Historia w Zarysie

Świat starożytny 10000 – 2001 p.n.e.
Europa:
 Pierwsi Artyści – pierwsi na świecie artyści, których znamy żyli w paleolitycznej Europie
(starszy okres kamienny). Na ścianach jaskiń we francuskim regionie Dordogne (np.
jaskinia w Lascaux) i w hiszpańskich Pirenejach znaleziono malowidła zwierząt, np.
bizonów, reniferów, koni a także sceny myśliwskie z okresu 35000 – 18000 p.n.e.
 ok. 6000 p.n.e. - grupy rolników prawdopodobnie z Turcji przybywają na Kretę, do Grecji i
na wyspy Egejskie
 ok. 6000 – 5000 p.n.e. - budowa osiedla w Lepenskim Virze nad Dunajem, w Europie
Środkowej
 ok. 6000 – 4000 p.n.e. - rozprzestrzenienie się rolnictwa na terenie północnej i zachodniej
Europy
 ok 4000 – 1500 p.n.e. - Budowa megalitów – wielkich budowli kamiennych, takich jak
świątynie, groby i kamienne kręgi – na Malcie, w Bretanii, na półwyspie Iberyjskim
 ok 4000 p.n.e. - obróbka miedzi na Bałkanach
 ok. 3800 p.n.e. - Budowa Słodkiego Traktu, jednej z pierwszych dróg pieszych w Anglii o
długości 1,8 km
 ok. 3500 p.n.e. - budowa pierwszej ze świątyń w Tarxien na Malcie
 ok. 3200 p.n.e. - budowa kamiennych kręgów w północno -zachodniej Europie
 ok 3100 p.n.e. - budowa kamiennej wioski na Orkadach – Skara Brae
 ok. 3000 – 1500 p.n.e. - budowa kamiennego kręgu w Stonehenge w Anglii
 ok. 3000 p.n.e. - uprawa oliwek, winorośli i zbóż na wyspach Egejskich
 ok. 2500 p.n.e. - handel brązem, obsydianem (szkliwem wulkanicznym) i krzemieniem
 ok. 2500 – 2000 p.n.e. - w północnej Europie rozprzestrzenia się kultura ceramiki sznurowej
i pucharów
Bliski Wschód:
✔ Pierwsi rolnicy – pierwsi ludzie żyli jak koczownicy, przenosząc się z miejsca na miejsce,
polując i jedząc dzikie rośliny. Prawdopodobnie rolnictwo zaczęło się rozwijać ok. 10000
p.n.e. na obszarze Bliskiego Wschodu zwanym Żyznym Półksiężycem. Kiedy ludzie zajęli
się rolnictwem, zaczęli budować stałe mieszkania, tak wyrosły pierwsze miasta jak Jerycho i
Catal Huyuk
✔ ok. 8000 p.n.e. - Jerycho w Jordanii zamieszkuje ok. 2000 osób
✔ ok. 7000 p.n.e. - rozwój ceramiku, przędzalnictwa i tkactwa, kucie metalu
✔ ok. 6250 – 5650 p.n.e. - Catal Huyuk w Turcji zamieszkuje ponad 5000 osób
✔ ok. 4000 p.n.e. - ludzie uczą się wydobywania miedzi i złota
✔ Mezopotamia – jedna z najstarszych cywilizacji świata rozwinęła się w Mezopotamii, na
żyznej ziemi między rzekami Tygrys i Eufrat – tam, gdzie obecnie leży Irak. Od ok. 4000
p.n.e. rozwijały się miasta z imponującymi budynkami publicznymi i zorganizowanymi
systemami politycznymi i prawnymi. W południowej Mezopotamii, znanej jako Sumer,
wynaleziono koło i powstała forma pisma określana jako pismo klinowe. Miedz 3100 a
2800 p.n.e. powstały małe państwa wokół miast Ur, Eridu i Uruk.
✔ ok. 3500 p.n.e. - wynalezienie koła w Sumer
✔ ok. 3300 p.n.e. - w Sumerze powstaje pismo
✔ ok. 2350 – 2150 p.n.e. - utworzenie królestwa Akad w Mezopotamii
✔ ok. 2100 p.n.e. - Sumer i Akad zdominowane przez Ur, w mieście tym zostaje wybudowany
ziggurat (szeroka, schodkowa wieża zwieńczona świątynią)
Afryka:
➢ ok. 6000 p.n.e. - ludzie na pustyni Sahara oswajają bydło
➢ ok. 5000 – zielona niegdyś Sahara, miejscami wciąż jest żyzna, istnieją dowody na obecność
w tych miejscach hodowców bydła, w miarę wysychania Sahary ludzie zaczęli przenosić się
do doliny Nilu
➢ ok. 5000 – początek rolnictwa w Egipcie, rozwój ceramiki, tkactwa, a później – obróbki
metalu
➢ ok. 4000 – obszary trawiaste Sahary zamieniają się w pustynię
➢ Starożytny Egipt - niezwykła cywilizacja starożytnego Egiptu rozwinęła się wzdłuż
brzegów wielkiej rzeki Nilu, przed ok 3300 kraj był zorganizowany w dwa królestwa:
Górny i Dolny Egipt. Egipcjanie stworzyli typ pisma obrazkowego, który nazywamy
hieroglifami. Ok 3100 górny i Dolny Egipt zostały zjednoczone przez króla Menesa.
Starożytni Egipcjanie tworzyli piękne działa sztuki i architektury. Wykazali też niezwykłe
umiejętności inżynierskie, budując piramidy jako grobowce dla swoich królów.
➢ ok. 2686 – 2181 – Stare Państwo w Egipcie: dynastie III do VI, budowa Piramid
➢ ok. 2180 – 2040 – pierwszy okres średni w Egipcie: dynastie VII – X
➢ ok. 2040 – 1720 – Środkowe Państwo w Egipcie, dynastie XI – XIII
Azja:
● ok. 9000 – 5000 p.n.e. - okres Jomon w Japonii: ludzie polują i łowią ryby
● ok. 5000 – stopniowe przejście na rolnictwo w Chinach. Wokół Żółtej Rzeki rozprzestrzenia
się kultury Yangshao. Rolnicy uprawiają proso, owoce, orzechy i warzywa oraz hodują
świnie i psy.
● ok. 4000 – rozwój rolnictwa wzdłuż rzeki Jangcy w Chinach, początek uprawy ryżu
● ok. 4000 – społeczności rolnicze osiedlają się w dolinie Indusu w Indiach
● ok. 3000 – myśliwi-zbieracze zamieszkują wyspy japońskie, wyrób ceramiki
● ok. 2700 – początek początek wyrobu jedwabiu w Chinach
● ok. 2500 – okres Longshan w Chinach, lepsza organizacja rolnictwa, hodowla kur, bydła,
owiec, kóz i bawołów.
● ok. 2500 – 1500 – kultura epoki brązu w Baktrii, w środkowej Azji
● Cywilizacja Doliny Indusu – w okresie ok. 2500 – 1800 w Indiach kwitła cywilizacja doliny
Indusu, oparta na rolnictwie. Miała ona kontakty z daleka na zachód położoną
Mezopotamią. Ludzie z doliny Indusu zamieszkiwali ogromne miasta z budynkami
publicznymi i dobrymi systemami sanitarnymi. Najbardziej znane miejsca to Mohendżo
Daro i Harappa.
● ok. 2205 – według tradycji początek panowania dynastii Xia (lub Sia) w Chinach
Ameryka:
 ok. 15000 p.n.e. - pierwsi ludzie przybywają z Azji do Ameryki Północnej, pokonując ląd i
zamarznięte morze
 ok. 10000 – 8000 – pierwsi mieszkańcy Ameryki Północnej polują na duże zwierzęta
 ok. 8000 – 1000 – Ameryka Północna – ludzie rozprzestrzeniają się na równinach, terenach
leśnych, pustyniach i lodowatych pustkowiach, stopniowo zmieniając tryb życia z
myśliwskiego na bardziej osiadły.
 ok. 5000 – uprawa zboża w Ameryce Środkowej
 ok. 3500 – lamy wykorzystywano początkowo w Peru jako zwierzęta juczne
 ok. 3200 – wyroby ceramiczne w Ekwadorze
 ok. 3000 – południowo-zachodnią Amerykę Północną zamieszkują myśliwi-zbieracze
określani jako Cochise
 ok. 2300 – przechodzenie na rolnictwo w Meksyku prowadzi do osiedlania się w stałych
wioskach
 ok. 2300 – w Meksyku i Gwatemali rozprzestrzenia się ceramika