ESRI dla krajów dotkniętych tsunami

MAGAZYN U¯YTKOWNIKÓW OPROGRAMOWANIA ESRI
LUTY 2005
ESRI dla krajów dotkniêtych tsunami
dzia³aniach agencji rz¹dowych i organizacji nios¹cych pomoc krajom Azji Po³udniowo-Wschodniej aktywnie uczestniczy firma ESRI. Przypomnijmy,
¿e 26 grudnia 2004 r. na Oceanie
Indyjskim mia³o miejsce bardzo silne trzêsienie ziemi. Ogromne fale
tsunami przyczyni³y siê do œmierci
tysiêcy ludzi, a miliony – pozbawi³y dachu nad g³ow¹. Najbardziej
ucierpia³y Indonezja, Sri Lanka,
Tajlandia, Malezja, Indie, a tak¿e
wybrze¿a Afryki Wschodniej.
W
ESRI udostêpnia poszkodowanym
wsparcie techniczne i inn¹ pomoc
24 godziny na dobê, siedem dni
w tygodniu. Firma uruchomi³a specjalny serwis internetowy (http://
esri.com/news/pressroom/indian_ocean_disaster.html), dziêki
któremu ka¿da organizacja wykorzystuj¹ca GIS – przy uzasadnionej
proœbie – otrzymuje wsparcie techniczne, dodatkowe czasowe kody
dostêpu do oprogramowania oraz
pomoc ze strony miêdzynarodowej
spo³ecznoœci konsultantów. ESRI
œciœle wspó³pracuje te¿ z organizacj¹ non-profit URISA’s GISCorps, która prowadzi wszelkiego
rodzaju us³ugi GIS na terenach dotkniêtych skutkami trzêsienia ziemi i tsunami. GIS jest bardzo u¿y-
Dodatek redaguje
www.esripolska.com.pl
Firma istnieje na rynku od
1995 roku. Jest wy³¹cznym
dystrybutorem produktów
amerykañskiej firmy ESRI,
Inc. z Redlands (Kalifornia)
– œwiatowego lidera w technologii GIS. Œwiadczy us³ugi
w dziedzinie: ■ analizy potrzeb u¿ytkownika dotycz¹cych zakresu funkcjonalnego i informacyjnego tworzonych systemów GIS, ■ doradztwa w zakresie wykorzystania systemów GIS w ró¿nych dziedzinach zastosowañ, ■ dystrybucji i serwisu
oprogramowania GIS firmy
ESRI, Inc., ■ prowadzenia
specjalistycznych szkoleñ
w zakresie tworzenia i wykorzystywania systemów GIS
zgodnie z wymaganiami
klienta.
ESRI Polska Sp. z o.o.
02-595 Warszawa
ul. Pu³awska 107
tel. (0 22) 326-73-00
faks (0 22) 326-73-01
[email protected]
teczny w czasie udzielania pomocy ofiarom kataklizmu, niezbêdny
przy ustalaniu rozmieszczenia
sprzêtu i us³ug, okreœlaniu strat i planowaniu odbudowy infrastruktury.
ESRI wyra¿a gotowoœæ do wziêcia
udzia³u w tych przedsiêwziêciach.
Źródło: ESRI Polska
Ilustracje dzięki uprzejmości
ESRI Inc.
Poczytajmy na temat GIS-u
olskie wydanie „GIS for everyone” wprowadza czytelnika w tematykê systemów informacji geograficznej. Zawiera bezp³atn¹ wersjê oprogramowania
GIS firmy ESRI oraz 500 MB
danych umo¿liwiaj¹cych zaznajomienie siê z opisywan¹ technologi¹. Podrêcznik pomo¿e zarówno studentowi, przedsiêbiorcy, jak i decydentowi w budowaniu w³asnych projektów
GIS. Wykorzystanie danych
umieszczonych na CD lub po-
P
chodz¹cych z portalu Geography Network pozwoli czytelnikowi na tworzenie w³asnych
map oraz na przeprowadzanie
analiz przestrzennych dla potrzeb projektów realizowanych
w szkole czy w pracy.
Ksi¹¿kê autorstwa Davida E.
Davisa przet³umaczyli Artur
Badyda i Robert Wawrzonek,
a pierwszy rozdzia³ do wydania
polskiego napisa³a Katarzyna
Sosnowska. Pozycja zosta³a opublikowana przez Wydawnictwo
MIKOM (Warszawa, grudzieñ
2004, 154 strony).
Źródło: ESRI Polska
31
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 2 (117) LUTY 2005
SOFTWARE NEWS
WYDARZENIA
Konferencja Partnerów i Dystrybutorów
ESRI odbêdzie siê w dniach
11-15 lutego 2005 r. w Palm
Springs w Kalifornii. Przewidziano seminaria, spotkania
z personelem technicznym
i biznesowym oraz prezentacje nowoœci firmy ESRI.
www.esri.com/bpc
25. Miêdzynarodowa
Konferencja U¿ytkowników ESRI odbêdzie siê
w dniach 25-29 lipca 2005 r.
w Convention Center w San
Diego (Kalifornia). Oprócz sesji technicznych, prezentacji
oprogramowania i bezpoœrednich konsultacji program
obejmuje równie¿ warsztaty,
seminaria, wystawê oraz spotkania tematycznych i regionalnych grup u¿ytkowników.
www.esri.com/uc
20. Europejska Konferencja U¿ytkowników ESRI odbêdzie siê
w dniach 26-28 paŸdziernika 2005 r. w Warszawie. Towarzyszyæ jej bêd¹ warsztaty, seminaria oraz wystawa
poœwiêcona technologiom
GIS i pokrewnym.
www.euc2005.com
3. Europejska Konferencja U¿ytkowników
Edukacyjnych ESRI odbêdzie siê w dniach 26-28 paŸdziernika 2005 r. w Warszawie i poœwiêcona bêdzie
wprowadzaniu programów
nauczania wykorzystuj¹cych
GIS do szkó³ podstawowych
i œrednich oraz tworzeniu nowoczesnych programów uniwersyteckich.
www.euc2005.com/educ
Dzieñ GIS – co roku
tradycyjnie obchodzony w trzeci¹ œrodê listopada
– w 2005 r. przypada 16 listopada. Zachêcamy do organizowania spotkañ, seminariów, prezentacji i wystaw,
których celem bêdzie przybli¿enie tematyki wykorzystania geoinformacji w realizacji codziennych zadañ i zaprezentowanie ró¿norodnych
zastosowañ GIS.
www.gisday.com
■
32
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 2 (117) LUTY 2005
Czy JFK móg³by do¿yæ
Dziœ pancerne szyby i kuloodporne kamizelki nie s¹ wystarczaj¹cymi œrodkami chroni¹cymi ludzkie ¿ycie. Na œwiecie, a w szczególnoœci w USA, ju¿ wiele lat temu przekonano siê o koniecznoœci
szerszego podejœcia do problemu zamachów czy ataków terrorystycznych, co przyczyni³o siê do budowy systemów informacji
geograficznej (GIS).
ównie¿ w Polsce przy budowaniu komponentów systemu reagowania kryzysowego
profesjonalne aplikacje GIS nabieraj¹ coraz wiêkszego znaczenia, choæ przez wielu decydentów odpowiedzialnych za bezpieczeñstwo narodowe wci¹¿ traktowane s¹ z przymru¿eniem oka.
Pocieszaj¹cy jest jednak fakt, ¿e
spo³eczna œwiadomoœæ potêgi GIS
szybko u nas roœnie, a przyk³adem s¹ m.in. wdro¿enia w takich
instytucjach, jak: Sztab Generalny Wojska Polskiego, Pañstwowa Stra¿ Po¿arna, Policja, Telekomunikacja Polska S.A., Instytut Meteorologii i Gospodarki
Wodnej, Pañstwowy Instytut
Geologiczny, Dyrekcja Generalna Lasów Pañstwowych, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad, a tak¿e wiêkszoœæ
wy¿szych uczelni oraz wiele prywatnych firm i innych instytucji
otwartych na œwiatowe trendy zastosowañ informacji geoprzestrzennej.
R
n¹³ z rêki Oswalda, g³osz¹c jednak teoriê, ¿e strzela³y co najmniej dwie osoby, a za zamachem
sta³a bli¿ej nieokreœlona grupa ludzi. Tylko co do jednej kuli nie
ma w¹tpliwoœci, ¿e zosta³a wystrzelona z Mannlichera-Carcano.
Nie znaleziono jej jednak bezpoœrednio w ciele Kennedy’ego, tylko w szpitalu, do którego go przywieziono. Kawa³ek metalu, który
przeszed³ przez plecy i gard³o prezydenta, przeszy³ klatkê piersiow¹ gubernatora Teksasu Johna
Connally’ego, przebi³ na wylot
jego nadgarstek, a nastêpnie no-
gê, powinien ulec du¿ym zniekszta³ceniom. Tymczasem kula
by³a prawie nienaruszona.
Kto wiêc naprawdê sta³ za zamachem na JFK? Prawdopodobnie
ju¿ nigdy nie zdo³amy rozwik³aæ
zagadki œmierci prezydenta USA.
Jednak mo¿emy pokusiæ siê o odpowiedŸ na pytania: Jak obecnie
ustrzec siê przed podobnymi zamachami? Czy dzisiaj JFK mia³by wiêksze szanse na prze¿ycie?
Znaczenie GIS-u
W naszych czasach problemy
zwi¹zane z zamachami czy atakami terrorystycznymi musz¹ byæ
rozpatrywane w szerszym aspekcie. Trzeba siêgaæ do bardziej wyrafinowanych metod ni¿ pancerne szyby i kuloodporne kamizelki. Pora dnia i roku, ukszta³towanie terenu, infrastruktura, oœwietlenie, warunki atmosferyczne,
Jak to by³o z JFK
John F. Kennedy (1917-63) –
w przeciwieñstwie do bezbarwnej masy elit z czasów Eisenhowera – dla wielu by³ urzeczywistnieniem legendarnego amerykañskiego snu oraz wszystkich aspiracji ówczesnego m³odego pokolenia Amerykanów. Do dziœ kr¹¿¹ niezliczone teorie i spekulacje
na temat jego œmierci w Dallas,
a odpowiedzi¹ na pytanie, kto go
zabi³, zajmowa³y siê przez wiele
lat dwie specjalne komisje: rz¹dowa i parlamentarna. Rz¹dowa
komisja prokuratora generalnego
Earla Warrena og³osi³a, ¿e prezydent zgin¹³ z rêki samotnego
strzelca Lee Harveya Oswalda,
który 22 listopada 1963 r. z szóstego piêtra magazynu biblioteki
odda³ œmiercionoœny strza³ z karabinu w³oskiej produkcji Mannlicher-Carcano kaliber 6,5. Kilka
lat póŸniej komisja parlamentarna potwierdzi³a, ¿e Kennedy zgi-
Rys. 1. Widok okna ekranowego wersji demonstracyjnej projektu „Obstruction Analysis”
Rys. 2. Zobrazowanie pola widocznoœci przy u¿yciu funkcji LW
SOFTWARE NEWS
XXI wieku?
liczba zgromadzonych ludzi,
œrednia ich wieku, stan bezrobocia, stosunki spo³eczne i polityczne, a przede wszystkim po³o¿enie geograficzne, to tylko wybrane czynniki, które musz¹ byæ
wziête pod uwagê przy opracowywaniu metod i narzêdzi zwiêkszaj¹cych bezpieczeñstwo.
W zestawie podstawowych aplikacji s³u¿¹cych do budowy GIS
pojawia siê wiele coraz bardziej
wysublimowanych narzêdzi wspomagaj¹cych dzia³anie systemów
reagowania kryzysowego, ochrony ludzi i mienia. Na szczególn¹
uwagê zas³uguj¹ profesjonalne
aplikacje ArcGIS firmy ESRI. Jed-
n¹ z najwiêkszych zalet tych narzêdzi jest mo¿liwoœæ zbudowania
modelu wirtualnej rzeczywistoœci
z zastosowaniem czwartego wymiaru. Takie rozwi¹zanie pozwala
na ci¹g³e œledzenie na komputerowym modelu – bêd¹cym wiarygodnym odzwierciedleniem rzeczywistoœci – przemieszczania siê
zjawisk atmosferycznych, pojazdów b¹dŸ ludzi.
„Uzbrojeni” w aplikacje ArcGIS
mo¿emy dokonaæ wirtualnego rekonesansu w nieznanym terenie,
wytyczyæ optymaln¹ trasê przewozu niebezpiecznych substancji,
dokonaæ analizy okreœlonego obszaru pod wzglêdem usytuowania miejsc szczególnie zagro¿onych, wytyczyæ strefy widocznoœci, znaleŸæ alternatywne trasy
ewakuacji wzd³u¿ dróg, a co ciekawe – równie¿ poza nimi. Powy¿sze funkcje to jedynie niewielki
wycinek mo¿liwoœci ArcGIS.
Projekt
„Analizy Przeszkód”
Rys. 3. Zobrazowanie pola widocznoœci przy u¿yciu funkcji LW
Rys. 4. Zobrazowanie linii widocznoœci przy u¿yciu funkcji WW
Rys. 5. Przyk³ad u¿ycia przegl¹darki pola widzenia z perspektywy najbli¿szego widocznego obserwatora
Na przyk³adzie wersji demonstracyjnej projektu „Analizy Przeszkód” (Obstruction Analysis)
wykonanego przy u¿yciu pakietu ArcGIS – ArcScene, mo¿emy
przekonaæ siê, ¿e zaplanowanie
i œledzenie trasy przemarszu demonstracji, pielgrzymki czy przejazdu VIP-ów, to ¿aden problem
(rys. 1). Fragment terenu zurbanizowanego zosta³ tu zobrazowany w przestrzeni trójwymiarowej. Do jego budowy wykorzystane zosta³y nastêpuj¹ce warstwy tematyczne: ■ numeryczny model terenu, ■ drogi, ■ trasa przejazdu, ■ obserwatorzy,
■ hydranty przeciwpo¿arowe,
■ s³upy telefoniczne, ■ budynki, ■ planowane trasy przejazdu,
■ cieki wodne.
Aplikacja pozwala u¿ytkownikowi na wybór jednej z dwóch funkcji: Line-Of-Sight – Linia Widocznoœci (LW) oraz Intervisibility –
WidocznoϾ Wzajemna (WW).
Funkcja typu LW (rys. 2 i 3)
umo¿liwia wygenerowanie
wzd³u¿ ca³ej d³ugoœci planowanej trasy pêku odcinków obrazuj¹cych pole widzenia. Odcinki te
maj¹ punkty pocz¹tkowe w miejscu interesuj¹cego nas obiektu,
a punkty koñcowe – w sta³ej odleg³oœci zdefiniowanej przez samego u¿ytkownika (innymi s³owy, okreœlamy tu zasiêg naszego
pola widzenia). Pozosta³e parametry, na które u¿ytkownik ma
wp³yw, to: k¹t pola widzenia, od-
leg³oœæ k¹towa pomiêdzy poszczególnymi odcinkami oraz
wspó³rzêdne pozycji obserwatorów.
Znaczenie przyjêtej kolorystyki
linii przy u¿yciu funkcji LW:
■ czerwony – maksymalny zasiêg pola branego pod uwagê
w analizie widocznoœci;
■ ¿ó³ty – maksymalny zasiêg pola, którego widocznoœæ mo¿e byæ
utrudniona przez przeszkody terenowe;
■ zielony – maksymalny zasiêg
pola, które bêdzie widziane bez
zak³óceñ.
Wybór funkcji typu WW (rys. 4)
pozwala na graficzne przedstawienie linii celowych pomiêdzy
naszym obiektem a obserwatorem i odwrotnie. Wszystkie linie
bêd¹ bieg³y w tym wypadku bezpoœrednio od pozycji obserwatorów do naszego obiektu (linia koloru zielonego) lub najbli¿szej napotkanej po drodze przeszkody
(linia koloru czerwonego).
Istnieje równie¿ mo¿liwoœæ uzyskania podgl¹du pola widzenia
z perspektywy naszego obiektu
lub z perspektywy najbli¿szego
widocznego obserwatora (rys. 5).
9 czerwca 2004 r.
Zalety narzêdzi firmy ESRI bardzo szybko zosta³y dostrze¿one
przez specjalistów odpowiadaj¹cych za bezpieczeñstwo publiczne w USA. A ich zastosowanie na szerok¹ skalê mia³o
miejsce 9 czerwca 2004 r. w Waszyngtonie podczas wydarzenia,
które wymaga³o szczególnych
zabiegów ze strony wszystkich
instytucji odpowiedzialnych za
bezpieczeñstwo publiczne.
W jednym miejscu spotka³o siê
oko³o 200 tys. osób, w tym prezydent George W. Bush, jego
czterej poprzednicy, ca³y personel Bia³ego Domu, sêdziowie S¹du Najwy¿szego, gubernatorzy,
burmistrzowie amerykañskich
miast oraz dygnitarze z ca³ych
Stanów Zjednoczonych, tysi¹ce
obcokrajowców, w tym 167 ambasadorów oraz 25 obecnych
i 11 by³ych przywódców pañstw.
A wszyscy zjawili siê po to, by
oddaæ ostatnie honory 40. prezydentowi USA Ronaldowi Reaganowi. Zapewnienie bezpieczeñstwa by³o tym trudniejsze, ¿e wydarzenie to niefortunnie zbieg³o
siê w czasie ze szczytem grupy
G8, której obrady zosta³y zaplanowane du¿o wczeœniej na
8 czerwca. W zwi¹zku z tym
33
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 2 (117) LUTY 2005
SOFTWARE NEWS
Rys. 6. Przyk³ad numerycznego modelu ruin WTC z wykorzystaniem LIDAR
znaczna czêœæ personelu NGA
(National Geospatial-Intelligence Agency) i FBI zaanga¿owana
by³a w stanie Georgia, gdzie mia³y siê odbyæ obrady.
Po ataku z 11 wrzeœnia NGA
wraz z USGS (US Geological
Survey) powo³a³y specjalny zespó³, którego zadaniem jest zbieranie informacji geoprzestrzennej, w tym danych dotycz¹cych
infrastruktury miejsc szczególnie nara¿onych na ataki terrorystyczne oraz obiektów, które mog³yby odgrywaæ istotn¹ rolê dla
instytucji odpowiedzialnych za
obronê narodow¹ i bezpieczeñstwo publiczne. Zespó³ ten – wykorzystuj¹c jako materia³ podstawowy Mapê Narodow¹ (bazê
danych obejmuj¹c¹ warstwy tematyczne, takie jak: punkty wy-
sokoœciowe, pokrycie terenu,
hydrografia, granice administracyjne, drogi, lotniska, obiekty
rz¹dowe, urz¹dzenia infrastruktury i inne) – zidentyfikowa³ wymagane dane zarówno dla poziomu krajowego, jak i lokalnego.
Ustanowi³ w ten sposób podejœcie nazwane HSIP (Homeland
Security Infrastructure Program).
W ramach HSIP dane gromadzone s¹ w postaci wektorowej,
rastrowej oraz zdjêæ lotniczych
i satelitarnych.
Na podstawie tych danych sporz¹dzono wirtualne œrodowisko do
prowadzenia analiz trójwymiarowych w Waszyngtonie. Efekt ten
zosta³ uzyskany poprzez „naci¹gniêcie” obrazu przetworzonych
wysokorozdzielczych zdjêæ na
trójwymiarowy numeryczny mo-
del powsta³y z pomiarów laserowych LIDAR (rys. 6).
Przy u¿yciu tak skonstruowanego modelu, bazuj¹c na trójwymiarowych analizach z wykorzystaniem Linii Widocznoœci ArcGIS, specjaliœci NGA i FBI dokonali wyboru miejsc szczególnie zagro¿onych, dogodnych dla
terrorystów, co z kolei pozwoli³o na logiczne rozmieszczenie
agentów ochrony i narzêdzi monitoruj¹cych rejony podwy¿szonego ryzyka.
Budowanie z wykorzystaniem
ArcGIS wirtualnej rzeczywistoœci i prowadzenie na jej bazie analiz pod k¹tem wystêpowania
miejsc podwy¿szonego zagro¿enia zosta³o równie¿ zastosowane
w San Diego w Kalifornii kilka
miesiêcy wczeœniej podczas mistrzostw futbolu amerykañskiego
– Super Bowl.
Z operacyjnego punktu widzenia
9 czerwca 2004 r. zakoñczy³ siê
pe³nym sukcesem, ale co wa¿niejsze – by³ dla wszystkich tam obecnych doskona³¹ lekcj¹ wspó³pracy
i wykorzystania najnowoczeœniejszych technologii GIS. Kto wie,
czy gdyby w 1963 roku Security
Service by³a w posiadaniu aplikacji ArcGIS, prezydent USA John
Fitzgerald Kennedy nie móg³by
¿yæ do dziœ.
Opracowanie:
Bogdan Zawiśliński,
konsultant ds. zastosowań GIS
Źródło: Geospatial Solution,
Lipiec 2004
Porozumienie
ESRI z NGA
Korporacyjna umowa licencyjna „Enterprise Software Agreement” pozwala wszystkim
jednostkom National Geospatial-Intelligence Agency (NGA)
na nieograniczone korzystanie z oprogramowania firmy
ESRI. Zapewnia ona licencje
i serwis dla wiêkszoœci produktów ESRI: ArcGIS (ArcInfo, ArcEditor i ArcView), produktów serwerowych, aplikacji, rozszerzeñ i narzêdzi dla
programistów. Równoczeœnie
pozwoli na obni¿enie kosztów
ponoszonych przez NGA na
zakup oprogramowania.
NGA (dawniej NIMA – National Imagery and Mapping
Agency) jest agencj¹ rozpoznania i wywiadu wojskowego, a jej g³ównym zadaniem
jest zapewnienie na czas dok³adnej informacji geoprzestrzennej dla poprawy bezpieczeñstwa narodowego.
Wywiad i rozpoznanie geoprzestrzenne polega na opisie, ocenie i wizualnej prezentacji cech fizycznych oraz
dzia³añ odnosz¹cych siê do
okreœlonego terenu. Wiêcej informacji o rozwi¹zaniach
ESRI dla obronnoœci i wywiadu na www.esri.com/defense.
Źródło: ESRI Press
ArcGIS 9.0.1
Wprowadzenie
do ArcGIS Data Model
oe Breman, twórca modeli danych z grupy ESRI’s Enterprise
Technology Strategies, poprowadzi³ 27 stycznia seminarium
nt. „Wprowadzenie do ArcGIS Data Model”. Objê³o ono zagadnienia zwi¹zane z architektur¹ modeli danych, zasadami ich projektowania i wdra¿ania, ³adowania danych do modelu, a tak¿e prezentacjê
praktycznych przyk³adów ich wykorzystania. ESRI wspó³pracuje
z przedstawicielami nauki i przemys³u nad stworzeniem szablonów
modeli danych, które mog³yby byæ u¿ywane na jednej platformie
GIS. Modele danych znajduj¹ zastosowanie w ró¿nych dziedzinach
nauki i gospodarki. Dostarczaj¹ gotowych struktur umo¿liwiaj¹cych
prezentacjê zachowania obiektów rzeczywistych w geobazie. Poniewa¿ migracja danych jest najd³u¿sz¹ i najbardziej kosztown¹ czêœci¹
projektów GIS, modele danych u³atwiaj¹ równie¿ uruchomienie
projektu i skrócenie czasu tworzenia bazy danych, oferuj¹c rozwi¹zanie wyjœciowe, które mo¿e byæ rozbudowane i dostosowane do
potrzeb konkretnej organizacji. Prezentacja zosta³a zarchiwizowana
i jest nieodp³atnie dostêpna w portalu Virtual Campus. Wiêcej informacji na stronie http://campus.esri.com/seminars.
■
J
34
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 2 (117) LUTY 2005
ajwa¿niejsze zmiany w ArcGIS 9.0.1 dotycz¹ poszerzenia o Linux i Sun Microsystems Solaris grupy systemów operacyjnych, z którymi wspó³pracuj¹ produkty serwerowe (ArcIMS ArcMap
Server, ArcGIS Server) i deweloperskie (ArcEngine) z rodziny oprogramowania ArcGIS (tabela poni¿ej). ArcGIS 9.0.1 wprowadza równie¿ rozszerzenie ArcIMS WMS Connector pozwalaj¹ce na udostêpnianie danych przestrzennych zgodnie ze standardem OGC. WMS
Connector przeszed³ pomyœlnie testy OGC wymagane dla tego typu
us³ug. Rozszerzenie dostarczane jest wraz z sieciowymi narzêdziami
administracyjnymi, a zaktualizowana dokumentacja ArcIMS zawiera
pe³ne instrukcje administrowania serwisami WMS.
Źródło: ESRI Press
N
Red Hat
SUSE
Sun
Red Hat
Enterprise
Linux
MicroEnterprise
AS/ES/ Enterprise systems
AS/ES 3.0
WS 3.0 Serwer 9 Solaris 8
ArcIMS
ArcMap
Server
ArcEngine
ArcServer
+
+
+
+
Sun
Microsystems
Solaris 9
+
+
+
+
+
+
+
+
+