Geografia
Transkrypt
Geografia
1 WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO – MAZURSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 Etap wojewódzki Model odpowiedzi Nr zad. 1. Przewidywana odpowiedź Uwaga: dla czytelności zaznaczono na siatce kartograficznej tylko pierwsze litery nazwy miasta. Liczba pkt. 0-2 Kryteria zaliczenia Za prawidłowe wpisanie nazw pięciu miast - 2 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw czterech-trzech miast - 1 pkt Za prawidłowe wpisanie dwóch lub mniej miast - 0pkt Razem: 2. a) 1:2 000 000 b) 1: 50 000 1 cm – 20 km 1 cm – 0,5 km 0-3 a) Za prawidłowe zapisanie skali - 1pkt b) Za prawidłowe zapisanie skali – 1pkt c) Za prawidłową odpowiedz - 1 pkt. Razem: 3 pkt. 0-2 Za prawidłowy sposób obliczeń - 1 pkt. Za podanie prawidłowej godziny - 1 pkt. c)1 : 2 000 000 3. 4. Obliczenie: Odległość kątowa od 170° E do 175° W wynosi 15°, więc jeżeli na 175° W 31 grudnia (niedziela) jest godz. 22°°, to w tym samym czasie na 170° E 1 stycznia (poniedziałek) jest godzina 21°°. Lub inne logiczne wyjaśnienie (obliczenie). Np 1. zmiana dnia i nocy (pory doby) 2. zmiana temperatury w ciągu dnia 3. zmiany wysokości Słońca na sferze niebieskiej 4. spłaszczenie Ziemi na biegunach 5. pływy morski 6. pozorna wędrówka słońca nad horyzontem 7. odchylenie toru ciał spadających 2 pkt. 0-2 Razem: 2 pkt. Za prawidłowe podanie czterech skutków -2 pkt. Za prawidłowe podanie dwóch - trzech skutków -1 pkt. Razem - 2 pkt 2 8. siła Coriolisa 9. inna logiczna odpowiedź. 5. 6. a) w stopniach: 57˚ (57˚) - 52˚ (53˚) = 5˚ (4˚) 0-4 a) Za prawidłowe i 0-3 precyzyjne (starannie) narysowanie zenitalnego promienia Słońca - 1 pkt. b) Za prawidłowe zaznaczenie granicy dnia i nocy - 1 pkt. c) Za prawidłowe zakreskowanie części Ziemi, gdzie jest noc - 1 pkt. c) za prawidłowe zacienienie obszaru występowania nocy polarnej - 1 pkt. Razem: 4 pkt. a)za prawidłowe obliczenie rozciągłości w stopniach - 1 pkt. np.: b) w km: odległość 1˚- 111 km, bo 40 000 km - 360˚ x km - 1˚ x = 111,1 km 111 km x 5˚ = 555 km lub 111 km x 4˚ = 444 km Dopuszczalna rozbieżność pomiaru 1 stopień 7. c)Jezioro Bajkał 1. –w podłożu powstały skały bazaltowe - przyczyna – procesy wulkaniczne (magmowe) 2. – w drugiej kolejności w morzu osadziły się skały wapienne ze szczątkami koralowców - przyczyna – zalewy morskie 3. – na powierzchni osadziły się piaski, żwiry, głazy narzutowe - przyczyna - zlodowacenia 8. Strefa klimat. równikowa okołobieguno Typ klimatu wybitnie wilgotny subpolarny Gleby laterytowe tundrowe Formacja rośl. las równikowy tundra b) za prawidłowe obliczenie rozciągłości w km - 1 pkt. c)za prawidłowe podanie nazwy jeziora - 1 pkt. Razem: 3 pkt. 0-3 Za zachowanie prawidłowej kolejności procesów geologicznych oraz za prawidłową analizę każdej warstwy z uwzględnieniem procesu i przyczyny powstania skał - po - 1 pkt. Za poprawne uwzględnienie jedynie kolejności wydarzeń - 0 pkt. Razem: 3 pkt. 0-3 Za sześć poprawnych uzupełnień - 3 pkt. Za pięć poprawnych uzupełnień - 2 pkt. Za cztery-trzy poprawne 3 wa 9. uzupełnienia - 1 pkt. Za dwa lub mniej - 0 pkt. (inicjalne gleby arktyczne) a) wg mapy 0 - 13 Razem: 3 pkt. a)za prawidłowe wpisanie nazw trzech cieśnin - 2 pkt. za prawidłowe wpisanie nazw dwóch cieśnin - 1 pkt. za prawidłowe wpisanie nazw przynajmniej czterech zatok-2 pkt. -za prawidłowe wpisanie nazw trzechdwóch zatok - 1 pkt. b) 1 - Wolin 2 – Uznam 3 - Zelandia 4 – Fionia 5 – Gotlandia 6 – Olandia 7– Bornholm 8 – Sarema 9 – Hiuma c) wg mapy oraz głębokości tych miejsc: Landsort – 459 m Gdańska - 118 m d) Razem 4 pkt. b) za prawidłowe wpisanie nazw dziewięciu- ośmiu wysp - 3 pkt. za prawidłowe wpisanie nazw siedmiu -sześciu wysp - 2 pkt. za prawidłowe wpisanie pięciu -czterech nazw wysp - 1 pkt. Za wpisanie trzech lub mniej nazw wysp – 0 pkt. Razem 3 pkt. c) za prawidłowe zaznaczenie dwóch głębi i podanie minimum jednej głębokości lub za prawidłowe podanie dwóch głębokości oraz zaznaczenie na mapie jednej głębi - 2 pkt za prawidłowe podanie dwóch wartości bez zaznaczenia na mapie –1 pkt. Razem 2 pkt. d)za prawidłowe wskazanie akwenów po - 1 pkt. 4 za wyjaśnienie przyczyny zasolenia -1 pkt. za prawidłowe wyjaśnienie przyczyny najdłuższego zlodzenia - 1 pkt. Razem: 4 pkt. ---cieśniny duńskie ( lub Skagerrak) - ponieważ wody te mają najbliższy kontakt ze słonymi wodami Oceanu Atlantyckiego ( Morza Północnego) - W Zatoce Botnickiej. np. Wyjaśnić to należy położeniem w wysokich szerokościach geograficznych- niskie temperatury, śródlądowym położeniem – mroźne zimy, niskie zasolenie wód- położenie z dala od słonych wód oceanicznych 10. Bryza Monsun Cyklon tropikalny 11. Strefa brzegowa mórz i dużych jezior Powstaje tam, gdzie istnieje różnica tempa nagrzania i stygnięcia lądu i morza Płd., płd.- wsch. i wsch. część Azji W ciepłych i wilgotnych masach powietrza nad ciepłymi akwenami , w obecności niżu barycznego Np. - zmienny, w cyklu dobowym - powstaje w wyniku różnicy temperatury i ciśnienia pomiędzy lądem a wodą - zmienny, w cyklu rocznym -sezonowość - powstaje w wyniku różnicy temperatury i ciśnienia pomiędzy lądem a wodą, - letni – wilgotny - zimowy – suchy 0-6 Za prawidłowe wypełnienie każdego okienka - 1 pkt. Np. - bardzo duża prędkość (nawet rzędu 300 km/godz.) – ma charakter olbrzymich wirów -często towarzyszą im ulewne deszcze -powodują największe katastrofalne zniszczenia w wodzie (, a także na lądzie - itp.) - ofiary w ludziach. a) wg mapy b) kanały: 1 – Bydgoski 2 – Śleszyński (Warta-Gopło) 3 – Gliwicki 4 – Elbląski 5 – Augustowski 6 – Żerański 7 – Wieprz-Krzna 8 - Obry ( Wielkopolski) Razem za całe zadanie: 13 pkt. Razem: 0-9 6 pkt. a).za prawidłowe wpisanie na mapę czterech dopływów każdej rzeki głównej po - 2 pkt. za prawidłowe wpisanie na mapę dwóch dopływów każdej rzeki głównej po - 1 pkt. Za wpisanie mniej niż dwóch nazw – 0pkt. Razem 4 pkt. b) za prawidłowe wpisanie nazw dwóch kanałów -po 1 pkt. Razem: - 4 pkt. 5 c) za prawidłowe dokończenie zadania - 1 pkt. Razem: 1 pkt. c) ….że na tym terenie był lądolód, który przyczynił się do ich powstania. Jest to krajobraz młodoglacjalny lub inna logiczna odpowiedź. Razem: 12. Od góry: Szwecja Słowacja Węgry Francja Islandia O-4 13. a) w metrach 0-4 b) Rozbieżność między tymi wielkościami wynika z tego, że „2” dotyczy w Europie obszarów młodych gór fałdowych pochodzenia alpejskiego ,gdzie notuje się aktywność sejsmiczną, natomiast wielkość „171”dotyczy obszarów starych pochodzenia prekambryjskiego, lub inna logiczna odpowiedź. c) wg mapy 9 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw pięciu państw - 4 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw czterech państw - 3 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw trzech państw - 2 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw dwóch państw - 1 pkt. Za wpisanie dwóch lub mniej nazw – 0 pkt. Razem: 4 pkt. a) Za prawidłową odpowiedź - 1 pkt. b) Za prawidłową pełną odpowiedź uwzględniającą opis dwóch miejsc (starych i młodych) na mapie - 2 pkt. Za prawidłową częściowo odpowiedź zawierającą jedno miejsce na mapie - 1 pkt. c) za prawidłowo zakreskowane powierzchnie wszystkich państw - 1 pkt. Razem: 4 pkt. 6 14. a)Największy lądolód utworzył się na Antarktydzie, ze względu na to, że Antarktyda jest najzimniejszym lądem na Ziemi. Niskiej temperaturze towarzyszą opady słabo topniejącego śniegu. b)Góry lodowe powstają w wyniku odrywania się (cielenia się lądolodu) brył lodu od całości lądolodu. 0-4 Za każda poprawną odpowiedź po - 1 pkt. c)Góry lodowe są bardzo niebezpieczne dlatego, ponieważ tylko ok. 1/6 ( 1/5) ich objętości wystaje ponad powierzchnię wody, pozostała część jest zatopiona. d)Góry dryfują dlatego, bo są „popychane” przez prądy morskie. Razem: 15. Uwaga: Każda inna logiczna odpowiedź będzie uwzględniona. Arabia Saudyjska - A Kuwejt - K Irak - I Katar- X Iran - Iran Zjednoczone Emiraty Arabskie – ZEA Oman Bahrajn. 0-2 4 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw pięciu krajów - 2 pkt. Za prawidłowe wpisanie nazw czterech krajów - 1 pkt. Za wpisanie trzech i mniej nazw - 0 pkt. Razem: 2 pkt. 7 16. Przykład podano w tabeli , lub inna logiczna współzależność 0-4 Za prawidłowe wypełnienie okienek 1,5,10,13 - 1 punkt Za wykazanie innych współzależności - 3 pkt Razem: 17. b 0-1 18. a) Niziny Środkowopolskie b) Nizina Wielkopolska, Nizina Śląska, Nizina Mazowiecka, Nizina Podlaska, Polesie Lubelskie 0-3 19. a) PN „Wielki Kanion Kolorado” b) Białowieski PN c) PN Ayers Rock d) Tatrzański PN 0-3 4 pkt. Za prawidłowe dokończenie zdania - 1 pkt. Razem: 1 pkt. a) Za prawidłowy wybór. - 1 pkt. b) Za prawidłowe wypisanie pięciu krain - 2 pkt. Za prawidłowe wypisanie czterechtrzech krain - 1 pkt. Za wpisanie dwóch krain i mniej - 0 pkt. Razem: 3 pkt. Za rozpoznanie czterech parków - 3 pkt. Za prawidłowe rozpoznanie trzech parków - 2 pkt. 8 20. 0-3 Zjawisko Smog Dziura ozonowa Kwaśne deszcze 21. 22. 23. 24. Przyczyna d a c Skutek f e b Rzeki: 1. Ob. 2. Lena 3. Kołyma 4. Amur 5. Huang-he (Huang-ho, Rzeka Żółta) 6. Brahmaputra Jeziora: I .Kaspijskie II .Aralskie III .Bałchasz IV. Bajkał Wyspy: a) Sachalin, b) Tajwan, c) Jawa, d) Celebes Przykładowe odpowiedzi: - spadek dochodu ze sprzedaży biletów lotniczych - odwołane loty - zahamowanie przewozu towarów drogą lotniczą w handlu międzynarodowym - przymusowa przerwa w pracy pracowników lotniska – straty finansowe lotnisk - inne logiczne prawidłowe odpowiedzi. 1.Rzeka Kolorado – g 2. Jezioro Huron – b 3. Wielkie Jezioro Niedźwiedzie – e 4.. Rzeka Jukon f Każda logiczna odpowiedź - np - stałe pogarszanie się jakości gleb Uzasadnienie: mniejsze zbiory i plony przy wzrastającej liczbie ludności, - zmniejszanie się powierzchni użytków rolnych Uzasadnienie: brak środków na intensyfikację rolnictwa, a więc mniejsze powierzchnie użytków powoduje zmniejszenie produkcji żywności, - niski poziom cywilizacyjny Uzasadnienie: niski poziom wiedzy rolniczej, niskie umaszynowienie i chemizacja – niski poziom rolnictwa, - szybki wzrost liczby ludności 0-7 0-2 0-2 0-2 Za prawidłowe rozpoznanie dwóch parków - 1 pkt. Razem: 3 pkt. Za prawidłowe wypełnienie wiersza - 1 pkt. Razem: 3 pkt. Za każde dwa rozpoznanie cyfrowych oznaczeń obiektów geograficznych na mapie i poprawne wpisy nazw do tabeli po - 1 pkt. Razem: 7 pkt. Za trzy poprawne negatywne skutki - 2 pkt. Za dwa poprawne negatywne skutki - 1 pkt. Razem: 2 pkt. Za podanie dwóch poprawnych odpowiedzi po-1 pkt. Razem 2 pkt. Za wybór i poprawne uzasadnienie każdej przyczyny po - 1 pkt. 9 Uzasadnienie: większa liczba ludności przy b. niskim poziomie rolnictwa powoduje regres w rolnictwie i pogłębiający się problem niedożywienia i głodu , - mała wydajność w rolnictwie krajów afrykańskich i azjatyckich Uzasadnienie: mała wydajność to skutek niskiego poziomu rolnictwa, zwiększającej się liczby ludności, a także trwanie przy tradycyjnym gospodarowaniu - słabo rozwinięty przemysł dla potrzeb rolnictwa Uzasadnienie: brak lub niedostateczna ilość środków chemicznych, a także maszyn prowadzi do konieczności większego wykorzystania siły fizycznej ludności, (często słabej, niedożywionej), a więc b. mała wydajność w rolnictwie. W regionach, gdzie występuje problem głodu i niedożywienia przeważnie są b. słabe warunki glebowe, często brak wody. Razem: 2 pkt.