Każda podróż zaczyna się od pierwszego KroKu – o trudnej sztuce

Każda podróż zaczyna się od pierwszego
kroku – o trudnej sztuce proaktywności
Jak to się dzieje, że są osoby, które skutecznie realizują wcześniej wytyczone przez siebie cele, a inne
nie są w stanie doprowadzić do końca najprostszej rzeczy?
„Geny, wychowanie i środowisko wpływają na twoje zachowania, ale o nich nie decydują.”
– Stephen R. Covey
Ludzie dzielą się na proaktywnych i reaktywnych!
Osoby proaktywne wykorzystują przestrzeń między bodźcem a reakcją i reagują w sposób świadomy,
mając na względzie zasady skuteczności i oczekiwane rezultaty. Działając w ten sposób, z dnia na dzień
poszerzają swoją zdolność dokonywania świadomych wyborów.
Każde nasze działanie ma początek w zmianie postrzegania swojej sytuacji. Coś zaczyna nam się nie
podobać, coś nie wygląda tak, jak sobie zakładaliśmy, coś uwiera. Każdy człowiek może rozpocząć
zmianę, musi tylko zrozumieć, że jest w stanie to zrobić. Może pokonać niepokój, który go paraliżuje
przed zrobieniem pierwszego kroku ku nowej sytuacji, następnie oszacować wysiłek i konsekwencje
planowanej zmiany i zastanowić się, czy jest w stanie je zaakceptować.
Każda trudna, życiowa sytuacja, w której czujemy się niekomfortowo powoduje dwojaką reakcję: albo
tkwimy w niej dalej, narzekając na sytuację i osoby, które są jej przyczyną, albo robimy właśnie ten
pierwszy krok, od którego się wszystko zaczyna. Od którego zaczyna się ZMIANA.
Takich niekomfortowych sytuacji jest całe mnóstwo wokół nas: narzekamy, że pensja za mała, szef się
czepia, awans opóźnia, mamy zbyt wiele obowiązków, znowu odłożyliśmy na później realizację pasji
i ciężko nam się zmobilizować do samokształcenia. I to właśnie sytuacje, w których warto rozważyć
wykonanie TEGO PIERWSZEGO KROKU.
Dr Stephen Covey w swojej książce „7 Nawyków skutecznego działania” nazywa ten pierwszy krok
proaktywnością (ang. proactivity). To pierwszy, bardzo ważny nawyk – kluczowy dla powodzenia
wszystkich podejmowanych przez nas działań i wysiłków. Mówi o tym, że każdy z nas odpowiada za
samego siebie i swoje wybory. Stare, polskie przysłowie mówi: Jesteś kowalem swojego losu. To właśnie
kwintesencja tego nawyku. Ci, którzy zrozumieją to przysłowie i zaczną je stosować w życiu są właśnie
proaktywni. Rozumieją, że mają w każdej życiowej sytuacji, także tej trudnej możliwość dokonania
wyboru swojej reakcji na nią.
JESTEŚ PROAKTYWNY, KIEDY:
1. Zachowujesz spokój.
2.Bierzesz na siebie odpowiedzialność.
3.Myślisz zanim podejmiesz działania.
Copyright © FCPL sp. z o.o. 2014. Wszelkie prawa zastrzeżone.
strona 1 / 3
4.Koncentrujesz się na rozwiązaniach.
5.Wykazujesz inicjatywę, żeby nadać bieg sprawom.
Odwrotnością proaktywności jest reaktywność – bierne poddawanie się sytuacji, uleganie jej – uzależnienie od różnych zależności.
JESTEŚ REAKTYWNY, KIEDY:
1. Wpadasz w złość i później żałujesz tego, co powiedziałeś.
2.Nie bierzesz odpowiedzialności za własne działania.
3.Utyskujesz i narzekasz.
4.Obarczasz winą ludzi lub okoliczności.
5.Zachowujesz się jak ofiara.
Jednym słowem to nie ja stanowię o moich wyborach, jestem cały czas uzależniony od wszystkich
i wszystkiego dookoła. Skupiam się na tym, jak wszystko i wszyscy przeszkadzają mi w realizacji moich
świetnych planów, które nie wypalają tylko dlatego, że... no właśnie. Myślę o tym zamiast zastanowić
się, co mogę zrobić JA, aby wyjść z niekomfortowej lub niekorzystnej dla mnie sytuacji.
Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ tak jest łatwiej. Próba wzięcia sprawy w swoje ręce wymaga od nas
zaryzykowania, że może się nie udać. Czasem po prostu nie wierzymy we własne siły lub nie dostrzegamy, że jesteśmy w stanie to zrobić, że to leży w granicach naszych możliwości.
Jak zmienić to reaktywne nastawienie w pełne panowanie nad sytuacjami, w których przyszło nam
funkcjonować? Warto zacząć od małych kroków i rozwijać swoją proaktywność:
1. Pamiętajmy, że zawsze jest jakieś drugie wyjście. To pewnik! Zawsze jest jakaś inna opcja. Chociażby
przyjęcie do wiadomości, że na pewne rzeczy nie mamy wpływu. Czasem inne spojrzenie na coś daje
mi zupełnie inne samopoczucie. Nie nakręcamy się niepotrzebnie, nie denerwujemy sytuacją, koncentrujemy energię na tym, co jest możliwe do zmiany.
2.Zadawajmy sobie pytanie: jak inaczej mogę się zachować? Uruchommy wyobraźnię. Ona podpowie
nowe pomysły.
3.Odpowiedzmy sobie na pytanie: czy akceptujemy konsekwencje swojego działania. Czy dobrze się
z nimi czujemy. Jeśli nie, wróćmy do punktów wyżej.
4.Zacznijmy odbierać trudne sytuacje w życiu, jako poligon do ćwiczeń proaktywności. W ten sposób
łatwiej przez nie przejdziemy i wykształcimy w sobie taką kompetencję społeczną. Można zacząć
wszędzie. Na przykład w trakcie trudnej konfrontacji na cotygodniowym spotkaniu. Obserwujmy
świadomie swoje zachowanie, a gdy opadną emocje zastanówmy się, co najbardziej nas zdenerwowało i dlaczego. Z czasem takich sytuacji będzie coraz mniej.
5.Nie przejmujmy się niepowodzeniami. Wyciągajmy wnioski z niepowodzeń. Analizujmy, jak zachowalibyśmy się w sytuacji podobnej lub identycznej. Co było trudne? Co nas prowokowało do zachowania, którego wolelibyśmy unikać.
Copyright © FCPL sp. z o.o. 2014. Wszelkie prawa zastrzeżone.
strona 2 / 3
6.Mówmy językiem proaktywności. Słuchajmy siebie, swojego codziennego języka. Czy jest to język
sprawczy: Mogę, zrobię to, wybieram, chcę? Czy raczej język reaktywny: muszę, kazali mi, oczekują
ode mnie, mam to zrobić. Pamiętajmy, że używany język zmienia odbiór naszej osoby przez innych
i bardzo wpływa na postrzeganie samego siebie.
Szukajmy własnych sposobów na budowanie własnej mocy i wpływu. Największa różnica, jaką postrzegam pomiędzy tak zwanymi osobami sukcesu a tymi, którym „jakoś nie wychodzi” to właśnie postrzeganie samego siebie, swoich możliwości. Oczywiście nie chodzi tu o mierzalne kompetencje i prawdziwą
wiedzę. Chodzi o zrozumienie, a właściwie wiarę, w jaki sposób możemy to wykorzystać...
®
FranklinCovey swym rosnącym zasięgiem obejmuje obecnie ponad 150 krajów. Jesteśmy światowym liderem
w siedmiu kluczowych obszarach: przywództwo, dyscyplina realizacji, produktywność, zaufanie, efektywność
sprzedaży, lojalność klienta i edukacja. Ponad 1 mln osób bierze udział w naszych programach rozwojowych
każdego roku, a ponad 100 mln klientów korzysta z naszych produktów. W Polsce jesteśmy obecni od ponad 10 lat,
nasze biuro jest centralą na 10 krajów Centralnej i Wschodniej Europy.
Copyright © FCPL sp. z o.o. 2014. Wszelkie prawa zastrzeżone.
strona 3 / 3