Parkinson_Alzheimer - Katedra i Zakład Farmakologii UMP

Farmakoterapia
choroby Parkinsona i Alzheimera
Prof. UM dr hab. Przemysław Mikołajczak
Katedra i Zakład Farmakologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego
w Poznaniu
Choroba Parkinsona
• określona przez Parkinsona w 1817 r.
(drżączka poraźna)
• jest jedną z najczęstszych chorób układu
nerwowego ok. 1,5/1000
• w Polsce ok. 50-55 tys. chorych, częstość
występowania wzrasta wraz z wiekiem
(osoby >65 r.ż. – 1,5% populacji)
• dziedziczona Autosomalnie Dominująco
(AD), rzadziej Autosomalnie Recesywnie
(AR) (10-20%)
• M>K, wiek: 50-60 lat
Typowy w chorobie Parkinsona wygląd:
chód małymi kroczkami,
pochylona do przodu sylwetka
brak ruchów towarzyszących ramion
brak mimiki twarzy
każdy ruch zaczyna się bardzo powoli (ruch zamiarowy)
ruch jest z trudnością wyhamowywany
Czynniki ryzyka
Zespołu Parkinsona
Wiek - najsilniejszy czynnik ryzyka
wpływ genetyczny - pozytywnie skorelowany z
wywiadem (tzw. obciążenie genetyczne)
płeć męska
Wpływ środowiska: ekspozycja na herbicydy i pestycydy
( m.in. rotenon), metale ciężkie (managan, żelazo),
używanie zanieczyszconej wody ze zbyt plytkich studni,
uprawa roli, praca w przemysle hutniczym
Czynniki stresowe (lęki, predyspozycje osobowościwe nieśmiałość, osobowość depresyjna ?)
Negatywnie skorelowany z paleniem papierosów i piciem
kawy (czyli tzw. paradoksalny efekt pozywny zdowotnie)
Choroba Parkinsona:
Zachorowalność
Początek choroby zwykle pojawia się nie
wcześniej niż po osiągnięciu 40 lat
– średni wiek wystąpienia objawów 57 lat
– może rozpocząć się w każdym wieku
włączając w to dzieciństwo – tzw.
parkinsonizm młodociany
– częstotliwość występowania 1% u osób
powyżej 50 roku życia
Układ pozapiramidowy
prążkowie (jądro ogoniaste i skorupa)
jądro soczewkowate (skorupa i gałka blada)
ciało Luysa (jądro podwzgórzowe)
istota czarna
jądro czerwienne
(+ wzgórze; kora mózgowa-dodatkowe pole ruchowe-pole 6;
struktury śródmózgowia)
Zespół Parkinsona
Choroba Parkinsona
Zespół parkinsonowsko-otępienny (wyspa Guam)
Zespół Parkinsona w dziedzicznych chorobach
zwyrodnieniowych (np. ataksja Friedricha, CJD)
Zespół Parkinsona po zapaleniu mózgu (śpiączkowe
zapalenie mózgu)
Miażdżycowy zespół Parkinsona
Zespół Parkinsona
-objawy kliniczne
wzmożenie napięcia mięśniowego
drżenie spoczynkowe
spowolnienie ruchowe, upośledzenie
automatyzmów ruchowych
zaburzenia mowy i oddychania
objawy wegetatywne
objawy psychiczne
inne: wzmożenie odruchów własnych mięśni
twarzy, napady przymusowego patrzenia itp.
Choroba Parkinsona
- neuropatologia
postępujący zanik komórek istoty czarnej
(szczególnie w bocznie położonych okolicach
części tylnej-komórki zawierające
melaninę):
makroskopowo - zblednięcie
mikroskopowo – wtręty komórkowe
(ciałka Lewy’ego, rok 1920)
Choroba Parkinsona
- neuropatologia
• zmiany również w miejscu sinawym i w
barwnikonośnych komórkach jądra
grzbietowego n. X
• często zmiany w pętli soczewkowej
• zmiany w prążkowiu i w gałce bladejniestałe, różnie nasilone
• objawy choroby Parkinsona – spadek
stężenia dopaminy do ok. 20% normy
Neuropatologia Parkinsonizmu
Eozynofilowe, okrągłe wewnatrzcytoplazmatyczne
inkluzje zwane ciałami Lewy’ego.
Opisane w 1912 przez niemieckiego neurpatologa Friedricha Lewy.
Inkluzje szczególnie licznie wystepują w the istocie
czarnej - warstwie zbitej (substantia nigra pars
compacta).
Neuropathologia Parkinsonizmu
(c.d)
Ciała Lewye’ego obecne również:
miejsce sinawe (locus coeruleus),
jądra nerwu błędnego,
podwzgórze,
kora,
opuszka węchowa,
w ukladzie autonomicznym
Zmiany dotyczną głównie neuronów - komórki gleju są rzadziej
zmienine patologicznie pod tym względem.
Dlaczego komórki istoty czarnej
ulegają zwyrodnieniu?
• uwarunkowania genetyczne (indukcja
apoptozy, przyspieszone starzenie się)
• czynniki toksyczne (endo- i egzogenne)
• neuroinfekcje
• stres oksydacyjny
• zmniejszenie liczby czynników wzrostu
• suma działania kilku powyższych
czynników (Andre Barbeau)
Czynniki środowiskowe
i neurotoksyny
Pestycydy, herbicydy, substancje
produkowane przez przemysł
chemiczny – mogą hamować tzw.
kompleks I w mitochondriach
W zespole Parkinsona
- niezależnie od przyczyn które go
wywołały – dochodzi do bezwzględnego
lub względnego niedoboru dopaminy w
jądrach podkorowych i przewagi układu
cholinergicznego.
Przyczyny biochemiczno-neuroprzekaźnikowe
zaburzona równowaga między przekaźnictwem:
dopaminergicznym
acetylocholinergicznym
glutaminergicznym
Diagnoza Parkisonimu
Objawy kliniczne
Brak specyficznego markera biologicznego
Stosowanie Pozytronowej Tomografii
Emisyjnej(PET) lub Komputerowej Tomografii
związanej z Emisją Pojedyncznego Fotonu (SPECT)
z zastoswaniem dopaminergicznych radioligandów
Wykluczenie innych chorób prowadzacych do zmian
typu Parkinsonopodobnych (wtórny Parkinsonizm)
Niedobór dopaminy:
objawy o charakterze hamowania
Nadmiar acetylocholiny:
objawy o charakterze pobudzenia
Farmakoterapia:
podanie lewodopy (prekursora dopaminy)
blokada na obwodzie dekarboksylacji lewodopy do
dopaminy (obwodowe blokery)
zahamowanie metylacji grupy -OH lewodopy (meta)
poprzez zastosowanie inhibitorów katecholo-Ometylo-trasnferazy (inhibitory COMT)
zahamowanie rozkładu dopaminy przez zastoswanie
inhibitorów monoaminooksydazy typu B (MAO-B)
pobudzenie ośrodkowych receptorów
dopaminergicznych za pomocą agonistów
blokadę pochodnymi adamantanu receptorów NMDA w
prążkowiu
zahamowanie receptorów muskarynowych za pomocą
działających ośrodkowo cholinolityków
Lewodopa
metaboliczne prekursory dopaminy – np. lewodopa (L-dihydroksyfenyloalanina)
W praktyce podaje się zawsze z obwodowym inhibitorem
dekarboksylacji:
karbidopa
benserazyd
Korzyści leczenia Lewodopą:
Zmniejszenie wszystkich objawów zespołu
Parkinsona
(zwłaszcza na początku leczenia)
a przede wszystkim
akinezy i zaburzeń psychicznych
Dawkowanie: od 62,5 do 125 mg/dz.- 1 raz dziennie,
co tydzień o 125 mg, aż do 600-700 mg/dz.
(niekiedy nawet 2000 mg)
Poprawa jakości życia
i przewidywanej długości życia chorych
Jednakże:
po 3-5 latach leczenia - zespól „On/off”Fluktuacje (wahania) działania Lewodopy prowadzące do tzw.
dyskinez (zmiany prawidłowej ruchliwości do akinezy) - nagły stan
bezruchu i sztywności u pacjenta, który wcześniej nie zdradzał
objawów choroby, ze względu na stosowanie agonistów dopaminy
- głównie młodsi chorzy
Być może spowodowane desensytyzacją receptorów
dopaminergicznych jak i zmienioną farmkokinetyką dopaminy
Objawy niepożądane Lewodopy:
objawy motoryczne (hiperkinetyczne - bezbolesne,
powolne dyskinezje - bolesne)
zaburzenia wegetatywne (np. żołądkowo-jelitowe)
zaburzenia sercowo-naczyniowe (tachyarytmie, hipotonia
ortostatyczna)
zmiany psychiczne (bezsenność, niepokój, pobudzenie, omamy)
u ¼ chorych, głównie starszych (>70 r.ż)
Interakcje :
neuroleptyki i rezepina - ↓ działania Lewodopy
witamina B6 - ↓ działania Lewodopy (pobudzenie dekarboksylazy)
Lewodopa ↑ działanie norepineryny i epinefryny
Entakapon
(inhibitor COMT)
Podaje się zawsze z Lewodopą
(sam nie wywołuje efektu leczniczego).
Objawy niepożądane:
(większość ze względu na podwyższenie stężenia dopaminy w osoczu)
dyskinezje
nudności
bóle w jamie brzudsznej
zaburzenia motoryki jelit
suchość w jamie ustnej
Przeciwwskazania:
niewydolność wątroby
złośliwy zespól neuroleptyczny
Selegilina(inhibitor MAO B)
Podaje się przeważnie z Lewodopą i blokerem dekarboksylazy.
Ma mieć również działanie neuroprotekcyjne .
Leczenie wczesnego okresu choroby, pomocniczo w standardowym leczeniu
(umożliwia obniżenie stężeń dopaminy) Dawkowanie: 10 mg/dz.
Objawy niepożądane:
nudności
spadek ciśnienia krwi
nasilanie wywołanych przez lewodopę objawów niepożądanych
Przeciwwskazania:
nadciśnienie
jaskra
prostata
angina pectoris
arytmiach
postępujące otępienie
Bromokryptyna
(poch. sporyszu, grupa ergoliny)
Działa jako niewybiórczy agonista receptorów dopaminergicznych.
Efekty wywołuje podobne do Lewodopy, ale słabsze i szybciej
przemijające .
Stosuje się gdy:
-pacjent nie reaguje już na lewodopę, pojawiają się objawy nietolerancji lewodopy
-Dawkowanie: 1.tydz.-1x1,25mg/dz., 2.tydz.- 2x1,25mg/dz., co 1, 2 lub 4 tygodnie zwiększać
o 2,5mg/dz., aż do 15-30mg/dz. (obecnie 2-20mg/dz.), przy stos. razem z lewodopą- 5-15 mg/dz.
Objawy niepożądane:
zaburzenia psychiczne (omamy)
spadek ciśnienia krwi (hipotonia ortostatyczna)
parestezje
zwłóknienia płuc i przestrzeni pozaotrzewnowej
Analogicznie działają: dihydroergokryptyna, lisuryd (agoniści D2),
pergolid (agonista D1 i D2) (wycofany?), pramipeksol (agonista
wybiórczy D3) (ma zdolność skracania trwania zespołu “On/off”)
Zwalczanie objawów psychotycznych po poch. ergoliny leczymy:
najpierw odstawiamy agonistów, potem wprowadzamy zmniejszoną
dawkę, jeżeli nie pomaga- klozapina
Klozapina (Klozapol) – tzw. neuroleptyk atypowy, pochodna
dibenzepiny, blokuje silnie rec. D4,
umiarkowane powinowactwo do D1, D2,
D3, D5.
stosuje się gdy :
nasilone drżenie
objawy psychotyczne po lewodopie
Dawkowanie: 12,5 lub 25mg, 1 do kilku razy na dzień
Objawy uboczne:
zaburzenia hemopezy,
objawy cholinolityczne
Amantadyna
(niekompetytywny bloker receptorów NMDA )
Wskazania:
W monoterapii niezbyt nasilonych przypadków z hipokinezją,
częściej razem z Lewodopą.
Stosowna w przełomach akinetycznych.
Dawkowanie: do 200mg/dz. (nawet 500-600 mg/dz.)
Objawy niepożądane:
wewnętrzny niepokój
zaburzenia żołądkowo-jelitowe
Przeciwwskazania:
ciężkie stany hipotonii
Biperiden
(cholinolityk łatwo przechodzący przez
barierę krew-mózg)
Wskazany zwłaszcza na:
drżenia, akinezy, pocenie się i ślinotok
Objawy uboczne:
jak większość cholinolityków
Przeciwwskazania:
wcześniej zdiagnozowane (innego pochodzenia) zaburzenia
psychoorganiczne
objawy psychotyczne
Budypina
(antagonista receptora NMDA i słaby cholinolityk)
Stosowana przeważnie z Lewodopą - zmniejszając drżenia
Objawy uboczne:
cholinolityczne (suchość w jamie ustnej, nudności, zaburzenia
akomodacji, omamy)
Przeciwwskazania:
myasthenia gravis
niewyrównana niewydolność krążenia
w hipokalemii i hipomagnezemii
zmianach rytmu serca
Choroba Parkinsona rokowanie
Skuteczne początkowo leczenie opóźnia ostatnie
stadia choroby (inwalidztwo) tylko o kilka lat.
Średni okres trwania choroby wynosi 7,4 lat.
Główne przyczyny zgonu (ok. 70 r.ż.):
choroby serca
zapalenie płuc
Skupiska niewłaściwie zwiniętych białek, zwane
ciałkami Lewy’ego, od dziesiątek lat uznawane
są za znak rozpoznawczy choroby Parkinsona.
Nie wiadomo jeszcze, czy te zlepki białkowe mają:
działanie ochronne (uniemożliwiając toksycznym
białkom wyrządzanie szkód),
one same ostatecznie wyzwalają proces obumierania
komórek nerwowych.
Oczywiste jest jednak, że to właśnie źle zwinięte białka
są podłożem choroby Parkinsona.
Teoretyczne leczenie przy pomocy stosowania komórek macierzystych
Nowe komórki nie zdołałyby odtworzyć w całości
uszkodzonych struktur ani też przywrócić utraconych
wspomnień.
Produkowałyby jednak wystarczające ilości dopaminy lub
innej potrzebnej w danym obszarze substancji.
Choroba Alzheimera
Najczęstsza forma demencji
5-10% przypadków w populacji >60 roku życia
45% w populacji >85 roku życia
Charakteryzuje się postępującymi zaburzeniami pamięci
i utratą funkcji poznawczych
Neuropatololgia
Starcze płyki (białko Aβ
β)
Splątki neurofibrylarne(białko tau)
Podatność neuronów z dominującym
przekaźnictwem cholnergicznym
Biologia choroby Alzheimera (AD)
Genetyka
Procesy zmian biochemicznych
(eg, złogi Aβ, zmiany budowy filamentów
(tau))
Środowisko
Smierć
Neuronów
Cliniczne objawy
AD
Choroba Alzheimera (AD)
- Analiza Postmortem
β-amyloid (Aβ) (fragmenty białka)
– nierozpuszczalne złogi przemieszane z neuronami
oraz komórkami mikrogleju i astrocytami
Splątki Neurofibrylarne
– skręcone mikrofilamenty z anormalnym białkiem
Tau
Nie jest jasne czy β−amyloid lub/i splątki
neurofibrylarne wywołują AD czy też są
produktami tej choroby
zawawansowanym stadium obserwuje się zmiany
troficzne (atrofia) w całym mózgu
Trzy główne hipotezy AD:
"cholinergiczna hipoteza" sugerująca, iż AD zaczyna się
jako deficyt wytwarzania acetylcholiny
złogi beta amyloidu maja być czynnikiem sprawczym
choroby - ich cytotoksycznść ma być związana z formą
białka wywołującą zaburzenie homeostazy wapnia i
indukowanie przyspieszonej apoptozy
powstawanie fałszywego (nienormanego) białka tau,
wspomagana przez długotrwałe obserwacje o braku
jednoznacznej korelacji pomiędzy ilością złogów beta
amyloidu a degenracją neuronów
Cholinergiczne zmiany w AD
• Najbardziej wyraziste zmiany ilości
neurotransmiterów dotyczą acetylocholiny
– Zredukowana aktywność acetyltransferazy choliny
(odpowiedzialnej za syntezę acetylcholiny)1
• Zmniejszona liczba neuronów cholinergicznych w
późnym okresie AD (zwłaszcza w
przodomózgowiu)
• Spadek ilości niektórych podtypów receptorów
nikotynowych cholinergicznych zwłaczsza w
hipokampie i korze
Hipoteza kaskady β-amyloidu zaproponowana przez Hardy’ego i Selkoe, 2002.
Sekwencja wydarzeń prowadzących do neurodegeneracji w chorobie Alzheimera
Czy splątki neurofibrylarne (NFT) są
przyczyną AD?
• Objawy niespecyficzne - obserwuje sieje także w
innych chorobach (choc rzadkich chorobach)
– (e.g. deficyt HMGCoA reduktazy; demencja płata
czołowego (FTPD-17); choroba Pick’a; degeneracja
kortykotropowa; i in.)
• Złogi Aβ
β poprzedzają o wiele lat występowanie
splątków i pojawienie się objawów otępienia
(demencji);
• ALE - istnieje w miarę dobra korelcja pomiędzy
ilością występowania splątków a objawami otępienia
Geny choroby Alzheimera
• 10% przypadków jest ma charakter dziedziczny,
pozostałe 90% “sporadyczne”(niedziedziczone)
• Mutatacje w genach dla APP, presenilinie 1 (PS1)
oarz presenilin 2 (PS2) są odpowiedzialne za
dziedziczną (rodzinną) postać AD (~40-50 %
przypadków)
• Zmiany w genie dla ApoE modulują odpowiedź, ale
nie są przyczyną choroby AD .
• Udział innych genów na chromosomach 10, 12, 9
itd.. jest ciągle przedmiotem wielu badań
Czynniki ryzyka
zaawansowany wiek
genotyp ApoE epsilon 4 (w niektórych populacjach)
urazy głowy
zaburzenia układu sercowo-naczyniowego (czynniki ryzyka
- cukrzya, nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu,
udary)
palenie tytoniu
Objawy i przebieg choroby
W przebiegu choroby dochodzi do wystąpienia
następujących objawów:
zaburzenia pamięci
zmiany nastroju
zaburzenia funkcji poznawczych
zaburzenia osobowości i zachowania
zanik świadomości (???????)
Kryteria diagnostyczne otępienia typu Alzheimera
wg DSM V
A. Wystąpienie upośledzenia wielu funkcji poznawczych
ujawniające się zarówno:
zaburzeniami pamięci (nieumiejętnością zapamiętywania
nowych informacji i odtwarzania informacji dawniej
zapamiętanych),
co najmniej jednym z następujących zaburzeń funkcji
poznawczych:
• afazja (zaburzenia mowy),
• apraksja (niezdolność wykonywania czynności
ruchowych mimo zachowanej funkcji motorycznej),
• agnozja (nierozpoznawanie obiektów mimo zachowanej
funkcji czuciowej),
• niezdolność wykonywania działań złożonych (planowanie,
organizowanie, porządkowanie, abstrahowanie).
Kryteria diagnostyczne otępienia typu Alzheimera
wg DSM V (c.d.)
B. Przebieg charakteryzujący się stopniowym początkiem i
postępującym upośledzeniem funkcji poznawczych.
C. Upośledzenie funkcji poznawczych w istotny sposób zaburza
funkcjonowanie społeczne lub zawodowe i stanowi istotne obniżenie
przedchorobowego poziomu funkcjonowania.
Kryteria diagnostyczne otępienia typu Alzheimera
wg DSM V (c.d.)
Upośledzenie funkcji poznawczych z punktu A nie jest związane z
żadnym z następujących stanów:
choroby ośrodkowego układu nerwowego wywołujące
zaburzenia pamięci i funkcji poznawczych (np. choroby
naczyniowe mózgu, choroba Parkinsona, choroba Huntingtona, krwiaki
podtwardówkowe, wodogłowie normotensyjne),
choroby ogólnoustrojowe, o których wiadomo, że są przyczyną
otępienia (np. niedoczynność tarczycy, niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego,
niedobór niacyny, hiperkalcemia, kiła ooerodkowego układu nerwowego, infekcja HIV),
stany wywołane substancjami zewnątrzustrojowymi.
E. Zaburzenia nie występują wyłącznie w czasie delirium.
F. Inne stany chorobowe (np. wielka depresja, schizofrenia) nie
tłumaczą lepiej wystąpienia tych zaburzeń.
Dotychczas nie znaleziono leku, cofającego,
lub chociaż zatrzymującego postęp choroby.
Leczenie farmakologiczne koncentruje się na
objawowym leczeniu zaburzeń pamięci i
funkcji poznawczych.
Leki podnoszące poziom acetylocholiny (ACh)
Inhibitory acetylocholinoesterazy (AchE) - zwiększają poziom ACh
poprzez hamowanie jej metabolizmu. Nie wpływają bezpośrednio na
receptory cholinergiczne.
•Odwracalne: donepezil (Aricept, Donepex); galantamina
(Reminyl). Leki te blokują centrum aktywne enzymu cholinoesterazy- odpowiedzialnego za rozkład acetylocholiny.
•Pseudonieodwracalne: riwastigmina (Exelon) - blokuje
cholinoesterazę niekompetetywnie.
Do tej pory wykryto pięć podtypów receptora muskarynowego:
M1, M2, M3, M4 i M5.
Galantamina: proponowany mechanizm
działania
• Wzrost dostępności acetylocholiny w synapsie
• Przez pobudzanie receptorów nikotynowych i
muskarynowych może wpływać na aktywność αsekretazy
• Galantamina HBr (REMINYL®) jest wskazana do leczenia
pacjentów z wczesną do umiarkowanej AD
• Najczęstszym objawem ubocznym są: nudności,. wymioty,
biegunki, anoreksja, utrata wagi (większość objawów
przemijająca)
• Nie daje objawów hepatotokstyczności jak większość
typowych (starych) inhibitorów acetykocholinesterazy (np..
neostygmina)
• REMINYL (4-mg, 8-mg i 12-mg tabletki, roztwór 4 mg/ml),
przeciętna dawka 2x dziennie (w czasie posiłku)
• Przynosi poprawę (przejściową) szczególnie u pacjentów z
allelami typu APOE-εε4
Korzyści stosowania Inhibitorów
Acetylocholinesterazy (AChEIs) w leczeniu AD
• AChEIs mogą poprawiać funkcje kognitywne, behawioralne i
niektóre funkcje fizjologiczne u pacjentów z wczesną do
umiarkowanej AD
• Opóźnienie wprowadzenia farmakoterapii prowadzi do
zmniejszenia prawdopodobieństwa pojawienia się objawów
korzystny
• AChEIs mogą opóźniać konieczność wprowadzenia opieki
pielęgniarskiej .
• AChEIs wykazują znamienne poprawienie funkcji kognitywnych
mierzonych przy pomocy ADAS-cog z początkową do średniej AD
przez okres dłuższy niż rok w stosunku do placebo !!
Donepezil
38 tygodnie
Riwastygmina 38–42 tygodnie
Galantamina
52 tygodnie (25-30% czasem nawet dłużej )
Różnice w profilu farmakologicznym
inhibitorów esterazy acetylocholinowej (Inglis 2002)
Leki zmniejszające pobudzenie układu
glutaminergicznego
Antagoniści receptora NMDA.
W chorobach przebiegających z degeneracja neuronów (do
których należy choroba Alzheimera) obserwuje się nadmierne
pobudzenie neuronów glutaminergicznych.
Prowadzi to do przeładowania neuronów jonami Ca2+ i ich
uszkodzenia.
Z tego względu stosuje się leki blokujące receptory NMDA o
działaniu neuroprotekcyjnym np. memantynę (Ebixa i Axura)
Leki poprawiające myślenie i
wpływające na psychikę
W leczeniu zaburzeń funkcji poznawczych stosuje się leki
nootropowe i poprawiające ukrwienie mózgu, np. piracetam.
W celu leczenia objawów psychopatologicznych takich jak
depresja, omamy i urojenia stosuje się leki psychotropowe.
Ostatnio pojawiła się nowa substancja wyodrębniona z mleka
owcy (siary), w tej chwili dostępna w Australii i Nowej Zelandii
jako suplement diety pod nazwą COLOSTRIN (patent
pochodzący z Polski, Instytut Immunologii PAN, Wrocław)
Alternatywne terapie AD
• Ginkgo Biloba - Mechanizm działania Ginkgo biloba
wynika z jego funkcji neuroprotekcyjnych,
antyoksydacyjnych, stabilizatora błony komórkowej i
inhibitora czynnika płytkowego.
• Huperzina - Huperzina serrate (wroniec widlasty) ekstrakt Huperzina A, spowalnia działanie enzymu
rozkładającego acetylocholinę.
• Leczenie światłem
Leki nootropowe mają działanie polepszające procesy
poznawcze i napędowe, które zostały osłabione przez
jednorazowe lub wielokrotne niedotlenienie i
niedokrwienie mózgu, działają też ochronnie na o.u.n.,
stosowane też w ch. Alzheimera
•
Piracetam, Meklofenoksat, Kwas asparginowy,
Donepezil, Riwastigmina, Alfosceran choliny,
nicergolina,
61
Mechanizm działania
• bezpośrednia aktywacja procesów metabolicznych w
komórkach neuronalnych, głównie przez regulację
stężenia neuroprzekaźników aktywujących funkcje
struktur korowych (acetylocholina, dopamina,
noradrenalina, serotonina, glutaminian).
• hamowanie aktywności kanałów wapniowych typu L i N
w komórkach neuronalnych- działanie
przeciwhipoksyjne
62
Działanie farmakologiczne:
- zwiększenie
wykorzystania tlenu i
glukozy przez tkanki
mózgowe
- polepszenie pamięci,
koncentracji
- zwiększenie aktywności
psychoruchowej
Wskazania:
- zespoły otępieniowe
- zespoły organiczne
pochodzenia
naczyniowego,
- zaburzenia ukrwienia
mózgu i świadomości.
- śpiączki różnego
pochodzenia
- zespoły abstynencji
alkoholowej
63
Działania niepożądane: występują rzadko.
piracetam - pobudzenie i niepokój,
meklofenoksat- zaburzenia snu,
nicergolina - spadek ciśnienia krwi.
64