Matka Boża Pocieszenia Oblubienica Ducha Św. Pocieszyciela

2. Bęczkowice
Matka Boża Pocieszenia
Oblubienica Ducha Św. Pocieszyciela
W
trójkącie pomiędzy Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem i Przedborzem, na linii
Kamieńsk (przy trasie nr 91) – Ręczno (przy drodze nr 742), leży niewielka miejscowość Bęczkowice. W ciągu wieków zmieniała się jej nazwa. Jan
Długosz używa formy „Bączkowicze”. Natomiast
prymas Jan Łaski w „Liber beneficiorum” raz stosuje nazwę „Banczcovicze, a w innym wypadku
„Banczkowycze”. Od zarania swojej historii Bęczkowice należały do Ziemi Sieradzkiej. Obecnie
znajdują się na terenie powiatu piotrkowskiego,
w województwie łódzkim. Należą do archidiecezji
częstochowskiej, dekanatu gorzkowickiego.
Obraz Wniebowzięcia NMP pochodzi z przełomu XV/XVI w.
Kolejne cztery świątynie
P
rymas Łaski w „Księdze uposażeń”, pod datą
8 października 1312 r. podaje, że Bartłomiej
Odrowąż ze Sprowy, ówczesny właściciel Bęczkowic, ufundował i uposażył kościół drewniany
pw. św. Andrzeja Apostoła. Jego poświęcenia dokonał prawdopodobnie arcybiskup gnieźnieński
Jakub Świnka. Bęczkowice były wsią szlachecką,
a patronat nad miejscową świątynią sprawowali dziedzice okolicznych majątków. Dokumenty
z 1624 r. – jak pisze Paweł Janowski – wspominają
o budowie nowego kościoła. W latach 1762-63
Kamień węgielny pod budowę kościoła poświęcono w 1909 r.
Miejsca święte w Polsce
16
kościoła. 4 lipca 1909 r. wmurowania kamienia
węgielnego pod kościół pw. Ducha Świętego dokonał ks. prałat Jan Śliwiński. 10 lipca 1910 r.
w Bęczkowicach wybuchł groźny pożar, obejmując
wiele zabudowań wiejskich. Spłonął też doszczętnie stary drewniany kościół. Zdołano uratować
Najświętszy Sakrament oraz ołtarzowe obrazy
a wśród nich, łaskami słynący obraz Matki Bożej.
Nowy kościół, trzynawowy z transeptem, został
konsekrowany 1 czerwca 1920 r. przez biskupa
Władysława Krynickiego z Włocławka.
Jeden kult na dwóch miejscach
Papież błogosławi koronę trzymaną przez ojców Kustoszy.
O. Przemysław Lutyński, abp S. Nowak i kard. S. Dziwisz.
następną świątynię wybudował dziedzic Jan Przerębski z Przeręba.
Parafia na początku XX wieku liczyła 4270 katolików, ale na jej terenie mieszkało ponadto 120
niekatolików – głównie protestantów(kolonistów)
oraz 50 żydów. Stary kościół był już za szczupły
na potrzeby parafii. W czasie wizytacji kanonicznej biskupa Stanisława Zdzitowieckiego dnia 23
września 1904 r. podjęto decyzję o budowie nowej
świątyni. Plac, o powierzchni 3 mórg, ofiarowały
właścicielki Bęczkowic i Trzepnicy – Teresa Kamocka i jej córka Irena. Kolejny właściciel tych
miejscowości Stanisław Ruszkowski potwierdził
darowiznę i wydzielił plac pod kościół.
W dniu 30 listopada 1907 r., we wspomnienie
św. Andrzeja Apostoła, staraniem ks. Józefa Czupryńskiego, został poświęcony plac pod budowę
N
a terenie parafii Bęczkowice czczona jest Matka Boża Pocieszenia, której kult trwa od wieków jednocześnie na dwóch miejscach: na wzgórzu
pielgrzymkowym oddalonym od kościoła parafialnego około 3 km., zwanym Pocieszną Górką oraz
przed Jej obrazem przechowywanym w kościele.
Na niewielkim pagórku przy Zalewie Cieszanowickim, znajduje się bardzo stare, sięgające prawdopodobnie jeszcze czasów pogańskich miejsce
pielgrzymkowe o nazwie Pocieszna Górka. Pierwsze
postawione na niej kaplice były drewniane. Zapis
z końca XVII wieku podaje, że „od niepamiętnych
czasów lud zgromadza się z pobożney intencji dla
odebrania jak mniema w swych dolegliwościach
i utrapieniach pociechy”. Pod koniec wieku XVIII
młynarz Szymon Terko z Łęgonia, w podzięce
Matce Bożej za ocalenie podczas napadu rabusiów, wybudował kapliczkę murowaną. Dotrwała
ona do 1896 r., kiedy to Teresa i Stanisław Kamoccy, dziedzice Trzepnicy, wybudowali nową ku
czci Matki Bożej Pocieszenia, „wdzięczni Jej za
doznaną opiekę”. 12 czerwca 2000 r., w święto
Matki Kościoła, abp Stanisław Nowak poświęcił
na Pociesznej Górce stacje Drogi Krzyżowej, tzw.
Małą Kalwarię, jako wotum z okazji Wielkiego Jubileuszu Chrześcijaństwa. Ustanowił też to miejsce
sanktuarium archidiecezji częstochowskiej.
Drugim ośrodkiem kultu Matki Bożej, czczonej
pod tym samym tytułem co i na Pociesznej Górce,
jest kościół parafialny ze znajdującym się w nim,
łaskami słynącym obrazem Matki Bożej Pocieszenia
(Mater Consolationis), czczonym i łaskami słynącym
od XVI wieku. Z nieznanych przyczyn pod koniec
XIX w. obraz ten został przykryty namalowanym
na nim wizerunkiem Niepokalanej i czczony był
dalej pod dawnym tytułem. W czasie prac konserwatorskich w 2003 r. odkryto, iż pod wizerunkiem
Niepokalanej znajduje się średniowieczny obraz
Bęczkowice
Wniebowzięcia nawiązujący do idei Madonny Apokaliptycznej: obleczonej w słońce, z księżycem u stóp
a nad głową z koroną z gwiazd dwunastu. Namalowany jest w stylu szkoły florenckiej. Maryję unoszą
ku niebu aniołowie w pięknych strojach, charakterystycznych dla tych, jakie noszono w średniowieczu
w Wenecji. Postanowiono, że oba wizerunki zostaną
zachowane. Wykonano więc najpierw kopię młodszego obrazu Niepokalanej i uroczyście umieszczono
go w kaplicy na Pociesznej Górce. Tak więc młodszy obraz znajduje się w miejscu pielgrzymkowym
na Pociesznej Górce, gdzie od wieków gromadzili
się ludzie, ale nie było tam żadnego konkretnego
przedmiotu kultu. Łaskami słynące było samo miejsce. W minionym wieku, na wielkie uroczystości
religijne na Pocieszną Górkę przynoszono w uroczystej procesji obraz z kościoła. Starszy zaś obraz
Wniebowzięcia NMP, pochodzący z przełomu XV
i XVI wieku, umieszczono w specjalnie urządzonej
kaplicy w kościele parafialnym w Bęczkowicach.
17
Okadza kard. S. Dziwisz; obok: abp S. Nowak i bp I. Jeż.
Koronował kard. Stanisław Dziwisz
A
rcybiskup Stanisław Nowak, metropolita
częstochowski, skierował do Kongregacji ds.
Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów prośbę
o wyrażenie zgody na koronację obrazu Matki Bożej
Pocieszenia. 16 listopada 2006 r., we wspomnienie
NMP Ostrobramskiej i Matki Miłosierdzia z Watykanu nadszedł dokument zezwalający na koronację
„w imieniu Ojca Świętego Benedykta XVI i w oparciu o Jego autorytet”. Papież pobłogosławił też koronę 8 kwietnia 2007 r. na placu św. Piotra w Rzymie.
Koronacja Bęczkowickiej Pani odbyła się w święto
Narodzenia Matki Bożej, dnia 8 września 2007 r.
(w 290 rocznicę koronacji Pani Jasnogórskiej).
W uroczystej procesji przeniesiono obraz z kościoła
w Bęczkowicach na Pocieszną Górkę. Aktu koronacji
dokonał kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski wraz, z abp. Stanisławem Nowakiem, w obecności
biskupa seniora Ignacego Jeża z Koszalina i biskupów
sufraganów: Artura Mizińskiego z Lublina, Ireneusza
Pękalskiego z Łodzi, Teofila Wilskiego z Kalisza, Stefana Siczka z Radomia, Piotra Skuchy z Sosnowca
oraz biskupów pomocniczych z Częstochowy Antoniego Długosza i Jana Wątroby.
Obecni byli liczni kapłani a wśród nich infułaci,
prepozyci i kanonicy, członkowie Kapituł: Częstochowskiej, Radomszczańskiej, Wieluńskiej i Zawierciańsko-Żareckiej. Rektorzy i profesorowie
Seminarium Duchownego i Instytutu Teologicznego w Częstochowie. Przybyli kustosze sanktuariów:
Obraz procesyjnie przenoszą księża kanonicy i prałaci.
z Jasnej Góry o. przeor Bogdan Waliczek, z Gidel o.
Wawrzyniec Wawro, z Pasierbca ks. prałat Józef Waśniowski i z Piotrkowa Trybunalskiego o. superior
Andrzej Lemiesz TJ. Stróżów Sanktuarium Bożego
Grobu w Miechowie reprezentował ks. prałat Jerzy
Gredka z Miechowa, który stał na czele delegacji Zakonu Rycerzy i Dam Bożego Grobu. Przybyły liczne
delegacje żeńskich zgromadzeń zakonnych.
Koncelebrowanej Mszy św. przewodniczył kard.
S. Dziwisz. W okolicznościowej homilii powiedział
m.in.: „Królewska korona, którą dzisiaj wkładamy
na skronie Maryi, Waszej Pani, ma nam przypominać, że Jej najwspanialszą, prawdziwą koroną mamy
być my sami! Zostaliśmy odkupieni Krwią Jej Syna.
Musimy być w dzisiejszym świecie wiarygodnymi
świadkami Jego miłości do człowieka. Mamy wnosić
nasz osobisty i zbiorowy wkład w budowanie Króle-
Miejsca święte w Polsce
18
Kaplica-sanktuarium na Pociesznej Górce i figura Maryi.
Wizerunek Niepokalanej - w kaplicy na Pociesznej Górce.
Zdjęcia: Arturo Mari, Adam Kowalczyk, Henryk Komorowski, o. Henryk Szymański
stwa Bożego na naszej ziemi. Mamy tak żyć, tak organizować nasze życie osobiste, rodzinne, społeczne
i narodowe, by Polska była rzeczywiście Królestwem
Jezusa i Jego Matki Maryi (...)”. Była słoneczna pogoda, choć wcześniej zanosiło się na deszcz. Uroczystości transmitowały stacje telewizyjne i rozgłośnie
radiowe, świeckie i kościelne, na czele z Radiem
Maryja i Telewizją TRWAM.
Ślubowanie Kustosza i Zawierzenie
K
ustosz sanktuarium Matki Bożej i proboszcz
parafii pw. Zesłania Ducha Świętego w Bęczkowicach ślubował: „Ja, ojciec Przemysław Lutyński, pełen wdzięczności Bogu w Trójcy Świętej
Jedynemu za łaskę koronacji obrazu Bęczkowickiej Matki Bożej Pocieszenia, Oblubienicy Ducha
Świętego Pocieszyciela, postanawiam i przyrzekam
stać na straży tego sanktuarium. Razem z moim
współpracownikiem o. Henrykiem Szymańskim,
w imieniu wszystkich naszych następców, przyrze-
kam ze wszystkich sił rozszerzać na tym miejscu
kult maryjny według nauki Kościoła, w całkowitej
jedności ze Stolicą Apostolską. (...). Tak mi dopomóż Bóg i Ty, Pani nasza Bęczkowicka”. Amen.
Pod koniec uroczystości metropolita częstochowski zawierzył archidiecezję Matce Bożej
Bęczkowickiej: „Stajemy przed Tobą w pokornej
miłości jako archidiecezja częstochowska, aby się
Tobie jeszcze raz zawierzyć. Czynimy to w duchu Sługi Bożego Jana Pawła II, który – jak się
sam określił – był człowiekiem Zawierzenia(...).
Od wieków nazywano Cię tutaj Matką Bożą Pocieszenia i przybywano, nieraz z dalekich stron, aby
Cię błagać o pocieszenie w trudnych sytuacjach
życiowych. (...). Niech w tej świątyni i na małej
Kalwarii na Pociesznej Górce, dokonują się ciągle wielkie dzieła przemiany serc. Wniebowzięta
Królowo, Twojej łaskawej opiece oddajemy całą
Polskę, Europę i świat”.
Odpust obchodzony jest na Pociesznej Górce
w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego.
Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, Bęczkowice 41A, 97-352 Łęki Szlacheckie
tel. 44 787 53 36, e-mail: [email protected]
www.pocieszna-gorka.czestochowa.opoka.org.pl