Temat: Choroby i higiena układu wydalniczego.

Temat: Choroby i higiena układu
wydalniczego.
1. Badanie ogólne moczu.
Przejrzystość i barwa – mocz powinien być przejrzysty i
mieć barwę od jasnożółtej do ciemnożółtej; bywa mętny
przy zakażeniu bakteriami oraz w przebiegu kamicy
nerkowej; ciemnożółta barwa moczu świadczy o
odwodnieniu; brunatna – o stanie zapalnym wątroby;
barwa różowa – po zjedzeniu buraków lub przy obecności
w moczu czerwonych krwinek.
Ciężar właściwy – zależy od ilości wypitych płynów
i wydolności nerek; wzrasta, gdy mocz zawiera białko
i cukier; maleje przy częstym oddawaniu moczu.
Odczyn moczu (pH) – waha się od lekko kwaśnego do lekko
zasadowego i zależy od diety; pH moczu rośnie
w przewlekłej niewydolności nerek.
Zawartość składników:
Białko – w badaniu białko nie powinno być wykrywane, choć
występuje w moczu, ale jego poziom jest zbyt niski;
Poziom powyżej 300mg/dobę – białkomocz patologiczny,
wskazuje na chorobę lub uszkodzenie nerek;
Poziom pomiędzy 100 – 250mg/dobę – białkomocz
fizjologiczny – występuje podczas gorączki, po dużym
wysiłku fizycznym, u kobiet w ciąży.
Glukoza – nie powinna występować w moczu (jest
wchłaniana zwrotnie w kanalikach nerkowych); jeśli pojawia
się w moczu – cukromocz – świadczy o cukrzycy.
Ciała ketonowe (ketony) – pojawiają się wtedy, gdy
zamiast glukozy w komórkach utleniane są tłuszcze
– w cukrzycy i w czasie intensywnego odchudzania się.
Bilirubina i urobilinogen – są produktami rozpadu
hemu z czerwonych ciałek krwi; obecność w moczu
bilirubiny świadczy o stanach zapalnych wątroby;
przekroczenie normy obecności urobilinogenu świadczy
o możliwości krwawienia z przewodu pokarmowego
lub stanach zapalnych wątroby.
Osad – zawiera pojedyncze leukocyty, erytrocyty,
złuszczone komórki nabłonka dróg moczowych,
pojedyncze kryształy składników mineralnych; obecność
wyżej wymienionych składników w dużej ilości może
świadczyć o chorobach układu wydalniczego.
Bakterie – mocz zdrowej osoby powinien być jałowy;
obecność bakterii powyżej 105 w 1ml świadczy
o zakażeniu układu moczowego.
2. Choroby układu wydalniczego.
Zapalenie cewki moczowej i pęcherza moczowego - bolesne,
częste parcie na mocz, oddawanie niewielkich ilości moczu;
możliwa gorączka; przyczyną są bakterie, atakujące układ
wydalniczy na skutek np.oziębienia.
Zapalenie miedniczek nerkowych – ostre bóle w okolicy krzyża,
wysoka gorączka, częste oddawanie małych ilości moczu, któremu
towarzyszy ból i pieczenie; jest to powikłanie nieleczonego
zapalenia pęcherza.
Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek – obrzęki, bóle głowy
i podbrzusza, apatia, senność, bladość, wzrost ciśnienia tętniczego,
wymioty, gorączka; jest częstym powikłaniem przebytej choroby
górnych dróg oddechowych, zapalenia zatok, migdałków, ropnia
zęba.
Kamica nerkowa – napady ostrego bólu (kolka nerkowa), nudności,
wymioty zahamowanie wypływu moczu; przyczyną jest tworzenie
się kamieni różnego pochodzenia, picie małej ilości płynów.
3. Niewydolność nerek.
To stan, w którym czynność nerek jest
ograniczona na skutek:
– chorób nerek (kłębuszkowe zapalenie
nerek, torbielowatość nerek, kamica
nerkowa);
– chorób niszczących nerki (cukrzyca,
nadciśnienie tętnicze).
Postępowanie: stosowanie hemodializy lub
dializy otrzewnowej.
4. Profilaktyka chorób układu
wydalniczego.
• Przestrzeganie zasad higieny osobistej
– uniknięcie zakażenia drobnoustrojami.
• Regularne opróżnianie pęcherza moczowego
– chroni przed rozwojem w nich bakterii.
• Ograniczenie spożycia soli – zbyt duże
stężenie tej substancji we krwi utrudnia
wchłanianie wody w nefronach.
• Picie odpowiedniej ilości płynów – zbyt
zagęszczony mocz może prowadzić do
uszkodzenia nerek.
• Kontrole badanie moczu raz w roku.