Rynek żywności ekologicznej w Turcji

Rynek żywności ekologicznej w
Turcji
2015-10-05 14:04:10
2
Liczbę tureckich gospodarstw ekologicznych szacuje się na około 35 tysięcy, podczas gdy 10 lat temu – w 1994 r.
liczba tych gospodarstw wynosiła zaledwie 1705. Turekcie gospodarstwa wytwarzają obecnie ponad 200
rodzajów produtów ekologicznych. Produkty te klasyfikowane są w kategoriach: suszone owoce, orzechy,
przyprawy i zioła, świeże i przetworzone warzywa oraz owoce, soczewica, zboża, rośliny przemysłowe, ziarna.
Charakterystyka rynku żywności ekologicznej w Turcji
Początki rolnictwa ekologicznego w Turcji sięgają lat 80-tych, kiedy rozpoczęto nadawanie etykiety zielonej
żywności na skutek zapotrzebowania na zdrowe produkty z Unii Europejskiej. W 1999 r. odbyło się w Turcji
pierwsze międzynarodowe sympozjum dotyczące rolnictwa ekologicznego zorganizowane przez Ministerstwo
Rolnictwa i Uniwersytet Egejski. W 2003 r. w Minsiterswie Rolnictwa powstał departament ds. produktów
ekologicznych.
Obszar rolnictwa ekologicznego w Turcji liczy około 524 tysiące hektarów, z czego 76.4% stanowi uprawa
przemienna roślin, 16.5% stałe uprawy roślin, a 4.7% to łąki i pastwiska dla zwierząt. Uprawa zbóż w sposób
ekologiczny zajmuje najwięcej obszaru rolnego – 198 tysięcy hektarów, uprawy na pasze dla zwierząt – 174
tysiące hektarów a uprawy roślin niejadalnych do wykorzystania w przemyśle – 14 tysięcy hektarów. Z upraw
roślinnych jadalnych najwięcej miejsca zajmują uprawy oliwek – 36 tysięcy hektarów, orzechów – 19 tysięcy
hektarów oraz brzoskwiń – 5 tysięcy hektarów.
Liczbę tureckich gospodarstw ekologicznych szacuje się na około 35 tysięcy, podczas gdy 10 lat temu – w 1994 r.
liczba tych gospodarstw wynosiła zaledwie 1705. Turekcie gospodarstwa wytwarzają obecnie ponad 200
rodzajów produtów ekologicznych. Produkty te klasyfikowane są w kategoriach: suszone owoce, orzechy,
przyprawy i zioła, świeże i przetworzone warzywa oraz owoce, soczewica, zboża, rośliny przemysłowe, ziarna.
Opłacalność produkcji ekologicznej Ministerstwo Rolnictwa w Turcji szacuje na co najmniej 30% do 50% zysku w
stosunku do zainwestowanych kosztów.
Rynek żywności ekologicznej
Popyt na żywność ekologiczną w Turcji wynosi zaledwie około 15% całej produkcji, zaś 75% artykułów rolnictwa
ekologicznego jest eksportowanych, głównie do krajów UE. Główne jadalne rośliny ekologiczne konsumowane w
Turcji to: zboża, jabłka, winogrona, pomidory, kukurydza i oliwki. Produkty żywnościowe, na które występuje
największy popyt to: mleko, jaja, suszone morele, soki z jabłek, suszone pomidory i figi. Mięso z hodowli
ekologicznych oraz żywność przetworzona nie są szczególnie popularne. Główne produkty wytwarzane w celach
eksportowych to suszone owoce i orzechy, zioła oraz soki owocowe.
Konsumenci żywności ekologicznej w Turcji to grupa ludzi o ugruntowanych preferencjach żywnościowych, która
kupuje produkty ekologiczne od kilku lat. Przeciętna kwota miesięczna wydawana na produkty ekologiczne przez
tę grupę konsumentów to 400 lirów czyli około 600 PLN miesięcznie. Konsumenci żywności ekologicznej
zaopatrują się głównie na bazarach oraz w supermarketach. Sprzedaż internetowa jest niewielka. Informacja
medialna jest głównym źródłem wiedzy o żywności ekologicznej dla Turków.
Kanały dystrybucji
Produkcja żywności ekologicznej to głównie drobne gospodarstwa rolne. Głowne kanały dystrybucji to sieci
supermarketów (60%), otwarte bazary w dużych miastach (25%), handel paszą pomiędzy gospodarstwami
ekologicznymi (6%), specjalistyczne małe sklepy (5%), sprzedaż internetowa (2%) oraz sprzedaż bezpośrednia w
gospodarstwach rolnych (2%).
3
Stambuł jest miastem o największej ilości tzw. organic bazaar. Jest tam 7 bazarów z żywnością ekologiczną.
Ponadto duży targ ekologiczny znajduje się w Ankarze, Izmirze, Eskişehir, Samsun oraz Konii. Şişli Ecological
Public Market w Stambule jest najstarszym bazarem ekologicznym. Został założony przez organizację
ekologiczną Buğday. Sprzedaje się tam rocznie około 600 ton ekologicznych warzyw i owoców. Sprzedawcy
pochodzą z różnych miast w Turcji. Są to certyfikowani przez Bugday sprzedawcy na podstawie certyfikaów
rolnictwa ekologicznego wydawanych przez tureckie instytucje. Podczas selekcji sprzedawców Bugday promuje
małe farmy ekologiczne.
Eksport i import
Wartość eksportu ekologicznych produktów szacowana jest na około 100 milionów USD. Nıe ma natomiast
oficjalnych danych w zkaresie importu i eksportu produktów ekologicznych, gdyż nie są one wyszczegółniowe w
odrębnych grupach w informacjach statystycznych. Główne eksportowane produkty to: suszone owoce, orzechy,
zioła i przyprawy. Głównymi towarami importowanymi są odżywki dla dzieci, czekolada, kawa, pasza sojowa dla
zwierząt. Bawełna i sok jabłkowy są zaliczane do towarów importowanych ale są one produkowane głównie przez
tureckie firmy w krajach regionu, najczęściej w Syrii, Iranie i Uzbekistanie, a nastęnie są przetwarzane w Turcji.
Legislacja
Wszystkie produkty sprzedawane w Turcji jako ekologiczne – organiczne muszą być certyfikowane zgodnie z
turecką ustawą nr 5262 z dnia 03.12.2004, opublikowaną w Official Gazette nr 25659, 27676 z dnia, wraz z
poźniejsyzmi zmianami). Instytucje certyfikujące muszą być autoryzowane przez Minsiterstwo Rolnictwa. Na
produktach powinna być zamieszczona informacja o produktcie zgodnie z wytycznymi w rozporządzeniu. Dotyczy
to w szczególności rozmiaru i koloru logo produktu ekologicznego, którego używanie w przypadku produktów
tureckich sprzedawanych w Turcji jest obowiązkowe. Natomiast w przypadku produktów importowanych lub
półproduktów do dalszego przetworzenia tureckie logo produktu ekologicznego nie może być wykorzystywane. W
przypadku produtków ekologicznych przeznaczonych na eksport, nie ma obowiązku uzyskiwania certyfikatu w
instytucjach autoryzaownych przez Minsiterstwo Rolnictwa.
Produkty ekologiczne importowane podlegają takim samym procedurom importowym jak pozostałe produkty
żywnościowe, to jest importer musi uzyskać licencję importową na podstawie certyfikatów sanitarnych lub
fitosanitarnych wydanych w kraju pochodzenia produktu oraz na podstawie próbek żywności pobranych przez
inspektorów sanitarnych po przekroczeniu towaru przez granicę. Ponadto importer produktu ekologicznego musi
uzyskać tzw. certyfikat eksportowy, który jest wydawany importerom i eksporterom przez Stowarzysznie
Eksporterów - www.tim.org.tr/en/export-guide-required-documents.html. Bez wyżej wymienionego certyfikatu
importowane produkty ekologiczne nie mogą uzyskać tureckiego certyfikatu ekologicznego i nie mogą być
sprzedawane jako produkty ekologiczne. Takie produkty są albo zwracane do nadawcy lub, jeżeli w zakresie
sanitarnych są zgodne z prawem krajowym, są dopuszczone do obrotu jako produkty nieekologiczne. Wynika to z
art. 10 ustawy zatytułowanej Organic Farming Law No: 5262. Adoption Date: 1.12.2004.:
”ARTICLE 10. — Organic products or inputs without export certificate cannot be imported as organic products
or inputs. Should inspections and controls prove that any imported products and inputs are not organic, such
products and inputs cannot be allowed in, distributed or sold as organic products or inputs. Such products or
inputs are either returned to their sender or, if complying with the national legislation, are allowed for use within
the country as non-organic products or inputs.”
Przepisy tureckie nie zakazują natomiast aby obok tureckiego logo produktu ekologicznego było umieszczone
inne logo ekologiczne, na przykłąd unijne lub amerykańskie.
4
Więcej informacji na temat certyfikacji ekologicznej znajduje się na stronie Ministerstwa Rolnictwa
http://www.tarim.gov.tr/Konular/Organic-Farming/About-Organic-Farming?Ziyaretci=c95ed4dc-f268-48e0-83b4-b
99fefed00a9.
Organizacje publiczne i prywatne, które świadczą usługi certyfikacji żywności ekologicznej, ponieważ zostały
autoryzowane do tych czynności przez Ministerstwo Rolnictwa to:
BCS OKO-Garantie GMBH
IMO-Control
ECOCERT
ETKO Ekolojik Tarim Kontrol Organizasyon
EKOTAR Ecological Agricultural Products Production, Control, Certification, Industry And Trade Co., Ltd
ICEA Istitulo Per La Certificazione Etica E Ambientale
CERES Certification Of Environmental Standards GmbH
ORSER Kontrol Ve Sertifikasyon Ltd
Anadolu Ecological Products Inspection And Certification Ltd
TURKGAP Agricultural Practices Control And Certification Services Trade Co., Ltd
NISSERT International Certification And Inspection Services Ltd
IMC LTD
ANKA Global Control and Certification
KALITEST Certification and Training Services
EGETAR Control and Certification Services
BIO. INSPECTA Control and Certification
Ismail DEMIRCAN NOPcert Organic Organic Agricultural Practices Inputs and Organic Products Certification
Services
Control Union Inspection and Certification Ltd.
ECAS Certification and Inspection Ltd.
ORTAR Control and Certification Services Ltd.
Większość z wyżej wymienionych instytucji oferuje certyfikację według następujących norm: tureckiego
rozporządzenia o certyfikacji ekologicznej, rozporządzenia UE, NOP (USA), JAS (Japonia), jak i norm prywatnych
organizacji, takich jak Tesco standard Nature i Fairtrade i tekstylnych standardów produkcyjnych GOTS i OE.
Organem certyfikacyjnym większości rolników ekologicznych jest Ekotar (TR-OT-006), wybierany głównie przez
drobnych rolników. Dla bawełny i tkanin, Control Union jest głównym organem kontrolnym (TR-OT-005). IMOCONTROL (TR-OT-002) i Ecocert (TR-OT-003) specjalizują się w certyfikowaniu upraw przeznaczonych na eksport.
5
Wsparcie rządowe dla rolnictwa ekologicznego
Rząd turecki silnie wspiera produkcję żywności ekologicznej. W 2014 r. dopłaty to produkcji wynosiły 500
tureckich lirów do hektara upraw warzyw i owoców, 100 lirów do hektara upraw roślinnych, 5 lirów do jednego
ula pszczelego, 0,45 liry do każdej ryby oraz od 10 do 15 lirów od pogłowia bydła hodowanego w warunakch
ekologicznych.
W Narodowym Planie Rozwoju na rzecz rolnictwa ekologicznego 2013-2016 (Organik Tarim Ulusal Eylem Plani
2013-2016) zaalokowano ponad 6 milionów lirów w celu dopłat do 5 głównych obaszrów rolnictwa ekologicznego:
rozwój i ekspansja eksportowa rolnictwa ekologicznego, wzmocnienie usług związanych z certyfikacją żywności
ekologicznej, udoskonalenia baz danych i identyfikacji produktów ekologicznych, szkolenia dla personelu i
wzmocnienie instytucji działających na rzecz ekorolnictwa.
Dostępne są również dopłaty na rzecz promocji produkcji ekologicznej dla firm, przeprowadzania badań w
zakresie nawozów dla rolnictwa ekologicznego i badań ziemi uprawnej oraz innych konsultacji w zakresie
rolnictwa ekologicznego. Ponadto niektóre banki udzielają zmniejszenia o 50% wysokości oprocentowania
kredytów dla rolników ekologicznych.
Mınisterstwo Rolnictwa za pośrednictwem 30 państwowych instytutów badawczyh prowadzi badania lub prace
rozwojowe w zakresie rolnictwa ekologicznego. Darmowe doradztwo jest udzielane przez ww. instytucje za
pomocą wydziałów w urzędach gmin. Uniwersytety Ege, Erzurum Atatürk, Ankara, Çukurova, 19 mayis, Uludağ
posiadają wydziały w zakresie rolnictwa ekologicznego.
Na poziomie technologicznym i teoretycznym wiedza o rolnictwie ekologicznym w Turcji jest rozpowszechniania
przez instytucje publiczne. W praktyce większość rolników nie przywiązuje jednak dużej wagi do ekologii w
rolnictwie. Wciąż jest duży potencjał do zagospodarowania na rynku tureckim w zakresie przetworzonej żywności
ekologicznej.
Najważniejsze instytucje dla rynku żywności ekologicznej:
• Aegean Exporters' Association (AEA): www.eib.org.tr
• Association of Organic Agriculture (ETO): www.eto.org.tr
• Bugday Association for Supporting Ecological Living: www.bugdayglobal.org
• Ege University, Faculty of Agriculture (EUFA): www.agr.ege.edu.tr
• Department of Good Agricultural Practices and Organic Agriculture: www.bugem.gov.tr
Stowarzyszenie producentów żywności ekologicznej:
http://www.orguder.org.tr
Adres:
Büyükdere Cad. Somer Apt No:64 Kat:5 D:13
Mecidiyeköy/İstanbul
6
Tel:
0 212 347 25 60
Fax:
0 212 347 25 70
E-mail:
[email protected]
http://bugdayglobal.org
Buğday Associaton for Supporting Ecological Living
Adres: Asmalı Mescit Mah.Nergis Sok.No:8/8 Beyoğlu İstanbul
E-mail: [email protected]
Telephone: +90 212 2525255
Fax:+90 212 2525256
http://www.sunder.com.tr
SUNDER Deri Sanayi, Gıda, Turizm ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
Adres: İbni Melek Mah. TOSBİ Yol 4 Sok. No:17, 35900, Tire - İzmir
Tel: +(90) - 232 - 513 51 50 +(90) - 232 - 513 51 52
Fax: +(90) - 232 - 513 51 51
E.mail: [email protected]
7
https://www.naturey.com
Naturey Doğal Ürünler ve Danışmanlık, San. ve Tic. Ltd. Şti.
Adres
:
Kartaltepe Mah. Necmettin Sadak Sok. No:5/2 34144
Bakırköy / İstanbul
Tel
:
+90 212 572 75 45 (pbx)
Faks
:
+90 212 572 75 45
http://www.batafood.com/about-us/
Produkcja jaj organicznych:
http://dogalciftlik.net/organik-yumurta-uretimi/
http://www.hasanbey.com/?gclid=CJCCit3R0sUCFQoGwwod3qMApg
http://cityfarm.com.tr/index.php/organik-sut-urunu-ve-yumurta/organik-yumurta-1/organik-yumurta-10-lu.html?g
clid=CICN9OXR0sUCFQXLtAodgi0AuQ
http://koryumurta.com.tr/ciftligimiz.html
http://www.mutlutavuk.com.tr/koy-yumurtasi.html
http://www.flotty.com.tr/flotty-tr/sss.html
http://www.tavuksatisi.com/organik-yumurta/
Mleko organiczne:
http://www.doganorganik.com.tr/tr/yazi.php?id=35
http://www.pinarsutum.com/
8
http://baysutcu.com/organik-sut.html
Produkty z mąki organicznej:
http://bemtat.com/urunler.php
http://www.ekmeksanati.com/documents/sd6ke_organik_ekmek.html
http://ihe.com.tr/u/organik-tam-bugday-unu-18
http://organikanne.net/2012/03/13/ekmegin-en-iyisi-eksi-mayali-organik-tam-bugday-ekmegi/
Targi żywności ekologicznej:
http://www.exponatura.net/
http://www.freshturkiye.com.tr/en/
http://www.fuartakip.com/fuarlar/fuarturdetay.asp?ID=23137
http://www.ecocert.com.tr/6-izmir-organik-%C3%BCr%C3%BCnler-fuar%C4%B1.html
Portale internetowe o żywności ekologicznej:
http://www.timeoutistanbul.com/en/aroundtown/article/2605/Market-day
http://www.dryfoodmarketing.com/hak.asp
http://www.foodturkey.com.tr/global-food-industry-meeting-food-ingredients-fi-istanbul/
http://ekolojikpazar.org/?page_id=36
9