Załącznik nr 2.1 do SIWZ PROGRAM DZIAŁAŃ

Załącznik nr 2.1 do SIWZ
PROGRAM DZIAŁAŃ RESTAURATORSKICH
W POKOJU CICHYM
II etap prac
Opracowanie: Paweł Baranowski
na podstawie programu „Działań konserwatorsko-restauratorskich oraz
wstępnego kosztorysu prac w pokoju cichym” opracowanym pod kierunkiem
Elżbiety Modzelewskiej przez zespół konserwatorów dzieł sztuki Muzeum Pałacu
w Wilanowie w styczniu 2013 r.
Warszawa, marzec 2014
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
Określenie obiektu
Opis obiektu
Ogólny zakres programu restauratorskiego i założenia konserwatorskie
Ocena stanu zachowania
Proponowane programy prac restauratorskich przy polichromiach ściennych
1. Określenie obiektu
Pokój Cichy znajduje się w południowo-wschodniej części drugiej kondygnacji korpusu
głównego, nad Sypialnią Króla. Usytuowany jest w amfiladzie, z wejściami: do Pokoju
Średniego (od strony północnej), do Gabinetu Farfurowego (od strony południowej) i do
pokoju z portretami Czartoryskich (od strony zachodniej). Ścianami szczytowymi są
ściany wschodnia (z dwoma oknami) i fragment południowej ( z jednym oknem).
2. Opis obiektu
Niskie pomieszczenie o suficie w formie szeroko rozpiętego sklepienia żagielkowego,
w całości dekorowane jest iluzjonistyczną dekoracją malarską z przedstawieniem wnętrza
architektonicznego,
z unoszącymi
się
w
powietrzu
postaciami
alegorycznymi
i krajobrazami. Malowidła
z końca XVII w. ,
autorstwa malarzy dworu Jana III
Sobieskiego, M. Altomonte (?), J.E.Szymonowicz-Siemiginowski (?)
wykonane są w technice fresku mokrego, na tynku wapienno-piaskowym.
W narożniku ściany północnej i zachodniej znajduje się gipsowy kominek z lat 60. XX w.
3. Ogólny zakres programu restauratorskiego i założenia konserwatorskie
Niniejszy program restauratorski obejmuje wszystkie polichromie ścienne: retusz
i rekonstrukcję kolorystyczną umożliwiające prawidłowy odbiór dekoracji wnętrza
zaprojektowanej przez jej twórców. Podstawą podejmowanych decyzji o zakresie
prowadzonych prac restauratorskich zaproponowane rozwiązania estetyczne oparte o
analizę badawczą przeprowadzoną przez wykonawcę omawiane przez powoływane w tym
celu komisje konserwatorskie.
Niniejszy program nie dotyczy ruchomego wyposażenia wnętrza.
4. Ocena stanu zachowania
Przed rozpoczęciem prac wykonawca zobowiązany będzie do zweryfikowania in
situ faktycznego stanu zachowania obszarów objętych przewidzianymi pracami.
Jednocześnie uwzględniając przewidziane na III i IV kwartał bieżącego roku prac
konserwatorskie w i restauratorskie w Pokoju Cichym (I etap) zakłada się, że w bieżącym
roku zostaną wykonane następujące działania przy:
(1) polichromiach ściennych
(2) glifach okiennych
(3) kominku
(4) konstrukcji sklepienia
Ad. (1).
a) Wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
b) Wykonanie badań ilościowych i jakościowych spoiw i wypełniaczy malowideł,
a także stopnia zasolenia tynków
c) Badania mikrobiologiczne i profilaktyczna dezynfekcja malowideł odpowiednio
dobranym preparatem
d) Wykonanie pełnego rozpoznania ikonograficznego malowideł
e) Przeprowadzenie badań architektonicznych
f) Oczyszczenie powierzchni malowideł z powierzchniowych zanieczyszczeń
g) Miejscowe utrwalenie pudrujących się partii oryginalnych
h) Całkowite usunięcie retuszy i przemalowań
i) Usunięcie kitów i łat
j) Korekta i założenie opasek zabezpieczających oryginalny tynk
k) Konsolidacja warstw wyprawy
Ad. (2).
a) Wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
b) Usunięcie starych powłok woskowych z powierzchni, a także zabrudzeń,
nawarstwień
i
przebarwień
mieszanymi
metodami
(chemicznymi
i mechanicznymi)
c) Wykonanie uzupełnień ubytków oraz spękań masą mineralną
d) Opracowanie powierzchni uzupełnień
Ad. (3)
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
Usunięcie starych powłok woskowych z powierzchni kamiennego paleniska
Usuniecie dawnej rekonstrukcji warstwy malarskiej
Wykonanie uzupełnień ubytków oraz spękań masą gipsową
Opracowanie fakturalne powierzchni
Zabezpieczenie powierzchni gipsowych
i opracowanie kolorystyczne ich
powierzchni
Ad. (4)
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
Rozpoznanie stanu zachowania konstrukcji stropu w miarę usuwania płyt
żelbetowych
Sporządzenie dokumentacji i inwentaryzacji rysunkowej, fotograficznej
i opisowej.
Usunięcie waty szklanej i zastąpienie jej odpowiednim materiałem izolacyjnym.
Oczyszczenie z zanieczyszczeń i naleciałości.
Dezynfekcja, impregnacja i ewentualne wzmocnienie strukturalne drewnianej
konstrukcji sklepienia.
Ewentualne naprawy ciesielskie konstrukcji drewnianej (po rozpoznaniu stanu
zachowania), naprawa elementów podwieszenia żebrowania sklepienia.
Dezynfekcja, ewentualnie wzmocnienie strukturalne polepy oraz uzupełnienie
ubytków polepy pomiędzy żebrami.
Oczyszczenie wtórnej konstrukcji wzmacniającej (metalowej) i zabezpieczenie
jej preparatami antykorozyjnymi.
Sprawdzenie i uzupełnienie podciągów.
5. Proponowane
ściennych
programy
prac
restauratorskich
przy
polichromiach
W związku z przyjętymi w punkcie 4 założeniami przyjmuje się, że zakres prac II etapu
jest następując:
(1) Wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
(2) Retusz ubytków polichromii w odpowiednio dobranej (zaakceptowanej przez
Muzeum formie artystycznej i odpowiedniej technologii
(3) Rekonstrukcja kolorystyczna wykonana po zaakceptowaniu przez Muzeum
zaproponowanych rozwiązań estetycznych
(4) Wykonanie pełnej dokumentacji konserwatorskiej
Załącznik nr 2.2 do SIWZ
PROGRAM DZIAŁAŃ KONSERWATORSKO – RESTAURATORSKICH
W GABINECIE O TRZECH OKNACH
MUZEUM PAŁACU KRÓLA JANA III W WILANOWIE
Program prac w Gabinecie o Trzech Oknach został opracowany pod
kierunkiem Elżbiety Modzelewskiej przez zespół konserwatorów dzieł
sztuki Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
Warszawa, marzec 2014
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Określenie obiektu
Opis obiektu
Ogólny zakres programu konserwatorskiego i restauratorskiego
Wstępna ocena stanu zachowania dekoracji pomieszczenia
Wstępna ocena przyczyn zniszczeń
Wstępne określenie celu działań konserwatorskich
Wstępne założenia konserwatorskie
Proponowany program badawczy
Wstępny program prac konserwatorsko – restauratorskich dla poszczególnych
elementów wystroju wnętrza wraz wstępnymi kosztorysami przewidywanych prac
9.1. Dekoracja malarska ścian i glifów okiennych
9.2. Dekoracja sztukatorska sufitu i fasety
9.3. Dekoracja malarska plafonu
9.4. Inne prace:
9.4.1. Parapety kamienne w glifach okiennych
9.4.2. Konserwacja metalowych kratek wentylacyjnych w Gabinecie o Trzech
Oknach
1. Określenie obiektu
Gabinet o Trzech Oknach jest pomieszczeniem usytuowanym w południowo-wschodniej
części pierwszej kondygnacji korpusu głównego, nad Garderobą Króla. Gabinet założony
na planie kwadratu posiada 3 ściany szczytowe z oknami: północną, wschodnią i
południową. Od strony zachodniej sąsiaduje z Gabinetem Farfurowym.
2. Opis obiektu
Na ścianach północnej, wschodniej i południowej znajdują się pojedyncze dwuskrzydłowe
okna z ołowianymi szprosami. Sufit lekko zagłębiony, płaski, w formie krzyża greckiego
z półkolistymi zakończeniami na każdym boku, pokryty jest malowidłem freskowym
z postacią kobiety na tle nieba. Poniżej pełnoplastyczne putta wspinające się na kwiatowe
girlandy. Dookoła niskiego pomieszczenia biegnie faseta bogato dekorowana
sztukateriami
z elementami roślinnymi częściowo pozłoconymi. W jej narożach są medaliony, w których
umieszczono głowy alegorycznych bóstw. Ściany pokrywa iluzjonistyczne malarstwo
freskowe ( XVIII w., Józef Rossi ?); na każdej ścianie w narożach przedstawiono otwory
okienne objęte malarskimi ramami, a w ich świetle ustawione są wazony z kwiatami oraz
wiszące kotary. Dekoracja malarska wykonana została w technice fresku mokrego na
tynku wapienno-piaskowym.
3. Ogólny zakres programu konserwatorskiego i restauratorskiego
Niniejszy program konserwatorski i restauratorski obejmuje całość pomieszczenia:
dekoracje malarskie ścian i glifów okiennych, plafonu oraz dekorację sztukatorską sufitu i
fasety,
a także parapety kamienne; nie dotyczy ruchomego wyposażenia wnętrza.
4. Wstępna ocena stanu zachowania
Wystrój wnętrza podlegał w przeszłości kilkakrotnie pracom renowatorskim.
Destrukcyjne czynniki powodowały, że tynki, malowidła, dekoracje sztukatorskie i
złocenia wymagają obecnie ingerencji konserwatorskich.
Na ścianach i plafonie, oraz w obrębie dekoracji sztukatorskich, poza znacznie
uszkodzonymi warstwami oryginalnymi istnieją różne nawarstwienia chronologiczne w
partii tynków i malowideł oraz złoceń.
Zauważa się spękania tynków, odspojenia, pęknięcia, zaplamienia oraz znaczne obszary
rekonstrukcji i retuszy scalających pierwotne kompozycje.
5. Wstępna ocena przyczyn zniszczeń
Na stan zachowania wystroju pomieszczenia złożyło się wiele czynników, szczególnie
niekorzystne były czynniki zewnętrzne (infiltracja wód opadowych, przemarzanie ścian),
także nieszczelna stolarka okienna, uszkodzenia mechaniczne oraz zmiany i przebudowy
wprowadzane na przestrzeni wieków.
Przez lata powstawały silne zawilgocenia warstw, zacieki, plamy i przebarwienia oraz
poważne osłabienie kohezji tynków.
Do tych zjawisk przyczyniały się przede wszystkim
dachowego podczas działań wojennych.
poważne zniszczenia pokrycia
W czasie Insurekcji Kościuszkowskiej w 1794 r. dachy pałacu pozbawione zostały blachy
miedzianej, którą zastąpiono prowizorycznym gontem, a w lipcu 1915 roku pozbawione
pokrycia dachowego z miedzi i mosiądzu, zastąpionego nietrwałą blachą cynkową, która
łatwiej ulegała degradacji.
6. Wstępne określenie celu działań konserwatorskich
Celem zakładanych prac konserwatorskich w Gabinecie o Trzech Oknach jest
zabezpieczenie jego dekoracji, przeprowadzenie stosownych napraw i podniesienie
poziomu estetycznego.
Przeprowadzona przed kilku laty wymiana stolarki okiennej umożliwia większą stabilizację
warunków cieplno – wilgotnościowych w pomieszczeniu, co będzie miało wpływ na
trwałość planowanych obecnie prac, pod warunkiem zastosowania odpowiednich
materiałów i metod wynikających z najnowszych osiągnięć sztuki konserwacji.
7. Wstępne założenia konserwatorskie
Podstawowym założeniem jest przeprowadzenie prac konserwatorskich mających na celu
zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytkowej i zapobieżenie ich dalszej destrukcji.
W wyniku badań i zaawansowania prac konserwatorskich dokładnie określone zostaną
obszary oryginalnej dekoracji i elementy wtórne, których pozostawienie lub usunięcie
będzie wynikało z ich stanu zachowania oraz technicznego i estetycznego oddziaływania
na sąsiadujące oryginalne elementy.
Dalszym wyznacznikiem jest przeprowadzenie prac restauratorskich, w tym rekonstrukcji
umożliwiających dobry odbiór dekoracji wnętrza zaprojektowanej przez jej twórców,
zgodnie z dokonywanymi podczas prac konserwatorskich odkryciami.
Podstawą podejmowanych decyzji o zakresie prowadzonych prac restauratorskich i ich
metodach będą wyniki badań i komisyjne ustalenia.
8. Proponowany program badawczy
Przed przystąpieniem do prac konserwatorskich i restauratorskich należy wykonać
dokumentację fotograficzną, rysunkową i opisową pomieszczenia, która będzie
dokumentowała obecny stan zachowania i będzie punktem wyjściowym dla notowania
dokonywanych ingerencji i zmian w miarę postępujących prac konserwatorskich i
badań.
Dokumentacja taka będzie umożliwiała oznakowanie miejsc pobrania próbek, określenie
obszaru oryginału i ewentualnych wtórnych elementów, przebieg istniejących w ścianach
instalacji elektrycznych i wentylacyjnych itp.
Prace konserwatorskie umożliwią dokładne przebadanie malowideł ściennych i dekoracji
sztukatorskich oraz określenie zakresu dawnych rekonstrukcji i zmian.
Na początku prac zostaną wykonane wstępne badania i odkrywki stratygraficzne na
ścianach, w obszarze plafonu i dekoracji sztukatorskich, które rozszerzą dotychczasową
wiedzę
o dekoracji pomieszczenia oraz pozwolą na ostateczne uszczegółowienie i komisyjne
zatwierdzenie programu konserwatorskiego.
9. Proponowane
programy
prac
konserwatorskich
i restauratorskich przy elementach wystroju wnętrza wraz z wstępnymi
kosztorysami przewidywanych prac
9.1.
Dekoracja malarska ścian i glifów okiennych Gabinetu o Trzech Oknach
Autorzy malowideł: Józef Rossi?
N
E
S
W
XVIII w.
Technika wykonania: fresk na mokrej zaprawie wapienno-piaskowej.
Całe ściany gabinetu ozdobione są malowidłami skomponowanymi z ryzalitów
rozdzielonych iluzjonistycznymi pilastrami imitującymi dekorację sztukatorską. W
skrajnych fragmentach ścian powtarza się motyw wazonu z kwiatami, stojący na
iluzjonistycznym parapecie okiennym, z przerzuconą przez niego draperią. Każdy z ośmiu
wazonów różni się w detalach. Okna z parapetami okolone są malowanymi rzeźbiarskimi
„złotymi” ramami, poniżej których namalowane są iluzjonistyczne płyciny. W części
środkowej trzech ścian wmontowane są we wnęce prostokątne okna. Okna ujęte zostały
ościeżami
pokrytymi
freskami
imitującymi
kwiatowo-geometryczną
dekorację
sztukatorską, nad oknem dekoracja z elementami kwiatowymi. Ryzalit środkowy ściany
przyległej do Gabinetu Farfurowego stanowią ościeża drzwiowe. Nad nimi również
dekoracja z elementami kwiatowymi.
Wstępna ocena stanu zachowania i przyczyn zniszczeń
Oryginalna warstwa malarska oraz tynki są w złym stanie. W przeszłości poddawane były
już kilkakrotnie pracom konserwatorskim oraz restauratorskim. Na stan dekoracji
negatywny wpływ miały niekorzystne warunki temperatury i wilgotności panujące we
wnętrzu oraz zapewne mające miejsce uszkodzenia pokrycia dachu. Poza uszkodzonymi
warstwami oryginalnymi w obszarze malowideł występują późniejsze nawarstwienia
chronologiczne oraz lokalnie zastosowane nowe tynki. Zauważa się odspojenia (ok.20%
powierzchni), pęknięcia, zaplamienia i znaczne ubytki warstw oryginalnych, uzupełnione
w przeszłości pełną rekonstrukcją, a także w wielu miejscach retuszem scalającym.
Warstwa oryginalna zachowana jest bardzo słabo, lecz część rekonstrukcji została
wykonana schematycznie, bez odpowiedniego rozeznania ikonograficznego (np. gatunków
kwiatów). Zmianom uległy wprowadzone materiały konserwatorskie, w tym retusze i
rekonstrukcje warstw malarskich. Adhezja i kohezja warstw jest osłabiona, miejscami
pudruje się, a całość pokrywają zabrudzenia powierzchniowe. Stan malowideł w ościeżach
okiennych jest lepszy, gdyż nie tak dawno były one poddane pracom interwencyjnym.
Jednak w dalszym ciągu część tynków nie ma w tych obszarach pełnej adhezji, konieczne
także będzie scalenie znajdujących się tam rekonstrukcji do charakteru całego wnętrza
po konserwacji. W 2012 roku zakończone zostały prace konserwatorskie przy jedynej
oryginalnej zachowanej dekoracji kwiatowej nad oknem oraz wykonano rekonstrukcję
drugiej. Kompozycja nad otworem drzwiowym jest całkowicie wtórna.
Zakładany program prac konserwatorskich
1. Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej fotograficznej i opisowej
2. Wykonanie badań ilościowych i jakościowych spoiw i wypełniaczy malowideł oraz
zasolenia tynków
3. Badania mikrobiologiczne i dezynfekcja malowideł odpowiednio dobranym
preparatem
4. Oczyszczenie
powierzchni
malowideł
z powierzchniowych
zanieczyszczeń
i naleciałości
5. Miejscowe utrwalenie pudrujących się partii oryginalnych malowideł.
6. Całkowite usunięcie retuszy i przemalowań
7. Usunięcie kitów i łat
8. Korekta i założenie opasek zabezpieczających oryginalny tynk
9. Konsolidacja warstwy wyprawy
10. Uzupełnienie ubytków tynku kitami
11. Opracowanie faktury kitów naśladujących powierzchnię oryginału (tekstura,
odciśnięty rysunek, rekonstrukcja granic dniówek)
12. Rozpoznanie ikonograficzne malowidła, niezbędne do poprawnego wykonania
retuszy i rekonstrukcji.
13. Retusz i rekonstrukcja (poprzedzona sporządzeniem projektu) malowideł.
14. Opracowanie pola w miejscu supraporty.
9.2.
Dekoracja sztukatorska sufitu i fasety
Autorzy: artyści (sztukatorzy) pochodzenia włoskiego działający w Wilanowie w czasach
Jana III (1677-1696)
Czas powstania: około 1690 roku (lata 80. XVII w.)
wystrój sztukatorski sufitu i fasety: Cztery pory roku - 4 medaliony z głowami bóstw
antycznych: Cerera-lato, Boreasz-zima, Flora-wiosna, Bachus-jesień; pozostała część
stanowi ornament o formie mięsistego, stylizowanego akantu, 4 pełnoplastyczne putta
wspierające kwiatowe girlandy podtrzymywane przez 4 maszkarony usytuowane w
narożach ponad tondami
faseta - element ciągniony, dekoracje - narzut wapienny z gipsową wyprawą częściowo
pozłocony, (prawdopodobnie niektóre elementy dekoracji zostały powielone w formach
gipsowo klejowych.)
Wstępna ocena stanu zachowania i przyczyn zniszczeń
Dekoracje rzeźbiarsko sztukatorskie nie mają rozległych uszkodzeń. Widoczne są
niewielkie włosowate spękania, w których zalega brud i kurz. Powierzchnie detali
sztukatorskich pokrywają luźne nawarstwienia, a warstwa malarska jest poszarzała.
Stan zachowania pozłacanych detali jest niezadowalający. Powłoka straciła swój
szlachetny połysk, a powierzchnia nosi ślady spękań. Miejscowo widoczne są również
drobne ubytki zaprawy.
Wstępny program prac konserwatorskich
1. wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
2. wykonanie rysunku mapy dekoracji fasety i sufitu ilustrującej: spękania, odparzenia
warstwy dekoracyjnej od podłoża, reperacje.
3. wykonanie odkrywek stratygraficznych powłok malarskich, badań spoiw i
pigmentów
4. usunięcie wtórnych powłok malarskich
5. miejscowe wzmocnienie strukturalne warstw dekoracyjnych i scalenie z podłożem
6. usunięcie wykruszających się spoin
7. zabezpieczenie antykorozyjne odsłoniętych części metalowych wkrętów oraz
mocowań
8. wypełnienie spoin i łączeń elastyczną zaprawą mineralną
9. uzupełnienie ubytków formy odpowiednio dobraną masą
10. usunięcie wtórnych gruntów i przezłoceń i uzupełnienie ubytków
11. uzupełnienie pozłoty liter odpowiednio dobranymi płatkami złota, wykończenie
powierzchni
12. uzupełnienie ubytków i rekonstrukcje oryginalnych warstw malarskich na podstawie
badań ( badań chemicznych i porównawczych oraz kwerend)
9.3.
Dekoracja malarska plafonu wraz z fryzem
Autor: Józef Rossi?
Dekoracja z czasów Elżbiety Sieniawskiej (1720-1729)
Malowidło na suficie w Gabinecie o Trzech Oknach składa się z dwóch części: plafonu
z przedstawieniem Flory okolonego przez dwie iluzjonistyczne ramy oraz także
iluzjonistycznie malowany ornament kanelurowy z czterema głowami kobiecymi, który
stanowi poziomy pas znajdujący sie tuż nad górnym gzymsem fasety. Malowidło to
zostało wykonane w technice al Fresco prawdopodobnie z wykończeniami w technice
temperowej
w latach dwudziestych XVIII w. na częściowo wtórnym przemurowaniu znajdującym się
na starszych warstwach z 1687 roku.
Wstępna ocena stanu zachowania i przyczyn zniszczeń
Na stan zachowania malowidła sufitowego znajdującego się w Gabinecie o Trzech Oknach
miało wpływ wiele różnorodnych, negatywnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych.
Na przestrzeni lat tynki ulegały zawilgoceniu, na powierzchni pojawiały się zacieki, plamy,
przebarwienia, migracje soli. Zasadnicze znaczenie miały uszkodzenia i przebudowy
jakim ulegało pokrycie dachowe. Prawdopodobnie do powstania bardzo dużych zniszczeń
doszło już przed 1720. Woda opadowa mogła przedostać się wtedy do pomieszczeń.
Innym negatywnym czynnikiem były zmienne, niekorzystne warunki cieplnowilgotnościowe, powstające na skutek niedostatecznego ogrzewania pomieszczeń.
Związane
jest
to
z lokalizacją gabinecików w wysuniętych częściach pałacu i sam charakter budynku rezydencja letnia. Plafony i zewnętrzne ściany pomieszczeń narażone były na
przemarzanie, kondensację wilgoci. Praca drewnianej konstrukcji sufitu również odcisnęła
swoje piętno w postaci licznych spękań.
Istotnym czynnikiem jest naturalny proces starzenia się materiałów oraz wady
technologiczne. Malowidła ścienne w Gabineciku o Trzech Oknach obecnie są zmienione
optycznie, na skutek reakcji fizykochemicznej jakiej uległ czerwony pigment - cynober.
Zmienił się on w czarny metacynober. Zjawisko to tłumaczy bardzo chłodną w tonacji
karnację Flory. Zmianom uległy również wprowadzone materiały konserwatorskie, w tym
retusze i rekonstrukcje warstw malarskich. Adhezja i kohezja warstw jest osłabiona,
miejscami pudruje się, a całość pokrywają zabrudzenia powierzchniowe. Pęcherze
i odspojenia zajmują ok. 20% powierzchni. Widoczne są również wykwity
mikroorganizmów – prawdopodobnie grzybów.
Wstępny program prac konserwatorskich
1. Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej fotograficznej i opisowej
2. Wykonanie badań ilościowych i jakościowych spoiw i wypełniaczy malowideł oraz
zasolenia tynków
3. Badania mikrobiologiczne i dezynfekcja malowideł odpowiednio dobranym
preparatem
4. Oczyszczenie
powierzchni
malowideł
z powierzchniowych
zanieczyszczeń
i naleciałości
5. Miejscowe utrwalenie pudrujących się partii oryginalnych malowideł.
6. Całkowite usunięcie retuszy i przemalowań
7. Usunięcie kitów i łat
8. Korekta i założenie opasek zabezpieczających oryginalny tynk
9. Konsolidacja warstwy wyprawy
10. Uzupełnienie ubytków tynku kitami
11. Opracowanie faktury kitów naśladujących powierzchnię oryginału (tekstura,
odciśnięty rysunek, rekonstrukcja granic dniówek)
12. Rozpoznanie ikonograficzne malowidła, niezbędne do poprawnego wykonania retuszy
i rekonstrukcji
13. Retusz malowideł
14. Wykonanie rekonstrukcji w obrębie łat (poprzedzone sporządzeniem projektu)
9.4.
Inne prace w Gabinecie o Trzech Oknach
9.4.1. Parapety kamienne w glifach okiennych
Kamienne, piaskowcowe parapety pochodzą z lat 60-tych XX wieku . Zamontowane są
pod oknami Gabinetu o Trzech Oknach, na ścianach północnej, wschodniej oraz
południowej.
Całość dla jednego okna - zmontowana jest z trzech okładzin piaskowcowych, z czego
najniższa zakończona półwałkiem. Płyty zamontowano na zaprawę cementową.
Wstępna ocena stanu zachowania i przyczyny zniszczeń
Obecny stan kamienia nie wskazuje na znaczący stopień jego degradacji.
Powierzchnię pokrywa warstwa brudu oraz wosku.
Zakładany program prac konserwatorskich
1. Wykonanie wstępnej dokumentacji konserwatorskiej
2. Usunięcie starych powłok woskowych z powierzchni, a także zabrudzeń,
nawarstwień
i
przebarwień
mieszanymi
metodami
(chemicznymi
i
mechanicznymi)
3. Wykonanie uzupełnień ubytków oraz spękań masą mineralną
4. Opracowanie powierzchni uzupełnień
5. Zabezpieczenie powierzchni kamiennych środkiem hydrofobizującym
9.4.2. Konserwacja metalowych kratek wentylacyjnych w Gabinecie o
Trzech Oknach
1. Oczyszczenie i uzupełnienie brakujących elementów