Budowa programu studiów i zajęć dydaktycznych na bazie efektów

Budowa programu studiów i zajęć
dydaktycznych na bazie efektów
kształcenia w obszarze nauk rolniczych
Sławomir Podlaski
Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW
Profile studiów
• I stopień – profil ogólny i praktyczny
• II stopień- profil ogólny, praktyczny, badawczy
Różnica programowa pomiędzy profilami a nie
tylko dodanie do profilu ogólnego zagadnień
praktycznych czy naukowych
Charakterystyka profilu badawczego na
studiach II stopnia
Podstawą kwalifikacji - bardzo dobre wyniki kształcenia
uzyskane na I stopniu studiów oraz aktywność w studenckim
ruchu naukowym.
Studenci zakwalifikowani na profil badawczy powinni w
większości kontynuować naukę na III stopniu kształcenia.
Program studiów powinien zostać oparty o dyscypliny
podstawowe i rozwiązywanie problemów naukowych.
Praktyki , część zajęć dydaktycznych - prowadzona w jednostkach
naukowych poza macierzystymi uczelniami.(mobilność)
Elementem programu studiów powinno być uczestniczenie
studentów w ruchu naukowym , warsztatach, seminariach,
czego efektem powinny być publikacje naukowe.
Rozwiązania ?
(może częściowe?)
Nowe, nowoczesne
pod względem treści i sposobu nauczania
programy studiów
odpowiadające na zapotrzebowanie
kandydatów, gospodarki narodowej i
międzynarodowego współzawodnictwa.
Przesłanki do opracowania nowego
atrakcyjnego dla studentów programu studiów
• B. Wewnętrzne
• 1.Determinacja wprowadzania zmian ze strony
władz uczelni
• 2.Ilość i jakość kadry dydaktycznej- jej chęć do
wprowadzania i akceptacji zmian
• 3.Infrastruktura uczelniana
• 4.Koszty kształcenia
Przesłanki do opracowania nowego atrakcyjnego
dla studentów programu zajęć dydaktycznych
1.Określenie poziomu kształcenia I, czy II czy I i II.
2.Okreslenie profilu kształcenia, rodzaju i liczby
zajęć praktycznych
3.Kim będą kandydaci na studia: z techników
rolniczych czy liceum, ze wsi czy miasta. Jak
homogenna będzie grupa kandydatów.
4.Okreslenie stosunku przedmiotów ogólnych do
aplikacyjnych. Przedmioty aplikacyjne o jakim
charakterze? Przedmioty ogólne – nachylenie
rolnicze.
Przesłanki do opracowania nowego atrakcyjnego
dla studentów programu zajęć dydaktycznych
5.Rozkład
przedmiotów/
modułów
w
semestrach np. zimowy czy letni
6.Lista
przedmiotów
nie
związanych
bezpośrednio z kierunkiem studiów ale
koniecznych do realizacji programu np: języki
obce.
Etapy opracowania programu studiów
1.Profil kwalifikacyjny
2.Planowanie ogólne programu
3.Projektowanie programu
4.Wprowadzenie i ocena
Profil kwalifikacyjny-kluczowy dokument dla
opracowania programu studiów
• Profil kwalifikacyjny to opis:
• Celów kształcenia, tematyki, efektów kształcenia
• Sposobów i metod nauczania
i uczenia się
studentów, umożliwiających osiągnięcie celu i
efektów kształcenia
• Sposobów oceny studentów. Pozwala ocenić
studentom czy uzyskali założony poziom efektów
kształcenia
Cele-(programu, modułu,przedmiotu),
tematyka – efekty kształcenia
Cel-ogólne określenie intencji nauczyciela-co zamierza
zrealizować w trakcie zajęć
np: zaznajomić studentów ze sposobami i efektami
genetycznego doskonalenia organizmów
Tematyka-charakter bardziej specyficzny, szczegółowy
np: wykorzystanie efektu heterozji do genetycznego
doskonalenia roślin.
Program studiów-planowanie ogólne
1.Bardzo ogólne określenie celów i efektów
kształcenia. Określenie poziomu wiedzy i
umiejętności kandydatów na studia
2.Lista przedmiotów do realizacji pozwalających
realizować cel kształcenia
3.Wstępna koncepcja udziału poszczególnych
grup przedmiotów w programie studiów
4.Efekty kształcenia dla grup przedmiotów
Program studiów -projektowanie
1.Opracowanie szczegółowego programu studiów z
uwzględnieniem przedmiotów /modułów zajęć
praktycznych w poszczególnych okresach kształcenia.
2.W ramach programu opracowanie dokładnych treści
programowych
3.Wybór najlepszych- dla określonego przedmiotu- typów
zajęć i metod kształcenia. Zróżnicowanie typów.
4.Określenie efektów kształcenia dla każdego przedmiotu:
wiedzy, umiejętności, postaw.
5.Na podstawie programów przedmiotów i form zajęć,
metod kształcenia -nakład pracy studenta i pkt ECTS
Ocena nakładu pracy studenta- pkt ECTS
1.Przygotowanie do zajęć
2.Godziny zajęć
3.Typ zajęć dydaktycznych, metoda nauczania
4.Opracowanie wyników np. ćwiczeń
5.Szukanie literatury
6.Pisanie raportu (projektu) z zajęć
7.Przygotowanie sie do egzaminu
Program studiów –projektowanie cd.
6.Sposoby oceny wiedzy ,umiejętności i postaw
studentów
7.Określenie minimów potrzebnych do zaliczenia
na określoną ocenę.
Na etapie projektowania dobre rezultaty daje
konkurs na wykładowców, (jeśli to technicznie
możliwe) którzy prezentują autorskie
programy oparte o efekty kształcenia
Program studiów -wprowadzenie i ocena
1.Ocena programu przez prowadzących i
studentów, wydziałowe komisje dydaktyczne
oraz wewnętrzny system jakości.
2.Cykliczna ocena oraz w razie potrzeb
modyfikacja programu i prowadzenia zajęć
3.Ocena zewnętrzna/akredytacja
Efekty kształcenia (Ek)- definicja
• Ek - co student powinien wiedzieć, rozumieć i /lub
zademonstrować po zakończeniu procesu uczenia się.
• Ek – określone w prosty i jednoznaczny sposób.
• Możliwe do zmierzenia i ocenienia. Nie stosować
„rozumieć” „wiedzieć”
• Muszą być odpowiednie do długości czasu
kształcenia
• Nie mogą mieć charakteru życzeniowego.
Typy zajęć dydaktycznych
1.Wykłady, niekiedy połączone z demonstracjami lub
ćwiczeniami. Tradycyjny sposób nauczania ex cathedra
2.Semianaria również obejmujące elementy projektowe:
rozwijają zdolności naukowe, uczą dyskusji, pisemnej i ustnej
prezentacji.
3.Cwiczenia praktyczne: laboratoryjne, projektowe, praktyczne.
Rozwijają różne umiejętności praktyczne na bazie posiadanej
wiedzy, uczą poprawności opisu wykonywanych czynności
oraz ustnego i pisemnego prezentowania wyników.
Zajęcia 2 i 3 mogą mieć charakter indywidualny lub zespołowy.
Szczególną formą są prace inżynierskie i magisterskie, które w
większości maja charakter indywidualny.
Podstawa wyróżnienia: interakcja student - nauczyciel w
procesie nauczania i uczenia sie
Przykładowa macierz kompetencji
+
+
++
+
+
++
++
++
+
++
+
+
+
+
+
+
+
Ćwiczenia
+
Projekt
+
Seminarium
++
+
+
++
+
Laboratoriu
m
Praca
dyplomowa
++
Wykład
Wiedza i rozumienie
Zastosowanie wiedzy
Formułowanie sądów
Radzenie sobie ze złoŜonością,
interdyscyplinarnością
Umiejętność samodzielnego uczenia
się
Umiejętność komunikowania się
Kształtowanie odpowiedzialności i
postaw etycznych
Umiejętność pracy w zespole
Umiejętność pracy w środowisku
międzynarodowym
Indiańskie przysłowie- efektywność metod
nauczania?
Powiesz mi, a ja zapomnę.
Pokażesz mi, a być może zapamiętam.
Włącz mnie do działania a zrozumiem i
zachowam w pamięci.
1.Dziedzina poznawcza - wiedza- zdolność do
zapamiętania faktów bez konieczności ich rozumienia.
UŜycie czasowników akcji
zbierać, definiować,
6. Ocena
opisywać, powtarzać,
wyliczyć, badać, znajdować,
5. Synteza
identyfikować, nazywać,
4.Analiza
wymieniać, zapamiętywać,
porządkować, prezentować,
3. Zastosowanie
cytować, rozpoznawać,
2.Zrozumienie
relacjonować, reprodukować,
wskazywać, określać,
1.Wiedza
opowiadać
1.Wymienić najwaŜniejsze fakty z historii hodowli roślin
2.Zdefiniować pojęcie poliploidów
20
2. Dziedzina poznawcza-zrozumienie- zdolność do
rozumienia i interpretacji uzyskanych informacji
6. Ocena
5. Synteza
4.Analiza
3. Zastosowanie
2. Zrozumienie
1. Knowledge
Użycie czasowników akcji
kojarzyć, zmieniać, wyjaśniać,
klasyfikować, konstruować,
przedstawiać,
przeciwieństwa, bronić,
opisywać, róŜnicować,
dyskutować, rozróŜniać,
szacować, wyjaśniać,
generalizować,
identyfikować, ilustrować,
wskazywać, przewidywać,
zdawać relację, rozwiązywać,
wybierać tłumaczyć
1.Wyjaśnić dlaczego mieszańców nie moŜna rozmnaŜąć
2.Oszacować udział odmian w podnoszeniu plonów
6.Dziedzina poznawcza-ocena – zdolność do
określenia wartości informacji, (materiału) dla
uzyskania założonego celu.
6. Ocena
5. Synthesis
4.Analysis
3. Application
2. Comprehension
Użycie czasowników akcji:
Ocenić, oszacować, wybrać,
wyciągnąć wnioski,
krytykować, decydować,
wyjaśniać, interpretować,
uzasadniać, mierzyć,
przewidywać, nadawać
miary, , rozwiązywać,
powiązać, rekomendować,
podsumowywać, walidować,
1. Knowledge
1. Wyciągniecia wniosków z przeprowadzonego eksperymentu
Efekty kształcenia dla programu – przykłady.
Wg. Kennedy’ego
Po pomyślnym ukończeniu programu student powinien
być zdolny :
1.Znaleźć i twórczo zastosować wiedzę z zakresu nauk
przyrodniczych i pokrewnych
2.Identyfikować, formułować, analizować i rozwiązywać
problemy związane z produkcją rolniczą.
3.Zaprojektować element, system, proces spełniający
określone wymagania.
4.Zaplanować i przeprowadzić eksperyment i
zinterpretować jego wyniki
Efekty kształcenia dla programu – przykłady –
cd. Wg. Kenned’yego
5.Pracować indywidualnie oraz zespołowo w
tym w zespołach międzynarodowych
6.Uczyć się przez całe życie (LLL)
7.Efektywnie komunikować się ze środowiskiem
zawodowym oraz społeczeństwem
8.Pisać raporty i artykuły związane z
zainteresowaniami lub wykonywaną pracą.
Sposoby oceny efektów kształcenia
• Egzaminy pisemne ograniczone czasowo, egzaminy oraz
testy z dostępem i bez dostępu do podręczników,
rozwiązywanie zadań problemowych, egzaminy ustne,
ocena zaangażowania w dyskusji,
• Raporty z badań laboratoryjnych, obserwacje i ocena
umiejętności praktycznych studenta, raporty indywidualne
z włączeniem rozwiązywania case studies, raporty grupowe,
prezentacje wyników w formie ustnej, audiowizualnej lub
elektronicznej, eseje, podsumowania, zdolność do
samooceny efektów kształcenia
• Umiejętność przygotowania rozprawy inżynierskiej czy
magisterskiej.
Efekty kształcenia i kryteria oceny
wg.Kennedy’ego
Efekty kształcenia
Aby uzyskać
odpowiednią ocenę
student powinien:
przeprowadzić analizę
znaczenia
czynników
kształtujących
zmienność genetyczną
oraz porównać
programy hodowlane
Kryteria oceny na stopnie
5
Doskonała
analiza
znaczenia
czynników
wpływających
na zmienność
genetyczną i
konstrukcję
programów
hodowlanych
4
Bardzo
dobra
analiza
znaczenia
czynników
3
2
Średnie
możliwości
analizy
najważniejszych
.............
Brak
znajomości
podstawowych
czynników
.........................
Istnieje ścisły związek pomiędzy metodami nauczania, efektami
kształcenia i kryteriami oceny studentów. Uczenie dla zrozumienia