11. Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Sieradza na lata 2009

Transkrypt

Spis treści
Spis treści ........................................................................................................................................... 2
1 Wprowadzenie ................................................................................................................................ 6
1.1 Podstawowe pojęcia dotyczące programu rewitalizacji ........................................................... 6
1.2 Metodologia opracowania Lokalnego Programu Rewitalizacji ............................................... 8
1.3 Dokumenty źródłowe wykorzystane podczas realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji
dla Miasta Sieradza ........................................................................................................................ 9
2 Charakterystyka obecnej sytuacji na terenie Miasta Sieradza ........................................................ 9
2.1 Położenie .................................................................................................................................. 9
2.2 Historia miasta........................................................................................................................ 10
2.3 Analiza sfery społecznej......................................................................................................... 12
2.3.1 Demografia ...................................................................................................................... 12
2.3.2 Grupy społeczne wymagające wsparcia w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji 14
2.3.3 Opieka zdrowotna i społeczna ......................................................................................... 15
2.3.4 Oświata i wychowanie ..................................................................................................... 15
2.3.5 Kultura i sport .................................................................................................................. 16
2.3.6 Bezpieczeństwo ............................................................................................................... 17
2.3.7 Organizacje społeczne działające w Sieradzu ................................................................. 17
2.3.8 Najważniejsze problemy w sferze społecznej ................................................................. 19
2.4 Analiza sfery gospodarczej .................................................................................................... 19
2.4.1 Struktura gospodarcza ..................................................................................................... 19
2.4.2 Turystyka ......................................................................................................................... 22
2.4.3 Najważniejsze problemy w sferze gospodarczej ............................................................. 22
2
2.5 Analiza sfery przestrzennej .................................................................................................... 23
2.5.1 Infrastruktura techniczna ................................................................................................. 25
2.5.1.1 Wodociągi i kanalizacja ............................................................................................ 25
2.5.1.2 Sieć energetyczna...................................................................................................... 25
2.5.1.3 Sieć ciepłownicza...................................................................................................... 25
2.5.1.4 Sieć gazowa .............................................................................................................. 26
2.5.1.5 Transport ................................................................................................................... 26
2.5.1.6 Sieć telekomunikacyjna ............................................................................................ 27
2.5.2 Struktura użytkowania gruntów....................................................................................... 28
2.5.3 Mieszkalnictwo ................................................................................................................ 28
2.5.4 Ochrona konserwatorska ................................................................................................. 29
2.5.5 Najważniejsze zabytki ..................................................................................................... 30
2.5.6 Najważniejsze problemy w sferze przestrzennej ............................................................. 35
2.6 Środowisko przyrodnicze ....................................................................................................... 35
2.6.1 Zasoby naturalne.............................................................................................................. 35
2.6.2 Klimat .............................................................................................................................. 36
2.6.3 Powietrze ......................................................................................................................... 36
2.6.4 Wody ............................................................................................................................... 37
2.6.5 Gleby ............................................................................................................................... 38
2.6.6 Gospodarka odpadami i ściekowa ................................................................................... 38
2.6.7 Hałas ................................................................................................................................ 39
2.6.7.1 Hałas przemysłowy ................................................................................................... 39
2.6.7.2 Hałas drogowy .......................................................................................................... 40
3
2.6.7.3 Hałas kolejowy.......................................................................................................... 40
3 Nawiązanie do dokumentów strategicznych dotyczących rozwoju przestrzenno-gospodarczego
kraju i regionu .................................................................................................................................. 40
3.1 Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 .......................................................................... 40
3.2 Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 .......... 41
3.3 Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 .......................................... 41
3.4 Strategia Rozwoju Powiatu Sieradzkiego .............................................................................. 44
3.5 Strategia Rozwoju Sieradza do 2010 roku ............................................................................. 46
3.6 Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Sieradza na lata 2007-2015 ............................................... 47
3.7 Program Ochrony Środowiska Miasta Sieradza..................................................................... 48
3.8 Program Zapobiegania Przestępczości oraz Zapewnienia Porządku Publicznego i
Bezpieczeństwa Obywateli w Sieradzu na lata 2006 – 2010 „Bezpieczny Sieradz” ................... 48
4 Analiza SWOT miasta Sieradza.................................................................................................... 49
4.1 Społeczeństwo ........................................................................................................................ 49
4.2 Gospodarka............................................................................................................................. 50
4.3 Przestrzeń ............................................................................................................................... 50
5 Konsultacje społeczne ................................................................................................................... 51
6 Założenia dla Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza ............................................. 57
6.1 Okres programowania ............................................................................................................ 57
6.2 Cele rewitalizacji .................................................................................................................... 57
6.3 Zasięg terytorialny rewitalizowanego obszaru ....................................................................... 59
7 Charakterystyka obecnej sytuacji na wyznaczonym obszarze rewitalizacji ................................. 66
7.1 Sfera społeczna....................................................................................................................... 66
7.2 Sfera gospodarcza .................................................................................................................. 66
4
7.3 Sfera przestrzenna .................................................................................................................. 67
8 Projekty realizowane w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza ................ 67
8.1 Projekty planowane na obszarze I .......................................................................................... 68
8.2 Projekty planowane na obszarze II......................................................................................... 72
8.3 Projekty planowane na obszarze III ....................................................................................... 73
8.4 Projekty planowane na obszarze IV i V ................................................................................. 73
9 Wskaźniki produktu i rezultatu dla projektów realizowanych w ramach Lokalnego Programu
Rewitalizacji Miasta Sieradza .......................................................................................................... 74
10 Plan finansowania inwestycji realizowanych w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji
Miasta Sieradza ................................................................................................................................ 75
10.1 Źródła finansowania projektów ............................................................................................ 75
10.2 Analiza ekonomiczna ........................................................................................................... 77
11 System wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji .............................................................. 77
11.1 Sposoby monitorowania realizacji i oceny programu .......................................................... 78
11.2 Sposoby komunikacji społecznej ......................................................................................... 80
11.3 Sposoby inicjowania współpracy między sektorem publicznym, ........................................ 82
prywatnym i organizacjami pozarządowymi ............................................................................... 82
11.4 Promocja............................................................................................................................... 83
Podsumowanie ................................................................................................................................. 84
Spis rycin ......................................................................................................................................... 85
Załączniki ......................................................................................................................................... 86
5
1 Wprowadzenie
Rewitalizacja jest długookresowym, wieloetapowym procesem, którego celem jest
ożywienie społeczno-gospodarcze i przestrzenne zdegradowanych rejonów miasta. Rewitalizacja
jest najnowszą z metod odnowy miejskiej, która ma być systemową odpowiedzią na zjawisko
kryzysu miasta. Dewaluacja obszarów centralnych miasta, a w konsekwencji kryzys i upadek
również innych dzielnic jest zjawiskiem nierozerwalnie związanym z procesem urbanizacji. Po
fazie koncentracji, rozbudowy i wzrostu liczby mieszkańców miasta, następuje etap
dezurbanizacji. Zbyt uciążliwe życie w zatłoczonych miastach oraz zanik pełnionych przez nie
wcześniej funkcji zachęcają do przesiedlania się w rejony podmiejskie. Opuszczone miasto
centralne niszczeje i wymaga wsparcia systemowego. Zatrzymanie negatywnych zmian oraz
wprowadzenie nowych funkcji wraz z odbudową tkanki urbanistycznej to cele, które mają zostać
osiągnięte w ramach rewitalizacji miasta. Rewitalizacja jest też jednym z działań zmierzających do
wprowadzenia miasta na drogę zrównoważonego rozwoju. Złożoność procesu rewitalizacji
wymaga, aby był on programowany. Szczegółowe analizy, ustalenie planów i harmonogramów
działań oraz ich monitoring i kontrola są niezbędne dla efektywnego i skutecznego prowadzenia
działań w ramach rewitalizacji. Programując przedsięwzięcie rewitalizacyjne należy pamiętać
również, że, jako działanie wieloaspektowe, wymaga ono wiedzy i zaangażowania specjalistów z
różnych dziedzin, przy jednoczesnym zachowaniu świadomości różnicy interesów i konieczności
godzenia sprzecznych stanowisk. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sieradza jest aktualizacją
dokumentu sporządzonego dla miasta w 2007 roku. Aktualizacja wymuszona została przez nowe
uwarunkowania prawne oraz ciągłe procesy przemian społeczno-gospodarczych i przestrzennych
zachodzących w Sieradzu.
1.1 Podstawowe pojęcia dotyczące programu rewitalizacji
Rewitalizacja - to kompleksowy, skoordynowany, wieloletni, prowadzony na obszarze
zdegradowanym proces przemian przestrzennych, technicznych, społecznych i ekonomicznych,
inicjowany przez jednostkę samorządu terytorialnego, w celu wyprowadzenia tego obszaru ze
6
stanu kryzysowego, w szczególności poprzez nadanie mu nowej jakości funkcjonalnej i stworzenie
warunków do jego rozwoju, w oparciu o charakterystyczne uwarunkowania endogeniczne.1
Lokalny Program Rewitalizacji (LPR) - opracowany, przyjęty i koordynowany przez gminę
wieloletni program działań w sferze przestrzeni, urządzeń technicznych, społeczeństwa i
gospodarki, zmierzający do wyprowadzenia danego obszaru z sytuacji kryzysowej oraz stworzenie
warunków do jego dalszego rozwoju.2
Obszar
zdegradowany
–
zgodnie
z
Zasadami
Przygotowania
Lokalnego
Programu
Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju Lokalnego w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 jest to obszar, który spełnia minimum
3 spośród następujących kryteriów:
a) wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia,
c) niekorzystne trendy demograficzne,
d) niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania
skolaryzacji,
e) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
f) szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska,
g) wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców,
h) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego,
i) niski poziom wydajności energetycznej budynków.
1
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie programowania działań dotyczących mieszkalnictwa
2
ibidem
7
W województwie łódzkim dodatkowo należy obowiązkowo wykazać, że na wyznaczonym
obszarze rewitalizacji istnieje możliwość wzrostu aktywności gospodarczej poprzez tworzenie
nowych przedsiębiorstw3.
1.2 Metodologia opracowania Lokalnego Programu Rewitalizacji
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sieradza został opracowany zgodnie z Zasadami
Przygotowania Lokalnego Programu Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju Lokalnego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013,
opublikowanymi w listopadzie 2008 roku.
Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem wymaganym jako załącznik do wniosku
aplikacyjnego o dofinansowanie inwestycji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Zgodnie z zapisami Regionalnego Programu
Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 oraz Szczegółowego Opisu Osi
Priorytetowych RPO dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 zadania związane z
rewitalizacją i mieszkalnictwem realizowane są w ramach osi priorytetowej VI: „Odnowa
obszarów miejskich”, działania 6.1 „Rewitalizacja obszarów problemowych”, oraz 6.2
„Renowacja substancji mieszkaniowej”.
Podczas aktualizowania Lokalnego Programu Rewitalizacji przeprowadzono dogłębną
analizę
obecnej
sytuacji
społeczno-gospodarczej
miasta
Sieradza.
W
konsekwencji
zidentyfikowano szereg problemów występujących w mieście. W dalszej kolejności wyznaczony
został obszar wymagający wsparcia. Dla obszaru rewitalizacji zaplanowano szereg projektów,
będących odpowiedzią na zidentyfikowane problemy. Lokalny Program Rewitalizacji zawiera
również plan finansowy dla sformułowanych działań i określa czas ich realizacji.
Analiza sytuacji miasta przeprowadzona została na podstawie danych zebranych z wielu
źródeł, w szczególności na podstawie informacji otrzymanych z Urzędu Miasta w Sieradzu.
Aktualne dane statystyczne na potrzeby opracowania pozyskano również z Banku Danych
Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego.
3
Zasady Przygotowania Lokalnego Programu Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju Lokalnego w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013
8
1.3 Dokumenty źródłowe wykorzystane podczas realizacji Lokalnego
Programu Rewitalizacji dla Miasta Sieradza
Poniżej zestawione zostały wszystkie źródła, które wykorzystane zostały do sporządzenia
aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza:
•
dane pozyskane z Urzędu Miasta Sieradza,
•
dane pozyskane z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sieradzu,
•
Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Sieradza na lata 2007-2013,
•
dane pozyskane z Komendy Powiatowej Policji w Sieradzu,
•
dane Głównego Urzędu Statystycznego,
•
strona internetowa Urzędu Miasta Sieradza (www.umsieradz.eu),
•
biuletyn Informacji Publicznej Miasta Sieradza (www.umsieradz.finn.pl),
•
strona internetowa powiatu sieradzkiego (www.powiat-sieradz.pl),
•
Raport o stanie środowiska w województwie łódzkim w 2007 roku, wyd. Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Łodzi, Łódź 2008
•
uchwała Nr XXXII/278/2009 Rady Miejskiej w Sieradzu z dnia 22 maja 2009 roku w sprawie:
zmian w budżecie miasta Sieradza na rok 2009 (podział wolnych środków za 2008),
•
uchwała Nr IV/162/2008 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 10
grudnia 2008 roku.
2 Charakterystyka obecnej sytuacji na terenie Miasta Sieradza
2.1 Położenie
Miasto Sieradz znajduje się w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim. Położony
nad rzeką Wartą Sieradz obejmuje dwa mezoregiony: Wysoczyznę Łaską (na północnym
wschodzie) oraz Kotlinę Sieradzką (w centrum i na zachodzie). Pod względem geologicznym
teren miasta zlokalizowany jest w zachodniej części Synklinorium Szczecińsko-ŁódzkoMiechowskiego (na skraju Monokliny Przedsudeckiej). Sieradz leży w odległości 60 km od stolicy
województwa- Łodzi. Odległość do Warszawy, Poznania, Wrocławia czy aglomeracji śląskiej nie
przekracza 200 km. Centralnie usytuowany w strukturze przestrzennej kraju Sieradz znajduje się
9
w odległości 360 km do granicy zachodniej państwa (Zgorzelec) oraz 378 km od wschodniej
(Terespol).
Ryc. 1: Położenie Sieradza w kraju i regionie
Źródło: Urząd Miasta w Sieradzu
2.2 Historia miasta
Sieradz należy do najstarszych miast Polski. Najdawniejsze ślady osadnictwa na terenach
obecnego Sieradza pochodzą z VI-VII wieku. W XI wieku powstał tu gród kasztelański i
podgrodzie. W źródłach pisanych wzmianka o Sieradzu pojawia się w 1136 roku, kiedy w Bulli
Gnieźnieńskiej wymienia go papież Innocenty II. W owym czasie Sieradz wraz z Łęczycą
stanowił zwarte terytorium łęczycko-sieradzkie, którego obszar obejmował około 20 tys. km2.
Dokument lokacyjny Sieradza zaginął. Według pisma z 1298 roku prawa miejskie nadał
Sieradzowi książę Kazimierz Konradowic między 1247 a 1255 rokiem. W tym samym czasie
Dominikanie założyli w mieście klasztor, co potwierdza ówczesną rangę Sieradza. W XIV wieku,
na miejscu spalonego przez Krzyżaków w 1331 roku drewnianego grodu, król Kazimierz Wielki
wzniósł zamek. Obok niego wybudowano kościół Św. Trójcy, który w XV wieku przekształcono
w kolegiatę. Miasto zostało otoczone murami obronnymi, wałami i fosą. Do Sieradza prowadziły
trzy bramy –Warcka, Grodzka (zniszczone w II połowie XVIII wieku) i Krakowska (istniała do
1800 roku). Od XV wieku rozwój przestrzenny miasta koncentrował się na powstawaniu i
rozbudowie przedmieść:
10
− św. Mikołaja (wokół tzw. Poświstnej Górki),
− Porzecze − nad rzeką Żegliną,
− Nowe Przedmieście (tzw. Nowe Miasto lub Nowy Rynek) rozwinięte koło Bramy Warckiej w
połowie XVI wieku.
Harmonijny rozwój Sieradza zakłócały najazdy Tatarów, Czechów oraz Krzyżaków. Mimo
to od XIII do XV wieku w Sieradzu odbyło się 15 walnych zjazdów. Sześciu z nich
przewodniczyli królowie polscy. W lutym 1383 roku na sejmie w Sieradzu zapewniono poselstwo
węgierskie, iż królową Polski zostanie córka króla Ludwika − Jadwiga. W 1432 roku na zjeździe
sieradzkim zobowiązano się wybrać królem Polski po śmierci Władysława Jagiełły jego
najstarszego syna – Władysława Warneńczyka. W 1445 roku dokonano w mieście elekcji króla
Kazimierza Jagiellończyka. Okres największego rozkwitu miasta przypadł na czasy Odrodzenia.
Na początku XVI wieku żyło i pracowało tu 162 rzemieślników skupionych w 12 cechach, m. in.
sukienników, kuśnierzy i krawców. Miasto było ważnym ośrodkiem handlu, czemu sprzyjało
korzystne położenie na trasie trzech szlaków o znaczeniu krajowym, wchodzących w skład
większych połączeń międzynarodowych. O znaczeniu Sieradza w owym czasie świadczy liczba
domów (około 350) i mieszkańców (ponad 2000), co sytuowało go w czołówce miast średniej
wielkości w Polsce. Wraz ze schyłkiem XVI wieku kończą się czasy świetności Sieradza i
rozpoczyna okres kryzysu miasta. Największy regres w rozwoju miasta przypada na XVII wiek i
pierwszą połowę XVIII wieku. Upadek miasta był konsekwencją wojen szwedzkich, pożarów i
epidemii. Dopiero z końcem XVIII wieku rozpoczyna się powolna odbudowa Sieradza.
Szczególnie duże zasługi w procesie odnowy miasta przypisuje się utworzonej w 1780 roku
Komisji Dobrego Porządku, która zajmowała się finansami miasta, prawem i administracją
miejską. W końcu XVIII wieku Sieradz liczył około 1,5 tysiąca mieszkańców zamieszkujących
191 domów i 80 rzemieślników, reprezentujących 21 zawodów. W okresie zaborów mieszkańcy
Sieradza czynnie uczestniczyli w walce o odzyskanie niepodległości - 13 listopada 1806 roku
zawiązano w Sieradzu akt powstania przeciwko Prusakom. W czasie powstania styczniowego
miasto wraz z powiatem było terenem koncentracji powstańców oraz miejscem wielu bitew i
potyczek. XIX wiek to dla Sieradza okres stabilnego rozwoju społeczno-gospodarczego. W 1823
roku powstała tutaj manufaktura Adolfa Harrera, w której zainstalowano jedną z pierwszych
maszyn parowych na ziemiach polskich. Postęp przemysłu i rzemiosła doprowadził do utworzenia,
w połowie XIX wieku, niedzielnej szkoły rzemieślniczej. Pod koniec XIX wieku otworzono
pierwszą w regionie salę teatralną, a z inicjatywy dr Aleksandra Murzynowskiego wybudowano
przystań wodną i założono Towarzystwo Wioślarskie. W 1906 roku utworzono bibliotekę, a trzy
lata później założono Sieradzkie Towarzystwo Muzyczne. W 1915 roku Czesław Bagieński
11
otworzył Gimnazjum Filologiczne. Na przestrzeni stu lat liczba mieszkańców Sieradza wzrosła
ponad czterokrotnie, do 9,8 tys. osób w 1910 roku. W okresie dwudziestolecia międzywojennego,
jak przed I wojną światową, w Sieradzu rozwijał się przemysł i rzemiosło. Miasto zachowało swój
rolniczo-przemysłowy charakter. Jednocześnie dobrze rozwijało się życie kulturalne. W mieście
działało
Towarzystwo
Śpiewaczo-Muzyczne
przy
Chrześcijańskim
Stowarzyszeniu
Rzemieślniczym „Resursa” oraz Koło Miłośników Sceny przy Towarzystwie „Dźwignia”. W 1923
roku wznowiło działalność Sieradzkie Towarzystwo Muzyczne „Lutnia”. Cztery lata później
otwarto gimnazjum miejskie, dzisiejsze Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Jagiellończyka.
W wyniku dalszych inwestycji rozbudowano budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, wybudowano
łaźnię miejską, elektrownię, uporządkowano teren Wzgórza Zamkowego, powiększono uliczne
oświetlenie oraz obsadzono drzewami park miejski. W listopadzie 1939 roku Sieradz wraz z całym
powiatem został wcielony do Rzeszy Niemieckiej. Okupanci usuwając ślady polskości zniszczyli
wszystkie polskie napisy, dokonali zmiany nazw ulic, zniszczyli pomniki i tablice upamiętniające
historyczne wydarzenia. Sieradz został zajęty przez Armię Czerwoną 23 stycznia 1945 roku.
Okres powojenny to czas dalszego rozwoju miasta. W latach 50. XX wieku rozbudowano zakłady
odzieżowe, zbożowo-młynarskie i spirytusowe. W 1957 roku oddano do użytku największy zakład
dziewiarski „Sira”. Powstały także osiedla mieszkaniowe „Dziewiarz” i „Polna”. W 1975 roku
Sieradz stał się ponownie siedzibą województwa. W mieście zaczęli osiedlać się mieszkańcy z
całego regionu. W efekcie liczba ludności w ciągu kolejnych dwudziestu lat uległa podwojeniu i
osiągnęła 45 tysięcy mieszkańców. Miasto ponownie zaczęło się dynamicznie rozwijać. W
wyniku reformy administracyjnej w 1999 roku Sieradz stał się siedzibą powiatu ziemskiego, w
skład którego weszły gminy: Sieradz, Warta, Wróblew, Błaszki, Goszczanów, Złoczew, Burzenin,
Klonowa, Brzeźnio i Brąszewice.
2.3 Analiza sfery społecznej
2.3.1 Demografia
Liczba ludności w Sieradzu w roku 2008 wynosiła 44 044 osoby, z czego 52,7% (23 193
osoby) to kobiety. Współczynnik feminizacji wynosił w tym roku 111 kobiet na 100 mężczyzn.
Liczba mieszkańców od początku lat 90-tych systematycznie maleje. Przyrost naturalny w
ostatnich latach oscyluje w okolicach 0. Spadek liczby ludności na przestrzeni ostatnich czterech
lat prezentuje poniższy wykres.
12
Ryc. 2: Liczba ludności Sieradza w latach 2005-2008
Źródło: Opracowanie własne na podstawie stat.gov.pl (BDR)
Przyczyn spadku liczby ludności upatrywać należy w:
• zubożeniu części gospodarstw domowych,
• zmniejszaniu liczby zawieranych małżeństw,
• występowaniu bariery mieszkaniowej w postaci znacznego niedoboru tańszych,
przeznaczonych na wynajem lub kupno mieszkań, zwłaszcza w zasobach komunalnych,
• zmianie tradycyjnego modelu rodziny,
• przenoszeniu się mieszkańców Sieradza do gmin ościennych (suburbanizacja).
Za spadek liczby mieszkańców miasta odpowiada również w dużej mierze ujemne saldo
migracji. Zjawisko to związane jest przede wszystkim z emigracją młodzieży do większych miast
na studia wyższe oraz w poszukiwaniu pracy. W 2007 roku saldo migracji wewnętrznych (zmiany
miejsca zamieszkania stałego lub czasowego w obrębie kraju) wyniosło -279 osób. W tym samym
roku saldo migracji zagranicznych wynosiło -11 osób.
Zdecydowana większość mieszkańców Sieradza (66,1% mieszkańców ogółem) to osoby w
wieku produkcyjnym. Osoby w wieku przedprodukcyjnym stanowią 18,8% ludności Sieradza.
15,1% Sieradzan to osoby w wieku poprodukcyjnym.
13
2.3.2 Grupy społeczne wymagające wsparcia w ramach Lokalnego Programu
Rewitalizacji
Podstawową grupą społeczną wymagającą wsparcia w ramach LPR są bezrobotni. W 2008
roku w Sieradzu zarejestrowanych było 2306 osób bezrobotnych w tym 1239 kobiet. Stopa
bezrobocia wynosiła 8%. Analiza powyższych wielkości od roku 2005 wskazuje na pozytywny
trend spadkowy zarówno liczby bezrobotnych jak i stopy bezrobocia (wykresy poniżej).
Ryc. 3: Bezrobotni zarejestrowani w Sieradzu w latach 2005-2008
Ryc. 4: Stopa bezrobocia w Sieradzu w latach 2005-2008
W Sieradzu znaczny jest udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej licznie osób pozostających
bez pracy. W 2008 roku w mieście zarejestrowanych było 1 221 długotrwale bezrobotnych, czyli
osób pozostających bez pracy przez dłużej niż 12 miesięcy. Z bezrobociem wiążą się też problemy
ubóstwa, alkoholizmu i przemocy w rodzinie. W roku 2008 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
14
w Sieradzu odnotował 2 701 przypadków udzielenia pomocy społecznej z powodu ubóstwa. W
tym samym roku 3 122 osoby skorzystały z zasiłków pomocy społecznej.
2.3.3 Opieka zdrowotna i społeczna
Potrzeby mieszkańców Sieradza w zakresie ochrony zdrowia zaspokajają:
• szpital (Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. Prymasa Kardynała Stefana
Wyszyńskiego
od
2008
roku
połączony
z
Wojewódzkim
Szpitalem
Opieki
Długoterminowej i Hospicyjnej),
• 20 przychodni i poradni specjalistycznych, w tym pięć podległych samorządowi
terytorialnemu,
•
18 aptek.
W Sieradzu funkcjonuje jeden żłobek, który podlega samorządowi terytorialnemu oraz dwa domy
pomocy społecznej oferujące łącznie 307 miejsc dla najuboższych mieszkańców miasta.
2.3.4 Oświata i wychowanie
Na infrastrukturę edukacyjną Sieradza składa się ponad 40 placówek oświatowych. W
mieście działa 8 przedszkoli, 9 szkół podstawowych, 7 gimnazjów, 5 szkół ponadgimnazjalnych
oraz 6 liceów ogólnokształcących oraz 5 wyższych uczelni. Szkoły podstawowe kształcą prawie
3000 uczniów. W gimnazjach uczy się około 2000 osób. Liczba uczniów liceów
ogólnokształcących w Sieradzu wynosi około 1600. Ponadto funkcjonuje Państwowa Szkoła
Muzyczna I-go stopnia, Policealne Studium Medyczne, Centrum Kształcenia Ustawicznego,
Centrum Kształcenia Praktycznego, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Janusza
Korczaka oraz szkoły językowe.
W 2007 roku prawie 89% szkół podstawowych i 71%
gimnazjów wyposażonych było w komputery. Na jeden komputer przypadało 21,7 uczniów szkół
podstawowych i 16,4 uczniów gimnazjów. W mieście funkcjonują zarówno państwowe, jak i
prywatne uczelnie wyższe:
• Uniwersytet Łódzki- Zespół zamiejscowych Ośrodków Dydaktycznych w Sieradzu UŁ
• Politechnika Łódzka - Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Sieradzu
• Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Sieradzu
• Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
15
• Wyższa Szkoła Kupiecka
Systematyczny wzrost poziomu wykształcenia ludności jest istotną szansą rozwoju miasta.
2.3.5 Kultura i sport
W Sieradzu działają następujące obiekty kultury:
• 3 domy kultury: Miejski Dom Kultury, Młodzieżowy Dom Kultury i Spółdzielczy Dom
Kultury Sieradzkiej Spółdzielni Mieszkaniowej,
• Muzeum Okręgowe i Park Etnograficzny,
• Biuro Wystaw Artystycznych
• 3 biblioteki: Powiatowa Biblioteka Publiczna, Biblioteka Pedagogiczna z 7 filiami na
terenie dawnego województwa sieradzkiego,
Miejska Biblioteka Publiczna z 3 filiami,
• Archiwum Państwowe w Łodzi – Oddział w Sieradzu,
• 3 redakcje gazet: „Dziennik Łódzki”, tygodnik „Siedem Dni”, Niezależny Bezpłatny
Dwutygodnik Sieradz News
• Radio „Nasze Radio” oraz Regionalna Rozgłośnia Polskiego Radia w Łodzi Radio ŁÓDŹ
S. A. Studio w Sieradzu
• Telewizja „TV Miejska Sieradz”, Telewizja Sieradz Studio Filmowe, Sieradzka Telewizja
Regionalna
W mieście działają także:
• 2 zespoły ludowe: „Sieradzanie” i „Mali Sieradzanie”,
• kilkanaście stowarzyszeń i towarzystw kulturalno-oświatowych, m.in.: Towarzystwo
Wiedzy Powszechnej, Towarzystwo Przyjaciół Sieradza, Towarzystwo PolskoAustriackie, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód, Stowarzyszenie „Civitas
Christiana”, „Bractwo Rycerskie Ziemi Sieradzkiej”.
Potencjał kulturalny, z punktu widzenia potrzeb miasta, jest znaczny. Problemem jest
nierównomierne rozmieszczenie placówek i działalności usługowych z zakresu kultury na terenie
miasta, które skoncentrowane są głównie w śródmieściu. Stan techniczny większości obiektów
kulturalnych jest dobry.
W Sieradzu funkcjonuje szereg obiektów sportu i rekreacji:
1. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, na terenie którego znajdują się:
16
• zespół
sportowo-rekreacyjny z
salą
gimnastyczną,
dwiema siłowniami,
sauną,
wypożyczalnią sprzętu turystycznego, pięcioma kortami tenisowymi, trzema boiskami
piłkarskimi, bieżnią lekkoatletyczną, stadionem otwartym z trybunami na 2000 widzów,
• zespół noclegowo-gastronomiczny,
• amfiteatr;
2. 16 zespołów sportowo-rekreacyjnych na terenach szkolnych;
3. hala sportowo-widowiskowa na terenie Jednostki Wojskowej wyposażona w salę gimnastyczną
z widownią (wymiary olimpijskie), salę gimnastyczną, salę do ćwiczeń, siłownię, sauny,
zaplecze socjalne;
4. basen kryty przy SP nr 10;
5. ośrodek wypoczynkowy w Męce;
7. plaża nad rzeką Wartą o powierzchni 3,07 ha.
W mieście działa założony w 1945 roku Klub Sportowy Warta Sieradz. Piłkarze Warty obecnie
występują w trzeciej lidze, ale w przeszłości klub był popularny w całym kraju, gdy pokonywał w
Pucharze Polski słynne zespoły Śląska Wrocław czy Widzewa Łódź.
2.3.6 Bezpieczeństwo
Na podstawie danych Komendy Policji w Sieradzu stwierdzić należy, że miasto cechuje
wysoki poziom przestępczości. W 2008 roku odnotowano w Sieradzu 529 przestępstw. Osoby
nieletnie dokonały 179 czynów karalnych. Najwięcej przestępstw dokonywanych jest w rejonach
ulic: Kościuszki, Rynek, Rycerska, Polna i 23 Stycznia.
2.3.7 Organizacje społeczne działające w Sieradzu
Organizacje pozarządowe (non-profit) to ogół prywatnych organizacji działających
społecznie i nie dla zysku (tzw. „trzeci sektor”). Według aktualnego wykazu w Sieradzu
zarejestrowanych jest 50 organizacji pozarządowych. Do najważniejszych organizacji należą:
• Fundacja Wspierania Rozwoju Kultury Miasta Sieradza,
• Kajakowy Klub Sportowy – Sieradz „KKS-SIERADZ” ,
• Katolickie Stowarzyszenie „ŚWIATEŁKO”, Sieradz, ul. Dominikańska 16,
• Klub Sportowy „UNIA” Sieradz,
• Sieradzkie Stowarzyszenie Sportowe "WSPÓLNOTA",
17
• Klub Sportowy „WARTA”,
• Klub Sportowy „ŻEGLINA”,
• Ochotnicza Straż Pożarna w Sieradzu,
• Polski Czerwony Krzyż,
• Polski Komitet Pomocy Społecznej,
• Sieradzki Klub Tenisowy,
• Sieradzki Klub Muay Thai „SKORPION”,
• Sieradzkie Towarzystwo Trzeźwości „PRZYJAŹŃ”,
• Stowarzyszenie Muzyczne „FERMATA”,
• Stowarzyszenie Abstynentów Klubu „PRZYSTAŃ”,
• Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych „DARY LOSU”,
• Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Sieradzkiej,
• Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie „AMICUS”,
• Stowarzyszenie Sieradzki Klub „AMAZONKA” ,
• Polskie Towarzystwo Stawardnienia Rozsianego,
• Stowarzyszenie Współpracy Polska – Wschód Oddział Sieradz,
• Towarzystwo Przyjaciół Sieradza,
• Towarzystwo Gimnastyczne „SOKÓŁ”,
• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci,
• Stowarzyszenie Zwykłe Sieradz-Męka z Przyszłością,
•
Bractwo Rycerskie Ziemi Sieradzkiej.
Zakres oddziaływania organizacji jest bardzo szeroki. Wiele z nich prowadzi działania
interdyscyplinarne, zaspokajające jednocześnie różne potrzeby, np.: oświatowe, kulturalne,
rekreacyjne. Szczególnie istotne z punktu widzenia celów LPR są stowarzyszenia i fundacje,
których cele statutowe są związane z oddziaływaniem na grupy społeczne wymagające wsparcia.
Działalność ta polega na bezpośredniej pomocy w postaci opieki czy wsparcia finansowego.
Dużą wagę dla realizacji celów związanych ze spadkiem przestępczości i aktywizacją
społeczną ma działalność organizacji oświatowych, kulturalnych, sportowych. Wzrost poziomu
wykształcenia mieszkańców jest postrzegany jako istotna szansa rozwoju miasta.
18
2.3.8 Najważniejsze problemy w sferze społecznej
Do najważniejszych problemów w sferze społecznej zaliczyć należy:
• niski poziom wykształcenia mieszkańców oraz małą elastyczność na rynku pracy,
• niski przyrost naturalny,
• wysoki poziom bezrobocia, ubóstwa i wykluczenia społecznego,
• wysoki udział młodych osób w ogólnej liczbie bezrobotnych,
• zwiększanie się liczby bezrobotnych z wykształceniem wyższym,
• wysoka przestępczość.
2.4 Analiza sfery gospodarczej
2.4.1 Struktura gospodarcza
W 2008 roku w Sieradzu zarejestrowane były 4322 podmioty gospodarcze, z czego 151 to
przedsiębiorstwa państwowe. Zdecydowanie negatywnym zjawiskiem jest systematyczny spadek
liczby zarejestrowanych w Sieradzu przedsiębiorstw (wykres poniżej).
Ryc. 5: Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Sieradzu w latach 2005-2008
W Sieradzu zlokalizowanych jest kilka firm o ugruntowanej pozycji na rynku krajowym i
zagranicznym:
• Medana Pharma Terpol Group SA, lider w zakresie produkcji leków pediatrycznych i
preparatów witaminowych;
19
• PARTNERTECH Sp. z o.o., zajmująca się produkcją kabli wysokiej częstotliwości oraz
innych elektronicznych urządzeń do stacji bazowych telefonii komórkowej;
• Zakłady Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych Terplast Sp. z o.o., jeden z największych
producentów wyrobów polipropylenowych w Polsce;
• CAS Crystal Agropoland;
• FEBER Grupa Inter Cars;
• Cornette Underwear;
• Grupa Inwar SA;
• Zakłady Mechaniczne Chemitex Sp. z o.o. zajmujące się produkcją i sprzedażą kurków
kulowych ze stali kwasoodpornych i węglowych;
• Xella Polska SA.
W strukturze gospodarczej Sieradza przeważa działalność usługowa, głównie handel.
Istotny jest też udział przetwórstwa przemysłowego. Szczegółowa struktura lokalnej gospodarki
według klasyfikacji Polskiej Klasyfikacji Działalności4 zaprezentowana została na poniższym
wykresie.
4
A-Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, B-Rybołówstwo i rybactwo, C-Górnictwo i kopalnictwo, D-Przetwórstwo
przemysłowe, E-Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę, F-Budownictwo, G-Handel hurtowy
i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego, H-Hotele i
restauracje, I-Transport, gospodarka magazynowa i łączność, J-Pośrednictwo finansowe, K-Obsługa nieruchomości,
wynajem, nauka i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, L-Administracja publiczna i obrona
narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, M-Edukacja, N-Ochrona zdrowia i opieka społeczna, O-Pozostała
działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna, P-Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników,
Q-Organizacja i zespoły eksterytorialne
20
Ryc. 6: Struktura działalności gospodarczej w Sieradzu wg sekcji PKD
Na terenie miasta działa kilkanaście banków, w tym: Bank Spółdzielczy, Bank Gospodarki
Żywnościowej, Kredyt Bank S.A., Invest-Bank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności BP,
Powszechny Bank Gospodarczy S.A., Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A., Powszechny Bank
Kredytowy, Bank Pocztowy, GE Capital Bank S.A., Raiffeisen Bank Polska S.A., Bank
Millennium.
W
Sieradzu
funkcjonuje
również
wiele
podmiotów
wspierających
lokalnych
przedsiębiorców: Regionalna Izba Gospodarcza w Łodzi/oddział w Sieradzu, Stowarzyszenie
Kupców Ziemi Sieradzkiej, Zrzeszenie Kupców i Usługowców, Cech Rzemieślników i
Przedsiębiorców, Izba Rolnicza Województwa Łódzkiego (oddział terenowy w Sieradzu), Zespół
Terenowy Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Powiatowy Inspektorat Weterynarii
czy Wojewódzka Inspekcja Ochrony Roślin (delegatura zamiejscowa).
Sieradz prowadzi aktywną politykę pozyskiwania inwestorów. Oferowane są ulgi i
ułatwienia inwestycyjne w postaci zwolnienia z podatku od nieruchomości oraz ulgi w podatku
dochodowym w ramach inwestycji lokalizowanych na terenach objętych statusem specjalnej strefy
ekonomicznej. Na ofertę inwestycyjną Sieradza składają się zarówno tereny zlokalizowane w
Miejskich Strefach Gospodarczych, jak i Podstrefie Sieradz Łódzkiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej S.A. Miejskie Strefy Gospodarcze zlokalizowane są przy drogach krajowych
(12,14, 83), głównie przy wyjazdach z Sieradza. Łączna powierzchnia obszarów wynosi 250.74
ha. Składa się na nią 331 działek. Najatrakcyjniejszy teren to Miejska Strefa Gospodarcza
Elewator 1, zlokalizowany bezpośrednio przy drodze krajowej nr 12 i 14 w kierunku Łodzi. Na
teren składa się 39 ha gruntu zlokalizowanego na 45 działkach.
21
2.4.2 Turystyka
W 2008 roku w Sieradzu funkcjonowały trzy obiekty zbiorowego zakwaterowania,
oferujące łącznie 112 miejsc noclegowych, w tym 50 całorocznych. W tym samym roku z
noclegów skorzystało 5713 osób. Zagospodarowanie turystyczne, w porównaniu z miastami
województwa łódzkiego, ocenić należy jako słabe.
Sieradz znajduje się na trasie lub w okolicach 4 oznakowanych pieszych szlaków turystycznych.
Są to:
• Szlak walk nad Wartą 1939 roku, który biegnie z Warty do Burzenina. Trasa szlaku jest
dobrze oznakowana i umożliwia zapoznanie się ze stanem umocnień polowych, ich
usytuowaniem i rolą, jaką odegrały w działaniach bojowych oraz odwiedzenie grobów
poległych tu żołnierzy;
• Szlak dworków ziemi Sieradzkiej, który biegnie z Sieradza do Błaszek. Trasa na odcinku
gminy przebiega przez wsie: Dąbrówkę, Dąbrowę Wielką, Kuśnie i pozwala poznać
interesujące przykłady architektury rezydencjonalnej wraz z ciekawym parkowym
otoczeniem;
• Szlak im. Władysława Reymonta, który biegnie z Warty do Sieradza;
• Szlak uroczysk i rezerwatów, który biegnie z Męckiej Woli przez Dębowiec, leśniczówkę
Woźniki do Zduńskiej Woli.
Przepływająca przez Sieradz rzeka Warta jest trasą szlaku wodnego: spływu kajakowego,
niegdyś z Działoszyna do Sieradza, a obecnie z Działoszyna do Pęczniewa z projektowanymi
przystaniami wodnymi w: Kamionie, Osjakowie, Konopnicy, Burzeninie i w Sieradzu.5
2.4.3 Najważniejsze problemy w sferze gospodarczej
Głównymi problemami w sferze gospodarczej w Sieradzu są:
• niski poziom aktywności gospodarczej mieszkańców,
• wysoki poziom długotrwałego bezrobocia,
• przewaga małych firm, które nie posiadają kapitału na rozwój, ani rezerw wystarczających
5
www.ugsieradz.finn.pl
22
na przetrwanie spadków koniunktury, co sprzyja załamaniom na lokalnym rynku pracy
i hamuje inwestycje,
• znaczny odsetek osób pracujących w usługach nierynkowych.
2.5 Analiza sfery przestrzennej
Uwarunkowania prawne w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej,
zarówno na poziomie krajowym, regionalnym, jak i lokalnym, określone są ustawą z dnia 27
marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U z 2003r. Nr 80, poz. 717 z
późn. zm.). W myśl ustawy, dokumentami ustalającymi politykę przestrzenną na poziomie gminy
są:
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy,
•
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest dokumentem
określającym planowany sposób zagospodarowania terenu całego Sieradza. Zawiera informacje o
położeniu obszarów przeznaczonych pod zabudowę i inne funkcje, o przebiegu głównych szlaków
komunikacyjnych, terenów chronionych, planowanym rozwoju infrastruktury, itp. Studium
przyjmowane jest w formie uchwały Rady Miejskiej w Sieradzu. Nie posiada rangi przepisu prawa
miejscowego, a stanowi jedynie podstawę do opracowania miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego miasta. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest
dokumentem poprzedzającym wykonanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W studium formułuje się ogólne zasady polityki przestrzennej miasta oraz integruje dokumenty
programowe i wizje związane z rozwojem gospodarczym i społecznym. Studium nie jest prawem,
ale zobowiązaniem do działań zgodnie z wyznaczonymi kierunkami. Stanowi więc zespół
zapisów,
ustalonych
zagospodarowania,
i
uzgodnionych
przyjęte
jako
jako
podstawa
nienaruszalne
do
uwarunkowania
opracowania
i
kierunki
miejscowych
planów
zagospodarowania przestrzennego.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) musi być zgodny ze Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Sieradza. W przeciwieństwie do
Studium jest aktem prawa miejscowego Ma on wiążące i nadrzędne znaczenie dla gospodarki
nieruchomościami. Podstawowym celem miejscowego planu jest zagwarantowanie ładu
przestrzennego oraz optymalnych warunków do rozwoju gospodarczego i społecznego. Należy
23
podkreślić, iż kształtowanie ładu w przestrzeni przez plan miejscowy jest możliwe dopiero po jego
wejściu w życie. Warunkiem tego z kolei jest – jak w przypadku wszystkich przepisów
powszechnie obowiązujących, do których należą plany miejscowe – ich ogłoszenie (po
uchwaleniu) w sposób przewidziany prawem. Dopiero po ogłoszeniu planu w Dzienniku
Urzędowym Województwa Łódzkiego, akt ten może kształtować ład przestrzenny na terenie
miasta
objętym
planem.
W
przypadku
braku
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w
drodze decyzji:
•
o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego - dla inwestycji celu publicznego,
•
o warunkach zabudowy - dla pozostałych inwestycji.
Na terenie Sieradza obowiązuje 19 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które
obejmują następujące obszary miasta:
1. ul. Uniejowska,
2. Osiedle "Wola Dzierlińska",
3. ul. Jana Pawła II, ul.1-go Maja i ul. Droga Brzezińska,
4. ul. 3-go Maja, ul. Jana Pawła II, ul. Grzesika i Piwnika,
5. ul. Zakładników,
6. ul. Paszkiewicza,
7. ul. Jana Pawła II, ul. 1-go Maja i ul. Droga Brzezińska,
8. ul. Jana Pawła II,
9. ul. Wojska Polskiego i ul. Zakładników,
10. Węzeł strategiczny "Centrum",
11. Pasmo strategiczne ul. P.O.W.,
12. ul. Reymonta i ul. P.O.W.,
13. Węzeł strategiczny "Grunwaldzki",
14. Starorzecze rzeki Żegliny,
15. ul. Wojska Polskiego i Dzigorzewska,
24
16. ul P.O.W., ul. Szlachecka, ul. Wiejska i ul. Dworska6,
17. Stare Miasto
18. ul. Grzesika i Piwnika,
19. ul. Sarańska.
2.5.1 Infrastruktura techniczna
2.5.1.1 Wodociągi i kanalizacja
Sieć wodociągowa miasta w 2007 roku wynosiła 81,2 km. Połączenia prowadziły do 3 622
budynków. Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w tym samym roku wynosiła 53,2 km. Z sieci
wodociągowej korzystało 95,5 % mieszkańców Sieradza, a z sieci kanalizacyjnej 82,6%. W
Sieradzu zużywane jest średnio 30 m3 wody rocznie na jednego mieszkańca.
2.5.1.2 Sieć energetyczna
Jednostką odpowiedzialną za eksploatację i będącą jednocześnie właścicielem urządzeń
związanych z dostawą energii elektrycznej na obszarze miasta jest PGE Dystrybucja Łódź-Teren
S.A. Sieradz zasilany jest w energię elektryczną z dwóch niezależnych sieci zakończonych na
terenie miasta stacjami transformatorowymi 110/15 KV. Główne Punkty Zasilania 110/15 KV
(GPZ „Sieradz” oraz GPZ „Jawor”) zasilane są liniami 110 KV z kierunków: Zduńska Wola i
Błaszki. Na terenie miasta funkcjonuje około 140 stacji transformatorowych 15/04 KV.
W Sieradzu nie występują problemy z zasilaniem w energię elektryczną, potrzeby
mieszkańców miasta w tym zakresie są w pełni zaspokojone.
2.5.1.3 Sieć ciepłownicza
Podmiotem świadczącym usługi ciepłownictwa w Sieradzu jest Przedsiębiorstwo
Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Długość sieci ciepłowniczej wynosi 37,0 km, w tym sieci
preizolowane – 18,9 km. Długość sieci dystrybucyjnych wnosi 4,7 km (w tym preizolowanych −
1,4 km). Liczba węzłów cieplnych wynosi 272 szt. Podstawowym źródłem ciepła dla potrzeb
miasta są ciepłownie miejskie pracujące równolegle:
− CM-1 zlokalizowana przy ul. Zachodniej, wyposażona w parę ciepłociągów 2xØ600 mm, w
opalana węglem kamiennym,
− CM-2 zlokalizowana przy ul. Spółdzielczej, posiada dwie pary ciepłociągów (2xØ400 mm i
2xØ250 mm). Opalana węglem kamiennym kotłownia wybudowana została w latach 70-tych XX
6
http://www.sieradz.eu/pl/Zagospodarowanie_przestrzenne
25
wieku. Od tego czasu poddawana była wielokrotnie modernizacji. Kotłownia pracuje w sezonie
letnim oraz w okresach szczytowych zimą (podczas bardzo niskich temperatur). Miasto Sieradz
posiada dobrze rozwiniętą
sieć
cieplną
w obrębie budownictwa wielorodzinnego i
wielkokubaturowego. Około 75% mieszkańców korzysta z miejskiej sieci cieplnej. Są to przede
wszystkim mieszkańcy centrum miasta. Sukcesywnie w miarę potrzeb i dostępności środków
pieniężnych PEC rozbudowuje sieć cieplną. Stan sieci cieplnych miasta Sieradza należy uznać
za dobry. Świadczy o tym niska awaryjność w ciągu roku. Stare, technicznie wyeksploatowane
kotłownie podlegają likwidacji. Miejsce likwidowanych lokalnych kotłowni opalanych węglem,
zajmują grupowe wymienniki ciepła, zasilane z miejskiej sieci ciepłowniczej lub kotłownie
olejowe. Korzystny układ sieci ciepłowniczej w mieście zapewnia możliwość podłączenia
budownictwa wielorodzinnego jako odbiorców energii cieplnej. Mieszkania i budynki nie
korzystające z sieci ciepłowniczej zasilane są z lokalnych kotłowni wbudowanych. Kotłownie te z
uwagi na swój wiek oraz rodzaj stosowanego paliwa (węgiel kamienny) nie spełniają wymogów w
zakresie ochrony środowiska.
2.5.1.4 Sieć gazowa
Na terenie miasta Sieradza, właścicielem sieci gazowej jest Mazowiecka Spółka
Gazownictwa Sp. z o.o. W roku 2007 długość sieci ogółem (przesyłowa i rozdzielcza) wynosiła
34 494 m. W Tym samym roku istniało 226 czynnych podłączeń do budynków, a zużycie gazu
wyniosło 61,7 tys. m3. Sieć gazowa w Sieradzu jest w dobrym stanie technicznymi. Nie ma
obszarów zagrożonych niedotrzymaniem ciągłości dostaw gazu. Sieć gazowa na terenie miasta
jest rozbudowywana w zależności od zainteresowania przyłączeniem do niej potencjalnych
odbiorców
gazu,
na
podstawie
umów
przyłączeniowych
gwarantujących
opłacalność
ekonomiczną realizacji inwestycji.
2.5.1.5 Transport
Miasto Sieradz ma dogodny system powiązań drogowych z krajem i województwem
łódzkim. Przez Sieradz biegną drogi krajowe: nr 12, nr 14 i nr 83 oraz linia kolejowa nr 14.
Większość dróg w Sieradzu to drogi o niskich parametrach. Długość publicznych dróg gminnych o
nawierzchni twardej wynosi 43,7 km, z czego 38,6 km to drogi o nawierzchni ulepszonej. Jakość
dróg utwardzonych jest przeciętna lub zła. Niekorzystnym zjawiskiem jest przebieg dróg
krajowych i wojewódzkich przez obszar intensywnie zabudowany, centrum i śródmieście oraz
dzielnice mieszkaniowe.
Lokalną komunikację zbiorową w Sieradzu obsługuje głównie Miejskie Przedsiębiorstwo
Komunikacji w Sieradzu Sp. z o.o. Uzupełniają je dwie linie międzymiastowe Sieradz − Zduńska
26
Wola, prowadzone wspólnie z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacji w Zduńskiej Woli Sp. z
o.o. Układ tras i linii zapewnia obsługę dla prawie całego obszaru zainwestowanego. Pewne
niedostatki występują w zachodniej-peryferyjnej strefie oraz północno-wschodniej części miasta.
W obrębie komunikacji zamiejskiej funkcjonuje komunikacja autobusowa oraz kolejowa.
Komunikacja autobusowa jest organizowana głównie przez Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej (PKS) w Sieradzu. Sieradz posiada bezpośrednie połączenia autobusowe, m.in. z
Częstochową, Kaliszem, Katowicami, Koninem, Łodzią, Opolem, Piotrkowem Tryb., Rybnikiem,
Wrocławiem, Warszawą, Zakopanem oraz z większością miejscowości w obszarze byłego
województwa sieradzkiego.
Przez miasto przebiega linia kolejowa wschód-zachód (Warszawa – Łódź – Sieradz − Ostrów
Wlkp. – Poznań − Wrocław). Jest to linia dwutorowa i zelektryfikowana. Długość linii w
granicach miasta wynosi 7,6 km. Na terenie miasta zlokalizowana jest stacja i dwa przystanki
kolejowe pasażerskie Sieradz-Męka i Sieradz Warta oraz stacja towarowo– przeładunkowa. Linia
kolejowa zapewnia połączenie z Warszawą, aglomeracją łódzką oraz z województwem
wielkopolskim i dolnośląskim. W odległości 60 km od miasta znajduje się Port Lotniczy Łódź Lublinek.
Ryc. 7: Sieradzkie rondo, na którym spotykają się trzy drogi krajowe: nr 12, 14 i 83
Źródło: www.umsieradz.eu
2.5.1.6 Sieć telekomunikacyjna
Przez miasto przebiegają ważne połączenia telekomunikacyjne z międzymiastowymi
liniami światłowodowymi w kierunku Zgorzelca (Wrocław), Poznania (Kalisz) i Łodzi. W mieście
27
zlokalizowana jest centrala okręgowa. Stan techniczny i warunki eksploatacji infrastruktury
telekomunikacyjnej w ciągu ostatnich kilku lat uległy znacznej poprawie. Na terenie miasta
Telekomunikacja Polska S.A. spełnia kryteria świadczenia usług na rzecz klienta na oczekiwanym
poziomie.
2.5.2 Struktura użytkowania gruntów
Sieradz zajmuje powierzchnię 51 km2. W strukturze użytkowania gruntów największe
znaczenie mają użytki rolne, które grupują się w trzech zwartych kompleksach przestrzennych:
• na wschód od rzek: Warty i Żegliny (Męka – Woźniki),
• w zachodnim i południowo–zachodnim obrzeżu miasta (Zapusta),
• w obszarze południowym, w rejonach ulic: Krakowskie Przedmieście i Oksińskiego, wsi
Jeziory i granicy miasta w Monicach. Uzupełniają je działki rolnicze oraz ogrody
działkowe zlokalizowane w zurbanizowanej części miasta.
Tereny zurbanizowane (zabudowane i komunikacja) zajmują
niewiele ponad 1/5
powierzchni miasta. Zabudowa typu miejskiego znajduje się głównie na obszarze pokrywającym
się w znacznym stopniu z granicami administracyjnymi miasta z 1978 roku. Tereny przemysłowe
skupione są w północnej i zachodniej części miasta, powyżej linii kolejowej (Kolonia
Dzigorzew). 74% ogółu gruntów w Sieradzu jest własnością osób fizycznych. Niecałe 7%
gruntów stanowi własność miasta.
2.5.3 Mieszkalnictwo
W 2007 roku istniało 15 246 mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 980 148 m2. Do
zasobów komunalnych należało 1038 mieszkań. Prawie wszystkie z mieszkań wyposażone są w
łazienkę, mają przyłącze do sieci wodociągowej i grzewczej. Przeciętne powierzchnia użytkowa
mieszkania wynosi 64,3 m2 (22,4 m2 na jednego mieszkańca).
Liczba mieszkań oddawanych do użytkowania w Sieradzu zwiększa się systematycznie. W
2006 oddano 20 mieszkań, podczas gdy w roku kolejnym już 75. Liczba mieszkań oddanych do
użytkowania w Sieradzu w 2008 roku wynosiła 134, o łącznej powierzchni użytkowej 16 930 m2.
Łącznie w tym samym roku oddano do użytkowania 81 nowych budynków, w tym 73 budynki
28
mieszkalne oraz 13 mieszkań komunalnych, o łącznej powierzchni 584 m2. 17 mieszkań objętych
zostało remontem dachu.
W 2007 roku dla 244 mieszkań w zasobach gminnych odnotowano zaległości w opłatach
za mieszkanie na łączną kwotę prawie 292 tysięcy złotych. W tym samym roku orzeczono 14
eksmisji z powodu zaległości w opłatach oraz wykonano 6 eksmisji. Wypłacono również 13 141
dodatków mieszkaniowych na łączna kwotę 1 975 250 zł.
2.5.4 Ochrona konserwatorska
Sieradz jako miasto o bogatej historii zawiera w swoich granicach wiele zabytków oraz
terenów i obiektów atrakcyjnych kulturowo i krajobrazowo. W celu objęcia ich właściwą ochroną
w mieście wyodrębniono strefy ochrony konserwatorskiej:
• strefę ścisłej ochrony historycznej struktury przestrzennej (STREFA A), obejmującą
obszar Starego Miasta oraz Gród-Zamek stanowiący kępę zamkową wraz z fosami i
pierścieniowatym przedpolem zewnętrznym;
• strefę ochrony ograniczonej (STREFA B), obejmującą przedpole zachodnie Starego
Miasta,
podnóże Skarpy Staromiejskiej,
ulicę
Krakowskie Przedmieście,
Park
Staromiejski i dawną dzielnicę Rybaki oraz dawne kolonie Olendry Duże i Olendry Małe,
a także cmentarze katolickie przy ulicy Wojska Polskiego i w Męce Księżej, cmentarz
wojskowy i żydowski, teren kościoła przy ul. Mickiewicza;
• strefę ochrony zachowanych elementów zabytkowych (STREFA C), obejmującą dzielnicę
Praga, graniczącą od zachodu z terenem miasta lokacyjnego, ulicę Polskiej Organizacji
Wojskowej oraz zabudowę domów mieszkalnych osiedla wojennego;
• strefę ochrony widokowej - ekspozycji sylwety zabytkowego zespołu (STREFA E)
wschodniej panoramy zespołu historycznego od strony rzeki Warty;
• strefę ochrony krajobrazu (STREFA K), obejmującą ochronę krajobrazu naturalnego
doliny rzek: Warty i Żegliny, ochronę krajobrazu przeobrażonego Męki-Jamy i Górki
Smardzewskiej, ochronę krajobrazu wsi historycznych o genezie średniowiecznej Woźnik,
Monic, Zapusty, Męki Księżej;
• strefę
ochrony
archeologicznej
(STREFA
W),
obejmującą
rejony
osadnictwa
pradziejowego i historycznego występujące w centrum miasta (okolice Starego Miasta,
Grodu i Podgrodzia) oraz skarpy wzdłuż ul. Krakowskie Przedmieście (Monice), w
29
zachodniej części miasta (Zapusta, Wola Dzierlińska), części południowej (Jeziory), tereny
dolinne rzeki Warty i Żegliny oraz prawobrzeżnej części miasta (Woźniki, Męka).
2.5.5 Najważniejsze zabytki
Sieradz obfituje w liczne atrakcje turystyczne: miejsca, budynki i obiekty zabytkowe. Do
najważniejszych zabytków miasta zalicza się:
2.5.5.1 Sieradzki Rynek
Układ przestrzenny Rynku zachował się od czasów średniowiecza. Rynek tworzy centralny
plac oraz ulice wybiegające po dwie z każdego rogu placu. W przeszłości centralne miejsce
zajmował ratusz. Dziś jego istnienie potwierdza jedynie zarys wyłożony cegłą. Obecną zabudowę
rynku stanowią piętrowe kamieniczki z przełomu XIX i XX wieku. Charakterystycznym
elementem sieradzkiej Starówki jest pompa wodna.
2.5.5.2 Kościół farny pod wezwaniem Wszystkich Świętych
Pierwsza świątynia drewniana istniała tu już zapewne w XI wieku. Drewniany kościół był
grabiony przez Tatarów (w 1241 roku) i Czechów (w 1292 roku). W 1331 roku został on spalony
przez Krzyżaków. Obecny kościół wzniesiony został około 1370 roku. W 1580 roku dobudowana
została do niego pięciokondygnacyjna wieża. W 1645 roku, po pożarze od pioruna, kościół został
odbudowany i powiększony, w latach 1648-1682, o dwie nawy boczne. Kościół w swoim
zasadniczym zrębie zbudowany jest w stylu gotyckim, z cegły, o układzie polskim, wzmocniony
uskokowymi przyporami.
30
Ryc. 8: Kościół farny p.w. Wszystkich Świętych w Sieradzu
2.5.5.3 Klasztor podominikański
Jest to najstarszy zabytek Sieradza. Jego początki sięgają I połowy XIII wieku. Obecnie
budynek kryje w swoich murach elementy wcześniejszego gotyckiego obiektu (krużganki). Na
krużgankach znajdują się cenne rzeźby i kilkanaście obrazów, przeważnie nieznanych autorów, w
większości z XVII-XVIII wieku. Wśród nich należy wymienić rzeźbę w drewnie topolowym z lat
1420-1430, o wysokości około 122 cm, przedstawiającą Madonnę z Dzieciątkiem oraz obraz
„Wskrzeszenie Piotrowina” namalowany w 1647 roku przez Jana Drużla.
Ryc. 9: Podominikański zespół klasztorny
31
2.5.5.4 Przyklasztorny kościół św. Stanisława
Wzniesiony około połowy XIII wieku. Był to pierwszy kościół dedykowany św.
Stanisławowi. Świątynia jest ceglanym budynkiem jednonawowym z prezbiterium nieco węższym
niż nawa. Zgodnie z zasadą Dominikanów nie ma wieży, tylko sygnaturkę. Jest on jednym z
nielicznych portali wczesnogotyckich w Polsce. We wrześniu 1331 roku klasztor został ograbiony
i spustoszony przez Krzyżaków. W 1383 roku miał tu miejsce jeden ze zjazdów szlachty, na
którym wybrano Jadwigę, córkę Ludwika Węgierskiego, królową Polski. Od 1922 roku zespół
klasztorny użytkowany jest przez ss. Urszulanki (szare) Serca Jezusa Konającego.
2.5.5.4 Narożna kamienica u zbiegu ulic: Zamkowej i Dominikańskiej
Najstarsza murowana kamienica mieszczańska w Sieradzu, z XVII wieku, powszechnie
zwana „kamienicą pojagiellońską”. Jest to budynek piętrowy, zbudowany na planie prostokąta,
podpiwniczony. W części pomieszczeń zachowały się sklepienia krzyżowe, a w sali na piętrze
strop belkowy nawiązujący do epoki Renesansu. Obecnie w budynku mieści się muzeum, w
którym prezentowana jest stała ekspozycja przedstawiająca dzieje regionu sieradzkiego,
obejmująca działy: archeologiczny, historyczny, historii sztuki i etnograficzny.
2.5.5.4 Ulice Kolegiacka i Warszawska
Ulica Kolegiacka należy do najstarszych ulic w mieście. Wzdłuż ulicy zlokalizowane są
klasycystyczne, piętrowe kamieniczki z przełomu XIX i XX wieku. Ulica Warszawska to
najstarsza ulica w obrębie Starego Miasta. W okresie średniowiecza w większości zamieszkiwana
była przez Żydów i nosiła nazwę ulicy Solnej. Współcześnie jej zabudowę stanowią stylowe
kamieniczki z przełomu XIX i XX wieku.
2.5.5.5 Dawna synagoga
Zlokalizowana przy ul. Wodnej 7, zbudowana została w latach 1819-1824. Funkcję
świątyni obiekt spełniał do 1939 roku. Po przeróbkach w czasie okupacji niemieckiej budynek
zatracił cechy zabytkowe. Obecnie zajęty jest on przez firmy rzemieślnicze.
2.5.5.6 Teatr Miejski
W miejscu dzisiejszego budynku Teatru (siedziba Miejskiego Domu Kultury) znajdowały
się stajnie pocztowe. W 1874 roku przebudowano je na salę teatralną, a w 1900 roku nadano im
klasycystyczny kształt.
32
Ryc. 10: Teatr Miejski w Sieradzu
2.5.5.7 Strażnica Ochotniczej Straży Pożarnej
Jeden z najbardziej charakterystycznych budynków Sieradza. Sieradzka OSP powstała w
1876 roku i jest najstarszą organizacją działającą w mieście. Remiza strażacka wraz z wieżą
została wybudowana w latach 1923- 1927. Na piętrze budynku funkcjonowało w okresie
międzywojennym kino „Światowid”, które po wojnie zmieniło nazwę na „Nysa”.
2.5.5.8 Kościół św. Ducha
Według tradycji miał być ufundowany jako wotum za szczęśliwe zakończenie wojny z
Krzyżakami. Jest to budynek drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, z dachem
dwuspadowym, krytym gontem, z wieżyczką na sygnaturkę. Pierwotnie stał on u zbiegu ulic
Sienkiewicza i Warckiej, na tak zwanym Przedmieściu Warckim (Świątoduskim). W 1853 roku
kościół rozebrano i przeniesiono na miejski cmentarz. Wewnątrz kościoła znajduje się m.in. XIX
wieczny krucyfiks z malowaną na czarno figurą Chrystusa, ołtarz w stylu barokowym z drugiej
połowy XVIII wieku oraz stacje Drogi Krzyżowej wykonane przez znanego twórcę ludowego,
rzeźbiarza Stanisława Korpę.
2.5.5.9 Pałac ślubów
Staropolski dworek z początku XX wieku. Posiada on charakterystyczny ganek z czterema
kolumnami oraz dach dwuspadowy z naczółkami. Znajduje się w nim Pałac Ślubów.
33
Ryc. 11: Staropolski dworek w Sieradzu
2.5.5.10 Kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny
Usytuowany przy ul. Mickiewicza. Został on zbudowany w 1922 roku przez ówczesnego
właściciela tych terenów ks. Aleksandra Brzezińskiego, jako wotum za uratowanie życia w
listopadzie 1918 roku. W okresie międzywojennym funkcjonowała w pobliżu szkoła zawodowa
dla sierot oraz zakład graficzny, gdzie wydawany był tygodnik „Ziemia Sieradzka”.
2.5.5.11 Kościół pod wezwaniem św. Wojciecha
Usytuowany w dzielnicy Sieradza-Męka. Według tradycji miał się tu zatrzymać w 997
roku św. Wojciech udający się z misją do Prus. Jest to świątynia drewniana o konstrukcji zrębowej
z XVII wieku, obmurowana cegłą. Współcześnie do bryły kościoła została dobudowana wieża.
Wystrój wnętrza barokowy.
2.5.5.12 Dawny kościół ewangelicki
Powstał w latach 1889-1897. Początkowo był to dom modlitwy. Uroczyste poświęcenie
kościoła miało miejsce w 1925 roku. Po II wojnie światowej kościół użytkowany był przez parafię
kościoła polsko-katolickiego. Obecnie we władaniu Rzymskokatolickiej Parafii Wojskowej
Chrystusa Odkupiciela i Najświętszego Imienia Maryi.
34
2.5.6 Najważniejsze problemy w sferze przestrzennej
Do najistotniejszych problemów Sieradza w sferze przestrzennej należą:
• niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego mierzony liczbą budynków wybudowanych
przed rokiem 1989 do ogólnej liczby budynków,
• niska jakość dróg publicznych.
2.6 Środowisko przyrodnicze
2.6.1 Zasoby naturalne
Najważniejszymi zasobami naturalnymi Sieradza i okolic są atrakcyjne turystycznie tereny
zielone. Tereny zielone zajmują 24,6% powierzchni miasta. Na zieleń tę składają się lasy,
użytki zielone, parki miejskie, ogródki działkowe, cmentarze, skwery i zieleńce, zieleń osiedlowa
i zieleń komunikacyjna.
Lasy zajmują powierzchnię 188 ha, co stanowi 3,7% ogólnej powierzchni miasta.
Większe kompleksy leśne występują jedynie w północno-wschodniej części miasta, mniejsze
spotyka się w dolinie Warty oraz na zachodnich obrzeżach miasta. W strukturze własnościowej
przeważają lasy prywatne (60% wszystkich lasów). Charakteryzują się one bardzo dużym
rozdrobnieniem, słabym poziomem zagospodarowania, niską zasobnością drzewostanów. Lasy
publiczne prawie w całości są własnością Skarbu Państwa. Znajdują się w zasięgu terytorialnym
dwóch Nadleśnictw:
• Złoczew (obręb Złoczew) – część miasta Sieradza: Zapusta Mała, Zapusta Wielka,
Monice,
• Kolumna (obręb Sędziejowice) – wschodnia część miasta.
W lasach zaznacza się wyraźna przewaga siedlisk borowych: boru świeżego i boru
mieszanego świeżego. W drzewostanach dominuje sosna z domieszką gatunków liściastych, tj.:
brzozą, bukiem i dębem. Runo i podszyt są średnio wykształcone. Na glebach hydromorficznych
pozostających pod wpływem wody gruntowej występują siedliska olsowe. Drzewostan złożony
jest głównie z olszy czarnej z domieszką brzozy i jesionu. W strukturze wiekowej przeważają
drzewostany zaliczane do II i III klasy wieku, tj. 21-60 lat.
35
2.6.2 Klimat
Średnioroczna temperatura powietrza w Sieradzu wynosi około 8 oC. Najzimniejszym
miesiącem jest luty (-2,7 oC), a najcieplejszym lipiec (+18,0 oC). Liczba dni bardzo mroźnych (z
temp. < -10 ºC) wynosi średnio około 15, a dni upalnych (z temp. > 30 ºC) około 10. Średnia
roczna amplituda temperatur wynosi 21ºC. Przeciętna długość okresu wegetacyjnego waha się w
granicach 216-240 dni. Notowana jest też niska suma opadów, wahająca się od 550 mm do 600
mm, co prowadzi do przesuszenia gleb, a nawet stepowienia (zwłaszcza w północno-zachodniej
części powiatu sieradzkiego).7
2.6.3 Powietrze
Na
terenie
miasta
Sieradza
głównymi
źródłami
zanieczyszczeń
powietrza
atmosferycznego są zanieczyszczenia komunalne, przemysłowe i komunikacyjne. Najistotniejsze
znaczenie dla jakości powietrza na terenie miasta ma tzw. emisja niska z indywidualnych źródeł
ogrzewania na obszarach zurbanizowanych oraz prowadzonej działalności gospodarczej. Ma ona
mały zasięg przestrzenny wokół źródła emisji i w znacznym stopniu wpływa na wielkość stężenia
zanieczyszczeń w swoim najbliższym otoczeniu.
Potencjalnymi źródłami i emitentami zanieczyszczeń mogą być również stacje paliw (ulatnianie
się oparów paliw i gazu). Są to lokalne, punktowe źródła zanieczyszczeń atmosfery, które nie
mają
znaczącego wpływu na stan czystości powietrza. Tereny o gorszych warunkach
aerosanitarnych, wynikających z dużego natężenia źródeł „niskiej emisji”, związane są z
obszarami zabudowy niskiej, jednorodzinnej i zagrodowej zlokalizowanej poza ścisłym centrum
miasta i na jego peryferiach. Zjawisko jest szczególnie uciążliwe na terenach zabudowanych,
wyróżniających się dodatkowymi predyspozycjami do koncentracji szkodliwych zanieczyszczeń
pyłowo-gazowych w warunkach inwersji termicznej, wynikającymi z położenia w dolinie rzeki
Warty (dzielnica Praga, Podrzecze, Olendry Duże, Chabie, Olendry Małe, Woźniki). Istotnym
źródłem emisji zanieczyszczeń atmosferycznych w Sieradzu jest transport, do czego przyczynia
się przede wszystkim intensywny rozwój komunikacji, słaby stan techniczny pojazdów, zły stan
sieci dróg oraz fakt dużego obciążenia transportowego ulic, przecinających centrum miasta.
Emisja zanieczyszczeń pyłowych w Sieradzu wynosi około 70 ton rocznie. Wielkość
zanieczyszczenia powietrza gazami (dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla, dwutlenek
węgla) wynosi około 63 000 ton na rok. Stan czystości powietrza atmosferycznego w Sieradzu
ulega powolnej poprawie. Niewielkie, punktowe przekroczenia dopuszczalnych norm występują
7
www.powiat-sieradz.pl
36
tylko sezonowo, a ich liczba, wielkość i zakres oddziaływania, wskutek wprowadzanych
zabezpieczeń, ulegają systematycznie ograniczaniu.
2.6.4 Wody
Obszar miasta znajduje się w obrębie łódzkiego VII regionu hydrogeologicznego. Na jego
terenie występują dwa poziomy wodonośne: kredowy i czwartorzędowy. Podstawowy użytkowy
poziom wodonośny dla miasta stanowią utwory kredowe. Poziom wód górnokredowych należy
do Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Sieradz K2-312 (GZWP). Zbiornik ten zajmuje
powierzchnię 78 km2, z czego 30 km2 w jego północnej części objęte jest najwyższą ochroną
(ONO), natomiast pozostała powierzchnia − wysoką (OWO). Jest to zbiornik o charakterze
szczelinowo–porowym, którego wody odznaczają się znaczną wydajnością − średnia głębokość
ujęć wynosi 150 m., a szacunkowe zasoby zbiornika – około 10 tys. m3/d. Czwartorzędowe piętro
wodonośne występuje prawie na całym obszarze miasta. Poziom wód z tego okresu występuje w
utworach piaszczysto–żwirowych, zalegających w warstwie przypowierzchniowej bądź w
soczewkach piaszczystych w glinach zwałowych. Warstwa wodonośna jest niejednorodna, o
zmiennej grubości, przeważnie izolowana w stropie pakietami gliniastymi. Poziom ten
charakteryzuje się
zmiennością
miąższości warstw piaszczysto-żwirowych oraz małym
rozprzestrzenieniem poziomym. Lokalnie występują również wody zaskórne. Obszar Miasta
położony jest całkowicie w zlewni rzeki Warty. Sieć rzeczną tworzą:
a) Warta − główna rzeka miasta. Jej długość w granicach miasta wynosi około 7,6 km, koryto jest
uregulowane, a jego szerokość waha się od 40 do 150 m. Do południowej granicy miasta rzeka
ma charakter spławny. Powyżej staje się rzeką żeglowną, ale nieodpowiednio uregulowany bieg
nie pozwala na jej wykorzystanie dla celów żeglugi śródlądowej.
b) Żeglina − lewobrzeżny dopływ Warty, do której uchodzi w 521,0 km jej biegu. Żeglina płynie
przez teren miasta około 2,3 - kilometrowym odcinkiem. Od Dębołęki (gmina Sieradz) koryto
rzeki jest uregulowane, a szerokość zróżnicowana, zamykająca się w przedziale od 5 do 10 m.
c) Myja − lewobrzeżny dopływ Warty, do której uchodzi w 514,5 km jej biegu. Myja przepływa
przez północno–zachodnie tereny miasta. Od źródeł do 16,0 km biegu rzeka jest potocznie
nazywana Myją Meszną. Szerokość jej koryta, częściowo uregulowanego, nie przekracza 10 m.
d) Niniwka − prawobrzeżny dopływ Warty, ma koryto uregulowane tylko na pewnych odcinkach.
Na terenie miasta występuje także wiele mniejszych cieków i rowów odprowadzających wody,
głównie w okresach wysokich stanów, zarówno z obszarów wysoczyznowych, gdzie w
powytopiskowych zagłębieniach terenu występują różnej wielkości oczka wodne, jak i z doliny
Warty, obfitującej w starorzecza wypełnione wodą.
37
Na terenie miasta Sieradza znajdują się dwa profile pomiarowo–kontrolne monitorujące
wody powierzchniowe na rzece:
− Warcie w 523,3 km jej biegu,
− Żeglinie w 0,2 km jej biegu.
W 2007 roku rzeka Warta w punkcie pomiarowym w Sieradzu zakwalifikowana została do
IV klasy - wody niezadowalającej jakości. W tym samym roku wody Żegliny należały do IV
klasy czystości. Stan sanitarny wód powierzchniowych miasta Sieradza jest niezadowalający, ale
wykazuje symptomy powolnej i postępującej poprawy. W 2004 roku badania jakości wód
podziemnych w ramach sieci regionalnej prowadzone były w ujęciu miejskim (poziom
górnokredowy). Badania te wykazały, że wody powierzchniowe były średniej jakości – III klasa.
Walory wody obniżyła podwyższona mineralizacja, zawartość
żelaza i węglowodanów.
Zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych związane są z odprowadzaniem
nieoczyszczonych lub oczyszczonych tylko częściowo ścieków do Warty i Żegliny lub rowów
melioracyjnych oraz brakiem kanalizacji na osiedlach mieszkaniowych o niskiej intensywności
zabudowy. W Sieradzu działa jedna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 15 000 m3/dobę.
2.6.5 Gleby
Na terenie miasta dominują gleby średniej i słabej jakości, zaliczane do IV–VI klasy
bonitacyjnej. Przeważają gleby bielicowe i pseudobielicowe wytworzone z piasków i glin. Grunty
orne chronione (II i III klasa) w większości zaliczane są do gleb brunatnych wytworzonych na
piaskach gliniastych mocnych i glinie lekkiej pylastej. Zajmują one 17,4% powierzchni gruntów
ornych. Najlepsze gleby (II klasa) występują w południowej części miasta. Gleby nieco mniej
urodzajne (III klasa) są rozproszone po całym Sieradzu, a większe ich kompleksy znajdują się w
południowej części miasta, gdzie ciągną się łukiem od Woli Dzierlińskiej po Monice. W dolinie
Warty oraz w lokalnych zagłębieniach i wzdłuż małych cieków występują gleby hydrogeniczne
(w tym gleby pochodzenia organicznego), tzn. torfowe, murszowe, czarne ziemie i mady. Są one
wykorzystywane jako użytki zielone. Zajmują one powierzchnię 103,8 ha, z czego 46,9 ha to
gleby torfowe, a 56,9 ha − murszowe.
2.6.6 Gospodarka odpadami i ściekowa
Sieradz, z wyjątkiem jego prawobrzeżnej części, posiada dobrze rozwiniętą sieć
wodociągową, która w pełni pokrywa zapotrzebowanie mieszkańców tej części miasta. Sieć
wodociągowa miasta w 2007 roku wynosiła 81,2 km. Połączenia prowadziły do 3 622 budynków.
38
Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w tym samym roku wynosiła 53,2 km. Z sieci wodociągowej
korzystało 95,5 % mieszkańców Sieradza, a z sieci kanalizacyjnej 82,6%. W Sieradzu zużywane
jest średnio 30 m3 wody na jednego mieszkańca rocznie. Stan techniczny sieci wodociągowej
należy uznać za zadawalający. Materiał z jakiego wykonano sieć wodociągową, to głównie rury
PCW oraz rury stalowe. Rury cementowo azbestowe zostały wymienione. W ulicach P.O.W,
Zamkowa, Wąska, Stawowa, Letniskowa, Wakacyjna, Wolska sieć wymaga przebudowy.
Natomiast połączenia wodociągów należy wykonać w rejonie: ul. Topolowej – Reymonta, Górna
– Scaleniowa, Droga Jeziorska – Oksińskiego, Niska- Boczna, Wysoka-Grave, Jana Pawła II –
Kłocko. Sieć wodociągowa wymaga pobudowania w ul. Wojsławskiej, Mokrej, Bagiennej oraz
na nowym osiedlu pomiędzy ul. Reymonta a P.OW. Na terenie miasta funkcjonują dwa systemy
wodociągowe:
• W1 - obsługujący lewobrzeżną część miasta, zasilany w wodę poprzez stację uzdatniania
wody zlokalizowaną w rejonie Górki Kłockiej, pracującą w oparciu o pięć ujęć wód
podziemnych górnokredowych. Woda poddawana jest procesowi uzdatniania w formie:
napowietrzania, odżelaziania na filtrach ciśnieniowych i awaryjnego chlorowania. Wody
popłuczne ze stacji odprowadzane są do kanalizacji.
• W2 - obsługujący prawobrzeżną część miasta, zasilany w wodę poprzez stację
uzdatniania wody zlokalizowaną w Sieradzu–Męce, pracującą w oparciu o dwa ujęcia
wód podziemnych górnokredowych. Woda poddawana jest procesowi uzdatniania w
formie: napowietrzania, sedymentacji w zbiorniku reakcji, filtracji jednostopniowej i
awaryjnego chlorowania. Wody popłuczne ze stacji, po oczyszczeniu odprowadzane są do
wyrobiska pożwirowego. Sieradz posiada w swoich ujęciach bardzo duże rezerwy wody
pitnej, które pozwoliłyby zaopatrzyć w wodę miasto o liczbie mieszkańców około 100
tys. (zdolność produkcyjna ujęcia wykorzystywana jest w około 43 %). Duże rezerwy
wody pozwalają na lokalizację na terenie miasta zakładów produkcyjnych, nawet
wodochłonnych.
W ciągu roku w Sieradzu zbieranych jest około 7 000 ton odpadów komunalnych z czego około
5 000 ton pochodzi z gospodarstw domowych.
2.6.7 Hałas
2.6.7.1 Hałas przemysłowy
Na hałas przemysłowy składają się wszelkie źródła dźwięku znajdujące się na terenie
zakładu. W otwartej przestrzeni będą to punktowe źródła hałasu (wentylatory, czerpnie, sprężarki
39
itp. usytuowane na zewnątrz budynku), zaś w budynkach mamy do czynienia z wtórnymi
źródłami hałasu pochodzącymi od pracy maszyn i urządzeń, które emitowane są do środowiska
przez ściany, strop, okna i drzwi. Ponadto wszelkie prace wykonywane na zewnątrz budynków
produkcyjnych (cięcie, kucie, spawanie itp.), a także obsługa zakładów przez transport kołowy
stanowią dodatkowe źródło hałasu.
2.6.7.2 Hałas drogowy
Największą uciążliwość hałasową stanowią drogi krajowe, które przenosząc znaczny ruch
tranzytowy, przebiegają przez obszary osiedli mieszkaniowych i zbiegają się w centrum miasta.
Do największych problemów komunikacyjnych wpływających na zwiększający się hałas należą:
• brak obwodnicy, co powoduje, że ruch tranzytowy nakłada się z ruchem lokalnym,
• duża liczba skrzyżowań i wąskie ulice zmniejszające płynność jazdy (częste zatrzymania
i ruszanie pojazdów), − nieprzystosowanie nawierzchni do występującego natężenia ruchu
i obciążenia (duży udział
pojazdów ciężarowych) powoduje szybkie niszczenie
nawierzchni, a tempo modernizacji i budowy nowych dróg nie może nadążyć za
wzrostem liczby pojazdów.
2.6.7.3 Hałas kolejowy
Hałas kolejowy najbardziej odczuwalny jest, szczególnie w porze nocnej, wzdłuż linii
kolejowej oraz w pobliżu stacji kolejowej. Uciążliwość ta w dużym stopniu zależy od
częstotliwości przejazdu pociągów, ich prędkości, stanu torowiska oraz usytuowania torowiska
(nasyp, wykop). Hałas kolejowy jest najłatwiej tolerowanym hałasem komunikacyjnym.
3 Nawiązanie do dokumentów strategicznych dotyczących
rozwoju przestrzenno-gospodarczego kraju i regionu
3.1
Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007-2015
Strategia Rozwoju Kraju jest nadrzędnym dokumentem planistycznym w Polsce, który
określa cele dla kraju na lata 2007-2015 wraz z horyzontem na lata następne.
Główny cel
sformułowany w Strategii Rozwoju Kraju to podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców
Polski. Ma on zostać osiągnięty przez działania w ramach następujących priorytetów:
- poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej,
- wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości,
40
- budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa,
- rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
Przedsięwzięcia rewitalizacyjne finansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego dla
Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 realizowane są w ramach osi priorytetowej VI:
„Odnowa obszarów miejskich”, działania 6.1 „Rewitalizacja obszarów problemowych”, oraz 6.2
„Renowacja substancji mieszkaniowej”. Przedsięwzięcia te wpisują się więc w priorytety
określone w Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015.
3.2 Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Łódzkiego na lata
2007 – 2013
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 (RPO
WŁ) jest dokumentem o charakterze operacyjnym, określającym główne kierunki rozwoju
województwa, zmierzające m.in. do poprawy konkurencyjności gospodarczej województwa,
promowania zrównoważonego rozwoju regionalnego oraz zapewnienia większej spójności
społecznej, ekonomicznej i przestrzennej regionu.
Cel strategiczny RPO WŁ to:
„Integracja regionu z europejską
i globalną
przestrzenią
społeczno-gospodarczą
jako
środkowoeuropejskiego centrum rozwoju, sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce oraz dążenie
do budowy wewnętrznej spójności przy zachowaniu różnorodności jego miejsc.”
Cel główny ma być zrealizowany przez ujęte w RPO WŁ cele szczegółowe i operacyjne
oraz określone na ich podstawie osie priorytetowe8.
Działania rewitalizacyjne wpisują się zarówno w cel główny Łódzkiego RPO jak i w cele
szczegółowe.
3.3
Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020
W Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 określono następującą
misję regionu:
8
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013
41
„Podniesienie atrakcyjności województwa łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako
regionu sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce przy dążeniu do budowy wewnętrznej spójności
i zachowaniu różnorodności jego miejsc.”
Cele rewitalizacji i projekty przewidziane do realizacji na wyznaczonym obszarze przyczynią się
do realizacji następujących celów Strategii:
W Obszarze Priorytetowym: Jakość Życia jest to cel strategiczny: Podniesienie poziomu jakości
życia oraz cele szczegółowe:
• Podniesienie poziomu zasobów mieszkaniowych w województwie,
• Poprawa bezpieczeństwa i porządku publicznego mieszkańców województwa oraz
poprawa stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
• Wzrost znaczenia sportu, kultury, turystyki i rekreacji w życiu mieszkańców regionu.
Głównymi działaniami dla realizacji powyższych celów są:
• Rozwój i modernizacja budownictwa mieszkaniowego, w tym społecznego,
• Rozwój infrastruktury sportowej, turystycznej i rekreacyjnej,
• Wsparcie inwestycyjne infrastruktury kultury.
Dla Obszaru Priorytetowego: Dostępność cel strategiczny: Zwiększanie dostępności gospodarczej
regionu realizowany będzie poprzez następujące cele szczegółowe:
• Zwiększenie dostępności wewnętrznej i zewnętrznej regionu poprzez rozwój i poprawę
efektywności
ekonomicznej
i
organizacyjnej
infrastruktury
transportowej
i
komunikacyjnej,
• Rozwój przedsiębiorczości związanej z centralnym węzłem komunikacyjnym,
• Zwiększanie dostępności do mediów technicznych i zapewnienie bezpieczeństwa
energetycznego regionu.
Główne działania dla celów to:
• Budowa i modernizacja infrastruktury transportowej, komunikacyjnej i technicznej,
• Rozwój transportu: drogowego, kolejowego, lotniczego, intermodalnego, miejskiego i
zbiorowego,
• Dostosowanie infrastruktury technicznej i sieci energetycznej do zwiększonego
zapotrzebowania ze strony gospodarki.
Działania rewitalizacyjne wpisują się również w cele i działania Strategii w Obszarze
Priorytetowym: Baza Gospodarcza. Celem strategicznym dla obszaru jest: Tworzenie
nowoczesnej, prorozwojowej i innowacyjnej bazy gospodarczej. Wyznaczono następujące cele
szczegółowe:
42
• Wspomaganie dostosowania się przedsiębiorstw do zmieniających się warunków
zewnętrznych oraz wzmacniania konkurencyjności i zdolności inwestycyjnej firm,
• Rozwój i wzmacnianie instytucji otoczenia biznesu poprzez wspieranie współpracy
przedsiębiorstw i instytucji otoczenia biznesu.
Główne działania w obszarze priorytetowym to:
• Tworzenie
warunków
sprzyjających
powstawaniu,
modernizacji
i
rozwojowi
przedsiębiorstw oraz ich skupisk (klastrów),
• Stymulowanie rozwoju infrastruktury otoczenia biznesu,
• Wspieranie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw regionu,
• Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie turystyki i rekreacji.
Rewitalizacja w Sieradzu zgodna jest również z Obszarem Priorytetowym: Wizerunek oraz jego
celem strategicznym: Tworzenie wizerunku regionu przyjaznego i atrakcyjnego dla podejmowania
współpracy, inwestowania i życia mieszkańców i głównymi działaniami:
• Promocja regionu w kraju i za granicą jako element zwiększenia atrakcyjności
województwa,
• Rozwój współpracy regionalnej w kraju i za granicą,
• Promocja
regionu
poprzez
wspieranie
ponadregionalnych
imprez
handlowych,
kulturalnych i sportowych,
• Wykorzystanie walorów turystycznych i kulturalnych do promocji regionu,
• Rozwój sektora turystyki oraz sektora usług związanych ze sposobami spędzania wolnego
czasu w województwie,
• Rewitalizacja terenów miejskich i poprzemysłowych,
• Identyfikacja i gromadzenie danych dotyczących wizerunku województwa.
Szczegółowa analiza wykazuje również zgodność celów i projektów w ramach Lokalnego
Programu Rewitalizacji dla Miasta Sieradza z pozostałymi obszarami priorytetowymi Strategii
Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020: Ład przestrzenny, Tożsamość Regionalna,
Ochrona Środowiska.
43
3.4 Strategia Rozwoju Powiatu Sieradzkiego
W Strategii Rozwoju Powiatu Sieradzkiego określono następującą misję:
„Zapewnienie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego oraz podniesienie poziomu
życia mieszkańców powiatu z zachowaniem walorów środowiska naturalnego.”
Projekty przewidziane do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji wpisują się w
następujące cele Strategii Rozwoju Powiatu:
• Cel strategiczny 2: Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości,
zwłaszcza małych i średnich firm
Cele operacyjne i zadania:
2.1. Ustalenie kierunków rozwoju przedsiębiorczości
Zadanie: Rozwój infrastruktury na obszarach działalności gospodarczej miast i wsi.
2.2 Tworzenie systemu wspierania MŚP i instytucji wspomagających rozwój gospodarczy
Zadanie: Utworzenie funduszu gwarancyjnego i inkubatora przedsiębiorczości w Sieradzu,
• Cel strategiczny 3: Rozwój i poprawa funkcjonowania infrastruktury technicznej w
powiecie
3.1. Rozwój i modernizacja sieci komunikacyjnej oraz poprawa warunków transportowych.
Zadania:
- rozbudowa i modernizacja dróg, integrujących powiat z układem dróg regionalnych,
krajowych i gminnych, oraz poprawa stanu ich bezpieczeństwa dla ruchu pojazdów i ludzi,
-remonty wiaduktów i mostów oraz przepustów,
-budowa parkingów przy instytucjach publicznych i na osiedlach mieszkaniowych oraz na
terenach turystyczno–wypoczynkowych.
3.2. Ochrona wód powierzchniowych i podziemnych
Zadanie: budowa i rozbudowa sieci kanalizacyjnej i deszczowej,
• Cel strategiczny 4: Rozwój infrastruktury społecznej
4.4. Kształtowanie i zaspokajanie potrzeb kulturalnych społeczności lokalnych oraz
ochrona dziedzictwa kulturowego
Zadania:
-organizacja imprez kulturalnych o charakterze lokalnym, regionalnym i ogólnopolskim,
44
-utrzymanie i ochrona instytucji kultury o znaczeniu ponadlokalnym, mając na względzie
ich szerokie funkcje kulturotwórcze i edukacyjne oraz mecenat nad społecznym ruchem
kulturalnym,
-wspieranie powstawania i działania zespołów folklorystycznych, izb regionalnych,
twórczości ludowej, lokalnych organizacji i stowarzyszeń kulturalno-społecznych
krzewiących idee własnej tradycji i tożsamości,
-wdrażanie różnych form edukacji kulturalnej i regionalnej społeczeństwa, zwłaszcza
wśród dzieci i młodzieży,
-udostępnianie i upowszechnianie różnych dziedzin sztuki, w tym współczesnej,
-remonty i restauracje zabytkowych obiektów, zespołów i układów urbanistycznych,
-zagospodarowywanie obiektów zabytkowych,
-zachowanie i kultywowanie odrębności kulturowej, dorobku materialnego i historycznych
tradycji społeczności lokalnej i powiatu.
4.5. Rozwój sportu i rekreacji
Zadania:
-organizacja i budowa ośrodków sportowych i rekreacyjnych w miastach i gminach,
-modernizacja i budowa obiektów sportowych, w tym basenów, boisk, kortów tenisowych,
hal i sal sportowych,
-rozwijanie różnorodnych dyscyplin sportowych, zwłaszcza wśród młodzieży,
• Cel strategiczny 6: Rozwój produktu turystycznego powiatu
6.1. Rozwój infrastruktury turystycznej
Zadania:
-realizacja projektów infrastruktury turystycznej na szlakach i w strefach turystycznych
(hotele, motele, campingi, pola namiotowe, obiekty gastronomiczne, parkingi, szlaki
turystyczne piesze, rowerowe i wodne, punkty widokowe itp.),
-opracowanie studiów i projektów estetyzacji układów i obiektów zabytkowych, terenów
rekreacyjnych o dużej i potencjalnej atrakcyjności turystycznej.
6.2. Tworzenie systemu promocji i informacji
Zadania:
-oznakowanie tablicami informacyjnymi przy trasach komunikacyjnych miejsc i obiektów
turystycznych oraz bazy noclegowej i żywieniowej,
-organizowanie i kreowanie nowych imprez turystycznych mogących zwiększyć ruch
turystyczny,
45
-propagowanie walorów turystyczno-krajoznawczych powiatu w środkach masowego
przekazu lokalnych, regionalnych i krajowych.
3. 5 Strategia Rozwoju Sieradza do 2010 roku
Strategia Rozwoju Sieradza określa dla miasta następującą misję:
„Sieradz wielofunkcyjnym, zintegrowanym z zachodnią częścią województwa łódzkiego (teren
byłego województwa sieradzkiego), ośrodkiem regionalnym o ekologicznie zrównoważonym
rozwoju gospodarczym i stale wzrastającej jakości życia mieszkańców, chroniącym wartości
historyczne i przyrodnicze, tworzącym sprzyjające warunki dla rozwoju przedsiębiorczości i
innowacyjności, wspierającym rozwój szkolnictwa wyższego, kultury i sztuki oraz sportu i
rekreacji, otwartym na współpracę międzynarodową i wymianę handlową.”
Misja spełniona ma być poprzez cztery cele strategiczne, z którymi zgodne są zapisy Lokalnego
Programu Rewitalizacji dla Miasta Sieradza. Cele, które szczególnie pokrywają się z projektami
zaproponowanymi w LPR to:
Cel strategiczny 1: Poprawa środowiska życia mieszkańców i atrakcyjności miasta poprzez
harmonizację procesów rozwojowych na platformie ekorozwoju i ładu przestrzennego.
Cele operacyjne:
1.1. Racjonalne kształtowanie zagospodarowania przestrzeni miasta.
1.2. Ochrona dóbr kultury materialnej i krajobrazu oraz rewitalizacja zabytkowych obiektów,
obszarów i kwartałów miasta.
Cel strategiczny 2: Poprawa zaspokajania potrzeb społecznych.
Cele operacyjne:
2.3. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego.
2.4. Ochrona walorów i zasobów oraz poprawa stanu środowiska przyrodniczego.
2.7. Wspieranie rozwoju kultury i sztuki.
2.8. Tworzenie warunków dla rozwoju rekreacji i wypoczynku mieszkańców.
Cel strategiczny 3: Rozwój i poprawa funkcjonowania infrastruktury technicznej.
Cele operacyjne:
3.1. Poprawa sprawności funkcjonowania systemu transportowego miasta.
3.2. Poprawa funkcjonowania i rozwój systemu doprowadzania wody i usuwania
46
nieczystości.
3.3. Poprawa funkcjonowania i rozwój pozostałych elementów infrastruktury technicznej.
Cel strategiczny 4: Stymulowanie rozwoju przedsiębiorczości, nowoczesności
i innowacyjności gospodarki lokalnej oraz usług wyższego rzędu.
Cele operacyjne:
4.1. Aktywna polityka miasta wykorzystująca walory zasobów.
4.3. Aktywne kreowanie wizerunku Sieradza jako ośrodka regionalnego o znaczeniu regionalnym
i krajowym.
3.6 Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Sieradza na lata 2007-2015
Misja miasta określona w Planie Rozwoju Lokalnego Miasta Sieradza na lata 2007-2015
zgodna jest z misją określoną w Strategii Rozwoju Sieradza. Projekty zaplanowane w ramach LPR
wpisują się w następujące cele strategiczne i operacyjne określone w Planie Rozwoju Lokalnego:
Cel strategiczny 1: Poprawa środowiska życia mieszkańców i atrakcyjności miasta poprzez
harmonizację procesów rozwojowych na platformie ekorozwoju i ładu przestrzennego
• Cel operacyjny: Ochrona walorów i zasobów oraz poprawa stanu środowiska
przyrodniczego
• Cel operacyjny: Ochrona dóbr kultury materialnej oraz rewitalizacja zabytkowych
i zdegradowanych obszarów miasta
• Cel operacyjny: Stworzenie warunków do rozwoju turystyki
Cel strategiczny 2: Rozwój i poprawa funkcjonowania infrastruktury technicznej
• Cel operacyjny: Poprawa funkcjonowania i rozwój systemu doprowadzania wody
i usuwania nieczystości
• Cel operacyjny: Poprawa sprawności funkcjonowania systemu drogowego miasta
Cel strategiczny 3: Stymulowanie rozwoju przedsiębiorczości, nowoczesności i innowacyjności
gospodarki lokalnej oraz usług wyższego rzędu
• Cel operacyjny: Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i inwestowania
• Cel operacyjny: Aktywne kreowanie wizerunku Sieradza jako ośrodka regionalnego
o znaczeniu regionalnym i krajowym
• Cel operacyjny: Tworzenie warunków do podnoszenia lub zmiany kwalifikacji zawodowych
pracowników
Cel strategiczny 4: Poprawa zaspokajania potrzeb społecznych
• Cel operacyjny: Zapobieganie wykluczeniu społecznemu
• Cel operacyjny: Tworzenie warunków dla rozwoju sportu i rekreacji mieszkańców
47
• Cel operacyjny: Wspieranie rozwoju kultury i sztuki
• Cel operacyjny: Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego
• Cel operacyjny: Rozwój mieszkalnictwa
3.7 Program Ochrony Środowiska Miasta Sieradza
Lokalny Program Rewitalizacji jest spójny również z celami określonymi w Programie
Ochrony Środowiska Miasta Sieradza. W ramach LPR dla Miasta Sieradza przewidziane są
działania zmierzające do poprawy stanu środowiska w mieście:
• modernizacja
nawierzchni
dróg,
stosowanie
materiałów
redukujących
hałas
komunikacyjny,
• odpowiednia organizacja ruchu w celu zapewnienia płynności ruchu pojazdów,
• rewaloryzacja i uzupełnienie terenów zieleni urządzonej, na którą składają się obszary
parków miejskich i osiedlowych, ogródki działkowe, zieleń cmentarzy miejskich, skwery,
zieleńce, zieleń uliczna,
• zagospodarowanie parku „Klonowe”,
• utworzenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Wzgórze Zamkowe”,
• ochrona i przekształcenia, tylko w zakresie rewitalizacji, wartościowych zasobów
środowiska kulturowego i krajobrazu ze względu na ich znaczenie dla zachowania
tożsamości kulturowej miasta.
3.8 Program Zapobiegania Przestępczości oraz Zapewnienia Porządku
Publicznego i Bezpieczeństwa Obywateli w Sieradzu na lata 2006 – 2010
„Bezpieczny Sieradz”
Realizacja projektów zaplanowanych w LPR dla Miasta Sieradza przyczyni się do
realizacji celu strategicznego i dwóch z czterech celów priorytetowych zapisanych w Programie
Zapobiegania Przestępczości. Celem strategicznym Programu jest Podniesienie poziomu
bezpieczeństwa wśród mieszkańców miasta Sieradz. Zgodne z LPR cele priorytetowe to:
• Ograniczenie źródeł i przyczyn przestępczości, szczególnie wśród nieletnich i młodzieży,
• Zminimalizowanie zagrożeń wypadkami, szczególnie w ruchu drogowym.
48
4 Analiza SWOT miasta Sieradza
4.1 Społeczeństwo
Mocne strony
•
Słabe strony
liczne stowarzyszenia działające w mieście.
•
systematyczny spadek liczby mieszkańców,
•
niewystarczająca ilość środków finansowych
na pomoc społeczną,
•
brak perspektyw rozwoju dla młodych ludzi,
•
znaczna liczba świadczeniobiorców pomocy
społecznej,
•
narastające zjawiska patologii społecznych,
zwłaszcza alkoholizmu i przemocy w
rodzinie,
•
ujemne saldo migracji,
•
spadek liczby ludności w wieku
przedprodukcyjnym,
•
Szanse
•
•
znaczny poziom bezrobocia i ubóstwa.
Zagrożenia
aktywna działalność organizacji
•
starzejące się społeczeństwo,
pozarządowych w wielu sferach życia
•
dynamiczny przyrost liczby ludności w
społecznego,
wieku produkcyjnym, skutkujący presją na
wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców.
rynek pracy,
•
wzrost liczby osób emigrujących z miasta
(szczególnie młodych ),
•
pogłębiający się proces ubożenia
mieszkańców.
49
4.2 Gospodarka
Mocne strony
•
rozwinięta sieć handlowa,
•
dobrze rozwinięta sieć drogowa i
Słabe strony
•
niedostatecznie rozwinięty sektor małych i
średnich przedsiębiorców,
•
komunikacyjna.
brak zainteresowania przedsiębiorców
inwestowaniem w nowe miejsca pracy,
•
niepełne wykorzystanie walorów
turystycznych miasta i okolic.
Szanse
•
Zagrożenia
dostępność funduszy strukturalnych Unii
•
Europejskiej zarówno dla podmiotów
miasto,
publicznych, jak i dla sektora prywatnego,
•
odpływ wykwalifikowanej kadry poza
•
brak napływu kapitału inwestycyjnego.
bliskość aglomeracji łódzkiej.
4.3 Przestrzeń
Mocne strony
•
•
Słabe strony
korzystne położenie geograficzne i
•
zły stan techniczny obiektów zabytkowych,
powiązania komunikacyjne miasta,
•
brak środków finansowych na remonty i
bogata historia miasta, liczne obiekty
renowacje zdekapitalizowanych obiektów (w
zabytkowe ,
szczególności zabudowy mieszkaniowej),
•
wolne tereny do zagospodarowania,
•
czytelny i wyraźnie zarysowany układ
•
inwestycje,
systemu ekologicznego, tworzonego przez
•
węzły i korytarze ekologiczne,
•
•
konieczność modernizacji lub wymiany
starych odcinków sieci wodociągowej,
ograniczone lokalnie i sezonowo
•
pogarszający się stan nawierzchni dróg
występowanie wysokiej emisji
gminnych, powiatowych, wojewódzkich i
zanieczyszczeń do atmosfery,
krajowych,
minimalna (ograniczona do 0,1% terenu
•
brak obwodnicy miasta,
miasta) powierzchnia wymagająca działań
•
zły stan techniczny oraz nieodpowiednie
rekultywacyjnych ,
•
stosunkowo niskie nakłady przeznaczone na
wyposażenie budynków mieszkalnych,
przewaga terenów o korzystnych warunkach
•
geotechnicznych i niewielkim stopniu
wysoki poziom hałasu, szczególnie w
centralnej części miasta.
nachylenia, sprzyjających rozwojowi
budownictwa.
50
Szanse
•
zwiększenie ruchu turystycznego,
•
duże zasoby wód podziemnych,
•
budowa drogi S-8 łączącej autostradę A-1 z
Zagrożenia
•
powstawanie obiektów zakłócających ład
przestrzenny w strefach starej zabudowy,
•
powszechna i trudna do opanowania
dewastacja krajobrazu kulturowego,
A-4.
•
zanieczyszczenie środowiska naturalnego,
•
położenie miasta w granicach Głównego
Zbiornika Wód Podziemnych,
•
zanieczyszczenie wszystkich wód
powierzchniowych, przepływających przez
miasto,
•
niewystarczające zabezpieczenia
przeciwpowodziowe,
•
rozmieszczenie gleb wysokich klas
bonitacyjnych na terenach rozwojowych
miasta.
5 Konsultacje społeczne
Konsultacje społeczne w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza
przeprowadzone zostały przede wszystkim na podstawie badań ankietowych oraz rozmów z
członkami Zespołu ds. Rewitalizacji Starego Miasta. W dniu 19 czerwca odbyło się spotkanie z
Komisją ds. Rewitalizacji Rady Miejskiej w Sieradzu, na które zostali zaproszeni przedstawiciele
lokalnych instytucji oraz organizacji (MOPS, Powiatowy Urząd Pracy, Towarzystwo Przyjaciół
Sieradza, Regionalna Izba Gospodarcza, Policja). Badania ankietowe prowadzone były w dniach
19-26 czerwca. Przygotowano łącznie 200 ankiet w formie papierowej, które rozprowadzone
zostały wśród mieszkańców miasta. Poza tym ankieta umieszczona została na stornie internetowej
Urzędu Miasta Sieradza. Łącznie zebrano 175 ankiet, z których po weryfikacji poprawności
wypełnienia odrzucono 13, nie w pełni uzupełnionych (brak metryczki). Analiza przeprowadzona
została więc na 162 ankietach, co umożliwiło uzyskanie obiektywnych wniosków.
Ankieta w pierwszej części prezentuje wyznaczony obszar. W dalszej kolejności
ankietowani pytani są o ocenę wszystkich projektów planowanych na rewitalizowanym obszarze.
Projekty zestawione zostały w przejrzystej tabeli wraz z krótkim opisem. Ocena dokonywana jest
w skali od 1 do 10, przy założeniu, że 10 to najwyższa ocena projektu. W kolejnej części ankiety
51
ankietowani proszeni są ocenę wpływu projektów na rozwój miasta, poprzez wybór maksymalnie
czterech z następujących stwierdzeń:
Działania rewitalizacyjne zmierzające do rozwoju Sieradza:
a) zwiększą liczbę miejsc pracy,
b) zwiększą atrakcyjność miasta dla mieszkańców, turystów, inwestorów,
c) pozytywnie wpłyną na rozwój miasta,
d) polepszą ofertę edukacyjną dla młodzieży,
e) stworzą nowe możliwości spędzania wolnego czasu,
f) przyczynią się do wzrostu bezpieczeństwa w mieście,
g) przyczynią się do rozwoju kultury w mieście,
h) stworzą warunki do rozwoju fizycznego mieszkańców,
i) nie zwiększą liczby miejsc pracy,
j) nie podniosą atrakcyjności miasta dla mieszkańców, turystów, inwestorów,
k) nie wpłyną na rozwój miasta,
l) nie przyczynią się do wzrostu bezpieczeństwa w mieście,
m) nie będą miały wpływu na poziom edukacji,
n) nie stworzą nowych możliwości spędzania wolnego czasu,
o) nie przyczynią się do rozwoju kultury w mieście,
p) nie przyczynią się do rozwoju fizycznego mieszkańców.
Na koniec ankietowani mają możliwość przedstawienia swoich propozycji dla wskazanego
obszaru. Wzór ankiety przedstawiony został w załączniku nr 1, na końcu dokumentu. 53,1%
ankietowanych to kobiety (86 osób). Największą grupę wśród ankietowanych stanowiły osoby w
wieku 37-50 lat. Szczegółowa strukturę wieku ankietowanych przedstawia poniższy wykres.
52
Ryc. 1: Liczba ankietowanych według wieku
Ryc. 12: Liczba ankietowanych (według wieku)
Źródło: Opracowanie własne
Zdecydowana większość ankietowanych to osoby z wykształceniem wyższym i średnim
(wykres poniżej).
Ryc. 2: Liczba ankietowanych według wykształcenia
Ryc. 13: Liczba ankietowanych (według wykształcenia)
Wśród ankietowanych przeważają osoby, które mieszkają w Sieradzu dłużej niż 5 lat. Grupa ta
stanowi 75% ogółu ankietowanych. Szczegółowa struktura ankietowanych ze względu na okres
zamieszkania w Sieradzu zaprezentowana jest na poniższym wykresie.
53
Ryc. 4: Liczba ankietowanych według długości zamieszkania
Ryc. 14: Liczba ankietowanych (według okresu zamieszkania w Sieradzu)
W ankiecie poproszono również o ocenę pięciu projektów planowanych
na
rewitalizowanym obszarze (szczegółowy opis projektów w dalszej części opracowania).
Wszystkie projekty ocenione zostały przez mieszkańców miasta bardzo wysoko. Stosunek
najwyższych ocen (9 i 10) do wszystkich ocen dla każdego projektu wyniósł około 60 % (średnio
dla wszystkich projektów wartość ta wyniosła 65 %). Mieszkańcy miasta najwyżej oceniają
projekt 1. i 3. Na obszarze I. Projekt 1.1: Od elekcji królów Polski do epoki internetu – sieradzka
starówka historycznym i kulturowym dziedzictwem regionu uzyskał 84 najwyższe oceny na 142
wszystkie oceny (73,9 % wszystkich ocen). Projekt 1.3: Rewaloryzacja przestrzeni na osiedlu
mieszkaniowym Polna-Północ zebrał 71 najwyższych ocen (70,4 % wszystkich ocen). Relatywnie
najniżej oceniono projekt 1.2: Rewitalizacja kamienic prywatnych, dla którego najwyższa ocena
stanowiła 54,2 % wszystkich ocen. Szczegółowe zestawienie ocen wszystkich dziewięciu
projektów prezentują poniższe wykresy.
54
Ryc. 15: Oceny projektów zaplanowanych w ramach rewitalizacji w Sieradzu
Mieszkańcy miasta pozytywnie oceniają również wpływ planowanych działań na rozwój
Sieradza. Poniższy wykres prezentuje jak rozkładają się opinie miezkańców o oczekiwanych
zmianach (na czerowno zaznaczone zostały opinie wyrażające brak wpływu projektów na rozwój
miasta).
55
Ryc. 5: Działania rewitalizacyjne zmierzające do rozwoju Sieradza
Ryc. 16: Działania rewitalizacyjne zmierzające do rozwoju Sieradza
112
107
100
54
47
41
31
29
27
15
15
7
9
1
3
6
Z analizy przedstawionych przez mieszkańców Sieradza propozycji działań na
rewitalizowanym obszarze wynika duże zapotrzebowanie społeczne na obiekty rekreacyjne dla
dzieci. Poza tym, istotne dla ankietowanych są obiekty usługowe, w tym gastronomiczne oraz
organizacja przedsięwzięć kulturalnych. Propozycje te zostały uwzględnione przy tworzeniu
ostatecznej wersji projektów. Cześć uwag i propozycji mieszkańców Sieradza została odrzucona z
przyczyn merytorycznych, np. poszerzenie Obszaru I. jest niemożliwe ze względu na konieczność
spełnienia przez obszar określonego poziomu wskaźników.
56
6 Założenia dla Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta
Sieradza
6.1 Okres programowania
Zakłada się, że większość projektów opisanych w Lokalnym Programie Rewitalizacji
będzie realizowane do 2013 roku. Projekt 1.3: „Rewaloryzacja przestrzeni na osiedlu
mieszkaniowym Polna-Północ” realizowany będzie do roku 2017.
6.2 Cele rewitalizacji
Głównym celem rewitalizacji Sieradza jest wyprowadzenie zdegradowanych obszarów ze
stanu kryzysowego poprzez:
• poprawę stanu infrastruktury technicznej i układu komunikacyjnego,
• rozwój turystyki,
• zagospodarowanie terenów pod funkcje sportu, rekreacji i wypoczynku,
• rozwój infrastruktury społecznej,
• ochronę dziedzictwa kulturowego,
• zachęcanie do rozwijania aktywności gospodarczej i powstania nowych miejsc pracy,
• zagospodarowanie wolnych przestrzeni, przy równoczesnej trosce o ochronę stanu
środowiska naturalnego.
W sferze lokalnej gospodarki rewitalizacja ma na celu:
• tworzenie przyjaznego środowiska dla rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości,
• zwiększenie atrakcyjności dla turystów, inwestorów i mieszkańców,
• zwiększenia wykorzystania potencjału turystycznego i kulturalnego,
• rozwój nowych funkcji na zdegradowanych obszarach.
W sferze społecznej priorytetem jest zapobieganie i przeciwdziałanie niepożądanym zjawiskom, w
tym:
• zwalczanie patologii społecznej i przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego,
• poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego,
• zwiększenie możliwości zatrudnienia, w tym przez intensyfikację funkcji usługowych i
handlowych.
W sferze przestrzennej należy doprowadzić do:
• poprawy jakości i atrakcyjności przestrzeni miejskiej,
57
• stworzenia wizerunku miasta atrakcyjnego turystycznie,
• zwiększenia konkurencyjności przestrzeni dla potencjalnych lokalizacji.
Realizacja Programu Rewitalizacji przyczyni się do:
• powstrzymania degradacji obiektów i terenów objętych ochroną konserwatorską,
• poprawy stanu zasobów kulturowych miasta,
• rozpoczęcia długofalowego procesu tworzenia się miasta i regionu atrakcyjnego
turystycznie, co pozwoli mieszkańcom czerpać zyski z usług turystycznych,
• rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw poprzez wprowadzenie dodatkowych funkcji
usługowych w zakresie kultury i turystyki,
• zmniejszania bezrobocia dzięki nowym podmiotom gospodarczym działającym w sektorze
turystyki i w usługach okołoturystycznych,
• poprawy estetyki przestrzeni miejskiej, wzmocnienia atrakcyjności i funkcji centralnej
Starego Miasta, zarówno dla turystów, jak i dla mieszkańców,
• ożywienia pustych przestrzeni,
• poprawy stanu środowiska naturalnego,
• poprawy stanu technicznego budynków mieszkalnych,
• poprawy stanu technicznego infrastruktury technicznej i społecznej,
• ograniczenia patologii społecznych.
58
6.3 Zasięg terytorialny rewitalizowanego obszaru
Szczegółowa analiza sytuacji społeczno-gospodarczej miasta Sieradza pozwoliła
wyodrębnić trzy obszary rewitalizacji. Granice obszaru przebiegają następująco:
Ryc. 17: Obszar rewitalizacji przed konsultacjami społecznymi
Źródło: Opracowanie własne na podstawie mapy UM Sieradza
Po konsultacjach społecznych i spotkaniach z Zespołem ds. Rewitalizacji Starego Miasta
wyznaczone zostały dwa dodatkowe obszary wsparcia. Poprzemysłowe tereny po zakładach
„Herbapol” przy ul. Jana Pawła II oraz tereny po Zakładach Przemysłu Spirytusowego „Polmos”
przy ul. Kasztanowej.
59
Obszary wsparcia obejmują następujące ulice:
ul.Dominikańska
ul.Targowa
ul.Wschodnia
ul.Grodzka
ul.Powstańców Warszawy
ul.Wodna
ul.Kolegiacka
ul.Wyzwolenia
ul.Wąska
ul.Kościuszki
ul.Pogorzelskiego
ul.Warszawska
ul.Krótka
ul.23-go stycznia
ul.Warcka
ul.Ogrodowa
ul.Polna
ul.Toruńska
ul.Podrzecze
ul.Żabia
ul.Szewska
ul.Podwale
ul.Zamkowa
ul.Sukiennicza
ul.Podzamcze
ul.Stawowa
ul.Rzeczna
ul.Rybna
ul.Rynek Praski
ul.Rynek
ul.Rycerska
ul.Zajęcza
ul. Krakowskie Przedmieście
ul. Browarek
ul. Oksińskiego
ul. Adama Mickiewicza
ul. Wojska Polskiego ul. Krasawna
ul. Starowarcka
ul. Kasztanowa
ul. Sienkiewicza
Niektóre z zestawionych powyżej ulic należą do obszaru rewitalizacji tylko na pewnym
odcinku (np. ul: Krakowskie Przedmieście, Kościuszki, Warcka, Oksińskiego, Wojska Polskiego)
lub stanowią jedynie granice obszaru (np. ul: Zajęcza, Krasawna, Sienkiewicza). Szczegóły na
mapie obszaru.
Główny obszar rewitalizacji (obszar I) wyznaczony został na podstawie wyliczeń
wskaźników obszaru zdegradowanego, opisanych szerzej w Zasadach Przygotowania Lokalnego
60
Programu Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju Lokalnego w ramach RPO dla
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Zgodnie z dokumentem obszar zdegradowany to
obszar spełniający co najmniej trzy z następujących kryteriów:
•
wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
•
wysoka stopa długotrwałego bezrobocia,
•
wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
•
niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej,
•
porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego.
Obszar I obejmuje ulice:
ul.Dominikańska
ul.Targowa
ul.Wschodnia
ul.Grodzka
ul.Wodna
ul.Kolegiacka
ul.Wyzwolenia
ul.Wąska
ul.Kościuszki
ul.Pogorzelskiego
ul.Warszawska
ul.Krótka
ul.23-go stycznia
ul.Warcka
ul.Ogrodowa
ul.Polna
ul.Toruńska
ul.Podrzecze
ul.Żabia
ul.Szewska
ul.Podwale
ul.Zamkowa
ul.Sukiennicza
ul.Podzamcze
ul.Stawowa
ul.Rzeczna
ul.Rybna
ul.Rynek Praski
ul.Rynek
ul.Rycerska
ul.Zajęcza
Teren ograniczony jest ulicami Toruńską, Żwirki i Wigury, Kościuszki, Ogrodową, Polną,
Zajęczą, Targową, Krakowskie Przedmieście, Podrzecze, Rzeczną, Podzamcze, Grodzką,
Sienkiewicza oraz obejmuje obszar Wzgórza Zamkowego i muzeum etnograficznego (skansenu).
Granica obszaru przebiega następująco:
61
Ryc. 18: Obszar rewitalizacji I
Szczegółowe wyniki obliczeń dla obszaru zestawione zostały w poniższej tabeli:
Ryc. 19: Wyniki obliczeń wskaźników dla kryteriów klasyfikacji obszaru rewitalizowanego
Kryteria
Wysoki poziom
ubóstwa i
wykluczenia
Wysoka stopa
długotrwałego
bezrobocia
Wysoki poziom
przestępczości i
wykroczeń
Niski wskaźnik
prowadzenia
aktywności
gospodarczej
Liczba
zarejestrowanych
podmiotów
gospodarczych
Porównywalny
niski poziom
wartości zasobu
mieszkaniowego
Liczba budynków
wybudowanych
przed rokiem
1989 do ogólnej
liczby budynków
(w%)
Wskaźnik
Liczba osób
korzystających
z zasiłków
pomocy
społecznej
Udział
długotrwale
bezrobotnych
wśród osób w
wieku
produkcyjnym
Liczba
przestępstw
Wartość
referencyjna
dla
województwa
Łódzkiego
73(na tys.
osób)
5%
30,9 (na tys.
osób)
9,4 (na 100 osób)
85,9%
Wartość
wyliczona
Odchylenie
powyżej
wartości
referencyjnej
Odchylenie
powyżej
wartości
referencyjnej
Odchylenie
powyżej
wartości
referencyjnej
Odchylenie
poniżej
wartości
referencyjnej
Odchylenie
powyżej
wartości
referencyjnej
Wartość dla
obszarów
wsparcia
60,3
7,50%
37,3
9,1
94,62%
Spełnia/ nie
spełnia
NIE
TAK
TAK
TAK
TAK
62
Stan techniczny większości obiektów o znaczących walorach architektonicznych i
historycznych znajdujących się w Obszarze I, w tym kamienic, jest zły. W podobnym stanie jest
także infrastruktura drogowa. Niewykorzystywany jest potencjał istotnych miejsc i obiektów, w
tym Wzgórza Zamkowego i Rynku. Z uwagi na obniżone walory estetyczne sieć handlowogastronomiczna na tym obszarze jest słabo rozwinięta. Degradacja zespołu staromiejskiego ma
negatywny wpływ na poczucie tożsamości kulturowej mieszkańców Sieradza oraz obniża
możliwość promocji wewnętrznej i zewnętrznej. W efekcie istniejący potencjał turystyczno–
gospodarczy nie jest wykorzystany i nie przynosi miastu wymiernych korzyści. Południowozachodnia część wyznaczonego terenu to obszar mieszkaniowej zabudowy wielorodzinnej, która
powstawała od II wojny światowej do połowy lat 70. Charakteryzuje się on słabo rozwiniętą
funkcją rekreacyjną przestrzeni międzyblokowych – podwórek. Niezbędna jest poprawa jakości
tej funkcji i uzupełnienie o funkcje kulturalne i sportowe. Konieczne jest także podjęcie działań
zmierzających od podniesienia jakości i funkcjonalności infrastruktury drogowej, obsługi ruchu
kołowego i ciągów pieszych oraz modernizacji i wykonania uzupełnień w zakresie infrastruktury
technicznej. Na obszarze występuje istotny problem alkoholizmu i przestępczości (obszar o
podwyższonym zagrożeniu występowania przestępstw i wykroczeń).
Pozostałe dwa obszary wyznaczone do rewitalizacji to obszary poprzemysłowe. Zgodnie z
Zasadami Przygotowania Lokalnego Programu Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju
Lokalnego w ramach RPO dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 obszary
poprzemysłowe mogą zostać zakwalifikowane jako obszary wsparcia bez konieczności spełniania
dodatkowych kryteriów.
Obszar II obejmuje teren pomiędzy ulicami: Krasawna, Browarek i Jana Oksińskiego.
Obszar III natomiast ulice: Adama Mickiewicza i część ulicy Wojska Polskiego. Granice
obszarów kształtują się następująco:
63
Ryc. 20: Obszary rewitalizacji II i III
Źródło: Opracowanie własne na podstawie mapy UM Sieradz
Obszar II to teren poprzemysłowy po byłej winiarni wymagający rehabilitacji istniejącej
zabudowy i elementów o lokalnych wartościach kulturowych, wskazany do przeobrażeń
funkcjonalno- użytkowych w kierunku nieuciążliwej działalności gospodarczej i usługowej.
Obszar III, czyli tereny poprzemysłowe położone pomiędzy ulicą Mickiewicza i torami
kolejowymi PKP, wymagające szybkich działań w zakresie remontów, modernizacji i przebudowy
infrastruktury technicznej.
Po konsultacjach społecznych i spotkaniach z Zespołem ds. Rewitalizacji Starego Miasta
do Lokalnego Programu Rewitalizacji dodane zostały dwa kolejne obszary poprzemysłowe. Są to
obszar IV i V położone w rejonie ulic: Jana Pawła II, Aleja Zwycięstwa, Kościuszki, Starowarcka,
Sienkiewicza i Kasztanowa.
Ryc. 21: Obszary rewitalizacji IV i V
64
Podobnie jak Obszary II i III kwalifikują się one jako obszary wsparcia bez konieczności
spełniania dodatkowych kryteriów. Obszar IV to teren zdegradowany po Zakładach Przemysłu
Spirytusowego „Polmos”, zlokalizowany w centrum miasta przy jednej z głównych ulic. Obszar V
to tereny byłych zakładów zielarskich Herbapol. Wymaga on istotnych przekształceń
funkcjonalno-użytkowych. Istniejący budynek produkcyjny wymaga przebudowy i adaptacji na
funkcje usługowe.
Ostateczny obszar objęty rewitalizacją w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Miasta
Sieradza, po uwzględnieniu dodatkowych dwóch terenów przedstawia poniższa mapa.
Ryc. 22: Obszar rewitalizacji wyznaczony po konsultacjach społecznych
65
7 Charakterystyka obecnej sytuacji na wyznaczonym obszarze
rewitalizacji
7.1 Sfera społeczna
Według danych otrzymanych z Urzędu Miasta w Sieradzu rewitalizowany obszar w
przyjmowanym do obliczeń roku 2008 zamieszkiwały 4 912 osoby, z czego 2 975 to osoby w
wieku produkcyjnym.
Dane pozyskane z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sieradzu dają obraz stanu
ubóstwa na rewitalizowanym obszarze, mierzonego skalą pomocy społecznej. W 2008 roku 296
mieszkańców obszaru skorzystało z zasiłków pomocy społecznej. Odnotowano 233 przypadki
udzielenia pomocy społecznej z powodu ubóstwa. W tym samym roku toczyło się 16 postępowań
eksmisyjnych przeciwko mieszkańcom rewitalizowanego obszaru.
Długotrwałe bezrobocie występuje, gdy osoba bezrobotna pozostaje bez pracy dłużej niż
12 miesięcy. Długotrwałe bezrobocie jest aktualnie najważniejszą kwestią społeczną w krajach
Unii Europejskiej. Z otrzymanych z Powiatowego Urzędu Pracy w Sieradzu danych wynika, że w
2008 roku rewitalizowany obszar zamieszkiwany był przez 223 osoby długotrwale bezrobotne.
52,5% długotrwale bezrobotnych to osoby z wykształceniem podstawowym.
Poziom bezpieczeństwa na rewitalizowanym obszarze, określony liczbą dokonanych
przestępstw, jest alarmująco niski. W 2008 roku na obszarze dokonano 183 przestępstw.
7.2 Sfera gospodarcza
Według danych otrzymanych z Urzędu Miasta w Sieradzu na rewitalizowanym obszarze w
2008 roku zarejestrowanych było 446 podmiotów gospodarczych. Największy z wyznaczonych
Obszar I obejmujący rejony ścisłego centrum, jest optymalną lokalizacją dla funkcji usługowych.
Możliwość utworzenia biur w zabytkowych kamienicach w śródmieściu stanowi atrakcyjną ofertę
dla dostawców usług wyższego rzędu (kancelarie prawne, konsulting).
66
Pozostałe obszary rewitalizacji to tereny, na których kiedyś funkcjonowały ważne dla
miasta zakłady przemysłowe. Na obszarze II działała winiarnia. Obszar IV to teren zdegradowany
po zakładach przemysłowych Polmos. Obszar V natomiast to tereny byłych zakładów Herbapol.
Wszystkie obszary wymagają dogłębnych przekształceń funkcjonalnych i przestrzennych. \
7.3 Sfera przestrzenna
Największy z wyznaczonych do rewitalizacji obszarów, oznaczony jako Obszar I,
obejmuje w swoich granicach najatrakcyjniejsze kulturowo i historycznie rejony Sieradza.
Projekty zaplanowane dla obszaru zakładają prowadzenie działań rewitalizacyjnych w obrębie
dwóch rejonów historycznych miasta:
1. Starego Miasta - obejmuje teren miasta lokacyjnego wyznaczonego przebiegiem nieistniejących
już murów i obwałowań wraz z najbliższym otoczeniem;
2. Wzgórza Zamkowego - miejsce lokalizacji dawnej warowni wraz z częścią podgrodzia i
przedpolem zamku.
Śródmiejski rynek zachował układ przestrzenny od czasów średniowiecza. Obecnie jego
zabudowę stanowią XIX- i XX-wieczne kamienice. Na obszarze znajduje się także gotycki kościół
farny pod wezwaniem Wszystkich Świętych.
8 Projekty realizowane w ramach Lokalnego Programu
Rewitalizacji Miasta Sieradza
W ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta planuje się realizację sześciu
projektów. Poniżej zestawione zostały wszystkie projekty planowane na rewitalizowanym
obszarze wraz z opisaniem stanu istniejącego, uzasadnieniem wyboru projektu oraz
przewidywanymi nakładami finansowymi. Projekty zweryfikowane zostały pod kątem
efektywności ekonomicznej, racjonalności społecznej i realności wykonania. Powstały w
odpowiedzi na ambitnie określone cele i oczekiwania co do przyszłych zmian.
67
8.1 Projekty planowane na obszarze I
Projekt 1.1
Nazwa projektu
Od elekcji królów Polski do epoki internetu – sieradzka starówka
historycznym i kulturowym dziedzictwem regionu
Podmioty zaangażowane Gmina Miasto Sieradz, Powiat Sieradzki, Parafia p.w. Wszystkich Świętych,
w realizację projektu
Zgromadzenie Sióstr Urszulanek, Miejski Dom Kultury, Muzeum Okręgowe w
Sieradzu
Miejsce inwestycji
Sieradz
Lata realizacji
2007-2013
Nakłady finansowe
41 890 tys. zł
Przedmiot projektu
68
Projekt ma charakter kompleksowy. Obejmuje szereg działań komplementarnych, zarówno o charakterze
inwestycyjnym, jak i tzw. „miękkich”, których realizacja przyczyni się do osiągnięcia celu głównego.
W ramach projektu zaplanowano:
1) Rewitalizację obiektów w obrębie „Traktu Królewskiego”:
renowację XIV-wiecznego kościoła farnego wraz z zagospodarowaniem przestrzeni wokół kościoła,
renowację kamienicy i adaptację części obiektu na potrzeby Centrum Informacji Kulturalnej,
przebudowę nawierzchni Rynku oraz budowę obiektów, urządzeń i elementów małej architektury
stanowiących wyposażenie placu,
przebudowę i rozbudowę budynków Muzeum Okręgowego,
renowację XIII – wiecznego zespołu klasztorno–podominikańskiego,
termomodernizację budynku Teatru Miejskiego.
2) Renowację części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz przygotowanie do
użytkowania socjalnego budynku mieszkalnego, będących własnością publiczną.
3) Utworzenie parku kulturowego w obrębie Wzgórza Zamkowego:
przeprowadzenie analizy badań archeologicznych,
odtworzenie na powierzchni odkrytych zarysów dawnego grodu,
odtworzenie fosy i zagospodarowanie przedpola zamku,
modernizację skansenu.
4) Zagospodarowanie przestrzeni publicznej:
nawiązanie, poprzez zagospodarowanie terenu, do historycznych bram wjazdowych i fragmentów
murów,
odtworzenie naturalnego koryta starorzecza rzeki Żegliny wraz z zagospodarowaniem rekreacyjnym oraz
budową ciągów pieszo-rowerowych,
przebudowę
i
rozbudowę
dróg
powiatowych
i przebudową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych,
i
gminnych
wraz
z
budową
przebudowę nawierzchni i wykonanie obiektów budowlanych związanych z jej wyposażeniem oraz
zagospodarowanie zielenią i elementami małej architektury.
5) Budowę i uzupełnienie systemu monitoringu.
6) Promocję kulturalno–turystyczną.
7) Działania prospołeczne skierowane do mieszkańców rewitalizowanego obszaru.
69
Opis stanu istniejącego/Uzasadnienie
Stare Miasto w Sieradzu jest najbardziej atrakcyjnym historycznie, kulturowo i turystycznie obszarem
miasta. Częścią Starego Sieradza jest Wzgórze Zamkowe otoczone fosą. Obok wzgórza zlokalizowany
jest skansen, w którym znajdują się budynki przeniesione z okolic Sieradza wraz z wyposażeniem.
Stan techniczny większości obiektów historycznych (w tym kamienic będących własnością miasta) oraz
infrastruktury drogowej w obrębie Starego Miasta jest zły.
Z uwagi na niskie walory estetyczne Starego Sieradza, brak obiektów handlowych i gastronomicznych,
trudno jest zachęcić turystów do odwiedzenia miasta. Degradacja zespołu staromiejskiego negatywnie
wpływa na poczucie tożsamości kulturowej i obniża możliwość promocji wewnętrznej i zewnętrznej.
Odnowiona najstarsza część Sieradza i jego bogate dziedzictwo kulturowe mogą stanowić przedmiot
zainteresowania turystów oraz inwestorów, przyczyniając się do rozwoju społeczno–gospodarczego tego
terenu. Odrestaurowany Rynek stanowić będzie centralny punkt życia kulturalnego. Obiekty
zlokalizowane na Starówce posiadają wolne zasoby lokalowe. Miejsca takie służyć będą rozwojowi
podmiotów gastronomicznych oraz innych podmiotów świadczących usługi okołoturystyczne.
Realizacja projektu zapobiegnie zdewastowaniu zabytkowych kamienic. Wpłynie również na poprawę
bezpieczeństwa i zmniejszenie patologii na rewitalizowanym obszarze.
Promocja połączona z kulturalną ofertą programową zainteresuje turystów, potencjalnych inwestorów
oraz spowodowuje rozwój bazy noclegowo–gastronomicznej. W konsekwencji oczekuje się spadku
bezrobocia i pobudzenia aktywności gospodarczej mieszkańców miasta.
70
Projekt 1.2
Nazwa projektu
Podmioty zaangażowane
realizację projektu
Miejsce inwestycji
Lata realizacji
Rewitalizacja kamienic prywatnych
w Właściciele kamienic
Sieradz
2007-2012
Przedmiot projektu
W ramach projektu planuje się:
1) Podjęcie działań modernizacyjnych kamienic mieszkalnych wraz z oficynami:
odnowienie głównych elementów konstrukcji budynku, w tym dachu, elewacji wraz ze stolarką
okienną i drzwiową, klatek schodowych i korytarzy oraz innych części wspólnych, wymiana instalacji
technicznych,
termomodernizację,
urządzenie dziedzińców i podwórek.
2) Renowację i modernizację kamienic i oficyn wraz ze zmianą sposobu ich użytkowania w celu
tworzenia nowych miejsc pracy, urządzenie wewnętrznych dziedzińców i podwórek
Uzasadnienie
Projekt ten stanowi uzupełnienie działań podejmowanych w ramach projektu 1.1 „Od elekcji królów
polski...”. Jego przeprowadzenie jest niezbędne dla pełnej rewitalizacji Starego Sieradza. Modernizacja
budynków wraz z przeprowadzeniem prac przewidzianych w projekcie 1.1. wpłynie na estetykę
rewitalizowanego obszaru, która jest istotnym elementem ładu przestrzennego. Realizacja projektu
pozwoli na uporządkowanie tkanki miejskiej i przywrócenie obiektom ich historycznego wyglądu,
poprawi warunki życia mieszkańców.
Wzrośnie też bezpieczeństwo mieszkańców oraz ekonomika użytkowania budynków (ocieplenie ścian,
wymiana okien). Przeprowadzenie remontu i renowacji kamienic znacząco poprawi warunki
prowadzenia działalności przez podmioty gospodarcze.
Projekt 1.3
Nazwa projektu
w realizację
projektu
Miejsce
inwestycji
Lata realizacji
Nakłady finansowe
Rewaloryzacja przestrzeni na osiedlu mieszkaniowym Polna-Północ
Gmina Miasto Sieradz, Sieradzka Spółdzielnia Mieszkaniowa, wspólnoty
mieszkaniowe
Sieradz
2012-2017
9 000 tys. zł.
Przedmiot projektu
−
−
−
−
−
−
−
−
wymianę zużytej nawierzchni chodników i ciągów komunikacyjnych,
rewaloryzację terenów zielonych (trawniki, nasadzenia drzew i krzewów),
wykonanie małej architektury (kwietniki, ławki, kosze na śmieci),
wykonanie infrastruktury sportowej i rekreacyjnej dla dzieci i młodzieży (boiska, place zabaw itp.)
wraz z oświetleniem,
modernizację dróg publicznych i wewnętrznych z rozbudową infrastruktury parkingowej z
wyznaczeniem tras rowerowych,
odtworzenie i kontynuację ciągu pieszego pomiędzy ulicami: Zajęczą i Wyzwolenia,
modernizację i uzupełnienie infrastruktury technicznej,
działania prospołeczne skierowane do mieszkańców.
Uzasadnienie
Realizacja projektu przyczyni się do poprawy stanu zagospodarowania terenów mieszkaniowych.
Poprawi się estetyka miejsca zamieszkania oraz zostaną zorganizowane miejsca codziennych spotkań.
Zwiększy się również bezpieczeństwo mieszkańców, m.in. dzięki usprawnieniu komunikacji oraz
remontom nawierzchni dróg i chodników.
8.2 Projekty planowane na obszarze II
Projekt 2.1
Nazwa projektu
Adaptacja obiektów byłej winiarni do pełnienia nowych funkcji
społeczno-gospodarczych
w Podmioty prywatne
Miejsce inwestycji
Lata realizacji
Sieradz
2009-2013
Przedmiot projektu
Przedmiotem projektu jest przystosowanie obiektów poprzemysłowych na terenie byłej winiarni do
pełnienia nowych funkcji związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i usługowej z
uwzględnieniem działań renowacyjnych w obiektach atrakcyjnych kulturowo.
Uzasadnienie
Realizacja projektu przyczyni się do powstania nowych podmiotów gospodarczych, co wiąże się z
powstaniem nowych miejsc pracy. Ochronie poddane zostaną obiekty historyczne znajdujące się na tym
terenie. Dzięki wykonaniu projektu zwiększy się atrakcyjność Sieradza dla inwestorów lokalnych i
zewnętrznych. Działania w ramach projektu mogą być istotnym impulsem rozwoju gospodarki lokalnej.
72
8.3 Projekty planowane na obszarze III
Projekt 3.1.
Nazwa projektu
Przystosowanie przestrzeni publicznej dla potrzeb małego i
średniego biznesu
w Miasto Sieradz, podmioty prywatne
Miejsce inwestycji
Lata realizacji
Sieradz
2009-2013
Przedmiot projektu
Przedmiotem projektu jest przystosowanie przestrzeni publicznej dla potrzeb małego i średniego
biznesu na terenach przemysłowych położonych w rejonie ul. Mickiewicza.
−
−
−
−
modernizację i rozbudowę dróg dojazdowych i chodników,
wykonanie prac niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania infrastruktury technicznej, w tym
rozbudowę infrastruktury oraz wymianę elementów sieci i przyłączy,
budowę parkingów,
działania podnoszące jakość przestrzeni ogólnodostępnych.
Uzasadnienie
Realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia dostępności komunikacyjnej terenów dla
dotychczasowych użytkowników oraz nowych podmiotów gospodarczych. Zwiększy się poziom
wyposażenia infrastrukturalnego. Efektem tych działań będzie powstanie nowych podmiotów
gospodarczych i rozwój już istniejących. W konsekwencji przewiduje się zwiększenie liczby miejsc
pracy.
8.4 Projekty planowane na obszarze IV i V
Projekt 4.1
Nazwa projektu
Miejsce inwestycji
Lata realizacji
Ożywienie gospodarcze byłych centrów przemysłu miasta- Polmos
i Herbapol
w Podmioty prywatne
Sieradz
2009-2013
Przedmiot projektu
73
Projekt dotyczy terenów poprzemysłowych po dwóch dużych zakładach produkcyjnych, które w
przeszłości miały istotne znaczenie dla gospodarki lokalnej. Obszar IV to teren zdegradowany po
zakładach przemysłowych Polmos, zlokalizowany w centrum miasta przy jednej z głównych ulic.
Obszar V to tereny byłych zakładów Herbapol. W ramach projektu przewiduje się nadanie nowej
funkcji społeczno – gospodarczej zdegradowanej przestrzeni poprzemysłowej, w tym adaptacje
budynków znajdujących się na obszarach, uporządkowanie terenów otaczających budynki. Opracowane
zostaną programy wsparcia i promocji dla podmiotów planujących inwestycje na obszarach.
Uzasadnienie
Obszary rewitalizacji IV i V historycznie zajmowały czołowe miejsce na gospodarczej mapie Sieradza.
Ożywienie funkcji społeczno - gospodarczej na obszarach istotnie wpłynie na rozwój miasta.
Potencjalni inwestorzy otrzymają tereny o optymalnej lokalizacji w strukturze przestrzennej Sieradza.
Pełne wyposażenie infrastrukturalne oraz programy wparcia instytucjonalnego mogą przyczynić się do
powstania wielu nowych miejsc pracy. W konsekwencji działania te będą odpowiedzią na istotne w
mieście problemy wykluczenia społecznego i ubóstwa.
9 Wskaźniki produktu i rezultatu dla projektów realizowanych
w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza
Wskaźniki produktu i rezultatu to instrumenty służące do corocznego monitorowania i
oceny wdrażania programów rewitalizacji. Przyjmuje się następujące wskaźniki produktu i
rezultatu.
Wskaźniki produktu:
• liczba projektów mających na celu poprawę atrakcyjności obszarów poprzez ich
rewitalizację [szt.],
• liczba zmodernizowanych budynków mieszkaniowych [szt],
• powierzchnia zmodernizowanych elewacji [m2],
• liczba zmodernizowanych obiektów sakralnych i kulturalnych [szt],
• długość zmodernizowanych ulic, chodników, sieci wodno-kanalizacyjnej [km],
• liczba nowych obiektów małej architektury [szt].
74
Wskaźniki rezultatu:
• powierzchnia zrekultywowana/odzyskana w wyniku realizacji wspartych projektów
[km2],
• powierzchnia obszarów objętych rewitalizacją [ha],
• liczba osób zamieszkałych na obszarach objętych rewitalizacją [os],
• poziom kosztów eksploatacyjnych zmodernizowanych budynków w stosunku do stanu
sprzed modernizacji [%],
• liczba osób objętych programami aktywizacji społecznej [os],
• liczba osób długotrwale bezrobotnych, które znalazły zatrudnienie w wyniku
zrealizowanych projektów rewitalizacyjnych [os].
10 Plan finansowania inwestycji realizowanych w ramach
Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Sieradza
10.1 Źródła finansowania projektów
Środki pochodzące z funduszy Unii Europejskiej są obecnie w Polsce głównym źródłem
finansowania rewitalizacji. Fundusze unijne na rewitalizację rozdzielne są w ramach 16
Regionalnych Programów Operacyjnych. Środki na rewitalizację pozyskać można również z
programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta
Sieradza
jest
niezbędnym
załącznikiem
do
wniosku
o
dofinansowanie
działań
rewitalizacyjnych ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego rozdzielanych
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 20072013. Maksymalny poziom dofinansowania projektów ze środków unijnych wynosić może
85% kosztów kwalifikowanych projektu. Dla projektów objętych pomocą publiczną
dofinansowanie wynieść może 50% kosztów. Pozostała część kosztów działania stanowi tzw.
wkład własny, który w zależności od rodzaju projektów (realizowanych w ramach LPR) oraz
potencjalnego beneficjenta pokryty może być z:
75
• budżetu miasta Sieradza,
• środków prywatnych,
• środków organizacji działających w mieście, np. wspólnot wyznaniowych,
• środków Wspólnot Mieszkaniowych,
• budżety Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej,
• funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
• kredytów komercyjnych
Dla większości projektów planowanych w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji
Miasta Sieradza w latach 2007-2013 nakłady finansowe oszacowane zostaną dopiero po
określeniu przez inwestorów dokładnych kosztów zadań inwestycyjnych przewidzianych w
ramach poszczególnych projektów. Na chwilę obecną szczegółowe koszty określone zostały
dla dwóch projektów. Poniższa tabela prezentuje planowane nakłady finansowe dla projektów
1.1 i 1.3.
Ryc. 23: Finansowanie projektów przewidzianych w ramach LPR Miasta Sieradza
Projekt
Nakłady finansowe ogółem (PLN)
Wkład własny (PLN)
1.1
41 890 000,00
12 567,00
1.3
9 000 000,00
1 800,00
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Miasta w Sieradzu
Kolejność realizacji zadań inwestycyjnych uzależniona jest przede wszystkim od
pilności potrzeb przez nie zaspokajanych. W pierwszej kolejności realizowane będą zadania,
które odpowiadają na najważniejsze problemy społeczne. Pierwszeństwem objęte są również
te zadania, które znajdują się w najbardziej zaawansowanym stadium opracowania
dokumentacji.
76
10.2 Analiza ekonomiczna
Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej w Sieradzu z dnia 22 maja 2009 roku przychody
budżetu miasta na rok 2009 wynieść mają 20 359 932 zł. Rozchody planowane są natomiast
na 2 018 900 zł. Po analizie projektu uchwały budżetowej na 2009 rok oraz prognozy kwoty
długu Miasta Sieradza na koniec roku budżetowego 2009 oraz na lata następne Regionalna
Izba Obrachunkowa w Łodzi ustaliła, że prognozowana dochody budżetu wynoszą
103 401 089,66 zł, a wydatki 108 654 025,66 zł. Różnica między dochodami i wydatkami
budżetowymi, czyli deficyt budżetowy wynosi 5 252 936 zł. Deficyt pokryty zostanie z
zaciągniętej pożyczki i kredytu, ze sprzedaży obligacji oraz z tytułu innych rozliczeń
krajowych.9 Możliwość sfinansowania deficytu przedstawionego przez miasto została
pozytywnie zaopiniowana przez RIO w Łodzi. Prognozowana kwota zobowiązań
długoterminowych na koniec roku 2009 wynosi 35 732 713 zł. co stanowi 34,56%
planowanych dochodów budżetu. Na mocy regulacji prawnych wynikających z ustawy o
finansach publicznych łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku
budżetowego nie może przekroczyć 60% wykonanych dochodów ogółem10.
W wyniku analizy budżetu sytuację finansową i ekonomiczną Miasta Sieradza ocenić
należy jako dobrą.
11 System wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji
Sprawny system wdrożenia Lokalnego Programu Rewitalizacji jest koniecznym
warunkiem skutecznej realizacji przedsięwzięcia rewitalizacji w mieście. Rolę koordynatora
odpowiedzialnego za wdrażanie programu w Sieradzu pełnił będzie Zespół ds. Rewitalizacji
Starego Miasta. Do obowiązków zespołu należeć będzie realizacja następujących zadań:
• przeprowadzanie konsultacji społecznych,
• współpraca z samorządem powiatowym i wojewódzkim,
9
Uchwała Nr XXXII/278/2009 Rady Miejskiej w Sieradzu z dnia 22 maja 2009 roku w sprawie: zmian w
budżecie miasta Sieradz na rok 2009 (podział wolnych środków za 2008)
10
Uchwała Nr IV/162/2008 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 10 grudnia
2008 roku
77
• monitorowanie realizacji projektów, weryfikowanie założeń LPR i jego
aktualizacje na podstawie gromadzonych danych,
• ocena przeprowadzonych działań,
• prowadzenie działań informacyjnych i publikacja informacji na temat realizacji
Lokalnego Programu Rewitalizacji,
• zgodna z wymogami funduszy strukturalnych archiwizacja dokumentacji.
Osobą do kontaktu w sprawie koordynacji prac na LPR jest Pan Tomasz Bekalarek
(tel. 043-826-61-35). Jednostką/ komórką odpowiedzialną za koordynację wdrożenia oraz
realizację programu jest Zastępca Prezydenta Miasta Sieradza Cezary Szydło (tel. 043-82661-59). Odpowiedzialność za realizację zadań inwestycyjnych spoczywa na członkach
Zespołu ds. Rewitalizacji Starego Miasta (tel. 043-826-61-35) i Wydziału Infrastruktury
Komunalnej i Inwestycji - Referat Inwestycji (tel. 043-826-61-37, 043-826-61-51)11.
11.1 Sposoby monitorowania realizacji i oceny programu
Monitorowanie jest procesem systematycznego zbierania i analizowania danych
ilościowych i jakościowych dotyczących realizowanych projektów. Proces monitorowania ma
na celu zapewnienie prawidłowego przebiegu realizacji projektów poprzez wczesne
wykrywanie ewentualnych nieprawidłowości. Wyróżnia się dwa rodzaje monitoringu:
rzeczowy i finansowy. Monitoring rzeczowy ma na celu informowanie o postępach wdrażania
programu rewitalizacji oraz zapewnienie osiągnięcia celów strategicznych i cząstkowych
programu. Monitoring finansowy polega na gromadzeniu i analizie informacji na temat
finansowych aspektów programu. Zadaniem monitoringu finansowego jest zagwarantowanie
pełnej absorpcji przeznaczonych środków.
Systematyczne monitorowanie realizacji projektu jest obowiązkiem beneficjenta
korzystającego z dofinansowania ze środków unijnych. Ponadto beneficjent zobligowany jest
do przedstawiania Instytucji Zarządzającej informacji dotyczących postępu realizacji
projektu. Informacja taka w formie raportu przedkładana musi być minimum raz w roku.
11
Odpowiedzialność przypisana jest do konkretnych stanowisk. Wszelkie zmiany personalne są dopuszczalne i
zależą od decyzji Urzędu Miasta w Sieradzu.
78
Wszystkie projekty realizowane w ramach LPR objęte są jednolitą procedurą kontroli.
Podmiotem odpowiedzialnym za kontrolę projektów jest Zastępca Prezydenta Miasta
Sieradza Cezary Szydło. Do obowiązków Zespołu należy przygotowanie raz w roku
sprawozdania, które przedstawiane jest
Radzie Miasta. Sprawozdanie obejmować ma
następujące zagadnienia:
• rzeczowy i finansowy postęp prac w stosunku do założonego planu działania,
• zagrożenia realizacji projektu,
• nowe wnioski, projekty oraz inne postulaty społeczności lokalnej,
• aktualizacja planów działania,
• ewentualne korekty granic obszarów rewitalizacji,
• działania promocyjne i informacyjne (informacje na stronach internetowych,
ogłoszenia zamieszczane w prasie, spoty telewizyjne, spotkania na zebraniach
zarządów osiedli, oznakowania promocyjne).
Materiałem źródłowym do sporządzenia sprawozdania z realizacji LPR będą roczne
raporty monitoringowe z realizacji Programu Rewitalizacji. Obowiązek oceny pracy oraz
sprawozdania z minionego roku będzie należał do Rady Miejskiej w Sieradzu. Wykonanie
oceny Programu Rewitalizacji zarówno na etapie oceny okresowej, jak i oceny po
zakończeniu projektu zakłada wykorzystanie metodyki oceny planowanych działań w trzech
aspektach: społecznym, ekonomicznym i środowiskowym. Proponuje się
ewaluację
Programu według następujących kryteriów ogólnych:
• ocena społecznego oddziaływania - poprawa standardu życia mieszkańców (warunki
zamieszkania i obsługi) poprawa sytuacji materialnej mieszkańców, zmiana wizerunku
miasta, redukcja patologii społecznych, poprawa bezpieczeństwa publicznego,
• ocena
ekonomicznego
oddziaływania:
inicjowanie
nowych
działalności
gospodarczych,
• wzrost stopnia zainwestowania terenów, wzrost liczby miejsc pracy, tworzenie nowej
oferty usług turystycznych,
• ocena środowiskowego oddziaływania ujmowana w kontekście przywrócenia i/lub
zmiany dotychczasowych form zagospodarowania terenu, tworzenia stref zieleni
urządzonej, rekultywacji obszarów zdegradowanych.
79
Celem ewaluacji jest określenie faktycznych efektów zrealizowanych projektów w
ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji. Ocena dotyczyć powinna w szczególności
kryterium:
• skuteczności - ustalenie czy cele Programu, określone na etapie programowania,
zostały osiągnięte,
• efektywności - porównanie zasobów finansowych zaangażowanych przy realizacji
Programu z rzeczywistymi osiągnięciami Programu na poziomie produktu, rezultatu
lub oddziaływania,
• użyteczności - ocena faktycznych efektów Programu na poziomie produktu, rezultatu i
oddziaływania w nawiązaniu do wcześniej zdefiniowanych w Programie Rewitalizacji
potrzeb i problemów.
11.2 Sposoby komunikacji społecznej
Rewitalizacja jest działaniem, które łączyć ma interesy różnych podmiotów i należy
tym samym do przedsięwzięć, dla których komunikacja jest aspektem decydującym.
Podmioty zaangażowane w proces rewitalizacji, wśród których wymienić należy przede
wszystkim: mieszkańców miasta, władzę lokalną, przedsiębiorców, specjalistów z wielu
dziedzin, zmierzają do osiągnięcia własnych, jasno określonych celów. Każdy z podmiotów
postrzega rewitalizację przez pryzmat własnej specjalizacji zawodowej, doświadczeń i
wykształcenia. Umiejętność rozróżnienia sprzecznych interesów i specyfiki postrzegania
rewitalizacji jest warunkiem niezbędnym dla zapewnienia sprawnego procesu komunikacji.
Szczególnie istotna dla rewitalizacji jest komunikacja z lokalną społecznością. Umożliwia ona
systematyczną wymianę informacji oraz zachęca do zaangażowania społecznego w proces
rewitalizacji.
W procesie komunikacji społecznej przekazuje się jeden z najważniejszych zasobów
w gospodarce opartej na wiedzy jakim jest informacja. Zadaniem informacji w procesie
komunikacji społecznej jest:
• wyjaśnić zagadnienie rewitalizacji i potrzebę realizacji Programu,
• wyjaśnić mieszkańcom korzyści płynące z procesu rewitalizacji,
80
• uświadomić
i
odpowiednio
przygotować
na
możliwość
wystąpienia
czasowych, niekorzystnych i uciążliwych dla mieszkańców zjawisk,
• przekazywać aktualne informacje z bieżącej realizacji Programu,
• zachęcić do zgłaszania przez mieszkańców uwag i propozycji zmian w
Programie.
Komunikacja społeczna w ramach Programu Rewitalizacji Sieradza prowadzona
będzie w sposób bezpośredni i pośredni. Do działań z grupy bezpośrednich zalicza się:
• spotkania zaangażowanych w rewitalizację partnerów, konsultacje, warsztaty,
• spotkania prezydenta z mieszkańcami w czasie przyjęć interesantów i na
otwartych spotkaniach poza Urzędem Miasta,
• spotkania urzędników pracujących przy LPR z mieszkańcami miasta,
• kontakt telefoniczny i drogą elektroniczną.
Pośrednie sposoby komunikacji społecznej to:
• publikacje,
• ulotki, biuletyny, informatory,
• kontakty z dziennikarzami prasowymi, radiowymi i telewizyjnymi (informacje
prasowa, konferencje, wywiady),
• strona internetowa (zakładka na stronie internetowej dotycząca rewitalizacji,
zamieszczanie odpowiednich informacji w dziale aktualności na stronie
głównej miasta).
Pozyskaniu partnerów dla realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta
Sieradza służyć będzie promocja Programu na terenie miasta. Lokalny Program Rewitalizacji
będzie udostępniony również w formie elektronicznej na stronie Biuletynu Informacji
Publicznej.
81
11.3 Sposoby inicjowania współpracy między sektorem publicznym,
prywatnym i organizacjami pozarządowymi
Ścisła współpraca wszystkich podmiotów zaangażowanych w proces rewitalizacji jest
jednym z niezbędnych warunków powodzenia przedsięwzięcia odnowy miejskiej. Do
podmiotów tych zalicza się:
• wydziały i jednostki organizacyjne Urzędu Miasta,
• podmioty gospodarcze,
• organizacje społeczne,
• mieszkańców miasta.
Zasadniczym celem komunikacji społecznej jest partycypacja społeczności lokalnej w
procesie rewitalizacji. Komunikacja społeczna ma celu:
• wyjaśnienie mieszkańcom korzyści płynących z procesu rewitalizacji,
• dostęp zaangażowanych w rewitalizację podmiotów do informacji na temat celów i
problemów rewitalizacji,
• zachęcenie do wyrażania własnych opinii i przedstawiania własnych propozycji
projektów,
• informowanie o postępach we wdrażania Programu – mieszkańcy będą mieli
możliwość uzyskania informacji o aktualnym etapie prac związanych z rewitalizacją
oraz wglądu w dokumentację (raporty monitoringowe, raporty ewaluacyjne).
W związku z tym konieczne jest systematyczne przekazywanie informacji o
podejmowanych działaniach i osiąganych rezultatach. Podjęta będzie współpraca z mediami
lokalnymi, które informować będą o wdrażanych projektach przynajmniej raz w roku.
Program Rewitalizacji będzie dostępny dla wszystkich zainteresowanych w formie
elektronicznej na stronie Biuletynu Informacji Publicznej. Z dokumentem w formie publikacji
będzie można zapoznać się również w Punkcie Informacyjnym w Urzędzie Miasta Sieradza.
Aktualne informacje dotyczące przebiegu prac związanych z wdrażaniem Programu będą
publikowane na stronie internetowej: www.sieradz.eu oraz w prasie lokalnej. Podmioty
zainteresowane informacją o LPR będą mogły również kontaktować się bezpośrednio z
członkami Zespołu ds. Funduszy Unijnych, Zespołu ds. Rewitalizacji oraz zespołów
branżowych powoływanych do realizacji poszczególnych projektów.
82
11.4 Promocja
Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem programowym przygotowanym,
wdrażanym i monitorowanym przy znaczącym współudziale społeczności lokalnej. Za
właściwe informowanie i promocję Programu Rewitalizacji odpowiedzialny będzie Prezydent
Miasta Sieradza. W ramach Programu Rewitalizacji przewiduje się podjęcie następujących
działań z zakresu public relations:
• poinformowanie społeczności lokalnej o podjęciu uchwały przyjmującej Lokalny
Program Rewitalizacji dla Miasta Sieradza,
• poinformowanie społeczności lokalnej o obszarach podlegających rewitalizacji w
ramach Programu,
• poinformowanie
społeczności
lokalnej
o
celach,
działaniach
i
projektach
przewidzianych do realizacji,
• promowanie przyjętych rozwiązań dla wybranych obszarów i nowego wizerunku
miasta.
Informacja o ostatecznym wykazie zadań zawartych w Programie, w tym harmonogram ich
realizacji, przekazywana będzie poprzez:
• publikacje Programu, jego oceny, korekty i analizy, na stronach internetowych, w
Biuletynie Informacji Publicznej oraz w prasie lokalnej,
• publiczne prezentacje Programu przy okazji różnorodnych spotkań ze społecznością
lokalną.
Oprócz Prezydenta Miasta Sieradza, jako głównego podmiotu odpowiedzialnego za
prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych związanych z Programem Rewitalizacji,
działania tego typu będą prowadzić wszystkie inne podmioty zaangażowane w poszczególne
projekty składające się na treść Programu. Przewiduje się, że na zakończenie okresu
planowania zorganizowane zostanie spotkanie z udziałem reprezentatywnej grupy lokalnych
liderów, na której zaprezentowane zostaną doświadczenia uzyskane w trakcie wdrażania
Programu. Wypracowane wnioski stanowić będą podstawę do aktualizacji Programu.
83
Podsumowanie
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sieradza powstał w odpowiedzi na ciągłe
procesy przemian społeczno-gospodarczych i przestrzennych zachodzące w mieście oraz
zidentyfikowane problemy. Opracowanie jest aktualizacją dokumentu sporządzonego dla
miasta w 2007 roku. Aktualizacja wymuszona została przez nowe uwarunkowania prawne
oraz zmiany warunków gospodarczych i przestrzennych. Najistotniejszą zmianą w stosunku
do poprzedniego LPR jest modyfikacja obszaru objętego wsparciem. Zmiana wymuszona
została przez nowe wytyczne w zakresie programowania rewitalizacji finansowanej w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Na
podstawie szczegółowych analiz wyznaczono pięć obszarów rewitalizacji. Dwa z nich
wprowadzone zostały do LPR w wyniku konsultacji społecznych, uwag i wniosków
podmiotów zaangażowanych w działania rewitalizacyjne. Główny rewitalizowany obszar to
rejon ścisłego centrum Sieradza, obejmujący historyczną starówkę. Pozostałe wyznaczone
tereny to obszary poprzemysłowe. Dla każdego z pięciu obszarów zaplanowane zostały
projekty obejmujące działania mające na celu wyprowadzenie obszaru ze stanu kryzysowego
poprzez implantacje nowej funkcji. Projekty zweryfikowane zostały pod kątem efektywności
ekonomicznej, racjonalności społecznej i realności wykonania. Powstały w odpowiedzi na
ambitnie określone cele i oczekiwania co do przyszłych zmian. Skuteczność i osiągnięcie
wymaganego poziomu zamierzonych działań zapewnia szczegółowo określony system
monitoringu i kontroli.
84
Spis rycin
Ryc. 1: Położenie Sieradza w kraju i regionie ......................................................................... 10
Ryc. 2: Liczba ludności Sieradza w latach 2005-2008 ............................................................ 13
Ryc. 3: Bezrobotni zarejestrowani w Sieradzu w latach 2005-2008 ........................................ 14
Ryc. 4: Stopa bezrobocia w Sieradzu w latach 2005-2008 ...................................................... 14
Ryc. 5: Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Sieradzu w latach 2005-2008
.................................................................................................................................................. 19
Ryc. 6: Struktura działalności gospodarczej w Sieradzu wg sekcji PKD ................................ 21
Ryc. 7: Sieradzkie rondo, na którym spotykają się trzy drogi krajowe: nr 12, 14 i 83 ............ 27
Ryc. 8: Kościół farny p.w. Wszystkich Świętych w Sieradzu ................................................. 31
Ryc. 9: Podominikański zespół klasztorny .............................................................................. 31
Ryc. 10: Teatr Miejski w Sieradzu ........................................................................................... 33
Ryc. 11: Staropolski dworek w Sieradzu ................................................................................. 34
Ryc. 12: Liczba ankietowanych (według wieku) ..................................................................... 53
Ryc. 13: Liczba ankietowanych (według wykształcenia) ........................................................ 53
Ryc. 14: Liczba ankietowanych (według okresu zamieszkania w Sieradzu) ........................... 54
Ryc. 15: Oceny projektów zaplanowanych w ramach rewitalizacji w Sieradzu...................... 55
Ryc. 16: Działania rewitalizacyjne zmierzające do rozwoju Sieradza..................................... 56
Ryc. 17: Obszar rewitalizacji przed konsultacjami społecznymi ............................................. 59
Ryc. 18: Obszar rewitalizacji I ................................................................................................. 62
Ryc. 19: Wyniki obliczeń wskaźników dla kryteriów klasyfikacji obszaru rewitalizowanego62
Ryc. 20: Obszary rewitalizacji II i III ...................................................................................... 64
85
Ryc. 21: Obszary rewitalizacji IV i V ...................................................................................... 64
Ryc. 22: Obszar rewitalizacji wyznaczony po konsultacjach społecznych.............................. 65
Ryc. 23: Finansowanie projektów przewidzianych w ramach LPR Miasta Sieradza .............. 76
Załączniki
Załącznik 1 : Ankieta
86
ANKIETA
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sieradza na lata 2009-2013
Szanowni Państwo,
Władze Miasta podjęły prace nad aktualizacją „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta
Sieradza na lata 2009-2013”.
Zgodnie z definicją - rewitalizacja to proces przemian przestrzennych, społecznych
i ekonomicznych w zdegradowanych dzielnicach miast, przyczyniający się do poprawy
jakości życia mieszkańców, stanu środowiska naturalnego i kulturalnego, przywrócenia ładu
przestrzennego oraz do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych.
Granica wyznaczonego do rewitalizacji obszaru przebiega następująco:
Rysunek 1 Obszar rewitalizacji
87
Obszar rewitalizacji obejmuje następujące ulice/tereny:
ul.Dominikańska
ul.Targowa
ul.Wschodnia
ul.Grodzka
ul.Wodna
ul.Kolegiacka
ul.Wyzwolenia
ul.Wąska
ul.Kościuszki
ul.Pogorzelskiego
ul.Warszawska
ul.Krótka
ul.23-go stycznia
ul.Warcka
ul.Ogrodowa
ul.Polna
ul.Toruńska
ul.Podrzecze
ul.Żabia
ul.Szewska
ul.Podwale
ul.Zamkowa
ul.Sukiennicza
ul.Podzamcze
ul.Stawowa
ul.Rzeczna
ul.Rybna
ul.Rynek Praski
ul.Rynek
ul.Rycerska
ul.Zajęcza
Na obszarze objętym rewitalizacją, przeprowadzono analizę, która wskazała ulice
kwalifikujące się do przeprowadzenia inwestycji rewitalizacyjnych tkanki mieszkaniowej (np.
odnowa elewacji, remont części wspólnych: klatek schodowych, instalacji technicznych).
Ulice kwalifikujące się do przeprowadzenia inwestycji w tkankę mieszkaniową
ul.Polna
ul.Żabia
ul.23-go stycznia
ul.Rycerska
ul.Targowa
ul.Zamkowa
ul.Zajęcza
ul.Wschodnia
ul.Wyzwolenia
ul.Podrzecze
ul.Rzeczna
ul.Podzamcze
88
Poznanie Państwa opinii na temat rewitalizacji tego obszaru pozwoli na opracowanie
programu możliwie bliskiego oczekiwaniom mieszkańców Miasta Sieradza. Dlatego też
zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na kilka pytań,
zamieszczonych na następnych stronach. Ankieta jest anonimowa, powstała wyłącznie
w celu wsparcia prac nad Lokalnym Programem Rewitalizacji. Z góry dziękujemy za
dokładne i szczere odpowiedzi.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jak oceniają Państwo projekty (zaproponowane poniżej) realizowane w ramach rewitalizacji
obszarów w Sieradzu (prosimy dokonać oceny w skali 1-10, przy założeniu, że 10 to
najwyższa ocena).
Lp.
Projekt
Opis działań
Obszar I
Projekt ma charakter kompleksowy. Obejmuje szereg działań
komplementarnych, zarówno o charakterze inwestycyjnym, jak i tzw.
„miękkich”, których realizacja przyczyni się do osiągnięcia celu głównego.
W ramach projektu zaplanowano:
1) Rewitalizację obiektów w obrębie „Traktu Królewskiego”:
Od elekcji
królów Polski
do epoki
internetu –
1.
sieradzka
starówka
historycznym i
kulturowym
dziedzictwem
regionu
renowację XIV-wiecznego kościoła farnego wraz z zagospodarowaniem
przestrzeni wokół kościoła
renowację kamienicy i adaptację części na potrzeby Centrum Informacji
Kulturalnej
przebudowę nawierzchni Rynku oraz budowę obiektów, urządzeń i
elementów małej architektury stanowiących wyposażenie placu
przebudowę i rozbudowę budynków Muzeum Okręgowego
renowację XIII – wiecznego zespołu klasztorno–podominikańskiego,
termomodernizację budynku Teatru Miejskiego
2) Renowację części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych
oraz przygotowanie do użytkowania socjalnego budynku mieszkalnego,
będących własnością publiczną
3) Utworzenie parku kulturowego w obrębie Wzgórza Zamkowego:
przeprowadzenie analizy badań archeologicznych
89
Ocena (w
skali 1-10)
odtworzenie na powierzchni odkrytych zarysów dawnego grodu
odtworzenie fosy i zagospodarowanie przedpola zamku
modernizację skansenu
4) Zagospodarowanie przestrzeni publicznej:
nawiązanie, poprzez zagospodarowanie terenu, do historycznych bram
wjazdowych i fragmentów murów
odtworzenie naturalnego koryta starorzecza rzeki Żegliny wraz z
zagospodarowaniem rekreacyjnym oraz budową ciągów pieszorowerowych
przebudowę i rozbudowę dróg powiatowych i gminnych wraz z budową
i przebudową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
przebudowę nawierzchni i wykonanie obiektów budowlanych związanych
z jej wyposażeniem oraz zagospodarowanie zielenią i elementami małej
architektury
5) Budowę i uzupełnienie systemu monitoringu
6) Promocję kulturalno–turystyczną
7) Działania prospołeczne skierowane do mieszkańców rewitalizowanego
obszaru.
1) Podjęcie działań modernizacyjnych kamienic mieszkalnych wraz z
oficynami:
Rewitalizacja
2.
kamienic
prywatnych
odnowienie głównych elementów konstrukcji budynku, w tym dachu,
elewacji wraz ze stolarką
okienną i drzwiową, klatek schodowych i korytarzy oraz innych części
wspólnych, wymiana instalacji technicznych,
termomodernizację
urządzenie dziedzińców i podwórek.
2) Renowację i modernizację kamienic i oficyn wraz ze zmianą sposobu
ich użytkowania w celu tworzenia nowych miejsc pracy, urządzenie
wewnętrznych dziedzińców i podwórek
Rewaloryzacja
przestrzeni na
3.
osiedlu
mieszkaniowym
Polna-Północ
−
−
−
−
−
wymianę zużytej nawierzchni chodników i ciągów komunikacyjnych,
rewaloryzację terenów zielonych (trawniki, nasadzenia drzew i
krzewów),
wykonanie małej architektury (kwietniki, ławki, kosze na śmieci),
wykonanie infrastruktury sportowej i rekreacyjnej dla dzieci i młodzieży
(boiska, place zabaw itp.) wraz z oświetleniem,
modernizację dróg publicznych i wewnętrznych z rozbudową
infrastruktury parkingowej z wyznaczeniem tras rowerowych,
90
−
−
−
odtworzenie i kontynuację ciągu pieszego pomiędzy ulicami Zajęczą i
Wyzwolenia,
modernizację i uzupełnienie infrastruktury technicznej,
działania prospołeczne skierowane do mieszkańców.
Obszar II
1.
Adaptacja
obiektów do
pełnienia
nowych funkcji
społecznogospodarczych
Przedmiotem projektu jest podjęcie prac służących adaptacji obiektów
poprzemysłowych na terenie byłej winiarni do pełnienia nowych funkcji
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i usługowej
z
uwzględnieniem działań renowacyjnych w obiektach o lokalnych
wartościach kulturowych
Obszar III
1.
Przystosowanie
przestrzeni
publicznej dla
potrzeb małego i
średniego
biznesu
Przedmiotem projektu jest przystosowanie przestrzeni publicznej
dla potrzeb małego i średniego biznesu na terenach
przemysłowych położonych w rejonie ul. Mickiewicza.
−
−
−
−
modernizację i rozbudowę dróg dojazdowych i chodników,
wykonanie prac niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania
infrastruktury technicznej, w tym rozbudowę infrastruktury oraz
wymianę elementów sieci i przyłączy,
budowę parkingów,
działania podnoszące jakość przestrzeni ogólnodostępnych.
1. Czy Pana/i zdaniem działania rewitalizacyjne zmierzające do rozwoju Sieradza (proszę zaznaczyć
max. 4 odpowiedzi):
q) zwiększą liczbę miejsc pracy
r)
zwiększą atrakcyjność miasta dla mieszkańców, turystów, inwestorów
s) pozytywnie wpłyną na rozwój miasta
t)
polepszą ofertę edukacyjną dla młodzieży
u) stworzą nowe możliwości spędzania wolnego czasu
v) przyczynią się do wzrostu bezpieczeństwa w mieście
w) przyczynią się do rozwoju kultury w mieście
x) stworzą warunki do rozwoju fizycznego mieszkańców
y) nie zwiększą liczby miejsc pracy
91
z) nie podniosą atrakcyjności miasta dla mieszkańców, turystów, inwestorów
aa) nie wpłyną na rozwój miasta
bb) nie przyczynią się do wzrostu bezpieczeństwa w mieście
cc) nie będą miały wpływu na poziom edukacji
dd) nie stworzą nowych możliwości spędzania wolnego czasu
ee) nie przyczynią się do rozwoju kultury w mieście
ff) nie przyczynią się do rozwoju fizycznego mieszkańców
2. Jeśli ma Pan/i swoje propozycje działań na wskazanym obszarze, proszę je opisać poniżej
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
METRYCZKA
Płeć: a) mężczyzna b) kobieta
Wiek: a) do 19 lat b) 20-25 lat c) 26-36 lat d) 37-50 lat e) 51-60 lat f) powyżej 60 lat
Wykształcenie: a) podstawowe b) zawodowe c) średnie d) wyższe
Mieszkam w Sieradzu: a) do 1 roku, b) do 3 lat, c) do 5 lat d) dłużej niż 5 lat
92

11. Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Sieradza na lata 2009

Transkrypt

Podobne dokumenty

rolety - Sieradzka TV Media

regulamin i konkursu wiedzy o sieradzu pt. „nasza historia”

Małe czy duże przyda się naturze - Miasto Sieradz

Krzysztof Skalski (ur. 1943)- architekt (PK, 1966) i urbanista

Wyjaśnienie dotyczące wątpliwości obszaru zdegradowanego i