Instrukcja do badań hydrologicznych

Instrukcja do badań hydrologicznych
1. Badanie rodzaju wody: określamy, czy woda jest stojąca (potok, rzeka, inna możliwość)
czy stojąca (staw, jezioro, zbiornik).
2. Stan akwenu/cieku: określamy, czy w trakcie pomiaru akwen lub ciek był zamarznięty,
wyschnięty, czy był w stanie normalnym
3. Typ wody: czy jest to woda słona, zasolona, czy słodka.
4. Właściwości fizyczne wody: przejrzystość, mętność, kolor, zapach, temperatura.
a. Do badania przejrzystości wody należy użyć krążek Secchiego, który zanurzamy w
wodzie aż do zaniknięcia różnicy między jej białą i czarną częścią. Odczytujemy
głębokość zanurzenia krążka oraz określamy klasę wody według załączonej tabeli.
Krążek Secchiego wykonujemy w następujący sposób:
· Na drewnianym krążku rysujemy dwie linie przechodzące przez jego
środek, przecinające się pod kątem prostym
· Dwie leżące naprzeciw siebie ćwiartki malujemy na kolor biały, dwie
pozostałe na kolor czarny
· Z obu stron krążka, dokładnie w jego środku, wkręcamy haki. Do haka
znajdującego się na górze mocujemy 5-metrowy odcinek liny.
· Na haku wkręconym w dno krążka przy użyciu sznurka zawieszamy stalowy
pręt, służący jako balast
· Na 5-metrowej linie, zaczynając od krążka, co 10 cm zaznaczamy odległość
czarnym wodoodpornym pisakiem (markerem). Odcinki 0,5 metrowe
zaznaczamy markerem niebieskim, natomiast odcinki 1 metrowe
markerem czerwonym. Przyrząd jest gotowy do pomiarów.
Badanie
przejrzystości
Głębokość zanurzenia płytki
1. 0-20 cm
2. 21-50 cm
3. powyżej 20 cm
Klasa wody
woda zła
woda przeciętna
woda czysta
b. Badanie mętności, koloru i zapachu wody: w tym celu
musimy do naczynia pobrać próbkę wody. W tym celu postępujemy zgodnie z
metodologią pobierania próbek wody: przede wszystkim należy dobrze
wypłukać naczynie (najlepiej trzy razy), do którego pobrana zostanie próbka
wodą pochodzącą z miejsca poboru próbki. Następnie określamy
· Mętność wody: słaba; mętna z zawiesinami, mocno mętna,
przezroczysta,
· Kolor wody: zielony, żółty, żółtozielony, brunatny, inny,
· Zapach wody: brak zapachu, gnilny, inny charakter zapachu np.
chemikaliów,
c. Badanie temperatury wody dokonujemy za pomącą termometru
alkoholowego. W tym celu termometr zanurzamy w wodzie na głębokość
około 10 cm i trzymamy go tam od 3 do5 minut. Dokonujemy trzech
pomiarów i na tej podstawie obliczamy średnia temperaturę wody. Na tej
podstawie określamy klasę wody według załączonej tabeli:
Temperatura
wody
Temperatura
1. Powyżej 25ºC
2. 20-25ºC
3. Poniżej 25ºC
Jakość wody
zła
przeciętna
dobra
5. Właściwości chemiczne wody: dokonujemy w zależności od posiadanych odczynników
chemicznych. Należy przy tym zachować szczególną ostrożność, badań dokonywać przy
włożonych na ręce gumowych rękawiczkach
a. Badanie pH wody możemy dokonać za pomocą pHmetru lub papierków
lakmusowych W tym celu musimy pobrać wodę do zlewki. Zlewkę napełniamy
wodą przeznaczoną do badania mniej więcej do po łowy jej wysokości.
Zanurzamy w wodzie pasek papieru lakmusowego i trzymamy go tam około 1
minuty. Upewniamy się, czy wszystkie cztery sektory paska są zanurzone.
Wyjmujemy pasek z wody i porównujemy go ze skalą pH umieszczoną na
opakowaniu
b. Badanie azotanów: do probówki zawierającej wodę wlej 1 cm3 odczynnika
Neslera (zasadowy roztwór tetrajodortęcianu (II) potasu). Jeżeli woda zawiera
wolny amoniak lub sole amonowe, pojawia się zabarwienie pomarańczowobrunatne. Wystąpienie białego zmętnienia wskazuje na obecność dużej ilości
wapnia.
c. Pomiar jonów chlorkowych: do probówki zawierającej wodę dodaj kilka cm3
roztworu azotanu srebra. Zmętnienie roztworu lub wytrącenie białego osadu
chlorku srebra świadczy o obecności jonów chlorkowych.
d. Pomiar jonów siarczanowych: do probówki zawierającej wodę dodaj kilka cm3
wodnego roztworu chlorku baru. Powstanie białego zmętnienia lub
wytrącenie się białego osadu świadczy o obecności siarczanów. W oznaczeniu
przeszkadzają zawiesiny i silne zabarwienie, które usuwa się przez
przesączenie próbki.
e. Pomiar twardości wody za pomocą mydła. Na podstawie obserwacji
pienienia się mydła w badanej wodzie możemy określić twardość lub
miękkość wody
6. Określanie jakości wody: w zależności od zawartości substancji chemicznych wody
zaliczamy do określonych klas czystości. Bada się każdy parametr, kwalifikuje do danej klasy
(na podstawie norm wynikających z prawa). Jakość wody określamy na podstawie
bioindykatorów:
Klasa I – to wody o najwyższym stanie czystości, nadające się do picia i hodowli ryb
łososiowatych.
Klasa II – to wody dość czyste, nadające się do hodowli pozostałych ryb i hodowli zwierząt
gospodarskich, urządzania kąpielisk oraz celów rekreacyjnych i sportów wodnych.
Klasa III – wody średnio zanieczyszczone, nadające się do zaopatrzenia przemysłu ( z
wyjątkiem zakładow wytwarzających urządzenia precyzyjne lub produkty spożywcze), do
nawożenia terenow rolniczych, wykorzystywanych do produkcji ogrodniczej oraz upraw pod
szkłem.