Szczegółowe informacje o projekcie Kultura na Widoku

Społeczna Kampania Edukacyjna
LEGALNA KULTURA
Partnerzy strategiczni
Spis treści
Projekt Kultura Na Widoku ………………………………………………………………………………………………………………. 3
25 lat Samorządności ………………………………………………………………………………………………………………………... 7
O Legalnej Kulturze ………………………………………………………………………………………………………………………….. 8
Co nas nurtuje? …………………………………………………………………………………………………………………………………. 9
Edukacja Legalnej Kultury ………………………………………………………………………………………………………………….10
Prawo w kulturze …………………………………………………………………………………………………………………………….. 11
Prawo autorskie w działalności dziennikarskiej ………………………………………………………………………………… 12
Badania Legalnej Kultury …………………………………………………………………………………………………………………. 14
Wyszukiwarka Legalnych Treści ……………………………………………………………………………………………………….. 16
Kontakt
Marta Antczak, tel. 601 440 027, [email protected]
Fundacja Legalna Kultura, tel. 22 891 04 19, [email protected], [email protected]
lato 2015
2
KULTURA NA WIDOKU
Filmy, muzyka, książki, gry i archiwalia – ponad 900 utworów w cyfrowej wersji można znaleźć na
instalacjach Kultury Na Widoku. Projekt będzie dostępny do 11 października w całej Polsce.
Multimedialne biblioteki odwiedzą 48 miejsc i 14 festiwali, podczas których posiadacze smartfonów,
tabletów oraz użytkownicy Internetu w prosty sposób będą mogli pobierać interesujące ich utwory
i poznawać bogactwo legalnych źródeł w sieci.
Projekt realizuje Fundacja Legalna Kultura. Partnerami strategicznymi są Ministerstwo Kultury
i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej. Kultura Na
Widoku to multimedialny projekt, który daje dostęp do bogactwa zasobów legalnych źródeł kultury
w cyfrowym wydaniu, dosłownie i w przenośni, wychodząc naprzeciw współczesnemu odbiorcy. Regały
Kultury Na Widoku to uliczne wirtualne biblioteki ustawione w centralnych punktach miast oraz
w miejscach wydarzeń kulturalnych. Można z nich pobrać filmy, muzykę, książki i gry z legalnych źródeł.
Sercem projektu jest strona internetowa. Niezależnie od preferencji i miejsca zamieszkania – ponad
wszelkimi barierami – miliony odbiorców mogą korzystać z bogatej oferty kulturalnej, ponieważ
wszystkie utwory są dostępne również na www.kulturanawidoku.pl.
W tej edycji Kultura Na Widoku rozszerza swój zasięg dzięki plakatom, z których – podobnie jak
z multimedialnych regałów – można pozyskiwać udostępniane utwory. Do kilkuset miast
i miasteczek z utrudnionym dostępem do kultury dotrze kilkadziesiąt tysięcy plakatów Kultury Na
Widoku, które goszcząc w przestrzeni publicznej oraz w bibliotekach, domach kultury i szkołach, będą
zachęcać do sięgania po kulturę z legalnych źródeł.
Projekt ma na celu budowanie świadomego uczestnictwa w kulturze i jest skierowany do wszystkich –
nigdy nie jest za wcześnie i nigdy nie jest za późno, żeby wyrobić w sobie nawyk sięgania po kulturę
z legalnych źródeł.
„Bardzo podoba mi się to, że kultura z legalnych źródeł wyszła odbiorcy na spotkanie. Stanęła na
trotuarze i czeka na niego. To jest fantastyczna idea!” – mówi Danuta Stenka.
„Oglądałbym filmy z legalnych źródeł, gdyby były dostępne i gdybym wiedział, gdzie ich szukać” – często
argumentują internauci.
Fundacja Legalna Kultura za pomocą tego projektu postanowiła pokazać w praktyce, że kultura
pochodząca z legalnych źródeł jest dostępna, jest na widoku i na wyciągnięcie ręki.
BOGACTWO ZASOBÓW Z LEGALNYCH ŹRÓDEŁ
Kultura Na Widoku to ponad 900 utworów skatalogowanych w pięciu kategoriach: FILM, MUZYKA,
KSIĄŻKI, GRY, HISTORIA W KULTURZE.
Wśród tytułów wymienić można m.in. albumy muzyczne nagradzanych polskich artystów – Natalii
Przybysz, Artura Rojka, Afromental, Meli Koteluk, Natalii Kukulskiej, Lemona czy Voo Voo, literackie
bestsellery, takie jak powieść Olgi Tokarczuk „Księgi Jakubowe”, „Ziarno prawdy” Zygmunta
Miłoszewskiego czy audiobook wg powieści Philipa K. Dicka „Blade Runner” z udziałem m.in. Roberta
Więckiewicza, Andrzeja Chyry i Agnieszki Grochowskiej.
Regał „Film” to kino na wyciągnięcie ręki. Znajdują się tu polskie produkcje filmowe ostatnich lat – filmy
fabularne, dokumentalne, animowane, międzynarodowe koprodukcje – które powstały dzięki wsparciu
finansowemu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. W projekcie przedstawione zostały wybrane dzieła
kinematografii, które dają świadectwo sukcesu polskiego kina ostatniej dekady. Wszyscy zainteresowani
mogą tu znaleźć oscarową „Idę” oraz ponad 100 największych przebojów filmowych ostatnich dziesięciu
lat, jak na przykład „Rezerwat”, „Bogowie”, „Jack Strong” czy „Obława”.
lato 2015
3
Jeden z regałów poświęcony jest historii Polski w kulturze. Odbiorcy Kultury Na Widoku otrzymują
dostęp do filmów, książek i muzyki, prezentujących historię Polski. Szczególne miejsce zajmuje kolekcja
zdjęć i plakatów dokumentująca 25-lecie Samorządności w Polsce (z zasobów Ośrodka Karta
i Europejskiego Centrum Solidarności).
- Mija właśnie 25 lat, odkąd Polacy w pierwszych, powojennych, w pełni wolnych wyborach, mogli wybrać
swoich przedstawicieli. Po przywróceniu samorządu terytorialnego decydowaliśmy, kto na szczeblu
lokalnym będzie odpowiedzialny za przemiany w naszym najbliższym otoczeniu. Zwłaszcza dzisiaj nie
powinniśmy zapominać o jego roli, dlatego Ośrodek Karta udostępnił na rzecz projektu Kultura Na
Widoku materiały ukazujące wydarzenia z przełomu lat 80. i 90. – mówi Artur Jóźwik, Dyrektor Ośrodka
Karta.
WYJĄTKOWE ZAANGAŻOWANIE ARTYSTÓW
W tegoroczną edycję Kultury Na Widoku mocno zaangażowało się blisko 80 artystów ze świata filmu,
literatury i muzyki, którzy ciekawie recenzują swoje ulubione utwory. Ich wypowiedzi na pewno Was
zainteresują, ale przekonajcie się o tym sami. Nagrania są dowodem na to, że twórcy nie tylko myślą o
swoich odbiorcach, ale chcą być również blisko nich i że naprawdę zależy im, abyśmy wszyscy
korzystali z legalnych źródeł.
Z tych zapowiedzi dowiadujemy się na przykład, czym Janusz Głowacki przypłacił napisanie książki „Good
night, Dżerzi”, jakie wspomnienia związane z „Panem Samochodzikiem” ma Natalia Kukulska, co urzekło
Magdalenę Boczarską w płycie Nicka Cave’a, jaki obraz Polaków kryje się w „Weselu” Wyspiańskiego
zdaniem Tomasza Raczka, dlaczego „Sala samobójców” wstrząsnęła Patrycją Markowską i jak Danuta
Stenka zapowiada film biograficzny o Danucie Szaflarskiej „Inny Świat”.
Agnieszka Holland zaprasza na film „W ciemności”: „Film, który chciałabym, żebyście Państwo zobaczyli,
mówi o cienkiej granicy między dobrem i złem, i o tym, jak światło i ciemność mieszają się ze sobą,
zarówno w naszej historii, jak i w duszy ludzkiej, i w stosunkach między ludźmi. Polecam Państwu
obejrzenie tego filmu z najlepszego, bo legalnego źródła.”
„Zburzenie muru berlińskiego czy zimna wojna to, jak się okazuje, wydarzenia historyczne, które wpłynęły
nie tylko na losy ludzkie. Fascynująca i niebanalna opowieść o tym, że warto zmienić perspektywę. Królik
po warszawsku poleca królika po berlińsku. Z legalnego źródła smakuje najlepiej.” – mówi Rafał
Królikowski, kiedy klikniemy na okładkę filmu „Królik po berlińsku”.
Anna Dereszowska zachęca m.in. do sięgnięcia po „Opowieści z Narnii”: „Siedem fantastycznych
opowieści jak siedem pieczęci wtajemniczenia. Narnia to świat równoległy, w którym może zdarzyć się
wszystko i jeszcze więcej. Opowieści Lewisa, choć uznawane za lekturę dla młodych czytelników,
wspaniale łączą pokolenia. Tym bardziej, jeśli czytacie je z legalnego źródła.”
JAK TO DZIAŁA
- Każdy, kto podejdzie do regałów, zobaczy okładki filmów, płyt, książek oraz gier. Wpisując link do
przeglądarki w urządzeniu mobilnym lub skanując kod QR może bezpłatnie albo w promocyjnej cenie,
pobrać interesujący go utwór. Oczywiście, aby skorzystać z tych zasobów nie trzeba nawet wychodzić
z domu, wystarczy wejść na www.kulturanawidoku.pl - mówi Kinga Jakubowska, prezes Fundacji Legalna
Kultura.
Po wpisaniu podanego linku w przeglądarkę mobilną lub zeskanowaniu kodu QR, użytkownik, w prostych
etapach, uzyska dostęp do wybranego utworu. Instrukcja użytkowania i informacje, jak pobierać utwory,
lato 2015
4
znajdują się na stronie www.kulturanawidoku.pl w zakładce JAK TO DZIAŁA oraz bezpośrednio na
regałach i plakatach. Bezpłatna sieć wi-fi umożliwia korzystanie z instalacji non-stop.
GDZIE BĘDZIEMY
Uroczysta inauguracja II edycji projektu Kultura Na Widoku odbyła się 27 maja, w Warszawie
przed Pałacem Prezydenckim.
W ciągu pięciu miesięcy – od 27 maja do 11 października br. – Kultura zainstaluje się Na Widoku
w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Bydgoszczy, Łodzi, Opolu,
Radomiu, Szczecinie, Lublinie, Rzeszowie, Katowicach, Zamościu, Olsztynie, Mrągowie, Bochni, Słupsku
i Ełku.
Będziemy obecni także na festiwalach: Festiwal Dwa Teatry, Open’er Festival, Transatlantyk Festival
Poznań, Off Festival, Life Oświęcim Festival, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi, Kultura od Kuchni, Męskie
Granie, Malta Festival, Gdynia Design Days, Art&Salt, Przystanek Woodstock, Festiwal Muzyki Filmowej,
40. Festiwal Filmowy w Gdyni.
Szczegółowe informacje wraz z terminarzem na www.kulturanawidoku.pl.
Z myślą o studentach finał projektu wyznaczyliśmy na 11 października, dzięki czemu na początku roku
akademickiego instalacje będą dostępne także na uczelniach.
KULTURA NA WIDOKU NA PLAKATACH W MAŁYCH MIEJSCOWOŚCIACH
Kultura Na Widoku zawitała również do małych miejscowości. W lokalnych bibliotekach, domach
i instytucjach kultury znajdziecie nasz projekt w postaci plakatów w formacie B1. Odbiorcy z mniejszych
miejscowości mogą mieć taki sam dostęp do oferty jak mieszkańcy Warszawy, Krakowa czy Poznania.
Do projektu cały czas włączają się biblioteki, szkoły i inne instytucje z całej Polski. Chętni mogą zgłosić
swój udział wysyłając maila na adres: [email protected] lub [email protected].
ZAPRASZAMY ☺
lato 2015
5
PARTNERZY PROJEKTU
Partnerzy strategiczni
Partnerzy projektu
Festiwale
Miasta partnerskie
Projekt realizowany jest przy wsparciu finansowym miast partnerskich.
Serdecznie dziękujemy za współpracę Partnerom projektu oraz Legalnym Źródłom.
lato 2015
6
25 LAT SAMORZĄDNOŚCI W POLSCE
Kultura Na Widoku uzyskała wyróżnienie „Patronat Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. 25-lecie
Samorządności”.
Historia samorządu terytorialnego w Polsce zaczyna się w XVI wieku, kiedy powstały pierwsze szlacheckie
samorządy ziemskie. Ich władza stopniowo rozwijała się, pozwalając na wybór posłów na Sejm, pobór
podatków czy powoływanie żołnierzy. Zapisy dotyczące lokalnej władzy można znaleźć również
w Ordynacji Miejskiej, będącej częścią Konstytucji 3 Maja. Według jej zapisów w miastach królewskich
można było wybierać magistratów, wójtów, burmistrzów, a na terenach wiejskich tworzono gromady.
Rozbiory Polski i utrata niepodległości nie pozwoliły na rozwinięcie tej formy władzy. W każdym
z zaborów obowiązywało inne prawo i inne regulacje terytorialne. Ten podział i różnice
w funkcjonowaniu poszczególnych regionów były dużym wyzwaniem w niepodległej już Polsce –
niejednolitej kulturalnie, gospodarczo i społecznie. Przez prawie cały okres międzywojenny trwała
transformacja administracji terytorialnej, podzielonej na gminy wiejskie, miejskie, powiaty
i województwa. Wybuch II wojny światowej nie tylko nie pozwolił na jej dokończenie, ale wymógł
również zupełnie nowe formy. Próby powrotu do zdecentralizowanego systemu władzy zostały
ostatecznie odrzucone ustawą z 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej.
Dopiero upadek komunizmu i odzyskanie wolności pozwoliło na ponowne powołanie władzy
samorządowej. 25 lat temu, w pierwszych powojennych wyborach, mogliśmy sami zadecydować, kto
będzie zarządzał naszą gminą, powiatem czy województwem. Od 25 lat znów możemy stanowić o sobie.
Podejmujemy dziś niezależne decyzje nie tylko w sprawach globalnych, ale także – a może przede
wszystkim – w odniesieniu do tego, co nas otacza. Mamy wpływ na nasze najbliższe i dalsze sąsiedztwo –
dom, dzielnicę, miejscowość, region. Możemy wybierać to, co wydaje nam się lepsze, ciekawsze, bardziej
wartościowe. Możemy decydować samodzielnie o losie swoim i ludzi, na których nam zależy. Jesteśmy
wolni. Korzystajmy więc z wolności, w której zależy nam na kulturze – korzystajmy z legalnych źródeł.
Tym właśnie jest samorządność. To po prostu możliwość działania w obszarze bliskim człowiekowi;
w namacalnych, zwykłych sprawach, które na co dzień kształtują jakość naszego życia i nasze poczucie
niezależności. To także możliwość wspierania rozwoju kultury i twórców, których czytamy, słuchamy czy
oglądamy.
Samorządność to powód do dumy, ale też zobowiązanie. Zobowiązanie do odpowiedzialności za wspólną
miarę naszej wolności codziennej, w której pojęciu mieści się również kultura, nie tylko ta osobista ;)
W czasach PRL-u funkcjonował na co dzień drugi obieg kultury, który zaliczano do największych na
świecie. Publikujący w podziemiu pod pseudonimami twórcy, marzyli o tym, by móc normalnie wydawać
swoje książki, płyty, realizować filmy i otrzymywać za to godziwe wynagrodzenie. Zaś czytelnicy,
słuchacze i widzowie marzyli, by móc nabyć to, na co mają ochotę, a następnie czytać, słuchać i oglądać
bez strachu przed milicyjnymi represjami. Wolność zyskali twórcy i odbiorcy kultury. Obecnie artyści
mogą swobodnie wydawać swoje dzieła i otrzymywać za to godziwe wynagrodzenie. Odbiorcy zaś, mają
Kulturę Na Widoku. Dzięki niej mogą bez represji czytać, słuchać i oglądać.
– To powszechnie niedostrzegany wymiar wolności wywalczonej w 1989 roku. Nasz projekt ma zwrócić
uwagę na fakt, że wywalczona przed ćwierćwieczem wolność daje nie tylko możliwość do swobodnego
wyrażania swoich politycznych poglądów, ale i prawo dostępu do kultury i sztuki – mówi Kinga
Jakubowska, Prezes Fundacji Legalna Kultura.
Za każdym razem, gdy ściągamy z sieci z legalnych źródeł – tak jak na tych regałach – korzystamy
z wywalczonej wolności. Dziś wolność to przede wszystkim właśnie taka odpowiedzialność – za rozwój
świata, który nas otacza i jest naszym wspólnym dobrem.
Korzystajmy z wolności, w której zależy nam na kulturze.
lato 2015
7
O LEGALNEJ KULTURZE
Legalna Kultura powstała, ponieważ Świat ma wiele twarzy. Żyjemy w cywilizacji różnorodności. Naszą
intencją jest, by w tej różnorodności nie zatracić fundamentalnych dla kultury idei i wartości
podstawowych, takich jak: bycie fair wobec innych, możliwość wyboru i prawo do poszanowania
wszystkiego, co jest naszym wkładem w kulturowy rozwój społeczeństwa i państwa.
Fundacja Legalna Kultura działa w obszarze propagowania świadomego uczestnictwa w kulturze.
Popularyzuje korzystanie z kultury z legalnych źródeł, integruje środowiska twórców i odbiorców,
kształtuje poczucie odpowiedzialności za kulturę w cyfrowej rzeczywistości. Upowszechnia wiedzę na
temat bezpieczeństwa i zagrożeń w sieci. Aktywności i zadania Fundacji wpisują się w Narodową
Strategię Rozwoju Kultury na lata 2004-2020, zakładającą kształtowanie kapitału społecznego poprzez
tworzenie więzi między kulturą, edukacją i nauką, a także zmniejszanie dysproporcji w dostępie do
dóbr kultury.
Kluczową działalnością Legalnej Kultury jest edukacja. Fundacja, na terenie całej Polski, realizuje
warsztaty z zakresu prawa autorskiego i ochrony własności intelektualnej, edukacji filmowej i medialnej
dla uczniów, studentów, nauczycieli, wykładowców oraz przedstawicieli różnych grup zawodowych.
Legalna Kultura stale
na www.legalnakultura.pl
rozwija,
jedyną
w
Polsce,
Bazę
Legalnych
Źródeł,
dostępną
Projekty Legalnej Kultury czynnie wspierają Ambasadorzy i Przyjaciele w osobach artystów, ludzi kultury
i odbiorców, a także instytucje i patroni medialni. Idee Fundacji popiera ponad 400 twórców. Fundacja od
3 lat prowadzi z powodzeniem Społeczną Kampanię Edukacyjną Legalna Kultura, finansowaną przez
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Projekt Kultura Na Widoku jest kolejnym etapem realizacji celów strategicznych Fundacji.
***
Partnerzy strategiczni:
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Polski Instytut Sztuki Filmowej
Kampania realizowana jest przez Fundację Legalna Kultura, która serdecznie dziękuje
za każde działanie przyczyniające się do wspólnego sukcesu.
lato 2015
8
CO NAS NURTUJE ?
Przyszłość kultury to wielka niewiadoma. Pewne jest jedynie to, że ma ona wymiar cyfrowy.
Upowszechnienie Internetu to zdarzenie porównywalne do wynalazku druku, który w XV wieku zupełnie
zmienił kwestię dostępu do słowa pisanego. Dziś w wirtualnej rzeczywistości dostępne jest wszystko – od
manuskryptów po najnowsze powieści, od muzycznych nagrań z początku wieku po najnowsze przeboje
muzyczne, od filmów braci Lumière po hollywoodzkie hity i autorskie filmy prześladowanych za polityczne
poglądy twórców z różnych zakątków globu. Ten powszechny dostęp stawia przed nami wszystkimi szereg
wyzwań i zagrożeń. Przyglądamy się im, analizujemy i staramy się sprostać oraz znaleźć recepty na
zrównoważony rozwój kultury z korzyścią dla twórców i odbiorców.
Internet to miejsce, po którym poruszamy się często nieopatrznie zostawiając po sobie wirtualne ślady
i ujawniając wrażliwe dane, które narażają nas na różnego rodzaju niebezpieczeństwa ze strony
cyberprzestępców próbujących wykorzystać naszą chęć poszerzania własnej wiedzy, korzystania
z cyfrowych zasobów kultury i oddawania się rozrywce. Dlatego nieustannie staramy się edukować –
zarówno tych najmłodszych, jak i dorosłych. Bowiem w Internecie metryka nie ma znaczenia. Liczy się
tylko to, na ile potrafimy bezpiecznie i zgodnie z prawem funkcjonować w tym środowisku. Staramy się
pokazać, że to, co robimy w sieci, ma realny wpływ na rzeczywistość – zarówno naszą, jak i osób, z których
dorobku korzystamy.
Śledzimy zmiany w prawie autorskim i bierzemy czynny udział w pracach nad dostosowaniem go do
cyfrowej rzeczywistości. Z myślą o odbiorcach rozbudowujemy Bazę Legalnych Źródeł – miejsc z dostępem
do kultury, które respektują prawa twórców. Pracujemy też nad pierwszą w Europie wyszukiwarką
legalnych źródeł, która już wkrótce zapewni użytkownikom polskiego Internetu szybki dostęp do filmów,
książek, gier i muzyki w najlepszej jakości i cenie.
Patrząc na rozwijający się najbardziej dynamicznie i obejmujący już prawie połowę rynku muzycznego
segment cyfrowego dostępu do muzyki nie mamy wątpliwości, że przyszłość kultury jest w sieci. Te same
reguły dotyczą filmu, książek i gier. Możemy jednak mieć wpływ na kształt tej przyszłości. I to jest wspólna
sprawa, o którą musimy dziś razem zadbać.
EDUKACJA LEGALNEJ KULTURY
Kampania Legalna Kultura to swoisty fenomen wśród działań społecznych. Przełamała barierę
w mówieniu o tak trudnej kwestii, jak nielegalne korzystanie z dorobku twórców w kontekście obecności
kultury w Internecie. Po trzech latach od uruchomienia, kampania wskazuje drogę legalnego
i odpowiedzialnego korzystania z dorobku twórców, prowadząc zakrojone na szeroką skalę działania
edukacyjne wśród nauczycieli i młodzieży, z naciskiem na kształtowanie etycznych postaw, wynikających
z wiedzy o prawie autorskim, zagadnieniach związanych z ochroną własności intelektualnej, sposobach
świadomego korzystania z dóbr kultury oraz metodach dystrybucji kultury w cyfrowych czasach.
WARSZTATY EDUKACYJNE
W obszarze działalności edukacyjnej Legalna Kultura tworzy i realizuje specjalne programy, które
obejmują: warsztaty, wykłady, prelekcje, dyskusje dla uczniów, studentów, nauczycieli, bibliotekarzy
i przedstawicieli grup zawodowych, które zgłaszają akces do udziału w zajęciach poprzez formularz
kontaktowy, dostępny na stronie www.legalnakultura.pl.
Warsztaty z nauczycielami wzmacniają kompetencje w następującym zakresie:
•
•
przestrzegania prawa autorskiego w dydaktyce i w codziennej pracy szkoły;
znajomości pojęć związanych z pracami pisemnymi, które obejmuje prawo cytatu, plagiat,
twórczość równoległą, ochronę idei;
lato 2015
9
•
•
projektów i zasobów dydaktycznych w Internecie, które można wykorzystać w pracy z uczniem;
korzystania z zasobów dydaktycznych dla uczniów dostępnych w Internecie.
Zajęcia z uczniami koncentrują się na następujących zagadnieniach:
• czy i co można ściągać i udostępniać w Internecie;
• kiedy praca pisemna stanowi przywłaszczenie, a kiedy jest utworem inspirowanym;
• co to jest utwór równoległy;
• czym jest plagiat jawny, a czym ukryty;
• czym jest cytat – ile cudzego tekstu można umieścić w swojej pracy;
• czy zawsze trzeba podpisać źródło i autora;
• czy wszystkie licencje Creative Commons są takie same i jakie dają możliwości.
Zakres warsztatów dla grup zawodowych (dziennikarze, fotograficy, artyści) dotyczy twórcy
i jego prawa do swojej twórczości:
•
•
•
•
jakie prawa chronią twórcę;
jak odróżnić plagiat od utworu inspirowanego;
w jaki sposób dobrze konstruować umowy;
jak i gdzie dochodzić swoich praw, jeśli ktoś wykorzystał utwór bez zgody autora.
Szkolenia odbywają się z udziałem ekspertów Legalnej Kultury: kulturoznawców, metodyków,
prawników. Uczestnikom przyznawany jest certyfikat potwierdzający uczestnictwo w szkoleniu. Podczas
spotkań edukacyjnych Legalna Kultura korzysta również z materiałów edukacyjnych partnerów kampanii,
między innymi Urzędu Patentowego RP. Legalna Kultura organizuje imprezy własne o charakterze
otwartym, a także bierze udział w imprezach organizowanych przez inne podmioty – podczas konferencji
i warsztatów prezentuje Bazę Legalnych Źródeł oraz najważniejsze informacje na temat legalnego
korzystania z dóbr kultury.
Od 2013 roku Legalna Kultura zorganizowała w Polsce ponad 200 spotkań warsztatowych dla nauczycieli,
uczniów i studentów oraz osób związanych z dziennikarstwem, fotografią, DJ’ów i animatorów kultury.
W podobnych zajęciach brali udział również uczestnicy prestiżowych wydarzeń kulturalnych: Festiwalu
„Łodzią po Wiśle”, Festiwalu Filmów Niezwykłych, Miesiąca Fotografii w Krakowie, Forum Wokół Kina,
Festiwalu Filmoteki Szkolnej, Sopot Film Festiwalu, Letniej Akademii im. Łazarkiewicza w Jarocinie,
Festiwalu Filmowego Hommage a Kieślowski, Camerimage, Wrocławskich Targów Dobrych Książek,
Transatlantyk Festival Poznań („Otwarte Drzwi do Kultury” w Teatrze Polskim w Poznaniu), Krakowskiego
Festiwalu Filmowego („Otwarte Drzwi do Kultury” w Alvernia Studios), Festiwalu Muzyki Filmowej.
STREFA DLA NAUCZYCIELI na www.legalnakultura.pl
Z inicjatywy Legalnej Kultury zostały przygotowane scenariusze lekcji z zakresu prawa autorskiego oraz
edukacji medialnej i filmowej. Zostały one nieodpłatnie udostępnione na stronie www.legalnakultura.pl,
w zakładce STREFA DLA NAUCZYCIELI. Na stronie znajduje się również – jako dodatkowa wartość
i narzędzie wspierające – baza zasobów dydaktycznych dla nauczycieli i materiały pomocnicze dla
uczniów.
Materiały edukacyjne obejmują 64 scenariusze lekcji z podziałem na: zajęcia z zakresu prawa autorskiego
i ochrony własności intelektualnej (16), edukacji medialnej (12), edukacji filmowej (12). Na stronie
znajdują się również innowacyjne materiały do pracy z filmem „Sugar Man” (6), scenariusze związane
z 25-leciem Wolności (14) oraz scenariusze dotyczące twórczości Stanleya Kubricka (4). Cała baza
scenariuszy to 27 konspektów dla gimnazjów i 37 dla szkół ponadgimnazjalnych. Scenariusze
przygotowane są według najwyższych standardów edukacyjnych, zgodnie z podstawą programową
określoną w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r., udostępnione na
lato 2015
10
podstawie licencji CC BY-NC-ND (Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych
3.0 Polska). Licencja ta zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie
w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (bez prawa
tworzenia utworów zależnych).
Na stronie www.legalnakultura.pl, w Strefie dla nauczycieli znajduje się łącznie 25 stron zawierających
programy i zasoby dydaktyczne. Witryna daje także możliwość kontaktu z metodykiem i uzyskania
odpowiedzi na pytania oraz opcję zgłaszania własnych pomysłów.
STREFA DLA UCZNIÓW na www.legalnakultura.pl
Podobnie jak nauczyciele, uczniowie również mają w portalu Legalnej Kultury własną strefę i dostęp do
wiedzy pomocnej w nauce, w przejrzystym podziale na przedmioty: język polski (5), język angielski (12),
matematyka (20), historia (9), fizyka (22), chemia (7), biologia (10), informatyka (7), geografia (11).
Uczniowie otrzymują też rekomendacje stron poświęconych zjawiskom i tematom kulturalnym, które
warto odwiedzić (35) oraz dostęp do słowniczka objaśniającego pojęcia niezbędne w edukacji szkolnej
i do najbardziej popularnych wśród uczniów rozdziałów z „Przewodnika po prawie autorskim”.
PRAWO W KULTURZE na www.legalnakultura.pl
Rzymianie wieki temu powtarzali: „Ignorantia iuris nocet”, czyli: „nieznajomość prawa szkodzi”. To jedna
z podstawowych zasad prawa, która mówi, że warto znać reguły i normy postępowania, aby stosować się
do nich, podobnie, jak do biblijnego przykazania „Nie kradnij”. W odniesieniu do sposobów korzystania
z dóbr kultury oznacza ona, że należy szanować prawa twórców tych dóbr.
W portalu www.legalnakultura.pl działa starannie przygotowana podstrona „Prawo w kulturze”.
Jej najważniejszym elementem jest unikatowy w sieci „Przewodnik po prawie autorskim”, przygotowany
z myślą o wszystkich odbiorcach kultury. Został on zaprojektowany tak, by – dzięki pomocnym
powiązaniom – przeprowadzić czytelnika przez różne aspekty najważniejszych zagadnień związanych
z prawem autorskim. Przechodząc z rozdziału do rozdziału, można zapoznać się z definicjami
najważniejszych, z punktu widzenia prawa autorskiego, haseł i pojęć, które każdemu laikowi pozwalają
oswoić się z terminologią prawniczą. Aby poruszanie się po stronie było jeszcze bardziej intuicyjne,
Przewodnik został wyposażony w szereg specjalnych odnośników do określonego przepisu prawa,
w przykłady oraz pytania użytkowników, które pomagają zrozumieć zapisy zawarte w Ustawie
o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
„Przewodnik po prawie autorskim” uzupełnia „Słowniczek” – kompendium wiedzy, które pozwala na
szybkie i sprawne poruszanie się wśród przepisów i terminów zawartych w Ustawie o prawie autorskim
i prawach pokrewnych. Zawiera hasła uporządkowane według kolejności alfabetycznej z odnośnikami
do innych pojęć pomocnych w zrozumieniu poszczególnych definicji.
Odrębną sekcję w dziale „Prawo w kulturze” stanowią Wykłady Video poświęcone podstawowym
zagadnieniom związanym z prawem autorskim, przygotowane w nowoczesnej formie wizualnej. Cykl ten
prowadzi dla użytkowników portalu Legalnej Kultury Wiesław Johann – dziennikarz, prawnik, nauczyciel
akademicki, wykładowca w Collegium Civitas i autor książek oraz publikacji naukowych z zakresu prawa
prasowego i autorskiego.
Każdy użytkownik, który ma wątpliwości lub problem ze zrozumieniem specyfiki prawa autorskiego
i różnych zależności, jakie wynikają z jego stosowania lub niestosowania, może skorzystać z utworzonej
na podstronie „Prawa w kulturze” zakładki „Zapytaj prawnika” z funkcją umożliwiającą zadawanie pytań.
Jednocześnie wszystkie pytania i odpowiedzi są rejestrowane i wchodzą na stałe do określonych kategorii
lato 2015
11
umieszczonych na stronie tak, by nowi użytkownicy mogli korzystać z tych zasobów w przypadku, gdy
szukają rozwiązania podobnego problemu. Kategorie grupują zagadnienia dotyczące: cytatu, filmu,
fotografii, grafiki, książek, licencji, muzyki, prawa autorskiego, radia i telewizji, reklamy, serwisów
internetowych, szkół i bibliotek.
Wszystko to czyni z opracowanego przez Legalną Kulturę „Prawa w kulturze” nowoczesne i unikalne
w polskim Internecie kompendium wiedzy z zakresu ochrony własności intelektualnej.
PRAWO AUTORSKIE W DZIAŁALNOŚCI DZIENNIKARSKIEJ
Od grudnia 2014 roku na stronie www.legalnakultura.pl publikujemy teksty dotyczące Prawa
Własności Intelektualnej w Działalności Dziennikarskiej. Zapraszamy do przesyłania pytań i sugestii
tematycznych na mail: [email protected]
ODPOWIEDZIALNOŚĆ DZIENNIKARZY ORAZ REDAKCJI ZA NARUSZENIE PRAW AUTORSKICH
Wydawcy prasy oraz dziennikarze (w tym redaktorzy naczelni i pozostali redaktorzy) mogą ponosić
różnego rodzaju odpowiedzialność prawną za swoje działania lub zaniechania. Odpowiedzialność
ta wynikać może z naruszenia różnego rodzaju dóbr, których naruszenie może mieć miejsce
w działalności prasowej lub wydawniczej, jak chociażby dobra osobiste czy prawa autorskie do
publikowanych treści. Przedmiotem niniejszego felietonu jest przedstawienie odpowiedzialności
za ewentualne naruszenie praw autorskich do utworów.
Na wstępnie należy określić, co rozumiemy pod pojęciem prasy, gdyż zgodnie z rozumieniem tego pojęcia
przyjętym na potrzeby Ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. o prawie prasowym (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn.
zm.), rozumie się publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej jednorodnej całości, ukazujące się
nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą. Do prasy
zaliczyć więc należy: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, biuletyny, programy radiowe
i telewizyjne czy też kroniki filmowe. Prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu
technicznego środki masowego przekazu, w tym również rozgłośnie oraz tele i radiowęzły zakładowe
upowszechniające publikacje periodyczne. Prasa obejmuje też zespoły ludzi i poszczególne osoby
zajmujące się działalnością dziennikarską.
W zakresie rozpowszechniania treści zawierających utwory przez szeroko powyżej opisaną prasę – należy
przyjąć, że utwory mogą być przez prasę rozpowszechniane wyłącznie w celach informacyjnych. Dotyczy
to w szczególności:
• sprawozdań o aktualnych wydarzeniach,
• aktualnych artykułów i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne,
• aktualnych zdjęć reporterskich,
• krótkich wyciągów ze sprawozdań, artykułów, wypowiedzi,
• przeglądów publikacji i utworów opublikowanych,
• mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach,
• krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów.
Rozpowszechnianie utworów w w/w zakresie jest dozwolone zarówno w oryginale, jak i w tłumaczeniu.
W sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach wolno przytaczać fragmenty utworów udostępnianych
podczas tych wydarzeń, ale tylko w granicach niezbędnych dla przekazania informacji. Może to być
przedruk zdjęcia z wystawy, cytat z prezentowanego utworu czy migawka w telewizji. Jest to zatem
wyjątek od obowiązku przestrzegania praw autorskich. Z kolei wskazówka, jaką daje Ustawa o prawie
lato 2015
12
autorskim i prawach pokrewnych, w kwestii dopuszczalności zamieszczania cytatów, jest bardzo
pobieżna, można wręcz rzec lakoniczna.
Otóż mówi się bowiem o dopuszczalności cytowania „w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą
krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości”. Dozwolony użytek publiczny nie może
w żadnym razie naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.
Korzystający z utworu w ramach tzw. dozwolonego użytku publicznego ma bezwzględny obowiązek
respektowania autorskich praw osobistych twórcy, czyli podania autora, źródła, z którego utwór został
zaczerpnięty, oraz wykazania zmian, jeżeli zostały wprowadzone do utworu.
Ponadto ustawa o prawie autorskim, w ramach prawa do informacji, zezwala na przedrukowywanie zdjęć
reporterskich. Muszą jednak zostać spełnione kumulatywnie dwa warunki: zdjęcie zostało już
rozpowszechnione, czyli opublikowane w gazecie lub pokazane w telewizji oraz zdjęcie ma charakter
aktualny (jest ilustracją wydarzenia, które miało miejsce tuż przed jego drukiem czy przedrukiem
z pierwszej gazety).
Tylko przy spełnieniu powyższych kryteriów zdjęcie może zostać przedrukowane także w innych tytułach
prasowych czy pokazane w telewizji, ale wyłącznie w celach informacyjnych. Wynagrodzenie autora
zdjęcia za prawo do reprodukcji zdjęcia jest wówczas wynagrodzeniem za prawo do wykorzystania
zdjęcia w określony sposób lub za przeniesienie autorskich praw majątkowych do zdjęcia w określonym
umową zakresie. Warto wskazać, że wynagrodzenie za przedrukowanie zdjęcia przysługuje autorowi
według standardowych stawek przyjętych w danej gazecie.
Co ciekawe, w 1967r. Sąd Najwyższy wydał orzeczenie, w którym stwierdził, że dalsza publikacja zdjęcia,
na rozpowszechnianie którego uzyskano zgodę, jest dopuszczalna bez konieczności uzyskania zgody na
przedruk pod warunkiem przywołania okoliczności, w jakich zostało ono wykonane i opublikowane po raz
pierwszy.
Dosyć popularne stało się również opatrywanie publikowanych zdjęć tzw. dymkami, w których
zamieszczane są, zazwyczaj fikcyjne, wypowiedzi osób będących na zdjęciu. W tym miejscu pojawia się
pytanie o dopuszczalność takiego działania. Należy tutaj zwrócić uwagę na pewien wyrok Sądu
Najwyższego z 1963 r. stwierdzający, że opublikowanie zdjęcia opatrzonego nieprawdziwym
komentarzem stanowi przekroczenie granic domniemanej zgody osoby będącej na zdjęciu na publikację
zdjęcia. Jeżeli dodany komentarz narusza godność osobistą tej osoby, to mamy wystarczającą przesłankę
do stwierdzenia, że naruszono dobra osobiste fotografowanego.
Jeżeli wizerunek osoby sfotografowanej został rozpowszechniony bez jej zgody, Ustawa o prawie
autorskim daje pokrzywdzonemu takie same możliwości, jak w przypadku naruszenia autorskich dóbr
osobistych, czyli:
• żądanie zaniechania bezprawnego działania,
• żądanie usunięcia skutków w/w działania,
• żądanie złożenia publicznego oświadczenia w odpowiedniej formie i odpowiedniej treści,
• żądanie zadośćuczynienia pieniężnego.
Warto wskazać, że roszczenia z tego tytułu wygasają z chwilą śmierci osoby przedstawionej na zdjęciu.
Podkreślenia wymaga, że rozpowszechnienie wizerunku osoby bez jej zgody jest możliwe jedynie
w dwóch przypadkach:
• dotyczy wizerunku tzw. osoby publicznej, jeżeli pozostaje on w związku z pełnieniem przez nią
funkcji publicznych czy zawodowych,
• jeżeli wizerunek osoby stanowi tylko szczegół większej całości np.: zgromadzenia, widoku ulicy.
W przypadku szeroko rozumianej prasy istotne jest również zagadnienie, komu przysługują prawa
autorskie do utworu będącego produktem pracy dziennikarza. Art. 12 Ustawy o prawie autorskim
stanowi, iż autorskie prawa majątkowe do utworu stworzonego w ramach wykonywania obowiązków ze
lato 2015
13
stosunku pracy przysługują pracodawcy z chwilą przyjęcia utworu i w granicach wynikających z celu
umowy o pracę oraz zgodnego zamiaru stron. Nabycie to ma więc charakter pochodny. W przypadku
prasy będzie to najczęściej moment akceptacji przez redaktora naczelnego, który odpowiada za efekty
pracy redakcji. Zatrudnienie twórcy utworu pozwala pracodawcy na nabycie pełni (lub określonej
w umowie części) praw majątkowych do efektów działalności autora. Sytuacja jest podobna w przypadku
utworu audiowizualnego, np. materiału filmowego w wiadomościach telewizyjnych. Zgodnie z Ustawą o
prawie autorskim prawa majątkowe do całości utworu audiowizualnego przysługują producentowi
utworu. Powstaje domniemanie, że producent utworu audiowizualnego nabył autorskie prawa
majątkowe do wszystkich utworów, które zostały zrealizowane na jego zamówienie.
Jeżeli pracodawca (producent) w ciągu dwóch lat od daty przyjęcia utworu nie przystąpi do jego
rozpowszechniania (jeżeli umowa o pracę przewiduje jego rozpowszechnianie), twórca może wyznaczyć
pracodawcy odpowiedni termin na rozpowszechnienie tego utworu. Po bezskutecznym upływie tego
terminu prawa uzyskane przez pracodawcę wracają do twórcy wraz z własnością przedmiotu, na którym
utwór został utrwalony.
Warto również wskazać, iż w zakresie odpowiedzialności podmiotów prasowych istotne rozwiązanie
zostało zawarte w ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. – prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.),
zgodnie z którym odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem
materiału prasowego ponoszą autor, redaktor lub inna osoba, którzy spowodowali opublikowanie tego
materiału. Regulacja ta nie wyłącza jednak odpowiedzialności wydawcy, natomiast w zakresie
odpowiedzialności majątkowej odpowiedzialność tych osób jest solidarna, co ma zastosowanie również
w przypadku naruszenia praw autorskich i dochodzonych w związku z tym roszczeń odszkodowawczych.
Jarosław Jastrzębski
Radca prawny
BADANIA LEGALNEJ KULTURY
Fundacja Legalna Kultura od kilku lat prowadzi badania związane z dostępem do kultury i korzystaniem
z niej – przede wszystkim w sieci. Warto jednak zauważyć, że Fundacja angażuje się nie tylko
w standardowe projekty badawcze, ewaluujące efekty prowadzonych przez nią społecznych kampanii
promocyjnych, ale wkracza także na nowe, nie analizowane wcześniej obszary kultury. Jednym z nich jest
środowisko użytkowników typu UGC (user-generated content). Chodzi tutaj o aktywność w sieci
polegającą na zamieszczaniu w niej autorskich treści – przede wszystkim są to przekazy o charakterze
artystycznym (muzyka, filmy czy zdjęcia), jednak pojęcie UGC dotyczy również działalności takiej, jak na
przykład prowadzenie blogów o różnej tematyce (kulinarne, modowe etc.). Legalna Kultura w 2013 roku
jako pierwsza w Polsce przebadała tę grupę, stosując zarówno techniki ilościowe, jak i jakościowe.
Projekt, unikatowy i pionierski również w skali Europy, zrealizowany został dla Komisji Europejskiej –
Licencja dla Europy, a jego wyniki prezentowane były także na forum międzynarodowym.
W Polsce problematyka związana z treściami UGC nie była dotąd szczegółowo analizowana. Badanie
miało zatem charakter przede wszystkim eksploracyjny – jego celem było pozyskanie wiedzy na temat
tego, jakie są zasadnicze charakterystyki tej grupy, jak zachowują się jej członkowie, jak oceniają
udostępnianie twórczości w sieci i motywacje autorów takich przekazów, jaka jest ich wiedza na temat
korzyści i ograniczeń związanych z tego rodzaju aktywnością oraz jakich stron internetowych ona dotyczy.
Celem było głównie opisanie środowiska UGC i stworzenie socjologicznych portretów jego
najważniejszych aktorów (zarówno twórców, jak i odbiorców tego rodzaju przekazów).
lato 2015
14
Badania kultury stanowią bardzo ważny element w działalności Fundacji Legalna Kultura. Szukając
rozwiązań antypirackich nigdy nie koncentrujemy się jedynie na zakazach i możliwościach, jakie daje
współczesna technologia. Skupiamy się przede wszystkim na użytkowniku, ponieważ uważamy, że
rozwiązania tego rodzaju problemów trzeba szukać przede wszystkim w ludziach. Temu celowi służy
wiedza pozyskana dzięki wynikom badań socjologicznych, które prowadzimy. Warunki kulturowe, jakie
stworzyła nam cyfrowa rzeczywistość, pozwalają nie niemal nieograniczony dostęp do dóbr kultury,
a także na jej tworzenie i zarabianie na tym. Zadaniem, jakie przed sobą stawiamy, jest pogodzenie
sprzecznych nierzadko interesów różnych obecnych w Internecie grup w taki sposób, by każdy – przy
zachowaniu prawa i szacunku dla godności innych – mógł być zadowolony z ostatecznego rezultatu.
Badanie środowiska UGC było jednym z wielu projektów związanych z tą problematyką, stworzyło
bowiem wyjątkową szansę bezpośredniej konfrontacji oraz dialogu pomiędzy twórcami i odbiorcami.
Kolejnym projektem, jaki zamierzamy zrealizować w najbliższym czasie, jest badanie Włączeni w obieg.
W nawiązaniu do projektu Otwarte Drzwi do Kultury proponujemy przeprowadzenie ogólnopolskich
badań dotyczących różnych aspektów uczestnictwa w kulturze. Stanowiłyby one uzupełnienie działań
w ramach projekcji filmowych, jednak w rzeczywistości byłyby odrębnym zadaniem, którego zasięg może
pozwolić na przeanalizowanie różnorodnych wątków – nie tylko tych bezpośrednio związanych
z legalnymi źródłami kultury i sztuką filmową.
Projekt Otwarte Drzwi do Kultury jest znakomitą okazją do przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań,
dotyczących populacji, do której zwykle socjologom i kulturoznawcom bardzo trudno jest dotrzeć.
Badania mogłyby dotyczyć ogromnej rzeszy odbiorców kultury – mieszkańców małych miast i wsi,
w których będą odbywać się pokazy kinowe połączone z warsztatami. Jesteśmy w stanie przeprowadzić
ankiety dotyczące uczestnictwa w kulturze w grupie co najmniej 15000 osób – stanowi to aż 10% naszej
potencjalnej publiczności. Dysponujemy profesjonalnym zespołem, złożonym z badaczy i naukowców,
którzy realizowali już tego rodzaju projekty – zarówno analizy ilościowe, jak i jakościowe – związane
z obszarem kultury.
Pytania badawcze chcielibyśmy podzielić na dwa bloki. Pierwsza część będzie dotyczyć obszaru, w którym
działa Fundacja Legalna Kultura. Będą to zagadnienia związane z korzystaniem z dóbr kultury
zgromadzonych w Internecie, z dostępem do legalnych źródeł i świadomością tego, czym one są.
Chcielibyśmy przy okazji dokonać również ewaluacji najnowszego projektu Fundacji. Druga część obejmie
pytania z szeroko rozumianego zakresu uczestnictwa w kulturze oraz problematykę własności
intelektualnej i piractwa.
Wszystkie raporty badawcze umieszczamy na stronie Fundacji Legalna Kultura. Jesteśmy przekonani, że
dzięki temu prowadzone przez nas projekty badawcze wspierają nie tylko działalność Fundacji, ale są
również przydatne dla wielu innych instytucji i osób, którym zależy na kulturze.
lato 2015
15
WYSZUKIWARKA LEGALNYCH TREŚCI
Fundacja Legalna Kultura stworzyła już Bazę Legalnych Źródeł, nieustannie wspieramy też powstawanie
nowych – w ten sposób budujemy poczucie odpowiedzialności za kulturę, dając użytkownikom szansę
skorzystania z dostępnych w sieci legalnych zasobów. Mamy jednak świadomość, że to nie wystarcza.
Dlatego zdecydowaliśmy się wprowadzić do wirtualnego świata nowe narzędzie. Jego pionierski
charakter pomoże odbiorcom treści kultury w dokonywaniu wyboru i podejmowaniu świadomych
decyzji. Proponowane przez Legalną Kulturę rozwiązanie oznacza istotny progres w dostępie do legalnych
zasobów – bez dotychczasowych ograniczeń.
Badania prowadzone przez Fundację Legalna Kulturą służą przede wszystkim poznaniu oczekiwań
użytkowników Internetu, zainteresowanych treściami o charakterze kulturalnym. Znając ich potrzeby
i wychodząc im naprzeciw, Fundacja tworzy obecnie Wyszukiwarkę Legalnych Treści. Zdajemy sobie
sprawę z faktu, że docieranie do legalnych źródeł w sieci jest często utrudnione – między innymi przez
brak odpowiedniej informacji. Ułatwienie odbiorcom kultury znalezienia interesujących ich filmów,
muzyki czy książek wpisuje się w ideę, która towarzyszy Fundacji od samego początku. Nie chcemy
piętnować i karać – zależy nam przede wszystkim na zachęcaniu internautów do korzystania z legalnych
zasobów, które są dostępne w sieci i nie tylko tam.
Celem projektu jest stworzenie zintegrowanej bazy utworów dostępnych w legalnych źródłach zarówno
w Internecie (strony www), jak i poza nim (kina, muzea, koncerty, itp.). W bazie znajdą się utwory
dostępne na rynku dla polskich odbiorców, a więc m.in. ponad 20 tysięcy tytułów filmowych
i serialowych, kilkadziesiąt tysięcy albumów muzycznych, kilkanaście tysięcy książek i wiele utworów
z pozostałych kategorii kultury. Łączna liczba skatalogowanych utworów przekroczy 100 tysięcy i będzie
stale aktualizowana. Baza będzie miała formę katalogu z wyszukiwarką, pozwalającego na błyskawiczne
odnalezienie poszukiwanego utworu po wpisaniu fragmentu tytułu lub nazwiska twórcy, a także
przeglądanie według rozmaitych kluczy takich jak kategorie, data publikacji, oceny, rekomendacje itp.
Przy każdym utworze użytkownik będzie miał dostęp do aktualizowanej w czasie rzeczywistym listy
źródeł, w których może ten utwór znaleźć bezpłatnie lub za opłatą.
Projekt ma bardzo duże znaczenie dla popularyzacji legalnych źródeł oraz odkrywania przez
konsumentów nowych utworów. Zapewni to mechanizm sugerujący skorzystanie z utworów podobnych,
pozostałych utworów danego twórcy czy też najpopularniejszych w społeczności utworów w każdej
z kategorii. Realizacja projektu wpisuje się w cele Fundacji i w sposób znaczący wesprze zasięg jej działań
dzięki szerokiej promocji rezultatów projektu, jakim będzie katalog z wyszukiwarką i odsyłaczami, wśród
użytkowników Internetu. Dodatkowo w tle będzie w czasie rzeczywistym pracować wyszukiwarka
aktualizująca dostępność poszczególnych utworów w legalnych źródłach. Opisaną usługę będziemy
realizować za pomocą autorskiego oprogramowania, stworzonego specjalnie dla Fundacji. Nie istnieją na
rynku gotowe rozwiązania możliwe do zaimplementowania, a sama realizacja projektowanej usługi jest
wysoce nowatorska, innowacyjna i wymaga znacznego zaangażowania czasu oraz środków.
Mamy nadzieję, że narzędzie to będzie dobrze służyć internautom i pozwoli rozpocząć budowę mostu
pomiędzy twórcami i odbiorcami kultury.
lato 2015
16