nerfologia

Wywiad z prof. Lilianną Gradowską
Pani Profesor, proszę powiedzieć, co to jest nefrologia? Jakimi schorzeniami zajmuje się ta dziedzina
medycyny?
Nefrologia jest to nauka o chorobach nerek i układu moczowego. Zajmuje się internistycznymi, czyli nie wymagającymi
operacji zmianami w czynności nerek zarówno ostrymi jak i przewlekłymi, zaburzeniami w ich czynności wewnątrz i
zewnątrzwydzielniczej, zakażeniami układu moczowego, tzw. leczeniem nerkozastępczym.
Dlaczego Pani Profesor zainteresowała się właśnie nefrologią?
Myślę, że miała na to wpływ moja działalność, jeszcze w czasie studiów, w Kole Naukowym przy I Klinice Chorób
Wewnętrznych, która w tym czasie zaczęła zajmować się nefrologią. Po skończeniu studiów, zaczęłam pracę w tej Klinice
w oddziale sztucznej nerki, zajmując się leczeniem nerkozastępczym chorych z przewlekłą i ostrą niewydolnością nerek,
którzy przestali z takich, czy innych przyczyn oddawać mocz i wymagali leczenia powtarzanymi dializami. Było to w 1960
roku i był to początek leczenia dializami w Polsce. Zajmował się tym młody zespół lekarzy, pod kierownictwem Pana
Profesora Orłowskiego, w którym miałam przyjemność także pracować. Następnym etapem w mojej pracy zawodowej
był dwuletni staż w Stanach Zjednoczonych, gdzie zajmowałam się także nefrologią, ale doświadczalną. Po powrocie,
także pod kierunkiem prof. Orłowskiego rozpoczęliśmy przygotowania do przeszczepienia nerek. Okres przygotowań
trwał około dwa lata i 26 stycznia 1966 roku odbyło się pierwsze udane przeszczepienie nerki młodej dziewczynie, której
byłam lekarzem leczącym. Tak to się właśnie zaczęło. Od tego czasu zajmuję się transplantologią, czyli
przeszczepianiem, oraz nefrologią czyli internistycznymi chorobami nerek.
Proszę nam powiedzieć, jak sami możemy zapobiegać chorobom nerek ; czy są sposoby, aby uchronić się
przed zachorowaniem?
Możemy zapobiegać zakażeniom dróg moczowych, natomiast chorobom kłębuszków nerkowych, dzisiaj jeszcze tak na
prawdę zapobiegać nie umiemy, tzn. nie umiemy zapobiegać rozpoczęciu się choroby. Umiemy natomiast zapobiegać jej
rozwojowi, przejściu od początkowego etapu choroby do całkowitej niewydolności nerek, kiedy chory wymaga już
leczenia nerkozastępczego.
Zakażenia dróg moczowych są najczęściej wywołane bakteriami znajdującymi się w przewodzie pokarmowym człowieka.
Ich rozwojowi sprzyjają wszystkie stany utrudniające opróżnianie pęcherza, w tym także ciąża. W tym okresie należy
często badać mocz, a w ostatnim okresie starać się spać (leżeć) na boku, aby powiększona macica nie uciskała
moczowodów i nie utrudniała tym samym odpływu moczu.
Jeżeli chodzi o zapobieganie zakażeniom dróg moczowych, to wymaga to : po pierwsze - higieny osobistej, po drugie należy dużo pić, o ile oczywiście nie ma żadnych przeciwwskazań i po trzecie - nie należy przetrzymywać moczu. Ważne
jest również to, żeby pamiętać, także teraz, kiedy mamy lato i okres urlopów, o tym, aby nie kąpać się w zbyt zimnej
wodzie, nie suszyć na sobie mokrego kostiumu, nie chodzić w mokrym obuwiu. I co najważniejsze, robić badanie
kontrolne moczu mniej więcej raz na pół roku, a jeżeli nie ma żadnych dolegliwości przynajmniej raz na rok. Jeżeli
pojawiłoby się w moczu białko, czy nieprawidłowy ciężar właściwy, to należy udać się do lekarza i rozpocząć jak
najwcześniej leczenie.
Co wskazuje na to, że zaczyna dziać się coś niedobrego z naszymi nerkami? Jakie objawy powinny zacząć
nas niepokoić?
Są nimi np. pojawienie się nadciśnienia tętniczego, a także dolegliwości związane z oddawaniem moczu, bądź oddawanie
moczu w nocy, czy pojawienie się "pienienia w moczu" Jeżeli jest to zakażenie dróg moczowych, to objawy te są dla
pacjenta bardzo wyraźne: są nimi częstomocz a także pieczenie przy oddawaniu moczu. Jeżeli zaobserwujemy u siebie
tego typu dolegliwości, powinniśmy jak najwcześniej zgłosić się do specjalisty. Jeżeli chodzi o pozostałe choroby nerek,
to nieszczęściem jest to, że nie ma jasnych dla pacjenta początkowych objawów choroby i najczęściej dowiaduje się on
o tym przypadkowo, robiąc na przykład, w ramach badań okresowych, badanie moczu. Może się o tym także dowiedzieć,
będąc na konsultacji lekarskiej z innego powodu i lekarz, stwierdzając nieprawidłowe ciśnienie tętnicze krwi, kieruje go
na badanie moczu. Wynik ten może wskazywać, że mamy już do czynienia z zaawansowaną chorobą nerek. Czasami
chory mając jakieś niespecyficzne dolegliwości, zgłasza się do lekarza, który szukając ich przyczyn, zleca wykonanie
różnych badań. Zdarza się niestety, że potwierdzają one istnienie zaawansowanej choroby nerek. Chiński aforyzm mówi,
że szczęśliwy pacjent spotyka lekarza na początku choroby a nieszczęśliwy przy jej końcu. I trzeba pamiętać także o
tym, że zakażenia górnych oddechowych a także anginy często poprzedzają choroby nerek. Dlatego też, po ostrej
anginie, czy nawracających zakażeniach, należy koniecznie zbadać mocz.
Możemy zapobiegać powstawaniu bądź nawrotom kamicy nerkowej, która polega na tworzeniu się w układzie kielichowo
- miedniczkowym nerki twardych złogów ukształtowanych ze składników moczu. Jest to choroba o różnych przyczynach
powstawania, ale niezależnie od nich, wytrącanie się składników kamienia, zależy od ich stężenia w moczu. Dlatego
zapobieganie powstawaniu, powiększaniu się i nawrotom kamieni polega na zmniejszeniu stężenia w moczu ich
składników. Zapobieganie polega przede wszystkim na piciu, i to nie tylko na piciu w ciągu dnia, ale piciu także na noc,
a nawet w ciągu nocy. Bo właśnie wtedy tworzą się kamienie.
Ważny jest także ruch, nawet sposób schodzenia po schodach. Nie należy więc schodzić na palcach, ale na całej stopie,
także na piętach. Jeżeli wiemy jakiego typu jest to kamica, to możemy zastosować odpowiednią dietę i właściwe leki.
Ale, żeby to wiedzieć, musimy najpierw zbadać skład kamienia, czyli musi się on najpierw "urodzić". Musimy także
unikać wody z dużą zawartością wapnia, który ma duży wpływ na odkładanie się kamieni w organie.
Dziękujemy za rozmowę.
Źródło : Grupa LUX MED:WWW.luxmed.pl