Od sera po kaszmir – ekologiczna hodowla kóz

aktualności
hodowla
44
KOZY. Hodowla ekologiczna
Od sera po kaszmir
Kozy są zwierzętami często
wybieranymi do hodowli
ekologicznej. Dzieje się tak
przede wszystkim ze względu
na produkty dostarczane przez
kozy, pozyskiwane głównie
z mleka. Produkcja ekologiczna
zapewnia wysoką jakość
produktu końcowego.
Rozpoczęcie hodowli kóz wiąże się
z wieloma wymaganiami, które są
stawiane rolnikom. Nie chodzi tylko o przepisy, ale przede wszystkim
o stworzenie zwierzętom warunków, które zapewnią im witalność
i zdrowie.
Wybierając miejsce do hodowli, należy zorientować się, jaki na danym
terenie panuje klimat, tak aby zwierzęta mogły się dobrze zaaklimatyzować oraz wykazywały odporność na choroby. Kozy (zwłaszcza
bezrasowe) charakteryzują się dość
dobrą odpornością na choroby, jednak istotne są tu nie tylko warunki
hodowlane, ale również żywienie.
W gospodarstwie ekologicznym kozy
powinny być żywione paszą ekologiczną, najlepiej wyprodukowaną
w danym gospodarstwie, ponieważ
hodowla ekologiczna musi być prowadzona w powiązaniu z użytkami
rolniczymi (reguluje to Rozporządzenie Rady (WE) 834/2007 oraz
Rozporządzenie Komisji (WE)
288/2008), przy nawożeniu naturalnym. Tylko w takim przypadku produkty pochodzące od tych zwierząt
będzie można uznać za ekologiczne.
Rasy rodzime
Przy wyborze rasy kóz należy
w pierwszej kolejności wybierać
rasy rodzime. W małych gospodarstwach często hodowane są kozy
bezrasowe, charakteryzujące się
dużą odpornością, jednak produkują one małe ilości mleka.
Do hodowli ekologicznej można
wybrać kozy rasy biała uszlachetniona, barwna uszlachetniona czy
kozy rasy saaneńska.
Można wybrać również kozę alpejską, charakteryzującą się wyjątkowo wysoką wydajnością mleczną.
Bez względu na to, jaka rasa zostanie wybrana, należy zadbać o to, aby
zwierzęta miały odpowiednie warunki, dostęp do wody oraz do ekologicznej paszy.
Ze względu na atrakcyjny wygląd
tych zwierząt, mogą być one również ciekawostką dla gości ekologicznych gospodarstw agroturystycznych.
Ekologiczne korzyści
Zdecydowana większość hodowców kóz jest nastawiona na wytwarzanie produktów z koziego mleka.
Przede wszystkim są to sery. Kozie
produkty zawierają szereg mikroi makroelementów.
Kozie mleko może być spożywane
przez alergików, ponieważ nie powoduje reakcji alergicznych. Mięso
kozie nie jest w Polsce popularne.
Istnieje pewien rynek zbytu na ten
produkt, jednak hodowle nie nastawiają się na produkcję mięsną.
W ekologicznej hodowli kóz, produkcja daje zdecydowanie większe korzyści finansowe. Po pierwsze zwierzęta
żywione paszami ekologicznymi
mniej chorują i są bardziej żywotne,
a to oznacza produkty wyższej jakości. Mleko i jego przetwory z hodowli
ekologicznych, choć pozyskiwane
w mniejszej ilości, niż w przypadku
hodowli konwencjonalnej, uzyskują
na rynku wyższe ceny.
Najwięcej stad kóz występuje na południowo-wschodnich
terenach
kraju, jednak nie ma przeszkód, by
kozy były hodowane w innych rejonach, należy tylko zapewnić im
odpowiednie warunki oraz spełnić
normy związane z założeniem hodowli ekologicznej. Rynek hodowli
kóz w Polsce jest niewielki, ale stabilny.
Mohair z własnej zagrody
Reklama i marketing
W przypadku decyzji o wyborze
rasy kóz do hodowli, można zastanowić się również nad zakupem
kilku kóz ras wełnistych np. kozy
angorskiej, dającej wełnę o nazwie
mohair oraz kozy kaszmirskiej, która produkuje kaszmir. Jest to wełna
bardzo droga, osiągająca na rynkach światowych wysokie ceny
(w 2013 roku cena 1 kg kaszmiru
wynosiła ok. 200 $). Związane jest
to nie tylko z wysoką jakością produktów wykonanych z tego rodzaju
włókien, ale również faktem, że od
jednej kozy uzyskuje się jedynie od
ok. 800 g (koza kaszmirska) do 2 kg
(koza angorska) wełny rocznie.
W gospodarstwie ekologicznym
można wykorzystać taką wełnę do rękodzieła (filc, odzież,
ozdoby), co może stanowić
dodatkowe
źródło
dochodu.
Podobnie jak w przypadku hodowli
innych zwierząt (np. owiec), produkty pochodzące z ekologicznej
hodowli kóz wymagają reklamy.
Koźlęcina nie jest popularna, ale
kozie sery cieszą się już dużo większym zainteresowaniem. Szczególnie jeśli są to produkty regionalne
i tradycyjne. Niektóre sery ekologiczne są dostępne w marketach,
jednak w zdecydowanej większości
można je kupować u producentów.
Hodowcy często biorą udział w jarmarkach ekologicznych, wystawach
produktów lokalnych czy pokazach.
Przyczynia się to do większej rozpoznawalności marki, przynosi też
korzyści finansowe.
Żywienie ma zasadniczy wpływ
na pozyskiwane od kóz produkty,
przede wszystkim mleko, a w niektórych hodowlach również mięso.
Sery i mleko
02/2014 twój doradca ROLNICZY RYNEK
Dominika Jankowska
DODR we Wrocławiu