Prezentacja: „Utrzymanie standardów higienicznych basenów

Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna
w Gryficach
Utrzymanie standardów higienicznych
basenów kąpielowych
i postępowanie
Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.
Agata Pasek
Powiatowy Koordynator ds.
Monitoringu Jakości Wody
Gryfice, dnia 26.06.2007r.
1
Na jakość wody basenowej
mają wpływ:
stan zdrowia użytkowników/przestrzeganie reguł
higieny przez użytkowników basenu,
sprawność urządzeń technologicznych,
zanieczyszczenie otaczającego środowiska
i zanieczyszczenie odzwierzęce (baseny odkryte),
emisja promieniowania, a co za tym idzie spadek
stężenia chloru (baseny odkryte).
2
Główne źródło
pogorszenia jakości wody
basenowej stanowią
kąpiący się użytkownicy
basenu
3
4
5
CZŁOWIEK
Bakterie
Grzyby
Wirusy
“moje” drobnoustroje
?
+
Pierwotniaki
“obce” drobnoustroje
czynniki chorobotwórcze
?
Infekcja (zakażenie)
Stan odporności organizmu
zachorowania
brak zachorowań
6
UŻYTKOWNICY WNOSZĄ
DO WODY BASENU:
drobnoustroje,
pasożyty,
zanieczyszczenia fizjologiczne takie jak: włosy,
łupież, złuszczony naskórek, resztki kału, mocz, pot,
wydzieliny komórek łojowych (łój, tłuszcz), ślinę,
śluz, flegmę, wydzieliny z ran (krew, ropa), resztki
jedzenia,
resztki kosmetyków, środków myjących, włókna
tekstylne, kurz itp.
7
ZANIECZYSZCZENIA SĄ
SPRZYMIERZEŃCAMI
MIKROORGANIZMÓW PONIEWAŻ
chronią je przed dezynfektantami,
chronią je przed spłukaniem (umiejscowione
w nalotach brudu na ścianach i obrzeżach niecki,
w rynnie przelewowej),
stanowią dla nich pożywkę i pokarm.
8
MIKROORGANIZMY OBECNE NA
CIELE LUDZKIM
SKÓRA
pachy
skóra owłosiona
czoło
przedramię
grzbiet
NOS, GARDŁO
ślina
wydzielina nosowa
UCHO
woskowina
2-3 miliony/cm2
1-2 miliony/cm2
200.000/cm2
100 ÷ 5.000/cm2
330/cm2
100 milionów/ml
1 ÷ 10 milionów/ml
10 ÷100 milionów/g
9
Mikroorganizmy mają ułatwione
przeżycie na basenach dzięki:
mechanizmom
przystosowawczym
(przyklejanie się do powierzchni, tworzenie kapsuł,
odporność na dezynfekcję)
sprzyjającym
warunkom środowiskowym
(temperatura, wilgotność)
10
W basenie, najbardziej
zanieczyszczona jest
powierzchnia masy
wody
11
RYZYKO HIGIENICZNO SANITARNE
Choroby zakaźne:
w wyniku inhalacji
aerozolu
w wyniku kontaktu
w wyniku połknięcia
zanieczyszczonej
wody
Choroby alergiczne:
w wyniku inhalacji
aerozolu
w wyniku kontaktu
12
NAJCZĘSTSZE PATOLOGIE
–
ZAPALENIE UCHA
– ZAPALENIE SPOJÓWEK
– CZYRACZNOŚĆ
– GRZYBICE
– BRODAWKI
– ŁUPIEŻ
– LISZAJEC
– MIĘCZAK ZAKAŹNY
– ZAPALENIE ROGÓWKI
13
W wyniku wychłodzenia i kontaktu
z wodą odporność błony śluzowej
pływających słabnie i sprawia,
że są oni bardziej podatni
na działanie czynników patogennych
obecnych w basenie.
14
REGULACJE PRAWNE
Ustawa z dnia 6 września 2001 r.
o chorobach zakaźnych i zakażeniach
(Dz. U. Nr 126, poz. 1384 ze zm.)
w szczególności art.
13 ust. 1
a
użytkownicy nieruchomości obowiązani są utrzymywać je w
stanie sanitarnym nienaruszającym wymagań higienicznych
i zdrowotnych, w tym w szczególności niestwarzającym
zagrożenia przeniesienia chorób zakaźnych i zakażeń
15
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r.
o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
(Dz. U. Nr 122 z 2006 r., poz. 851 ze zm.)
w szczególności art. 4
do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola
przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne
i zdrowotne, w szczególności dotyczące
ust. 1 pkt 1)
higieny środowiska a zwłaszcza wody do spożycia, czystości
powietrza atmosferycznego, gleby, wód i innych
elementów środowiska w zakresie ustalonym
w odrębnych przepisach
16
DOBRE FUNKCJONOWANIE BASENU
MOŻE BYĆ ZAPEWNONE PRZEZ
KONTROLE WEWNĘTRZNE
na koszt zarządcy
Każdy basen musi posiadać plan samokontroli,
który zapewni optymalne warunki
eksploatowania basenu.
Jest to metoda pracy, odpowiednio przestudiowana,
w celu zapewnienia użytkownikom basenu bezpiecznej
kąpieli (w szczególności istotna jest kontrola
zawartość chloru wolnego).
17
KONTROLE ZEWNĘTRZNE
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi
kontrole prawidłowości eksploatowania
basenów przez: weryfikację dokumentów,
pomiary na miejscu (chlor wolny,
związany i ogólny) oraz pobór próbek
do badania w laboratorium.
Częstotliwość prowadzenia kontroli jakości
wody zgodnie z wytycznymi Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego
w Szczecinie ustalona jest co dwa tygodnie.
18
BADANIA MIKROBIOLOGICZNE
OBEJMUJĄ
BAKTERIE WSKAŹNIKOWE
(są przydatne do zweryfikowania:
skuteczności uzdatniania, czystości
systemów obiegu wody)
Ogólna liczba bakterii w 36°C po 48 h
(reprezentują żywotną i możliwą do
stwierdzenia biomasę zasiedlającą wodę
basenową),
Bakterie grupy coli.
19
BAKTERIE CHOROBOTWÓRCZE
Escherichia
coli lub bakterie grupy
coli typ kałowy,
Gronkowce koagulazo - dodatnie,
Pseudomonas aeruginosa (pałeczka
ropy błękitnej).
20
WSTRZYMANIE UŻYTKOWANIA
BASENU
Następuje w związku ze stwierdzeniem
w badanych próbkach wody basenowej
bakterii chorobotwórczych
Decyzji wstrzymującej użytkowanie basenu
nadaje się rygor natychmiastowej
wykonalności, ze względu na zagrożenie
dla zdrowia człowieka.
21
PISMA INTERWENCYJNE
Pisma interwencyjne wystosowywane
są w związku ze stwierdzeniem
w badanych próbkach wody basenowej:
bakterii wskaźnikowych
(wysokie stężenia
wskazują na świeże zanieczyszczenie lub ponowny
wzrost, co może być wywołane zbyt niskim stężeniem
chloru wolnego)
zawyżonego stężenia chloru wolnego
22
BADANIA FIZYKOCHEMICZNE
OBEJMUJĄ
Chlor wolny
Chlor ogólny
Chlor związany
23
W przypadku stwierdzenia jakości wody
zagrażającej zdrowiu człowieka
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Gryficach
nakazuje wstrzymanie użytkowania basenu
do czasu potwierdzenia przez administratora basenu
wynikami badań laboratoryjnych
właściwej jakości zdrowotnej wody do kąpieli.
24
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
25