docspis treści i I rozdział
download 
Reklamacja Transkrypt
spis treści i I rozdział
Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej Praktyczny przewodnik dla liderów, menedżerów, moderatorów Patrick Lencioni ISBN: 978-83-7746-126-6 format 136/210, oprawa twarda z obwolutą liczba stron: 152 cena: 39,90 zł Cel tej książki jest prosty: dać menedżerom, liderom zespołów, konsultantom i praktykom zarządzania narzędzie pomagające wdrożyć koncepcje opisane w Pięciu dysfunkcjach pracy zespołowej. Podobnie jak w przypadku innych moich książek doszedłem do wniosku, że i ta powinna być relatywnie krótka, gdyż uważam, że dla większości liderów najcenniejszym zasobem jest czas. Uważam również, że nauka budowania zespołu, mimo że jest niezwykle istotna, nie powinna być zbyt absorbująca lub skomplikowana. Próbowałem napisać tę książkę w taki sposób, by była łatwa w lekturze jako całość, lecz również by można było w niej łatwo odnaleźć interesujące danego czytelnika zagadnienie. Mam szczerą nadzieję, że ta pozycja pomoże zarówno tobie, jak i twojemu zespołowi. Życzę powodzenia! Patrick Lencioni, Lafayette, Kalifornia, styczeń 2005 W Przezwyciężaniu pięciu dysfunkcji pracy zespołowej Lencioni zamieszcza praktyczne porady dotyczące przezwyciężania pięciu dysfunkcji – opisuje narzędzia, ćwiczenia, modele, a także przytacza przykłady z własnej praktyki. Stawia pytania, na które każdy zespół musi sobie odpowiedzieć, takie jak: „Czy naprawdę jesteśmy zespołem?”, „Jaka jest nasza obecna efektywność?”, „Czy jesteśmy przygotowani na to, by zainwestować czas i energię i stać się wspaniałym zespołem?”. O autorze Patrick Lencioni jest założycielem i prezesem The Table Group, firmy doradczej specjalizującej się w rozwoju zespołów menedżerskich i polepszaniu kondycji organizacji. Jako konsultant i kluczowy mówca współpracował z tysiącami menedżerów będących na liście Fortune 500 i rozpoczynających działalność spółek wysokich technologii oraz z uniwersytetami i organizacjami non-profit. Jest autorem pięciu książek znanych na skalę międzynarodową, w tym bestsellera „New York Timesa” zatytułowanego Pięć dysfunkcji pracy zespołowej. www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej SPIS TREĝCI Dlaczego praktyczny przewodnik? .......................................... 7 CzĊĞü pierwsza. Doprecyzowanie pojĊü ............................... EfektywnoĞü pracy zespoáowej .......................................... Krótki przegląd modelu ...................................................... Dwa waĪne pytania ............................................................. 9 11 14 16 CzĊĞü druga. PrzezwyciĊĪanie piĊciu dysfunkcji pracy zespoáowej .................................................................... PrzezwyciĊĪanie dysfunkcji nr 1. Budowanie zaufania ............................................................ PrzezwyciĊĪanie dysfunkcji nr 2. Doskonalenie zarządzania koniktem ................................. PrzezwyciĊĪanie dysfunkcji nr 3. Kreowanie zaangaĪowania .................................................. PrzezwyciĊĪanie dysfunkcji nr 4. Przyjmowanie odpowiedzialnoĞci ....................................... PrzezwyciĊĪanie dysfunkcji nr 5. Koncentracja na rezultatach................................................. CzĊĞü trzecia. Odpowiadanie na pytania i przewidywanie mogących pojawiü siĊ problemów ........................................ Typowe pytania ........................................................................ 5 www.mtbiznes.pl 19 20 41 54 63 71 83 85 Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej Spis treĞci ZastrzeĪenia uczestników ......................................................... Inne problemy ........................................................................... 90 94 CzĊĞü czwarta. Budowanie zespoáu ...................................... Mapa drogowa ......................................................................... Pierwsza sesja wyjazdowa ....................................................... Szczegóáowy opis narzĊdzi i üwiczeĔ ...................................... 101 103 107 112 Glosariusz ................................................................................ ħródáa ....................................................................................... PodziĊkowania ......................................................................... O autorze .................................................................................. 136 141 145 147 6 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej CzĊĞü pierwsza 1 Doprecyzowanie pojĊü Termin praca zespoáowa jest rozumiany tak dowolnie i uĪywany tak czĊsto, Īe czujĊ potrzebĊ doprecyzowania, co mam na myĞli, gdy piszĊ o bardziej spójnym zespole. O tym wáaĞnie jest ta czĊĞü ksiąĪki. www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej EFEKTYWNOĝû PRACY ZESPOàOWEJ B udowanie efektywnego, spójnego zespoáu to niezwykle trudne, lecz jednoczeĞnie bardzo proste zadanie. Rozumiem przez to, Īe jego realizacja nie wymaga umiejĊtnoĞci zrozumienia jakichĞ niezwykle trudnych zagadnieĔ i mistrzowskiej taktyki, lecz przede wszystkim odwagi i konsekwencji. Wynika z tego, Īe jeĞli jesteĞ zaangaĪowany w to, by twój zespóá byá zdrowy, i moĪesz sprawiü, by jego czáonkowie podzielali to zaangaĪowanie, to prawdopodobnie osiągniesz sukces. Na wszelki wypadek, gdybyĞ miaá wątpliwoĞci, czy warto jest poĞwiĊcaü czas oraz podejmowaü wysiáek i ryzyko, chciaábym przedstawiü argumenty wspierające mój punkt widzenia. Szczerze wierzĊ, Īe w dzisiejszych czasach, charakteryzujących siĊ wszechobecną informacją i báyskawicznymi zmianami, praca zespoáowa pozostaje jedynym Ĩródáem trwaáej przewagi konkurencyjnej, które w znacznej mierze jest niewykorzystane. Bazując na moim doĞwiadczeniu konsultanta doradzającego menedĪerom najwyĪszego szczebla i ich zespoáom, mogĊ z przekonaniem powiedzieü, Īe praca zespoáowa jest tym, czego prawie zawsze brakuje w organizacjach ponoszących poraĪki, i tym, co najczĊĞciej jest obecne w rmach odnoszących sukcesy. 11 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej PrzezwyciĊĪanie piĊciu dysfunkcji pracy zespoáowej Dlaczego wiĊc ani wykáadowcy w szkoáach biznesu, ani dziennikarze nie mówią wiĊPraca zespoáowa pozostaje jedynym cej na ten temat? Dlaczego tak wielu liderów Ĩródáem trwaáej przewagi koncentruje siĊ przede wszystkim na takich konkurencyjnej, które obszarach, jak nanse, strategia, technologia w znacznej mierze jest niewykorzystane. czy marketing? Dzieje siĊ tak przede wszystkim dlatego, Īe praca zespoáowa to coĞ, co trudno jest zmierzyü. Dlaczego? Dlatego, Īe wpáywa na wyniki osiągane przez organizacjĊ w tak záoĪony i wszechobecny sposób, Īe niemoĪliwe jest wyodrĊbnienie jej jako jednej zmiennej. Wielu menedĪerów preferuje dziaáania, których efekty jest áatwiej oceniü, i z tego powodu poszukują Ĩródeá przewagi konkurencyjnej gdzie indziej. JeĞli jednak wpáyw pracy zespoáowej na organizacjĊ byáby áatwiej mierzalny, liderzy i tak najprawdopodobniej szukaliby rezerw gdzie indziej. Dlaczego? Dlatego, Īe uzyskanie wysokiego poziomu efektywnoĞci pracy zespoáu jest niezwykle trudne. Nie moĪna tego kupiü i nie moĪna tego osiągnąü poprzez zatrudnienie mistrza intelektu z najlepszej na Ğwiecie szkoáy biznesu. NiezbĊdna jest do tego odwaga, dyscyplina i energia emocjonalna, a są to cechy, którymi nie zawsze charakteryzują siĊ nawet najbardziej zaangaĪowani w pracĊ menedĪerowie. ChociaĪ osiągniĊcie wysokiego poziomu efektywnoĞci pracy zespoáowej jest niezwykle trudne i nieáatwo jest zmierzyü jego bezpoĞredni wpáyw na wyniki organizacji, nie moĪna zaprzeczyü, Īe kryje siĊ w niej olbrzymi potencjaá. Gdy ludzie zaczynają dziaáaü razem, odsuwają na bok wáasne potrzeby i pracują dla dobra caáego zespoáu, mogą osiągnąü to, co na etapie planowania wydaje siĊ niemoĪliwe. Dzieje siĊ tak dlatego, Īe eliminowana jest wówczas polityka i brak wspólnego punktu widzenia, które są plagą wiĊkszoĞci organizacji. W efekcie lepsze wyniki osiągane są w krótszym czasie; niĪsze są takĪe koszty. UwaĪam, Īe warto jest wáoĪyü w to wysiáek. 12 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej EfektywnoĞü pracy zespoáowej Warto wspomnieü o jeszcze jednej kwestii. Gdy mówimy o pomaganiu ludziom w osiąganiu samospeánienia zawodowego, nic nie jest waĪniejsze niĪ praca zespoáowa. Daje ona poczucie wiĊzi i przynaleĪnoĞci. W efekcie ludzie stają siĊ lepszymi rodzicami, przyjacióámi, sąsiadami, braümi i siostrami. Efekt budowania lepszych zespoáów moĪe siĊgaü, i zazwyczaj tak siĊ dzieje, poza Ğciany biura czy twojego indywidualnego stanowiska pracy. Na co wiĊc czekamy? Zaczynajmy! PIĉû DYSFUNKCJI PRACY ZESPOàOWEJ BRAK PRZYWIĄZYWANIA WAGI DO REZULTATÓW UNIKANIE ODPOWIEDZIALNOĝCI BRAK ZAANGAĩOWANIA STRACH PRZED KONFLIKTEM BRAK ZAUFANIA 13 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej KRÓTKI PRZEGLĄD MODELU C hociaĪ wysoka efektywnoĞü pracy zespoáowej nie jest áatwa do osiągniĊcia, trudnoĞü nie polega na skomplikowaniu caáego procesu. Gdyby tak byáo, nie udaáoby mi siĊ go zapewne opisaü na stronie lub dwóch. Prawdziwym miernikiem efektywnoĞci pracy zespoáu jest to, czy osiąga on zakáadane rezultaty. By tak siĊ dziaáo, musi on stale przezwyciĊĪaü piĊü dysfunkcji charakteryzujących siĊ zachowaniami opisanymi poniĪej. • Dysfunkcja nr 1: brak zaufania. Czáonkowie efektywnych zespoáów ufają sobie nawzajem na podstawowym emocjonalnym poziomie. Nie obawiają siĊ dyskutowaü na temat wáasnych sáaboĞci, báĊdów, obaw i zachowaĔ. Są caákowicie otwarci wobec innych, nie stosują barier ochronnych. Jest to niezbĊdne, gdyĪ… • Dysfunkcja nr 2: strach przed koniktem. …czáonkowie zespoáów, którzy sobie ufają, nie obawiają siĊ prowadziü gorących dyskusji dotyczących kwestii kluczowych dla osiągniĊcia sukcesu przez organizacjĊ. Nie wahają siĊ nie zgadzaü siĊ z innymi, podawaü w wątpliwoĞü ich punkt widzenia, a wszystko to w duchu znalezienia najlepszych rozwiązaĔ, odkrycia prawdy i podejmowania najlepszych decyzji. Jest to waĪne, gdyĪ… • Dysfunkcja nr 3: brak zaangaĪowania. …czáonkowie zespoáu, którzy angaĪują siĊ w konikt, są w stanie osiągnąü konsensus dotyczący podjĊcia waĪnej decyzji nawet w sytuacji, gdy na po14 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej Krótki przegląd modelu czątku czĊĞü z nich ma inne zdanie. Dzieje siĊ tak dlatego, Īe wszyscy mają pewnoĞü, Īe przedstawiono wszelkie wątpliwoĞci, idee i pomysáy i Īe nic nie zostaáo zamiecione pod dywan. Ma to decydujące znaczenie, gdyĪ… • Dysfunkcja nr 4: unikanie odpowiedzialnoĞci. …czáonkowie zespoáów, którzy angaĪują siĊ w proces podejmowania decyzji i postĊpowanie zgodne z ustalonymi standardami, jeĪeli chodzi o efektywnoĞü, nie obawiają siĊ wymagaü od innych, by cechowali siĊ taką samą postawą. Ponadto tacy czáonkowie zespoáu uwaĪają, Īe odpowiedzialnoĞü za wyniki dotyczy nie tylko lidera, lecz wszystkich. Jest to istotne, gdyĪ… • Dysfunkcja nr 5: brak przywiązywania wagi do rezultatów. …jest bardziej prawdopodobne, Īe czáonkowie zespoáów, którzy nawzajem sobie ufają, angaĪują siĊ w konikt, nie unikają przyjmowania odpowiedzialnoĞci za podejmowane decyzje i wymagają tego od innych, odáoĪą na bok indywidualne priorytety i skoncentrują siĊ na tym, co jest najlepsze dla ogóáu. Tacy ludzie nie ulegają pokusie, by na plan pierwszy wysuwaü interesy wáasnych dziaáów, rozwój indywidualnej kariery, czy teĪ wáasne ego, a nie to, od czego uzaleĪnione jest osiągniĊcie sukcesu przez zespóá. I to tyle, jeĪeli chodzi o model osiągania efektywnoĞci pracy zespoáu. 15 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej DWA WAĩNE PYTANIA P rzed zaangaĪowaniem siĊ w budowanie efektywnego zespoáu naleĪy zadaü sobie dwa waĪne pytania. Pytanie nr 1. Czy naprawdĊ jesteĞmy zespoáem? Czasem wysiáki mające na celu udoskonalenie zespoáu od początku skazane są na poraĪkĊ, gdyĪ grupa ludzi, która je podejmuje, w ogóle nie jest zespoáem w prawdziwym znaczeniu tego sáowa. Zespóá to relatywnie maáa liczba ludzi (mniej wiĊcej od trzech do dwunastu), którzy mają wspólne cele oraz dzielą siĊ zyskami i odpowiedzialnoĞcią związanymi z ich osiąganiem. Czáonkowie zespoáu odkáadają na bok indywidualne interesy i dziaáają przede wszystkim dla dobra ogóáu. JeĞli twój „zespóá” nie speánia tych kryteriów, to powinieneĞ siĊ zastanowiü, czy nie wydzieliü z niego mniejszej liczby osób. MoĪe teĪ grupa, którą zarządzasz, to po prostu ludzie, którzy podlegają temu samemu menedĪerowi, lecz nie ma miĊdzy nimi wspóázaleĪnoĞci i wspóáodpowiedzialnoĞci za osiąganie wspólnych celów (czyli nie jest to zespóá). PamiĊtaj, Īe jeĞli dojdziesz do wniosku, Īe podlegająca ci grupa nie jest zespoáem, to nie ma w tym nic záego. W rzeczywistoĞci, w której praca zespoáowa jest zjawiskiem o wiele rzadszym, niĪ moglibyĞmy to sobie wyobraĪaü, takĪe wiele grup odnosi sukcesy. 16 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej Dwa waĪne pytania O wiele lepiej jest zdaü sobie z tego sprawĊ, niĪ udawaü coĞ, czym siĊ nie jest. Ten drugi sposób postĊpowania tworzy jedynie nierealne oczekiwania, które prowadzą do frustracji i koniktów. Pytanie nr 2. Czy jesteĞmy gotowi do ciĊĪkiej pracy? Napisawszy to wszystko (w pytaniu nr 1), chciaábym podkreĞliü coĞ bardzo istotnego: korzyĞci wynikające z bycia prawdziwym zespoáem są olbrzymie. Nie moĪna jednak ich osiągnąü bez zainwestowania znaczącej iloĞci czasu i energii emocjonalnej. Niestety wiele zespoáów nie jest na to przygotowanych i ich czáonkowie próbują iĞü na skróty lub stosowaü póáĞrodki. Takie zachowanie nie tylko przeszkadza w osiąganiu postĊpów, lecz moĪe takĪe doprowadziü do obniĪenia efektywnoĞci pracy danego zespoáu. WaĪne jest, byĞ przystąpiá do procesu podnoszenia efektywnoĞci zespoáu z otwartymi oczami i z peáną wiedzą, co jest do tego niezbĊdne. Nie chcĊ jednak, byĞ odniósá wraĪenie, Īe trzeba na to lat lub Īe proces ten jest nieprzyjemny. Zazwyczaj wiĊkszoĞü zespoáów moĪe poczyniü duĪe postĊpy w kilka tygodni lub miesiĊcy; ich czáonkowie przekonują siĊ, Īe proces podnoszenia efektywnoĞci jest czymĞ dającym olbrzymią zawodową satysfakcjĊ, jeĪeli zostanie przeprowadzony wáaĞciwie. Pomówmy o tym, jak tego dokonaü. 17 www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej CzĊĞü druga 2 PrzezwyciĊĪanie piĊciu dysfunkcji pracy zespoáowej Tak, to wáaĞnie jest kluczowy temat tej ksiąĪki. W tej czĊĞci omawiam poszczególne dysfunkcje, wyjaĞniam, jak moĪesz pomóc zespoáowi je przezwyciĊĪyü, i przedstawiam narzĊdzia i üwiczenia, jakie ja i moi koledzy uwaĪamy za najbardziej skuteczne. Ich szczegóáowy opis znajduje siĊ w czĊĞci czwartej. www.mtbiznes.pl Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej PRZEZWYCIĉĩANIE DYSFUNKCJI NR 1 Z Budowanie zaufania mojego okoáo dziesiĊcioletniego doĞwiadczenia we wspóápracy z zespoáami wynika nieodparty wniosek: nic nie jest waĪniejsze od zaufania. W rzeczywistoĞci praca polegająca na budowaniu zaufania wysuwa siĊ zawsze na plan pierwszy. Dlatego wáaĞnie temu zagadnieniu poĞwiĊcam w tej ksiąĪce najwiĊcej miejsca. Niestety, zaufanie wystĊpuje bardzo rzadko. UwaĪam jednak, Īe moĪe to byü dobra wiadomoĞü dla twojego zespoáu, gdyĪ jeĪeli bĊdziesz pierwszy w swoim otoczeniu w budowaniu zaufania, szanse na osiągniĊcie prawdziwej przewagi konkurencyjnej są olbrzymie. Dlaczego zaufanie jest tak rzadkie? Powody są dwa. Po pierwsze ludzie uĪywają sáowa zaufanie w róĪnych kontekstach i ma ono odmienne znaczenia. Po drugie dlatego, Īe zbudowanie zaufania jest bardzo trudne. Zacznijmy wiĊc nasze rozwaĪania od zdeniowania, co rozumiemy przez zaufanie, a najlepszą do tego metodą bĊdzie okreĞlenie, czym ono nie jest. Zachęcamy do lektury! 20 www.mtbiznes.pl
