokalnych
− aktywne uczestnictwo w wydarzeniach i imprezach lokalnych wynikające z zajmowanego
stanowiska
Do uprawnień i obowiązków specjalisty ds. plastycznych należą:
− popularyzowanie i upowszechnianie kultury w dziedzinie plastyki
− organizowanie i prowadzenie różnorodnych form uczestnictwa w kulturze
− popularyzacja twórczości ludowej na terenie działania Centrum Kultury
− przygotowywanie i realizacja materiałów promocyjnych w zakresie plastyki
− wykonywanie innych zleconych zadań związanych z funkcjonowaniem Centrum Kultury
Do uprawnień i obowiązków specjalisty ds. muzycznych należą:
− popularyzowanie i upowszechnianie kultury w zakresie muzyki
− prowadzenie zajęć nauki gry na instrumentach
− prowadzenie zespołów muzycznych i folklorystycznych
− aranżacje utworów na potrzeby Centrum Kultury
− obsługa akustyczna (nagłaśnianie) imprez
− dokonywanie zakupu, bieżące przeglądy oraz konserwacja sprzętu nagłaśniającego
25
Do uprawnień i obowiązków bibliotekarzy należą:
− wypożyczanie książek i prowadzenie związanej z tym dokumentacji
− prowadzenie czytelni
− popularyzowanie czytelnictwa, rozwijanie zainteresowań literackich wśród czytelników
− dokonywanie konserwacji i selekcji księgozbioru
− uzupełnianie księgozbioru – dokonywanie zakupu książek
•
system relacji wewnętrznych: Centrum Kultury kieruje Dyrektor: zarządza instytucją
jednoosobowo i ponosi pełną odpowiedzialność za całokształt jej pracy i wyniki.
Podlegają mu bezpośrednio wszyscy pozostali pracownicy. W czasie nieobecności
Dyrektora, Centrum Kultury kieruje osoba wyznaczona przez Dyrektora, która z tytułu pełnienia
zastępstwa posiada uprawnienia i ponosi odpowiedzialność za działalność Centrum Kultury.
Pracownicy otrzymują polecenie służbowe od bezpośredniego przełożonego i odpowiadają za
prawidłowe wykonanie powierzonych zadań.
•
system relacji zewnętrznych: Dyrektora Centrum Kultury powołuje i odwołuje Zarząd
Gminy Zielonki. CKPiR pozostaje w kontakcie z osobami z zewnątrz głównie poprzez
działalność dyrektora, który reprezentuje Centrum Kultury na zewnątrz, występuje z
wnioskami, projektami i opiniami wyrażającymi stanowisko Centrum Kultury.
Centrum Kultury pozostaje w kontakcie z osobami z zewnątrz także za pomocą
„Wiadomości Lokalnych Gminy Zielonki” za które odpowiedzialny jest redaktor naczelny.
Nadzór merytoryczny nad działalnością bibliotek sprawują i pomocy fachowej udzielają:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie
Powiatowa Biblioteka Publiczna w Krzeszowicach
•
Sposoby podejmowania decyzji: decyzje są podejmowane przez dyrektora CKPiR.
Wszystkie inne decyzje wymagają zgody dyrektora.
•
Procedury zatrudniania i zwalniania pracowników: zatrudnianie, awansowanie i zwalnianie
pracowników należy do obowiązków i uprawnień dyrektora.
Dyrektora Centrum Kultury wyłonionego w drodze konkursu powołuje i odwołuje Zarząd
Gminy Zielonki. W przypadku nierozstrzygnięcia konkursu Zarząd Gminy powołuje p.o. dyrektora
na czas określony – do dwóch lat.
Źródła:
•
•
•
•
Biuletyn Informacji Publicznej
Regulamin Organizacyjny Centrum Kultury Promocji i Rekreacji w Zielonkach
Statut Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach
Plan działalności CKPiR na miesiąc grudzień 2008
26
III. Nieformalne zasady działania instytucji
•
Wymiar odstępstw od zasad formalnych: zasady formalne zawarte w statucie i regulaminie
Centrum Kultury są w dużym stopniu realizowane i przestrzegane.
Drobne odstępstwa od zasad formalnych zawartych w regulaminie mogą dotyczyć zmiany
wymiaru godzin pracowników (związane jest to z organizowanymi przez CKPiR wydarzeniami
kulturowymi, a także ma miejsce w trakcie wydawania „Wiadomości Lokalnych” - zdarza się że
pracownicy redakcji muszą zostać po godzinach).
Czasami też ma miejsce zmiana zakresu obowiązków poszczególnych pracowników (w niewielkim
stopniu).
•
Analiza rzeczywistego procesu podejmowania decyzji: w wyjątkowych sytuacjach zdarza
się, że decyzje są podejmowane przez zespół lub bez dyrektora.
Dotyczy to przede wszystkim redakcji „Wiadomości lokalnych”, która przez to że ma swoją
siedzibę w innym miejscu niż CKPiR jest zmuszona podejmować decyzje bez dyrektora (co
spowodowane jest jego nieobecnością, jednakże wszystkie postanowienia muszą być później z nim
omówione i przez niego zatwierdzone).
•
Projekcja władzy w kształtowaniu wypowiedzi i organizacji czasu i przestrzeni: w związku
z tym, że działalność CKPiR obejmuje wiele różnych zagadnień i tematów pracownicy
Centrum Kultury raczej sami organizują sobie czas pracy. Związane jest to także z
umiejscowieniem w terenie (różne miejsca – hala sportowa, redakcja, biblioteki). Pozostają
oni jednak w stałym kontakcie z siedzibą i wspólnie, demokratycznie podejmują decyzje.
Jeśli chodzi o organizację przestrzeni, to Centrum Kultury mieści się w Hali Sportowej – główna
siedziba. Redakcja „Wiadomości lokalnych” ma swoje miejsce przy Urzędzie Gminy, I Budynek pokój 301, biblioteki zajmują trzy pomieszczenia, kolejno w Zielonkach, Węgrzcach i Korzkwi.
•
Relacje nieformalne z otoczeniem: Centrum Kultury cieszy się zainteresowaniem ze strony
różnych grup społecznych.
Wynika to przede wszystkim z faktu iż siedzibą CKPiR jest Hala Sportowa, która jest
obiektem otwartym, i z której po wypożyczeniu i uiszczeniu opłaty (1h - 120,00 zł) mogą korzystać
wszyscy. Z tej możliwości chętnie korzysta młodzież gminy, która regularnie przyjeżdża na halę by
pograć w piłkę nożną, koszykówkę itd. Jednocześnie – w związku z tym faktem – stanowi ona
grupę zaprzyjaźnioną dla Centrum kultury.
Biblioteki także skupiają wokół siebie swoich sympatyków. Wzrost zainteresowania można było
zauważyć przede wszystkim w latach 2000 – 2002, kiedy to biblioteki zostały wyposażone w
komputery i podpięte do internetu (a nie wszyscy mieszkańcy jeszcze wtedy mogli sobie na to
pozwolić).
„Wiadomości lokalne” także skupiają grupę zainteresowanych, zwłaszcza starszych, którzy przy
27
każdej sposobnej okazji komentują wydarzenia gminne.
•
Nieformalna sieć przynależności: jedyną grupą, którą można by określić mianem „grupy
wsparcia” są młodzi ludzie z gminy (zazwyczaj te same osoby), którzy systematycznie, w
określonych dniach i godzinach, korzystają z hali sportowej.
Brak innych nieformalnych zależności.
•
Ocena podatności na zmiany: profil działalności instytucji wymaga od niej elastyczności.
Związane jest to przede wszystkim z wachlarzem ofert, projektów i programów które
realizuje Centrum Kultury.
Instytucja jest aktywna i chętnie wprowadza nowe pomysły w życie, inicjatywa
pracowników, uczestników zajęć i innych osób jest mile widziana (oczywiście wszystkie projekty i
pomysły są gruntownie rozważane i muszą zostać zaakceptowane przez dyrektora).
Źródła:
•
•
•
obserwacja własna
rozmowa z mieszkańcami gminy, młodzieżą uczęszczającą na halę sportową
lektura „Wiadomości lokalnych”
28
5. Typologia podmiotów kultury
1. Działalność animacyjna, organizacyjna i menedżerska
 Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Zielonkach
 Dom Młodzieżowy „Pucherok”
00
00
 Dom Kultury w Bibicach, Bibice 415, tel. 0 12 285 84 74, godz. otwarcia: pon.- pt. 8. -16.
 Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki - Organizacja Pożytku Publicznego (OPP)
Jej najważniejsze cele działania:
edukacja dzieci i młodzieży w formach pozaszkolnych
upowszechnianie wiedzy o kulturze i historii
realizowanie inicjatyw, aktywizujących społeczność lokalną i umacniających samorządność
2. Sponsoring w kulturze
 firmy sponsorujące kulturę: CreamSoftware, www.creamsoft.com.pl
AirNET,

www.air-net.com.pl
sieć sklepów „Groszek”
browary „Harnaś” i „Tyskie”
Bank Spółdzielczy w Skawinie - Filia w Zielonkach
Radio „Alfa”
agencje reklamowe, marketingowe, cateringowe itp.: „Mówisz i masz”
Spotkanie z Balladą Impresariat M. Krysik
3. Wytwarzanie i rozpowszechnianie dóbr kultury
 wydawnictwo „Wiadomości Lokalnych Gminy Zielonki”
 stowarzyszenie Prasy Samorządowej w Zielonkach
 poligrafia i wydawnictwa Studio Artes Liberales - Kozioł M., Zielonki 18
 firma szklarska (wytwór witraży)
 I.T.M. Film Igor Mołodecki, ul. Lawendowa 57, Zielonki
 EDWARD BAR s.c. Studio Form Ozdobnych w Krakowie, Lawendowa 47, Zielonki
4. Działalność radiowa i telewizyjna
 radio „Alfa”, Węgrzce ul. A11 nr 3
5. Obrót dziełami sztuki, sprzedaż dóbr i usług kultury
 punkty sprzedaży gazet i czasopism w sklepach wielobranżowych i kioskach
(np. Kiosk Wielobranżowy Małek S.C., Zielonki)
 jubiler: Izmar Wyrób Biżuterii Marek Pik
 zakłady fotograficzne: różne zakłady fotograficzne i punkty wywoływania zdjęć
Mado-Polrama sp.j. Podolscy, Węgrzce (ramki i lustra)
 pamiątki: Art Hand Studio Artystyczne Jan Domagała
29
6. Artystyczna działalność twórcza i upowszechnieniowa
 Herody z Zielonek
 Parafialna Orkiestra Dęta Korzkiew
 Zespół Wokalno-Instrumentalny Fermata
 Orkiestra Dęta przy OSP w Woli Zachariaszowskiej
 Gminny Zespół Ludowy Zieleńczanie
 Parafialno-Gminna Orkiestra Dęta z Zielonek
 zespoły: ADONAI, Karwat Band oraz Młodzieżowa Orkiestra Dęta przy parafii w
Zielonkach
−
−
−
−
Indywidualni twórcy:
Henryk Banaś (autor „Wesela Krakowskiego” piewca małej ojczyzny)
Antonina Stec (tworzy najpiękniejsze ozdoby z bibuły w całej gminie)
Katarzyna Gawłowa (maluje obrazy)
Maria Kotulska (malowała głównie wazony z kwiatami i krajobrazy. W latach 80. została
laureatką konkursu malarskiego im. Teofila Ociepki, organizowanego w Bydgoszczy)
7. Instytucje i placówki upowszechniania kultury i edukacji kulturalnej
(wymienione w części: mapa zasobów środowiskowych)
8. Działalność muzealna i wystawiennicza
 Izba Regionalna w Bibicach
pierwsze muzeum wiejskie w Polsce, położone w jednej z najstarszych polskich wsi.
Ekspozycja etnograficzna obejmuje elementy wystroju wiejskiej chaty i ludowego stroju,
eksponaty związane z miejscowymi zwyczajami i obrzędami, a także z historią Bibic.
Obejrzeć tu można również prace miejscowych artystów ludowych.

wystawa obrazów Katarzyny Gawłowej w Muzeum Etnograficznym w Krakowie.
Gawłowa urodziła się i mieszkała w Zielonkach. Była jedną z najciekawszych i
najautentyczniejszych artystek ludowych swych lat.
9. Działalność biblioteczna
 biblioteka publiczna w Zielonkach i jej 2 filie w Węgrzcach i Przybysławicach z siedzibą w
Korzkwi.
30

biblioteki szkolne, zlokalizowane w zespołach szkół.
10. Związki i stowarzyszenia twórcze i artystyczne – brak
11. Działalność kulturalna parafii i kościołów
 schole i oazy parafii
 zespół Fermata i chór Mezzoforte (III miejsce podczas IV Powiatowego Przeglądu Pieśni
Chóralnej w Słomnikach)
12. Działalność związana z obiektami zabytkowymi i ich ochroną
(wymienione w części: potencjał ludzi, miejsc i instytucji; pkt. zabytki i miejsca znaczące)
 zamek i zabytkowy kościół w Korzkwi
 kościół parafialny w Zielonkach
 forty austriackie
 pozostałości zespołów dworskich w Garlicy Murowanej
 kapliczki i przydrożne krzyże
13. Działalność rekreacyjna i związana ze sportem
 Hala Sportowa w Zielonkach, boiska sportowe, szkolne SKSy
 sale wielofunkcyjne w których odbywają się ważne wydarzenia:
Batowice 98, Bibice 415, Brzozówka 115, Dziekanowice 96, Garlica Murowana 82,
Owczary, Przybysławice 106, Wola Zachariaszowska 115.
 stadnina koni
 restauracje, pizzerie („Diablo”, „Maestro”), bary („Kuźnia”, „U Rudego”), gospoda („U
przyjaciół”) i jeden kebab.
 hotele i agroturystyka:
Hotel „Kosynier”, Węgrzce, Hotel „Twierdza”
"Hostel Viola" Prywatne Kwatery Wioleta Ledźwoń
"U Witka" Dom Noclegowy Ala Nowak
„Polesie” Zajazd i restauracja. Piechowicz D.
14. Instytucje i organizacje społeczne
15. Instytucje opieki i pomocy społecznej
16. Organizacje polityczne
(wymienione w części:
mapa zasobów środowiskowych)
17. Instytucje ochrony przyrody, działalność edukacyjna
 Urząd Gminy Zielonki, podejmuje działania w zakresie:
- ochrony środowiska
- wycinki drzew
- wywozu azbestu
 Park Wiejski w Zielonkach
 Wojewódzka Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Węgrzcach
18. Prace naukowo – badawcze w dziedzinie kultury
 prace Mateusza Wyżgi - historyka i sołtysa Dziekanowic
 dorobek Henryka Banasia (autor „Wesela Krakowskiego”, opiekun Izby Regionalnej)
Źródła:
31
•
•
obserwacja własna
oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
6. Analiza SWOT środowiska
A. Mocne strony środowiska

położenie i komunikacja
Gmina Zielonki jest najbliżej położoną od centrum Krakowa gminą województwa
małopolskiego - 5 km w linii prostej. Dodatkowym atutem jest bliskość lotniska w Balicach
(tylko 11 km). Dobrze rozwinięta komunikacja i liczność środków transportu (MPK S.A.,
PPKS, PKP, busy itd.) ułatwiają połączenie z Krakowem. Mocną stroną jest także
posiadanie drogi krajowej E-7 oraz drogi wojewódzkiej nr 794 Kraków – Wolbrom.

bogata tradycja i historia
Gmina cieszy się długą i ciekawą historią (stacjonowanie wojsk Kościuszki na terenie
gminy, forty wojenne, wieś Bibice, jedną z najstarszych polskich wsi), a także wyjątkowymi
– wciąż kultywowanymi – tradycjami, takimi jak np.
„Pucheroki”, zwyczaj obchodzony w Niedzielę Palmową nadal żywy w Bibicach,
Zielonkach i Trojanowicach. Wwywodzi się z dawnych kwest żaków. Wczesnym rankiem w
Palmową Niedzielę przebrani chłopcy chodzą po domach. Na głowach noszą wysokie,
stożkowate czapki z kolorowej bibuły, twarze smolą sadzą. W pasie przewiązani są
powrósłami. Śpiewając, życząc świąt Zmartwychwstania Pańskiego, wygłaszają oracje,
które łączą w sobie elementy dawnych pieśni wielkopostnych, kolęd kantyczkowych,
dialogów komicznych i rymowanek. Jednocześnie obchodzą izbę dookoła, stukając o
podłogę laskami pucherskimi (w kształcie młotków lub siekierek) i recytując. Otrzymują za
to jedzenie, głównie jajka oraz drobne datki, które zbierali do koszyka.
„Herody”, w pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia wychodzą na wieś kolędnicy z
kolędą. Jest to grupa młodzieńców w bajecznie kolorowych strojach. Całej grupie przewodzi
król Herod - ubrany najokazalej. Do jego świty należą: marszałek, feldmarszałek, hetman,
ułan i Turek.Zawsze chodzą z nimi: Żyd, śmierć i diabeł. Ich kolędowanie składa się ze
śpiewania ludowych pastorałek i przedstawiania akcji na dworze króla Heroda. Za
kolędowanie oczywiście otrzymują datki pieniężne.
Grupa "Herody z Zielonek" działająca przy Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji nie tylko
występuje w kraju i za granicą, ale była też wielokrotnie nagradzana na rozmaitych
przeglądach i konkursach, m.in. jest trzykrotnym laureatem "Złotej Spinki" przyznawanej
podczas Karnawału Góralskiego w Bukowinie Tatrzańskiej.
32

wielość zabytków
Zielonki jako gmina posiadają całą listę miejsc znaczących dla mieszkańców, są to m.in.
zamek i zabytkowy kościół w Korzkwi, kościół parafialny w Zielonkach, forty austriackie,
pozostałości zespołów dworskich w Garlicy Murowanej, kapliczki i przydrożne krzyże, itd.

instytucje kultury
Bardzo istotną rolę odgrywa Izba Regionalna, założona przez p. Henryka Banasia, będąca
zbiorem całego dorobku tradycji i historii gminy.
Na terenie gminy prężnie działa także Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji, które wspiera
i organizuje wszelkiego rodzaju wydarzenia kulturowe, sportowe, związane z tradycją i
historią.

pozytywny wizerunek gminy
Rozbudowa, renowacja i reformy w gminie sprawiają iż cieszy się ona zaufaniem i dobrą
opinią u mieszkańców. Usystematyzowanie numeracji i nazw ulic, remonty dróg,
wprowadzenie sygnalizacji świetlnej, rozwiązanie problemu odpadów komunalnych,
budowa zespołu szkół w Bibicach i Hali Sportowej w Zielonkach, odnowa budynku starej
mleczarni i przekazanie jej młodzieży – wszystko to buduje pozytywny wizerunek Zielonek.
„Mądra Gmina 2007” - tytuł przyznany gminie Zielonki w 2008 roku przez Fundacja
Rozwoju Demokracji Lokalnej Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i
Administracji.

dobrze rozwinięta baza sportowo – rekreacyjna
Hala sportowa w Zielonkach, wiele boisk do gry w piłkę nożną, koszykówkę, sale
gimnastyczne szkół na wysokim poziomie, kilka klubów sportowych.

potencjał ludzki
(wymienione w części: potencjał ludzi, miejsc i instytucji; pkt. potencjał ludzi)

wielość szlaków turystycznych i rowerowych
liczne szlaki turystyczne, piesze i rowerowe (szlaki: czerwony, czarne, pomarańczowy,
niebieskie, zielony, „Kościuszki”, Twierdzy Kraków, „Orlich Gniazd”)

jasno sprecyzowana strategia gminy
Misja gminy: Gmina Zielonki - miejsce przyjazne ludziom i środowisku, miejsce, w którym
dogodnie się mieszka i wypoczywa.
Zdefiniowany cel nadrzędny rozwoju Gminy Zielonki to zrównoważony rozwój
ekonomiczny i cywilizacyjny gminy.
Znalezienie podstawowych źródeł generowania przychodów mieszkańców z eksportu dóbr i
usług na zewnątrz (rozwój ekonomiczny), a także poprawa jakości życia mieszkańców
(rozwój cywilizacyjny) stało się podstawą do pogłębienia celu nadrzędnego w
scenariuszach.

silnie rozwinięty sektor prywatnej przedsiębiorczości
Działa tu ponad 1300 podmiotów gospodarczych, głównie handlowych i usługowych.
Wskaźnik przedsiębiorczości umieszcza gminę wśród najbardziej przedsiębiorczych gmin
województwa małopolskiego.
33
B. Słabe strony środowiska

brak odpowiednio rozbudowanej bazy noclegowej
W gminie jest zaledwie kilka hoteli o wyższym standardzie, kilka hosteli i i miejsc
noclegowych. Większość turystów jest więc zmuszona do poszukiwania noclegów poza
gminą.

brak instytucji szkolnictwa średniego – techników, liceów, szkół zawodowych
Zespoły szkół obecne w gminie to szkoły podstawowe i gimnazja, a także przedszkola.
Gmina nie posiada oddziałów szkolnictwa średniego ani wyższego.

zanieczyszczenie rzeki Bibiczanki, spuszczanie szamb, niewyjaśniona sprawa kanalizacji

niewystarczająca ilość pracowników socjalnych, a co za tym idzie obniżenie poziomu
świadczenia pomocy socjalnej przez GOPS

niewielka ilość mieszkań komunalnych i socjalnych, należących do gminy czy skarbu
państwa

odpłatność korzystania z hali sportowej w Zielonkach
Korzystanie z hali sportowej możliwe jest po wcześniejszej rezerwacji i uiszczeniu opłaty.
Stanowi ona obiekt kulturowy i powinna szerzyć działalność pro sportową. Niestety dostęp
do niej nie jest równomierny, ponieważ nie wszyscy mieszkańcy mogą sobie pozwolić na
opłatę.

niewielka ilość domów kultury i miejsc dla młodzieży na terenie gminy

zanieczyszczenie środowiska, hałas i natężenie niebezpieczeństwa związane z przejazdami
ciężarówek i TIRów drogą E-7

niedostateczna współpraca mieszkańców z policją

brak instytucji szerzenia kultury
takich jak kino, teatr, pomieszczenia do projekcji filmów itp.
34
C. Szanse z zewnątrz

sąsiedztwo Krakowa, jego potencjał kulturowy, turystyczny itd.
Gmina Zielonki może liczyć na odwiedziny turystów przebywających w Krakowie, a także
jest możliwe nawiązanie współpracy z miastem przy organizacji różnych projektów itp.

możliwość promowania gminy jako jednej z najlepszych gmin w Polsce w zakresie rozwoju
infrastruktury technicznej

zmiany w zwyczajach nabywczych i stylach życia konsumentów wielkomiejskich na
zdrowy styl życia

stały napływ mieszkańców osiedlających się na terenie gminy (np. z Krakowa)
co roku ponad 300 osób, głównie z Krakowa, wybiera gminę Zielonki na nowy dom dla
swojej rodziny

możliwość pozyskiwania funduszy przez gminę i ubiegania się o dofinansowanie projektów
ze środków Unii Europejskiej

zainteresowanie wyjątkowymi tradycjami gminy przez podmioty z zewnątrz
co może zaowocować promocją kultury i tradycji gminy na zewnątrz.

potencjalni prywatni inwestorzy
Gmina jest terenem atrakcyjnym dla inwestorów i jest im przychylna (wydatki na inwestycje
- średnio 43% budżetu gminy). Rozwój inwestycji stwarza szansę promocji gminy na terenie
całego kraju.

wzrost zainteresowania agroturystyką

moda na lokalne produkty, podkreślające unikalność regionu

możliwość przyciągnięcia turystów, inwestorów i innych podmiotów
poprzez reklamy w „Wiadomościach lokalnych” i w radiu „Alfa”

nawiązanie związków, podjęcie partnerskiej współpracy z Lokalnymi Grupami Działania

współpraca szkół
w zakresie wymiany młodzieży, wspólnej organizacji imprez rekreacyjno - sportowych

wykorzystanie możliwości wynikających z przynależności do Związku Gmin Jurajskich
które jest stowarzyszeniem gmin leżących na Wyżynie Krakowsko - Częstochowskiej, na
obszarze dwóch województw: małopolskiego i śląskiego.
Celem Związku Gmin Jurajskich jest gospodarczy i kulturowy rozwój gmin - członków
Związku, ochrona walorów krajobrazowych i przyrodniczych Jury, turystyczne promowanie
jej terenów, współpraca z Ojcowskim Parkiem Narodowym oraz Jurajskimi Parkami
Krajobrazowymi m.in.: Dolinki Krakowskie, Park Krajobrazowy Bielańsko - Tyniecki
(Lasek Wolski w Krakowie) czy Park Krajobrazowy Orlich Gniazd.
35
D. Zagrożenia z zewnątrz

konkurencja ze strony innych gmin, położonych w pobliżu Zielonek

konkurencja cen produktów, usług, dóbr kultury i oferty miasta
podejście, że „to co krakowskie jest lepsze”

niewielu zagranicznych turystów
brak informacji o gminie w języku angielskim (strona internetowa, przewodniki)

poprawiająca się jakość i infrastruktura techniczna innych regionów w Polsce

wzrost atrakcyjności innych regionów
np. Region Dorzecza Górnej Raby atrakcyjny dla mieszkańców południowej części
Krakowa ze względu na dogodny dojazd.

zanik tradycji regionalnych
związany z napływem i osadzaniem się ludności z zewnątrz na terenie gminy, nie związanej
z tradycjami i historią, oraz nie wykazującej zainteresowania integracją.
(ma to miejsce przede wszystkim na nowych osiedlach takich jak „Magiczne Wzgórze” czy
osiedle „Parkowe”)

konkurencja ze strony rolnictwa sąsiednich regionów

wzrost zanieczyszczeń komunikacyjnych, hałasu i wibracji

brak zainteresowania zabytkami
zabytki gminy Zielonki – pomimo tego, że są cenne i ważne – są źle restaurowane,
informacja o nich jest uboga. Niejednokrotnie zwiedzanie zabytków jest niemożliwe (np.
budynek Wojewódzkiej Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian)
(ma to negatywny wpływ na turystykę w regionie i stanowi zagrożenie rozwoju sfery
kultury gminy)

słaby poziom polityki interregionalnej państwa

małe nakłady na ochronę środowiska z funduszy pozagminnych
oraz niestabilny system finansowania samorządów

marginalizacja grup o najniższym wykształceniu, upośledzonych pod względem społecznym
i fizycznym
związana z faktem braku pomocy dla tych grup z zewnątrz oraz niskim poziomem tolerancji
u mieszkańców gminy.
Źródła:
•
•
•
obserwacja własna
Biuletyn Informacji Publicznej
oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
36
Bibliografia
1. „Gmina Zielonki okiem statystyka”
2. dwumiesięcznik „Wiadomości lokalne gminy Zielonki”
3. „Spis powszechny z 2002 roku, gmina wiejska Zielonki”
4. Książka telefoniczna PKT
5. Regulamin Organizacyjny Centrum Kultury Promocji i Rekreacji w Zielonkach
6. Statut Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji w Zielonkach
7. „Wesele Krakowskie” Henryk Banaś
strony www:
1. Biuletyn Informacji Publicznej
http://www.wrotamalopolski.pl/root_BIP/BIP_w_Malopolsce/gminy/root_Zielonki/Wprowa
dzenie/
2. oficjalna strona gminy - http://zielonki.pl/index.php
3. encyklopedia wikipedia, hasło Zielonki - http://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina_Zielonki
4. Sołectwo Zielonki - http://www.com-art.pl/forumy/main.html
5. Gmina Zielonki - http://www.gminazielonki.prv.pl/
6. Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki http://bazy.ngo.pl/search/info.asp?id=93472&p=daneOgolne
7. Związek Gmin Jurajskich - http://www.jura.info.pl/pl/www/index.php
37