Weronika Kaczmarek, Wiktoria Jędrzejczak – Gimnazjum Bolewice

Przygotowały:
Weronika Kaczmarek
Wiktoria Jędrzejczak
Gimnazjum
Bolewice
ul. Sportowa 24a
64-305 Bolewice
Tel.614411793
ChRZEST POLSKI
Pomoc: mgr Jerzy Nikolin
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Kilka słów od Nas.
Podstawowe informacje o Mieszku I.
Co wiemy o początkach państwa Polskiego?
Pierwsze wiadomości o początkach Polski.
Państwo polskie w dobie Piastów.
Ważna decyzja Mieszka I
Cele chrztu Polski.
Okoliczności przyjęcia chrztu przez Polskę.
Mieszko I przyjmuje chrzest.
Kaplica.
Polityczne skutki przyjęcia chrztu przez Polskę.
Społeczno-kulturalne skutki chrztu Polski.
Sytuacja Polski po przyjęciu chrześcijaństwa.
Podsumowując…
A co dzisiaj?
Ciekawostka.
Bibliografia.
KILKA SŁÓW OD NAS 
Nie mamy wątpliwości, że to był najbardziej przełomowy
moment w historii Polski, choć w kronice odnotowano go
niezwykle lakonicznie. Roczniki polskie pod rokiem 966
zanotowały bowiem tylko te kilka słów: Mesco dux
Polonie baptizatur, co znaczy: „Mieszko książę Polski został
ochrzczony”. Od tej chwili zaczyna się historia Polski.
Warto przypomnieć sobie początki naszych dziejów.
Chociaż okoliczności przyjęcia chrztu przez księcia Polan i
jego poddanych giną w pomroce dziejów, to nie ulega
wątpliwości, że akt ten zmienił diametralnie sposób życia
wszystkich mieszkańców państwa Polan, a przed samym
krajem i jego mieszkańcami otworzył zupełnie nowe i
nieznane wcześniej możliwości.
PODSTAWOWE INFORMACJE O MIESZKU I
Urodzony: ok.930 r.
Zmarł: 25 maja 992 r.
Żył: ok. 62 lata
Panował: ok. 963-992 r.
Ojciec: Siemomysł
Matka: Nieznana
Rodzeństwo: Czcibor,
Adelajda, inni bracia
nieznani z imienia
Żony: Dobrawa, Oda
Dzieci: Bolesław (Chrobry),
Mieszko, Lambert,
Świętopełk, Świętosława, syn
nieznany z imienia
CO WIEMY O POCZĄTKACH PAŃSTWA
POLSKIEGO?
Pierwsze udokumentowane wzmianki o Mieszku
pochodzą z 963 r. – w roku tym po raz pierwszy pada
nazwa Polski, a także imię księcia w kronice saskiej
Widukindaz Korbei. Państwo Polan, jak na plemienne,
było wówczas rozległym. Z początku obejmowało
Wielkopolskę lecz z biegiem czasu dołączane były
kolejne tereny: Mazowsze (ok. 960r.), Pomorze Gdańskie i
Zachodnie (967-972) następnie Małopolska i Śląsk
(990r.).Pod władzą Mieszka znalazły się również
tymczasowo Grody Czerwieńskie, lecz zostały utracone
w 981 r.
Zanim doszło do chrztu Polski w 966 roku Mieszko
prowadził ciężkie boje z Wieletami , z których po sojuszu z
Czechami wyszedł zwycięsko.
PIERWSZE WIADOMOŚCI O POCZĄTKACH
POLSKI
Wiedza na temat początków naszego państwa jest bardzo szczątkowa, prof. Jerzy
Strzelczyk podaje, że wiedza kronikarska na ten temat zmieściłaby się na jednej stronie
dzisiejszej gazety. Tym samym wiedza na temat chrztu naszego pierwszego
historycznego władcy również jest bardzo skromna.
Nowych informacji o rozwoju naszego państwa dostarczają badania archeologiczne
prowadzone m.in. na Ostrowie Lednicki w Gnieźnie, Grzybowie, Gieczu, Biskupinie,
Kłecku, Kaliszu, Łeknie czy wreszcie na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Dzięki nim
możemy odkryć nieznane dotąd namacalne relikty przeszłości.
W swojej książce „Mieszko Pierwszy” J. Strzelczyk tak pisze o znanych nam źródłach
kronikarskich dotyczących chrztu Mieszka I:
Najstarsza, zachowana w rocznikach polska tradycja okazuje się ogromnie zwięzła.
Wśród notatek rozpoczynających relacjonowanie rodzimych dziejów napotykamy
następujące:
965 Dąbrówka przybywa do Mieszka
966 Książę Mieszko przyjmuje chrzest
Niektóre roczniki dodają do tej ostatniej wiadomości: „i wiara katolicka została w
Polsce przyjęta”
Jeden z roczników określa przy tej okazji Mieszka I jako „pierwszego chrześcijanina
polskiego”.
WAŻNA DECYZJA MIESZKA I
W 965 roku doszło do małżeństwa Mieszka I z czeską
księżniczką Dobrawą – córką księcia Bolesława.
W tym czasie Czechy były państwem chrześcijańskim. Sojusz
ten otwierał więc drogę Polski do wiary w Chrystusa.
Dlaczego Mieszko podjął tak ważną decyzję? Czy był to tylko
krótkowzroczny zabieg polityczny by rozerwać sojusz między
Wieletami a Czechami? Z pewnością nie gdyż decyzja ta
miała ogromne znaczenie dla całego państwa. Mieszko
chcąc trwale zjednoczyć całe państwo z pewnością chciał
umocnić swoją pozycję jako jedynego władcy. Wiara
chrześcijańska uznawała, że władza pochodzi od Boga,
każdy więc sprzeciw wobec woli panującego mógł być
uznany za herezję, czy nawet bunt wobec Boga za co groziła
kara śmierci.
CELE CHRZTU POLSKI
• zapobieganie wzrostowi wpływów niemieckich i
ustanowienie samodzielnej pozycji państwa Polan w
chrześcijańskiej Europie,
• zbliżenie z panami saksońskimi, co miało ułatwić
wspólne działania przeciwko plemionom połabskim,
np. Wieletom,
• ugruntowanie sojuszu z państwem czeskim (a przez to
zneutralizowanie sojuszu czesko-wieleckiego, niedługo
potem Czesi przysłali posiłki, dzięki którym Mieszko
zwyciężył Wichmana),
• umocnienie swojej władzy (religijne jej
usankcjonowanie).
OKOLICZNOŚCI PRZYJĘCIA CHRZTU
PRZEZ POLSKĘ
Chrzest odbył się w 966r. za pośrednictwem Czech. W tej
trudnej sytuacji politycznej Mieszko I zdecydował się na
przyjęcie chrztu, aby móc zawrzeć sojusz z Czechami,
a za ich pośrednictwem również z Cesarstwem
Niemieckim. Wówczas sojusze zawierało się poprzez
zawiązanie więzi małżeńskich.
Przyczyny przyjęcia chrztu:
• uniknięcie podporządkowania przez dominujące
wówczas w Europie Państwo Cesarskie,
• sojusz z Czechami,
• chęć wzmocnienia autorytetu władcy,
• chęć polepszenia funkcjonowania państwa,
• chęć wzmocnienie więzi między ludźmi.
MIESZKO I PRZYJMUJE CHRZEST
KAPLICA
Kaplica książęca na Ostrowie Lednickim była najprawdopodobniej miejscem
chrztu Mieszka I. Przyjął go w 966 roku. Formalnie wraz z ochrzczeniem władcy
chrześcijańskie stawało się jego państwo.
POLITYCZNE SKUTKI CHRZTU POLSKI
• wzmocnienie pozycji księcia w oczach poddanych
• przybycie do Polski zachodnich duchownych (co
spowodowało wprowadzenie w Polsce systemu
feudalnego wzorowanego na zachodniej organizacji
państwa),
• pogański politeizm zastąpiony monoteizmem
chrześcijańskim,
• utworzenie aparatu kościelnego związanego z księciem,
• zjednoczenie pod względem religii,
• wzmocnienie pozycji międzynarodowej, wzrost
wiarygodności Polski,
• zabezpieczenie przed przymusową chrystianizacją ze
strony Niemiec.
SPOŁECZNO-KULTURALNE SKUTKI
CHRZTU POLSKI
• włączenie Polski w sposób trwały, przesądzający o
naszej dzisiejszej kulturze, do kultury państw zachodnich
• korzystanie z kultury śródziemnomorskiej
• umożliwienie kontaktów z innymi narodami
• pojawienie się w Polsce łaciny, czytania, pisania
• nowe prawo oparte na dekalogu - nowe stosunki
społeczne i zasady moralne
• przybycie do Polski zakonów, tworzących nowe ośrodki
oświaty i rzemiosła
SYTUACJA POLSKI PO PRZYJĘCIU
CHRZEŚCIJAŃSTWA
Mieszko I po przyjęciu chrztu stał się równy władcom chrześcijańskim.
Mógł zawierać przymierza i sojusze. Przyjęcie chrztu umacniało też
znaczenie władcy wobec poddanych. Kościół głosił bowiem, że
władza księcia pochodzi od Boga i każde wystąpienie przeciwko
władzy uznawano za grzech.
Do Polski, po przyjęciu chrześcijaństwa , coraz liczniej przybywali
duchowni, dla których ustanowiono dziesięcinę. Uczyli ludzi nowej
religii oraz służyli pomocą władzy. W tamtych czasach jedynie
duchowni potrafili czytać, pisać i znali łacinę. Klasztory i kościoły były
ośrodkami życia intelektualnego i artystycznego. Duchowni znali
również tajniki uprawy roli, co bardzo przyczyniło się do rozwoju
gospodarki rolnej.
Szerzeniem chrześcijaństwa i niszczeniem rodzimych wierzeń na
obszarach odległych od dworu księcia czy kościołów zajmowali się
misjonarze. Nową religię narzucano pod przymusem i siłą, zaś
ówczesne miejsca kultu niszczono, a kapłanów religii słowiańskich
mordowano. Chrystianizacja przyczyniła się do krwawych ofiar
wśród pogan. Po rozpowszechnieniu chrześcijaństwa zaczęto
wznosić pierwsze kościoły.
PODSUMOWUJĄC…
Jak widać z powyższych rozważań, przyczyny, znaczenie i
skutki przyjęcia przez Polskę chrztu łączą się ze sobą
nieodwracalnie. Mieszko I musiał przyjąć chrzest, by jego kraj
nie stał się łupem dla innych państw, które były już
schrystianizowane i tworzyły chrześcijańską wspólnotę. Poza
tym, wiara w jednego Boga jednoczyła ludzi, zaś pogaństwo
hamowało rozwój państwa ponadplemiennego. W owym
czasie Cesarstwo Niemieckie, podobnie, jak Państwo
Kościelne chciało podporządkować sobie inne państwa,
więc Mieszko I, by tego uniknąć zdecydował się na wejście
do europejskiej wspólnoty chrześcijańskiej. Chrzest, a wraz z
nim proces chrystianizacji podnosił również autorytet Mieszka
I, gdyż wraz z przyjęciem wiary stał się on bożym
pomazańcem.
Natomiast
pogaństwo
uniemożliwiało
sprowadzenie do kraju duchowieństwa, tak bardzo
potrzebnego do struktury i organizacji Kościoła.
A CO DZISIAJ?
W tym roku przypada 1050 rocznica chrztu Polski.
Przygotowania do jubileuszu Chrztu Polski są jednym z
głównych wątków obecnie realizowanego programu
duszpasterskiego Kościoła w Polsce. Czteroletni
program obowiązujący w latach 2013 - 2017,
nakierowany został na odnowienie tożsamości
chrzcielnej Polaków. Celem roku duszpasterskiego
2015/2016, będzie odnowa życia w Chrystusie, które
otrzymujemy na Chrzcie Świętym. Najważniejszymi
priorytetami programu duszpasterskiego są: sakrament
chrztu świętego, nowy Człowiek i duchowość
chrzcielna. Hasłem roku duszpasterskiego jest "Nowe
życie w Chrystusie". Obchody jubileuszu pokażą nam
wszystkim, ile z tego wielkiego, historycznego
dziedzictwa przetrwało do naszych czasów.
CIEKAWOSTKA
Obecnie zakłada się, iż Mieszko I przyjął chrzest na
terenie swojego państwa w Ostrowie Lednickim,
Poznaniu lub Gnieźnie, bowiem znaleziono tam
baptysteria datowane na II poł. X wieku. Część
historyków sądzi jednak, że mogło się to stać na terenie
Niemiec (wielu uczonych wskazywało na Ratyzbonę),
Czech bądź też w samym Rzymie.
Chrzest Polski 966r.
BIBLIOGRAFIA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
http://www.szkolnictwo.pl
http://www.opoka.org.pl/
http://www.bryk.pl
http://www.polskieradio.pl
https://www.faustyna.pl
http://nowy.tezeusz.pl
http://966.com.pl
http://www.piast.neostrada.pl
http://www.edupedia.pl
http://polskiedzieje.pl
http://ekai.pl