doc177_ph 10-2010 - Dolnośląska Izba Aptekarska
download 
Reklamacja Transkrypt
177_ph 10-2010 - Dolnośląska Izba Aptekarska
ISSN 1640-9949 pharmakon 10 jelenia góra legnica wałbrzych wrocław biuletyn dolnośląskiej izby aptekarskiej Zakończył się unijny projekt szkoleń członków DIA – str. 12 2010 BIULETYN DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY APTEKARSKIEJ 10/207 Październik 2010 W numerze: Refleksje Prezesa Przyspieszone tempo prac legislacyjnych!..............................................................................................3 Gorący temat Uwagi DIA do projektu ustawy o refundacji leków ..............................................................................5 Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny Pismo ws. realizacji recept na leki psychotropowe wystawianych przez lekarzy weterynarii ........................................................................................................................... 10 Szkolenia unijne Sprawozdanie z konferencji podsumowującej realizację projektu szkoleniowego ............... 12 Wydarzenia Ogólnopolski Dzień Aptekarza ................................................................................................................ 14 Akademia Medyczna Inauguracja Roku Akademickiego 2010/2011 w Akademii Medycznej we Wrocławiu ........ 17 Ze świata Zjazd Niemieckich Aptekarzy ................................................................................................................... 19 Farmacja szpitalna Farmacja szpitalna ....................................................................................................................................... 28 Informacje prawne Samorząd aptekarski, czyli o istocie istnienia izb samorządowych ............................................. 30 W farmaceutycznym kręgu Historia importu równoległego to historia łódzkiej Delfarmy ...................................................... 32 Klub Seniora Po wakacyjnej przerwie .............................................................................................................................. 34 Wydział Farmaceutyczny Informacje dotyczące kursów, posiedzeń naukowo – szkoleniowych w roku 2010 .......35 Farmacja szpitalna Rola farmaceuty w zapewnieniu bezpiecznej terapii pacjentowi ................................................ 37 Piszą do nas List ws. szkoleń unijnych ............................................................................................................................ 42 Odeszli od nas Śp. mgr farm. Urszula Zarówna ................................................................................................................ 43 Biuletyn Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej Nakład 2550 egz. http://www.dia.com.pl/biuletyn e-mail: [email protected] Redaktor naczelny – mgr farm. Artur Owczarek Skład, łamanie, kolportaż – SAVIO. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i tekstów sponsorowanych i zastrzega sobie prawo skracania tekstów oraz informuje, że nie zawsze zgadza się z opiniami zawartymi w artykułach zamieszczanych na łamach „Pharmakonu”. Skład kolegium redakcyjnego biuletynu DIA „Pharmakon”: Piotr Bohater, Katarzyna Cichowicz, Olga Fedorowicz, Ewa Hrynkiewicz-Kacała, Irena Knabel-Krzyszowska, Zbigniew Madurowicz, Agnieszka Mikoszewska, Artur Owczarek, Ewa Wąsik, Urszula Wirska. DOLNOŚLĄSKA IZBA APTEKARSKA 50-333 Wrocław, ul. Matejki 6, tel/fax 71 321 18 77, 71 321 32 77, http://www.dia.com.pl/ e-mail: [email protected] tel. 71 322 00 70 (księgowość, ewidencja, PWZ, szkolenia) e-mail: [email protected]; [email protected]; [email protected] Prezes ORA DIA – mgr farm. Piotr Bohater Dyżury: wtorek g. 12.00-13.00, czwartek g. 13.00-14.00 w DIA we Wrocławiu, tel. 71 321 18 77 e-mail: [email protected] Wiceprezesi ORA DIA: • mgr farm. Irena Knabel-Krzyszowska (region wrocławski), dyżur: poniedziałek g. 11.00-13.00, DIA we Wrocławiu, tel. 71 321 18 77; • mgr farm. Irena Litwa-Parużyńska (region legnicki), dyżur: poniedziałek g. 15.00–16.00, „Apteka Piastów” w Legnicy, tel. 076 856 52 20, e-mail: [email protected]; • dr n. farm. Wojciech Piotrowski (region jeleniogórski), dyżur: poniedziałek, godz. 11.00-12.00, apteka „Pod Złotą Wagą” Karpacz, tel. 757619312.; • mgr. farm. Paweł Łukasiński (region wałbrzyski), dyżur w czwartki, godz. 13.00-14.00, apteka „Galen” w Świdnicy, tel. 748532909, e-mail: [email protected]. Sekretarz – mgr farm. Olga Fedorowicz, dyżur: czwartek, godz. 13.00 do 14.00, ASK, tel. 717332900, e-mail: [email protected] Skarbnik – mgr farm. Artur Owczarek, dyżur: środa godz. 8.00-9.00, AM, tel. 717840321, e-mail: [email protected] Radca prawny – mgr Ewa Hrynkiewicz-Kacała, dyżur: czwartek g. 14.00–15.00, DIA we Wrocławiu, tel. 71 321 18 77, e-mail: [email protected] Konta Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej: Bank Polskiej Spółdzielczości SA O/Wrocław 33 1930 1073 2009 0900 4949 0001 (składki, reklamy) 80 1930 1073 2009 0900 4952 0001 (Kasa Pomocy Koleżeńskiej) Składka członkowska na rzecz DIA wynosi: 74,- zł – kierownicy aptek i hurtowni; 23,- zł – kier. aptek szpitalnych i zakładowych oraz pozostali członkowie samorządu; 6,- zł – emeryci niepracujący. Przyspieszone tempo prac legislacyjnych! W poprzednim numerze Biuletynu zamieszczona została opinia naszej Okręgowej Rady Aptekarskiej dotycząca projektu ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, przekazanego przez Ministerstwo Zdrowia do konsultacji społecznych w dniu 9 września 2010r. Tymczasem w ciągu zaledwie czterech tygodni projekt ustawy refundacyjnej po konsultacjach społecznych został przekazany na Komitet Rady Ministrów, następnie na Radę Ministrów i w dniu 18 października został przesłany do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Wersje projektów z 9 września i 18 października b.r. różnią się stosunkowo niewiele. Dla aptekarzy wersja przekazana do Sejmu zawiera pewne pozytywne zmiany – dotyczące zapisów mających na celu wyegzekwowanie jednakowej odpłatności za leki refundowane w każdej aptece. Jednak wprowadzone też zostały bardzo groźne dla aptek zapisy umożliwiające NFZ bardzo łatwo rozwiązać umowę z apteką (w trybie natychmiastowym) na wydawanie leków refundowanych. Zachęcam do zapoznania się ze szczegółowym stanowiskiem naszej Rady w tym zakresie. 10/2010 pharmakon Ogromne tempo rządowych prac legislacyjnych nad wyżej wymienionym projektem jest bardzo zaskakujące i niezrozumiałe, jeśli uwzględni się fakt, że wszystkie najważniejsze artykuły ustawy miałyby wejść w życie dopiero 1 stycznia 2012r. Tymczasem nawet w wersji projektu ustawy przekazanej do Sejmu jest jeszcze wiele błędów i bardzo kontrowersyjnych czy wręcz niekorzystnych dla aptekarzy zapisów. Próby wprowadzenia korzystnych zmian w projekcie są oczywiście dużo łatwiejsze na etapie prac legislacyjnych, niż wnioski o nowelizację już uchwalonej ustawy. W najbliższym czasie będzie to najważniejsze zadanie w pracach legislacyjnych naszego samorządu. Główne tematy i zagadnienia w tym zakresie zostaną omówione w trakcie spotkania Prezesa NRA i prezesów ORA w dniu 4 października w Warszawie, a także na posiedzeniu Naczelnej Rady Aptekarskiej w dniu następnym. Sprawne i skoordynowane działania na terenie całego kraju znacznie zwiększają szansę osiągnięcia pozytywnych rezultatów. Piotr Bohater Wrocław, 28 października 2010r. 3 Okręgowa Rada Aptekarska Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu składa gorące podziękowania to a aceutyc hurtowni farmaceutycznej e posiedzeń naukow za sponsorowanie naukowo-szkoleniowych, które towarzyszyły w 2010 roku comiesięcznym spotkaniom aptekarzy regionu wałbrzyskiego i jeleniogórskiego. Szczególne podziękowania, za wsparcie i osobiste zaangażowanie w dobrej współpracy z naszą Izbą kierujemy na ręce Pani Prezes Bożeny Pawlaczek w imieniu ORA DIA we Wrocławiu Piotr Bohater Centrum Profilaktyki i Terapii Uzależnień WCZ SPZOZ, Stowarzyszenie na Rzecz Osób Wykluczonych i Zagrożonych Wykluczeniem Społecznym „Podwale Siedem” oraz Dolnośląska Izba Aptekarska serdecznie zapraszają magistrów i techników farmacji na szkolenie pt. „Wpływ produktów leczniczych zawierających pseudoefedrynę na stan zdrowia, sytuację społeczną oraz epidemiologię narkomanii na Dolnym Śląsku” które odbędzie się w dniu 26.11.2010 w Hotelu Tumskim we Wrocławiu Udział w szkoleniu jest bezpłatny, jego uczestnicy otrzymają 4 pkt. edukacyjne W celu zapewnienia możliwie jak najlepszych warunków szkolenia uprzejmie prosimy o przesłanie karty zgłoszenia do dnia 23.11.2010 na adres mailowy [email protected] lub [email protected] Informacje szczegółowe na temat szkolenia (m.in. szczegółowy program szkolenia oraz formularz zgłoszeniowy) znajdują się na stronie www.podwale-siedem.pl/Stowarzyszenie-Podwale-Siedem lub www.dia.com.pl Serdecznie zapraszamy! 4 pharmakon 10/2010 Gorący temat Uwagi Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej do projektu ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych przedstawionego Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej (projekt z dnia 18.10.2010r.) W dniu 18 października 2010r. przedstawiony został Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Niestety najważniejsze uwagi samorządu aptekarskiego do projektu tej ustawy nie zostały uwzględnione. Wersja z 18 października zawiera wprawdzie pewne elementy pozytywne w stosunku do wersji z 9 września, jednak dodane zostały też bardzo niekorzystne dla aptekarzy zapisy – szczególnie w zakresie podpisywania umów z NFZ na refundację leków. 1) W projekcie przekazanym do Sejmu zostały utrzymane liczne niekorzyst10/2010 pharmakon ne zapisy (zawarte już w wersji projektu z 9 września 2010r.): a) konieczność podpisywania przez apteki umów z NFZ na wydawanie leków refundowanych, b) naliczanie marży detalicznej od ceny hurtowej stanowiącej podstawę limitu w danej grupie limitowej, c) sztywne ceny zbytu oraz sztywne marże hurtowe i detaliczne przy praktycznie niezmienionej tabeli marż (brak rabatów od hurtowni na leki refundowane nie zostanie zrekompensowany przez korzystniejszą tabelę marż degresywnych), d) obciążanie finansowe aptek za błędy formalne na receptach popełniane przez lekarzy. 5 Niestety Ministerstwo Zdrowia nie wprowadziło do projektu ustawy zapisów, które przynajmniej w większym stopniu ograniczyłyby często bardzo bulwersującą środowisko aptekarskie reklamę aptek. 2) Podpisywanie umów z NFZ – art. 39 ust.1 i ust. 3 Propozycja podpisywania umów z NFZ jest bardzo niekorzystna dla aptek i nie ma racjonalnego uzasadnienia. Apteki nie są świadczeniodawcami i określenie, że otrzymują od NFZ refundację jest niewłaściwe. Refundację w postaci dopłat NFZ do wydawanych w aptekach leków refundowanych otrzymują pacjenci, a nie apteki. Apteki są w tym przypadku tylko pośrednikiem umożliwiającym przekazywanie NFZ określonych kwot dopłat do leków pacjentom. Konieczność podpisywania przez apteki umów z NFZ zwiększałaby możliwości NFZ stosowania praktyk monopolistycznych i wykorzystywania swojej dominującej pozycji. Bardzo poważne problemy dla aptek związane z takim rozwiązaniem można przewidzieć na podstawie dotychczasowych doświadczeń aptek w zakresie podpisywania umów z NFZ na refundację środków pomocniczych. Ponadto zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Zdrowia do wersji projektu z 9 września 2010r. przekazanej do konsultacji społecznych spo- 6 wodują, że proponowane rozwiązanie będzie dla aptek jeszcze bardziej restrykcyjne. W art. 39 ust.1 wprowadzona została wprawdzie zmiana, że umowę z NFZ zawiera podmiot prowadzący aptekę, jednak zgodnie z ust.3 tego artykułu umowę na realizację recept podpisuje również kierownik apteki. UWAGA: W wersji projektu z 8 września 2010r. artykuł dotyczący zawierania umów z NFZ miał numer 29 i zawierał tylko trzy ustępy. Ust. 3 zawierał ważny zapis: 3. Fundusz nie może odmówić zawarcia umowy na realizację recept. Do zawierania tej umowy nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych Jednak w wersjach projektu przekazanych na Komitet Rady Ministrów (w dniu 11.10.2010r.), na Radę Ministrów (w dniu 14.10.2010r.) oraz Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej ust. 5 w art. 39 otrzymał brzmienie: 5. Fundusz nie może odmówić zawarcia umowy na realizację recept, z zastrzeżeniem ust. 7. Do zawierania tej umowy nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych Natomiast dodano ust.6 i ust.7: 6. Fundusz rozwiązuje umowę na realizację recept ze skutkiem natychmiastowym w przypadku: pharmakon 10/2010 1) uniemożliwiania lub utrudniania czynności kontrolnych; 2) niewykonania w terminie zaleceń pokontrolnych 7. Fundusz nie zawiera kolejnej umowy przez okres: 1) jednego roku w przypadku pierwszego rozwiązania umowy, o którym mowa w ust.6; 2) trzech lat w przypadku drugiego rozwiązania umowy, o którym mowa w ust.6; 3) bezterminowo - w przypadku kolejnego rozwiązania umowy, o którym mowa w ust.6; Wyżej wymienione ust. 5, 6 i 7 mogą się okazać wyjątkowo niekorzystne dla aptek, jeśli uwzględni się fakt, że niektóre zalecenia pokontrolne mogą być praktycznie niewykonalne. Może się też do tego przyczynić proponowana zmiana w Art. 95 ust. 1 Prawa farmaceutycznego, który zgodnie z przedstawionym projektem ma otrzymać brzmienie: 1. Apteki ogólnodostępne są obowiązane do posiadania produktów leczniczych i wyrobów medycznych w ilości i asortymencie niezbędnym do zaspokojenia potrzeb zdrowotnych miejscowej ludności. 1a. Apteki, które są związane umową, o której mowa w art. 29 ustawy z dnia ..... o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów 10/2010 pharmakon medycznych, są także obowiązane do posiadania leków i produktów spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, na które ustalono limit finansowania. Proponowana zmiana w art. 95 ust. 1 Prawa farmaceutycznego jest całkowicie niezrozumiała, ponieważ każda apteka stara się w jak najlepszym stopniu zaopatrywać pacjentów w leki. Jednak konieczne jest też dostosowanie asortymentu magazynu leków w aptece do potrzeb pacjentów i w razie potrzeby bardzo rzadko przepisywane leki są w trybie pilnym zamawiane dla pacjentów – czas oczekiwania najczęściej nie przekracza kilku godzin. 3) Zobowiązanie do stosowania urzędowych cen oraz odpłatności i dopłat świadczeniobiorcy – art. 39 ust.2 W art. 39 ust.2 wprowadzona została korzystna zmiana zobowiązująca aptekę również do stosowania urzędowo określonych odpłatności i dopłat świadczeniobiorców: 2. Umowa na realizację recept określa w szczególności: 2) zobowiązanie do stosowania limitów, cen oraz odpłatności i dopłat świadczeniobiorcy w wysokości określonej w obwieszczeniu, o którym mowa w art. 35; Jednakowa odpłatność pacjentów za leki refundowane w każdej aptece 7 w Polsce jest jednym z najważniejszych celów prac legislacyjnych samorządu aptekarskiego. Należy jednak pamiętać, że osiągnięcie tego celu możliwe będzie jedynie wówczas, kiedy korzystnym zmianom zaproponowanym w art. 39 ust. 2 będą towarzyszyły zapisy eliminujące wszelkiego typu rabaty, bonusy i nagrody dla pacjentów za realizację recept na leki refundowane. Próbą wprowadzenia takiego rozwiązania są proponowane zmiany w art. 46 ust. 3 projektu ustawy refundacyjnej. Zostały one przedstawione w kolejnym punkcie. 4) Zakaz stosowania wszelkich form zachęty kierowanych do świadczeniobiorców w zakresie produktów refundowanych – art. 46 ust. 3 W art. 46 projektu ustawy refundacyjnej ust.3 otrzymał brzmienie: 3. Przedsiębiorca zajmujący się wytwarzaniem lub obrotem lekami, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobami medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych nie może stosować żadnych form zachęty kierowanych do świadczeniobiorców, przedsiębiorców oraz ich pracowników lub osób uprawnionych, w tym: sprzedaży uwarunkowanej, upustów, rabatów, bonifikat, pakietów i uczestnictwa w programach lojalnościowych, darowizn, nagród, prezentów, upominków, niespodzianek, 8 wycieczek, loterii, losowań, wszelkich form użyczeń, transakcji wiązanych, ułatwień, zakupów lub usług sponsorowanych, wszelkiego rodzaju talonów, bonów oraz innych niewymienionych z nazwy korzyści. Niewątpliwie wyżej przedstawiony art. 46 ust. 3 projektu ustawy refundacyjnej jest krokiem we właściwym kierunku. Wpłynie na ograniczenie różnego typu promocji dla pacjentów dotyczących leków refundowanych. Jednak może się okazać, że proponowany zapis nie wyeliminuje całkowicie działań promocyjnych aptek w zakresie leków refundowanych. Pewną słabością w treści art. 46 ust. 3 projektu ustawy może się okazać ograniczenie proponowanego zakazu tylko do przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem lub obrotem lekami, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobami medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych. Jeśli zachęty kierowane do świadczeniobiorców będzie stosować np. spółka lub fundacja, która nie zajmuje się ani wytwarzaniem, ani obrotem lekami, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobami medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych – nie będzie to sprzeczne z proponowanym zapisem. Konieczna byłaby więc modyfikacja art. 46 ust. 3 analizowanego projektu pharmakon 10/2010 ustawy w taki sposób, aby dotyczył on również tych podmiotów, które wykonują wszelkie działania promocyjne i marketingowe na rzecz aptek. Znaczne zwiększenie skuteczności proponowanego zakazu w art. 46 ust. 3 można by też uzyskać poprzez dodatkowe wprowadzenie całkowitego zakazu reklamy aptek – co nie jest sprzeczne z prawem unijnym. UWAGA: Przykładem zapisu, który tylko teoretycznie uniemożliwia łączenie hurtowej i detalicznej sprzedaży produktów leczniczych jest art. 99 Prawa farmaceutycznego: Art. 99. 1. Apteka ogólnodostępna może być prowadzona tylko na podstawie uzyskanego zezwolenia na prowadzenie apteki. 2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana, cofnięcie lub stwierdzenie wygaśnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki należy do wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego. 3. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, jeżeli podmiot ubiegający się o zezwolenie: 1) prowadzi lub wystąpił z wnioskiem o wydanie zezwolenia na prowadzenie obrotu h u r t o w e g o produktami leczniczymi lub Wystarczy, że podmiot prowadzący obrót hurtowy będzie właścicielem lub współwłaścicielem kolejnej spółki, która 10/2010 pharmakon obrotu hurtowego nie prowadzi, może bardzo łatwo za pomocą takiej spółki stać się właścicielem lub współwłaścicielem aptek. Ta słabość art. 99 ust. 3 Prawa farmaceutycznego jest w Polsce często wykorzystywana. 5) Przekazywanie faktur refundacyjnych do NFZ – art. 42 ust. 10 Zgodnie z art. 42 ust. 10 projektu ustawy refundacyjnej: 10. Za datę złożenia faktury przyjmuje się datę wpływu faktury do właściwego oddziału wojewódzkiego Funduszu. Taki zapis może stwarzać problemy aptekom, które wysyłają faktury refundacyjne do NFZ pocztą. Należałoby np. dodać w art. 42 ust. 10, że w przypadku faktur wysyłanych pocztą datą złożenia faktury jest data stempla pocztowego. Przedstawiona analiza najważniejszych zmian wprowadzonych przez Ministerstwo Zdrowia do wersji projektu ustawy refundacyjnej przekazanej do konsultacji społecznych w dniu 9 września 2010r. wskazuje, że konieczne są dalsze poprawki tego projektu, które z jednej strony wyeliminowałyby przynajmniej najbardziej uciążliwe zjawiska patologiczne w systemie dystrybucji leków refundowanych i z drugiej strony nie doprowadziłyby do katastrofy finansowej ogromnej liczby aptek. Konsekwencją przyjęcia 9 proponowanych rozwiązań byłaby konieczność zamknięcia nawet kilku tysięcy niezależnych aptek, szczególnie na terenach wiejskich i w małych miastach. Negatywne doświadczenia aptek podpisujących obecnie umowy z NFZ na wydawanie refundowanych środków pomocniczych (zaledwie znikomy procent aptek ma podpisane umowy z NFZ na te środki) pokazują też, jak trudna do realizacji dla wielu aptek może być koncepcja podpisywania umów z NFZ na wydawanie leków refundowa- nych. Należy mieć nadzieję, że w toku dalszych prac legislacyjnych najbardziej kontrowersyjne dla aptekarzy zapisy zostaną poprawione. Uwagi naszej Izby zostaną nie tylko przekazane do NIA, ale będą również w najbliższym czasie głównym tematem spotkań z parlamentarzystami i przedstawicielami mediów naszego regionu. Prezes Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu mgr farm. Piotr Bohater Wrocław 26.10.2010r. Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny 10 pharmakon 10/2010 10/2010 pharmakon 11 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Sprawozdanie z przebiegu konferencji podsumowującej realizację projektu szkoleniowego Konferencja podsumowująca realizację projektu szkoleniowego POKL.08.01.01-02-014/08 pt. „Czas na rozwój – kompleksowe szkolenia farmaceutów” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, w tym informująca o jego efektach i rezultatach, odbyła się w dniu 23 września 2010 roku w Hotelu Campanile we Wrocławiu. Zgodnie z programem, konferencja rozpoczęła się od rejestracji zaproszonych przez beneficjenta gości, osób z biura DIA oraz uczestników projektu, którzy telefonicznie zgłosili się do udziału w tym wydarzeniu. Wszystkim przybyłym osobom zostały wręczone materiały promocyjne (gadżety pamiątkowe) tj. zestaw: teczka papierowa A4, a w niej podkładka pod myszkę, broszura podsumowująca projekt, notatnik (bloczek) A5 i długopis. Dodatkowo, przybyli na spotkanie uczestnicy szkoleń otrzymali certyfikaty z odbytych kursów i wykładów, potwierdzające zdobyte punkty edukacyjne. Po wystąpieniu mgr farm. Piotra Bohatera - Prezesa Dolnośląskiej Izby 12 Aptekarskiej, otwierającym całą konferencję, głos zabrali zaproszeni goście: Jarosław Maroszek - Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej Urzędu Marszałkow-skiego Województwa Dolnośląskiego, dziękując za zaproszenie, w paru słowach podkreślił ważkość szkoleń, dzięki którym w sposób znaczący podnoszone są kompetencje, zasób wiadomości i umiejętności ich uczestników oraz zachęcił do składania kolejnych wniosków aplikacyjnych o dotacje unijne, prof. Kazimierz Gąsiorowski - Dziekan Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej we Wrocławiu, dziękując za zaproszenie podkreślił również znapharmakon 10/2010 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego czenie szkoleń, które podnoszą wiedzę i fachowość farmaceutów; podziękował także za bardzo dobrą dotychczasową współpracę z DIA w tym zakresie, prof. Anna Wiela-Hojeńska - Kierownik Katedry i Zakładu Farmakologii Klinicznej Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej we Wrocławiu, wskazała na już uzyskane efekty szkoleń z projektu, który właśnie się zakończył; odczytała na potwierdzenie tego list z Poradni Terapii Uzależnień od Substancji Psychotropowych Wrocławskiego Centrum Zdrowia i Akademii Medycznej we Wrocławiu, w którym stwierdzono, że zakończone szkolenia odniosły widoczne już, wymierne korzyści tak dla farmaceutów jak i pacjentów poradni i aptek. Po części oficjalnej otwierającej konferencję, głos zabrali kolejni goście, którzy zgodnie z programem wygłosili następujące prelekcje: „Rozwój systemu kształcenia aptekarzy w Polsce” przedstawił prof. dr hab. Janusz Pluta - Prezes PTFarm; Kierownik Studium Szkolenia Podyplomowego Wydziału Farmaceutycz-nego Akademii Medycznej we Wrocławiu. „Regulacje prawne związane z posiadaniem i stosowaniem środków odurzających, substancji psychotropowych oraz prekursorów narkotykowych przez podmioty gospodarcze” omówiła mgr farm. Urszula Sławińska-Zagórska 10/2010 pharmakon Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny. Po tej części nastąpiła przerwa kawowa, w czasie której uczestnicy konferencji mieli okazję porozmawiać między sobą w kuluarach oraz skorzystać z przygotowanego poczęstunku. Po przerwie uczestnicy wrócili na salę konferencyjną i wysłuchali kolejnego wykładu, który wygłosiła mgr farm. Olga Fedorowicz – Sekretarz ORA DIA we Wrocławiu na temat: „Wpływ farmaceuty na bezpieczeństwo terapii pacjenta”. Po tym wystąpieniu rozpoczęła się część podsumowująca projekt szkoleniowy pt. „Czas na rozwój - kompleksowe szkolenia farmaceutów”. Wystąpili na niej przedstawiciele zespołu projektowego. Jako pierwszy zabrał głos mgr farm. Artur Owczarek – Koordynator projektu, który przedstawił cele i założenia projektu oraz realizację i efekty szkoleń w projekcie. Następnie mgr inż. Maciej Biernacki – Specjalista ds. monitoringu, obsługi finansowej i ewaluacji przedstawił zrealizowane istotne zadania i rezultaty twarde projektu oraz ocenę (ewaluację) szkoleń w projekcie. Po wysłuchaniu wszystkich prezentacji zgromadzeni goście udali się do restauracji hotelowej na przygotowaną dla nich uroczystą kolację. Zespół projektowy. 13 Wydarzenia Ogólnopolski Dzień Aptekarza Po raz kolejny w Warszawie odbyły się tegoroczne obchody OGÓLNOPOLSKIEGO DNIA APTEKARZA. 25 września do stolicy przybyło ponad 270 aptekarzy z całej Polski aby razem świętować ten dzień. Obchodzony jest on od wielu lat w okolicach dnia świętych Kosmy i Damiana. Patronat honorowy nad Ogólnopolskim Dniem Aptekarza objęła minister zdrowia Ewa Kopacz. Obchody święta rozpoczęły się jak zwykle mszą świętą, którą w Bazylice Świętego Krzyża w Warszawie odprawił w intencji aptekarzy i ich rodzin ksiądz Mgr farm. Piotr Bohater 14 Dr n.farm. Grzegorz Kucharewicz Józef Jachimczak, krajowy duszpasterz służby zdrowia wraz z księdzem kanonikiem Grzegorzem Boraczewskim, założycielem i dyrektorem Katolickiego Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii „Exodus” w Białymstoku. Po mszy świętej aptekarze udali się do Teatru Sabat gdzie odbyły się główne uroczystości. Wśród zaproszonych gości znaleźli się między innymi: popharmakon 10/2010 Mgr farm. Paweł Łukasiński seł Jarosław Zieliński, reprezentujący ministra zdrowia Jakub Bydłoń, dyrektor Departamentu Dialogu Społecznego w Ministerstwie Zdrowia, Roman Danielewicz, dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Ministerstwie Zdrowia, wojewódzcy inspektorzy farmaceutyczni, prezesi okręgowych rad aptekarskich, przed- Mgr farm. Stefan Żebrowski (pierwszy od lewej) 10/2010 pharmakon Mgr farm. Jolanta Kowal stawiciele Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, wydziałów farmaceutycznych uniwersytetów medycznych, a także firm i hurtowni farmaceutycznych. Gości powitał prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorz Kucharewicz. Odczytał on również życzenia, które z okazji święta aptekarzy nadesłali między innymi: minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka, wiceminister zdrowia Marek Twardowski i poseł na Sejm RP Beata Małecka-Libera. Życzenia farmaceutom złoży- 15 Mgr farm Miaria Cichosz -Stawicka (czwarta od lewej strony) medalem im. Prof. B. Koskowskiego: Maria Cichosz-Stawicka, Bożena Maćkowiak, Stefan Żebrowski. odznaką za zasługi dla ochrony zdrowia: Piotr Bohater, Alina Giewartowska Jadwiga Gryska Maria Kaszuba li także obecni na uroczystości poseł Ja- Jolanta Kowal rosław Zieliński i dyrektor Jakub Bydło. Paweł Łukasiński Wykład „Zrozumieć siebie - sztuka Uczestnicy uroczystości obejrzeli zarządzania własnymi emocjami” wy- również entuzjastycznie przyjęty spekgłosiła dr Lidia Czarkowska z Akademii takl teatralny „Życie jest sceną”, przyLeona Koźmińskiego w Warszawie. gotowany przez artystów, wokalistów Podczas obchodów Ogólnopol- i tancerzy Teatru Sabat Małgorzaty Poskiego Dnia Aptekarza wręczone zo- tockiej. Po spektaklu aptekarze i zaprostały medale im. prof. Bronisława Ko- szeni goście udali się na poczęstunek skowskiego i tytuły „Strażnika Wielkiej i rozmowy w kuluarach. Pieczęci Aptekarstwa Polskiego”, przyO.Fedorowicz znawane przez Naczelną Radę Aptekarską za zasługi dla rozwoju aptekarstwa, a także wyróżnienia „Mecenas samorządu aptekarskiego” oraz nadawane przez ministra zdrowia odznaki honorowe „Za zasługi dla ochrony zdrowia”. Z naszej izby zostali uhonorowani: Mgr farm. Bożena Maćkowiak (pierwsza po prawej stronie) 16 pharmakon 10/2010 BIURO USŁUG INFORMATYCZNYCH Krzysztof Sulich ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY www.probui.pl Jako firma posiadająca długoletnie doświadczenie w obsłudze informatycznej APTEK, chcemy zaprosić Państwa do skorzystania z naszej propozycji i podjęcia współpracy. Oferujemy: Serwis, w tym serwis zdalny, sprzedaż, wdrożenia i aktualizację oprogramowania aptecznego KSApteka firmy Kamsoft oraz szkolenie personelu. Serwis, sprzedaż oraz najem długoterminowy urządzeń fiskalnych firmy ELZAB S.A., oraz sprzętu wspomagającego pracę apteki, jak czytniki i drukarki kodów kreskowych, szuflady kasowe, a także materiały eksploatacyjne. Sprzęt komputerowy komputery stacjonarne desktopy, nettopy, stacje robocze, terminale POS komputery przenośne netbooki, notetebooki, drukarki laserowe, urządzenia wielofunkcyjne UWAGA! PONADTO OFERUJEMY: Tworzenie i wdrażanie obowiązkowej i wymaganej Polityki Bezpieczeństwa Danych Ososbowych, * Tworzenie i wdrażanie obowiązkowej i wymaganej Instrukcji Zarządzania Systemem Informatycznym * Proponujemy także szkolenie personelu w zakresie stosowania w/w oraz Ustawy o Ochronie Danych Osobowych *wymagane ustawą z 29.08.1997r. o ochronie danych osobowych (Dz.U.1997r.Nr 133, Dz. U. 2002r.Nr 101) Rozp. MSWiA z 29.04.2004r. oraz Kontakt: Biuro Usług Informatycznych Krzysztof Sulich, 59-700 Bolesławiec, ul. Wincentego Witosa 19 Tel.: 75-644 03 78, tel. kom.: 502 205 994, 501 580 811, 507 089 993; www.probui.pl E-mail: [email protected], [email protected], [email protected], Akademia Medyczna Inauguracja Roku Akademickiego 2010/2011 w Akademii Medycznej we Wrocławiu W dniu 4 października w barokowych wnętrzach Auli Leopoldyna odbyła się uroczysta Inauguracja nowego roku akademickiego 2010/2011. W tym roku Akademia Medyczna obchodzi 10/2010 pharmakon swoje 60-lecie istnienia, zatem uroczystość była także okazją do świętowania tego jubileuszu. Dolnośląską Izbę Aptekarską reprezentował Prezes DIA Piotr Bohater. W czasie uroczystości wręczo- 17 no odznaczenia i wyróżnienia zasłużonym pracownikom wrocławskiej AM. Dziekan Wydziału Farmaceutycznego prof. Kazimierz Gąsiorowski otrzymał medal Akademii Medycznej bity w srebrze w uznaniu zasług dla Uczelni i dla Wydziału Farmaceutycznego. Nagrodę naukową Ministra Zdrowia uzyskał zespół kierowany przez prof. dr hab. Halinę Milnerowicz. Dr hab. Izabela Fecka otrzymała z rąk JM Rektora Dyplom habilitacyjny. Złote Krzyże Zasługi wręczono: dr Rafałowi Ilow i dr hab. Jerzemu Jodkowskiemu. Złotymi Odznakami Akade - 18 fot. Rafał Ilow fot. Rafał Ilow mii Medycznej wyróżniono dr Justynę Brasuń i mgr Agatę Roge. Odznakę Honorową „za zasługi dla ochrony zdrowia” otrzymała dr Agnieszka Piwowar. Natomiast Brązowy Medal AM otrzymała dr Stanisława Plińska. Tradycyjnie, studenci I roku złożyli Ślubowanie, a przedstawiciele studentów wszystkich Wydziałów otrzymali Indeksy z rąk Władz Rektorskich i symbolicznie zostali pasowani na studentów Akademii Medycznej. Wykład inauguracyjny wygłosił prof. Wojciech Witkiewicz. A.Owczarek pharmakon 10/2010 Ze świata Zjazd Niemieckich Aptekarzy Sprawozdanie Koordynatora Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr. farm. Piotra Bohatera z udziału w Zjeździe Niemieckich Aptekarzy w dniach 07-09.10.2010r. W dniach 7-9 października 2010r. Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA - mgr Piotr Bohater uczestniczył w dorocznym Zjeździe Niemieckich Aptekarzy (Deutscher Apothekertag 2010) w Monachium, na zaproszenie Prezesa Związku Niemieckich Izb Aptekarskich (ABDA) HeinzaGünthera Wolfa. Zgodnie z wieloletnią tradycją w trakcie Zjazdu Niemieckich Aptekarzy odbywały się również międzynarodowe targi farmaceutyczne EXPOPHARM 2010, które uznawane są za największe targi farmaceutyczne w Europie (w tym roku na powierzchni 22 tysięcy m2 stoiska przygotowało około 500 wystawców z 21 krajów, targi odwiedziło ponad 22 tysiące osób). Tegoroczny Zjazd odbywał się w całkowicie innej atmosferze, niż Deutscher Apothekertag 2009 w Düsseldorfie. W ubiegłym roku dominowała ogromna radość spowodowana korzystnym wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości dotyczącym zgodności z prawem unijnym ograniczenia posiadania aptek tylko przez 10/2010 pharmakon aptekarzy. W tym roku najważniejszym tematem wystąpień i dyskusji była nowelizacja ustawy dotyczącej obrotu produktami leczniczymi (Arzneimittelmarktneuordnungsgesetz – AMNOG), której wejście w życie zaplanowano na 1 stycznia 2011r. Nowelizacja ta jest jednym z elementów planu oszczędnościowego Niemieckiego Ministerstwa Zdrowia spowodowanego rekordowym deficytem w systemie ochrony zdrowia na poziomie 11 miliardów Euro. Nowelizacja wyżej wymienionej ustawy zakłada m.in. znaczną obniżkę marży hurtowej. Jednak hurtownie farmaceutyczne w Niemczech zapowiedziały, że nie są w stanie pokryć strat wynikających z obniżki marży i będą musiały zrezygnować z udzielania rabatów aptekom i rozważają nawet możliwość wprowadzenia dodatkowych opłat dla aptek za dostawy leków. Zgodnie z przedstawionymi obliczeniami przeciętna niemiecka apteka może stracić po wejściu w życie nowelizacji nawet do 30% swoich przychodów. Dla bardzo wielu aptek 19 stanowiłoby to ogromne zagrożenie dla ich dalszej egzystencji, a dla pozostałych konieczność wprowadzenia drastycznych oszczędności. Należałoby się zastanowić, czy analogiczne rozwiązania proponowane w naszym kraju nie będą stanowiły zagrożenia dla egzystencji znacznej ilości polskich aptek. Uroczyste otwarcie Zjazdu nastąpiło w dniu 7 października o godzinie 1300. Prezes Związku Niemieckich Izb Aptekarskich Heinz-Günther Wolf przywitał zaproszonych gości (w tym również przedstawicieli zagranicz- nych izb aptekarskich) oraz wszystkich uczestników Zjazdu, a następnie - w swoim wstępnym wystąpieniu przedstawił najważniejsze problemy 20 i wyzwania stojące przed niemieckimi aptekarzami: utrzymanie stabilności ekonomicznej aptek, dokonanie korzystnych dla aptekarzy zmian w projekcie nowelizacji ustawy dotyczącej obrotu produktami leczniczymi, wprowadzenie zakazu sprzedaży internetowej leków wydawanych z przepisu lekarza, likwidacja punktów sprzedaży leków „Pick-up-Stellen” (możliwość funkcjonowania tych punktów oznacza, że sprzedaż leków, również wydawanych z przepisu lekarza, może być prowadzona w supermarketach drogeryjnych lub w innych sklepach czy też nawet na stacjach benzynowych), poprawę jakości opieki farmaceutycznej poprzez wprowadzenie nowego modelu wypisywania recept przez lekarzy. Prezes Wolf zaapelował do obecnych na sali polityków o jednakowe traktowanie różnych grup zawodowych w systemie ochrony zdrowia. Podkreślił, że proponowane przez rząd zmiany mają cechy gospodarki rabunkowej i odbiją się negatywnie na dostępności usług farmaceutycznych dla pacjentów. Samorząd aptekarski nie może biernie przyglądać się tak niekorzystnym dla aptekarzy propozycjom zmian. Po przywitaniu i słowie wstępnym Heinza-Günthera Wolfa głos zabrali zaproszeni politycy, wśród których byli: Wolfgang Heubisch - Minister Nauki, Prac Badawczych i Sztuki Kraju Związkowego Bawarii pharmakon 10/2010 Stefan Kapferer - Sekretarz Stanu Federalnego Ministerstwa Zdrowia Johannes Singhammer - parlamentarzysta frakcji CDU/CSU Bundestagu Erwin Lotter - parlamentarzysta frakcji FDP Bundestagu Martina Bunge - parlamentarzystka frakcji lewicowej Bundestagu Przemówienia zaproszonych polityków były bardzo merytoryczne, odnosiły się do najważniejszych dla niemieckich aptekarzy kwestii i zawierały wiele elementów poparcia niemieckich polityków i rządu dla utrzymania niezależnej pozycji niemieckich aptek i aptekarzy, w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa dystrybucji leków oraz właściwej opieki farmaceutycznej. Jakże brakuje nam takiego merytorycznego odniesienia się polskich polityków do problemów aptekarzy w naszym kraju. Wolfgang Heubisch podkreślił w swoim wystąpieniu, że niezależne apteki, których właścicielami są aptekarze, są najkorzystniejszym rozwiązaniem. Stwierdził też, że likwidacja Pick-up-Stellen wydawała się być na początku zadaniem prostym, jednak teraz napotyka na wiele trudności. Obiecał, że dołoży wszelkich starań, aby ten problem rozwiązać ponieważ polityka zdrowotna jest bardzo bliska jego sercu. Uczestnicy Zjazdu oczekiwali od Stefana Kapferera zapowiedzi zmian 10/2010 pharmakon systemu naliczania marży hurtowej, które nie obciążałyby w tak poważny sposób aptek. Sekretarz Stanu Federalnego Ministerstwa Zdrowia zapowiedział dalsze konsultacje w tym zakresie i zwrócił uwagę, że w obliczu tak dużego deficytu w systemie ochrony zdrowia, konieczne jest wprowadzenie planu oszczędnościowego. Przypomniał spotkanie z przedstawicielami samorządu aptekarskiego poświęcone temu problemowi, które odbyło się w ubiegłym tygodniu. Johannes Singhammer podkreślił w swoim wystąpieniu, że leki są szczególnymi produktami i podejście do ich dystrybucji musi być inne, niż do sprzedaży np. płyt CD czy produktów AGD. Stwierdził, że frakcja parlamentarna CDU/CSU nie chce „amerykanizacji” niemieckiego systemu ochrony zdrowia. Erwin Lotter wyraził swoje poparcie dla niezależnych aptek prowadzonych przez aptekarzy i podkreślił konieczność zmniejszenia biurokratycznych obciążeń aptek. Martina Bunge wyraziła pogląd, że wprowadzenie w Niemczech zakazu sprzedaży internetowej leków wydawanych z przepisu lekarza spowodowałoby znaczne ograniczenie ilości punktów „Pick-up-Stellen”. O wprowadzenie tego zakazu Niemiecka Izba Aptekarska stara się już od kilku lat. Po wystąpieniach zaproszonych polityków Prezes Heinz-Günther Wolf wygłosił obszerne sprawozdanie na temat aktualnej sytuacji niemiec- 21 kiego aptekarstwa oraz najważniejszych celów do osiągnięcia. Najwięcej czasu w swoim wystąpieniu poświęcił bardzo kontrowersyjnej nowelizacji ustawy dotyczącej obrotu produktami leczniczymi. Zmiana systemu naliczania marży hurtowej przyniesie wprawdzie kasom chorych oszczędności rzędu 500 milionów Euro, jednak hurtownie zapowiedziały, że przeniosą to obciążenie bezpośrednio na apteki (w Niemczech jest 5 największych hurtowni farmaceutycznych – Anzag, Gehe, Phoenix, Sanacorp i Noweda – które pokrywają w sumie 90% rynku). Oznacza to zmniejszenie rocznego przychodu przeciętnej niemieckiej apteki o około 23 tysiące Euro (z 76 tysięcy Euro do 53 tysięcy Euro). Tak poważne obciążenie dla aptek będzie skutkowało ograniczeniami dostępności usług farmaceutycznych w aptekach, co jest oczywiście bardzo niekorzystne dla pacjentów. Prezes Wolf zaapelował do obecnych na sali polityków, aby traktowali aptekarzy w taki sam sposób, jak inne grupy zawodowe w systemie ochrony zdrowia. Zwrócił uwagę, że w ciągu ostatnich kilku lat środki przeznaczane na finansowanie praktyk lekarskich, praktyk dentystycznych oraz szpitali były stale zwiększane, natomiast przychody aptek stale się zmniejszały. Domagał się sprawiedliwego traktowania aptekarzy. Szczególnie, że wydatki na refundację leków stanowią w Niemczech zaledwie 2,6% 22 całkowitych wydatków kas chorych i w aptekach pracuje prawie 150 tysięcy osób. Jest to dużo więcej, niż we wszystkich hurtowniach i zakładach farmaceutycznych w Niemczech razem wziętych. Ogromne znaczenie dla polityków powinien mieć też fakt, że niemieckie apteki odwiedza codziennie około 4 milionów pacjentów. Ważnym punktem wystąpienia Prezesa Związku Niemieckich Izb Aptekarskich był też nadal nierozwiązany problem punktów wydawania leków (Pick-up-Stellen), które funkcjonują najczęściej w supermarketach drogeryjnych, ale mogą też powstawać nawet na stacjach benzynowych. W punktach tych mogą być również odbierane leki wydawane z przepisu lekarza - po wcześniejszym zostawieniu recepty. Ponieważ zamówienia w tych punktach realizowane są głównie przez zagraniczne apteki internetowe, dane o pacjentach, zamawianych przez nich lekach i realizowanych receptach wysyłane są za granicę. Nie są one wówczas chronione przez niemieckie prawo dotyczące ochrony danych osobowych. Jest to realne zagrożenie, ponieważ w tygodniu poprzedzającym zjazd niemieckich aptekarzy „wyciekły” dane stu kilkudziesięciu tysięcy klientów pewnej sieci drogeryjnej. Prezes Wolf apelował o jak najszybsze wprowadzenie zakazu funkcjonowania punktów „Pick-up-Stellen”. W swoim wystąpieniu Prezes Heinz-Günther Wolf zwrócił też uwagę na pharmakon 10/2010 pozytywne efekty współpracy Związku Niemieckich Izb Aptekarskich ze Związkiem Niemieckich Kas Chorych w zakresie właściwego stosowania leków przez pacjentów. Opracowywany jest obecnie nowy model przepisywania leków, w którym lekarz przepisywałby nazwę międzynarodową leku, dawkę oraz czas trwania terapii. Aptekarz wybierałby odpowiedni produkt leczniczy, wyjaśniał pacjentowi sposób stosowania leków i określał tzw. plan leczenia (Medikationsplan). Zdaniem wielu ekspertów wpłynęłoby to bardzo pozytywnie na właściwe stosowanie przez pacjentów przepisanych leków (compliance). Wdrażanie tego modelu wymagałoby też określenia na nowo kompetencji lekarzy i aptekarzy, co umożliwiłoby poprawienie jakości prowadzonej farmakoterapii. Kończąc swoje wystąpienie Prezes Związku Niemieckich Izb Aptekarskich podkreślił, że niemieccy aptekarze są zawsze gotowi do niesienia pomocy, muszą jednak być sprawiedliwie traktowani i odpowiednio wynagradzani. Po uroczystym otwarciu Zjazdu, które trwało około dwóch godzin, rozpoczęły się obrady, W pierwszej 10/2010 pharmakon kolejności sprawozdanie przedstawił Dyrektor Związku Niemieckich Izb Aptekarskich dr Sebastian Schmitz. Oprócz zagadnień poruszanych przez Prezesa Wolfa omówił również wyrok Niemieckiego Trybunału Federalnego, który zabrania stosowania przez apteki systemów bonusowych dla pacjentów na leki refundowane. Wyrok ten jest bardzo ważnym osiągnięciem w pracach legislacyjnych niemieckiego samorządu aptekarskiego. Sebastian Schmitz zwrócił też uwagę na nowe wyzwania dla aptekarzy związane m.in. z coraz większą ilością rejestrowanych przypadków leków podrobionych oraz podniesieniem poziomu i skuteczności rejestracji działań ubocznych i interakcji leków przez pacjentów. Rozwiązania w tym zakresie będą wymagały dostosowania poszczególnych krajów członkowskich UE do odpowiednich dyrektyw unijnych. 23 Wystąpienie Dyrektora Związku Niemieckich Izb Aptekarskich zainicjowało ożywioną dyskusję, a następnie głosowane były uchwały zjazdowe. Głosowania przebiegały bardzo sprawnie, ponieważ praktycznie wszystkie uchwały dostarczone zostały uczestnikom Zjazdu w postaci wydrukowanej „książki” formatu A4. Uchwały zostały tematycznie podzielone na rozdziały, na każdej stronie była jedna propozycja uchwały, a poszczególne rozdziały wydrukowane zostały na papierze innego koloru. Tylko kilka uchwał „z ostatniej chwili” przedstawianych było z komputera na dużym ekranie. Na każdej stronie oprócz treści proponowanej uchwały podane były m.in.: okręgowa izba, która wnioskuje uchwalenie danej uchwały temat uchwały, data propozycji uzasadnienie propozycji uchwały Prowadzący Zjazd po odczytaniu treści uchwały pytał, czy delegaci chcą zabrać głos w tej sprawie (na sali było ustawionych kilka łatwo dostępnych mikrofonów), i - najczęściej po krótkiej dyskusji - delegaci głosowali za pomocą swoich mandatów. Tylko jedna uchwała zgłoszona przez Okręgową Izbę Aptekarską Hesji wywołała dużo kontrowersji. Dotyczyła ona zwiększenia obecności przedstawicieli władz samorządu aptekarskiego w mediach. Jednak w trakcie dyskusji wyjaśnione zostały mechanizmy i możliwości występowania prezesów oraz 24 członków prezydium niemieckiego samorządu aptekarskiego w mediach. Zarząd ABDA robi wszystko, co możliwe, aby stanowisko aptekarzy było w jak największym stopniu prezentowane w mediach. Uchwała ta została ostatecznie odrzucona zdecydowaną większością głosów. W drugim dniu Zjazdu przedstawione zostały trzy wyjątkowo interesujące wykłady. Pierwszy wykład prowadził profesor Ulrich Laufs, lekarz kierujący Uniwersytecką Kliniką Chorób Wewnętrznych w Homburgu. Przedstawił on bardzo ciekawe wyniki badań dotyczące stosowania się pacjentów do zalecanych im terapii. Zwrócił uwagę na bardzo ważny fakt, że nawet najlepszy lek nie pomoże, jeśli pacjent nie będzie go właściwie stosował. Tymczasem np. tylko 60-80 procent pacjentów cierpiących na choroby układu krążenia stosuje leki zgodnie z zaleceniami. Właściwa współpraca lekarzy i aptekarzy, w warunkach odpowiednich przepisów prawa, może znacznie poprawić sytuację w tym zakresie. Będzie to również przynosiło korzyści ekonomiczne dla systemu ochrony zdrowia. Badania pokazały też, że poprawa stosowania się pacjentów do zalecanej terapii jest bardzo często o wiele ważniejsza, niż zastosowanie nowego leku! Drugą prezentację przedstawił profesor Martin Schulz, Kierownik Departamentu Leków Związku Niemiecpharmakon 10/2010 kich Izb Aptekarskich. Zwrócił on uwagę na często niedostrzegany fakt, że stosowanie nowoczesnych form leków wymaga od pacjentów odpowiedniej wiedzy i umiejętności – tego nie zapewni pacjentom ani apteka internetowa, ani punkty wydawania leków „Pick-up-Stellen”. Stwierdził, że niemiecki system ochrony zdrowia jest bardzo efektywny, ponieważ przy kosztach 10-11% dochodu narodowego brutto jest o wiele lepiej oceniany niż system amerykański, którego koszty funkcjonowania wynoszą około 17% dochodu narodowego brutto Stanów Zjednoczonych. W części popołudniowej trzecią, bardzo ciekawą, prezentację przedstawił dr Harald Michel, Kierownik Instytutu Demografii Stosowanej w Berlinie. Wyjaśnił, że zmiany demograficzne społeczeństwa niemieckiego i innych społeczeństw europejskich są nieuniknione i często w zbyt małym stopniu dostrzegane i rozumiane przez polity10/2010 pharmakon ków. Na terenach wschodnich Niemiec są już regiony, gdzie gęstość zaludnienia jest zbliżona do gęstości zaludnienia w Finlandii. Jednak zachodzące zmiany demograficzne stanowią wprawdzie duże wyzwanie dla aptekarzy, ale równocześnie w odpowiednich warunkach mogą się też przyczynić do znacznego podniesienia rangi i prestiżu aptekarzy. Przedstawianym prezentacjom towarzyszyły dyskusje, w których brali udział wykładowcy i przedstawiciele samorządu aptekarskiego. Po krótkim wprowadzeniu pytania zadawali również obecni na obradach delegaci. W trzecim dniu Zjazdu największym zainteresowaniem cieszył się panel dyskusyjny, w którym wzięli udział przedstawiciele samorządu aptekarskiego oraz parlamentarzyści z różnych partii zaangażowani w prace legislacyjne dotyczące systemu ochro- 25 ny zdrowia. W dyskusji na podium wzięli udział (na zdjęciu poniżej w kolejności od lewej strony): Birgitt Bender (Zieloni), Jens Spahn (CDU), Ulrike Flach (FDP), Albrecht Kloepfer (moderator), Friedemann Schmidt (Wiceprezes ABDA - Związku Niemieckich Izb Aptekarskich), Marlies Volkmer (SPD), Fritz Becker (Prezes DAV – Niemieckiego Zrzeszenia Aptekarzy). Jens Spahn i Ulrike Flach wyrażali opinię, że proponowana przez rząd reforma rozłoży obciążenie na pacjentów, pracodawców, przemysł farmaceutyczny, lekarzy, aptekarzy, hurtownie i kasy chorych. Jest ona konieczna ze względu na rekordowy deficyt w systemie ochrony zdrowia na poziomie 9 miliardów Euro. Dlatego rząd nie wycofa się z obniżenia marży hurtowej. Jednak przedstawiciele opozycji parlamentarnej Birgitt Bender i Marlies Volkmer nie byli już tak przekonani, że zapowiadane obciążenia będą równomiernie rozłożone. Marlies Volkmer przyznała, że wzrost budżetu na wynagrodzenia lekarzy o około 1 miliard Euro nie jest dobrym posunięciem i jest wyrazem szczególnej ochrony tej grupy zawodowej. Friedemann Schmidt zwrócił się z pytaniem do polityków: dlaczego każda reforma systemu ochrony zdrowia w ostatnich latach uderza najsilniej w aptekarzy? Tak jest i tym razem, ponieważ patrząc na założenia budżeto- 26 we – proponowana jest obniżka przychodów dla aptekarzy i równocześnie podwyżka wynagrodzeń dla lekarzy. Fritz Becker apelował o sprawiedliwe rozwiązania i właściwe wyliczenia przewidywanych skutków wprowadzanych zmian – ministerstwo zdrowia przedstawiło wyliczenia, zgodnie z którymi obniżka marży hurtowej przyniesie oszczędności 400 milionów Euro, natomiast samorząd aptekarski dysponuje symulacjami, które wskazują, że straty hurtowni osiągną 630 milionów Euro i co najważniejsze - straty te hurtownie przeniosą na apteki. Tymczasem większość uczestników dyskusji na podium potwierdziła pogląd Fritza Beckera, że media przedstawiają aptekarzy jako grupę zawodową, która bardzo skorzysta na wprowadzanej reformie. Jens Spahn starał się kierować dyskusję na temat koniecznej reformy systemu ochrony zdrowia z uwzględnieniem szerokiego aspektu problemów, które należy rozwiązać. Według niego pharmakon 10/2010 jednym z najważniejszych celów reformy powinno być jak najlepsze wykorzystanie potencjału aptekarzy, aby po wielu latach studiów i szkolenia podyplomowego ich praca nie ograniczała się jedynie do wydawania leków. Friedemann Schmidt podkreślił, że reformy ostatnich lat bardzo przyczyniły się do zmniejszenia stopnia zaufania pacjentów do aptekarzy - również w wyniku licznych przypadków obowiązkowej wymiany przepisanych na recepcie leków na preparaty innych producentów (wynika to z umów rabatowych podpisywanych przez kasy chorych z producentami leków). Stwierdził, że pracując w swojej aptece często widzi w oczach swoich pacjentów pytanie: „dlaczego robicie to ze mną?”. Marlies Volkmer wyraziła pogląd, że należy zmienić system w taki sposób, aby apteki nie były zależne od rabatów udzielanych przez hurtownie farmaceutyczne. Fritz Becker podkreślił, że aptekarze chcą 10/2010 pharmakon zapewnić wysoką jakość usług, jednak wymagają one ponoszenia niemałych kosztów. Konieczne są odpowiednie regulacje zapewniające stabilność finansową aptek. Chociaż w trakcie ponad dwugodzinnej dyskusji nie jest możliwe omówienie wszystkich problemów niemieckich aptekarzy bardzo ważna jest deklaracja uczestniczących w dyskusji polityków, że są gotowi do dalszych konsultacji i szukania rozwiązań akceptowanych przez aptekarzy. Jens Spahn zapowiedział, że kolejne spotkanie z przedstawicielami samorządu aptekarskiego odbędzie się kilka dni po zjeździe. Na gotowość polityków do szukania kompromisu wpływa też z pewnością nacisk wywierany przez niemiecki samorząd aptekarski. Rzecznik prasowy Związku Niemieckich Izb Aptekarskich Thomas Bellartz zapowiedział, że w razie konieczności w kolejnych tygodniach będzie następować eskalacja protestu aptekarzy w całym kraju. Do wszystkich aptek rozesłane zostały plakaty, materiały z informacjami dla aptekarzy oraz ulotki dla pacjentów – kampania będzie prowadzona pod hasłem „Zakończ- 27 cie gospodarkę rabunkową na aptekach”. Do aptek wysłane zostały również kartki pocztowe, które aptekarze mogą wysyłać do parlamentarzystów swojego regionu. Ze strony internetowej Związku Niemieckich Izb Aptekarskich można też wysyłać maile protestacyjne do polityków. Kampanii protestacyjnej prowadzonej przez niemieckich aptekarzy towarzyszą też liczne konferencje prasowe organizowane przez samorząd aptekarski. W prasie i mediach pojawia się też coraz więcej artykułów i programów pokazujących rzeczywiste konsekwencje proponowanej reformy. Udział w Zjeździe Niemieckich Aptekarzy był także doskonałą okazją do bezpośrednich rozmów z przedstawicielami samorządów aptekarskich, nie tylko z Niemiec, ale również Austrii, Węgier i nawet Włoch. Był też okazją do rozmów z zaproszonymi ekspertami, którzy specjalizują się w ekonomicznej analizie rynku aptecznego. Zdobyta wiedza i kolejne doświadczenia będą jeszcze wielokrotnie wykorzystywane w pracach naszego samorządu. Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr farm. Piotr Bohater [email protected] Wrocław 21.10.2010r. Farmacja szpitalna Farmacja szpitalna Szanowni Państwo! Z wielką przyjemnością informuję, że w dniu 1 września 2010 r. odbyło się pierwsze powakacyjne spotkanie farmaceutów szpitalnych pod tytułem: 28 „Czy w aptece potrzebne są najwyższe standardy przygotowania leków?” Sponsorem spotkania była firma Ecolab, którą w naszym regionie reprezentuje Pan Wojciech Sobczyk, a prowadzącym Pan Łukasz Łagan. pharmakon 10/2010 W aptece szpitalnej przygotowywane są różne leki, w tym takie, które musimy przygotowywać w warunkach szczególnych. Są to: leki cytostatyczne, produkty do żywienia do i pozajelitowego, koncentraty do hemodializy i dializy otrzewnowej, leki oczne, leki z antybiotykami i wiele innych. Nie ulega wątpliwości, że warunki ich przygotowania powinny być takie same, jak dla jałowego wytwarzania. Obowiązuje Rozporządzenie MZ z dnia 1 października 2008 roku w sprawie wymagań Dobrej Praktyki wytwarzania. Załącznik do tego rozporządzenia zawiera szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania produktów leczniczych. Na każdym etapie wytwarzania jest wymagany odpowiedni poziom czystości ( Klasa A, B, C i D). Jeżeli w aptece znajduje się pomieszczenie o monitorowanej czystości powietrza odpowiedniej dla klasy A – nie można go dezynfekować tradycyjnym środkiem. Używany środek musi być również odpowiednio przygotowany. Może to uczynić farmaceuta, ale można zastosować gotowe produkty do pracy w pomieszczeniach Klasy A. Prowadzący spotkanie Pan Łukasz Łagan zaprezentował uczestnikom 10/2010 pharmakon spotkania sterylne środki dezynfekcyjne oraz przedmioty ułatwiające posługiwanie się nimi. Na koniec spotkania mgr Wiesław Browarski wykonał pamiątkowe zdjęcie. Opracowała Bożena Maćkowiak Przewodnicząca Sekcji Aptek szpitalnych Pozdrawiam i zapraszam na kolejne spotkania. Proszę o aktualizację danych osobistych i aptecznych – to bardzo usprawni komunikację w naszej grupie zawodowej. Podaję kontakt i proszę o informacje zwrotne - tel. 71 79 84 647, e-mail: [email protected] 29 Informacje prawne Samorząd aptekarski, czyli o istocie istnienia izb samorządowych Nie pierwszy już raz, chociaż często moja wypowiedź na ten temat spotykała się ze zdziwieniem, a nawet z oburzeniem niektórych słuchaczy, zmuszona jestem wyjaśnić farmaceutom – członkom samorządu – istotę samorządności. Samorząd zawodowy nie jest ani związkiem zawodowym, ani izbą gospodarczą, ani żadną inną organizacją działającą na zasadzie dobrowolnego zrzeszenia się jej członków. Działające w Polsce samorządy zawodowe mają oparcie prawne w art. 17 ust. 1 Konstytucji RP stanowiącego, że „W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony”. Dla każdego, kto wczyta się dobrze w treść cytowanego powyżej przepisu konstytucyjnego musi stać się oczywiste, że przewijające się często na FORUM APTEKARZY pytania w rodzaju: „a po co mi ta izba aptekarska?” czy „ z jakiej racji mam płacić składki członkowskie?” – świadczyć mogą tyl- 30 ko o nieświadomości prawnej naszych kolegów i ich oderwaniu od rzeczywistości. Prawda jest taka, że ustawodawca powołując samorząd zawodowy farmaceutów, na ten samorząd przerzucił spoczywający wcześniej na Państwie obowiązek „sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu”. W ramach tego obowiązku samorząd przyznaje farmaceutom „Prawo wykonywania zawodu farmaceuty”, odbiera od farmaceutów uroczyste ślubowanie sumiennego, gorliwego i starannego wykonywania obowiązków, a także stwierdza dawanie rękojmi należytego wykonywania zawodu przez kandydatów na stanowisko kierownika apteki. Samorządowi zawodowemu farmaceutów powierzono obowiązek prowadzenia rejestru farmaceutów i przede wszystkim orzekanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej farmaceutów za postępowanie sprzeczne z zasadami etyki i deontologii zawodowej oraz z przepisami prawnymi dotyczącymi wykonywania zawodu farmaceuty. Orzekając w stosunku do farmaceutów kary dyscyplinarne, sądy aptekarskie dysponują karami upomnienia, nagapharmakon 10/2010 ny, zawieszenia prawa wykonywania zawodu a nawet całkowitego pozbawienia prawa wykonywania zawodu. Co taka kara oznaczać może dla absolwenta Wydziału Farmacji, który dla zdobycia dyplomu poświęcił kilka lat życia, nie trzeba nikomu objaśniać. Organy samorządu zawodowego farmaceutów reprezentują ponadto środowisko zawodowe na zewnątrz, w interesie tego środowiska podejmują liczne działania wobec organów administracji rządowej i samorządowej, np. w trakcie procesu legislacyjnego albo na etapie przygotowywania projektów uchwał dotyczących godzin pracy aptek ogólnodostępnych. Powierzając samorządowi zawodowemu farmaceutów odpowiedzialne i istotne dla interesu publicznego zadania, administracja rządowa w niewielkim tylko stopniu uczestniczy w kosztach czynności realizowanych przez samorząd aptekarski, przekazując przewidziane w budżecie środki na podstawie zawartych umów. Głównym źródłem dochodów izb aptekarskich są składki członkowskie, których wysokość ustalana jest na mocy ustawowego upoważnienia przez okręgowe rady aptekarskie. W celu umożliwienia izbom aptekarskim uzyskiwanie dochodów ze składek członkowskich, ustawodawca wyposażył izby w możliwość ściągania nieopłaconych w terminie składek i kosztów postępowania upominawczego w trybie przepisów o postępowaniu 10/2010 pharmakon egzekucyjnym w administracji, to jest na podstawie tytułów wykonawczych wystawianych przez izby. Wszyscy farmaceuci wykonujący zawód na terenie działania Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu z mocy prawa podlegają wpisowi na listę członków tej izby. Tym samym na wszystkich farmaceutach wykonywających zawód na terenie DIA spoczywa obowiązek uiszczania składki członkowskiej. Na wszystkich członkach samorządu spoczywa ponadto obowiązek przestrzegania zasad etyki i deontologii zawodowej, w tym ustalony w art. 23 ust. 1 Kodeksu Etyki Aptekarza RP obowiązek solidarnego wspierania działalności samorządu oraz w art. 23a tego Kodeksu, obowiązek przestrzegania uchwał podjętych przez uprawnione organy samorządu. Te zasady etyki zawodowej w praktyce niektórych innych izb aptekarskich stanowiły podstawę do orzeczenia wobec farmaceutów (przewidzianych ustawą) kar dyscyplinarnych. Organy Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu dotychczas nie podejmowały wobec swoich członków tak drastycznych kroków, licząc na ich dobrą wolę podporządkowania się obowiązującemu prawu oraz zasadom etyki i deontologii zawodowej. Powyższe informacje adresuję przede wszystkim do młodych stażem członkowskim farmaceutów oraz do ich starszych Koleżanek i Kolegów wprowadzających ich w życie zawo- 31 dowe ściśle powiązane z działalnością samorządu aptekarskiego. Do tych samych adresatów kieruję jednocześnie przypomnienie, że podjęcie zatrudnienia w aptece dopuszczalne jest dopiero po przyznaniu farmaceucie Prawa wykonywania zawodu i złożeniu wymaganego prawem ślubowania. Naruszeniem obowiązującego prawa jest zatrudnienie absolwenta w aptece w celu wykonywania zawodu farmaceuty bezpośrednio po zakończeniu sześciomiesięcznego stażu aptecznego poprzedzającego otrzymanie dyplomu ukończenia studiów na Wydziale Farmacji Akademii Medycznej. Radca prawny DIA we Wrocławiu Ewa Hrynkiewicz-Kacała W farmaceutycznym kręgu Historia importu równoległego to historia łódzkiej Delfarmy Wszystko zaczęło się dużo wcześniej, niż można by przypuszczać. Pierwsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 1974 i 1976 roku przyjmuje się powszechnie jako początek importu równoległego leków w Europie. W Polsce jest on możliwy od momentu akcesji do Unii Europejskiej z dniem 1 maja 2004 roku. Potencjał importu równoległego dostrzegł Tomasz Dzitko i w tym sa- 32 Sławomir Dudek Dyrektor handlowy Delfarma Sp. z o.o. mym czasie założył łódzką Delfarmę. Z koncernami miał już doświadczenie, bo wcześniej pracował dla SmithKline Beecham, jednego z gigantów farmaceutycznych. Hurtownię prowadzi do dnia dzisiejszego. Jego firma jako pierwsza w kraju zaczęła działać w tej branży. Priorytetem było dobre prawo regulujące działalność importerów. Delfarma przecierała szlaki, po których ruszyły kolejne hurtownie. pharmakon 10/2010 Pod koniec 2005 roku Delfarma otrzymała pierwsze 5 pozwoleń na import równoległy. W listopadzie w aptekach pojawiły się pierwsze leki z importu równoległego: Eurespal, Aspirin, Luivac, Detralex i Cilest. Pacjenci zapłacili za nie 15 – 20 proc. mniej niż za te same leki sprzedawane przez producenta. O sukcesie Delfarmy informowały media w całym kraju. Dzięki temu Polacy po raz pierwszy usłyszeli, czym jest import i dlaczego warto kupować leki w czarno - białych kartonikach. W 2006 roku Delfarma zainicjowała powstanie Stowarzyszenia Importerów Równoległych Produktów Leczniczych, polskiego odpowiednika Europejskiego Stowarzyszenia Firm Euro-Farmaceutycznych, w skład którego została przyjęta jako pierwsza firma z Polski. Rok później Dzitko odniósł kolejny sukces. Wywalczył możliwość refundacji leków z importu równoległego. Na wykazach pojawiły się: Akineton, Sumamed, Lescol, Pregnyl, Madopar, Sabril i Vermox. Skorzystali na tym już nie tylko pacjenci, ale także Narodowy Fundusz Zdrowia. W 2009 roku firma audytorska TÜV SÜD przeprowadziła w Delfarmie inspekcję GDP, a rok później inspekcję GMP w firmach przepakowujących produkty lecznicze na jej zlecenie. Ich wyniki pokazały, że importerzy równolegli nie odbiegają standardami od innych hurtowni i firm farmaceutycznych. Co więcej, często lepiej dbają o bez10/2010 pharmakon pieczeństwo produktów. Importerzy dokonują dodatkowej kontroli jakości produktów leczniczych podczas procesu przepakowania. To dzięki importowi równoległemu wykrywa się w Europie podrabiane leki zanim jeszcze trafią do aptek. Kolejny audyt, przeprowadzony przez firmę audytorską Deloitte, pokazał, że od momentu wprowadzenia na rynek pierwszych produktów z importu równoległego pacjenci, szpitale i NFZ zaoszczędzili prawie 300 mln zł. Import osiągnął w tym czasie 1 proc. udziału w rynku. To ogromny sukces, chociaż daleko nam jeszcze do krajów tzw. starej Unii, gdzie oszczędności sięgają kilkuset milionów Euro rocznie, a import równoległy stanowi kilka – kilkanaście procent rynku. A jaka jest Delfarma dzisiaj? To blisko 70-cio osobowy sprawnie działający i zgrany zespół. Tutaj każdy Klient ma swojego opiekuna, który dba o realizację jego zamówień i sprawny przepływ informacji. Przez 5 lat Delfarma wprowadziła na rynek prawie 160 produktów z importu równoległego, dając partnerom handlowym możliwość zaopatrywania się w szeroką ofertę leków u jednego dostawcy. Delfarma zapewnia także kompleksowe wsparcie marketingowe sprzedaży produktów z importu równoległego, począwszy od materiałów promocyjnych i reklamowych, a skończywszy na edukowaniu pacjentów i farmaceutów. 33 Klub Seniora Po wakacyjnej przerwie Po dwumiesięcznej wakacyjnej przerwie Klub Seniora DIA wznawia działalność. 14.09.2010 r. zaproponowano chętnym spotkanie i wyjazd do Zamku w Wojnowicach, który dzięki swej ciekawej architekturze wart jest zobaczenia i poznania, a położenie w ładnym parku i niedaleko Wrocławia było dodatkową zachętą do zorganizowania pikniku właśnie w tym miejscu. Ze względu na wygórowane ceny za rozpalenie ogniska, zrezygnowałyśmy z pieczenia kiełbasek, a skorzystałyśmy z ciepłego posiłku to jest dwóch zup do wyboru oraz kawy, herbaty i ciast. Posiłek podano nam w stylowej sali zamkowej, gdzie wysłuchaliśmy też 34 ciekawych informacji na temat historii zamku, które przygotowała Przewodnicząca Klubu, a odczytała koleżanka mgr Irena Petela. Zamek w Wojnowicach stanowi unikalny przykład nawodnej siedziby bogatych mieszczan. Mimo renesansowych detali zachował typowy dla gotyku kształt. Pogoda podczas pobytu w Wojnowicach była zmienna, ale dopisała nam podczas spaceru po parku, co sprzyjało dotlenieniu się i zrelaksowaniu. pharmakon 10/2010 Po spacerze spotkałyśmy się ponownie w pięknej zamkowej Sali, aby dyskutować na temat toczącego się w świecie sporu o stosowanie witaminy D. Badacze przypisują tej witaminie moc antynowotworową i przeciwstarzeniową, inni natomiast zalecają ostrożność w dawkowaniu. 28.09.2010 r. odbyło się ogólne zebranie członkowskie Klubu Seniora DIA, na którym przedstawicielka Firmy Fon po prelekcji na temat wad narządu słuchu i możliwości poprawy słyszalności poprzez właściwe protezowanie, przystąpiła do badań słuchu chętnym osobom. Na zebraniu członkinie zostały zapoznane z programem obchodów Dni Seniora, które odbędą się w dniach 8 – 9 października b.r. Jak zwykle były drożdżówki i napoje. Zarząd Klubu Seniora Wydział Farmaceutyczny Informacje bieżące dotyczące kursów, posiedzeń naukowo – – szkoleniowych w roku 2010 Studium Szkolenia Podyplomowego Wydziału Farmaceutycznego AM we Wrocławiu informuje, iż prowadzi zapisy na kurs dla farmaceutów z zakresu 10/2010 pharmakon szkolenia ciągłego w grudniu: ,,Prawo farmaceutyczne. Kodeks Etyki Aptekarza RP’’ – 5 godz. .Planowany termin kursu: 18. 12. 2010. 35 W październiku i listopadzie odbyły się następujące szkolenia ciągłe: 1. ,,Bezpieczeństwo farmakoterapii onkologicznej’’ (przy współorganizacji Firmy Braun) 01 i 02.10.2010 w Nowym Tomyślu 2. ,,Opieka farmaceutyczna w nadciśnieniu tętniczym’’ (przy współorganizacji z Cefarm S.A.) 16.10.2010 3. ,, Wybrane zagadnienia dotyczące substancji leczniczych’’13.11.2010 Jednocześnie informujemy, że na posiedzeniu naukowym PTF-armu w dniu 29.10 br. odbyło się uroczyste wręczenie dyplomów specjalizacyjnych które otrzymali: z dziedzin farmacji klinicznej mgr Roszkowska Anna dr Łapiński Łukasz mgr Skibiński Przemysław mgr Zygarowicz Justyna z dziedziny farmacji aptecznej mgr Dymitrakis Balarys mgr Biczysko Katarzyna mgr Chomicz Marzena mgr Drygała Małgorzata mgr GołębiowskaSzczepańczyk Anna mgr Gójska Dorota dr Grimling Bożena mgr Gwoździk-Błaszczyk Karolina mgr Jańska Magdalena mgr Jelito Joanna mgr Konieczna Katarzyna mgr Kozłowska Agnieszka mgr Opala Anna 36 mgr Pasierb Agnieszka mgr Przetakiewicz Anna mgr Pusiarski Grzegorz mgr Pyrczek Agata mgr Silko Iwona mgr Radom Monika mgr Stankiewicz Magdalena mgr Szczęsna Anna mgr Szerłomska-Zdziebło Sylwia mgr Tauchert Magdalena mgr Tomków-Wojtowicz Anna mgr Walków Sylwia mgr Wilczyńska Marta mgr Zaródzka Maria mgr Żyłka Małgorzata. 26.11.2010 o godz. 17,00 wykład na posiedzeniu naukowoszkoleniowym Wrocławskiego Oddziału PTFarm pt. ,, Nadwaga i otyłość jako czynniki ryzyka wystąpienia metabolicznych chorób cywilizacyjnych’’ przy ul. Grodzkiej 9, wygłosi dr hab. Bożena Regulska-Ilow. E. Szkarpij pharmakon 10/2010 Farmacja szpitalna Rola farmaceuty w zapewnieniu bezpiecznej terapii pacjentowi Zawód farmaceuty szpitalnego w ciągu ostatnich lat bardzo ewaluował. Nasza wiedza i ciągle poszerzane kompetencje pozwoliły nam zdobyć zaufanie wśród personelu medycznego. Zaczynamy odgrywać coraz ważniejszą rolę w procesie leczenia pacjenta. Nasza praca towarzyszy pacjentowi na każdym kroku jego pobytu w szpitalu, od momentu przyjęcia na Izbie Przyjęć poprzez oddział, dział diagnostyki, bloki operacyjne, poradnie, pracownie, czyli wszystkie jednostki szpitalne, gdzie używane są produkty lecznicze i wyroby medyczne. Jednak wszędzie tam, gdzie znajdują się leki, mogą pojawić się również błędy medyczne, tzn. nieumyślne działanie, zaniedbanie lub zaniechanie osoby wykonującej zawód medyczny, powodujące szkodę pacjenta. Szacuje się, że w chwili obecnej więcej osób umiera z powodu błędów medycznych niż z powodu wypadków samochodowych, raka piersi czy AIDS.W krajach zachodnich 10/2010 pharmakon od wielu lat prowadzi się różne badania, dotyczące przyczyn ich powstawania, rodzaju oraz ich konsekwencji. Okazuje się, że te związane z lekami stanowią około 25% . Należą do nich, między innymi, błędy związane z : podaniem niewłaściwego leku, podaniem niewłaściwej dawki leku, pominięciem należnej dawki leku, niewłaściwymi przerwami pomiędzy dawkami. Kiedy pod koniec lat 90-tych w USA przeprowadzono badanie dotyczące wykrywalności błędów, związanych z podaniem niewłaściwego leku lub nieprawidłowej dawki leku w zleconych farmakoterapiach, okazało się, że najwięcej błędów spośród specjalistów biorących udział w bada- 37 niu, znaleźli farmaceuci. Farmaceuta w aptece szpitalnej może zapobiegać błędom medycznym w różnoraki sposób. Jedną z takich czynności jest staranne opisanie preparatów. Etykieta powinna być zgodna z Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie pod- Ważnym czynnikiem zapewnienia bezpiecznej terapii pacjentowi przez farmaceutę jest przygotowywanie leków w określonych warunkach mikrobiologicznych, dostosowanych do wymagań farmakopealnych dla danej postaci leku. Szczególnie ważne jest zapewnienie określonej czystości mikrobiologicznej dla leków jałowych. Powinny być one przygotowywane w komorach z nawiewem laminarnym, które o ile to możliwe powinny znajdować się w boksach aseptycznych, tzn. pomieszczeniach o wysokiej klasie czystości powietrza. Do takich pomieszczeń wejście zarówno pracowników jak i wprowadzanie substraStaranne opisanie preparatów przez farmaceutę. tów oraz odbiór produktów stawowych warunków prowadzenia następuje poprzez tzw. śluzy osobowe apteki a więc zawierać dane dotyczące lub towarowe. Są to pomieszczenia, zarówno pacjenta jak i leku. Cały pro- w których znajdują się minimum dwie ces przygotowania leku powinien być pary drzwi, które naprzemiennie się dokładnie udokumentowany a przy- otwierają. Oddzielają tym samym stregotowany lek zaewidencjonowany. W fy o rożnej klasie czystości powietrza. gestii farmaceuty leży również zapew- Aby być pewnym, w jakich warunkach nienie stabilności przygotowywane- są przygotowywane leki, należy progo lek. Szczególnie ważne jest to przy wadzić odpowiednio często kontrolę przygotowywaniu leków pozajelito- mikrobiologiczną: wych. Stabilność leku zagwarantować obszaru roboczego loży, należy również poprzez prawidłowe rękawiczek osoby przygotowująprzechowywanie preparatów do mocej, mentu podania pacjentowi. powietrza w obrębie loży, 38 pharmakon 10/2010 uniemożliwia prawidłową walidację procesu terapeutycznego zarówno przez lekarzy, pielęgniarki i farmaceutów. W zachodnich systemach opieki zdrowotnej wprowadzono szereg rozwiązań, które pozwalają na proces monitorowania terapii pacjenta. W kraMonitorowanie czystości mikrobiologicznej w boksie jach tych stosowana jest powszechnie przygotowanie preparatu placereguła „6R- Rule”. bo. Right Patient (właściwy pacjent), Pamiętajmy o tym, że takie warunki może zapewnić tylko dobrze wy- co oznacza , że zwraca się dużą uwaposażona apteka szpitalna. Zwrócić gę na podanie leków właściwemu trzeba tutaj również uwagę na inny pacjentowi. W wielu krajach wprowabardzo ważny aspekt przygotowywa- dzono system opasek z kodem indynia leków na oddziale a nie w aptece widualnym pacjenta, który pozwala szpitalnej. Pielęgniarki przygotowując na identyfikację pacjenta przed podażywienie pozajelitowe lub cytostatyki niem leku. W naszych szpitalach funkrobią to na oddziale metodą wolume- cjonuje na razie opaska identyfikacyjtryczną, która nie pozwala na pełną na z imieniem i nazwiskiem pacjenta kontrolę procesu. Farmaceuci przy- ewentualnie numerem księgi głównej gotowują te leki metodą wagową, co szpitala. Right Drug (odpowiedni lek), czypozwala na dokładny nadzór nad terapią pacjenta. Często w fiolce znajduję li dostarczenie pacjentowi leku zlesię nawet ponad 20% leku więcej niż conego i przepisanego przez lekarza. wynika to z deklarowanej zawartości. Powinna istnieć możliwość dobrej Jest to szczególnie niebezpieczne przy identyfikacji przygotowanego i podalekach o wąskim indeksie terapeutycz- wanego pacjentowi leku. W naszym kraju niestety nie ma przepisów nanym, np. cytostatykach. Obecny system dystrybucji leków kazujących aby pojedyncza tabletka dla pacjenta w naszych szpitalach leku była identyfikowalna. 10/2010 pharmakon 39 Right Dosage (właściwa dawka), co oznacza podanie właściwej dawki leku, która została zlecona i wyliczona dla konkretnego pacjenta, pamiętając o bezpieczeństwie zastosowania tej dawki u pacjenta. Right Application Form (właściwa postać leku), która powinna zapewnić optymalną dostępność biologiczną zleconego leku. Right Application Time (właściwy czas podania), co oznacza, że stosowane są zasady chronofarmakoterapii, tzn podaje się leki w godzinach dostosowanych do biorytmów organizmu. Reguła ta dotyczy również przestrzegania odpowiednich odstępów pomiędzy podaniem kolejnych dawek leku, wynikających z okresów półtrwania. W naszych szpitalach niestety godziny podania leków pacjentowi wynikają głównie z pory podawania posiłków w szpitalu co wpływa na to, że wiele leków jest źle stosowanych. Right Documentation (poprawna dokumentacja), jedna z najważniejszych reguł. Kładzie ona nacisk na prowadzenie dokładnej dokumentacji pacjenta prowadzonej na oddziale szpitalnym jak również w aptece szpitalnej. Wszystkie zlecenia lekarskie, godziny podań leków, działania niepożądane są tam odnotowane z zachowaniem wszelkiej staranności. Stosowanie tych zasad zwiększa bezpieczeństwo terapii pacjenta. 40 Praktycznym odzwierciedleniem tej reguły jest przygotowywanie leków w dawkach dziennych na pacjenta, czyli system Unit dose. Wiele na ten temat mówiono na ubiegłorocznym, XIV Kongresie Europejskiego Stowarzyszenia Farmaceutów Szpitalnych w Barcelonie. W całości kongres ten był poświęcony automatyzacji w farmacji. Przygotowywanie leków recepturowych w aptekach szpitalnych również wpływa na zapewnienie pacjentowi odpowiedniej terapii. Ogromne znaczenie odgrywa ono w przypadku pacjentów pediatrycznych i neonatologicznych. Brak odpowiednich dawek na rynku wielu leków, w tym m. in. kardiologicznych wykluczałoby leczenie małych pacjentów w niektórych jednostkach chorobowych. Często na rynku farmaceutycznym pojawiają się braki niektórych leków, niezbędnych w wielu procedurach medycznych, np. kropli ocznych, zawiesin, roztworów, proszków. Receptura apteczna staje się wtedy nieocenionym sprzymierzeńcem naszych pacjentów. Wielu dyrektorów szpitali likwiduje izbę recepturową w aptekach szpitalnych, pomimo że wchodzi ona w wykaz powierzchni podstawowej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie wykazu pomieszczeń wchodzących w skład powierzchni podstawowej i pomocniczej apteki. Nie zdają sobie oni sprawy, że przez takie decypharmakon 10/2010 zje pozbawiają część swoich pacjentów dostępu do optymalnej terapii. Wydaje się nieuchronne, że rola farmaceuty szpitalnego będzie rosła. Im szybciej to zostanie zauważone przez dyrektorów szpitali, tym szybciej wzrośnie bezpieczeństwo terapii pacjenta w zakresie prawidłowej farmakoterapii. Mgr Olga Fedorowicz Koszyczki z przygotowanymi indywidualnymi dawkami leków na pacjenta. Dla naszego Klienta poszukujemy osoby na stanowisko FARMACEUTA / MAGISTER FARMACJI, Kłodzko (region Dolny Śląsk). Od kandydatów na stanowisko FARMACEUTA / MAGISTER FARMACJI, Kłodzko (region Dolny Śląsk) oczekujemy: • Tytułu magistra farmacji oraz minimum 5 lat stażu pracy • Zdolności nawiązywanie bardzo dobrych kontaktów z pacjentami • Wysokich umiejętności interpersonalnych • Umiejętności pracy w zespole • Znajomości obsługi komputera Mile widziane: • Doświadczenie w kierowaniu zespołem • Znajomość technik sprzedaży (o specyfice aptecznej) • Umiejętność prowadzenia rozmów handlowych z przedstawicielami firm farmaceutycznych • Doświadczenie w organizowaniu akcji promocyjnych zwiększających zadowolenie pacjentów oraz sprzedaż preparatów OTC (bez recepty) Do głównych zadań osoby na stanowisku FARMACEUTA / MAGISTER FARMACJI, Kłodzko (region Dolny Śląsk) będzie należało między innymi: 10/2010 pharmakon • Obsługa pacjenta • Realizacja założonych celów na dany okres sprzedaży • Organizowanie promocji aptecznych zgodnie z polityką firmy • Przygotowywanie leków recepturowych Oferta pracy na stanowisku FARMACEUTA / MAGISTER FARMACJI, Kłodzko (region Dolny Śląsk) umożliwia: • Osiągnięcie atrakcyjnego wynagrodzenia • Maksymalizację zarobków dzięki atrakcyjnemu systemowi premiowemu • Rozwój zawodowy Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV oraz listu motywacyjnego na adres [email protected] z dopiskiem w tytule: „FARMACEUTA / MAGISTER FARMACJI, Kłodzko (region Dolny Śląsk)”. Uprzejmie informujemy, że skontaktujemy się jedynie z wybranymi Kandydatami. Prosimy o dopisanie następującej klauzuli „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych dla realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z ustawą z dn. 29.08.97 roku o ochronie danych osobowych Dz.U Nr 133 poz. 883)”. 41 Piszą do nas Wrocław, 21.09.2010 Sz. Pan mgr Piotr Bohater PREZES Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej ul. Matejki 6 50-333 Wrocław Szanowny Panie Prezesie, Niestety nadmiar obowiązków zawodowych uniemożliwia nam wzięcie udziału w konferencji podsumowującej realizację i osiągnięte rezultaty w ramach projektu szkoleniowego pt. „Czas na rozwój - kompleksowe szkolenie farmaceutów”. Za naszą nieobecność bardzo przepraszamy, jednocześnie pragniemy złożyć na ręce Pana Prezesa podziękowania za możliwość wzięcia udziału w szkoleniu. Udział w nim był dla nas dużym zaszczytem, ale również przyjemnością z uwagi na niespotykane (np. wśród lekarzy) zainteresowanie i aktywność odbiorców. Również współpraca z innymi wykładowcami oraz Dolnośląską Izbą Aptekarską układała się wzorowo. Jednak szczególne podziękowania należą się wszystkim Uczestnikom szkolenia, dzięki nim, ich zaangażowaniu w szkolenie i zmianę postawy wobec osób uzależnionych od narkotyków, znacznie poprawiła się sytuacja naszych pacjentów. Obecnie w większości aptek uczestnicy programu metadonowego spotykają się z życzliwością i zrozumieniem. Co ważniejsze, mogą oni liczyć na fachową pomoc w doborze odpowiednich leków, chociażby takich, które nie fałszują ich wyników badania moczu na obecność amfetaminy, metamfetaminy czy opiatów, nie wchodzą w interakcje z metadonem, buprenorfiną oraz lekami antyretrowirusowymi. Nasi pacjenci coraz częściej, w celu uzyskania pomocy w farmakoterapii lekami z grupy OTC, udają się do zaufanych aptek, w których mogą liczyć na profesjonalną i pełną opiekę farmaceutyczną. 42 pharmakon 10/2010 Szkolenie odniosło również wymierne korzyści dla osób uzależnionych nie będących naszymi pacjentami - coraz rzadziej odmawia się im sprzedaży sterylnych igieł, strzykawek czy środków do dezynfekcji. Jeszcze raz pragniemy podziękować wszystkim uczestnikom szkolenia i zaprosić na kolejne, organizowane przez nas, które odbędzie się w hotelu Mercure Panorama Wrocław w dniu 26 listopada 2010 roku. Podczas tego szkolenia omówione zostaną zagadnienia zdrowotne, prawne, etyczne i społeczne związane z nadużywaniem preparatów zawierających pseudoefedrynę, które w Polsce kupić można bez recepty i bez żadnych ograniczeń w dowolnych ilościach. Z wyrazami szacunku Odeszli od nas Ś.p. mgr farm. Urszula Zarówna (ur. 11.07.1954 Leśna, zm. 23.09.2010 Wałbrzych) Z wielkiej Rodziny Absolwentów Wrocławskiej Farmacji A.D. 1978 odeszła jedna z najlepszych naszych koleżnek Ula Zarówna… Swoje życie zawodowe, po skończeniu z nami farmacji kierunek analityki farmaceutycznej, związała od 01.10.1978 roku z Wojewódzką Stacją 10/2010 pharmakon Krwiodawstwa w Wałbrzychu, gdzie pracowała do końca. Zajmowała różne stanowiska przez te 32 lata, poprzez młodszego asystenta, kierownika Dzia- 43 łu Laboratoryjnego, kierownika Działu Kontroli Jakości, pracowała w pracowni serologicznej a także Pracowni produkującej Płyny Infuzyjne. Lubiła tę pracę, fascynowała Ją i związała się z nią na całe swoje, wszakże zbyt krótkie życie. Uzyskała I stopień specjalizacji z analityki klinicznej w 1983 roku. 10 lat temu zapragnęła zmierzyć się z pracą w aptece, odbyła roczny staż w aptece w Wałbrzychu, zakończony 31.08.2001 roku i po odbyciu rozmowy kwalifikacyjnej przed Komisją Izby została pełnoprawnym aptekarzem. Zrobiła to w swoim niepowtarzalnym stylu, jak zwykle mądra, ciepła profesjonalistka, wiem to, bo byłam przewodniczącą tej Komisji. I od 10 lat jej drugim domem została apteka... Wszyscy pamiętamy Ją z rajdów, zjazdów naszego roku, słynnej wyprawy do Berlina i Poczdamu, gdzie przełaziłyśmy przez płot w ogrodach Sanssouci w Poczdamie, bo bramy były już zamknięte, a my byłyśmy w środku... Na naszym roku było kilka Uleczek i jeden z naszych kolegów Staszek na zjeździe liczył je, niezwykle zadowolony, że ma je wszystkie wokół siebie, Pierwsza, Druga i Trzecia. Niestety teraz zostały tylko dwie... Zawsze uśmiechnięta, życzliwa, po prostu dobra, no i nasza Urszula, teraz piszę te słowa i płaczę, bo bez Niej już nic nie będzie takie same. Pożegnaliśmy Ją na cmentarzu w Dzierżoniowie. Zostanie na zawsze w naszych sercach. J. Piątkowska Serdeczne wyrazy współczucia mgr farm. Marii Wróbel z powodu śmierci Męża składają Koleżanki i Koledzy z Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej 44 pharmakon 10/2010 Za rok w tym miejscu przy ul. Borowskiej spotkamy się na otwarciu Nowej Farmacji BIULETYN DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY APTEKARSKIEJ 50-333 Wrocław, ul. Matejki 6 tel/fax 71 321-18-77 e-mail: [email protected] Szanowni Państwo! W imieniu Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej, wydawcy i właściciela miesięcznika „Pharmakon”, zapraszamy Państwa na łamy naszego czasopisma. Proponujemy Państwu teksty sponsorowane, reklamę graficzną, ogłoszenia i komunikaty, gotowe wkładki itp. Publikacje te mogą być kolorowe lub czarno-białe. W przypadku publikacji wielokrotnych przewidujemy możliwość rabatów. Materiały reklamowe przyjmujemy do dnia 10-go miesiąca, w którym ma się ukazać dany numer (np. do 10 stycznia do numeru 1/2011) w formie pliku eps, pdf, cdr, jpg, doc lub wydrukowanych ulotek A5. Oto ceny brutto (w tym VAT 22%) proponowanych przez nas usług reklamowych: Środek : 1/2 strony – czarno-biała 1 strona czarno-biała 1 strona kolorowa Ogłoszenia drobne (do 20 słów) Okładka: II i III strona IV strona A5 (wydrukowana przez reklamodawcę) Wkładka 244,488,976,122,1464,1830,610,- Informujemy Państwa jednocześnie, że „Pharmakon” wydawany jest w ilości 2550 egz., w formie kolorowej broszury formatu A-5. Kolportażem obejmuje wszystkich aptekarzy członków Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej oraz większość hurtowni województwa dolnośląskiego, a także Okręgowe Izby Aptekarskie w Polsce, instytucje centralne samorządu aptekarskiego oraz Bibliotekę Narodową, niektóre biblioteki wojewódzkie i biblioteki Wydziałów Farmaceutycznych Akademii i Uniwersytetów Medycznych. Prowadzimy również prenumeratę indywidualną, dla instytucji i osób prywatnych z całej Polski. Z poważaniem Zespół redakcyjny Zapachowe Kalendarze 2011 To miejsce czeka na reklamę Państwa apteki. Kalendarz z reklamą Państwa apteki przez 365 dni w domu Pacjenta. j ha j zy tr po ąc ow 12 pachnących kolorowych stron. Tekturowa oprawa. Format 21,0 x 34,5 cm Pole nadruku Państwa reklamy na zawieszce: 21,0 x 5,8 cm. ip Cennik Liczba egzemplarzy Cena w PLN Nadruk reklamowy 1-kolorowy. Opłata ryczałtowa. Cena w PLN Dopłata za każdy następny kolor. Opłata ryczałtowa. Cena w PLN powyżej 3000 5,49 99,00 45,00 2001 - 3000 5,79 99,00 45,00 1501 - 2000 5,99 99,00 45,00 1001 - 1500 6,29 99,00 45,00 601 - 1000 6,49 99,00 45,00 301 - 600 6,69 99,00 45,00 201 - 300 6,99 99,00 45,00 100 - 200 7,39 99,00 45,00 21 - 99 8,99 1 - 20 9,99 bez nadruku Do powyższych cen należy doliczyć podatek VAT (22%). Serdecznie zapraszamy do składania zamówień. Wydawnictwo MedPharm Polska Sp. z o.o. ul. Powstańców Śl. 28-30, 53-333 Wrocław tel. 71 335-03-60 • [email protected] w w w. m e d p h a r m . p l
